Transkrypt

1

2 ROTEX Sprzęgło skrętnie elastyczne Dobór Doboru ROTEX dokonuje się w oparciu o normę DIN 740 cz. 2. Rozmiar musi być dobrany w taki sposób, aby w czasie pracy nie nastąpiło przekroczenie dopuszczalnego obciążenia. W tym celu należy przeprowadzić porównanie występującego obciążenia z dopuszczalnymi wartościami dla dobieranego. Momenty obrotowe TKN/TKmax odnoszą się do łącznika elastycznego. Połączenie wał-piasta musi zostać sprawdzone samodzielnie przez klienta. 1. Napędy bez okresowych drgań skrętnych na przykład pomp wirnikowych, wentylatorów, dmuchaw, sprężarek śrubowych itd. Dobór wymaga wzięcia pod uwagę momentu obrotowego TKN oraz TK max. 1.1 Obciążenie nominalnym momentem obrotowym Dopuszczalny moment obrotowy TKN z uwzględnieniem temperatury otoczenia musi być co najmniej równy momentowi obrotowemu TN urządzenia. TN [Nm] = 9550 P [kw] / n [min. -1 ] TKN TN St TK max TS Sz St + TN St Udar po stronie napędzającej TS = TAS MA SA Udar po stronie napędzanej TS = TLS ML SL MA = JL / (JA+JL) ML = JA / (JA+JL) 1.2 Obciążenie udarowe momentem obrotowym Dopuszczalny maksymalny moment obrotowy musi być co najmniej równy sumie szczytowego momentu obr. TS i momentu obr. urządzenia TN, z uwzględnieniem częstości udarów Z i temperatury otoczenia. Obowiązuje to w przypadkach, gdy na moment obrotowy urządzenia TN nakłada się jeszcze przebieg udaru. Moment szczytowy TS można obliczyć znając rozkład mas, kierunek udaru i jego rodzaj. W przypadku napędów z silnikami prądu zmiennego o większych masach po stronie obciążenia, zalecane jest obliczenie szczytowego momentu rozbiegu przy pomocy programu symulacji. 2. Napędy z okresowymi drganiami skrętnymi W napędach obciążonych drganiami skrętnymi, np. w przypadku silników Diesla, sprężarek tłokowych, pomp tłokowych, generatorów itd., dla dokonania doboru zapewniającego trwałość, konieczne jest wykonanie obliczenia drgań skrętnych. Na życzenie obliczenie takie i dobór może wykonać firma KTR. Wymagane do tego dane podaje norma KTR Obciążenie znamionowym momentem obrotowym Dopuszczalny moment obrotowy TKN TN St TKN musi z uwzględnieniem temperatury otoczenia być co najmniej równy momentowi obrotowemu urządzenia TN. 2.2 Przejście przez rezonans Szczytowy moment obrotowy TS występujący podczas przejścia przez re- TK max. TS St zonans, przy uwzględnieniu temperatury otoczenia, nie może być większy niż maksymalny moment obrotowy TK max. 2.3 Obciążenie udarowe momentem obr. z drganiami skrętnymi Największy okresowy zmienny moment TKW TW St obrotowy TW przy obrotach roboczych, z uwzględnieniem temperatury otoczenia, nie może przekroczyć PKW PW dopuszczalnego momentu obrotowego TKW. Przy wyższej częstotliwości roboczej f > 10 Hz, uwzględnia się ciepło powstające w wyniku tłumienia przez łącznik, jako moc tłumienia PW. opis symbol definicja lub objaśnienie moment znamionowy maksymalny moment obrotowy zmienny moment obrotowy moc tłumienia moment znamionowy urządzenia moment znamionowy strony napędzającej moment znamionowy strony napędzanej szczytowy moment obrotowy urządzenia szczytowy moment obrotowy napędu TKN TK max TKW PKW TN TAN TLN TS TAS Moment obrotowy, jaki może być przenoszony w całym zakresie obrotów przez cały czas Moment obrotowy, który może być przenoszony przez cały okres pracy (żywotności) przy obciążeniu przemiennym 5 x 10 4 lub 10 5 przy obciążeniu tętniącym Amplituda momentu obrotowego dopuszczalnych okresowych wahań momentu obrotowego przy częstotliwości 10 Hz i przy obciążeniu TKN, lub obciążeniu dynamicznym do wartości TKN Dopuszczalna moc tłumienia w temperaturze otoczenia +30 C Nominalny moment obrotowy urządzenia Moment znamionowy urządzenia, obliczony na podstawie mocy znamionowej i obrotów znamionowych Maksymalna wartość momentu obrotowego obciążenia, obliczona na podstawie mocy i obrotów Szczytowy moment obrotowy urządzenia Szczytowy moment obrotowy udaru od strony napędu, np. moment utyku silnika elektrycznego opis symbol definicja lub objaśnienie szczytowy moment obrotowy urządzenia zmienny moment obrotowy urządzenia moc tłumienia urządzenia moment bezwładności napędu moment bezwładności strony napędzanej współczynnik bezwładności strony napędu współczynnik bezwładności strony napędzanej moment dokręcania śruby TLS TW PW JA JL MA ML TA Szczytowy moment obrotowy udaru momentu urządzenia, np. podczas hamowania Amplituda działającego na sprzęgło zmiennego momentu obrotowego Moc tłumienia powstająca w wyniku obciążenia zmiennym momentem obrotowym Momenty bezwładności występujące po stronie napędu lub po stronie urządzenia w odniesieniu do obrotów Współczynnik uwzględniający rozłożenie mas po stronie napędu lub po stronie napędzanej przy powstawaniu udarów i drgań MA = JL / (JA + JL) ML = JA / (JA + JL) Moment obrotowy jakim ma być dokręcona śruba Dopuszczalne obciążenie ściany rowka wpustowego w piaście Połączenie wał-piasta musi być zweryfikowane przez klienta. Dopuszczalny nacisk powierzchniowy zgodnie z normą DIN 6892 (metoda C). żeliwo szare GJL 225 N/mm² żeliwo sferoidalne GJS 225 N/mm² stal 250 N/mm² 20

3 ROTEX Sprzęgło skrętnie elastyczne ROTEX Dobór -50 C -30 C +30 C współczynnik temperaturowy St +40 C +50 C +60 C +70 C +80 C +90 C +100 C +110 C +120 C T-PUR 1,0 1,0 1,1 1,2 1,3 1,45 1,6 1,8 2,1 2,5 3,0 PUR 1,0 1,2 1,3 1,4 1,55 1,8 2,2 Przy wyborze łącznika z materiału PEEK nie trzeba uwzględniać współczynnika temperaturowego. Współczynniki temperaturowe dla łączników z materiału PA podano na stronie 26. częstość załączeń / h współczynnik częstości załączeń SZ SZ 1,0 1,2 1,4 1,6 współczynnik udarów SA/SL SA/SL lekkie udary 1,5 średnie udary 1,8 silne udary 2,5 Przykład obliczenia dla silników standardowych IEC ze strony 23: Dane napędu silnik prądu zmiennego: wielkość: 315 L S A =1,8 moc silnika: P = 160 kw obroty: n = /min. moment bezwładności strony napędzającej: J A = 2,9 kgm 2 liczba załączeń: z = 6 1/h S Z =1,0 temperatura otoczenia: = + 70 C St =1,45 przy zastosowaniu T-PUR Dane strony napędzanej sprężarka śrubowa moment obrotowy sprężarki: T LN = 930 Nm moment bezwładności sprężarki: J L = 6,8 kgm 2 Obliczenia podstawowe zmoment znamionowy napędu TAN [Nm] = 9550 PAN [kw] / nan [1/min.] TAN [Nm] = [kw] / 1485 [1/min.] = 1029 Nm Obliczanie : zobciążenie momentem obrotowym TKN TLN St TKN 930 Nm 1,45 = 1348,5 Nm dobrano ROTEX 90 - łącznik 92 Shore A dla: T KN = 2400 Nm T K max = 4800 Nm zobciążenie od udarów momentu obrotowego TK max. TS Sz St Udar po stronie napędzającej TS = TAS MA SA MA= JL / (JA + JL) = (6,8 kgm² + 0,0673 kgm²) / (2,9 kgm² + 0,0673 kgm² + 6,8 kgm² + 0,0673 kgm²) zstartowy moment obrotowy TAS = 2,0 TAN = 2, Nm = 2058 Nm TS = 2058 Nm 0,7 1,8 = 2593,1 Nm TK max. 2593,1 Nm 1 1,45 = 3760 Nm TK max. dla 4800 Nm 3760 Nm 21

4 ROTEX Sprzęgło skrętnie elastyczne Odchyłki odchyłka osiowa ΔKa odchyłka promieniowa ΔKr odchyłka kątowa ΔKw [stopnie] Lmax = L + Ka Kw [mm] = Lmax Lmin odchyłki - łącznik 92, 98 Shore-A ROTEX maksymalna odchyłka osiowa ΔKa [mm] -0,5-0,5-0,5-0,7-0,7-1,0-1,0-1,0-1,0-1,5-1,5-1,5-2,0-2,0-2,0-2,5-3,0 +1,0 +1,2 +1,4 +1,5 +1,8 +2,0 +2,1 +2,2 +2,6 +3,0 3,4 +3,8 +4,2 +4,6 +5,0 +5,7 +6,4 maks. odchyłka promieniowa przy n=1500 1/min. ΔKr [mm] 0,17 0,20 0,22 0,25 0,28 0,32 0,36 0,38 0,42 0,48 0,50 0,52 0,55 0,60 0,62 0,64 0,68 maks. odchyłka kątowa przy n= /min. ΔKw [stopnie] 1,2 1,2 0,9 0,9 1,0 1,0 1,1 1,1 1,2 1,2 1,2 1,2 1,3 1,3 1,2 1,2 1,2 Kw [mm] 0,67 0,82 0,85 1,05 1,35 1,70 2,00 2,30 2,70 3,30 4,30 4,80 5,60 6,50 6,60 7,60 9,00 odchyłki - łącznik 64 Shore-D ROTEX maksymalna odchyłka osiowa ΔKa [mm] -0,5-0,5-0,5-0,7-0,7-1,0-1,0-1,0-1,0-1,5-1,5-1,5-2,0-2,0-2,0-2,5-3,0 +1,0 +1,2 +1,4 +1,5 +1,8 +2,0 +2,1 +2,2 +2,6 +3,0 +3,4 +3,8 +4,2 +4,6 +5,0 +5,7 +6,4 maks. odchyłka promieniowa przy n=1500 1/min. ΔKr [mm] 0,11 0,13 0,15 0,18 0,21 0,23 0,25 0,27 0,30 0,34 0,36 0,37 0,40 0,43 0,45 0,46 0,49 maks. odchyłka kątowa przy n= /min. ΔKw [stopnie] 1,1 1,1 0,8 0,8 0,9 0,9 1,0 1,0 1,1 1,1 1,1 1,1 1,2 1,2 1,1 1,1 1,1 Kw [mm] 0,57 0,76 0,76 0,90 1,25 1,40 1,80 2,00 2,50 3,00 3,80 4,30 5,30 6,00 6,10 7,10 8,00 odchyłki - łącznik PA oraz PEEK ROTEX maksymalna odchyłka osiowa ΔKa [mm] -0,5-0,5-0,5-0,7-0,7-1,0-1,0-1,0-1,0-1,5-1,5-1,5-2,0-2,0-2,0 +1,0 +1,2 +1,4 +1,5 +1,8 +2,0 +2,1 +2,2 +2,6 +3,0 +3,4 +3,8 +4,2 +4,6 +5,0 maks. odchyłka promieniowa przy n=1500 1/min. ΔKr [mm] 0,08 0,10 0,11 0,12 0,14 0,16 0,18 0,19 0,21 0,24 0,25 0,26 0,27 0,30 0,31 maks. odchyłka kątowa przy n= /min. ΔKw [stopnie] 0,60 0,45 0,45 0,50 0,50 0,55 0,55 0,55 0,60 0,60 0,60 0,60 0,65 0,65 0,60 Kw [mm] 0,33 0,41 0,42 0,52 0,67 0,85 1,00 1,15 1,35 1,65 2,15 2,40 2,80 3,25 3,30 Podane dopuszczalne wartości odchyłek dla skrętnie elastycznych sprzęgieł ROTEX są wartościami orientacyjnymi, uwzględniającymi obciążenie aż do znamionowego momentu obrotowego TKN przy obrotach n=1500 1/min. oraz temperaturze otoczenia + 30 C. Danymi tymi należy posługiwać się rozważając każdorazowo jeden rodzaj odchyłki - jeśli występują równocześnie inne, należy wszystkie wartości zmniejszyć proporcjonalnie. Wymiar E przy montażu należy bezwzględnie zachować, aby sprzęgło mogło podczas pracy poruszać się osiowo. Szczegółowe instrukcje eksploatacji znajdują się na stronie internetowej ( 22

5 ROTEX Sprzęgło skrętnie elastyczne ROTEX Tabela doboru sprzęgieł do silników elektrycznych IEC piasta standardowa lub pogrubiona piasta pogrubiona i przedłużona silnik prądu zmiennego 50 Hz wymiary wału d x l [mm] 2 bieguny 56 9 x x x 30 ROTEX do silników elektrycznych IEC stopień ochrony IP 54/IP 55 (łącznik 92 Shore A) moc silnika moc silnika moc silnika n = /min n = /min n = /min 6-biegunowy 2-biegunowy 4-biegunowy 4, 6, 8 biegunów ROTEX ROTEX moc P [kw] moment obr. T [Nm] moc P [kw] moment obr. T [Nm] moc P [kw] 0,09 0,32 0,06 0,43 0,037 0,43 0,12 0,41 9 1) 0,09 0,64 9 1) 0,045 0,52 0,18 0,62 0,12 0,88 moment obr. T [Nm] 0,06 0,7 ROTEX 9 1) moc silnika n = 750 1/min 8-biegunowy moc P [kw] moment obr. T [Nm] 0,25 0,86 0,18 1,3 0,09 1, ,37 1,3 0,25 1,8 0,18 2 0,09 1,4 0,55 1,9 0,37 2,5 0,25 2,8 0,12 1,8 0,75 2,5 0,55 3,7 0,37 3,9 0,18 2, x 40 1,1 3,7 0,75 5,1 19 0,55 5,8 19 0,25 3, S 1,5 5 1,1 7,5 0,75 8 0,37 5,3 24 x 50 90L 2,2 7,4 1,5 10 1,1 12 0,55 7,9 100L 28 x ,8 24 2,2 15 0, , , M ,2 22 1, S 132M 160M 38 x x 110 5,5 18 7, , ,2 30 7, , , , L 18, , M , x L , L 55 x S , x x M M 60 x x ) 280S ) ) 75 x M S M x x L x x x x x x x ROTEX Dobór wg powyższej tabeli ustalony jest dla temperatury do + 30 C. Przyjęto współczynnik bezpieczeństwa minimum 2 dla (TKmax.). Szczegółowy dobór możliwy na podstawie danych ze strony 20 i 21. Sprzęgła do napędów z okresowymi drganiami skrętnymi należy dobrać wg DIN 740 część 2. Na życzenie dobór zostanie wykonany przez KTR. Moment obrotowy T = nominalny moment obrotowy zgodnie z katalogiem firmy Siemens M /95. 1) wymiary patrz ROTEX GS 2) piasta stalowa - informacje na stronie 31 23

6 POLY-NORM Krótkie sprzęgło skrętnie elastyczne Dobór Doboru POLY-NORM dokonuje się w oparciu o normę DIN 740 część 2. Rozmiar musi być tak dobrany, aby w czasie pracy nie nastąpiło przekroczenie momentu znamionowego. W tym celu należy przeprowadzić porównanie występującego momentu obrotowego z wartościami znamionowymi dla dobieranego. Proces doboru skrętnie elastycznego przedstawiono szczegółowo w rozdziale ROTEX, procedura ta może być stosowana także dla POLY-NORM. Podane momenty obrotowe TKN/ TKmax odnoszą się do łącznika elastycznego. Połączenie wał-piasta musi zostać zweryfikowane przez klienta. współczynnik temperaturowy St -30 C +40 C +60 C +80 C +30 C St 1,0 1,2 1,4 1,8 współczynnik częstości załączeń SZ częstość załączeń / godz SZ 1,0 1,2 1,4 1,6 współczynnik udarów SA/SL SA/SL lekkie udary 1,5 średnie udary 1,8 silne udary 2,5 Przykład obliczenia napęd pompy z silnikiem trójfazowym (zlinearyzowany układ dwumasowy): Dane strony napędzającej Moc: P = 75 kw Prędkość obrotowa: n = /min. Moment bezwładności strony napędzającej: JA = 1,06 kgm² Częstość załączeń: z = 6 1/h SZ =1,0 Temperatura otoczenia: = + 60 C St =1,4 Dane strony napędzanej Pompa Nominalny moment obrotowy: TLN = 400 Nm Moment szczytowy TLS = 300 Nm (wartość szczytowa z uwzględnieniem udarów) Moment bezwładności strony napędzanej: JL = 2,3 kgm 2 SL =1,5 Obliczenia zmoment znamionowy silnika TAN [Nm] = 9550 PAN [kw] / nan [1/min.] TAN [Nm] = [kw] / 1485 [1/min.] = 484 Nm Dobór zmoment nominalny obciążający sprzęgło TKN TLN St TKN 484 Nm 1,4 = 678 Nm Dobrane sprzęgło: POLY-NORM AR 75 T KN = 850 Nm T K max. = 1700 Nm zobciążenie wywołane przez udary momentem obrotowym TK max. TS Sz St udary po stronie napędzającej TS = TAS MA SA udary po stronie napędzanej TS = TLS ML Sl MA= JL / (JA + JL) = 0,68 lub ML= JA / (JA + JL) = 0,32 zszczytowy moment obr. silnika: TAS = 2,0 TAN = 2,0 484 Nm = 968 Nm TS = 968 Nm 0,68 1,5 = 987 Nm TK max. 987 Nm 1 1,4 = 1381 Nm TK max Nm 1381 Nm TS = 300 Nm 0,32 1,5 = 144 Nm TK max. 144 Nm 1 1, Nm 1,4 = 762 Nm TK max Nm 762 Nm 54

7 POLY-NORM Krótkie sprzęgło skrętnie elastyczne NEW NEW NEW NEW NEW Dane techniczne POLY-NORM dane techniczne moment obrotowy [Nm] maks. obroty kąt skręcenia przy sztywność skrętna dynamiczna Cdyn [Nm/rad] maks. dopuszczalna odchyłka [mm] 1) nominalny maksymalny [1/min.] przy osiowa promieniowa kątowa zmienny TKW TKN TKmax. V = 35 m/s TKN TKmax. 1,0 TKN 0,75 TKN 0,5 TKN 0,25 TKN Ka Kr Kw ± 1,0 0,20 1, ± 1,0 0,25 1,4 4,5 6, ± 1,0 0,25 1, ± 1,0 0,25 1, ± 1,5 0,30 1, ± 1,5 0,30 2, ± 1,5 0,30 2,2 4,0 5, ± 1,5 0,35 2, ± 1,5 0,40 2, ± 1,5 0,40 3, ± 1,5 0,45 3, ± 3,0 0,50 3, ± 3,0 0,60 4, ,5 3, ± 3,0 0,60 4, ± 3,0 0,60 5, ± 3,0 0,65 6, ± 3,0 0,65 6, ± 4,0 0,65 7, ± 4,0 0,70 8, na zamówienie ± 4,0 0,70 9, ± 4,0 0,85 11, ± 4,0 0,95 12,2 1) Odchyłki dla obrotów n = /min. Odchyłka kątowa i promieniowa mogą występować jednocześnie. Suma wszystkich odchyłek nie może przekraczać wartości podanych w tabeli. Na życzenie sprzęgło może zostać wyważone dynamicznie. (z wpustem wyrównawczym, klasa G 6,3 przy obrotach /min.). Dla prędkości obwodowych przekraczających V = 20 m/s zaleca się dynamiczne wyważenie. POLY-NORM REVOLEX KX POLY Odchyłki odchyłka osiowa ΔKa odchyłka promieniowa ΔKr odchyłka kątowa Kw 1 [stopień] Lmax./min = L + Ka [mm] Kw = Smax. Smin. [mm] Wskazówki montażowe Podczas montażu, czoła piast powinny być zlicowane z czołami wałów, na których się znajdują. Osiowanie wałów należy wykonać tak, aby odchyłka promieniowa i kątowa były minimalne. Okres użytkowania i łożysk przy dokładnym wyosiowaniu będzie wydłużony. Należy podjąć kroki w celu zapewnienia odpowiedniej współosiowości wałów w całym okresie pracy. Odchyłki wałów, których nie można uniknąć, nie mogą przekraczać wartości podanych w tabeli. Odchyłka kątowa i promieniowa mogą występować jednocześnie, ale suma wszystkich odchyłek nie może przekraczać wartości podanych w tabeli powyżej. W celu uzyskania szczegółowych informacji, proszę zapoznać się z instrukcją eksploatacji - norma KTR 49510, szczegółowe informacje dostępne są na stronie internetowej Ogólna informacja o łączniku elastycznym Materiał/twardość Perbunan [NBR]/78 Shore-A Dopuszczalna temperatura pracy [ºC] -30 do + 80 Maksymalna temperatura (praca krótkotrwała) [ºC] -50 do Zastosowania sprzęgło ogólnego stosowania Odporne na: pompy aplikacje ATEX przemysł chemiczny napędy o średniej elastyczności etyliny, olej napędowy kwasy, zasady hydrolizę wodę (słoną) (ciepłą/zimną) oleje, smary propan, butan gaz ziemny na zamówienie łączniki elastyczne z Vitonu [FKM] 60 Shore A do wysokich temperatur łącznik elastyczny NBR 78 Shore-A łącznik elastyczny z Vitonu 55

8 POLY-NORM Krótkie sprzęgło skrętnie elastyczne Tabela doboru sprzęgieł do silników elektrycznych IEC silnik trójfazowy 50 Hz POLY-NORM do silników elektrycznych IEC stopień ochrony IP 54/IP 55 (łącznik 78 Shore A) moc silnika moc silnika moc silnika n = /min n = /min n = /min 2-biegunowy 4-biegunowy 6-biegunowy wymiary wału dxl [mm] 2 bieguny 56 9 x x x x 40 4, 6, 8 biegunów moment obr. moc P [kw] T [Nm] 0,09 0,32 POLY - -NORM moment obr. moc P [kw] T [Nm] 0,06 0,43 POLY - -NORM moment obr. moc P [kw] T [Nm] 0,037 0,43 0,12 0,41 0,09 0,64 0,045 0,52 0,18 0,62 0,12 0,88 0,06 0,7 0,25 0,86 0,18 1,3 0,09 1,1 POLY - -NORM moc silnika n = 750 1/min 8-biegunowy moc P [kw] moment obr. T [Nm] 0,37 1,3 0,25 1,8 0,18 2 0,09 1,4 POLY - -NORM 0,55 1,9 0,37 2,5 0,25 2,8 0,12 1,8 0,75 2,5 28/32 0,55 3,7 28/32 0,37 3,9 28/32 0,18 2,5 28/32 1,1 3,7 0,75 5,1 0,55 5,8 0,25 3,5 90S 1,5 5 1,1 7,5 0,75 8 0,37 5,3 24 x 50 90L 2,2 7,4 1,5 10 1,1 12 0,55 7,9 100L 28 x ,8 2,2 15 0, , , M ,2 22 1, S 38 x 80 5,5 18 7, , M 7, M 42 x , , , , L 18, M 180L 48 x L 55 x 110 7, , , S , x x M M 60 x x S x M S M x x L x x x x x x x Dobór wg powyższej tabeli ustalony jest dla jednostajnych warunków obciążenia i temperatury do + 30 C. Powyższe charakteryzują się współczynnikiem pracy nie mniejszym niż fmin. = 1,35. Sprzęgła do napędów z okresowymi drganiami skrętnymi należy dobrać wg DIN 740 część 2. Na życzenie dobór zostanie wykonany przez KTR. Moment obrotowy T = nominalny moment obrotowy zgodnie z katalogiem firmy Siemens M /95. 56

9 REVOLEX KX Palcowe sprzęgło skrętnie elastyczne Dobór Doboru REVOLEX KX dokonuje się w taki sposób, aby w żadnych warunkach pracy nie zostało przekroczone dopuszczalne obciążenie. Z tego powodu należy dokonać porównania powstałego obciążenia z dopuszczalnymi wartościami dla danego. Podane momenty obrotowe TKN/TKmax dotyczą bolców z elastomerami. Połączenie wał-piasta musi zostać zweryfikowane przez klienta. POLY-NORM REVOLEX KX POLY 1. Napędy bez okresowych drgań skrętnych, np. pomp wirnikowych, wentylatorów, sprężarek śrubowych itd. Dobór wymaga wzięcia pod uwagę momentu obrotowego TKN oraz momentu maksymalnego TKmax. 1.1 Obciążenie nominalnym momentem obrotowym Określenie aktualnego momentu obrotowego TN maszyny. TN [Nm] = 9550 P [kw] / n [1/min.] Uwzględnienie współczynnika pracy SB oraz współczynnika temperaturowego St, dopuszczalny nominalny moment obrotowy TKN TKN TN SB St musi być równy lub wyższy od nominalnego momentu obrotowego TN maszyny. 1.2 Obciążenie krótkotrwałym udarowym momentem obr. Np. rozruch lub hamowanie z dwukrotnością nominalnego momentu obr. TK max. 2 TKN, maks. do 10 razy na godz. 1.3 Określenie niezbędnego współczynnika pracy SB patrz tabela W następujących przypadkach należy bezwzględnie skonsultować się z Działem Technicznym KTR: z prędkość robocza jest bliska prędkości krytycznej (strona 65) ztemperatura otoczenia przekracza 80 C zwystępuje więcej niż 10 uruchomień na godz. 2. Napędy z okresowymi drganiami skrętnymi. W napędach mocno obciążonych drganiami skrętnymi, np. w przypadku silników wysokoprężnych, sprężarek i pomp tłokowych, generatorów itd., dla dokonania doboru zapewniającego trwałość, konieczne jest wykonanie obliczenia drgań skrętnych. Na życzenie obliczenie takie i dobór może dokonać firma KTR. Wymagane do tego dane podaje norma KTR opis symbol definicja lub objaśnienie znamionowy moment obrotowy maksymalny moment obrotowy zmienny moment obrotowy znamionowy moment obrotowy maszyny TKN TK max TKW TN Moment obrotowy, jaki może być przenoszony w całym zakresie obrotów, przez cały czas pracy Moment obrotowy, który może być przenoszony przez cały czas pracy (żywotności) przy obciążeniu dynamicznym 10 5 lub 5 x 10 4 przy obciążeniu wibracyjnym. Amplituda dopuszczalnych okresowych wahań momentu obrotowego przy częstotliwości 10 Hz i przy obciążeniu TKN, lub obciążeniu dynamicznym do wartości TKN. Stały moment obrotowy maszyny współczynnik temperaturowy St -30 C +30 C +40 C +60 C +80 C St 1,0 1,2 1,4 1,8 Dopuszczalne naciski na wpuście dla piasty Połączenie wał-piasta musi być sprawdzone przez klienta. Dopuszczalne naciski powierzchniowe wg normy DIN 6892 (metoda C). żeliwo szare GJL 225 N/mm² żeliwo sferoidalne GJS 225 N/mm² stal 250 N/mm² Przykład obliczenia: Napęd ugniatarki z wirnikowym silnikiem elektrycznym Dane napędu: Dobór : wirnikowy silnik elektryczny 560 Obciążenie nominalnym momentem obrotowym: moc silnika P = 1000 kw TN [Nm] = [kw] / 991 [1/min.] = 9636,7 Nm prędkość obr. n = 991 1/min. współczynnik pracy SB = 1,75 (patrz str. 64) współczynnik temperaturowy St = 1,2 (patrz tabela) Pozostałe informacje: temperatura w otoczeniu = +40 C Obliczanie momentu obrotowego : TKN TN 1,75 1,2 = Nm Dobrano: REVOLEX KX

10 REVOLEX KX Palcowe sprzęgło skrętnie elastyczne Dobór Wymienione współczynniki pracy oparto na doświadczeniach w określaniu zachowania podczas pracy strony napędzanej i napędzającej. W przypadku okresowych udarów w napędzie lub maszynie albo hamowania dużych mas, konieczny jest dobór zgodnie z normą DIN 740. Współczynnik pracy SB Maszyny budowlane 1,25 wciągarki manewrujące 1,25 mechanizmy obrotu żurawia 1,50 pozostałe wciągarki 1,75 przesiewacze, wciągarki kabli 1,75 koparki wielołyżkowe 1,75 napędy gąsienicowe 1,75 wirówki 1,75 głowice przecinarek 1,75 napędy przecinarek 2,00 podnośniki budowlane 1,25 betoniarki 1,25 maszyny drogowe 1,25 Przenośniki podnośniki kubełkowe 1,50 podnośniki towarowe 1,75 wciągarki mobilne 1,25 przenośniki członowe 1,25 przenośniki taśmowe z taśmą gumową 1,25 przenośniki kieszeniowe z taśmą elastyczną 1,25 przenośniki obrotowe 1,25 przenośniki płytowe 1,25 przenośniki ślimakowe 1,25 przenośniki taśmowe z taśmą stalową 1,25 przenośniki pozostałe 1,75 przenośniki z taśmą gumową do drobnicy 1,75 podnośniki skośne 1,75 przenośniki wibracyjne 2,00 Generatory przemienniki częstotliwości 1,75 generatory 1,75 Guma i tworzywa kalandry do gumy 1,75 miksery 1,75 wytłaczarki 1,75 ugniatarki 1,75 Dźwignice / Suwnice / Żurawie mechanizmy wysięgu 1,00 mechanizmy obrotu i wypadu 1,25 mechanizmy jazdy 1,75 mechanizmy podnoszenia 1,75 Maszyny do obróbki drewna strugarki 1,25 korowarki 1,75 piły ramowe 1,75 Sprężarki turbosprężarki 1,00 sprężarki rotacyjne 1,25 Przemysł hutniczy i metalowy obrotnice blachy 1,25 ciągarki do drutu (lekkie) 1,25 nawijarki 1,25 przesuwacze łańcuchowe 1,25 prostownice rolkowe 1,25 bębny nawijające 1,50 ciągarki do drutu (ciężkie) 1,75 samotoki (lekkie) 1,75 nożyce do blach grubych 1,75 wypycharki 1,75 zgniatacze 1,75 maszyny do zendrowania 1,75 walcownie zimne 1,75 nożyce do kęsów 1,75 nożyce 1,75 maszyny ciągłego odlewania 1,75 przesuwacze kęsów 1,75 Współczynnik pracy SB Przemysł hutniczy i metalowy samotoki (ciężkie) 2,00 Mieszarki dla stałej gęstości 1,50 dla zmiennej gęstości 1,75 Młyny młyny odśrodkowe 1,75 młyny bijakowe 1,75 młyny samoczynne 1,75 młyny kulowe i młotkowe 2,00 Przemysł przetwórczy kombajny do buraków cukrowych 1,25 kombajny do trzciny cukrowej 1,25 myjki do buraków cukrowych 1,25 ugniatarki 1,75 łamacze trzciny cukrowej 1,75 młyny do buraków cukrowych 1,75 Przemysł petrochemiczny prasy filtrujące do parafiny 1,50 piece obrotowe 1,75 Maszyny papiernicze zwijarki 1,75 kalandry 1,75 prasy na mokro 1,75 Pompy pompy wirowe (ciecz lekka) 1,00 pompy wirowe (ciecz lepka) 1,25 pompy zębate i łopatkowe 1,25 pompy śrubowe 1,50 pompy tłokowe i nurnikowe 2,00 Mieszadła ciecz lekka 1,00 ciecz lepka 1,25 ciecz o stałej gęstości 1,25 ciecz o zmiennej gęstości 1,50 ciecz zmieszana z ciałami stałymi 1,75 Sita bębny przesiewające 1,50 Przemysł tekstylny nawijarki 1,25 maszyny do tkania i nadruku 1,25 maszyny do wyprawiania tkanin 1,25 niszczarki 1,50 Wentylatory i dmuchawy wentylatory odśrodkowe 1,75 wentylatory przemysłowe 1,75 dmuchawy wirnikowe 1,75 wentylatory osiowe/promieniowe 1,75 wentylatory do chłodni kominowych 1,75 wentylatory z ciągiem wymuszonym 1,75 Oczyszczalnie ścieków zgarniacze 1,0 pompy spiralne 1,25 koncentratory 1,25 mieszalniki 1,25 aeratory 1,75 Obrabiarki nożyce 1,25 strugarki 1,50 giętarki 1,50 dziurkarki 1,75 prostownice do blach 1,75 młoty 1,75 tłocznie 1,75 prasy do odkuwek 1,75 64

11 POLY Sprzęgło skrętnie elastyczne Opis Informacje ogólne Sprzęgło POLY jest skrętnie elastycznym sprzęgłem do łączenia wałów urządzeń mechanicznych, ścinającym elastomery w przypadku przeciążenia. Jest ono montowane przez osiowe wsunięcie piast jedna w drugą, posiada doskonałe własności tłumiące dzięki elastomerom w obu połówkach. Zaletą POLY jest większa liczba elastomerów, a więc większa masa efektywna elastomeru do odbioru wibracji i rozpraszania ciepła wywołanego drganiami skrętnymi, w porównaniu do podobnych, konkurencyjnych sprzęgieł z elementami elastomerowymi tylko w jednej połówce. POLY-NORM REVOLEX KX POLY Dobór Doboru należy dokonywać analogicznie do procedur doboru POLY-NORM lub ROTEX. Budowa Sprzęgło składa się z dwóch piast, z kłami oddzielonymi przez elastomery, piasty są zmontowane poprzez osiowe wsunięcie jednej w drugą. Elementy elastomerowe umieszczone są w szczelinach obu piast. Wszelkie odchyłki wałów, spowodowane np. niewyosiowaniem, są skutecznie kompensowane przez sprzęgło POLY. Sprzęgło nie wymaga konserwacji i jest przeznaczone do stosowania w wielu urządzeniach mechanicznych, w szczególności pompach i sprężarkach. Sprzęgło POLY przenosi moment obr. aż do 6100 Nm i jest dostępne w 15 różnych ach oraz 3 wykonaniach. Do standardowych modeli sprzęgieł, dostępne są łączniki dystansowe, w wielu odmianach. Przeciwwybuchowość Sprzęgła POLY są przystosowane do przenoszenia napędu w przestrzeniach zagrożonych wybuchem. Sprzęgła te są certyfikowane zgodnie z Dyrektywą 94/9/WE (ATEX 95), jako urządzenia kategorii 2G/2D, dlatego mogą znaleźć zastosowanie w przestrzeniach zagrożonych wybuchem 1, 2, 21 i 22. Proszę zapoznać się z odpowiednim certyfikatem oraz instrukcją eksploatacji na stronie internetowej Modułowość Sprzęgło może być przystosowane do wielu zastosowań dzięki modułowej konstrukcji. Części składowe danego modelu POLY zestawiane z innymi, po to aby otrzymać różne odległości między wałami za pomocą tych samych podstawowych modułów. Ogólna informacja o elastomerach Materiał/twardość Perbunan [NBR]/92 Shore A Dopuszczalna temperatura pracy [ºC] - 30 do + 80 Maksymalna temperatura (praca krótkotrwała) [ºC] - 50 do Zastosowania sprzęgło ogólnego stosowania pompy aplikacje ATEX przemysł chemiczny napędy o średniej elastyczności Odporne na: etyliny, olej napędowy kwasy, zasady hydrolizę wodę (słoną) (ciepłą/zimną) oleje, smary propan, butan gaz ziemny 71

12 POLY Sprzęgło skrętnie elastyczne Tabela doboru sprzęgieł do silników elektrycznych IEC silnik trójfazowy 50 Hz wymiary wału dxl [mm] 2 bieguny 56 9 x x x x 40 4, 6, 8 biegunów POLY do silników elektrycznych IEC stopień ochrony IP 54/IP 55 moc silnika moc silnika moc silnika n = /min n = /min n = /min 2-biegunowy 4-biegunowy 6-biegunowy moment obr. moc P [kw] T [Nm] 0,09 0,32 POLY moment obr. moc P [kw] T [Nm] 0,06 0,43 POLY moment obr. moc P [kw] T [Nm] 0,037 0,43 0,12 0,41 0,09 0,64 0,045 0,52 0,18 0,62 0,12 0,88 0,06 0,7 POLY moc silnika n = 750 1/min 8-biegunowy moment obr. moc P [kw] T [Nm] 0,25 0,86 0,18 1,3 0,09 1, ,37 1,3 0,25 1,8 0,18 2 0,09 1,4 0,55 1,9 0,37 2,5 0,25 2,8 0,12 1,8 0,75 2,5 0,55 3,7 0,37 3,9 0,18 2,5 1,1 3,7 0,75 5,1 0,55 5,8 0,25 3,5 90S 1,5 5 1,1 7,5 0,75 8 0,37 5,3 24 x 50 90L 2,2 7,4 1,5 10 1,1 12 0,55 7,9 100L 28 x ,8 9 2, , , , M ,2 22 1, S 38 x 80 5,5 18 7, , M 7, , , M , x , L 18, , M 180L 48 x L 55 x , , POLY S , x x M M 60 x x S x M * S M x * x L x x x x x x x * Dobór wg powyższej tabeli ustalony jest dla jednostajnych warunków obciążenia i temperatury do + 30 C. Powyższe charakteryzują się współczynnikiem pracy nie mniejszym niż fmin. = 1,35. Sprzęgła do napędów z okresowymi drganiami skrętnymi należy dobrać wg DIN 740 część 2. Na życzenie dobór zostanie wykonany przez KTR. Moment obrotowy T = nominalny moment obrotowy zgodnie z katalogiem Siemens M /95. * konieczne jest wyważenie dynamiczne 72

13 BoWex Sprzęgło z zębami łukowymi Dobór Doboru BoWex dokonuje się w oparciu o normę DIN 740 cz.2. Rozmiar musi być dobrany w taki sposób, aby w czasie pracy nie nastąpiło przekroczenie dopuszczalnego obciążenia. W tym celu należy porównać występujące obciążenia z dopuszczalnymi wartościami dla dobieranego. 1 Napędy bez okresowych drgań skrętnych Dobór wymaga wzięcia pod uwagę momentu obrotowego TKN oraz TK max. 2 Obciążenie nominalnym TKN TN St momentem obrotowym Dopuszczalny moment obrotowy TKN z uwzględnieniem temperatury otoczenia musi być conajmniej równy momentowi obrotowemu TN urządzenia. TN [Nm] = 9550 (PAN /LN [kw] / n [1/min.]) współczynnik temperaturowy St materiał tulei -40 C +60 C +70 C +80 C +90 C +100 C +110 C +120 C PA 6.6 1,0 1,2 1,4 1,6 1,8 - - PA-CF 1,0 1,1 1,2 1,4 1,6 1,9 2,2 współczynnik częstości załączeń SZ częstość załączeń/h SZ 1,0 1,2 1,4 1,6 BoWex BoWex FLE-PA BoWex-ELASTIC MONOLASTIC 3 Obciążenie udarowe momentem obrotowym Dopuszczalny maksymalny moment obrotowy musi być co najmniej równy sumie szczytowego momentu obrotowego TS i momentu obrotowego urządzenia TN z uwzględnieniem częstości udarów Z oraz temperatury otoczenia. TK max TS SZ St + TN St udary po stronie napędu TS = TAS MA SA udary po stronie napędzanej TS = TLS ML SL MA = JL / (JA + JL) ML = JA / (JA + JL) Obowiązuje to w przypadkach, gdy na moment obrotowy urządzenia TN nakłada się jeszcze przebieg udaru Moment szczytowy TS można obliczyć znając rozkład mas, kierunek udaru i jego rodzaj. W przypadku napędów z silnikami prądu zmiennego o większych masach po stronie obciążenia, zalecane jest obliczenie szczytowego momentu rozruchu przy pomocy programu symulacyjnego. współczynnik udarów SA/SL SA/SL lekkie udary 1,5 średnie udary 1,8 silne udary 2,5 Dopuszczalne naciski na wpuście dla piasty Połączenie wał-piasta musi być sprawdzone przez klienta. Dopuszczalne naciski powierzchniowe zgodnie z normą DIN 6892 (metoda C). poliamid proszki spiekane stal S355J2G3 (St 52.3) inne gatunki stali pdop. = 30 N/mm2 (do + 40 C) 180 N/mm² 250 N/mm² 0,9 Re (Rp0.2) opis symbol definicja lub objaśnienie moment znamionowy TKN Moment obrotowy, jaki może być stale przenoszony w całym zakresie obrotów. opis symbol definicja lub objaśnienie szczytowy moment TLS Szczytowy moment obrotowy udaru momentem obrotowym obrotowy urządzenia urządzenia, np. podczas hamowania. maksymalny moment obrotowy TK max. Moment obrotowy, który może być przenoszony przez cały okres pracy (żywotności) przy obciążeniu dynamicznym 10 5 razy lub 5 x 10 4 przy obciążeniu wibracyjnym. zmienny moment obrotowy urządzenia TW Amplituda działającego na sprzęgle zmiennego momentu obrotowego moc tłumienia urządzenia PW Moc tłumienia powstająca w wyniku obciążenia zmiennym momentem obrotowym. zmienny moment obrotowy TKW Amplituda momentu obrotowego dopuszczalnych okresowych wahań momentu obr. przy częstotliwości 10 Hz i przy obciążeniu TKN lub odpowiednio przy obciążeniu dynamicznym do wartości TKN. moc tłumienia PKW Dopuszczalna moc tłumienia w temperaturze otoczenia + 30 C. znamionowy moment obrotowy urządzenia TN Nominalny moment obrotowy urządzenia, obciążający sprzęgło moment bezwładności napędu moment bezwładności strony napędzanej współczynnik bezwładności strony napędu JA JL MA Momenty bezwładności występujące po stronie napędu lub po stronie urządzenia w odniesieniu do obrotów. Współczynnik uwzględniający rozłożenie mas po stronie napędu lub po stronie urządzenia, przy powstawaniu udarów i drgań. szczytowy moment obrotowy urządzenia szczytowy moment obrotowy napędu TS TAS Szczytowy moment obrotowy urządzenia, obciążający sprzęgło Szczytowy moment obrotowy udaru od strony napędu, np. moment utyku silnika elektrycznego współczynnik bezwładności strony napędzanej ML MA = JL / (JA + JL) ML = JA / (JA + JL) 81

14 BoWex FLE-PA Skrętnie sztywne sprzęgło kołnierzowe Dobór według normy SAE Dobór ustalenie u wymiary przyłączeniowe wykonanie piasty/długość montażowa Tabela 1 Tabela 2 Tabela 3 SAE - kołnierz przyłączeniowy pompy kołnierza wg SAE 617 kołnierz przyłączeniowy pompy Tabela 4 Tabela 5 z = liczba otworów otwory otwory z = liczba otworów otwory otwory z = liczba z = liczba sprzęgło - montaż krótki (l3) sprzęgło - montaż długi (l7) widoczne oznaczenie na kołnierzu poliamidowym widoczne oznaczenie na kołnierzu poliamidowym piasta z wielowypustem zaciskowa piasta z wielowypustem określenie długości montażowej l3 lub l7 wał wg SAE l3 / l7 = G + LF LW + ls wał wg DIN l3 / l7 = G + LF lx Jeśli zabezpieczenie piasty za pomocą podkładki i śruby nie jest możliwe dla danego wykonania wału pompy, zalecamy piasty zaciskowe z otworem wielowypustowym. Wskazówki montażowe: Kołnierz należy przykręcić do koła zamachowego silnika za pomocą śrub z łbem okrągłym i gniazdem sześciokątnym wg DIN EN ISO 4762 klasa 8.8 lub śrub z łbem sześciokątnym, klasa śrub 8.8. Zaleca się zabezpieczenie śrub np. środkiem Loctite Moment dokręcania śrub kołnierza FLE-PA do koła zamachowego M8 M10 M12 25 Nm 49 Nm 86 Nm Moment dokręcania śrub DIN EN ISO 4762 dla piast zaciskowych 42/48 M10 49 Nm 65 M12 86 Nm 80/100 M Nm 100

15 BoWex FLE-PA Skrętnie sztywne sprzęgło kołnierzowe Wymiary montażowe wg normy SAE X X moc silnika diesla 1. Dobór do silnika diesla koło zamachowe SAE kołnierz pompy kw KM G LF do do kw 40 KM FLE-PA do do kw 120 KM FLE-PA do do kw 240 KM FLE-PA 6 1 /2" 30,15 1,19" 7 1 /2" 30,15 1,19" 8" 62 2,44" 10" 54 2,12" 8" 62 2,44" wymiary wg SAE patrz tabela 3 i 4 9,5 0,375" 10" 54 2,12" 9,5 0,375" 11 1 /2" 39,6 1,56" 12,7 0,5" 11 1 / 2 " 39,6 1,56" 12,7 0,5" 2. Wymiary kołnierza wg normy SAE J 620 [mm] D3 D2 z=liczba dl 6 1 /2" 215,90 200, /2" 241,30 222, " 263,52 244, " 314,32 295, /2" 352,42 333, wał pompy patrz tabela 3 wykonanie piast wg SAE J 498 / DIN 5480 X X 5. Kołnierz przyłączeniowy pompy wg normy SAE [mm] SAE 4. Wymiary obudowy wg normy SAE 617 [mm] wg SAE A B C Z TH SAE-1 511, ,2 12 M10 3 /8" SAE-2 447, ,7 12 M10 3 /8" SAE-3 409, ,6 12 M10 3 /8" SAE-4 361, ,0 12 M10 3 /8" SAE-5 314, ,4 8 M10 3 /8" SAE kołnierz z 2 otworami SAE kołnierz z 4 otworami A1 K-2 M Z A1 S-4 R Z A 82,55 106,4 M ,55 104,6 M10 3 /8" 4 B 101,6 146,0 M12 1 /2" 2 101,6 127,0 M12 1 /2" 4 C 127,0 181,0 M ,0 162,0 M12 1 /2" 4 D 152,4 228,6 M16 5 /8" 2 152,4 228,6 M16 5 /8" 4 E ,1 317,5 M20 3 /4" 4 BoWex BoWex FLE-PA BoWex-ELASTIC MONOLASTIC Proszę zaznaczyć typ X BoWex wał pompy wg SAE J 498 oraz DIN Dobór piasty - określenie długości montażowej l3 lub l7 wymiary piasty długość montażowa l3 lub l7 kołnierza kołnierza kołnierza [mm] 6 1 /2" oraz 7 1 /2" 8" 10" kołnierza 11 1 /2" K L K L K L K L kod piasty do zamówienia proszę też podać l1 l2 ls l3 l7 l3 l7 l3 l7 l3 l7 42 SAE-16/32 DP x P PI-S 3 /4" z=11 42 SAE-16/32 DP x P PB-S 7 /8" z=13 42 SAE-16/32 DP x P PB-BS 1" z=15 48 SAE-16/32 DP x P PA-S 1 3 /8" x P z=21 65 SAE-12/24 DP x P PC-S 1 1 /4" z=14 65 SAE-16/32 DP x P PD-S 1 1 /2" z=23 80 SAE-16/32 DP x P PE-S 1 3 /4" z=27 25 x 1,25 x 18 DIN 5480 piasta z wielowypustem piasta zaciskowa x P x P x P x 2 x x P DIN x P x P x 2 x x P DIN x P x P x 2 x x P DIN x 2 x 21 DIN x 2 x 24 DIN 5480 x P x P x P Proszę skopiować arkusz z wymiarami zaznaczając wszystkie dane do zamówienia Sposób zamawiania: sprzęgło FLE-PA kołnierz przyłączeniowy pompy wg SAE BoWex 48 FLE-PA 7 1/2" P SAE-4 B-2L przyłącze kołnierz przyłączeniowy montaż pompy wg SAE 2 lub 4 otwory kod piasty wg SAE pompy standard - metryczny gwint śrub mocujących Tabela 1 Tabela 2 Tabela 3 Tabela 4 Tabela 5 101

16 BoWex-ELASTIC Wysokoelastyczne sprzęgło kołnierzowe Dobór 1. Doboru BoWex-ELASTIC dokonuje się w oparciu o normę DIN 740 cz.2. Rozmiar musi być dobrany w taki sposób, aby w czasie pracy nie nastąpiło przekroczenie dopuszczalnego obciążenia. W tym celu należy przeprowadzić porównanie wystepującego obciążenia z dopuszczalnymi wartościami dla dobieranego według punktów przedstawionych poniżej. Dla napędów z niebezpiecznymi drganiami skrętnymi, niezbędne jest dla bezpieczeństwa dokonanie obliczeń związanych z drganiami skrętnymi przedmiotowego napędu. 1.1 Moment znamionowy Dopuszczalny moment obr. TKN z uwzg. temperatury otoczenia musi być co najmniej równy momentowi obr. TN urządzenia. TKN TN St TN [Nm] = 9550 (PAN/LN [kw] / n [1/min.]) TK max TS SZ St udar po stronie napędzającej TS = TAS MA SA udar po stronie napędzanej TS = TLS ML SL MA = JL / (JA + JL) ML = JA / (JA + JL) 1.2 Moment udarowy Dopuszczalny, maksymalny moment obrotowy, z uwzg. temp. otoczenia, musi być co najmniej równy momentowi szczytowemu TS, urządzenia, biorąc pod uwagę współczynnik załączeń SZ. Znając rozłożenie mas, kierunek i typ udaru możliwe jest obliczenie momentu szczytowego TS. Jeśli momenty bezwładności nie są znane, MA lub ML = Przejście przez rezonans TK max TS SZ St Szczytowy moment obrotowy TS występujący podczas przejścia przez rezonans, przy uwzględnieniu temperatury, nie może być większy od maksymalnego momentu obr. TK max. 1.4 Moment udarowy z drganiami skrętnymi Największy okresowo zmienny moment obr. TKW przy obrotach roboczych, z uwzgl. temperatury otoczenia, nie może przekroczyć dopuszczalnego momentu obrotowego TW. TKW TW St PKW PW Przy wyższej częstotliwości roboczej f > 10 Hz uwzględnia się ciepło powstające w wyniku tłumienia przez kołnierz, jako moc tłumienia PW. Dopuszczalna moc tłumienia PKW zależy od temperatury otoczenia, a występująca moc do wytłumienia PW nie może być większa od dopuszczalnej. BoWex BoWex FLE-PA BoWex-ELASTIC MONOLASTIC współczynnik temperaturowy St Standard mieszanka termokalibrowana* -40ºC do +60ºC +70ºC +80ºC 1 1,2 1,6-40ºC do * +60ºC +70ºC +80ºC +90ºC 1 1 1,3 1,7 * Mieszanke termokalibrowana oznacza litera "T" przed wartoscia twardosci (np. T 52 ShA) współczynnik częstości załączeń SZ częstość załączeń/h < 10 > 10 < 60 > 60 < 120 SZ 1,0 1,5 2,0 > 120 na zapytanie współczynnik udarów SA/SL SA/SL lekkie udary 1,5 średnie udary 1,8 silne udary 2,5 tabela nr 1 tabela nr 2 tabela nr 3 Dane techniczne dla dokonania doboru / obliczeń drgań skrętnych Strona napędzająca diesel benzyna typ silnika prosty układ cylindrów układ V / kąt skok tłoka mm 2-suw 4-suw tłok Ø mm liczba cylindrów moment nominalny TAN Nm zakres obrotów n: wolne obroty 1/min. moment szczytowy TAS Nm nmin.robocze nmax.robocze 1/min. moment bezwładności JA lub moment zamachowy GD²A dla koło zamachowe JA kgm 2 lub GD 2 A kpm 2 silnik JA kgm 2 lub GD 2 A kpm 2 Strona napędzana pompa hydrauliczna rozdzielacz generator sprzężarka śrubowa sprężarka tłokowa liczba cylindrów kolejność pracy wykres sił obwodowych producent / typ moment nominalny TLN Nm moment szczytowy Nm moment bezwładności JL kgm 2 lub moment zamachowy GD²L kpm 2 109

17 BoWex FLE-PA BoWex-ELASTIC MONOLASTIC Zastosowania - BoWex FLE-PA, BoWex-ELASTIC oraz MONOLASTIC Zastosowania dla sprzęgieł BoWex FLE-PA oraz MONOLASTIC Zastosowania dla sprzęgieł BoWex-ELASTIC ładowarki na kołach K 1,6 małe ładowarki K 1,6 koparki hydrauliczne K 1,4 mobilne dźwigi K 1,6 równiarki K 1,5 walce wibracyjne K 1,4 wózki widłowe K 1,6 betoniarki K 1,3 pompy do betonu K 1,4 sprężarki śrubowe generatory sprężarki tłokowe rozdzielacze pompy ssące pompy wysokociśnieniowe mechanizmy nawrotne mechanizmy przełączające przemienniki hydrodynamiczne wykańczarki do asfaltu K 1,4 przecinarki do betonu K 1,4 frezy drogowe K 1,4 Dla doboru według momentu obrotowego silnika TAN należy uwzględnić współczynnik K = 1,3 1,6 w zależności od rodzaju obciążenia. Dobór na podstawie obliczeń drgań skrętnych. TKN TAN K Informacje dodatkowe Użycie komputera PC ze specjalnym oprogramowaniem do doboru Zastosowanie: 3-cylindrowy silnik diesla - sprężarka śrubowa Dobór: BoWex-ELASTIC 42 HE - 50 Shore A Obliczenia: przyspieszenie od 300 min -1 do 2700 min -1 KTR przeprowadza specjalną symulację obliczeniową przy doborze, jak również w celu określenia drgań skrętnych układu napędowego. Zapewnia to bezrezonansową pracę maszyny wraz z bezpiecznym i długotrwałym działaniem elementów napędu. Jest to standardowa procedura przy każdorazowym doborze wysokoelastycznego. 110

18 GEARex Całostalowe sprzęgło zębate Dobór Rozmiar musi być dobrany w taki sposób, aby w czasie pracy nie nastąpiło przekroczenie dopuszczalnego obciążenia. W tym celu należy przeprowadzić porównanie występującego obciążenia z dopuszczalnymi wartościami dla dobieranego. 1 Dobór Dobór przeprowadzany jest na podstawie znamionowego momentu obrotowego (TKN). W związku z tym, należy również uwzględnić odpowiednie współczynniki pracy napędzanej maszyny, patrz współczynnik załączeń SZ oraz współczynnik pracy SB. 2 Obciążenie TKN = TN = TNS = TS = SZ = SB = TKN TNS TNS TN SZ SB TN [Nm] = 9550 P [kw] / n [1/min.] TKmax. TS moment znamionowy moment znamionowy urządzenia obliczony moment obrotowy z uwzględnieniem współczynników pracy moment szczytowy maszyny (np. moment rozruchowy) współczynnik załączeń współczynnik pracy 3 Rozruchowy moment obrotowy Dopuszczalny moment rozruchowy maszyny nie powinien przekraczać dwukrotności znamionowego momentu obrotowego. 4 Dopuszczalne naciski na wpuście dla piasty Połączenie wał-piasta musi być sprawdzone przez klienta. Dopuszczalne naciski powierzchniowe zgodnie z normą DIN 6892 (metoda C). 5 Zakres temperatur dopuszczalnych Sprzęgło może być stosowane w zakresie temperatur od -20 C do +80 C. 6 Przykład doboru Silnik elektryczny: 30 kw Zastosowanie: maszyna włókiennicza SB =1,25 Średnice wałów: 70/65 mm Prędkość obrotowa: 250 1/min Liczba załączeń: < 10/h SZ = 1,0 Moment rozruchowy: 2,5 TN : Współczynnik SZ dotyczący częstotliwości załączeń Liczba załączeń / h SZ 1,0 1,2 1,4 Współczynnik pracy SB Rodzaj pracy Warunki obciążenia Maszyny łagodna lekka średnia ciężka bardzo ciężka praca ciągła bez przeciążeń i udarów; niewielka liczba załączeń praca ciągła z małymi przeciążeniami i krótkotrwałymi, rzadkimi udarami praca przerywana z małymi udarami i krótkookresowym, średnim przeciążeniem praca z dużymi i częstymi udarami; częste obciążenie nawrotne; wysoki współczynnik bezpieczeństwa ekstremalne przeciążenia z częstymi i nagłymi nawrotami generatory prądu elektr. pompy odśrodkowe lekkie wentylatory wielosekcyjne sprężarki odśrodkowe pompy tłokowe duże wentylatory (ciężkie warunki pracy) mieszadła cieczy mieszadła ciał stałych maszyny włókiennicze obrabiarki przenośniki taśmowe windy towarowe sprężarki tłokowe, dźwigi (operacja podnoszenia) nawijarki kalandry napędy walcarek nienawrotne walcarki na zimno suwnice mostowe w przemyśle hutniczym mieszadła do gumy i tworzyw dźwigi (praca pod dużym obciążeniem) rozdrabniacze drewna, napędy jednostek pływających sprzęt do transportu osób (windy, itp.) wentylatory górnicze samotoki nienawrotne walcarki na zimno nawrotne walcarki na zimno walcarki na gorąco nawrotne napędy walcarek praca pod dużym obciążeniem w hutnictwie przecinarki szlifierki nożyce i przecinaki kruszarki Współczynnik pracy 1,00 1,25 1,50 2,00 2,50 TN [Nm] = [kw] / 250 [1/min] = 1146 Nm TNS = 1146Nm 1 1,25 = 1432,5 Nm TS = 1146Nm 2,5 = 3581 Nm Dobrane sprzęgło: GEARex 15 (TKN = 2000 Nm; TKmax. = 4000 Nm) 114

19 RADEX -N Sprzęgło z łącznikiem płytkowym Dobór sprzęgieł z łącznikiem płytkowym opis symbol objaśnienie moment znamionowy zmienny moment obrotowy maks. moment obrotowy TKN TKW TKmax Moment obrotowy, jaki może być przenoszony przez cały czas w całym zakresie obrotów. Amplituda momentu obr. dopuszczalnych okres. wahań momentu obr. przy częstotliwości 10 Hz i przy obciążeniu TKN, lub obciąż. pulsującym do wartości TKN. Moment obrotowy, który może być przenoszony przy obciążeniu tętniącym 10 5 razy lub przy obciążeniu przemiennym 5 x 10 4 razy, przez cały okres pracy. 1. Dopuszczalne odchyłki: Ka: dopuszczalna odchyłka osiowa Kw: dopuszczalna odchyłka kątowa Kr: dopuszczalna odchyłka promieniowa Sprzęgła płytkowe z łącznikiem stalowym (laminą) są dobrane w taki sposób, że maksymalna odchyłka kątowa Kw kompensowana jest przez każdą z lamin. W rezultacie maksymalna, dopuszczalna, całkowita odchyłka kątowa dla pewnych wykonań sprzęgieł wynosi 2 Kw. Wartości maksymalnych odchyłek kątowych dla pojedynczych lamin podano w tabeli Dane techniczne. Orientacyjne wartości współczynnika pracy SB zastosowanie SB maszyny budowlane 2,0 mieszalniki 1,0-2,0 wirówki 1,5 przenośniki 2,0 dźwigi 2,0 wentylatory / dmuchawy 1,5 generatory 1,5 kalandry 2,0 kruszarki 2,5 maszyny włókiennicze 2,0 walcarki 2,5 maszyny do obróbki drewna 1,5 mieszadła i wytłaczarki 2,0 tłoczniki i prasy 2,5 obrabiarki 2,0 młyny 2,5 maszyny pakujące 1,0 samotoki 2,5 pompy tłokowe 2,5 pompy wirnikowe 1,5 sprężarki tłokowe 2,5 turbosprężarki 2,0 odchyłka kątowa Dopuszczalna odchyłka promieniowa ΔKr przy odległości g między elementami Kr = g tan ( Kw) odchyłka promieniowa RADEX -N RIGIFLEX -N RIGIFLEX -HP W tabelach Dane techniczne (RADEX -N strony 128/129 oraz RIGIFLEX -N strony 136/137) podano maksymalne, dopuszczalne wartości odchyłek promieniowych ΔKr dla każdego u i typu bazującego na standardowych długościach elementów pośrednich, jak również podano dane dotyczące odchyłki kątowej ΔKw. Maksymalne, dopuszczalne wartości odchyłek osiowych ΔKa dla każdego u i typu, także zostały podane w tabeli Dane techniczne. Podane wartości dopuszczalnych odchyłek są zależne od siebie nawzajem! Zwiększając odchyłkę osiową ΔKa dopuszczalna odchyłka kątowa ΔKw przyjąć musi niższą wartość, podobnie jak dopuszczalna odchyłka promieniowa ΔKr. (Patrz instrukcja montażu na stronie internetowej 123

20 RADEX -N Sprzęgło z łącznikiem płytkowym Dobór sprzęgieł z łącznikiem płytkowym Dobór u 2. Napędy bez okresowych drgań skrętnych Na przykład pomp wirnikowych, wentylatorów, dmuchaw, sprężarek śrubowych itd. Dobór wymaga wzięcia pod uwagę momentu obrotowego TKN oraz TKmax. 2.1 Obciążenie znamionowym momentem obrotowym Dopuszczalny nominalny moment obrotowy przy uwzględnieniu współczynników SB, SR, St, musi być co najmniej równy znamionowemu momentowi obrotowemu TN danego urządzenia. nominalny moment obrotowy TKN: Dobór u 3. Napędy z okresowymi drganiami skrętnymi Dla napędów obciążonych drganiami skrętnymi, np. w przypadku silników diesla, sprężarek i pomp tłokowych, generatorów, itp., konieczne jest wykonanie obliczeń drgań skrętnych (zalecana jest konsultacja techniczna). 3.1 Obciążenie znamionowym momentem obrotowym Dopuszczalny nominalny moment obrotowy przy uwzględnieniu współczynników SB, SR, St, musi być co najmniej równy znamionowemu momentowi obrotowemu TN danego urządzenia. nominalny moment obrotowy TKN: TKN TN SB St SR TN = moment obrotowy urządzenia SB = współczynnik pracy (tabela na str. 123) SR= współczynnik kierunku; = 1,00 stały kierunek momentu obr.; = 1,70 zmienny kierunek momentu obr. St = współczynnik temperaturowy C współczyn. 1,00 1,00 1,00 1,10 1,25 1,43 TKN TN SB St SR TN = moment obrotowy urządzenia SB = współczynnik pracy (tabela na str. 123) SR= współczynnik kierunku; = 1,00 stały kierunek momentu obr.; = 1,70 zmienny kierunek momentu obr. St = współczynnik temperaturowy C współczyn. 1,00 1,00 1,00 1,10 1,25 1, Obciążenia udarowe momentem obrotowym Dopuszczalny maksymalny moment obrotowy TKmax musi być równy co najmniej sumie szczytowego momentu obrotowego TS i momentu obrotowego urzadzenia TN, pomnożonej przez współczynniki: pracy SB, temperaturowy St i wsp. kierunku SR. Obowiązuje to w przypadkach, gdy na moment obrotowy urządzenia nakłada się jeszcze przebieg udaru (np. przy włączaniu silnika). W przypadku napędów z silnikami prądu zmiennego o większych masach po stronie obciążenia, wskazane są obliczenia za pomocą programu symulacyjnego (zalecana jest konsultacja techniczna). TKmax (TN + TS) St SR TS = szczytowy moment obrotowy 3.2 Przejście przez rezonans Szczytowy moment obrotowy TSR występujący podczas przejścia przez rezonans, nie może przekroczyć maksymalnego momentu obrotowego TKmax. TKmax TSR 3.3 Obciążenie udarowe momentem obr. z drganiami Dopuszczalny zmienny moment obrotowy TKW nie może zostać przekroczony przez zmienny moment obrotowy TW urządzenia. TKW TW 124

21 RIGIFLEX -HP High-performance - sprzęgło z łącznikiem płytkowym Dobór RIGIFLEX -HP Dobór RIGIFLEX -HP Zwykle dobór nie jest oparty na obciążeniu nominalnym momentem obrotowym lecz na obciążeniach maksymalnych (udary rozruchowe, itp.). Definitywnie muszą być one wzięte pod uwagę podczas doboru. Dla aplikacji z ekstremalnie dużymi zmianami momentu obrotowego należy wykonać oddzielne obliczenia dotyczące doboru. Inżynierowie KTR na życzenie służą wsparciem! 1. Obciążenie znamionowym momentem obrotowym Dopuszczalny nominalny moment obrotowy T KN musi być co najmniej równy znamionowemu momentowi obrotowemu T N danego urządzenia z uwzględnieniem współczynnika S B. TKN TN SB 2. Obciążenia udarowe momentem obrotowym Maksymalny moment obrotowy T Kmax musi być co najmniej równy znamionowemu momentowi obrotowemu T N danego urządzenia z uwzględnieniem współczynnika udarów S K. TKmax TN SK RADEX -N RIGIFLEX -N RIGIFLEX -HP (T Kmax dotyczy maksymalnie 10 5 cykli obciążenia tętniącego) T KN = nominalny moment obrotowy T Kmax = maksymalny moment obrotowy T N = znamionowy moment obrotowy urządzenia S B = współczynnik pracy (patrz tabela poniżej) S K = współczynnik udarów (np. zwarcie silnika lub rozruch silnika S K = 6) zastosowanie tryb pracy współczynnik pracy SB turbiny jednostajny moment obrotowy 1,5 sprężarki odśrodkowe jednostajny moment obrotowy 1,5 pompy napełniające zbiorniki jednostajny moment obrotowy 1,5 API 671 jednostajny moment obrotowy 1,5 duże dmuchawy niewielkie zmiany momentu obrotowego 2 sprężarki śrubowe niewielkie zmiany momentu obrotowego 2 sprężarki tłokowe / pompy tłokowe średnie - duże zmiany momentu obrotowego 2,5-3 UWAGA: Powyższe współczynniki mają zastosowanie tylko do napędów z łagodnym rozruchem! Napędy z udarem przy rozruchu lub bardzo dużymi zmianami momentu obrotowego wymagają oddzielnych obliczeń. Proszę skonsultować się z działem technicznym KTR. Przykład obliczeń: Dane do obliczeń napęd: turbina - przekładnia (zastosowanie do API 671) moc turbiny = kw prędkość obrotowa = /min współczynnik pracy SB = 1,5 obciążenie ekstremalne Tmax. = 5 x TN Dobór znamionowy moment obrotowy urządzenia TN = 9550 P [kw] / n [1/min] TN = [kw] / 9500 [1/min] = Nm obciążenie znamionowym momentem obrotowym TKN Nm 1,5 = Nm dlatego sprzęgło musi spełniać warunek TKN Nm; Tmax = Nm 5 = Nm dlatego sprzęgło musi spełniać warunek TKmax Nm. Dobrane sprzęgło RIGIFLEX -HP 278 TKN = Nm TKmax = Nm 139

22 RIGIFLEX -HP High-performance - sprzęgło z łącznikiem płytkowym Typ C NEW Sprzęgło do wymagających napędów wysokoobrotowych Zastosowania, np: turbosprężarki i turbiny Dokładnie wyważane Konstrukcja zgodna z API 671 Zwarta budowa, przy jednoczesnym przeniesieniu wysokich momentów obrotowych Piasty zmontowane podczas procesu produkcyjnego Promieniowy montaż/demontaż elementu dystansowego Konstrukcja o niewielkiej wentylacji Różne długości elementów pośrednich Sztywność skrętna zoptymalizowana do zastosowania RIGIFLEX -HP typ C maks. średnica otworu moment obrotowy [Nm] wymiary [mm] TKN TK max. d1/d2 D DA Dz DR E1 E Emin CG1/CG2 2) l1/l2 l3/l4 l5/l dane techniczne dopuszczalne odchyłki dane dotyczące sztywności maks. prędkość kątowa obr. [obr./min.] osiowa promieniowa 2) pojedynczy łącznik płytkowy element pośredni kompletne sprzęgło 2) ± KW [ ] ± KA [mm] ± Kr [mm] ct [Nm/rad] ctr [Nm mm/rad] cte = 457,2 [Nm/rad] ,25 3,0 2,30 13, , ,25 3,0 2,32 18, , ,25 3,3 2,37 28, , ,25 3,8 2,50 35, , ,25 4,0 2,44 39, , ,25 4,2 2,58 60, , ,25 4,5 2,75 80, , ,25 5,2 2,70 105, , ,25 6,0 2,96 155, , ,25 6,5 3,18 225, , ) dla pojedynczego łącznika płytkowego (laminy) 2) przy E=457,2 mm oraz cylindrycznym otworze maksymalnym w piastach sprzęgło 2) element pośredni m [kg] J [kgm²] mr [kg/mm] JR [kgm²/mm] ,274 20, ,577 27, ,711 30, ,081 35, ,561 44, ,109 48, ,542 58, ,792 79, , , , , wg zamówienia ct całkowite = 1 / ((1/ctE = 457,2) + ((E - 457,2 mm) / ctr)) mcałkowite = m + mr (E - 457,2 mm) Jcałkowite = J +JR (E - 457,2 mm) 140

23 RIGIFLEX -HP High-performance - sprzęgło z łącznikiem płytkowym Typ L NEW Sprzęgło do wymagających napędów wysokoobrotowych Zastosowania, np: turbosprężarki i turbiny Dokładnie wyważane Konstrukcja zgodna z API 671 Typ L do wałów o większych średnicach Elementy pośrednie zmontowane podczas procesu produkcyjnego Promieniowy montaż/demontaż elementu dystansowego Konstrukcja o niewielkiej wentylacji Różne długości elementów pośrednich Sztywność skrętna zoptymalizowana do zastosowania RADEX -N RIGIFLEX -N RIGIFLEX -HP RIGIFLEX -HP typ L maks. średnica otworu moment obrotowy [Nm] wymiary [mm] TKN TK max. d1/d2 D DA Dz DR E1 E Emin CG1/CG2 2) l1/l2 l3/l4 l5/l ,5 37, ,5 48, ,5 48, ,5 48, ,5 54, ,5 54, ,5 54, ,5 71, ,5 71, ,5 71,5 dane techniczne dopuszczalne odchyłki dane dotyczące sztywności maks. prędkość kątowa obr. [obr./min.] osiowa promieniowa 2) pojedynczy łącznik płytkowy element pośredni kompletne sprzęgło 2) ± KW [ ] ± KA [mm] ± Kr [mm] ct [Nm/rad] ctr [Nm mm/rad] cte = 457,2 [Nm/rad] ,25 3,0 1,56 13, , ,25 3,0 1,45 18, , ,25 3,3 1,45 28, , ,25 3,8 1,45 35, , ,25 4,0 1,34 39, , ,25 4,2 1,34 60, , ,25 4,5 1,34 80, , ,25 5,2 1,13 105, , ,25 6,0 1,13 155, , ,25 6,5 1,13 225, , ) dla pojedynczego łącznika płytkowego (laminy) 2) przy E=457,2 mm oraz cylindrycznym otworze maksymalnym w piastach sprzęgło 2) element pośredni m [kg] J [kgm²] mr [kg/mm] JR [kgm²/mm] ,717 20, ,327 27, ,759 30, ,771 35, ,525 44, ,417 48, ,381 58, ,810 79, , , , , wg zamówienia Sposób zamawiania: RIGIFLEX -HP 188 L Ø 160 Ø ,2 typ średnica d1 średnica d2 odległość między wałami (wymiar E) 141