ZNACZENIE DZIER AWY ZIEMI ROLNICZEJ W GOSPODARSTWACH I JEJ KOSZT (NA PRZYK ADZIE ROLNICTWA POLSKI I NIEMIEC) Ma³gorzata Ko³odziejczak

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "ZNACZENIE DZIER AWY ZIEMI ROLNICZEJ W GOSPODARSTWACH I JEJ KOSZT (NA PRZYK ADZIE ROLNICTWA POLSKI I NIEMIEC) Ma³gorzata Ko³odziejczak"

Transkrypt

1 6 ROCZNIKI NAUK ROLNICZYCH, M. KO ODZIEJCZAK SERIA G, T. 9, z., 008 ZNACZENIE DZIER AWY ZIEMI ROLNICZEJ W GOSPODARSTWACH I JEJ KOSZT (NA PRZYK ADZIE ROLNICTWA POLSKI I NIEMIEC) Ma³gorzata Ko³odziejczak Katedra Ekonomii i Polityki Gospodarczej w Agrobiznesie Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu Kierownik: prof. dr hab. Walenty Poczta S³owa kluczowe: dzier awa ziemi rolniczej, gospodarstwa, regiony, typy gospodarstw Key words: agriculture land lease, farms, regions, types of farming S y n o p s i s. W artykule podjêto próbê okreœlenia znaczenia w gospodarstwach na przyk³adzie Polski i Niemiec. Wykazano, e wystêpuje zauwa alna ró nica pomiêdzy znaczeniem ziemi rolniczej w gospodarstwach w rolnictwie polskim i niemieckim. Rolnictwo polskie charakteryzuje siê znacznie ni szym udzia³em w kosztach czynników zewnêtrznych oraz ogólnych ni rolnictwo niemieckie. WSTÊP Dzier awa jako forma gospodarowania mieniem pozwala na oddzielenie prawa w³asnoœci od prawa jej u ytkowania. Tym samym umo liwia gospodarowanie na ziemi rolnikom niebêd¹cym jej w³aœcicielami. Wymaga mniejszego zaanga owania œrodków ni zakup gruntów rolnych, a posiadany kapita³ mo e w ca³oœci zostaæ zainwestowany w jej zagospodarowanie [Marks-Bielska i in. 006, Nowak, Poczta 00]. W krajach by³ej UE- dzier awa jest bardzo popularnym sposobem zagospodarowania mienia i pe³ni istotn¹ rolê w wyznaczaniu przemian agrarnych i procesów koncentracji w rolnictwie. Wynika to przede wszystkim z wysokich cen gruntów rolnych, jak równie d¹ enia do maksymalizacji dochodu rolniczego przez dostosowywanie siê do zmieniaj¹cych siê warunków rynkowych, w wyniku których nastêpuje zmniejszanie b¹dÿ rozszerzanie skali upraw [Rynek ziemi 00, Sikorska 006]. Zarówno w Polsce jak i w Niemczech, szczególnie w by³ych krajach zwi¹zkowych wschodniej czêœci Niemiec, dzier awa gruntów rolnych nabra³a wiêkszego znaczenia w latach 90- tych XX wieku. Wp³yw na to mia³y uwarunkowania ekonomiczne, w wyniku których czêœæ rolników zaprzesta³a produkcji na rynek, jednak nie by³a sk³onna do sprzeda y gruntów rolnych i przekazywa³a je w dzier awê, a równoczeœnie nie wszyscy dzier awcy dysponowali dostatecznym kapita³em umo liwiaj¹cym zakup gruntów rolnych. W Polsce dodatkowo istnieje silnie zakorzenione prawo w³asnoœci posiadanych dóbr maj¹tkowych. Do rozpowszechnienia popularnoœci dzier aw w warunkach polskich przyczyni³a siê dzia³alnoœæ Agencji Nieruchomoœci Rolnych (w latach 90-tych instytucja ta funkcjonowa³a pod nazw¹

2 ZNACZENIE DZIER AWY ZIEMI ROLNICZEJ W GOSPODARSTWACH I JEJ KOSZT... Agencja W³asnoœci Rolnej Skarbu Pañstwa), której celem by³o zagospodarowanie gruntów rolnych przejêtych po PGR-ach. W ten sposób dzier awa sta³a siê instrumentem przekszta³ceñ w³asnoœciowych w rolnictwie. Równie w nowych krajach zwi¹zkowych Niemiec przekszta³cenia w³asnoœciowe przyczyni³y siê do zwiêkszenia znaczenia gruntów rolnych jako formy organizowania i prowadzenia gospodarstw rolnych oraz ulepszania struktury agrarnej, a proces przekszta³ceñ w³asnoœciowych realizowany by³ przy pomocy podobnych rozwi¹zañ prawnych i instytucjonalnych jak w Polsce [Ziêtara 006a]. Pomimo tego, e dzier awa gruntów rolnych w Polsce ma na celu przede wszystkim powiêkszanie area³u w³asnych gospodarstw, to jest te form¹ organizowania samodzielnych gospodarstw rolnych [Marks-Bielska i in. 006, Sikorska 006, Suchoñ 006]. W tym kontekœcie sformu³owano cel pracy, którym jest okreœlenie znaczenia w gospodarstwach na przyk³adzie Polski i Niemiec, przy czym znaczenie rozumiane jest jako udzia³ jej kosztu w kosztach czynników zewnêtrznych i w ogólnych kosztach gospodarstwa. Analizê przeprowadzono na podstawie danych zebranych i przetworzonych w ramach systemu zbierania i wykorzystywania danych rachunkowych z gospodarstw rolnych w UE Farm Accountancy Data Network (FADN) za rok 00, które s¹ reprezentatywne dla 00 gospodarstw w Polsce i 90 gospodarstw w Niemczech [ Na u ytek badania dane zestawiono wed³ug regionów, wielkoœci ekonomicznej gospodarstw i typu rolniczego (kierunku produkcji). CHARAKTERYSTYKA REGIONALNA DZIER AWY ZIEMI ROLNICZEJ W pañstwach Unii Europejskiej o rozwiniêtej gospodarce rynkowej g³ównym sposobem zwiêkszania powierzchni gospodarstw jest dzier awa gruntów rolnych. Wp³ywa ona na zmniejszenie liczby gospodarstw rolnych i wzrost ich œredniej powierzchni. W Niemczech w 986 roku udzia³ dzier awionych gruntów wynosi³ % area³u uprawnego, natomiast w 99 roku zwiêkszy³ siê do 6,%, przy czym w krajach zwi¹zkowych by³ej RFN wynosi³ 8,%, a w krajach zwi¹zkowych wschodniej czêœci Niemiec a 9,%. W 00 roku udzia³ ten wynosi³ ju ponad 0%, podczas gdy w Polsce by³ trzykrotnie ni szy,%. Nale y zauwa yæ, e w 986 roku udzia³ w u ytkowaniu gruntów rolnych w Polsce stanowi³,8%, a w roku 99 by³ dwukrotnie wy szy i wynosi³ 6,% [Ziêtara 999, 006b]. W strukturze kosztów czynników zewnêtrznych wystêpuje znaczna ró nica pomiêdzy udzia- ³em w nich kosztu w Polsce, gdzie wynosi on niewiele ponad % (najmniejszy udzia³ spoœród trzech analizowanych grup kosztów) i w Niemczech, gdzie stanowi on 6,% (tab. ). Najwiêkszy udzia³ kosztu w Polsce wystêpuje na Pomorzu i Mazurach (6%), przy czym w tym regionie w polu obserwacji znajduje siê najmniejsza liczba gospodarstw (8 0), a ich udzia³ stanowi %, oraz w Wielkopolsce i na Œl¹sku (niewiele ponad %). Na Mazowszu i Podlasiu, gdzie w polu obserwacji jest najwiêcej gospodarstw (8 0) i stanowi¹ one prawie 8% wszystkich badanych, jest równy œredniej dla ca³ego pañstwa, natomiast najmniejszym udzia³em charakteryzuje siê Ma³opolska i Pogórze (prawie %). W Niemczech zdecydowanie Porównania z rolnictwem niemieckim dokonano ze wzglêdu na po³o enie w zbli onej do Polski szerokoœci geograficznej oraz podobn¹ strukturê asortymentow¹ produkcji. Regiony w Niemczech obejmuj¹ 6 krajów zwi¹zkowych (podzia³ ten jest zgodny z zastosowanym przez FADN), natomiast w Polsce regiony wyodrêbnione przez FADN. W Niemczech analiz¹ nie objêto trzech krajów zwi¹zkowych: Berlin, Brema i Hamburg, ze wzglêdu na ich nierolniczy charakter.

3 8 M. KO ODZIEJCZAK Tabela. Charakterystyka regionalna ziemi rolniczej w 00 roku w przeliczeniu na gospodarstwo Udzia³ w kosztach [%] Obci¹ enie kosztami ha UR Œredni pow. gosp. [ha UR] czynników zewnêtrznych a p³ac e dzier aw a odsetk i euro e ur o % e ur o % e ur o % Regiony Pol e obserwacji [liczba gospodarstw],, 0, 0, 6,0,8,8 6, 6,,9,8,9 6,, 6,,0 0,, 9, 0,0, 6, 9,8,6 8, 0, 00,0, 9,8 0, 8, 6,9, 99,9 06, 8,9,8,9,08,,89,0 8, 8,8 0,6,0 66,,98 6,,,88,9 8, 9,6 9, 06,0, 8,0 6,,0 6,,9, 0,,0 9, 9,,,9 6,6 9,8,,6 0,6 6, , 6,0,,0 6, 0, 6,0 8,8 9,9,8,, 6,,,9 9,, 0, , 66,0 68,6 6,0,6,6,6,9 8, 0,,,,9, 68, 6,,,, Pomorze i Mazury Wielkopolska i Œl¹sk Mazowsze i Podlasie Ma³opolska i Pogórze Polska (8) (90) (9) (800) Niemcy Szlezwik-Holsztyn Dolna Saksonia Nadrenia Pó³nocna-Westfalia Hesja Nadrenia Palatynat Badenia-Wirtembergia Bawaria Kraj Sary Brandenburgia Meklenburgia-Pomorze Przednie Saksonia Saksonia-Anhalt Turyngia (00) (00) (00) (060) (00) (080) (090) (00) () () () () (6) ; dostêp: podstawie: na w³asne opracowanie ród³o: najwiêkszy udzia³ spoœród wszystkich regionów wystêpuje w Kraju Sary (6,%), Bawarii (,%) i w Szlezwiku- Holsztynie (0,%). Regiony, w których udzia³ kosztu jest znaczny, to Nadrenia Pó³nocna-Westfalia (8,8%) i Dolna Saksonia (6%). W granicach œredniej krajowej wystêpuje w Hesji (9,9%), Nadrenii Palatynacie (,8%), Badenii-Wirtembergii (,%) i Saksonii-Anhalt (,%). Najni szy udzia³ kosztu w kosztach czynników zewnêtrznych wystêpuje w Saksonii (9,%) i Turyngii (0,%). W przypadku udzia- ³u w kosztach najwy szy udzia³ w regionach polskich wystêpuje na Pomorzu i Mazurach oraz w Wielkopolsce i na Œl¹sku, gdzie wynosi odpowiednio, oraz,%, natomiast najmniejszy na Mazowszu i Podlasiu oraz w Ma³opolsce i na Pogórzu po 0,%. Najwy szy udzia³ kosztu w kosztach spoœród wszystkich badanych regionów wystêpuje w niemieckim regionie Saksonia-Anhalt (0,%), równie wysoki udzia³ jest w Szlezwiku-Holsztynie i Dolnej Saksonii (po,8%),

4 ZNACZENIE DZIER AWY ZIEMI ROLNICZEJ W GOSPODARSTWACH I JEJ KOSZT... 9 w Nadrenii Pó³nocnej-Westfalii i w Kraju Sary (po 6,%), a tak e w Meklemburgii-Pomorze Przednie (6,%) i w Hesji (6,%). S¹ to wszystko wartoœci powy- ej œredniej, która wynosi 6%. W Niemczech wystêpuj¹ bardzo du e rozpiêtoœci pomiêdzy regionami o najmniejszym i najwiêkszym obci¹ eniu jednego ha UR kosztami i kszta³tuj¹ siê one od 6,9 euro/ha w Kraju Sary do 0, euro/ha w Dolnej Saksonii. Równie wysokie obci¹ enie wystêpuje w Nadrenii Pó³nocnej-Westfalii (00 euro/ha), w Szlezwiku-Holsztynie (8, euro/ha) i w Saksonii-Anhalt (8,9 euro/ha), a w zbli onej wysokoœci w Nadrenii Palatynacie (9,8 euro/ha). W Polsce œrednie obci¹ enie jednego ha UR kosztami wynosi 9, euro/ha. Najwy sze wartoœci wystêpuj¹ w regionie Wielkopolska i Œl¹sk (, euro/ha) oraz Pomorze i Mazury (0 euro/ha), w granicach œredniej w Ma³opolsce i na Pogórzu (9,8 euro/ha), a najni sze na Mazowszu i Podlasiu (6, euro/ha). DZIER AWA ZIEMI ROLNICZEJ WED UG WIELKOŒCI EKONOMICZNEJ GOSPODARSTW Analiza ziemi rolniczej wed³ug wielkoœci ekonomicznej gospodarstw wykazuje, e najwiêkszy udzia³ (tab. ) w kosztach czynników zewnêtrznych wystêpuje w Niemczech w przedziale gospodarstw 0<00 ESU i wynosi 0,%, w gospodarstwach 6<0 ESU 9,8%, natomiast w gospodarstwach powy ej 00 ESU jest mniejszy o 8 punktów procentowych i wynosi,8%. Najwiêkszy udzia³ w kosztach wystê- Tabela. Dzier awa ziemi rolniczej wg wielkoœci ekonomicznej gospodarstw w 00 roku w przeliczeniu na gospodarstwo Udzia³ w kosztach [%] Obci¹ enie kosztami ha UR Œredni pow. gosp. [ha UR] czynników zewnêtrznych a p³ac e dzier aw a odsetk i Pole obserwacji [liczba gospodarstw] ES6 Ekonomiczna wielkoœæ gospodarstwa euro e ur o % e ur o % e ur o % 0, 0, 0,8,, 9,,0,0 8, 9,,,8,9, 0,8 9,,8,6 6,, 6, 0, 0,0,, 9, , 0,, 6,0 6,,, ,, 6,8 6,0 8, 6,6, Polska () 0 < ESU () <8 ESU () 8 <6 ESU () 6 <0 ESU () 0 <00 ESU ( 6) ³ 00 ES U 6,, 6,, 6, 90, 8,0 9, 8,,0,60 08,,8 6,,9, ,8,, 6, , 9,8 0,, Niemcy () 6 <0 ESU () 0 <00 ESU ( 6) ³ 00 ES U ; dostêp: podstawie: na w³asne opracowanie ród³o: ESU European Size Unit Europejska Jednostka Wielkoœci

5 0 M. KO ODZIEJCZAK puje w niemieckich gospodarstwach powy ej 00 ESU,%. Niewiele ni szy ni œrednia jest udzia³ dzierzawy w gospodarstwach z przedzia³u 0<00 ESU 6,%, a najmniejszy,% z przedzia³u 6<0 ESU. W Polsce najwiêkszy udzia³ w kosztach czynników zewnêtrznych wystêpuje w gospodarstwach z przedzia³u 6<0 ESU (6,%), a nastêpnie 8<6 ESU (6%) i 0<00 ESU (,%). Znacznie mniejszy udzia³ kosztu jest w gospodarstwach najwiêkszych powy ej 00 ESU i wynosi on,%, przy czym udzia³ kosztu w kosztach jest w tym przypadku najwy szy i kszta³tuje siê na poziomie,%. Mo na przypuszczaæ, e w gospodarstwach wiêkszych, które osi¹gnê³y ju pewien stopieñ rozwoju, szczególnie w tych, które maj¹ du e zasoby techniczne, powiêkszanie zasobów ziemi przez dzier awê prowadzi do obni enia obci¹ enia kosztami sta³ymi w przeliczeniu na jednostkê produktu. Najni szy udzia³ w kosztach czynników zewnêtrznych jest w gospodarstwach z przedzia³u 0< ESU i <8 ESU i wynosi odpowiednio 0, i,%, jednoczeœnie udzia³ w kosztach w tych przedzia³ach jest najni szy i wynosi w obu przypadkach po 0,%. Na poziomie zbli onym do œredniej wystêpuje w gospodarstwach 8<6 ESU (0,8%) i 6<0 ESU (%). W Polsce najmniejszym obci¹ eniem jednego ha UR kosztami charakteryzuj¹ siê gospodarstwa rolne w przedziale 0< i <8 ESU, gdzie wynosi ono euro/ha i jest prawie -krotnie ni sze ni obci¹ enie w gospodarstwach powy ej 00 ESU, w których kszta³tuje siê ono na poziomie prawie euro/ha. Nieco ni sze obci¹ enie wystêpuje w gospodarstwach z przedzia³u 0<00 ESU, euro/ha. W gospodarstwach niemieckich obci¹ enie kosztami jednego ha UR jest znacznie wy sze ni w Polsce i wynosi od 90, euro/ha w przedziale 6<0 ESU i 8 euro/ha w przedziale 0<00 ESU do 9, euro/ha w przedziale powy ej 00 ESU. Oznacza to, e wraz ze wzrostem œredniej powierzchni gospodarstwa wzrasta wysokoœæ kosztu. DZIER AWA ZIEMI ROLNICZEJ WED UG TYPU ROLNICZEGO GOSPODARSTW Najwiêkszym udzia³em w kosztach czynników zewnêtrznych zarówno w Polsce, jak i w Niemczech charakteryzuj¹ siê gospodarstwa specjalizuj¹ce siê w produkcji mleka odpowiednio, oraz,%, a nastêpnie gospodarstwa specjalizuj¹ce siê w chowie zwierz¹t ywionych w systemie wypasowym, i,%. W Niemczech wysokie wielkoœci badanego wskaÿnika wystêpuj¹ równie w gospodarstwach specjalizuj¹cych siê w uprawach polowych,% (tab. ). Najmniejsze wielkoœci charakteryzuj¹ gospodarstwa specjalizuj¹ce siê w uprawach ogrodniczych i w uprawach trwa³ych: w Polsce w wysokoœci zaledwie po %, natomiast w Niemczech w wysokoœci odpowiednio, oraz,6%. Gospodarstwa te zarówno w Polsce, jak i w Niemczech charakteryzuje najwiêkszy udzia³ p³ac w kosztach czynników zewnêtrznych (powy ej 80%). Pomimo i w gospodarstwach polskich i niemieckich miêdzy wielkoœci¹ udzia³u w kosztach mo na zauwa yæ du e ró nice, to jednak ich najwiêkszy udzia³ zarówno w Polsce, jak i w Niemczech, wystêpuje w gospodarstwach specjalizuj¹cych siê w uprawach polowych,9 oraz 8,%, natomiast najmniejszy w wysokoœci 0,% oraz,% w specjalizuj¹cych siê w uprawach ogrodniczych. Œredni udzia³ wystêpuje w gospodarstwach specjalizuj¹cych siê produkcji mleka, w ró nych uprawach i zwierzêtach ³¹cznie oraz w specjalizuj¹cych siê w chowie zwierz¹t ywionych w systemie wypasowym w Polsce kszta³tuje siê on w granicach 0,8-,%, natomiast w Niemczech,-,8%.

6 ZNACZENIE DZIER AWY ZIEMI ROLNICZEJ W GOSPODARSTWACH I JEJ KOSZT... Tabela. Dzier awa ziemi rolniczej wg typu rolniczego gospodarstw w 00 roku w przeliczeniu na gospodarstwo Typy gospodarstw TF8 Pol e obserwacji [liczba gospodarstw] czynników zewnêtrznych a p³ac e dzier aw a odsetk i Œredni pow. gosp. [ha UR] euro e ur o % e ur o % e ur o % Polska () Specjalizuj¹ce siê w uprawach polowych () Specjalizuj¹ce siê w uprawach ogrodniczych () Specjalizuj¹ce siê w uprawach trwa³ych () Specjalizuj¹ce siê w produkcji mleka (6) Specjalizuj¹ce siê w chowie zwierz¹t ywionych w systemie wypasowym () Specjalizuj¹ce siê w chowie zwierz¹t ywionych paszami treœciwymi (8) Ró ne uprawy i zwierzêta, ³¹cznie Niemcy () Specjalizuj¹ce siê w uprawach polowych () Specjalizuj¹ce siê w uprawach ogrodniczych () Specjalizuj¹ce siê w uprawie winoroœli () Specjalizuj¹ce siê w uprawach trwa³ych () Specjalizuj¹ce siê w produkcji mleka (6) Specjalizuj¹ce siê w chowie zwierz¹t ywionych w systemie wypasowym () Specjalizuj¹ce siê w chowie zwierz¹t ywionych paszami treœciwymi (8) Ró ne uprawy i zwierzêta, ³¹cznie ród³o: opracowanie w³asne na podstawie: dostêp: , 66,6 8,8 8,,,0 60, 6,,6,8 8,,0 8, 9,,8, ; , 8,8,0,0,, 8,8 8,9 6,,,,8,6,,,, ,,6,,8 9,6 9,6 0,,6,9,8,, 0,,,,,0,9,8,6 8,0 6,,00,9, 8, 8,89,6,,,9, 9,6 0,0 Obci¹ enie kosztami ha UR 9,,0 9, 9,6 6,0 8,6 8,,,6,8 60,6 8,,9 0, 0,,,8 Udzia³ w kosztach [%],9 0, 0, 0,8, 0, 6,0 8,,,,9,,8,,8

7 M. KO ODZIEJCZAK W gospodarstwach polskich podobnie jak i w niemieckich, pomimo du ych ró nic miêdzy nimi, najwiêksze obci¹ enie jednego ha UR kosztami w wysokoœci odpowiednio: 9, oraz 60,6 euro/ha wystêpuje w gospodarstwach specjalizuj¹cych siê w uprawach ogrodniczych, natomiast najni sze w przypadku Polski w wysokoœci 6 euro/ha w specjalizuj¹cych siê w produkcji mleka, a w przypadku Niemiec w specjalizuj¹cych siê w chowie zwierz¹t ywionych w systemie wypasowym 0, euro/ha jest to wartoœæ prawie dwukrotnie przekraczaj¹ca najwy sz¹ wartoœæ obci¹ enia w Polsce. PODSUMOWANIE Przeprowadzona analiza wykaza³a, e wystêpuje zauwa alna ró nica pomiêdzy znaczeniem ziemi rolniczej w gospodarstwach w rolnictwie polskim i niemieckim. Rolnictwo polskie charakteryzuje siê znacznie ni szym udzia³em w kosztach czynników zewnêtrznych oraz ogólnych ni rolnictwo niemieckie.. Do regionów niemieckich, gdzie obci¹ enie kosztami jednego ha UR jest istotne mo na zaliczyæ kraje zwi¹zkowe czêœci pó³nocno-zachodniej (Szlezwik-Holsztyn i Dolna Saksonia), zachodniej (Nadrenia Pó³nocna Westfalia) oraz czêœci centralnej (Saksonia-Anhalt); w Polsce jest to Wielkopolska i Œl¹sk oraz Pomorze i Mazury.. Wysokoœæ kosztu wed³ug wielkoœci ekonomicznej gospodarstw, udzia³ dzier- awy w kosztach oraz obci¹ enie kosztami jednego ha UR wzrastaj¹ wraz ze zwiêkszaniem powierzchni gospodarstwa. Ró nica w obci¹ eniu kosztami jednego ha UR pomiêdzy gospodarstwami o najmniejszej i najwiêkszej wielkoœci ekonomicznej w Polsce jest prawie -krotna i wynosi 8,8 euro/ha, a w Niemczech,8 razy i wynosi 69 euro/ha.. Udzia³ kosztów w kosztach czynników zewnêtrznych zwi¹zany jest tak e z typem rolniczym gospodarstwa. Najwiêkszym udzia³em w kosztach czynników zewnêtrznych charakteryzuj¹ siê gospodarstwa specjalizuj¹ce siê w produkcji mleka i gospodarstwa specjalizuj¹ce siê w chowie zwierz¹t ywionych w systemie wypasowym, natomiast najni szym gospodarstwa ogrodnicze i specjalizuj¹ce siê w uprawach trwa³ych. Mo na zauwa yæ tak e zwi¹zek pomiêdzy typem rolniczym gospodarstwa a udzia³em kosztów w kosztach. Najwiêkszy udzia³ w kosztach wystêpuje w gospodarstwach specjalizuj¹cych siê w uprawach polowych, a najmniejszy w specjalizuj¹cych siê w uprawach ogrodniczych. LITERATURA Marks-Bielska R., Kisiel R., Danilczuk J. 006: Dzier awa jako podstawowa forma zagospodarowania popegeerowskiego mienia. Oœrodek Badañ Naukowych, Olsztyn. Nowak B. P., Poczta W. 00: Zasady i skutki odtwarzania maj¹tku Zasobu W³asnoœci Rolnej Skarbu Pañstwa w dzier awie. AR, Poznañ. Rynek ziemi rolniczej stan i perspektywy. 00: Analizy rynkowe. IERiG -PIB, ANR, MRiRW, Warszawa. Sikorska M. A. 006: Dzier awa jako instrument przemian w strukturze agrarnej gospodarstw ch³opskich w Polsce. UKIE, Departament Analiz i Strategii, Warszawa. Suchoñ A. 006: Prawna ochrona trwa³oœci gospodarowania na dzier awionych gruntach rolnych. PWP IURIS, Poznañ.

8 ZNACZENIE DZIER AWY ZIEMI ROLNICZEJ W GOSPODARSTWACH I JEJ KOSZT... Ziêtara W. 999: Dzier awa ziemi i jej rola w krajach Unii Europejskiej i w Polsce. [W:] Dzier awa ziemi jako czynnik przemian struktury agrarnej w Polsce. (red. W. Ziêtara). Wyd. SGGW, Warszawa, -. Ziêtara W. 006a: Przekszta³cenia w³asnoœciowe w nowych krajach zwi¹zkowych Niemiec w latach Roczniki Nauk Rolniczych, SERIA G, T. 9, Z., 0-0. Ziêtara W. 006b: Dzier awa jako czynnik przemian w strukturze gospodarstw. Zeszyty Naukowe Ekonomika i Organizacja Gospodarki ywnoœciowej Nr 8, SGGW, Warszawa, -88. Ma³gorzata Ko³odziejczak THE MEANING OF AGRICULTURAL LAND LEASE IN FARMS AND ITS COST (ON THE BASIS OF THE AGRICULTURE IN POLAND AND GERMANY) Summary The paper aims to analyze the meaning of agricultural land lease in farms and its cost. The analysis have been conducted on the basis of the agriculture in Poland and Germany. The results show that the Polish farming system is characterized by the substantially lower participation of the hire in costs of external factors and total inputs than the German system. Adres do korespondencji: dr Ma³gorzata Ko³odziejczak Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Katedra Ekonomii i Polityki Gospodarczej w Agrobiznesie ul. Wojska Polskiego Poznañ tel. (0 6) malgorzata.kolodziejczak@up.poznan.pl

Journal of Agribusiness and Rural Development KORZYSTANIE Z USŁUG W GOSPODARSTWACH ROLNYCH W POLSCE (NA PODSTAWIE DANYCH FADN) *

Journal of Agribusiness and Rural Development KORZYSTANIE Z USŁUG W GOSPODARSTWACH ROLNYCH W POLSCE (NA PODSTAWIE DANYCH FADN) * www.jard.edu.pl Journal of Agribusiness and Rural Development pissn 1899-5241 eissn 1899-5772 tłumaczenie KORZYSTANIE Z USŁUG W GOSPODARSTWACH ROLNYCH W POLSCE (NA PODSTAWIE DANYCH FADN) * Małgorzata Kołodziejczak

Bardziej szczegółowo

WP YW STRUKTURY U YTKÓW ROLNYCH NA WYNIKI EKONOMICZNE GOSPODARSTW ZAJMUJ CYCH SIÊ HODOWL OWIEC. Tomasz Rokicki

WP YW STRUKTURY U YTKÓW ROLNYCH NA WYNIKI EKONOMICZNE GOSPODARSTW ZAJMUJ CYCH SIÊ HODOWL OWIEC. Tomasz Rokicki 46 ROCZNIKI NAUK ROLNICZYCH, T. ROKICKI SERIA G, T. 94, z. 1, 2007 WP YW STRUKTURY U YTKÓW ROLNYCH NA WYNIKI EKONOMICZNE GOSPODARSTW ZAJMUJ CYCH SIÊ HODOWL OWIEC Tomasz Rokicki Katedra Ekonomiki i Organizacji

Bardziej szczegółowo

Koszt zakupu usług w całkowitych kosztach produkcji rolniczej gospodarstw; analiza porównawcza na przykładzie Polski i Niemiec

Koszt zakupu usług w całkowitych kosztach produkcji rolniczej gospodarstw; analiza porównawcza na przykładzie Polski i Niemiec Małgorzata Kołodziejczak 1 Katedra Ekonomii i Polityki Gospodarczej w Agrobiznesie Uniwersytet Przyrodniczy Poznań Koszt zakupu usług w całkowitych kosztach produkcji rolniczej gospodarstw; analiza porównawcza

Bardziej szczegółowo

Porównanie sytuacji ekonomicznej gospodarstw rolnych w regionach FADN i NTS1 w 2009 roku

Porównanie sytuacji ekonomicznej gospodarstw rolnych w regionach FADN i NTS1 w 2009 roku Porównanie sytuacji ekonomicznej gospodarstw rolnych w regionach FADN i NTS1 w 2009 roku Opracowa zespó w sk adzie: dr in. mgr mgr in. Stanis aw Ma ko Joanna Szmigiel Alicja Wituszy ska Warszawa 2011 Redakcja

Bardziej szczegółowo

DOCHODY I EFEKTYWNOŒÆ GOSPODARSTW ZAJMUJ CYCH SIÊ HODOWL OWIEC 1. Bogdan Klepacki, Tomasz Rokicki

DOCHODY I EFEKTYWNOŒÆ GOSPODARSTW ZAJMUJ CYCH SIÊ HODOWL OWIEC 1. Bogdan Klepacki, Tomasz Rokicki ROCZNIKI NAUK ROLNICZYCH, SERIA G, T., Z. 1, 1 DOCHODY I EFEKTYWNOŒÆ GOSPODARSTW ZAJMUJ CYCH SIÊ HODOWL OWIEC 1 Bogdan Klepacki, Tomasz Rokicki Katedra Ekonomiki i Organizacji Gospodarstw Rolniczych SGGW

Bardziej szczegółowo

Powszechność nauczania języków obcych w roku szkolnym

Powszechność nauczania języków obcych w roku szkolnym Z PRAC INSTYTUTÓW Jadwiga Zarębska Warszawa, CODN Powszechność nauczania języków obcych w roku szkolnym 2000 2001 Ö I. Powszechność nauczania języków obcych w różnych typach szkół Dane przedstawione w

Bardziej szczegółowo

Udzia dochodów z dzia alno ci rolniczej w dochodach gospodarstw domowych z u ytkownikiem gospodarstwa rolnego w 2002 r.

Udzia dochodów z dzia alno ci rolniczej w dochodach gospodarstw domowych z u ytkownikiem gospodarstwa rolnego w 2002 r. UWAGI ANALITYCZNE Udzia dochodów z dzia alno ci rolniczej w dochodach gospodarstw domowych z u ytkownikiem gospodarstwa rolnego w 2002 r. W maju 2002 r. spisano 76,4 tys. gospodarstw domowych z u ytkownikiem

Bardziej szczegółowo

Krótka informacja o instytucjonalnej obs³udze rynku pracy

Krótka informacja o instytucjonalnej obs³udze rynku pracy Agnieszka Miler Departament Rynku Pracy Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Spo³ecznej Krótka informacja o instytucjonalnej obs³udze rynku pracy W 2000 roku, zosta³o wprowadzone rozporz¹dzeniem Prezesa

Bardziej szczegółowo

ZAKRES ZRÓ NICOWANIA WYNIKÓW PRODUKCYJNYCH I EKONOMICZNYCH GOSPODARSTW O RÓ NYM TYPIE PRODUKCJI. Adam Marcysiak, Agata Marcysiak

ZAKRES ZRÓ NICOWANIA WYNIKÓW PRODUKCYJNYCH I EKONOMICZNYCH GOSPODARSTW O RÓ NYM TYPIE PRODUKCJI. Adam Marcysiak, Agata Marcysiak 202 ROCZNIKI NAUK A. ROLNICZYCH, MARCYSIAK, A. SERIA MARCYSIAK G, T. 96, z. 3, 2009 ZAKRES ZRÓ NICOWANIA WYNIKÓW PRODUKCYJNYCH I EKONOMICZNYCH GOSPODARSTW O RÓ NYM TYPIE PRODUKCJI Adam Marcysiak, Agata

Bardziej szczegółowo

ZNACZENIE DOP AT (W KREOWANIU DOCHODU) W GOSPODARSTWACH NAJSILNIEJSZYCH EKONOMICZNIE W POLSCE W UJÊCIU REGIONALNYM.

ZNACZENIE DOP AT (W KREOWANIU DOCHODU) W GOSPODARSTWACH NAJSILNIEJSZYCH EKONOMICZNIE W POLSCE W UJÊCIU REGIONALNYM. ZNACZENIE DOP AT ROCZNIKI (W KREOWANIU NAUK ROLNICZYCH, DOCHODU) W GOSPODARSTWACH SERIA G, T. 96, z. 3, 2009 NAJSILNIEJSZYCH.. 163 ZNACZENIE DOP AT (W KREOWANIU DOCHODU) W GOSPODARSTWACH NAJSILNIEJSZYCH

Bardziej szczegółowo

3.2 Warunki meteorologiczne

3.2 Warunki meteorologiczne Fundacja ARMAAG Raport 1999 3.2 Warunki meteorologiczne Pomiary podstawowych elementów meteorologicznych prowadzono we wszystkich stacjach lokalnych sieci ARMAAG, równolegle z pomiarami stê eñ substancji

Bardziej szczegółowo

Sytuacja ekonomiczna gospodarstw rolnych z pola obserwacji Polskiego FADN w latach Renata Płonka

Sytuacja ekonomiczna gospodarstw rolnych z pola obserwacji Polskiego FADN w latach Renata Płonka Sytuacja ekonomiczna gospodarstw rolnych z pola obserwacji Polskiego FADN w latach 213-214 Renata Płonka Założenia metodyczne Analizą objęto dane z ponad 12 tys. gospodarstw, które uczestniczyły w Polskim

Bardziej szczegółowo

Zasady uczestnictwa rolników w systemie PL FADN

Zasady uczestnictwa rolników w systemie PL FADN Zasady uczestnictwa rolników w systemie PL FADN. System FADN (Farm Accountancy Data Network, Sieć Danych Rachunkowych Gospodarstw Rolnych) działa w krajach Unii Europejskiej od 1965 roku i od tej pory

Bardziej szczegółowo

ROZWÓJ GOSPODARSTW ROLNYCH REGIONU PÓ NOCNEGO DEVELOPMENT OF FARMS LOCATED IN THE NORTH REGION. Wstêp

ROZWÓJ GOSPODARSTW ROLNYCH REGIONU PÓ NOCNEGO DEVELOPMENT OF FARMS LOCATED IN THE NORTH REGION. Wstêp 8 Gra yna Karmowska STOWARZYSZENIE EKONOMISTÓW ROLNICTWA I AGROBIZNESU Roczniki Naukowe l tom XII l zeszyt 3 Gra yna Karmowska Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie ROZWÓJ GOSPODARSTW

Bardziej szczegółowo

Wyniki gospodarstw polskich na tle unijnych w 2015 roku

Wyniki gospodarstw polskich na tle unijnych w 2015 roku Wyniki gospodarstw polskich na tle unijnych w 2015 roku Zbigniew Floriańczyk Dochodowość gospodarstw rolnych na podstawie badań rachunkowości PL FADN oraz działania administracyjne wpływające na funkcjonowanie

Bardziej szczegółowo

Regional diversification of agriculture in Poland and Germany

Regional diversification of agriculture in Poland and Germany Ma gorzata Ko odziejczak 1 Katedra Ekonomii i Polityki Gospodarczej w Agrobiznesie Uniwersytet Przyrodniczy Pozna Zró nicowanie regionalne rolnictwa w Polsce i w Niemczech Regional diversification of agriculture

Bardziej szczegółowo

PUBLIKACJE W LATACH PRACE NAUKOWE KATEDRY POLITYKI AGRARNEJ I MARKETINGU

PUBLIKACJE W LATACH PRACE NAUKOWE KATEDRY POLITYKI AGRARNEJ I MARKETINGU PUBLIKACJE W LATACH 1992-2009 PRACE NAUKOWE KATEDRY POLITYKI AGRARNEJ I MARKETINGU 2.(51 T. II) Zeszyty Naukowe Szko y G ównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing,

Bardziej szczegółowo

Zakres zróżnicowania poziomu dochodów z gospodarstwa rolnego w układzie regionalnym

Zakres zróżnicowania poziomu dochodów z gospodarstwa rolnego w układzie regionalnym Agata Marcysiak Zakład Agrobiznesu, Akademia Podlaska Adam Marcysiak Zakład Ekonomiki i Organizacji Rolnictwa, Akademia Podlaska Zakres zróżnicowania poziomu dochodów z gospodarstwa rolnego w układzie

Bardziej szczegółowo

PRODUKCJA I DOCHODY GOSPODARSTW ROLNYCH W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM PO AKCESJI POLSKI DO UNII EUROPEJSKIEJ. Roman Sass

PRODUKCJA I DOCHODY GOSPODARSTW ROLNYCH W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM PO AKCESJI POLSKI DO UNII EUROPEJSKIEJ. Roman Sass 18 ROCZNIKI NAUK ROLNICZYCH, R. SASS SERIA G, T., z., 1 PRODUKCJA I DOCHODY GOSPODARSTW ROLNYCH W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM PO AKCESJI POLSKI DO UNII EUROPEJSKIEJ Roman Sass Kujawsko-Pomorski Oœrodek

Bardziej szczegółowo

Struktura indywidualnych gospodarstw rolnych prowadzących rachunkowość w ramach Polskiego FADN w latach

Struktura indywidualnych gospodarstw rolnych prowadzących rachunkowość w ramach Polskiego FADN w latach Struktura indywidualnych gospodarstw rolnych prowadzących rachunkowość w ramach Polskiego FADN w latach 2004-2007 OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: mgr inż. Katarzyna Bańkowska mgr Paweł Michalak Witold Sierański pod

Bardziej szczegółowo

DOCHODOWOŒÆ PRODUKCJI MLEKA W WYBRANYCH GOSPODARSTWACH EUROPEJSKICH UTRZYMUJ CYCH DO 50 KRÓW W 2006 R. 1. Jacek Prochorowicz

DOCHODOWOŒÆ PRODUKCJI MLEKA W WYBRANYCH GOSPODARSTWACH EUROPEJSKICH UTRZYMUJ CYCH DO 50 KRÓW W 2006 R. 1. Jacek Prochorowicz DOCHODOWOŒÆ PRODUKCJI ROCZNIKI MLEKA NAUK W ROLNICZYCH, WYBRANYCH SERIA GOSPODARSTWACH G, T. 96, z. 1, 2009EUROPEJSKICH... 75 DOCHODOWOŒÆ PRODUKCJI MLEKA W WYBRANYCH GOSPODARSTWACH EUROPEJSKICH UTRZYMUJ

Bardziej szczegółowo

Konkurencyjność gospodarstw osób fizycznych nieprzerwanie prowadzących rachunkowość rolną w ramach Polskiego FADN w latach

Konkurencyjność gospodarstw osób fizycznych nieprzerwanie prowadzących rachunkowość rolną w ramach Polskiego FADN w latach Konkurencyjność gospodarstw osób fizycznych nieprzerwanie prowadzących rachunkowość rolną w ramach Polskiego FADN w latach 2005-2013 Renata Płonka Gdańsk, 14.09.2015 r. Cele analizy Plan wystąpienia Założenia

Bardziej szczegółowo

KIERUNKI ZMIAN W POLSKIM PRZEMYŒLE MIÊSNYM DIRECTIONS OF CHANGES IN POLISH MEAT INDUSTRY

KIERUNKI ZMIAN W POLSKIM PRZEMYŒLE MIÊSNYM DIRECTIONS OF CHANGES IN POLISH MEAT INDUSTRY 124. Menart, STOWARZYSZENIE M. Juchniewicz EKONOMISTÓW ROLNICTWA I AGROBIZNESU Roczniki Naukowe tom VIII zeszyt 2 ukasz Menart, Ma³gorzata Juchniewicz Uniwersytet Warmiñsko-Mazurski w Olsztynie KIERUNKI

Bardziej szczegółowo

RYNEK ZIEMI ROLNICZEJ W POLSCE NA TLE INNYCH KRAJÓW UNII EUROPEJSKIEJ

RYNEK ZIEMI ROLNICZEJ W POLSCE NA TLE INNYCH KRAJÓW UNII EUROPEJSKIEJ STOWARZYSZENIE Rynek ziemi EKONOMISTÓW rolniczej w Polsce ROLNICTWA na tle innych krajów I AGROBIZNESU Unii Europejskiej Roczniki Naukowe tom VIII zeszyt 2 119 Jacek Maœniak Szko³a G³ówna Gospodarstwa

Bardziej szczegółowo

SZANSE I OGRANICZENIA DZIER AWY GRUNTÓW ROLNYCH W POLSCE. S³awomir Jarka

SZANSE I OGRANICZENIA DZIER AWY GRUNTÓW ROLNYCH W POLSCE. S³awomir Jarka 134 ROCZNIKI NAUK ROLNICZYCH, S. JARKA SERIA G, T. 95, z. 1, 2008 SZANSE I OGRANICZENIA DZIER AWY GRUNTÓW ROLNYCH W POLSCE S³awomir Jarka Katedra Ekonomiki i Organizacji Przedsiêbiorstw SGGW w Warszawie

Bardziej szczegółowo

DOCHODOWOŒÆ PRZECIÊTNEGO GOSPODARSTWA WYBRANYCH PAÑSTW UNII EUROPEJSKIEJ W PIERWSZYCH LATACH PO AKCESJI

DOCHODOWOŒÆ PRZECIÊTNEGO GOSPODARSTWA WYBRANYCH PAÑSTW UNII EUROPEJSKIEJ W PIERWSZYCH LATACH PO AKCESJI 300 Maria J. Or³owska STOWARZYSZENIE EKONOMISTÓW ROLNICTWA I AGROBIZNESU Roczniki Naukowe l tom XII l zeszyt 3 Maria Jolanta Or³owska Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy DOCHODOWOŒÆ PRZECIÊTNEGO

Bardziej szczegółowo

PORÓWNANIE EFEKTYWNOŒCI SKALI PRODUKCJI MLEKA W WYBRANYCH GOSPODARSTWACH EUROPY W 2005 ROKU. Robert Rusielik, Jacek Prochorowicz

PORÓWNANIE EFEKTYWNOŒCI SKALI PRODUKCJI MLEKA W WYBRANYCH GOSPODARSTWACH EUROPY W 2005 ROKU. Robert Rusielik, Jacek Prochorowicz PORÓWNANIE ROCZNIKI EFEKTYWNOŒCI NAUK ROLNICZYCH, SKALI PRODUKCJI SERIA G, MLEKA T. 94, z. W 1, WYBRANYCH 2007... 29 PORÓWNANIE EFEKTYWNOŒCI SKALI PRODUKCJI MLEKA W WYBRANYCH GOSPODARSTWACH EUROPY W 2005

Bardziej szczegółowo

POSTĘP TECHNOLOGICZNY A STRUKTURA CZASU PRACY, KOSZTY I EFEKTYWNOŚĆ NAKŁADÓW W TRANSPORCIE WARZYW

POSTĘP TECHNOLOGICZNY A STRUKTURA CZASU PRACY, KOSZTY I EFEKTYWNOŚĆ NAKŁADÓW W TRANSPORCIE WARZYW InŜynieria Rolnicza 11/2006 Stanisław Kokoszka, Sylwester Tabor Katedra InŜynierii Rolniczej i Informatyki Akademia Rolnicza w Krakowie POSTĘP TECHNOLOGICZNY A STRUKTURA CZASU PRACY, KOSZTY I EFEKTYWNOŚĆ

Bardziej szczegółowo

Sytuacja na rynkach zbytu wêgla oraz polityka cenowo-kosztowa szans¹ na poprawê efektywnoœci w polskim górnictwie

Sytuacja na rynkach zbytu wêgla oraz polityka cenowo-kosztowa szans¹ na poprawê efektywnoœci w polskim górnictwie Materia³y XXVIII Konferencji z cyklu Zagadnienia surowców energetycznych i energii w gospodarce krajowej Zakopane, 12 15.10.2014 r. ISBN 978-83-62922-37-6 Waldemar BEUCH*, Robert MARZEC* Sytuacja na rynkach

Bardziej szczegółowo

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa I. CEL Z O ENIA* II. NUMER IDENTYFIKACYJNY III. PODMIOT IV. P ATNO CI* V. INFORMACJA O ZA CZNIKACH

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa I. CEL Z O ENIA* II. NUMER IDENTYFIKACYJNY III. PODMIOT IV. P ATNO CI* V. INFORMACJA O ZA CZNIKACH Załącznik nr 1 Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Symbol formularza : W-1/01 WNIOSEK o przyznanie p atno ci bezpo rednich do gruntów rolnych lub o przyznanie p atno ci z tytu u wsparcia

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKA GOSPODARSTW ROLNYCH W WOJEWÓDZTWIE MAŁOPOLSKIM W 2005 R.

CHARAKTERYSTYKA GOSPODARSTW ROLNYCH W WOJEWÓDZTWIE MAŁOPOLSKIM W 2005 R. URZĄD STATYSTYCZNY W KRAKOWIE Informacja sygnalna Data opracowania - kwiecień 2006 r. Kontakt: e-mail:sekretariatuskrk@stat.gov.pl tel. 012 415 38 84 Internet: http://www.stat.gov.pl/urzedy/krak Nr 7 CHARAKTERYSTYKA

Bardziej szczegółowo

Opodatkowanie indywidualnych gospodarstw rolnych a ich siła ekonomiczna 1

Opodatkowanie indywidualnych gospodarstw rolnych a ich siła ekonomiczna 1 Magdalena Mądra Katedra Ekonomiki i Organizacji Przedsiębiorstw Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Opodatkowanie indywidualnych gospodarstw rolnych a ich siła ekonomiczna 1 Wstęp Podatek

Bardziej szczegółowo

Wynagrodzenia i świadczenia pozapłacowe specjalistów

Wynagrodzenia i świadczenia pozapłacowe specjalistów Wynagrodzenia i świadczenia pozapłacowe specjalistów Wynagrodzenia i podwyżki w poszczególnych województwach Średnie podwyżki dla specjalistów zrealizowane w 2010 roku ukształtowały się na poziomie 4,63%.

Bardziej szczegółowo

Gospodarstwa ogrodnicze w Polsce i w wybranych krajach Unii Europejskiej

Gospodarstwa ogrodnicze w Polsce i w wybranych krajach Unii Europejskiej Gospodarstwa ogrodnicze w Polsce i w wybranych krajach Unii Europejskiej Zakład Ekonomiki Gospodarstw Rolnych Prof. dr hab. Wojciech Ziętara Mgr Jolanta Sobierajewska Warszawa, 28 wrzesień 212 r 1. Wprowadzenie

Bardziej szczegółowo

Powiatowy Urząd Pracy w Trzebnicy. w powiecie trzebnickim w 2008 roku Absolwenci w powiecie trzebnickim

Powiatowy Urząd Pracy w Trzebnicy. w powiecie trzebnickim w 2008 roku Absolwenci w powiecie trzebnickim Powiatowy Urząd Pracy w Trzebnicy Załącznik do Monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie trzebnickim w 2008 roku Absolwenci w powiecie trzebnickim Trzebnica, wrzesień 2009 Opracowanie:

Bardziej szczegółowo

Prawo właściwe dla umowy o pracę. Warunki pracy i płacy.

Prawo właściwe dla umowy o pracę. Warunki pracy i płacy. Prawo właściwe dla umowy o pracę. Warunki pracy i płacy. Jednym z kluczowych pracownika delegowanego, podlega kontroli w przez niego pracy na rzecz pracodawcy jest UMOWA O 593/2008/WE z dnia 17 czerwca

Bardziej szczegółowo

Koncentracja i specjalizacja gospodarstw rolniczych w procesie integracji z Unią Europejską. Prof. dr hab. Wojciech Ziętara

Koncentracja i specjalizacja gospodarstw rolniczych w procesie integracji z Unią Europejską. Prof. dr hab. Wojciech Ziętara Koncentracja i specjalizacja gospodarstw rolniczych w procesie integracji z Unią Europejską Prof. dr hab. Wojciech Ziętara Ursynów, 11 kwietnia 2014 Plan prezentacji 1. Wprowadzenie 2. Źródła danych i

Bardziej szczegółowo

Wyniki finansowe funduszy inwestycyjnych i towarzystw funduszy inwestycyjnych w 2011 roku 1

Wyniki finansowe funduszy inwestycyjnych i towarzystw funduszy inwestycyjnych w 2011 roku 1 Warszawa, 26 czerwca 2012 r. Wyniki finansowe funduszy inwestycyjnych i towarzystw funduszy inwestycyjnych w 2011 roku 1 W końcu 2011 r. na polskim rynku finansowym funkcjonowały 484 fundusze inwestycyjne

Bardziej szczegółowo

ZMIANY NASTROJÓW GOSPODARCZYCH W WOJEWÓDZTWIE LUBELSKIM W III KWARTALE 2006 R.

ZMIANY NASTROJÓW GOSPODARCZYCH W WOJEWÓDZTWIE LUBELSKIM W III KWARTALE 2006 R. 51 ZMIANY NASTROJÓW GOSPODARCZYCH W WOJEWÓDZTWIE LUBELSKIM W III KWARTALE 2006 R. Mieczys³aw Kowerski 1, Dawid D³ugosz 1, Jaros³aw Bielak 1 1. Wprowadzenie Zgodnie z przyjêtymi za³o eniami w III kwartale

Bardziej szczegółowo

a..., zwanego w dalszym ciągu umowy Dzierżawcą, została zawarta umowa dzierżawy o następującej treści:

a..., zwanego w dalszym ciągu umowy Dzierżawcą, została zawarta umowa dzierżawy o następującej treści: Projekt UMOWA DZIERŻAWY Nr... Zawarta w dniu pomiędzy gminą Jeżewo, reprezentowaną przez : 1. Wójta Gminy Jeżewo P. Mieczysława Pikułę, 2. Skarbnika Gminy Jeżewo P. Szymona Górskiego zwanych w dalszej

Bardziej szczegółowo

Charakterystyka ma³ych przedsiêbiorstw w województwach lubelskim i podkarpackim w 2004 roku

Charakterystyka ma³ych przedsiêbiorstw w województwach lubelskim i podkarpackim w 2004 roku 42 NR 6-2006 Charakterystyka ma³ych przedsiêbiorstw w województwach lubelskim i podkarpackim w 2004 roku Mieczys³aw Kowerski 1, Andrzej Salej 2, Beata Æwierz 2 1. Metodologia badania Celem badania jest

Bardziej szczegółowo

POZIOM WYPOSAśENIA I WYKORZYSTANIA MASZYN ŁADUNKOWYCH NA PRZYKŁADZIE GOSPODARSTW WOJ. PODKARPACKIEGO

POZIOM WYPOSAśENIA I WYKORZYSTANIA MASZYN ŁADUNKOWYCH NA PRZYKŁADZIE GOSPODARSTW WOJ. PODKARPACKIEGO InŜynieria Rolnicza 7/2005 Maciej Kuboń, Sylwester Tabor Katedra InŜynierii Rolniczej i Informatyki Akademia Rolnicza w Krakowie POZIOM WYPOSAśENIA I WYKORZYSTANIA MASZYN ŁADUNKOWYCH NA PRZYKŁADZIE GOSPODARSTW

Bardziej szczegółowo

Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.zsb.iq.pl

Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.zsb.iq.pl Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.zsb.iq.pl Braniewo: Pełnienie funkcji Koordynatora Projektu Priorytet: IX Rozwój wykształcenia

Bardziej szczegółowo

PRODUKCJA BURAKÓW CUKROWYCH W POLSCE PO WEJŒCIU DO UE NA TLE POZOSTA YCH KRAJÓW CZ ONKOWSKICH

PRODUKCJA BURAKÓW CUKROWYCH W POLSCE PO WEJŒCIU DO UE NA TLE POZOSTA YCH KRAJÓW CZ ONKOWSKICH STOWARZYSZENIE EKONOMISTÓW ROLNICTWA I AGROBIZNESU Roczniki Naukowe l tom XII l zeszyt 4 9 Arkadiusz Artyszak Szko³a G³ówna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie PRODUKCJA BURAKÓW CUKROWYCH W POLSCE PO WEJŒCIU

Bardziej szczegółowo

Maciej GURBAŁA Rola przemysłu zaawansowanej technologii w rozwoju regionalnym i lokalnym 1. Rys. 3. Podział Republiki Federalnej Niemiec na regiony

Maciej GURBAŁA Rola przemysłu zaawansowanej technologii w rozwoju regionalnym i lokalnym 1. Rys. 3. Podział Republiki Federalnej Niemiec na regiony Rola przemysłu zaawansowanej technologii w rozwoju regionalnym i lokalnym 1 Rys. 3. Podział Republiki Federalnej Niemiec na regiony Rola przemysłu zaawansowanej technologii w rozwoju regionalnym i lokalnym

Bardziej szczegółowo

Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy. Wojciech Ziętara, Wojciech Józwiak, Zofia Mirkowska

Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy. Wojciech Ziętara, Wojciech Józwiak, Zofia Mirkowska Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy Rola dużych gospodarstw rolnych we wzroście produktywności pracy rolnictwa polskiego na tle sytuacji w innych w wybranych

Bardziej szczegółowo

Rozdzia³ IX ANALIZA ZMIAN CEN PODSTAWOWYCH RÓDE ENERGII W LATACH ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLÊDNIENIEM DREWNA OPA OWEGO

Rozdzia³ IX ANALIZA ZMIAN CEN PODSTAWOWYCH RÓDE ENERGII W LATACH ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLÊDNIENIEM DREWNA OPA OWEGO Krzysztof Adamowicz Wy sza Szko³a Zarz¹dzania Œrodowiskiem w Tucholi Rozdzia³ IX ANALIZA ZMIAN CEN PODSTAWOWYCH RÓDE ENERGII W LATACH 1995-2005 ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLÊDNIENIEM DREWNA OPA OWEGO Praca powsta³a

Bardziej szczegółowo

WYNIKI EKONOMICZNE WYBRANYCH POLSKICH GOSPODARSTW MLECZNYCH W LATACH Agata Wójcik

WYNIKI EKONOMICZNE WYBRANYCH POLSKICH GOSPODARSTW MLECZNYCH W LATACH Agata Wójcik ROCZNIKI NAUK ROLNICZYCH, A. WÓJCIK SERIA G, T., z., WYNIKI EKONOMICZNE WYBRANYCH POLSKICH GOSPODARSTW MLECZNYCH W LATACH - Agata Wójcik Katedra Zarz¹dzania Przedsiêbiorstwami Zachodniopomorskiego Uniwersytetu

Bardziej szczegółowo

TYP ROLNICZY GOSPODARSTW A ZASOBY PRACY I WYPOSAŻENIE W ŚRODKI TECHNICZNE

TYP ROLNICZY GOSPODARSTW A ZASOBY PRACY I WYPOSAŻENIE W ŚRODKI TECHNICZNE Inżynieria Rolnicza 5(123)/2010 TYP ROLNICZY GOSPODARSTW A ZASOBY PRACY I WYPOSAŻENIE W ŚRODKI TECHNICZNE Anna Kocira, Sławomir Kocira Instytut Nauk Rolniczych, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie

Bardziej szczegółowo

Energia w kosztach gospodarstwa rolnego

Energia w kosztach gospodarstwa rolnego Konferencja: Możliwości rozwoju oraz wykorzystania odnawialnych źródełenergii w rolnictwie i na obszarach wiejskich Energia w kosztach gospodarstwa rolnego Autor: Zbigniew Floriańczyk Kielce, 7 marca 2013

Bardziej szczegółowo

ZNACZENIE DZIERŻAWY UŻYTKÓW ROLNYCH DLA KIERUNKU PRODUKCJI ROLNEJ GOSPODARSTW TOWAROWYCH W POLSCE *

ZNACZENIE DZIERŻAWY UŻYTKÓW ROLNYCH DLA KIERUNKU PRODUKCJI ROLNEJ GOSPODARSTW TOWAROWYCH W POLSCE * 374 Agnieszka Strzelecka, Danuta Zawadzka, Ewa Szafraniec-Siluta STOWARZYSZENIE EKONOMISTÓW ROLNICTWA I AGROBIZNESU Roczniki Naukowe tom XIII zeszyt 1 Agnieszka Strzelecka, Danuta Zawadzka, Ewa Szafraniec-Siluta

Bardziej szczegółowo

WYNIKI PRODUKCYJNE I EKONOMICZNE GOSPODARSTW OGRODNICZYCH WED UG ICH WIELKOŒCI EKONOMICZNEJ W POLSCE I W UE-27 W 2009 ROKU NA PODSTAWIE DANYCH FADN

WYNIKI PRODUKCYJNE I EKONOMICZNE GOSPODARSTW OGRODNICZYCH WED UG ICH WIELKOŒCI EKONOMICZNEJ W POLSCE I W UE-27 W 2009 ROKU NA PODSTAWIE DANYCH FADN WIEŒ I ROLNICTWO, NR 3 (156) 2012 ROMA RYŒ-JUREK, OLGA STEFKO 1 WYNIKI PRODUKCYJNE I EKONOMICZNE GOSPODARSTW OGRODNICZYCH WED UG ICH WIELKOŒCI EKONOMICZNEJ W POLSCE I W UE-27 W 2009 ROKU NA PODSTAWIE DANYCH

Bardziej szczegółowo

RELACJE MIĘDZY PODATKAMI GOSPODARSTW ROLNYCH A ICH CZYNNIKAMI PRODUKCJI W POLSCE NA TLE UNII EUROPEJSKIEJ W LATACH

RELACJE MIĘDZY PODATKAMI GOSPODARSTW ROLNYCH A ICH CZYNNIKAMI PRODUKCJI W POLSCE NA TLE UNII EUROPEJSKIEJ W LATACH Relacje STOWARZYSZENIE między podatkami gospodarstw EKONOMISTÓW rolnych ROLNICTWA a ich czynnikami I AGROBIZNESU produkcji w Polsce... Roczniki Naukowe tom XVI zeszyt 1 183 Roma Ryś-Jurek Uniwersytet Przyrodniczy

Bardziej szczegółowo

Porównanie wyników produkcyjnych gospodarstw w zależności od klas wielkości ekonomicznej

Porównanie wyników produkcyjnych gospodarstw w zależności od klas wielkości ekonomicznej Porównanie wyników produkcyjnych gospodarstw w zależności od klas wielkości ekonomicznej Krystyna Maciejak Dz. Ekonomiki i zarządzania gospodarstwem rolnym 18.10.2017 r. FADN to europejski system zbierania

Bardziej szczegółowo

Forum Społeczne CASE

Forum Społeczne CASE Forum Społeczne CASE Europejska Strategia Zatrudnienia (ESZ) w Polsce. Próba postawienia pytań. Mateusz Walewski, CASE, 14 marca 2003 roku. LICZBOWE CELE HORYZONTALNE ESZ 2005 2010 Ogólna stopa 67% 70%

Bardziej szczegółowo

Czynniki wpływające na różnicowanie poziomu wsparcia gospodarstw środkami Wspólnej Polityki Rolnej UE

Czynniki wpływające na różnicowanie poziomu wsparcia gospodarstw środkami Wspólnej Polityki Rolnej UE 14 (63) 2015 Agata Marcysiak Adam Marcysiak Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach Czynniki wpływające na różnicowanie poziomu wsparcia gospodarstw środkami Wspólnej Polityki Rolnej UE FACTORS

Bardziej szczegółowo

GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Notatka informacyjna Warszawa 5.10.2015 r.

GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Notatka informacyjna Warszawa 5.10.2015 r. GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Notatka informacyjna Warszawa 5.10.2015 r. Informacja o rozmiarach i kierunkach czasowej emigracji z Polski w latach 2004 2014 Wprowadzenie Prezentowane dane dotyczą szacunkowej

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR... RADY MIASTA RYBNIKA. z dnia 19 listopada 2015 r. w sprawie wzorów formularzy na podatek rolny

UCHWAŁA NR... RADY MIASTA RYBNIKA. z dnia 19 listopada 2015 r. w sprawie wzorów formularzy na podatek rolny Projekt z dnia 29 października 2015 r. Zatwierdzony przez... UCHWAŁA NR... RADY MASTA RYBNKA w sprawie wzorów formularzy na podatek rolny Na podstawie: - art. 18 ust. 2 pkt 8, art. 40 ust. 1, art. 41 ust.

Bardziej szczegółowo

BUDŻETY JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO W WOJEWÓDZTWIE PODKARPACKIM W 2014 R.

BUDŻETY JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO W WOJEWÓDZTWIE PODKARPACKIM W 2014 R. URZĄD STATYSTYCZNY W RZESZOWIE 35-959 Rzeszów, ul. Jana III Sobieskiego 10 tel.: 17 85 35 210, 17 85 35 219; fax: 17 85 35 157 http://rzeszow.stat.gov.pl/; e-mail: SekretariatUSRze@stat.gov.pl BUDŻETY

Bardziej szczegółowo

Prezentacja dotycząca sytuacji kobiet w regionie Kalabria (Włochy)

Prezentacja dotycząca sytuacji kobiet w regionie Kalabria (Włochy) Prezentacja dotycząca sytuacji kobiet w regionie Kalabria (Włochy) Położone w głębi lądu obszary Kalabrii znacznie się wyludniają. Zjawisko to dotyczy całego regionu. Do lat 50. XX wieku przyrost naturalny

Bardziej szczegółowo

ROZPORZ DZENIE RADY MINISTRÓW z dnia r.

ROZPORZ DZENIE RADY MINISTRÓW z dnia r. ROZPORZ DZENIE RADY MINISTRÓW z dnia... 2009 r. PROJEKT zmieniaj ce rozporz dzenie w sprawie realizacji niektórych zada Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Na podstawie art. 4 ust. 6 ustawy

Bardziej szczegółowo

DOCHODOWOŒÆ PRODUKCJI MLEKA W POLSKICH GOSPO- DARSTWACH W 2004 R. NALE CYCH DO EUROPEJSKIEGO STOWARZYSZENIA PRODUCENTÓW MLEKA.

DOCHODOWOŒÆ PRODUKCJI MLEKA W POLSKICH GOSPO- DARSTWACH W 2004 R. NALE CYCH DO EUROPEJSKIEGO STOWARZYSZENIA PRODUCENTÓW MLEKA. ROCZNIKI NAUK ROLNICZYCH, E. KO OSZYCZ SERIA G, T., Z., DOCHODOWOŒÆ PRODUKCJI MLEKA W POLSKICH GOSPO- DARSTWACH W R. NALE CYCH DO EUROPEJSKIEGO STOWARZYSZENIA PRODUCENTÓW MLEKA Ewa Ko³oszycz Katedra Zarz¹dzania

Bardziej szczegółowo

Projektowanie procesów logistycznych w systemach wytwarzania

Projektowanie procesów logistycznych w systemach wytwarzania GABRIELA MAZUR ZYGMUNT MAZUR MAREK DUDEK Projektowanie procesów logistycznych w systemach wytwarzania 1. Wprowadzenie Badania struktury kosztów logistycznych w wielu krajach wykaza³y, e podstawowym ich

Bardziej szczegółowo

PRODUKTYWNOή WYBRANYCH MLECZARNI LUBELSZCZYZNY I PODLASIA ORAZ JEJ UWARUNKOWANIA

PRODUKTYWNOŒÆ WYBRANYCH MLECZARNI LUBELSZCZYZNY I PODLASIA ORAZ JEJ UWARUNKOWANIA 496 Jan Zuba STOWARZYSZENIE EKONOMISTÓW ROLNICTWA I AGROBIZNESU Roczniki Naukowe l tom XI l zeszyt 1 Jan Zuba Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie PRODUKTYWNOŒÆ WYBRANYCH MLECZARNI LUBELSZCZYZNY I PODLASIA

Bardziej szczegółowo

5. Sytuacja na rynku pracy

5. Sytuacja na rynku pracy 5. Sytuacja na rynku pracy Obserwuje siê systematyczn¹ poprawê na rynku pracy. W roku 2006 w regionie, podobnie jak w ca³ym kraju, notowano dalszy wzrost liczby pracuj¹cych. Jednoczeœnie zwiêkszy³o siê

Bardziej szczegółowo

Zarz¹dzanie i Finanse Journal of Management and Finance Vol. 12, No. 3/1/2014

Zarz¹dzanie i Finanse Journal of Management and Finance Vol. 12, No. 3/1/2014 Zarz¹dzanie i Finanse Journal of Management and Finance Vol. 12, No. 3/1/2014 Danuta Zawadzka* Agnieszka Strzelecka** Ewa Szafraniec-Siluta*** Danuta Zawadzka, Agnieszka Strzelecka, Ewa Szafraniec-Siluta

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE SPOSOBY SPRAWDZANIA POSTĘPÓW UCZNIÓW WARUNKI I TRYB UZYSKANIA WYŻSZEJ NIŻ PRZEWIDYWANA OCENY ŚRÓDROCZNEJ I ROCZNEJ

WYMAGANIA EDUKACYJNE SPOSOBY SPRAWDZANIA POSTĘPÓW UCZNIÓW WARUNKI I TRYB UZYSKANIA WYŻSZEJ NIŻ PRZEWIDYWANA OCENY ŚRÓDROCZNEJ I ROCZNEJ WYMAGANIA EDUKACYJNE SPOSOBY SPRAWDZANIA POSTĘPÓW UCZNIÓW WARUNKI I TRYB UZYSKANIA WYŻSZEJ NIŻ PRZEWIDYWANA OCENY ŚRÓDROCZNEJ I ROCZNEJ Anna Gutt- Kołodziej ZASADY OCENIANIA Z MATEMATYKI Podczas pracy

Bardziej szczegółowo

WYNIKI EKONOMICZNE GOSPODARSTW NALE CYCH DO EUROPEJSKIEGO STOWARZYSZENIA PRODUCENTÓW MLEKA W 2006 R 1. Agata Wójcik

WYNIKI EKONOMICZNE GOSPODARSTW NALE CYCH DO EUROPEJSKIEGO STOWARZYSZENIA PRODUCENTÓW MLEKA W 2006 R 1. Agata Wójcik RONIKI NA ROLNIY, A. WÓJCIK RIA G, T., z., WYNIKI EKONOMINE GOSPODARSTW NALE CY DO EUROPEJGO STOWARZYSZENIA PRODUCENTÓW MLEKA W R. Agata Wójcik Katedra Zarz¹dzania Przedsiêbiorstwami Zachodniopomorskiego

Bardziej szczegółowo

ROZDZIA XII WP YW SYSTEMÓW WYNAGRADZANIA NA KOSZTY POZYSKANIA DREWNA

ROZDZIA XII WP YW SYSTEMÓW WYNAGRADZANIA NA KOSZTY POZYSKANIA DREWNA Hubert Szramka Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Wy sza Szko³a Zarz¹dzania Œrodowiskiem w Tucholi ROZDZIA XII WP YW SYSTEMÓW WYNAGRADZANIA NA KOSZTY POZYSKANIA DREWNA WSTÊP Koszty pozyskania drewna stanowi¹

Bardziej szczegółowo

INSTRUMEWNTY FINANSOWE umożliwiające pomoc rolnikom w usuwaniu skutków niekorzystnych zjawisk atmosferycznych

INSTRUMEWNTY FINANSOWE umożliwiające pomoc rolnikom w usuwaniu skutków niekorzystnych zjawisk atmosferycznych INSTRUMEWNTY FINANSOWE umożliwiające pomoc rolnikom w usuwaniu skutków niekorzystnych zjawisk atmosferycznych Aleksandra Szelągowska Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Rozporządzenie Rady Ministrów z

Bardziej szczegółowo

ANALIZY badanym okresie przeanalizowano

ANALIZY badanym okresie przeanalizowano ANALIZA RYNKU NIERUCHOMOŒCI GRUNTOWYCH NIEZABUDOWANYCH W POZNANIU PRZEZNACZONYCH POD BUDOWNICTWO MIESZKANIOWE JEDNORODZINNE W OKRESIE STYCZEÑ 2009R. CZERWIEC 2012R. W latach 2006 i 2007r. odnotowano znaczn¹

Bardziej szczegółowo

Zakres zróżnicowania poziomu dochodów z gospodarstwa rolnego w układzie regionalnym

Zakres zróżnicowania poziomu dochodów z gospodarstwa rolnego w układzie regionalnym 12 (61) 2014 Agata Marcysiak Adam Marcysiak Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach Zakres zróżnicowania poziomu dochodów z gospodarstwa rolnego w układzie regionalnym RANGE OF DIFFERENTIATION

Bardziej szczegółowo

Problemy In ynierii Rolniczej NR 1/2006

Problemy In ynierii Rolniczej NR 1/2006 Problemy In ynierii Rolniczej NR 1/2006 Stanis³aw Parafiniuk Katedra Eksploatacji Maszyn Zarz¹dzania w in ynierii Rolniczej Akademia Rolnicza w Lublinie NAK ADY NA PLONOTWÓRCZE ŒRODKI PRODUKCJI W BADANYCH

Bardziej szczegółowo

CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ

CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl

Bardziej szczegółowo

Objaśnienia wartości, przyjętych do Projektu Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy Golina na lata 2012-2015

Objaśnienia wartości, przyjętych do Projektu Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy Golina na lata 2012-2015 Załącznik Nr 2 do Uchwały Nr XIX/75/2011 Rady Miejskiej w Golinie z dnia 29 grudnia 2011 r. Objaśnienia wartości, przyjętych do Projektu Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy Golina na lata 2012-2015

Bardziej szczegółowo

POLSKIE DU E GOSPODARSTWA SPECJALIZUJ CE SIÊ W PRODUKCJI MLEKA NA TLE GOSPODARSTW Z WYBRANYCH KRAJÓW EUROPEJSKICH. Ma³gorzata Karolewska

POLSKIE DU E GOSPODARSTWA SPECJALIZUJ CE SIÊ W PRODUKCJI MLEKA NA TLE GOSPODARSTW Z WYBRANYCH KRAJÓW EUROPEJSKICH. Ma³gorzata Karolewska ROCZNIKI NAUK ROLNICZYCH, SERIA G, T. 93, Z., 6 POLSKIE DU E GOSPODARSTWA SPECJALIZUJ CE SIÊ W PRODUKCJI MLEKA NA TLE... 57 POLSKIE DU E GOSPODARSTWA SPECJALIZUJ CE SIÊ W PRODUKCJI MLEKA NA TLE GOSPODARSTW

Bardziej szczegółowo

ZMIANY RELACJI CZYNNIKÓW PRODUKCJI W POLSKIM ROLNICTWIE TRANSFORMATION OF RELATIONS OF PRODUCTION FACTORS IN POLISH AGRICULTURE

ZMIANY RELACJI CZYNNIKÓW PRODUKCJI W POLSKIM ROLNICTWIE TRANSFORMATION OF RELATIONS OF PRODUCTION FACTORS IN POLISH AGRICULTURE STOWARZYSZENIE EKONOMISTÓW ROLNICTWA I AGROBIZNESU Roczniki Naukowe tom XIII zeszyt 3 361 Anna Ziemińska Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu ZMIANY RELACJI CZYNNIKÓW PRODUKCJI W POLSKIM ROLNICTWIE TRANSFORMATION

Bardziej szczegółowo

Analiza sytuacji ekonomicznej gospodarstw mniejszych obszarowo w wietle wyników Polskiego FADN w latach

Analiza sytuacji ekonomicznej gospodarstw mniejszych obszarowo w wietle wyników Polskiego FADN w latach Analiza sytuacji ekonomicznej gospodarstw mniejszych obszarowo w wietle wyników Polskiego FADN w latach 2004-2009 Opracowa zespó w sk adzie: dr in. in. mgr in. Stanis aw Ma ko Irena Miko ajczyk Alicja

Bardziej szczegółowo

FINANSOWANIE ROZWOJU GOSPODARSTW M ODYCH SUPPLYING THE DEVELOPMENT OF YOUNG FARMERS FARMS WITH PUBLIC FUNDS. Wstêp

FINANSOWANIE ROZWOJU GOSPODARSTW M ODYCH SUPPLYING THE DEVELOPMENT OF YOUNG FARMERS FARMS WITH PUBLIC FUNDS. Wstêp 04 Zofia Ko³oszko-Chomentowska STOWARZYSZENIE EKONOMISTÓW ROLNICTWA I AGROBIZNESU Roczniki Naukowe l tom XII l zeszyt 3 Zofia Ko³oszko-Chomentowska Politechnika Bia³ostocka FINANSOWANIE ROZWOJU GOSPODARSTW

Bardziej szczegółowo

NABYWCY NA POZNAÑSKIM RYNKU NIERUCHOMOŒCI MIESZKANIOWYCH W LATACH 2010 III KW. 2011R. WSTÊPNE WYNIKI BADAÑ

NABYWCY NA POZNAÑSKIM RYNKU NIERUCHOMOŒCI MIESZKANIOWYCH W LATACH 2010 III KW. 2011R. WSTÊPNE WYNIKI BADAÑ NABYWCY NA POZNAÑSKIM RYNKU NIERUCHOMOŒCI MIESZKANIOWYCH W LATACH 2010 III KW. 2011R. WSTÊPNE WYNIKI BADAÑ W artykule podjêto próbê okreœlenia cech nabywcy na poznañskim rynku nieruchomoœci mieszkaniowych.

Bardziej szczegółowo

newss.pl Expander: Bilans kredytów we frankach

newss.pl Expander: Bilans kredytów we frankach Listopadowi kredytobiorcy mogą już cieszyć się spadkiem raty, najwięcej tracą osoby, które zadłużyły się w sierpniu 2008 r. Rata kredytu we frankach na kwotę 300 tys. zł zaciągniętego w sierpniu 2008 r.

Bardziej szczegółowo

I. 1) NAZWA I ADRES: Muzeum Warszawy, Rynek Starego Miasta 28-42, 00-272 Warszawa, woj. mazowieckie, tel. +48 22 596 67 11, faks +48 22 596 67 20.

I. 1) NAZWA I ADRES: Muzeum Warszawy, Rynek Starego Miasta 28-42, 00-272 Warszawa, woj. mazowieckie, tel. +48 22 596 67 11, faks +48 22 596 67 20. Warszawa: dostawa toreb i kubków papierowych z logo Muzeum Warszawy Numer ogłoszenia: 66360-2016; data zamieszczenia: 23.03.2016 OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU - dostawy Zamieszczanie ogłoszenia: obowiązkowe.

Bardziej szczegółowo

1.2. Dochody maj tkowe x. w tym: ze sprzeda y maj tku x z tytu u dotacji oraz rodków przeznaczonych na inwestycje

1.2. Dochody maj tkowe x. w tym: ze sprzeda y maj tku x z tytu u dotacji oraz rodków przeznaczonych na inwestycje z dnia 10 stycznia 2013 r. (poz. 86) Wzór WZÓR Wieloletnia prognoza finansowa jednostki samorz du terytorialnego Wyszczególnienie rok n rok n +1 rok n+2 rok n+3 1 1. Dochody ogó em x 1.1. Dochody bie ce

Bardziej szczegółowo

Podatek przemysłowy (lokalny podatek od działalności usługowowytwórczej) 2015-12-17 16:02:07

Podatek przemysłowy (lokalny podatek od działalności usługowowytwórczej) 2015-12-17 16:02:07 Podatek przemysłowy (lokalny podatek od działalności usługowowytwórczej) 2015-12-17 16:02:07 2 Podatek przemysłowy (lokalny podatek od działalności usługowo-wytwórczej) Podatek przemysłowy (lokalny podatek

Bardziej szczegółowo

Wpływ WPR na zmiany w rolnictwie w ujęciu regionalnym

Wpływ WPR na zmiany w rolnictwie w ujęciu regionalnym Wpływ WPR na zmiany w rolnictwie w ujęciu regionalnym nr 76 2013 Agnieszka Judzińska Wiesław Łopaciuk Wpływ WPR na zmiany w rolnictwie w ujęciu regionalnym Wpływ WPR na zmiany w rolnictwie w ujęciu regionalnym

Bardziej szczegółowo

GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej

GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Warszawa, 15.05.2009 r. Informacja sygnalna WYNIKI BADAŃ GUS POGŁOWIE TRZODY CHLEWNEJ WEDŁUG STANU W KOŃCU MARCA 2009 ROKU 1 W

Bardziej szczegółowo

KOSZTY I DOCHODOWOŒÆ PRODUKCJI MLEKA W GOSPODARSTWACH KRAJÓW EUROPEJSKICH. Agata Wójcik

KOSZTY I DOCHODOWOŒÆ PRODUKCJI MLEKA W GOSPODARSTWACH KRAJÓW EUROPEJSKICH. Agata Wójcik KOSZTY I DOCHODOWOŒÆ RONIKI NA PRODCJI ROLNIYCH, MLEKA RIA W GOSPODARSTWACH G, T. 97, z. 1, 2010KRAJÓW... 67 KOSZTY I DOCHODOWOŒÆ PRODCJI MLEKA W GOSPODARSTWACH KRAJÓW EUROPEJICH Agata Wójcik Katedra Zarz¹dzania

Bardziej szczegółowo

ROLA GOSPODARSTW WIELKOTOWAROWYCH W ROLNICTWIE UNII EUROPEJSKIEJ. Walenty Poczta, Arkadiusz Sadowski, Joanna Œredziñska

ROLA GOSPODARSTW WIELKOTOWAROWYCH W ROLNICTWIE UNII EUROPEJSKIEJ. Walenty Poczta, Arkadiusz Sadowski, Joanna Œredziñska 4 ROCZNIKI W. NAUK POCZTA, ROLNICZYCH, A. SAOWSKI, SERIA J. ŒREZIÑSKA G, T. 95, z., 008 ROLA GOSPOARSTW WIELKOTOWAROWYCH W ROLNICTWIE UNII EUROPEJSKIEJ Walenty Poczta, Arkadiusz Sadowski, Joanna Œredziñska

Bardziej szczegółowo

ANALIZA WYPOSAŻENIA W CIĄGNIKI ROLNICZE WYBRANYCH GOSPODARSTW SPECJALIZUJĄCYCH SIĘ W CHOWIE BYDŁA MLECZNEGO

ANALIZA WYPOSAŻENIA W CIĄGNIKI ROLNICZE WYBRANYCH GOSPODARSTW SPECJALIZUJĄCYCH SIĘ W CHOWIE BYDŁA MLECZNEGO Inżynieria Rolnicza 1(119)/2010 ANALIZA WYPOSAŻENIA W CIĄGNIKI ROLNICZE WYBRANYCH GOSPODARSTW SPECJALIZUJĄCYCH SIĘ W CHOWIE BYDŁA MLECZNEGO Krzysztof Kapela Katedra Ogólnej Uprawy Roli, Roślin i Inżynierii

Bardziej szczegółowo

ROLA AGENCJI NIERUCHOMOŒCI ROLNYCH W POWIÊKSZANIU I TWORZENIU GOSPODARSTW ROLNYCH. Tomasz Nawrocki, Bogdan Podgórski

ROLA AGENCJI NIERUCHOMOŒCI ROLNYCH W POWIÊKSZANIU I TWORZENIU GOSPODARSTW ROLNYCH. Tomasz Nawrocki, Bogdan Podgórski ROLA AGENCJI NIERUCHOMOŒCI ROCZNIKI NAUK ROLNYCH ROLNICZYCH, W POWIÊKSZANIU SERIA G, T. I TWORZENIU 96, z. 3, 2009 GOSPODARSTW... 67 ROLA AGENCJI NIERUCHOMOŒCI ROLNYCH W POWIÊKSZANIU I TWORZENIU GOSPODARSTW

Bardziej szczegółowo

Krótkoterminowe planowanie finansowe na przykładzie przedsiębiorstw z branży 42

Krótkoterminowe planowanie finansowe na przykładzie przedsiębiorstw z branży 42 Krótkoterminowe planowanie finansowe na przykładzie przedsiębiorstw z branży 42 Anna Salata 0 1. Zaproponowanie strategii zarządzania środkami pieniężnymi. Celem zarządzania środkami pieniężnymi jest wyznaczenie

Bardziej szczegółowo

Poziom i struktura dochodów rodzin rolników w gospodarstwach prowadzących rachunkowość w 2015 roku

Poziom i struktura dochodów rodzin rolników w gospodarstwach prowadzących rachunkowość w 2015 roku Poziom i struktura dochodów rodzin rolników w gospodarstwach prowadzących rachunkowość w 2015 roku Katarzyna Kambo IERiGŻ-PIB Zakład Rachunkowości Rolnej kambo@fadn.pl Informacje wstępne; Plan prezentacji

Bardziej szczegółowo

2. Sytuacja demograficzna

2. Sytuacja demograficzna 2. Sytuacja demograficzna W województwie opolskim mieszka 1043,0 tys. osób, tj. 2,7% ogólnej liczby ludnoœci Polski oraz 0,2% ludnoœci Unii Europejskiej 2. Wed³ug stanu na koniec wrzeœnia 2006 r. liczba

Bardziej szczegółowo

Szczegółowe zasady obliczania wysokości. i pobierania opłat giełdowych. (tekst jednolity)

Szczegółowe zasady obliczania wysokości. i pobierania opłat giełdowych. (tekst jednolity) Załącznik do Uchwały Nr 1226/2015 Zarządu Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. z dnia 3 grudnia 2015 r. Szczegółowe zasady obliczania wysokości i pobierania opłat giełdowych (tekst jednolity)

Bardziej szczegółowo

Wiek produkcyjny ( M : 18-65 lat i K : 18-60 lat )

Wiek produkcyjny ( M : 18-65 lat i K : 18-60 lat ) DANE DEMOGRAFICZNE Na koniec 2008 roku w powiecie zamieszkiwało 115 078 osób w tym : y 59 933 ( 52,1 % ) męŝczyźni: 55 145 Większość mieszkanek powiatu zamieszkuje w miastach ( 79 085 osób ogółem ) y 41

Bardziej szczegółowo

ZAPYTANIE OFERTOWE. MERAWEX Sp. z o.o. 44-122 Gliwice ul. Toruńska 8. ROZWÓJ PRZEDSIĘBIORSTWA MERAWEX Sp. z o.o. POPRZEZ EKSPORT.

ZAPYTANIE OFERTOWE. MERAWEX Sp. z o.o. 44-122 Gliwice ul. Toruńska 8. ROZWÓJ PRZEDSIĘBIORSTWA MERAWEX Sp. z o.o. POPRZEZ EKSPORT. Gliwice, 07.12. 2012 r. ZAPYTANIE OFERTOWE Zakup usług doradczych w zakresie wyselekcjonowania, sprawdzenia wiarygodności grupy docelowej potencjalnych partnerów handlowych, przygotowania ofert współpracy

Bardziej szczegółowo

Obciążenia fiskalne gospodarstw rolniczych w zależności od wielkości ekonomicznej oraz typu rolniczego

Obciążenia fiskalne gospodarstw rolniczych w zależności od wielkości ekonomicznej oraz typu rolniczego Magdalena Forfa Instytut Przedsiębiorczości Państwowa Wyższa Szkoła Informatyki i Przedsiębiorczości w Łomży Obciążenia fiskalne gospodarstw rolniczych w zależności od wielkości ekonomicznej oraz typu

Bardziej szczegółowo

Działanie 311 Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej informacja o rezultatach wdrażania w latach 2007-2009

Działanie 311 Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej informacja o rezultatach wdrażania w latach 2007-2009 Działanie 311 Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej informacja o rezultatach wdrażania w latach 2007-2009 Sporządzono według danych na dzień 30 września 2009 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju

Bardziej szczegółowo

Agricultural type as a factor differentiating the level of farm support from the EU s funds

Agricultural type as a factor differentiating the level of farm support from the EU s funds Adam Marcysiak 1 Zak ad Ekonomiki i Organizacji Rolnictwa Agata Marcysiak 2 Zak ad Agrobiznesu Akademia Podlaska Siedlce Typ rolniczy jako czynnik ró nicuj cy poziom wsparcia gospodarstw rodkami UE Agricultural

Bardziej szczegółowo