Rola Apteki Szpitalnej w przygotowywaniu leków cytotoksycznych blaski i cienie

Transkrypt

1 Rola Apteki Szpitalnej w przygotowywaniu leków cytotoksycznych blaski i cienie 22. Międzynarodowy Kongres Ogólnopolskiego Systemu Ochrony Zdrowia 4-5 kwietnia 2017, Katowice Marcin Bochniarz

2 Leki Cytotoksyczne w Aptece Szpitalnej Art. 86. Apteka jest placówką ochrony zdrowia publicznego, w której osoby uprawnione świadczą w szczególności usługi farmaceutyczne: 3. W odniesieniu do aptek szpitalnych usługą farmaceutyczną jest również: 3) przygotowywanie leków w dawkach dziennych, w tym leków cytostatycznych,

3 Co więc robią apteki?

4 Leki Cytotoksyczne w Aptece Szpitalnej w tym leków cytostatycznych Brak ogólnie uznanej definicji leków cytostatycznych; Ważne zwłaszcza w przypadku nowych substancji podawanych w ramach badań klinicznych; Proponowany zakres uznawania leków za cytostatyczne: ATC L 01 Cytostatyki + L 04AX inne leki immunosupresyjne Lek badany: każdy stosowany w terapii przeciwnowotworowej

5 Leki Cytotoksyczne w Aptece Szpitalnej Jedyny akt prawny bezpośrednio regulujący zasady przygotowywania leków cytostatycznych: Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 19 czerwca 1996 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy przygotowywaniu, podawaniu i przechowywaniu leków cytostatycznych w zakładach opieki zdrowotnej. (Dz.U ) (Zmiany: Dz.U )

6 Leki Cytotoksyczne w Aptece Szpitalnej Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 19 czerwca 1996 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy przygotowywaniu, podawaniu i przechowywaniu leków cytostatycznych w zakładach opieki zdrowotnej. Wydzielone pomieszczenie Loża laminarna do pracy z lekami cytostatycznymi Konieczność używania środków ochrony indywidualnej Konieczność używania szczelnego sprzętu jednorazowego Zakaz pracy kobiet w ciąży

7

8 PHARMACEUTICAL INSPECTION CONVENTION PHARMACEUTICAL INSPECTION CO-OPERATION SCHEME

9 Zyski z przygotowywania leków cytotoksycznych w aptekach szpitalnych Zysk jakości i bezpieczeństwa: Wykonanie leku w kontrolowanych walidowanych warunkach aseptycznych Minimalizacja narażenia personelu na skażenie lekiem cytotoksycznym Dodatkowa kontrola zlecenia przez farmaceutę: Kontrola poziomu dawkowania Kontrola terminu powtórzenia cyklu Kontrola zgodności farmaceutycznej rodzaj płynu infuzyjnego, rozpuszczalnika, stężenie uzyskanego leku, stabilność

10 Zyski z przygotowywania leków cytotoksycznych w aptekach szpitalnych Produkcja z wykorzystaniem systemu komputerowego i wagi: Precyzyjne uzyskanie dawki leku Precyzyjne oznakowanie leków zapobieganie zamianom Pełna dokumentacja i archiwizacja przygotowania

11 Zyski z przygotowywania leków cytotoksycznych w aptekach szpitalnych Zysk jakości i bezpieczeństwa: Prewencja skażeń krzyżowych leków cytotoksycznych Stosowanie kompatybilnych systemów wielodrożnych do podaży leków cytotoksycznych ograniczenie skażenia + prewencja wynaczynień + podanie blisko 100% dawki leku

12 Zyski z przygotowywania leków cytotoksycznych w aptekach szpitalnych Centralizacja przygotowania: Zysk ekonomiczny Ograniczenie strat pozostałości niewykorzystanych części fiolek leków Strata 2016: 0,54% (dane własne)

13 Zyski z przygotowywania leków cytotoksycznych w aptekach szpitalnych Ograniczenie zużycia materiałów jednorazowych stała grupa personelu ograniczenie zużycia środków ochrony indywidualnej Łączenie przygotowania takich samych leków w serie ograniczenie zużycia strzykawek, systemów bezigłowych, systemów zamkniętych.

14 Lek cytotoksyczny w aptece - problemy

15 Lek cytotoksyczny w aptece - problemy Brak precyzyjnych wymagań odnośnie obowiązku i standardu organizacji pomieszczeń pracowni leków cytotoksycznych wprowadzenie wymagań lokalowych i technicznych jako normy prawnej nowelizacja rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie szczegółowych wymogów, jakim powinien odpowiadać lokal apteki. lub wprowadzenie normy prawnej stanowiącej, iż wymagania odnośnie lokalu, wymagania techniczne i organizacyjne określone są w standardach towarzystwa naukowego np. PTFarm.

16 Lek cytotoksyczny w aptece - problemy Brak aktualnych szczegółowych przepisów z zakresu BHP przy przygotowaniu leków cytotoksycznych obecnie obowiązujące rozporządzenie z 1996r (ostatnia nowelizacja 2000r). Wprowadzenie definicji leku cytotoksycznego; Wprowadzenie jednoznacznej zasady wykonywania wszystkich leków cytotoksycznych w aptekach szpitalnych; Aktualizacja wymagań w stosunku do sprzętu jednorazowego, oraz środków ochrony indywidualnej stosowanych przy przygotowywaniu i podawaniu leków cytotoksycznych, do aktualnego stanu wiedzy.

17 Lek cytotoksyczny w aptece - problemy Wątpliwości w zakresie interpretacji i wdrożenia wymagań rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 24 lipca 2012 r. w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy : Prowadzenie pomiarów narażenia wobec braku ustalonych wartości NDS i teorii podprogowego działania karcinogenów; Prowadzenie monitoringu biologicznego brak ustalonych stężeń maksymalnych, problem ze znalezieniem laboratoriów dokonujących analizy, problem z wymaganiami co do czułości metody oznaczenia;

18 Lek cytotoksyczny w aptece - problemy Koszty sprzętu jednorazowego Ubiór: kombinezon do klasy czystości ISO-5; maseczka ochronna; Dwie pary rękawic Sprzęt: Systemy zamknięte Systemy bezigłowe Strzykawki, filtry Przyrządy do transferu i podawania leku

19

20

21 Lek cytotoksyczny w aptece - problemy Kompleksowość usług farmaceutycznych Potencjał opieka farmaceutyczna Rozmowa z pacjentem Analiza farmakoterapii Analiza potencjalnych interakcji Pomoc w doborze leku Pomoc w dostosowaniu dawkowania

22 Lek cytotoksyczny w aptece - problemy Kompleksowość usług farmaceutycznych Obecnie: wiele aptek szpitalnych zatrudnia tylko 1 magistra farmacji (kierownika) Proponowany standard: 1 farmaceuta na 100 łóżek szpitala ogólnego + farmaceuci dedykowani do zagadnień specjalistycznych (żywienie, onkologia, hematologia, badania kliniczne).

23 Dziękuję za uwagę.