UCHWAŁA NR III/31/2014 RADY POWIATU POLKOWICKIEGO. z dnia 30 grudnia 2014 r.

Transkrypt

1 UCHWAŁA NR III/31/2014 RADY POWIATU POLKOWICKIEGO z dnia 30 grudnia 2014 r. w sprawie przyjęcia Powiatowego Programu Rozwoju Pieczy Zastępczej na lata Na podstawie art. 180 pkt. 1 ustawy z dnia 09 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (t. j. Dz. U. z 2013 r. poz. 135, poz. 154, poz. 866, poz. 1650, z 2014 r. poz. 619, poz. 1188), Rada Powiatu Polkowickiego uchwala co następuje: 1. Przyjmuje się Powiatowy Program Rozwoju Pieczy Zastępczej na lata , stanowiący załącznik do niniejszej uchwały. 2. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. Przewodniczący Rady Powiatu Krzysztof Nester Id: 201A31A0-351A-4DE1-BE55-73D11E Podpisany Strona 1

2 Program Rozwoju Pieczy Zastępczej na lataa Polkowice 2014r. Id: 201A31A0-351A-4DE1-BE55-73D11E Podpisany Strona 2

3 Wstęp Zastąpienie dziecku wychowania w rodzinie własnej poprzez stworzenie warunków zbliżonych do tych, które istnieją w prawidłowo funkcjonującej rodzinie - to idea zastępczych form opieki, która swoje odzwierciedlenie zawiera w rozbudowanej formie systemu pieczy zastępczej. W sytuacjach kryzysowych, gdy rodzina nie jest w stanie poradzić sobie z problemami: nie może, nie potrafi bądź nie chce zajmować się dzieckiem, zachodzi konieczność udzielenia jej pomocy, wsparcia zewnętrznego lub interwencji. W takiej sytuacji, w myśl konstytucyjnej zasady pomocniczości - dziecko ma prawo do pomocy, w tym do pieczy zastępczej. Głównym założeniem pieczy zastępczej jest zapewnieniee czasowej opieki i wychowania dzieciom w przypadkach niemożności sprawowania opieki i wychowania przez rodziców. Są to działaniaa mające na celu nie tylko zabezpieczeniee potrzeb dziecka w formach pieczy zastępczej do czasu unormowania jego sytuacji i powrót dziecka do jego rodziny naturalnej, a gdy jest to niemożliwe, przysposobienie dziecka, umieszczenie go w formach pieczy zastępczej przede wszystkim rodzinnych, a w efekcie końcowym przygotowanie do samodzielnego życia. Interpretując przepisy ustawy o wspieraniu rodziny i systemiee pieczy zastępczej, które obowiązują od 01 stycznia 2012r., stwierdzić można, że opieka zastępcza jest zaplanowaną, ukierunkowaną na cel usługę polegającą na zapewnieniu czasowej opieki i wychowania dzieciom pochodzącym z rodzin przeżywających różnego rodzaju kryzysy i czasowo niezdolnych do opieki nad własnymi dziećmi. Opiekę zastępczą należy rozumieć jako formę usług społecznych - formę dopełniającą i uzupełniającą zadania rodziny naturalnej, gdyż ma ona w stosunku do rodziny naturalnej, pomocniczy charakter. Przesłaniem ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej jest wsparcie rodziny naturalnej, aby prawidłowo wykonywała swoje funkcje. Preambuła do ustawy wskazuje, że u podstaw tego założenia leży dobro dziecka oraz dobroo rodziny, przy czym dobro dziecka powinno być stawiane zawsze na pierwszym miejscu. Wprowadzony system pieczy zastępczej ma umożliwić udzielenie rodzinom wsparcia przy współpracy osób, instytucji publicznych i społecznych pracujących z rodziną i dzieckiem. Celem i istotą rozwiązań prawnych jest stworzenie spójnego systemu pomocy 2 Id: 201A31A0-351A-4DE1-BE55-73D11E Podpisany Strona 3

4 rodzinie, w szczególności w opiece nad dzieckiem, jeżeli ma ona trudności w prawidłowym wypełnianiu swoich funkcji, w szczególności opiekuńczo wychowawczych, które mogłyby skutkować zagrożeniem zabrania dziecka z rodziny. Wspieranie rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych zdefiniowane zostało w powoływanej ustawie jako zespół planowych działań mających na celu przywrócenie rodzinie zdolności do wypełniania tych funkcji. Jednostki samorządu terytorialnego szczebla powiatowego odpowiedzialne są za tworzenie warunków do objęcia rodzinną bądź instytucjonalną opieką dzieci w przypadku niemożności zapewnienia im opieki i wychowania przez rodziców. Podstawowym celem działania instytucji pomocy społecznej jest zapobieganie przyczynom kierowania dzieci do zastępczych form opieki. Stąd też założono, że rodziny naturalne muszą uzyskać wielozakresowe wsparcie środowiskowe w realizacji zadań opiekuńczo-wychowawczych. Natomiast w sytuacji, gdy działania profilaktyczne nie odnoszą efektów, niezbędne jest zorganizowanie pieczy zastępczej. Zadania te należą do samorządu powiatowego. Podstawą prawną obowiązkóww w zakresie organizowania pieczy zastępczej nałożonych na powiatowy samorząd terytorialny jest ustawa z dnia 09 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2013r., poz. 135 ze zm.) ). Natomiast zadania powiatu w zakresie wspieraniaa rodziny i systemu pieczy zastępczej w Powiecie Polkowickim wykonuje Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie jako Organizator Rodzinnej Pieczy Zastępczej (wyznaczone do pełnienia tej roli przez Starostę Polkowickiego Zarządzeniem z dnia 22 listopada 2011 r., Nr 35/2011). Konieczność opracowania Programu Rozwoju Pieczy Zastępczej wynika z zapisu art. 180 pkt. 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, który stanowi, że do zadań własnych powiatu należy m.in. opracowanie i realizacja 3-letniego powiatowego programu rozwoju pieczy zastępczej. Niniejszy Program opracowany na lata , jest kontynuacją kierunków działań zawartych w Programie Rozwoju Pieczy Zastępczej w Powiecie Polkowickim na lata i w tych też latach realizowanych. Zawiera również nowe elementy i kierunki działań, które uznano za ważne i potrzebne w kontekście dotychczasowych doświadczeń i działań w zakresie organizacji pieczy zastępczej na terenie Powiatu. Dokument ten służy również usystematyzowaniu i ukierunkowaniu działań, ustaleniu priorytetów i zakresu 3 Id: 201A31A0-351A-4DE1-BE55-73D11E Podpisany Strona 4

5 prowadzonej działalności Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie/Organizatora Pieczy Zastępczej. Nadrzędnym celem realizowanych działań jest zapewnieniee każdemu dziecku całkowicie lub częściowo pozbawionemu opieki rodziców odpowiedniego środowiska wychowawczego organizowanego w formie rodzinnej lub instytucjonalnej pieczy zastępczej oraz kontynuacja budowy lokalnego systemu pomocy dziecku i rodzinie. Program uwzględnia lokalne uwarunkowania oraz nakreśla kierunki działań w 3-letniej perspektywie, których głównym celem jest zapewnienie odpowiedniej liczby miejsc w rodzinnych i instytucjonalnych formach opieki zastępczej, właściwych warunków do rozwoju tych form, biorąc pod uwagę potrzeby mieszkańców Powiatu Polkowickiego oraz odpowiednich środków finansowych. 1. Zjawisko sieroctwa społecznego, a możliwości jego kompensacji. Sieroctwo należy do zjawisk bezpośrednio związanych z funkcjonowaniem rodziny w życiu społecznym. Pod pojęciem sieroctwa rozumie się stan pozbawienia dzieci trwale lub przejściowo szans wychowania we własnej rodzinie ze względu na brak odpowiednich warunków opiekuńczo-wychowawczych. Ogólnie można więc przyjąć, że jest to sytuacja, w której dziecko pozbawione jest właściwej opieki rodzicielskiej. Z kolei termin sieroctwo społeczne oznacza stan, w jakim znalazło się dziecko, charakteryzujący się pozbawieniem go opieki ze strony rodziców biologicznych i przejęciem tej opieki przez inne osoby czy instytucje, gdzie kontakt z rodziną naturalną jest sporadyczny bądź nie ma go wcale, jednakże nie z powodu śmierci rodziców (jak to ma miejsce w przypadku sieroctwa naturalnego). Z danych statystycznych sporządzanych corocznie przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Polkowicach wynika, że w pieczy zastępczej, zarówno tej rodzinnej jak i instytucjonalnej, dzieci umieszczane są z różnych powodów. Do najczęściej występujących należy zaliczyć: bezradność rodziców biologicznych w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i w wywiązywaniu się z podstawowych funkcji opiekuńczych, zaniedbania podstawowych potrzeb materialno-bytowych i psychicznych dziecka, alkoholizm, chorobę psychiczną, pobyt rodziców w zakładzie karnym, emigrację zarobkową i coraz częściej występująca niepełnoletniość rodziców oraz niedojrzałość emocjonalną 4 Id: 201A31A0-351A-4DE1-BE55-73D11E Podpisany Strona 5

6 i społeczną. Wymienione powody często współwystępują, rzadko zdarza się jeden wiodący czynnik, który decyduje o kryzysie w danej rodzinie. Są to przyczyny i relatywnie niezmienne powody dla których konieczne jest umieszczanie dzieci w formach opieki zastępczej. Skutkom sieroctwa można i należy przeciwdziałać podejmując działania kompensacyjne. Kompensacją w tym przypadku będzie zastępowanie rodziny naturalnej innymi formami rodzicielstwa. Najbardziej skuteczny sposób kompensowania dziecku osieroconemu braków opieki i wychowania ze strony rodziny własnej, stanowią rodzinne formy pieczy zastępczej. Podstawowymi założeniami opieki zastępczej jest zapewnienie bezpieczeństwa dzieciom, zapewnienie im bezpośredniej opieki, potrzeb opiekuńczych, w tym zapewnienie odpowiednich warunków mieszkaniowych, pożywienia, ubrania, wyposażenia oraz potrzeby bezpieczeństwa; także zaspokojenie potrzeb rozwojowych dziecka, w tym zapewnienia odpowiedniej opieki lekarskiej i specjalistycznej, zapewnienie warunków do realizacji obowiązku szkolnego i rozwoju intelektualnego oraz zainteresowań dziecka, warunków do odpowiedniego rozwoju emocjonalnego, poczucia wartości dziecka, potrzeb wyższych, jak również potrzeb związanych z przyjemnościami i zabawą. Opieka zastępcza powinna trwać tak długo, aż ustaną skutecznie przyczyny kryzysu rodziny własnej dziecka, będące podstawą do orzeczenia umieszczenia dziecka w opiece poza rodziną własną. Zadaniem pieczy zastępczej jest zatem pomaganie dziecku, a nie zastępowanie mu rodziców, zapewnienie dziecku warunków rozwoju i wychowania odpowiednich do jego stanu zdrowia poziomu rozwoju, w tym: odpowiednich warunków bytowych, możliwości rozwoju fizycznego, psychicznego i społecznego, możliwości zaspokojenia indywidualnych potrzeb dziecka, możliwości właściwej edukacji i rozwoju zainteresowań oraz odpowiednich warunków do wypoczynku i organizacji czasu wolnego. 2. Diagnoza form pieczy zastępczej funkcjonujących w Powiecie Polkowickim. Potrzeby w zakresie systemu pieczy zastępczej. 1) Rodzinna piecza zastępcza Największą liczbę rodzin zastępczych na terenie powiatu polkowickiego stanowią rodziny spokrewnione z dziećmi, gdzie opiekę nad dzieckiem sprawują dziadkowie. 5 Id: 201A31A0-351A-4DE1-BE55-73D11E Podpisany Strona 6

7 Analizując specyfikę funkcjonowania spokrewnionych rodzin zastępczych stwierdzić należy, iż rodziny te wymagają wsparcia i pomocy, gdyż niejednokrotnie borykają się z problemami wychowawczymi. Dziadkowie mają inną ocenę norm społeczno-kulturowych. Przepaść pokoleniowa znacznie utrudnia dziadkom komunikację i porozumienie z dojrzewającym, zbuntowanym, młodym człowiekiem. Dziadkowie wchodzący w rolę rodziców, nie pozwalają na naturalne zamknięcie cyklu rozwojowego rodziny. Zaburza to porządek w dynamice życia rodzinnego spowodowany faktem, że ich własne dzieci zaniechały swoich obowiązków rodzicielskich wobec swoich dzieci. W tym przypadku zostaje zaburzona hierarchia władzy w rodzinie. Bywa, że trudno uniknąć im dziedziczenia określonych patologii rodzinnych - bezradności, nieodpowiedzialności, słabych więzi emocjonalnych. Często dziadkowie powielają wzorce, nawyki i metody wychowawcze stosowane (bez powodzenia) wobec własnych dzieci. Rodzinom spokrewnionym trudniej przyznać się do problemów, z którymi się borykają, częstokroć nie dostrzegają wpływu swojej postawy i metod oddziaływania na zachowania dziecka. Rodziny spokrewnione, w których opiekę sprawuje dorosłe rodzeństwo tworzone są najczęściej gdy umierają rodzice, bądź rodzic sprawujący władzę rodzicielską. Osoby, które podejmują się pełnienia funkcji rodziny zastępczej, są zazwyczaj młode, często nie mają ustabilizowanego życia osobistego, sytuacji zawodowej, mieszkaniowej, finansowej. Stwarza to duże obciążenie dla osoby, która pragnie zmienić los swojego rodzeństwa i zapewnić im poczucie bezpieczeństwa. Wielu spokrewnionych rodziców zastępczych (którymi staje się dorosłe rodzeństwo) ma poczucie misji i chce przetworzyć własne negatywne i bolesne przeżycia na pozytywny program wychowawczy. To często wiąże się z,,odłożeniem w kąt własnych planów i marzeń, przerwaniem nauki, pracy i codziennym borykaniem się z problemami, przy braku osobistych doświadczeń w poczuciu żalu za utraconym okresem beztroski i swobody. Rodzice zastępczy -dorosłe rodzeństwo- są relatywnie młodsi w stosunku do rodziców zastępczych -dziadków- stąd też potrafią zachować większy dystans do wielu spraw. Wiedzą jak odróżnić manipulację od potrzeb dziecka. Czynnik emocjonalny nie jest u nich aż tak decydujący, bardziej,,nastawieni są w jaki sposób pomoc dziecku ukształtować swoją osobowość. Z kolei rodziny zastępcze niezawodowe (tworzone przezz osoby niebędące 6 Id: 201A31A0-351A-4DE1-BE55-73D11E Podpisany Strona 7

8 wstępnymi dziecka, np. wujostwo lud dalsza rodzina lub też osoby w żaden sposób niespokrewnione) potrzebują wsparcia przede wszystkim w zakresie umiejętności wychowawczych, komunikacji, konstruktywnego rozwiązywania sytuacji trudnych oraz wiedzy dotyczącej potrzeb rozwojowych dzieci powierzonych ich pieczy. Natomiast rodzice zastępczy,,zawodowi mają dużo więcej umiejętności i kompetencji rodzicielskich. Są profesjonalnie przygotowani do opieki nad powierzonymi im dziećmi. Łatwiej radzą sobie z pojawiającymi się problemami, jasno określają z czym sobie nie radzą i w jakim zakresie chcą popracować ze specjalistą np. psychologiem, pedagogiem. Mają również świadomość konieczności,,doskonalenia się w opiece nad dzieckiem, uznają potrzebę podnoszenia swoich kwalifikacji oraz podejmowaniu działań mających na celu przeciwdziałanie zjawisku wypalenia zawodowego, tak często pojawiającego się wśród osób, które zawodowe zajmują się pomaganiem innym. Zawodowi rodzice prezentują wiele umiejętności koniecznych w opiece nad dzieckiem (od efektywnej komunikacji, konstruktywnego rozwiązywania sytuacji trudnych, otwartości na pracę ze specjalistami, po wiedzę o potrzebach rozwojowych, zaburzeń itp.), które z powodzeniem wykorzystują w praktyce. Stąd też istnieje duża różnica w zapotrzebowaniu na zakres wsparcia i pomocy specjalistycznej rodzin spokrewnionych, niezawodowych i zawodowych. Z gromadzonych przez Centrum danych wynika, że z roku na rok na terenie powiatu polkowickiego powstaje coraz więcej rodzin zastępczych. Dla porównania w roku 2006 powstało 6 rodzin, w których umieszczono 9 dzieci, podczas gdy w roku 2013 utworzono ich już 12 i umieszczono w nich 21 dzieci. O rozwoju rodzinnych form pieczy zastępczej świadczy również fakt, że od roku 2011, powstały 3 rodziny zastępcze zawodowe, w których umieszczonoo 9 wychowanków. Natomiast od 01 kwietnia 2014r. na terenie powiatu funkcjonuje powstała w wyniku przekształcenia dotychczas funkcjonującej zawodowej rodziny zastępczej - nowa forma rodzinnej pieczy, tj. rodzinny dom dziecka, w którym na dzień dzisiejszy przebywa 5 wychowanków. Analizując dane statystyczne dotyczące rodzinnej pieczy funkcjonującej na terenie powiatu polkowickiego zauważyć można następujące prawidłowości: wzrost liczby dzieci umieszczanych w rodzinnych formach pieczy zastępczej; 7 Id: 201A31A0-351A-4DE1-BE55-73D11E Podpisany Strona 8

9 największą liczbę rodzin zastępczych, bo aż 63 stanowią rodziny spokrewnione z dziećmi (a więc rodziny gdzie opiekę nad dzieckiem sprawują dziadkowie lub pełnoletnie rodzeństwo); rodziny zastępcze stanowią zarówno pary małżeńskie (50%) jaki i osoby samotne (49%); w większości osoby sprawujące rodzinną pieczę zastępczą to osoby po 41 r.ż.; najwięcej, bo aż 62 rodziny zastępcze sprawuje opiekę nad 1 dzieckiem; bardzo mała jest liczba rodzin wielodzietnych (tj. powyżej 3 dzieci); największą grupę dzieci przebywających w rodzinach zastępczych stanowią te w wieku szkolnym tj. od 7 do 13 lat oraz od 14 do 17 lat; pozorność formy niezawodowej rodziny zastępczej wynikającej z nazewnictwa wprowadzonego ustawą (w 18 rodzinach niezawodowych, tylko w 3 z nich przebywają dzieci w żadnej linii niespokrewnione z opiekunami); mała jest liczba profesjonalnych form rodzinnej pieczy (2 rodziny zawodowe, rodzinnego domu dziecka, w stosunku do ogólnej liczby rodzin zastępczych funkcjonujących na terenie powiatu (83); w rodzinach zastępczych umieszczane są zazwyczaj dzieci w wieku szkolnym, jednakże warto zauważyć, że od roku 2012 coraz większą liczbę dzieci, bo aż 11 stanowią dzieci w wieku - od kilku miesięcy do 6 r.ż. niepokojąca jest tendencja do pozostawania dzieci w rodzinach zastępczych, gdyż z analizy danych wynika, że 90% z nich nie powraca do rodzin biologicznych i zostaje w pieczy aż do momentu uzyskania pełnoletniości; liczba zerwanych kontraktów z rodziną biologiczną dziecka, czy też nieskutecznych prób ich zawarcia stanowi dość znaczny odsetek, potwierdza to, że rodziny biologiczne często nie są wstanie podjąć trudu uregulowania swojej sytuacji życiowej. Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, która weszła w życie z dniem 01 stycznia 2012r., zakładała wielozakresowe wsparcie rodzin biologicznych po to, by jak najmniej dzieci trafiało do pieczy zastępczej. Dla gmin, które są realizatorem zadań w zakresie wspierania rodziny biologicznej dziecka, opracowano wachlarz instrumentów, które miały na celu przeciwdziałać sytuacjom, w których dobro dziecka byłoby zagrożone. Tymczasem liczba dzieci, które są umieszczane w pieczy zastępczej wzrosła, co obrazują 8 Id: 201A31A0-351A-4DE1-BE55-73D11E Podpisany Strona 9

10 poniższe dane statystyczne. Tabela nr 1 Liczba rodzin zastępczych funkcjonujących na terenie powiatu polkowickiego (lata ) Gmina Liczba rodzin zastępczych 2013r. 2012r. 2011r. 2010r. 2009r. 2008r. 2007r. 2006r. Chocianów Gaworzyce 6 Grębocice 2 Polkowice 36 Przemków 17 Radwanice 1 Razem Tabela nr 2 Liczba dzieci umieszczanych rodzin zastępczych funkcjonujących na terenie powiatu polkowickiego (lata ) Liczba dzieci umieszczonych w rodzinach zastępczych Gmina 2013r. 2012r. 2011r. 2010r. 2009r. 2008r. 2007r. 2006r. Chocianów Gaworzyce Grębocice Polkowice Przemków Radwanice Razem ) Instytucjonalna piecza zastępcza W budowaniu systemu opieki nad dzieckiem i rodziną w Powiecie Polkowickim nie sposób pominąć konieczności funkcjonowania instytucjonalnej pieczy zastępczej, spełniającej standardy (określone w ustawie o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej), w zakresie m.in. liczby miejsc oraz wieku przyjmowanych dzieci. Do roku 2008r. na terenie powiatu funkcjonowała instytucjonalnaa forma pieczy, tj. Placówka Rodzinna w Chocianowie. Natomiast od 2009r. do 2013r. Powiat Polkowicki prowadził placówkę opiekuńczowychowawczą, typu socjalizacyjnego, tj. Placówkę Socjalizacyjną Skarbek przy ul. Browarnej 1 w Polkowicach. Placówka posiada 30 miejsc dla dzieci dla dzieci powyżej 10 roku życia (zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa). 9 Id: 201A31A0-351A-4DE1-BE55-73D11E Podpisany Strona 10

11 System pieczy zastępczej zakłada znaczne ograniczenie roli placówek opiekuńczo- dziecka wychowawczych w opiece nad dzieckiem jaki również fakt, że umieszczenie w placówce powinno nastąpić dopiero po wyczerpaniu wszystkich możliwości dotyczących zarówno pozostawienia dziecka we własnej rodzinie lub umieszczenia go w rodzinnych formach opieki zastępczej. Tabela nr 3. Liczba dzieci umieszczonych w instytucjonalnej pieczy zastępczej funkcjonującej na terenie powiatu polkowickiego. Placówka Socjalizacyjna,,Skarbek" Liczba dzieci umieszczonych w instytucjonalnej pieczy zastępczej 2013r. 2012r. 2011r. 2010r. 2009r. 2008r. 2007r. 2006r Placówka Rodzinna w Chocianowie x x x x x Razem Proces tworzenia alternatywnych form instytucjonalnej pieczy zastępczej powoduje, że duże placówki są reorganizowane i zmniejszane. Dzieci przebywają w nich pod stałą opieką wychowawców. Domowy charakter takiej grupy, mniejsze pomieszczenia, stała kadra wychowawcza sprzyja prawidłowemu rozwojowi dziecka, kształtowaniu umiejętności społecznych niezbędnych relacji z innymi opartymi o poczucie zaufania i bezpieczeństwa psychicznego. Uchwałą nr XXV/198/2013 Rady Powiatu Polkowickiego z dnia 20 listopada 2013r, od dnia 01 stycznia 2014r. powołano Placówkę Socjalizacyjno-Interwencyjną,,Perspektywa w Polkowicach, z siedzibą przy ul. Górnej 2-3/5. W Placówce prowadzone są: grupa socjalizacyjna dla 5 wychowanków powyżej 10. roku życia oraz grupa interwencyjna dla 5 wychowanków. Taka forma pieczy zastępczej rozwiązuje problem zapewnienia dzieciom opieki (zgodnie z obowiązującymi standardami) w przypadku gdy występuje konieczność zapewnienia im natychmiastowej opieki. Ewaluowanie instytucjonalnej pieczy zastępczej na terenie o autentycznym budowaniu elementów systemu opieki nad dzieckiem powiatu świadczy i rodziną w Powiecie Polkowickim. Natomiast opracowując założenia Programu Rozwoju Pieczy Zastępczej Powiecie Polkowickim należy wziąć pod uwagę nie tylko potrzeby Powiatu Polkowickiego w zakresie rozwoju form pieczy zastępczej ale również współwystępujące zjawiska 10 Id: 201A31A0-351A-4DE1-BE55-73D11E Podpisany Strona 11

12 społeczne oraz pojawiające się prawidłowości związane z pieczą zastępczą. Potrzeby Powiatu Polkowickiego: prowadzanie działań informacyjnych propagujących ideę rodzinnej opieki zastępczej, w tym kontynuacji kampanii społecznej pn.,,rodzina zastępcza-duże serce dla małego serca", która obok uwrażliwienia społeczności lokalnej na kwestię rodzicielstwa zastępczego umożliwi pozyskanie kandydatów do pełnienia roli rodziców zastępczych; zapewnienie bogatej oferty pomocowej w zakresie: doraźnego wsparcia, poradnictwa i terapii; powołanie rodzin pomocowych w przypadkach gdy osoby pełniące funkcję zawodowej rodziny zastępczej czasowo nie będą mogły sprawować opieki nad powierzonymi dziećmi; prowadzenie cyklicznych spotkań kierowników/pracowników instytucji i organizacji pozarządowych związanych z pomocą społeczną mających na celu stworzenie optymalnego systemu współpracy instytucjonalnej aby jak najefektywniej realizować zadania związane z systemem pieczy zastępczej; prowadzenie doradztwa metodycznego dla kierowników i pracowników jednostek pomocy społecznej z terenu powiatu polkowickiego Na podstawie analizy danych statystycznych oraz praktyki Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie/Organizatoraa Pieczy Zastępczej negatywnymi zjawiskami jakie można zaobserwować na przestrzeni kilku lat w Powiecie Polkowickim są: wzrost wskaźnika dzieci umieszczonych poza rodziną naturalną (gdzie w roku 2006 dzieci umieszczonych w rodzinnej pieczy zastępczej było 79, a w roku 2013 liczba ta wzrosła do 111); pomimo instrumentów motywujących gminy (wprowadzonych m.in. ustawą o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej od roku 2012) do działań na rzecz pozostawienia dziecka w środowisku rodzinnym, coraz więcej dzieci umieszczanych jest w pieczy zastępczej a zatem można wnioskować, że praca z rodzinami biologicznymi nie przynosi założonych rezultatów; przewaga rodzin zastępczych spokrewnionych-częstokroć nie zapewnia odpowiednich warunków opiekuńczo-wychowawczych i szans rozwoju umieszczonych w nich dzieci, 11 Id: 201A31A0-351A-4DE1-BE55-73D11E Podpisany Strona 12

13 a tym samym uniknięcia przez nich pułapki dziedziczenia określonych patologii rodzinnych (bezradności, nieodpowiedzialności, słabych więzi emocjonalnych, awanturniczych zachowań, uzależnień itp.); pozorność rodzicielstwa zastępczego w odniesieniu do rodzin spokrewnionych z dzieckiem, zwłaszcza w sytuacji, gdy na wysoki udział tego typu rodzin (rodziny zastępcze spokrewnione stanowią aż 76 % ogółu funkcjonujących w powiecie rodzin zastępczych); dla dzieci, które nie posiadają osób spokrewnionych, które mogły przejąć nad nimi pieczę, oferta opieki zastępczej dotyczy (w zdecydowanej większości przypadków) umieszczenia w placówce opiekuńczo-wychowawczej; ciągły niedobór odpowiedniej liczby kandydatów chętnych i odpowiednio przygotowanych do pełnienia funkcji zawodowych rodzin zastępczych. Dokonując diagnozy form pieczy zastępczej funkcjonujących w Powiecie Polkowickim, należy również wziąć pod uwagę całokształt sytuacji osobistej dzieci, które wymagały umieszczenia bądź już przebywają w pieczy. Ponieważ dzieci umieszczane w zastępczych formach opieki pochodzą z różnych środowisk, wielokrotnie mają traumatyczne doświadczenia i przeżycia oraz związane z nimi urazy. Część z nich wykazuje zaburzenia emocjonalne, zaburzenia zachowania, różny jest także poziom zaniedbań i zaniechań dotyczących ich stanu zdrowia, edukacji, socjalizacji. Pomoc ze strony specjalistów często bywa skuteczna, pobyt w rodzinie zastępczej przywraca dziecku harmonię rozwojową, jednak zdarza się, że trudności wychowawcze zamiast maleć narastają. W wielu przypadkach rodzice biologiczni dzieci umieszczonych w pieczy nadal odgrywają istotną rolę w kształtowaniu nieprawidłowych cech osobowości i zaburzeń zachowania u dziecka (np. poprzez niewłaściwe kontakty z dzieckiem, fakt ich współzamieszkiwania z rodziną). Delegowanie obowiązków rodzicielskich na inne osoby (spokrewnione lub obce) oraz czas pozostawania dziecka poza rodziną biologiczną często powoduje: brak silnych więzi emocjonalnych/niezdolność dziecka do ich tworzenia, separację emocjonalną lub odwrotnie nadmierną symbiozę dziecka z członkami rodziny, niewypuszczanie dziecka z "pola" oddziaływania rodziny, wytwarzanie przez rodzinę nadmiernej zależności u dziecka. Dzieci często umieszczane są w rodzinach spokrewnionych (gdzie obowiązki rodziców zastępczych sprawują dziadkowie), w których obserwuje się zaburzenia struktury 12 Id: 201A31A0-351A-4DE1-BE55-73D11E Podpisany Strona 13

14 całej rodziny, tj. patologię ról w rodzinie, zaburzenia komunikacji zwłaszcza dotyczącej przeżyć emocjonalnych, opór rodziny przed ujawnieniem konfliktów, problemów zaprzeczanie ich istnieniu, nadmierny rygoryzm, liberalizm, niewłaściwą atmosferę rodzinną, wadliwe postawy rodzicielskie. 3. Założenia Programu Rozwoju Pieczy Zastępczej w Powiecie Polkowickim na lata Strategicznym celem Programu Rozwoju Pieczy Zastępczej, jest budowa lokalnego systemu pomocy dziecku i rodzinie, kontynuacja założeń i działań, które z powodzeniem realizowano w ramach Programu Rozwoju Pieczy Zastępczej w Powiecie Polkowickim w latach Konsekwencją tych działań jest stworzenie zintegrowanego systemu opieki nad dzieckiem i rodziną w Powiecie Polkowickim. Program Rozwoju Pieczy Zastępczej w Powiecie Polkowickim na lata opracowany został zgodnie z założeniami i wymogami ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, jak również dostosowany do realnych potrzeb Powiatu Polkowickiego w zakresie pieczy zastępczej zarówno tej rodzinnej jak i instytucjonalnej. Wyznacza nowe kierunki działania oraz zakłada kontynuację działań na rzecz rozwoju pieczy zastępczej uznanych za potrzebne i wartościowe. 4. Limit rodzin zastępczych zawodowych na lata Ustawa nakłada na powiaty obowiązek zawarcia w 3-letnim programie rozwoju pieczy zastępczej corocznego limitu rodzin zastępczych. Przepisy prawa regulują szczegółowo kwestie organizacji zawodowych rodzin zastępczych, warunki sprawowania pieczy nad powierzonymi dziećmi są określane w umowie, którą starosta zawiera z rodziną zastępczą zawodową. Umowa ta zawierana jest na okres nie krótszy niż cztery lata. Również rodzina zastępcza niezawodowa posiadająca pozytywną opinię koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej oraz co najmniej 3-letnie doświadczenie jako rodzina zastępcza lub osoba kierująca rodzinnym domem dziecka, na swój wniosek może zostać rodziną zastępczą zawodową. W tym celu starosta może podpisać z taką rodziną umowę. Starosta nie jest zobowiązany do podpisania umowy w przypadku, gdy nie pozwoli mu na to coroczny limit ustanawiania nowych rodzin zastępczych zawodowych w powiecie. 13 Id: 201A31A0-351A-4DE1-BE55-73D11E Podpisany Strona 14

15 W związku z powyższym, biorąc pod uwagę realne potrzeby Powiatu Polkowickiego w zakresie tworzenia rodzinnych form opieki zastępczej, oraz środki finansowe przeznaczone na ten cel w planie finansowym Centrum jak również wymogi kwalifikacyjne i czas jaki wymagany jest do przeszkolenia kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, w danym roku kalendarzowym oraz kalkulację kosztów,,utrzymania nowo powstałych rodzin, przewidziano utworzenie: w 2015r. - 2 zawodowych rodzin zastępczych, w 2016r. - 3 zawodowych rodzin zastępczych, w 2017r. - 3 zawodowych rodzin zastępczych. 5. Cele Programu. Celem głównym Programu jest tworzenie i wspieranie rodzinnych form pieczy zastępczej na terenie Powiatu Polkowickiego. Program wyznacza nowe kierunki działania oraz zakłada kontynuację działań na rzecz rozwoju pieczy zastępczej uznanych za potrzebne i wartościowe. Bardzo ważnym elementem Programu jest obszar tworzenia i wspierania rodzinnych form opieki zastępczej. Obejmuje on m.in.: propagowanie idei rodzicielstwa zastępczego, poszukiwanie i profesjonalne szkolenie kandydatów do prowadzenia zawodowych rodzin zastępczych, wspieranie funkcjonujących rodzin zastępczych, a następnie pomoc usamodzielniającym się wychowankom tych rodzin. Priorytetowym zadaniem jest stworzenie systemu w ramach którego rodzina zastępcza będzie mogła liczyć na pomoc i wielozakresowe wsparcie. Promocja, edukacja, poradnictwo specjalistyczne, profilaktyka i wsparcie wszystkie te obszary działania będą podejmowane poprzez realizację zadań opracowanych w niniejszym dokumencie. Cele szczegółowe: 1) Promowanie i tworzenie rodzinnych formy pieczy zastępczej. Założono pozyskiwanie kandydatów na niezawodowe oraz zawodowe rodziny zastępcze oraz objęcie ich specjalistycznymi szkoleniami. Umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej winno być ostatecznością i działaniu temu towarzyszyć ma przyjęcie zasady zapewnienia dziecku najlepszych warunkóww rozwojowych, które mogą zagwarantować profesjonalnie przygotowane rodziny zastępcze. 14 Id: 201A31A0-351A-4DE1-BE55-73D11E Podpisany Strona 15

16 2) Wielokierunkowa pracaa z rodzinami zastępczymi. Pierwszym zadaniem w pracy z rodzinami zastępczymi jest profilaktyka. Dotychczasowe doświadczenia wskazują w pierwszej kolejności na potrzebę wsparcia rodzin na etapie, gdy problemy dopiero się rozpoczynają, uwidaczniają. W obszarze tym szczególny nacisk położono na profesjonalne poradnictwo, działania wspomagające i wspierające rodzinę, które pozwolą na wzmocnienie jej podstawowych funkcji opiekuńczo-wychowawczych i kompetencji. Nowością będzie inicjowanie grup samopomocowych dla rodzin zastępczych w poszczególnych gminach oraz prowadzenie wsparcia psychologiczno-pedagogicznegobjętych pieczą zastępczą. dla rodziców biologicznych dzieci 3) Wspieranie procesu usamodzielnienia pełnoletnich wychowanków pieczy zastępczej. Osoby usamodzielniające się w pieczy zastępczej zazwyczaj nie mogą liczyć na wsparcie ze strony swoich rodzin biologicznych. Dlatego też ważnym jest wspieranie młodych osób w zakresie procesu usamodzielnienia poprzez m.in. pomoc w uzyskaniu wykształcenia lub kwalifikacji zawodowych, pomoc w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych, a także wsparcie finansowe i rzeczowe. Działania również polegać będą na aktywizowaniu osób usamodzielnianych do uczestnictwa w życiu społecznym czy też w podejmowaniu działań na rzecz konstruktywnych zmian w swoim życiu. Ofertę skierowaną do usamodzielnianych wychowanków wzbogacać będą działania związane z doradztwem edukacyjnym i zawodowym jak również z zakresu profilaktyki (uzależnień, zachowań seksualnych). 4) Budowa lokalnego systemu pomocy dziecku i rodzinie. Konsekwencją działań w środowisku lokalnym będzie stworzenie zintegrowanego systemu opieki nad dzieckiem i rodziną w Powiecie Polkowickim, poprzez współpracę instytucjonalną. Założono szereg działań, we współpracy z jednostkami, instytucjami, organizacjami, mających na celu integrację społeczną i sprzyjających kształtowaniu postaw tolerancji i akceptacji dla idei opieki zastępczej. 15 Id: 201A31A0-351A-4DE1-BE55-73D11E Podpisany Strona 16

17 6. Zadania do realizacji przewidziane na lata Program Rozwoju Pieczy Zastępczej na lata L.p. Cel Zadanie 1. Promowanie i tworzenie rodzinnych formy pieczy zastępczej 1) prowadzenie kampanii promującej ideę rodzicielstwa zastępczego, 2) organizowanie spotkań informacyjno-szkoleniowych dla mieszkańców gmin powiatu polkowickiego, 3) prowadzenie naborów i pozyskiwanie kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, 4) prowadzenie procesu diagnostyczno kwalifikacyjnego kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, 5) organizowanie i prowadzenie specjalistycznego szkolenia,,pride- rodzinna opieka zastępcza dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, 6) opracowywanie i realizacja projektów umożliwiających pozyskanie środków finansowych na realizację zadań mających na celu rozwój pieczy zastępczej w Powiecie, 7) tworzenie rodzinnych form pieczy zastępczej, zgodnie z przewidzianym limitem w danym roku kalendarzowym. 2. Wielokierunkowa praca z rodzinami zastępczymi 1) wspieranie rodzin zastępczych poprzez organizowanie szkoleń/warsztatów mających na celu podniesienie ich kompetencji opiekuńczo-wychowawczych, dostarczanie wiedzy i umiejętności w zakresie opieki i wychowania, pomoc w prowadzeniu mediacji w sytuacjach konfliktowych, przeciwdziałanie zjawisku wypalenia zawodowego, 2) organizacja zajęć warsztatowych dla dzieci i młodzieży o charakterze edukacyjnym, terapeutycznym oraz profilaktycznym, 3) zapewnienie pomocy prawnej osobom sprawującym pieczę zastępczą, w szczególności w zakresie prawa rodzinnego, 4) prowadzenie grupy wsparcia dla rodzin zastępczych, 5) inicjowanie powstania grup samopomocowych dla rodzin zastępczych, 6) udzielanie wsparcia rodzinom zastępczym w przypadku czasowego niesprawowania opieki nad powierzonym dzieckiem poprzez rodziny pomocowe, 7) działania integracyjne dla rodzin zastępczych mające na umożliwienie wzajemnego kontaktu, integrację ze środowiskiem i poprawę jakości ich życia, 8) objęcie wszystkich rodzin zastępczych opieką koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej, 16 Id: 201A31A0-351A-4DE1-BE55-73D11E Podpisany Strona 17

18 9) prowadzenie specjalistycznego poradnictwa dla rodzin zastępczych, 10) prowadzenie wsparcia psychologiczno-pedagogicznego dla rodziców biologicznych dzieci objętych pieczą zastępczą, 11) opracowywanie i realizacja projektów umożliwiających pozyskanie środków finansowych na zastępczych. realizację zadań mających na celu wsparcie rodzin 3. Wspieranie procesu usamodzielnienia wychowanków pieczy zastępczej 4. Budowa lokalnego systemu pomocy dziecku i rodzinie 1) zapewnienie wychowankom rodzinnych form pieczy zastępczej pomocy koordynatorów w opracowaniu indywidualnego programu usamodzielnienia, 2) organizowanie warsztatów dla usamodzielnianych wychowanków pn.,,abc samodzielności, 3) organizowanie warsztatów z zakresu profilaktyki (uzależnień, zachowań seksualnych), 4) organizowanie zajęć z zakresu nabywania kompetencji społecznych, których celem nauka umiejętności poruszania się na rynku ofert edukacji oraz na rynku pracy (wybór drogi i kierunków kształcenia, CV, autoprezentacja, indywidualny plan rozwoju zawodowego, doradztwo), 5) współpraca z lokalnymi instytucjami, jednostkami na rzecz kompleksowego wsparcia wychowanka, w tym w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych, 6) zapewnienie wychowankom dostępu do specjalistycznego poradnictwa 1) zwiększanie efektywności współpracy z podmiotami realizującymi zadania na rzecz rodziny i pieczy zastępczej na poziomie gminnym i powiatowym, 2) tworzenie i upowszechnianie dobrych praktyk w obszarze opieki nad dzieckiem i rodziną, 3) inicjowanie, we współpracy z jednostkami oświatowymi, działań mających na celu integrację społeczną i sprzyjających kształtowaniu postaw tolerancji i akceptacji dla idei opieki zastępczej nad dzieckiem, 4) współpraca z organizacjami pozarządowymi działającymi na rzecz pieczy zastępczej, 5) utrzymanie poziomu świadczonych usług na tereniee powiatu w zakresie instytucjonalnej pieczy zastępczej, 6) podnoszenie kwalifikacji kadr jednostek pomocy społecznej i kadr współpracujących z Centrum. Program Rozwoju Pieczy Zastępczej w Powiecie Polkowickim opracowany na lata w przedstawionym harmonogramie łączy cele i działania podejmowane dla uzyskania 17 Id: 201A31A0-351A-4DE1-BE55-73D11E Podpisany Strona 18

19 i podtrzymania najlepszej jakości usług wobec dziecka i rodziny. Rozwój pieczy zastępczej w Powiecie Polkowickim będzie również,,bazował na projektach realizacyjnych, które Centrum wdrażało i realizowano w latach , tj.: 1),,Czekam na was - projekt promocji rodzicielstwa zastępczego, stanowiący załącznik nr 1 do Programu; 2),,Rodzic zastępczy-zawód z misją - rozwijanie alternatywnych form rodzinnej opieki zastępczej stanowiący załącznik nr 2 do Programu; 3),,Świętujemy razem - integracja środowiska rodzin zastępczych oraz polepszenie jakości życia dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej, stanowiący załącznik nr 3 do Programu; 4),,Wychowuję bez porażek - kompleksowy system profilaktyki i wsparcia, stanowiący załącznik nr 4 do Programu; 5),,Kiedy będę już dorosły - cykl warsztatów w całości poświęcony wychowankom rodzin zastępczych na różnym etapie rozwoju, stanowiący załącznik nr 5 do Programu; 6),,Doskonalenie zawodowe - podnoszenie kwalifikacji zawodowych oraz umiejętności, stanowiący załącznik nr 6 do Programu. Hasła pod którymi Centrum realizuje poszczególne projekty, są coraz bardziej rozpoznawalne przez środowisko rodzin zastępczych ale i mieszkańców poszczególnych gmin powiatu, co dodatkowo tworzy przyjazny klimat dla działań jednostki, gdyż hasła te budzą pozytywne skojarzenia związane z rodzicielstwem zastępczym. Działania te przynoszą wiele korzyści dla tworzenia przyjaznego klimatu rozwoju pieczy zastępczej w Powiecie Polkowickim zarówno wizerunkowych jak i środowiskowych - bowiem jest to doskonała forma działań na rzecz integracji społecznej. 7. Źródła finansowania. Źródła finansowania Programu to: źródła własne powiatu i jednostki realizującej Program, środki finansowe pozyskane z samorządu województwa, dotacje celowe z budżetu państwa z otwartych konkursów ofert na finansowe wspieranie jednostek samorządu terytorialnego w budowaniuu lokalnego systemu 18 Id: 201A31A0-351A-4DE1-BE55-73D11E Podpisany Strona 19

20 opieki nad dzieckiem i rodziną, inne, np. fundusze unijne, sponsorzy, partnerzy działań. Program Rozwoju Pieczy Zastępczej na lata Realizatorzy Programu. Ponieważ realizatorem zadań powiatu w zakresie pieczy zastępczej jest Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, pełnić ono będzie funkcję realizatora i będzie wykonawcą zadań wynikających z założeń Programu Rozwoju Pieczy Zastępczej w Powiecie Polkowickim na lata Do współpracy w realizacji przyjętych w programie zamierzeń i określonych kierunków działań przewidziane jest uczestnictwo instytucji, placówek m.in. ośrodków pomocy społecznej, szkół, a także Powiatowego Urzędu Pracy, Powiatowego Ośrodka Poradnictwa Psychologiczno-Pedagogicznego i Doradztwa Metodycznego, Komendy Powiatowej Policji, organizacji pozarządowych i innych. 9. Monitorowanie i ocena realizacji Programu. Nadzór nad realizacją zadań określonych w niniejszym programie sprawować będzie Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Polkowicach jako organizato pieczy zastępczej w Powiecie Polkowickim. Realizacja niniejszego Programu uzależniona będzie od dostępności środków finansowych niezbędnych do przeprowadzenia założonych działań, koordynacji działań i współpracy lokalnych podmiotów. Ocena realizacji polegać będzie na sporządzaniu każdego roku sprawozdania i przedkładania Zarządowi i Radzie Powiatu w Polkowicach. Ocena ta będzie skupiać się na realizacji Programu w zakresie osiągnięcia celów i wypracowanych rezultatów oraz będzie wskazywać kierunki ewentualnych zmian. Program ten jest dokumentem otwartym i elastycznym. i może podlegać okresowym weryfikacjom, niezbędnym modyfikacjom związanym ze zmieniającąą się rzeczywistością społeczno-ekonomiczną, rozeznanymi potrzebami Powiatu Polkowickiego oraz wymogami prawa. 10. Podsumowanie. Program Rozwoju Pieczy Zastępczej w Powiecie Polkowickim na lata zapewnia kompleksowy, spójny i efektywny system wspierania rodzin, którego celem jest 19 Id: 201A31A0-351A-4DE1-BE55-73D11E Podpisany Strona 20

21 ograniczenie zjawiska sieroctwa społecznego i jego kompensacja. Jest adresowany bezpośrednio do funkcjonujących rodzin zastępczych, dzieci umieszczonych w rodzinnej pieczy zastępczej, usamodzielnianych wychowanków rodzin zastępczych oraz kandydatów podejmujących się pełnienia roli rodziców zastępczych. Celem programu jest zapobieganie umieszczeniu dziecka w formach instytucjonalnej opiece zastępczej, rozwój rodzinnych form pieczy, rozwój usług dla rodzin zastępczych i dzieci w nich przebywających. Dzięki Programowi możliwe jest zaplanowanie działań profilaktycznych, związanych z opieką nad rodziną i dzieckiem, wzmocnienie rodziny przez wprowadzenie wielorakiego, profesjonalnego wsparcia w wypełnianiu przez nią funkcji opiekuńczo-wychowawczych, a także promocja rodzicielstwa zastępczego, tworzenie przyjaznego klimatu dla idei pieczy zastępczej w środowisku lokalnym. 20 Id: 201A31A0-351A-4DE1-BE55-73D11E Podpisany Strona 21

22 Załącznik nr 1 do Programu Rozwoju Pieczy Zastępczej na lata ,,Czekam na Was Projekt promocji rodzicielstwa zastępczego. Celem projektu jest promocja rodzicielstwa zastępczego poprzez kontynuację działań podejmowanych w latach wcześniejszych, tj. promocja idei rodzinnej opieki zastępczej w środowisku lokalnym, kontynuacja działań w zakresie pozyskiwania kandydatów, tworzenie i rozwój infrastruktury rodzin zastępczych, w tym w szczególności zawodowych. Zamierzeniem jest dotarcie do jak największej liczby mieszkańców Powiatu Polkowickiego, uwrażliwienie na problematykę rodzicielstwa zastępczego, podniesienie poziomu świadomości w społeczeństwie, oraz pozyskanie potencjalnych kandydatów na rodziny zastępcze. Projekt obejmuje następujące działania: promowanie w lokalnych mediach zastępczych form opieki rodzinnej, współpraca z lokalnymi mediami (m.in. wywiady, spoty telewizyjne, relacje z wydarzeń organizowanych przez Centrum); prowadzenie kampanii nagłaśniającej w środowisku lokalnym pn.,,rodzina zastępcza-duże serce dla małego serca, dystrybucja materiałów promocyjnych, propagowanie kampanii w telewizji lokalnej (program o rodzinach zastępczych, wywiady z osobami pełniącym funkcję rodziny zastępczej i artykuły w gazetach lokalnych); udział w kampaniach organizowanych przez m.in. DOPS we Wrocławiu (ogłoszenie konkursu wśród rodzin zastępczych na wykonanie plakatu o rodzicielstwie zastępczym); prowadzenie kampanii promującej rodzicielstwo zastępcze na portalach społecznościowych (m.in. Facebook); organizowanie spotkań w placówkach oświatowymi, mających na celu integrację społeczną i sprzyjających kształtowaniu postaw tolerancji i akceptacji dla idei opieki zastępczej nad dzieckiem, wśród dzieci i młodzieży; organizowanie spotkań informacyjno-szkoleniowych dla mieszkańców gmin powiatu polkowickiego, których celem jest dążenie do przełamywania stereotypów, które powstrzymują ludzi od tworzenia rodzinnych form opieki; Id: 201A31A0-351A-4DE1-BE55-73D11E Podpisany Strona 22

23 spotkania z kandydatami na rodziców zastępczych (m.in. drzwi otwarte jednostki); kształtowanie wizerunku i promocja misji jednostki (m.in. zmodyfikowanie strony internetowej Centrum). Id: 201A31A0-351A-4DE1-BE55-73D11E Podpisany Strona 23

24 Załącznik nr 2 do Programu Rozwoju Pieczy Zastępczej na lata ,,Rodzic zastępczy - zawód z misją. Rozwijanie alternatywnych form rodzinnej opieki zastępczej. Celem projektu jest rozwijanie alternatywnych form opieki nad dziećmi poprzez tworzenie zawodowych rodzin zastępczych na terenie powiatu polkowickiego. Projekt obejmuje następujące działania: pozyskiwanie kandydatów na rodziny zastępcze; prowadzenie procesu diagnostyczno-kwalifikacyjnego kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej; organizowanie i prowadzenie specjalistycznego szkolenia,,pride - rodzinna opieka zastępcza ; tworzenie rodzinnych form pieczy zastępczej na terenie powiatu polkowickiego; upowszechnianie i promocja alternatywnych i elastycznych form zatrudnienia jakim jest pełnienie funkcji zawodowej rodziny zastępczej (m.in. podjęcie współpracy z Powiatowym Urzędem Pracy, udział w targach pracy); promowanie łączenia aktywności zawodowej i rodzinnej w warunkach konkurencyjnego rynku pracy; tworzenie i upowszechnianie dobrych praktyk w obszarze opieki nad dzieckiem i rodziną; opracowywanie i realizacja projektów umożliwiających pozyskanie środków finansowych na realizację zadań mających na celu rozwój pieczy zastępczej w Powiecie; współpraca z organizacjami pozarządowymi działającymi na rzecz pieczy zastępczej. Id: 201A31A0-351A-4DE1-BE55-73D11E Podpisany Strona 24

25 Załącznik nr 3 do Programu Rozwoju Pieczy Zastępczej na lata ,,Świętujemy Razem. Integracja środowiska rodzin zastępczych oraz polepszenie jakości życia dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej. Projekt ten obejmuje spotkania okolicznościowe i integracyjne jakie organizowane są dla rodzin zastępczych i dzieci. Celem takich spotkań jest integracja środowiska związanego z pieczą zastępczą, wzmocnienie więzi emocjonalnych, promowanie aktywnego stylu życia międzypokoleniowego, wzbogacanie rodzin w nowe pomysły spędzania czasu wolnego, tworzenie sprzyjających warunków do współpracy z rodzinami, promowanie działań Centrum na rzecz integracji społecznej. Projekt obejmuje następujące działania : organizowanie pikników integracyjnych dla dzieci i ich rodzin; umożliwienie wychowankom bezpłatnego korzystania z atrakcji (darmowe bilety wstępu, kupony promocyjne, karnety zniżkowe itp.); organizowanie obchodów Dnia Rodzicielstwa Zastępczego; organizowanie Dnia Dziecka; organizowanie spotkań Mikołajkowych,,Święty Mikołaju, proszę Cie ogromnie, nie zapomnij o mnie ; organizowanie akcji,,dzieciaki do Kina (bezpłatna projekcja filmów); organizowanie akcji np.,,poznaj moją pracę (spotkania prowadzone przez m.in. strażaków, policjantów, ratowników medycznych w ich miejscu pracy, dotyczące zasad bezpiecznego zachowania się podczas zabaw i unikania zagrożeń); opracowywanie i realizacja projektów umożliwiających pozyskanie środków finansowych na realizację zadań mających na celu rozwój pieczy zastępczej w Powiecie; pozyskiwanie sponsorów, partnerów w realizacji działań związanych z integracją środowiska rodzin zastępczych. Id: 201A31A0-351A-4DE1-BE55-73D11E Podpisany Strona 25

26 Załącznik nr 4 do Programu Rozwoju Pieczy Zastępczej na lata ,,Wychowuję bez porażek. Kompleksowy system profilaktyki i wsparcia. W ramach tego projektu podejmowane są działania zmierzające do zapewnienia wszystkim rodzinom zastępczym specjalistycznego wsparcia. W projekcie szczególny nacisk położono na profilaktykę, profesjonalne poradnictwo, działania wspomagające i wspierające rodzinę, które pozwolą na wzmocnienie jej podstawowych funkcji opiekuńczo-wychowawczych i kompetencji. Projekt obejmuje następujące działania: zapewnienie usługi specjalistycznego poradnictwa psychologicznego, pedagogicznego, prawnego, socjalnego i rodzinnego; prowadzenie grupy wsparcia dla rodzin zastępczych; inicjowanie powstawania grup samopomocowych dla rodzin zastępczych w gminach ich zamieszkania; organizowanie szkoleń i warsztatów dla rodziców zastępczych, poświęconych m.in. rozwijaniu kompetencji interpersonalnych, wzmocnieniu umiejętności społecznych, rozwiązywaniu konfliktów w rodzinie, efektywnej komunikacji z dzieckiem, budowaniu więzi rodzinnych ze szczególnym uwzględnieniem kontaktów z rodzicami biologicznymi i rodzeństwem, doskonaleniu umiejętności opiekuńczowychowawczych, radzeniu sobie z zaburzeniami emocjonalnymi i zaburzeniami zachowania u dzieci, metodom pracy z dzieckiem z trudnościami w nauce, a także przeciwdziałaniu zjawisku wypalenia zawodowego u rodziców zastępczych; objęcie wszystkich rodzin zastępczych opieką koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej; prowadzenie wsparcia psychologiczno-pedagogicznego dla rodziców biologicznych dzieci objętych pieczą zastępczą, celem jest aktywne wsparcie rodziny w procesie reintegracji poprzez m.in. kształtowanie właściwych postaw rodzicielskich, uświadomienie wpływu dysfunkcyjnych wzorców rodziny naturalnej na jego rozwój, umiejętności rozpoznawania i wyrażania pozytywnych i negatywnych emocji. Id: 201A31A0-351A-4DE1-BE55-73D11E Podpisany Strona 26

27 Załącznik nr 5 do Programu Rozwoju Pieczy Zastępczej na lata Kiedy już będę dorosły... Warsztaty dla wychowanków rodzin zastępczych. Cykl warsztatów w całości poświęcony wychowankom rodzin zastępczych na różnym etapie rozwoju. Bank pomysłów warsztaty dla najmłodszych wychowanków rodzin zastępczych poświęcone ich pasji, zamiłowań, ulubionych zajęć; Odczuwaj, ufaj, mów - warsztaty dla dzieci młodszych i starszych poświęcone pozytywnym i negatywnym emocjom. Jak je nazywać, kiedy one się pojawiają, jak z nimi sobie radzić; Trening zastępowania agresji - warsztat kształtujący zdolności asertywne u dzieci i młodzieży opierający się treningu zastępowania agresji i kształtowania prospołecznych postaw i zachowań; Pukam do drzwi dorosłości - warsztaty przeznaczone dla usamodzielniających się wychowanków ukierunkowane na kwestie związana z radzeniem sobie w dorosłym życiu, poczuciem samotności i sytuacji samodzielnego radzenia sobie w życiu;,,abc samodzielności organizowanie zajęć z zakresu nabywania kompetencji społecznych, których celem nauka umiejętności poruszania się na rynku ofert edukacji oraz na rynku pracy (wybór drogi i kierunków kształcenia, autoprezentacja, indywidualny plan rozwoju zawodowego, doradztwo zawodowe), organizowanie warsztatów dla młodzieży z zakresu profilaktyki uzależnień (w tym od narkotyków, Internetu), zaburzeń zachowania (w tym anoreksji, bulimii, depresji) zachowań seksualnych i innych. Id: 201A31A0-351A-4DE1-BE55-73D11E Podpisany Strona 27