PREZENTACJA RAPORTU LEGISLACYJNEGO

Transkrypt

1 7 GRZECHÓW GŁÓWNYCH STANOWIENIA PRAWA W POLSCE Arkadiusz Pączka Zastępca Dyrektora Generalnego Dyrektor Centrum Monitoringu Legislacji PREZENTACJA RAPORTU LEGISLACYJNEGO Warszawa, 11 kwietnia 2017 r.

2 Stan obecny Liczba stron aktów prawnych przyjmowanych w poszczególnych latach (tys. stron maszynopisu) 35 Średni okres prac nad ustawą (od wpłynięcia do Sejmu do podpisu Prezydenta; w dniach) Źródło: Produkcja prawa największa w historii. Barometr stabilności otoczenia prawnego w polskiej gospodarce, Raport Grant Thornton, Warszawa

3 Zasady stanowienia dobrego prawa Analiza ex ante i pre-konsultacje Udział partnerów społecznych i interesariuszy w procesie stanowienia prawa Rzetelne konsultacje społeczne Ocena Wpływu (Ocena Skutków Regulacji) Jawność procesu legislacyjnego Działanie zgodne z procedurami Monitoring obowiązywania regulacji i jej analiza ex post 3

4 I II III IV V VI VII Nierzetelne konsultacje Tajne projekty Wrzutki poselskie Pośpiech Brak koncepcji Nadregulacja Niestabilność prawa 4

5 246 Liczba ustaw uchwalonych od 19 listopada 2015 r. do 16 grudnia 2016 r. 5

6 101 Tyle ustaw uchwalonych w tym okresie oceniliśmy pod kątem spełniania standardów dobrej legislacji 6

7 156 Wyniosła liczba stwierdzonych grzechów 7

8 Grzech pierwszy: nierzetelne konsultacje Brak konsultacji z partnerami społecznymi Brak konsultacji z RDS Zbyt krótki czas na konsultacje Zbyt późne konsultacje Przykład: projekt ustawy prawo wodne 8

9 Grzech drugi: tajne projekty Ujawniane dopiero po przyjęciu projektu przez rząd Pozorne projekty poselskie Brak transparentności poszczególnych etapów procesu legislacyjnego Przykład: ustawa o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych 9

10 Grzech trzeci: wrzutki poselskie Poprawki poselskie istotnie zmieniające procedowany projekt Nadużywanie ścieżki poselskiej Listy poparcia projektów podpisywane in blanco Przykład: tzw. ustawa o obniżko-podwyżce kwoty wolnej od podatku 10

11 Grzech czwarty: pośpiech Nadużywanie szybkiej ścieżki legislacyjnej Ustawy instant Krótkie vacatio legis Przykład: tzw. ustawa o ochronie ziemi rolnej 11

12 Grzech piąty: brak koncepcji Niekoniecznie brak pomysłów, lecz czasami ich nadmiar Ustawy niezgodne z prawem UE Przykłady: podatek handlowy jednolita danina 12

13 Grzech szósty: nadregulacja Ilość prawa przedkładana nad jakość Gold-plating Przykłady: nowelizacja ustawy - Prawo zamówień publicznych ustawa o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych ustawa o działaniach antyterrorystycznych 13

14 Grzech siódmy: niestabilność prawa Trudność w nadążeniu za ciągłymi zmianami prawa Tylko w 2016 r. zmianie uległa niemal ⅓ spośród 5,8 tysiąca stron przepisów podatkowych* Przykłady: nowelizacja ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (uchwalona 25 listopada 2015 r., ponownie nowelizowana 22 grudnia 2015 r.) ustawa o funkcjonowaniu górnictwa kamiennego (nowelizowana 3 razy w roku) *Źródło: Podatki w Polsce, czyli 12 liczb, które pokazują, jak polscy przedsiębiorcy zmagają się z przepisami podatkowymi, Raport Grant Thornton, Warszawa

15 Najczęściej popełniane grzechy 40% 30% 36% 39% 20% 28% 10% 11% 12% 15% 16% 0% Brak koncepcji Nadregulacja Tajny projekt Niestabilność prawa Wrzutki poselskie Pośpiech Nierzetelne konsultacje 15

16 Case study Ustawa o podwyżko-obniżce kwoty wolnej oraz demontażu FIZ (Ustawa z dnia 29 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw) Projekt wniesiony w środku długiego weekendu Bezzwłocznie włączono do porządku obrad, pierwsze czytanie następnego dnia roboczego Naprawianie błędów ad-hoc po burzy medialnej, tajny projekt autopoprawki Nagły zwrot wicepremier Morawiecki ogłasza w ostatniej chwili zmiany w ustawie Senatorowie czekają, aż Ministerstwo Finansów dostarczy im poprawkę, którą zgłoszą jako własną Finalizacja procesu legislacyjnego w rekordowo szybkim tempie, podpis Prezydenta w niecałe 2 godziny 31 paździenika 2016 r. Posłowie PiS wnoszą projekt do Sejmu 4 listopada 2016 r. I czytanie na posiedzieniu Sejmu 16 listopada 2016 r. projekt trafia do Senatu 24 listopada 2016 r. wicepremier Morawiecki ogłasza zmiany w ustawie 29 listopada 2016 r., godz. 0:00 poprawki z MF trafiają w ostatniej chwili, uchwała Senatu 29 listopada 2016 r., godz. 8:15 ustawa wraca do Sejmu, posiedzenie komisji 29 listopada 2016 r., godz. 14:34 Sejm przegłosowuje senackie poprawki 29 listopada 2016 r., godz. 16:28 rzecznik prasowy informuje o podpisaniu ustawy przez Prezydenta RP 16

17 Rekomendacje Rzetelne konsultacje społeczne na każdym etapie procesu legislacyjnego Uwzględnianie RDS w procesie stanowienia prawa Wiarygodna Ocena Skutków Regulacji Ujednolicenie rządowego procesu legislacyjnego Ograniczenie ścieżki poselskiej Lepszy dostęp partnerów społecznych do prac komisji i podkomisji Zasada UE+0 17