Na końcu broszury znajduje się słowniczek terminów.

Transkrypt

1 Informacja z Försäkringskassan Zasiłek chorobowy [Sjukpenning] Osobom niebędącym w stanie pracować z powodu choroby przysługuje zasiłek chorobowy z Försäkringskassan [szwedzka Kasa Ubezpiecze ń]. Zasiłek chorobowy można otrzymywać przez 364 dni w okresie 15 miesięcy. W niektórych przypadkach okres ten może zostać przedłużony. Na końcu broszury znajduje się słowniczek terminów. Jeśli masz zatrudnienie [Om du är anställd] Osoby zatrudnione mogą otrzymać zasiłek chorobowy, gdy nie przysługuje im dłużej wynagrodzenie chorobowe od pracodawcy, tzn. gdy są chore ponad 14 dni. Pracodawca zawiadamia wówczas Försäkringskassan. Następnie wysyłamy choremu formularz Ansökan om sjukpenning [Oświadczenie o niezdolności do pracy z powodu choroby w celu otrzymania zasiłku chorobowego]. By otrzymać zasiłek chorobowy, formularz należy wypełnić i przesłać go nam z powrotem. Jeżeli w okresie 15 miesięcy wykorzystałeś już 364 dni, za które przysługuje zasiłek chorobowy, musisz wypełnić także formularz podania o przedłużony zasiłek chorobowy lub o kontynuację wypłat zasiłku chorobowego. Jeżeli nie przysługuje ci wynagrodzenie chorobowe od pracodawcy, możesz mieć prawo do zasiłku chorobowego od początku okresu choroby. Jeśli nie masz zatrudnienia lub jesteś na urlopie [Om du saknar anställning eller är ledig] Możesz otrzymać zasiłek chorobowy od początku okresu choroby, jeżeli prowadzisz działalność gospodarczą na własny rachunek jesteś bez pracy jesteś na urlopie rodzicielskim jesteś na urlopie i pobierasz zasiłek ciążowy [graviditetspenning]. W pierwszym dniu choroby zawiadom Försäkringskassan o zachorowaniu. Możesz skorzystać z samoobsługi internetowej znajdującej się na stronie Försäkringskassan, możesz zadzwonić, wysłać zawiadomienie pocztą lub zgłosić zachorowanie przez pełnomocnika. Możesz także złożyć wizytę w Försäkringskassan. Jeżeli przesyłasz zgłoszenie pocztą, dniem zgłoszenia jest data stempla pocztowego. Podaj w piśmie swoje nazwisko, numer ewidencyjny i adres. Po otrzymaniu zgłoszenia o zachorowaniu wysyłamy formularz Ansökan om sjukpenning [Oświadczenie o niezdolności do pracy z powodu choroby w celu otrzymania zasiłku chorobowego]. By otrzymać zasiłek chorobowy, formularz należy wypełnić i przesłać go nam z powrotem. Jeżeli w okresie 15 miesięcy wykorzystałeś już 364 dni, za które przysługuje zasiłek chorobowy, musisz wypełnić także formularz podania o przedłużony zasiłek chorobowy lub o kontynuację wypłat zasiłku chorobowego. Zaświadczenie lekarskie

2 [Läkarintyg] Wszyscy będący na zwolnieniu chorobowym dłużej niż siedem dni muszą przedstawić zaświadczenie lekarskie. W niektórych przypadkach pracodawca lub Försäkringskassan mogą wymagać zaświadczenia lekarskiego już od pierwszego dnia choroby. Zaświadczenie lekarskie służy pracodawcy i Försäkringskassan do dokonania oceny, czy danej osobie przysługuje wynagrodzenie chorobowe i zasiłek chorobowy. Zaświadczenie nie uprawnia automatycznie do otrzymania tych świadczeń. W zaświadczeniu lekarz winien przedstawić, w jaki sposób choroba wpływa na ograniczenie zdolności do pracy i podać, przez jaki okres pacjent powinien pozostawać na zwolnieniu chorobowym. By okresy zwolnień chorobowych w przypadku danej choroby nie różniły się w zależności od lekarza, który wystawia zaświadczenie lub od rejonu kraju, istnieją zalecenia co do długości zwolnień chorobowych dla poszczególnych chorób. Jeżeli lekarz zaleca dłuższy okres zwolnienia chorobowego, musi to umotywować w zaświadczeniu. Gdy zaświadczenie lekarskie nie zawiera wystarczających informacji, Försäkringskassan może zażądać, by lekarz je uzupełnił. Dzień karencji [Karensdag] Pierwszy dzień choroby to dzień karencji, co znaczy, że za ten dzień nie przypada zasiłek chorobowy. Osoby prowadzące działalność gospodarczą na własny rachunek mogą zdecydować się na dłuższy okres karencyjny. Wybór dłuższego okresu karencyjnego wiąże się z niższymi składkami na ubezpieczenia społeczne. Dzień karencji nie zawsze obowiązuje [Karensdagen gäller inte alltid] Istnieje zasada dotycząca nawrotu choroby. Stanowi ona, że jeśli byłeś chory, wyzdrowiałeś i zacząłeś pracować, a następnie w ciągu pięciu dni zachorowałeś ponownie, możesz traktować oba przypadki zachorowań jako jeden i ten sam okres choroby. Wówczas nie obowiązuje dzień karencji i możesz otrzymać wynagrodzenie lub zasiłek już od pierwszego dnia choroby. Istnieje także ogólne zabezpieczenie na wypadek częstych zachorowań, które ogranicza liczbę dni karencji do dziesięciu w ciągu dwunastu miesięcy. Jeżeli zachorujesz więcej niż dziesięć razy w ciągu dwunastu miesięcy, otrzymasz wynagrodzenie chorobowe lub zasiłek chorobowy już do pierwszego dnia choroby. Obowiązuje to w odniesieniu do okresów chorobowych u każdego z pracodawców z osobna oraz osobno w odniesieniu do okresów chorobowych, za które płaci Försäkringskassan. Ogólne zabezpieczenie na wypadek częstych zachorowań nie dotyczy osób prowadzących działalność gospodarczą na własny rachunek, które zdecydowały się na wariant ubezpieczenia z trzema lub trzydziestoma dniami karencji. Ogólne zabezpieczenie na wypadek częstych zachorowań w przypadku osób prowadzących własną firmę [Allmänt högriskskydd om du har eget företag] Osobom prowadzącym własną firmę i mającym podstawowy okres karencji (dni niepłatne), czyli siedem dni, przysługuje szczególny rodzaj ogólnego zabezpieczenia na wypadek częstych zachorowań. Ogólne zabezpieczenie na wypadek częstych zachorowań oznacza, że ten, kto w ciągu 12 ostatnich miesięcy miał 5 okresów chorobowych i był chory przez łącznie 21 dni, ma prawo do zasiłku chorobowego. Jeżeli prowadzisz własną firmę i wybrałeś 14, 30, 60 lub 90 dni karencji, nie jesteś objęty ogólnym zabezpieczeniem na wypadek częstych zachorowań.

3 Zwrot kosztów podróży [Reseersättning] zamiast zasiłku chorobowego [Reseersättning i stället för sjukpenning] W niektórych przypadkach można otrzymać zwrot kosztów podróży zamiast zasiłku chorobowego. Ma to miejsce wówczas, gdy pracodawca lub Försäkringskassan uzna, że możesz pracować, lecz nie możesz dojeżdżać do pracy w zwykły sposób. W takim przypadku Försäkringskassan pokrywa dodatkowe koszty związane z dojazdami do pracy i z pracy. Zasiłek chorobowy i wynagrodzenie chorobowe jednocześnie [Sjukpenning och sjuklön samtidigt] W niektórych sytuacjach można otrzymywać wynagrodzenie chorobowe i zasiłek chorobowy jednocześnie. Ma to miejsce wówczas, gdy masz dochód od kilku pracodawców masz dochód z zatrudnienia i z działalności gospodarczej prowadzonej na własny rachunek masz dochód ze zlecenia i jednocześnie dochód z zatrudnienia lub z działalność gospodarczej prowadzonej na własny rachunek jesteś częściowo bezrobotny W takich przypadkach zasiłek chorobowy obliczany jest od dochodu pochodzącego z tego źródła, z którego nie przypada wynagrodzenie chorobowe. Ile wynosi zasiłek chorobowy? [Hur mycket får man i sjukpenning?] Zasiłek chorobowy wynosi ok. 80% dochodu rocznego. Ma to miejsce wtedy, gdy dochód roczny nie przekracza koron (7,5 x cenowa kwota bazowa [prisbasbeloppet]*). Wyższy dochód nie upoważnia do wyższego zasiłku chorobowego. W przypadku dochodu rocznego niższego niż koron (24% cenowej kwoty bazowej) zasiłek chorobowy w ogóle nie przysługuje. Osoby bezrobotne mogą otrzymać nie więcej niż 543 koron dziennie, co odpowiada najwyższej wysokości zasiłku z kasy bezrobocia. Jeżeli w okresie choroby przysługuje ci więcej niż 10% wynagrodzenia, zasiłek chorobowy zostaje zmniejszony o równowartość nadwyżki. Jeżeli otrzymujesz świadczenie pieniężne tytułem ubezpieczenia wynikającego z umów zbiorowych, traktowane jest ono także jak wynagrodzenie. * Wysokość cenowej kwoty bazowej zależy od ogólnego rozwoju cen w Szwecji. W roku 2015 cenowa kwota bazowa wynosi koron. Dwa sposoby obliczania zasiłku chorobowego [Sjukpenningen kan beräknas på två sätt] Wysokość zasiłku chorobowego określa się z reguły w przeliczeniu na dzień kalendarzowy. Znaczy to, że otrzymujesz zasiłek za wszystkie dni tygodnia. Istnieją jednak pewne wyjątki. Jeżeli jesteś zatrudniony, lecz nie przysługuje ci wynagrodzenie chorobowe od pracodawcy, twój zasiłek chorobowy w ciągu pierwszych 14 dni choroby będzie podany w wysokości odpowiadającej dniom lub godzinom pracy. Jeżeli studiujesz, a oprócz tego masz pracę uboczną, twój zasiłek chorobowy może w niektórych przypadkach także być podany w przeliczeniu na dzień lub na godzinę.

4 Zasiłek chorobowy w całości lub w części [Hel eller del av sjukpenning] Możesz pobierać zasiłek chorobowy w pełnej wysokości lub w 3/4, 1/2 bądź 1/4 wysokości w zależności od tego, przez jaką część dnia pracy musisz być na zwolnieniu. By otrzymywać na przykład połowę zasiłku chorobowego, musisz być na zwolnieniu w wymiarze odpowiadającym połowie swojego zwykłego czasu pracy. Nie musi to oznaczać, że pracujesz zawsze po pół dnia. Jeśli istnieją powody natury medycznej, możesz w niektóre dni pracować więcej niż pół dnia, a w inne dni mniej niż pół dnia, aby tylko łączny czas pracy nie przekraczał połowy zwykłego wymiaru godzin. Przykład Twój zwykły czas pracy wynosi sześć godzin dziennie, od poniedziałku do czwartku. W okresie choroby pracujesz po cztery godziny dziennie, od wtorku do czwartku, by w poniedziałki i piątki móc chodzić na gimnastykę leczniczą. Jak długo można otrzymywać zasiłek chorobowy? [Hur lång tid kan jag få sjukpenning?] Zasiłek chorobowy można otrzymywać nie dłużej niż przez 364 dni w okresie 450 dni (około 15 miesięcy). Okres ten zwie się okresem ramowym [ramtid] i ma na celu przeciwdziałać korzystaniu z zasiłku chorobowego przez okres dłuższy niż 364 dni, co byłoby możliwe w razie przerywania na krótko okresu zwolnienia i ponownego występowania o zasiłek. Försäkringskassan skontaktuje się z tobą, gdy możliwe będzie przyznanie ci zasiłku chorobowego na okres dodatkowy długości najwyżej 30 dni. Przedłużony zasiłek chorobowy [Sjukpenning på fortsättningsnivå] Przedłużony zasiłek chorobowy można otrzymywać najwyżej przez 550 dni (około półtora roku). W przypadku przyznania przedłużonego zasiłku chorobowego z powodu stwierdzonej utraty zdrowia, powstałej w wyniku wypadku przy pracy lub szczególnego narażenia zawodowego, nie obowiązują żadne ograniczenia czasowe. Wymagane jest złożenie wniosku o przyznanie przedłużonego zasiłku chorobowego. Wysokość zasiłku wynosi około 75% dochodu będącego podstawą wymiaru zasiłku chorobowego, czyli o 5% mniej niż wynosi zwykły zasiłek chorobowy. Kontynuacja wypłaty zasiłku chorobowego [Fler dagar med sjukpenning på normalnivå] Jeżeli masz bardzo poważną chorobę, możesz ubiegać się o to, by nadal otrzymywać zasiłek chorobowy w wysokości ok. 80% dochodu. Przykładem takich chorób mogą być niektóre choroby nowotworowe, choroby neurologiczne jak ALS lub przypadki oczekiwania na transplantację żywotnych organów. Nie obowiązują żadne ograniczenia czasowe dotyczące kontynuacji wypłat zasiłku chorobowego. Wysokość zasiłku jest taka sama jak w ciągu pierwszych 364 dni. Renta z tytułu niezdolności do pracy [Sjukersättning] Osoby w wieku od 30 do 64 lat mogą otrzymywać rentę z tytułu niezdolności do pracy, o ile ich zdolność do pracy jest trwale ograniczona co najmniej o 25%. Określenie trwale oznacza w dającej się przewidzieć przyszłości. Można otrzymywać 100%, 75%, 50% lub 25% renty z tytułu niezdolności do

5 pracy. Zależy to od stopnia ograniczenia zdolności do pracy i od możliwości utrzymywania się z pracy zarobkowej. Zasiłek rehabilitacyjno-szkoleniowy [Aktivitetsersättning] Osoby w wieku od 19 do 29 lat mogą otrzymywać zasiłek rehabilitacyjno-szkoleniowy, o ile ich zdolność do pracy jest przez co najmniej rok ograniczona o co najmniej 25%. Można otrzymywać 100%, 75%, 50% lub 25% zasiłku rehabilitacyjno-szkoleniowego. Zależy to od stopnia ograniczenia zdolności do pracy i od możliwości utrzymywania się z pracy zarobkowej. Ocena zdolności do pracy łańcuch rehabilitacyjny [Bedömning av arbetsförmågan rehabiliteringskedjan] Przez pierwsze 90 dni zwolnienia chorobowego przysługuje ci prawo do zasiłku chorobowego, jeżeli nie jesteś w stanie wykonywać swojej zwykłej pracy. Po upływie 90 dni przysługuje ci zasiłek chorobowy tylko wtedy, gdy nie jesteś w stanie wykonywać żadnej pracy u swojego pracodawcy. Po upływie 180 dni przysługuje ci zasiłek chorobowy tylko wtedy, gdy nie jesteś w stanie wykonywać żadnej z prac dostępnych na powszechnym rynku pracy. Nie obowiązuje to jednak wówczas, gdy Försäkringskassan uzna, że istnieje duże prawdopodobieństwo powrotu do pracy u swojego pracodawcy przed upływem 366 dnia. Ocenie podlega wówczas twoja zdolność do pracy u twojego pracodawcy także po upływie 180 dnia. Powyższy sposób oceny uprawnień do zasiłku chorobowego zwany jest łańcuchem rehabilitacyjnym. Łańcuch rehabilitacyjny stosuje się w całej rozciągłości tylko w stosunku do osób posiadających zatrudnienie. W przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą na własny rachunek Försäkringskassan ocenia zdolność do pracy w zakresie wykonywania zwykłych czynności pracowniczych danej osoby tylko do 180 dnia włącznie. Po upływie tego okresu ocena zdolności do pracy odbywa się w odniesieniu do pełnej oferty powszechnego rynku pracy. W przypadku osób bezrobotnych ocena zdolności do pracy odbywa się w odniesieniu do pełnej oferty powszechnego rynku pracy już od początku okresu choroby. Jeżeli zachorowałeś przed 1 lipca 2008 roku, powyższe zasady zaczynają cię obowiązywać dopiero od 1 stycznia 2009 roku. Dni, za które otrzymałeś zasiłek chorobowy, liczone są tylko od 1 lipca 2008 roku włącznie. Znaczy to, że jeśli otrzymywałeś zasiłek chorobowy od 1 lipca lub wcześniej, dzień 1 stycznia 2009 roku będzie twoim 185 dniem łańcucha rehabilitacyjnego. Szczególne zabezpieczenie na wypadek częstych zachorowań [Särskilt högriskskydd] Szczególne zabezpieczenie na wypadek częstych zachorowań pozwala na uniknięcie dnia karencji i na otrzymywanie zasiłku chorobowego lub wynagrodzenia chorobowego już od pierwszego dnia choroby. Szczególne zabezpieczenie na wypadek częstych zachorowań możesz otrzymać, jeżeli: masz dobrze udokumentowaną chorobę, z powodu której musisz często być nieobecny w pracy. Pod pojęciem często rozumie się, że przewidywana liczba zachorowań w ciągu roku będzie większa niż dziesięć; będziesz dawcą organu lub tkanki, bądź zostaniesz poddany badaniom poprzedzającym donację organu. Nawet osoba bezrobotna może ubiegać się o szczególne zabezpieczenie na wypadek częstych zachorowań. Decyzja przyznania szczególnego zabezpieczenia na wypadek częstych zachorowań może mieć duże znaczenie przy ubieganiu się o pracę, gdyż pracodawca może wówczas otrzymywać z Försäkringskassan zwrot wypłacanego ci wynagrodzenia chorobowego.

6 Jeżeli prowadzisz własną firmę, możesz ubiegać się o zabezpieczenie na wypadek częstych zachorowań tylko wtedy, gdy i masz podstawowy okres karencji (dni niepłatne), czyli siedem dni. Wniosek o szczególne zabezpieczenie na wypadek częstych zachorowań należy wnieść do Försäkringskassan na piśmie. Formularz dostępny jest na Może się okazać, że wymagane jest zaświadczenie lekarskie na poświadczenie choroby. Prewencyjny zasiłek chorobowy [Förebyggande sjukpenning] Prewencyjny zasiłek chorobowy możesz otrzymać wówczas, gdy odbywasz terapię medyczną lub rehabilitację medyczną w celu profilaktyki chorobowej lub skrócenia okresu choroby. Prewencyjny zasiłek chorobowy należy się za okres, w którym nie możesz pracować ze względu na odbywaną terapię. Reguły dotyczące dni karencji nie mają zastosowania do prewencyjnego zasiłku chorobowego. Znaczy to, że prewencyjny zasiłek chorobowy można otrzymać od pierwszego dnia terapii włącznie. Terapia lub rehabilitacja musi być przepisana przez lekarza i objęta planem, który jest zatwierdzony przez Försäkringskassan. Aby mieć prawo do prewencyjnego zasiłku chorobowego, wymagane jest, by lekarz stwierdził zwiększone ryzyko choroby grożąca ci choroba była takiego rodzaju, że można spodziewać się, iż ograniczy twoją zdolność do pracy lekarz przepisał terapię. Za terapię medyczną lub rehabilitację medyczną można uznać zwykłą opiekę zdrowotną, gimnastykę leczniczą, rehabilitację wzroku i słuchu, terapię zajęciową, testowanie środków pomocniczych dla osób niepełnosprawnych, poradnictwo i wsparcie terapeutyczne. W razie wyjazdu za granicę [Om du reser utomlands] Możesz wyjechać za granicę zachowując zasiłek chorobowy, jeżeli wyjazd nie będzie przeszkodą w powrocie do zdrowia ani nie pogorszy stanu choroby. Przed wyjazdem musisz złożyć podanie o zachowanie zasiłku chorobowego. W tym celu posłuż się formularzem Ansökan - sjukpenning/tillfällig föräldrapenning/aktivitetsstöd vid sjukdom under utlandsvistelse (Zasiłek chorobowy'/okolicznościowy zasiłek rodzicielski/wsparcie finansowe dla osób uczestniczących w zajęciach rehabilitacyjnoszkoleniowych), który dostępny jest na Osoby bezrobotne [Arbetslös] Aby osoba bezrobotna mogła otrzymać zasiłek chorobowy, musi przed zachorowaniem być zgłoszona w Urzędzie Pośrednictwa Pracy [Arbetsförmedlingen]. Osoba bezrobotna, która nie poszukuje pracy przez Urząd Pośrednictwa Pracy, w razie choroby może otrzymywać zasiłek chorobowy przez trzy pierwsze miesiące bezrobocia. Nie może jednak otrzymać zasiłku chorobowego za pierwsze 14 dni choroby. Osoby powyżej 65 lat [Om du är över 65] W stosunku do osób, które po ukończeniu 65 lat otrzymywały zasiłek chorobowy przez 180 dni, Försäkringskassan może postanowić, że nie przysługuje im dłużej prawo do tego zasiłku. W przypadku osób, które po ukończeniu 70 lat dalej pracują zarobkowo, zaczyna się redukcja dni zasiłku chorobowego. Począwszy od miesiąca, w którym kończysz 70 lat, masz prawo tylko do 180 dni zasiłku chorobowego.

7 Ubezpieczenia wynikające z umów zbiorowych [avtalsförsäkringar] [Avtalsförsäkringar] Gdy otrzymujesz zasiłek chorobowy, ewentualnie mogą przysługiwać ci także świadczenia pieniężne tytułem ubezpieczenia wynikającego z umowy zbiorowej. W związku z tym powinieneś zapytać swojego pracodawcę lub organizację związkową, czy w danym miejscu pracy istnieją jakieś ubezpieczenia, a jeśli tak, to co z nich wynika w twoim przypadku. Försäkringskassan nie zajmuje się ubezpieczeniami wynikającymi z umów zbiorowych. W związku z tym nie jest w stanie odpowiadać na pytania ich dotyczące. W razie pytań prosimy dzwonić do naszego Działu Obsługi Petentów, tel Słowniczek terminów [Ordlista] Wynagrodzenie chorobowe Wynagrodzenie, które otrzymujesz od pracodawcy przez pierwsze 14 dni choroby. Zasiłek chorobowy Świadczenie pieniężne przysługujące z Försäkringskassan, gdy z powodu choroby nie jesteś w stanie pracować. Renta z tytułu niezdolności do pracy Świadczenie pieniężne przysługujące z Försäkringskassan, gdy nie masz widoków na odzyskanie zdolności do pracy. Okres choroby Okres, w którym nie jesteś w stanie pracować w ogóle lub z powodu choroby zmuszony jesteś pracować mniej niż zwykle. Okres karencji Pierwszy dzień okresu choroby, niepłatny. Osoby prowadzące działalność gospodarczą na własny rachunek mogą wybrać wariant ubezpieczenia zakładający więcej dni karencji. Niniejsza broszura nie ma charakteru tekstu ustawy. Försäkringskassan kontroluje [Försäkringskassan kontrollerar] Försäkringskassan kontroluje informacje, które składasz. Może to dotyczyć dochodu, nieobecności w pracy, stanu cywilnego lub miejsca zamieszkania. Prowadzimy wymianę informacji z innymi urzędami, a w naszym rejestrze dostępne są dane pochodzące m.in. z Głównej Komisji Stypendialnej [CSN], kas bezrobocia i Urzędu Podatkowego [Skatteverket]. Świadome składanie nieprawdziwych informacji lub niezawiadamianie o zmianach mogących mieć wpływ na prawo do otrzymywania świadczenia może stanowić przestępstwo. Gdy zachodzi podejrzenie popełnienia przestępstwa ubezpieczeniowego, Försäkringskassan zawiadamia zawsze policję.