Eksploatacja. Najprostsza forma konkurencji eksploatacja oznacza zużywanie zasobów Bardziej skomplikowana forma to obrona zasobów

Transkrypt

1 Wykład 3

2 Eksploatacja Najprostsza forma konkurencji eksploatacja oznacza zużywanie zasobów Bardziej skomplikowana forma to obrona zasobów

3 Szybsze ubożenie zasobów BOGATE??? UBOGIE Wolniejsze ubożenie zasobów

4 Rozmieszczenie idealne swobodne

5 Obrona zasobów terytorializm

6 Rozmieszczenie despotyczne BOGATE??? UBOGIE Wykluczone z eksploatacji

7 Rozmieszczenie despotyczne

8 Nierówni konkurenci Mszyce Wiosną samice założycielki rodu osiedlają się na liściach topoli

9 Ekonomia obrony zasobów Opłacalna obrona kiedy dobór naturalny będzie faworyzował zachowania terytorialne?

10 Ekonomia obrony zasobów Granica opłacalności: liczba konkurentów osobnik musi być w stanie spożytkować korzyści z obrony zasobów np. nektarnik (oszczędność na czasie poszukiwania pokarmu) poziom zasobów bardzo wysoki obrona wiąże się z ryzykiem wykrycia przez drapieżnika (terytoria powinny być zarzucane)

11 Ekonomia obrony zasobów Wielkość terytorium

12 Przykład pliszki siwej Co będzie przyczyną konkurencji międzygatunkowej?

13 Życie w grupie? I po co sterczeć w takiej ciasnocie flamingu?

14 Życie w grupach unikanie drapieżnictwa Podwyższona czujność

15 Rozglądające się osobniki

16 Rozproszenie i ukrycie Prawdopodobieństwo złapania pojedynczego strusia Prawdopodobieństwo złapania strusia w stadzie 100 osobników Efekt rozproszenia dzięki synchronizacji rozrodu w czasie i przestrzeni

17 Żerowanie znalezienie dobrego miejsca Kolonia ptaków to centrum informacyjne Każdy osobnik z kolonii dąży do maksymalizacji własnego sukcesu Decyzja aby polecieć za informatorem - eksperyment

18 Żerowanie znalezienie dobrego miejsca

19 Walka i ocena Ewolucja walki konwencjonalnej osobniki spierają się o jakiś zasób Dlaczego osobniki kończą swoje spory poprzez demonstrację a nie walkę? Modele oparte na teorii gier, opracowane przez Maynarda Smitha

20 Walka i ocena Jastrzębie i gołębie jastrzębie zawsze podejmują walkę, są agresywne, same przy tym ryzykują gołębie ograniczają się tylko do demonstracji, nigdy nie podejmują walki

21 Walka i ocena Jastrzębie i gołębie 1. Kiedy Jastrząb spotyka Jastrzębia, zakładamy że w połowie przypadków odnosi zwycięstwo, w połowie obrażenia. 2. Jastrzębie zawsze wygrywają z gołębiami. 3. Gołębie natychmiast uciekają przed Jastrzębiami. 4. Kiedy spotykają się dwa Gołębie, następuje demonstracja siły i że w połowie przypadków osobnik wygrywa.

22 Walka i ocena Etapowe ocenianie (akarka paskowana) - ustawienie równoległe samców, podnoszenie płetw - uderzenia ogonami (strumienie wody uderzają w boki) - pojawiają się ugryzienia, rywale ustawiają się przodem jeden do drugiego - siłowanie pyszczkami - krążą po ciasnym okręgu i jedna stara się ugryźć rywala

23 Konflikt płci i dobór płciowy - Osobniki różnej płci współpracują aby propagować swoje geny - Skłonność do współpracy? - modliszki zjadające samca podczas kopulacji - Zaloty pełnią funkcje na których zależy zarówno samcom jak i samicom - synchronizują podniecenie seksualne obu płci - Zaloty, kopulacja konflikty interesów

24 Konflikt płci Źródła: - mejoza w efekcie której powstają gamety - samice wytwarzają duże nieruchome komórki jajowe - samce wytwarzają niewielkie gamety - powstanie anizogamii z izogamii (gamety mniejsze pasożytowały na większych)

25 Konflikt płci Konsekwencje: - samica może mieć więcej potomstwa, przyspieszając produkcję młodych - samce ograniczeni są liczbą dostępnych samic tam gdzie jedna z płci inwestuje znacząco więcej niż druga, członkowie tej ostatniej będą między sobą konkurować o kopulację z członkami pierwszej z nich (Trivers 1972)

26 Konflikt płci

27 Dobór płciowy - potencjalny rozrodczy zysk samców wysoki - silna presja selekcyjna faworyzująca u samców ich zdolność do zdobycia partnerek Selekcja cech związanych ze zwiększeniem sukcesu rozrodczego: poprzez walkę (dobór wewnątrzpłciowy); promując cechy atrakcyjne dla drugiej płci (dobór międzypłciowy)

28 Dobór płciowy - Intensywność doboru płciowego zależy od nasilenia konkurencji o partnerów. Wpływają na to dwa czynniki: różnica w ponoszonych kosztach związanych z wydaniem i odchowaniem potomstwa, względna proporcja samców i samic (operacyjna proporcja płci) Intensywność doboru: monogamia, poligamia.

29 Konkurencja o sukces - walka, zrytualizowane turnieje - konkurencja wewnątrz spermateki - cementowanie otworu płciowego samicy - homoseksualne kopulacje u kolcogłowców - zdobycie dobrego terytorium - karmienie godowe

30 Konkurencja o sukces

31 Konkurencja o sukces Wyszukane ornamenty: - hipoteza Fishera - proces ucieczkowy - hipoteza upośledzenia

32 Konkurencja o sukces

33 Hipotezy - samice preferowały jakąś cechę u samców (dłuższe ogony dzięki którym lepiej latały) - dłuższy ogon było samicom łatwiej zauważyć - potrafi przeżyć pomimo upośledzenia - pod pozostałymi względami musi być wyjątkowo dobry - świadectwo wrodzonej odporności na choroby

34 Opieka rodzicielska systemy rozrodcze Monogamia (samiec i samica tworzą parę), często oboje rodzice odchowują młode Poligynia (samiec kopuluje z kilkoma samicami, każda z samic z jednym samcem), zwykle to samica odchowuje młode Poliandria (odwrotność poligynii) Promiskuityzm (zarówno samiec jak i samica kopulują kilkukrotnie z różnymi osobnikami), przedstawiciele każdej z płci mogą sprawować opiekę

35 Samoluby; Altruiści - dobór naturalny projektuje osobniki tak aby realizowały swoje samolubne interesy przekazanie kopii genów. Zwiększać sukces reprodukcyjny. - kto i w jakich warunkach będzie ponosił koszty, przejawiał altruistyczne zachowania ze szkodą dla siebie?

36 Dobór krewniaczy - opieka rodzicielska - współczynnik spokrewnienia pomiędzy osobnikami Altruista (dawca) ponosi koszty i korzyści z faktu przeżycia biorcy?b-c>0

37 Dobór krewniaczy Skrajny altruizm osobnik noszący gen ginie ale dzięki temu przeżyje więcej niż: - 2 siostry/bracia - 4 siostrzenice/siostrzeńców - 8 kuzynów

38 Mutualizm Współpraca dwóch lub więcej osobników się opłaca każdy osiąga netto korzyści względem przeżywalności, dostosowania

39 Manipulacja Ze strony dawcy coś się wydaje altruizmem, ale ze strony biorcy to manipulacja (dorosły ptak karmi pasożyta lęgowego)

40 Dylemat więźnia A pomaga dzisiaj B, za jakiś czas B się odwdzięczy A. A spotyka B (współpracuje). Jeżeli A współpracuje otrzyma zysk 3, zdradzając 5. A spotyka B (zdradza). Jeżeli A współpracuje, nic nie zyskuje, zdradzając zyskuje 1. Oszustwo się opłaca, mimo że gdy obaj oszukują dostają 1, niż gdyby obaj współpracowali 3. MAMY DYLEMAT!