Tom 7, nr 2, 2011 Volume 7, no 2, Dorota Cudziło 1 A B D E F Teresa Matthews-Brzozowska 2 A B D E F

Transkrypt

1 Osteogeneza dystrakcyjna jako metoda w leczeniu zaburzeń środkowego piętra twarzy przegląd Distraction osteogenesis as treatment method in midface deficiency a review Dorota Cudziło 1 A B D E F Teresa Matthews-Brzozowska 2 A B D E F Wkład autorów A Plan badań B Zbieranie danych C Analiza statystyczna D Interpretacja danych E Redagowanie pracy F Wyszukiwanie piśmiennictwa Authors Contribution A Study design B Data Collection C Statistical Analysis D Data Interpretation E Manuscript Preparation F Literature Search 1 Poradnia Ortodontyczna Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie Department of s Institute of Mother and Child in Warsaw 2 Klinika Ortodoncji Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Department of s, University of Medical Sciences in Poznań Streszczenie Leczenie niedorozwoju szczęki przy znacznym niedoborze tkanek nie zawsze jest możliwe z zastosowaniem wyłącznie technik ortodontycznych, niejednokrotnie konieczne jest włączenie do współpracy zespołu chirurgicznego. Zastosowanie metody osteogenezy dystrakcyjnej (OD) stworzyło nowe możliwości wczesnego leczenia. Osteogeneza dystrakcyjna polega na generowaniu nowej kości pomiędzy dwoma segmentami kostnymi powstałymi na skutek osteotomii. Dystrakcja pierwotnie stosowana wyłącznie w kościach Abstract Treatment of jaw underdevelopment with considerable tissue scarcity is not always possible using only the orthodontic techniques. In many cases, it is necessary to match such treatments with the work of a surgical team. Due to the fact that classical procedures of osteotomy can be applied after skeletal maturity has been achieved, the distraction osteogenesis (DO) provides the possibility to treat the deficiencies at earlier age. Only this method may be applied at quite early age in order to restore correct skeletal relations without the necessity to wait 1 Kierownik: dr n. med.; DDS 2 Kierownik: prof. dr hab.; Professor Adres do korespondencji, correspondence address: Dorota Cudziło Poradnia Ortodontyczna IMID ul. Kasprzaka 17A Warszawa tel/fax dcudzilo@gmail.com 85

2 długich, z czasem stała się uznaną metodą używaną w obrębie szkieletu części twarzowej czaszki. Metoda OD jest obiecującą techniką, szczególnie w terapii pacjentów ze znacznymi niedoborami kostnymi, które mogą dotyczyć zaburzeń w trzech płaszczyznach. Obecnie stosuje się ją w celu korekty zaburzeń w obrębie środkowego piętra twarzy, a zwłaszcza niedorozwojach szczęki oraz wadach zespołowych w obrębie części twarzowej czaszki. Główną zaletą osteogenezy dystrakcyjnej jest fakt, że tkanki miękkie również podlegają stopniowemu rozciągnięciu, co pozwala zmniejszyć ryzyko nawrotu. Celem pracy jest omówienie zastosowania metody osteogenezy dystrakcyjnej w obrębie środkowego piętra twarzy, a także uzyskanych wyników na podstawie 8 pozycji piśmiennictwa badań oryginalnych z ostatnich dziesięciu lat (Forum Ortod. 2011; 7: ). Nadesłano: Przyjęto do druku: Słowa kluczowe: niedorozwój szczęki, niedorozwój środkowego piętra twarzy, osteogeneza dystrakcyjna, rozszczep wargi i podniebienia until bone growth has been completed. During distraction, new bone between two bone segments which were created as the result of osteotomy, is generated. The distraction was primarily applied only in the long bones, but with time it has become a renowned method to be used in the facial part of the skull. DO is a promising method, especially in patients with considerable bone deficiency even in three planes. DO is applied to correct deficiencies in midface, especially in maxillary underdevelopment, complex defects and clefts. The main advantage of the distraction osteogenesis is the fact that soft tissues are progressively stretched, which diminishes the risk of relapse. The aim of this paper is to discuss the application of the distraction osteogenesis within the midface area and results of original clinical tests on the basis of 8 studies of the last ten years. (Orthod. Forum 2011; 7: 85-92). Received: Accepted: Key words: cleft lip and palate, distraction osteogenesis, maxillary underdevelopment, midface underdevelopment Wstęp Osteogeneza dystrakcyjna jest metodą, która wykorzystuje naturalne reakcje naprawcze organizmu i jest coraz częściej stosowana w leczeniu niedorozwoju środkowego piętra twarzy, zwłaszcza u pacjentów z rozszczepem wargi i podniebienia. Osteogeneza dystrakcyjna polega na generowaniu nowej kości pomiędzy dwoma segmentami kostnymi powstałymi na skutek osteotomii. Nowa kość powstaje na bazie skrzepu wypełniającego szczelinę. Kontrolowane odsuwanie od siebie segmentów kostnych powoduje powstawanie w szczelinie cięcia nowej tkanki kostnej. Zaletą tej metody jest fakt, że nowo powstała kość jest histologicznie zgodna z otaczającą tkanką kostną. Kolejną zaletą jest równoczesne rozciągnięcie otaczających tkanek miękkich, co z kolei zmniejsza ryzyko nawrotów (1). Po raz pierwszy w 1926 roku metodę osteogenezy dystrakcyjnej w obrębie czaszki zastosował Martin Wassmund, chirurg praktykujący w Berlinie, i jemu przypisuje się używany do dziś termin osteogeneza dystrakcyjna (2). Piśmiennictwo anglojęzyczne z kolei podaje, że metodę osteogenezy dystrakcyjnej w celu rozciągnięcia hipoplastycznej szczęki u pacjentów z rozszczepem wargi i podniebienia, jako pierwszy na świecie w 1995 roku zastosował Molina. Wykonał on osteotomię typu Le Fort I, a następnie przy pomocy maski twarzowej oraz wyciągów elastycznych stopniowo wysuwał szczękę do przodu (3). Od tej chwili metodę osteogenezy dystrakcyjnej zaczęto stosować w leczeniu pacjentów ze znacznymi niedoborami kostnymi w obrębie środkowego piętra twarzy, między Introduction The distraction osteogenesis is a method which uses organism natural healing reactions and it is more and more commonly applied in midface defects treatment, especially in patients with cleft lip and palate. During distraction, new bone between two bone segments which were created as the result of osteotomy, is generated. The bone is created on the basis of blood clot filling gap. The controlled separation of bone segements from each other causes new bone tissue to be formed in the cut gap. The advantage of this method is that newly created bone is histologically in accordance with the surrounding bone tissue. Simultaneous stretching of the surrounding soft tissues is another advantage and it decreases the risk of recurrence (1). Martin Wassmund, a surgeon working in Berlin, applied the distraction osteogenesis method for the first time in the skull area in The term "distraction osteogenesis" is supposed to have been the idea of this German surgeon (2). On the other hand, according to the English sources, the distraction osteogenesis, in order to stretch hipoplastic maxilla in patients with cleft lip and palate, was first applied by Molina in Molina performed the Le Fort I osteotomy and then, with the use of face mask and elastics the maxilla was gradually pulling forward (3). Since then, the distraction osteogenesis has been used to treat patients with considerable bone loss in the midface area with such malfunctions as Apert and Crouzon syndromes, craniosynostosis, dysostosis and underdevelopment of premaxilla. 86

3 innymi z zespołem: Aperta, Crouzona, w kraniostenozach, dyzostozach oraz niedorozwojach kości przysiecznej. Materiał i metoda Na podstawie bazy PubMed dokonano przeglądu piśmiennictwa ostatnich 10 lat związanego z wykorzystaniem metody osteogenezy dystrakcyjnej w szczęce. Wybrano 8 pozycji i na ich podstawie przedstawiono wyniki. Material and methods Review of literature on distraction osteogenesis in the maxilla from the past 10 years on the basis of PubMed database has been done. 8 papers were chosen from various reference materials. Wyniki Swennen (2001) dokonali przeglądu piśmiennictwa światowego z lat dotyczącego zastosowania zabiegu osteogenezy dystrakcyjnej (4). Z ogólnej liczby 828 pacjentów, 122 miało przeprowadzony zabieg dystrakcji polegający na wysunięciu szczęki. U pacjentów pomiędzy 5 a 13 rokiem życia wykonywano w większości przypadków niepełną osteotomię szczęki, zaś u osób w późniejszym wieku dokonano najczęściej osteotomii z pełną mobilizacją szczęki. U 62 osób za aparat dystrakcyjny posłużyła maska twarzowa, a u pozostałych zastosowano sztywną konstrukcję zewnątrzustną RED (Rigid External Device). Wysunięcie szczęki wyniosło od 1 mm do 17 mm, przy czym u 41,3 % wartość ta wynosiła ponad 6 mm. Badania odległe przeprowadzone w grupie 109 pacjentów w okresie od 3 miesięcy do 3 lat wskazywały na nawrót u 50,4 % osób. Autorzy podkreślali, że czynniki kliniczne takie jak: wiek pacjenta, technika chirurgiczna, częstość dystrakcji, okres latencji, konsolidacji oraz rodzaj dystraktora mają znaczący wpływ na wynik leczenia. Ponadto stwierdzili oni, że pełna osteotomia z mobilizacją szczęki daje lepsze wyniki. Zaznaczyli też, że w piśmiennictwie światowym jest mało doniesień na temat odległych, długofalowych wyników, czy też potencjalnych nawrotów. W pracy oryginalnej Harada opisali zastosowanie metody osteogenezy dystrakcyjnej u dwójki dzieci w wieku 9 i 11 lat z rozszczepem wargi i podniebienia, u których stwierdzono znaczy niedorozwój szczęki, objawiający się odwrotnym nagryzem w odcinku przednim (5). Do dystrakcji wykorzystano sztywny aparat zewnątrzustny RED. Uzyskali oni poprawę w wyglądzie twarzy oraz prawidłową relację zębów siecznych. Porównanie wyników analizy cefalometrycznej oraz tomografii komputerowej przed i po zabiegu potwierdziło obserwowaną klinicznie poprawę. Po 6 miesiącach od zakończenia aktywnej dystrakcji zaobserwowano cofnięcie szczęki o 16%. Szczegółową analizę zmian w położeniu tkanek miękkich oraz punktów kostnych środkowego piętra twarzy po zastosowaniu osteogenezy dystrakcyjnej opisali także w kolejnej pracy Harada (6). W tym celu autorzy porównali grupę 9 pacjentów (w wieku od 9,5 do 26,1 Results Swennen reviewed reference concerning the distraction osteogenesis from the years From the total number of 828 subjects, 122 had the distraction procedure in maxilla performed (4). In subjects between 5 and 13 years of age, in the majority of cases, incomplete osteotomy was performed; in elder patients, the osteotomy procedure was complete with full maxillary mobilization. In 62 subjects the face mask worked as the distractor. In the remaining patients rigid external device (RED) was applied. The maxilla was distracted by 1 to 17 mm, in 41.3% of cases the value accounted for over 6 mm. Follow-up data were reported in 109 patients and ranged from 3 months to 3 years. Relapse was observed in 50.4% patients. The authors stressed that clinical factors, like subjects' age, surgical technique, frequency of distraction, period of latency, consolidation and distractor type have considerable influence on treatment results. Moreover, they concluded that complete osteotomy with maxillary mobilization proves to give better results. They also stated that there are few descriptions of long term results or potential recurences. Harada in their original paper described the case of distraction osteogenesis in two children aged 9 and 11 with cleft lip and palate; in those children considerable maxillary hypoplasia was found with an anterior crossbite (5). Rigid External Device (RED) was used for the distraction. They achieved improvement in facial appearance and correct relation of incisors. The comparison of cefelometric analysis and computer tomography results taken before and after the procedure confirmed the clinically observed improvement. However, up to 6 month postoperatively in both cases, they observed 16% of relapse of the original increase. Also, in the subsequent papers, Harad described the detailed analysis of soft tissue and bone relocation in midface after the distraction had been applied (6). A group of 9 patients (from 9.5 to 26.1 years) in whom the maxilla was distracted with the use of RED was compared to a group of 9 patients (from 18.1 to 29.4 years) who had undergone classic ortognatic procedure. It was revealed that in the distraction group maxillary 87

4 lat), u których wysunięto szczękę za pomocą dystrakcji z zastosowaniem RED z grupą 9 pacjentów (w wieku od 18,1 do 29,4 lat) po zastosowaniu klasycznego zabiegu ortognatycznego. Stwierdzili oni, że w grupie dystrakcyjnej wysunięcie szczęki w obrębie tkanek kostnych, a zwłaszcza tkanek miękkich, było zdecydowanie większe aniżeli w grupie klasycznej. Autorzy nie podali wyników odległych. Przypadek 42-letniego pacjenta z III klasą szkieletową spowodowaną niedorozwojem szczęki, u którego zastosowano metodę osteogenezy dystrakcyjnej w celu wysunięcia segmentu przedniego szczęki, opisali Dolanmaz (7). Jako aparat dystrakcyjny posłużyła szyna akrylowa zacementowana na zębach ze śrubą hyrax do wysunięcia segmentu przedniego szczęki. Badania cefalometryczne wykonane przed dystrakcją oraz po dystrakcji świadczyły o wysunięciu segmentu o 8 mm. Zdecydowana poprawa warunków zgryzowych umożliwiła dalsze leczenie protetyczne, mające na celu uzupełnienie braków zębowych. Autorzy nie podali informacji o odległych wynikach. Zdecydowanie bardziej szczegółową analizę wyników uzyskanych po zastosowaniu metody osteogenezy przedstawili Figueroa (8). Autorzy ocenili efekt zastosowania metody osteogenezy dystrakcyjnej z użyciem dystraktora zewnątrzustnego RED u 17 osób (w wieku od 5,2 do 23,6 lat) z rozszczepem, u których stwierdzono niedorozwój szczęki. Proces aktywnej dystrakcji prowadzony był do chwili uzyskania prawidłowych warunków zwarciowych oraz uzyskania lepszego profilu twarzy wypukłości. Porównanie badań cefalometrycznych przed i po dystrakcji potwierdziło istotne statystycznie wysunięcie szczęki do przodu, średnio o 9,5 mm. Kąt SNA zwiększył swoją wartość o 10,2 stopnia. Wysunięciu szczęki towarzyszyła rotacja żuchwy ku dołowi o 1,2 stopnia. Badania kontrolne prowadzono do 3 lat po zabiegu i stwierdzono stabilny efekt osiągnięty w płaszczyźnie strzałkowej, pomimo iż badania wykazywały cofnięcie szczęki o 20 %. Gateno w swoich badaniach ocenili 3 pacjentów (w wieku od 12 do 16 lat) ze znaczną hipoplazją szczęki, u których zastosowano metodę osteogenezy z użyciem dystraktorów wewnątrzustnych (9). Średnie wysunięcie szczęki na skutek OD wyniosło 14,4 mm. Minami analizowali efekt osteogenezy dystrakcyjnej u 6 pacjentów z rozszczepem i znacznym niedorozwojem szczęki w wieku lat (10). Jako dystraktora użyto aparatu RED, zaś szczęka ciągnięta była bezpośrednio za pomocą minipłytek przykręconych do kości. Uzyskano wysunięcie szczęki średnio o 14,8 mm. Autorzy nie podali wyników odległych. Stabilność efektów kostnych po zastosowaniu metody osteogenezy dystrakcyjnej w szczęce z zastosowaniem RED oraz pełnej osteotomii typu Le Fort I oceniali Aksu (11). Zbadano grupę 7 pacjentów z rozszczepem wargi i podniebienia, u których w wieku od 16 do 30,6 lat przeprowadzono dystrakcję szczęki. Na skutek zastosowania tej metody w szczęce uzyskano jej średnie advancement within bone tissue and, especially, in soft one was much bigger than in the classic group. No long-term data were reported. Dolanmaz (7) described a case of a 42-yearold patient with skeletal Class III caused by maxillary underdevelopment in whom distraction was applied to protrude anterior segment. An acrylic split was used as a distraction appliance which was bonded to the teeth with a hyrax screw to protrude the anterior segment. According to cephalometric analysis taken before and after the distraction, the segment of maxilla was protruded by 8 mm. Further prosthetic treatment was possible thanks to considerable improvement of occlusal conditions. There is no further information about long-term results. Much more detailed analysis of osteogenesis results was shown by Figuerora (8). Distraction osteogenesis effects after RED application were evaluated in 17 subjects (from 5.2 to 23.6 years) with clefts defects and maxilla underdevelopment was found. Active distraction was run until correct occlusal conditions and better facial profile (convexity) were achieved. The comparison of cephalometric analysis made before and after the distraction confirmed statistically significant maxillary protrusion of 9.5 mm. SNA angle increased by 10.2 degrees. Maxillary protrusion was accompanied by mandible rotation downward of 1.2 degrees. Regular check-up in the subsequent period of 3 years showed stable effect reached in the sagittal plane. Gateno (9) in their studies evaluated application of osteogenesis method in 3 subjects (from 12 to 16 years) suffering from considerable maxillary hypoplasia with the use of intraoral distractors. As the result of distraction, the maxilla was protruded on average by 1.4 mm. Minami (10) were analyzing distraction osteogenesis effects in 6 cleft subjects at the age of years with considerable maxillary underdevelopment. RED appliance was used as the distractor and the maxilla was directly pulled by the means of miniplates screwed to bone. The mean advancement of maxilla was 14.8 mm. Aksu (11) were evaluating stability of bone effects after distraction osteogenesis with RED and osteotomy Le Fort I had been applied. There were 7 patients with cleft lip and palate (from 16 to 30.6 years) Due to the distraction method the applied average protrusion of 9 mm was achieved. Lateral cephalograms analysis in 7 patients after 3 years suggested that the maxilla reversed by 22%. 88

5 wysunięcie o 9 mm. Analiza cefalogramów bocznych głowy po 3 latach sugerowała, że szczęka uległa cofnięciu o 22%. W tabeli 1 zestawiono dane cytowanych powyżej autorów. Dyskusja Metodę osteogenezy dystrakcyjnej stosuje się w celu przywrócenia prawidłowych relacji kostnych. Jej ogromną zaletą jest to, że może być użyta stosunkowo wcześnie, bez konieczności czekania do pełnego zakończenia wzrostu kostnego pacjenta. Wiek niektórych pacjentów w cytowanych powyżej pracach często cechował aktywny okres wzrostu (4 7, 9, 10). U zdecydowanej większości pacjentów wskazaniem do zastosowania metody osteogenezy dystrakcyjnej był znaczny niedorozwój szczęki spowodowany współistnieniem najczęstszej wady wrodzonej w obrębie twarzy - rozszczepem wargi i podniebienia (4 7, 9, 10). Pierwotnie do zabiegów OD w szczęce jako aparat dystrakcyjny używano maski twarzowej (4). Z czasem zaczęto stosować sztywny aparat zewnątrzustny - RED (Rigid External Device) w kształcie półobręczy, od której centralnie i prostopadle do dołu, w kierunku szpary ustnej odchodzi wysięgnik. Od wysięgnika odchodzą wyciągi opierające się o zęby lub bezpośrednio o kość. Aktywowanie śrub w wysięgniku powoduje protrakcję szczęki. RED mocowany jest do czaszki za pomocą tytanowych śrub na okres aktywnej fazy oraz okres konsolidacji. W cytowanych powyżej publikacjach jako system dystrakcyjny przeważał zabieg pełnej osteotomii typu Le Fort I z mobilizacją szczęki oraz z zastosowaniem dystraktora zewnątrzustnego RED (5 7, 9, 10). Liczba badanych osób wymieniana w pracach była stosunkowo niewielka i wahała się od 1 osoby (7) do 17 osób (8). Wysunięcie szczęki po zastosowaniu metody OD u wszystkich autorów było w zakresie od 1 do 17 mm. Analiza odległych wyników wskazywała na skłonność do nawrotów (4 7, 8, 10). Discussion Distraction osteogenesis is used in order to restore the correct bone relation. Its great advantage is that it can be used relatively early without the necessity of waiting until final development of bone structure. The age of some of the patients in research studies quoted above was often characterized by an active growing period (4 7, 9, 10). In the majority of patients the indication to use the method of distraction osteogenesis was the significant lack of maxillary development caused by coexistence of the most common genetic defects in facial area - the cleft lip and palate (4 7, 9, 10). Originally for the DO in maxilla, the facial mask was used as distraction device (4). Over the time, it was started to use the Rigid External Device in a shape of half-band, were the jib goes centrally and perpendicularly to the mouth. There are extractors from the jib that are resisting on teeth or on a bone. The activation of the bolts on the jib causes maxillary protraction. RED is connected to the skull using titan bolts for a period of an active phase and the period of consolidation. In articles quoted above as distraction protocol, the total osteotomy with mobilization and RED as the distractor was predominating (5 7, 9, 10). The number of participants in the study was relatively small - from 1 to 17 people. The protrusion of a maxilla after use of DO method was from 1 mm to 17 mm among all the authors. The analysis of results indicated the tendency to relapse (4 7, 8, 10). Podsumowanie W ostatnich latach metoda osteogenezy dystrakcyjnej jest coraz częściej stosowana. U pacjentów, u których wzrost nie jest zakończony wydaje się być metodą z wyboru. Przegląd doniesień piśmiennictwa pokazuje, że dzięki tej metodzie uzyskuje się istotną poprawę zarówno warunków zgryzowych, jaki i estetycznych, co potwierdzone zostało nie tylko badaniem klinicznym, ale też porównawczą analizą cefalogramów, przed i po zastosowaniu OD. Badania odległe wykazały skłonność do nawrotów, co z kolei może być wskazaniem do stosowania nadkorekty w procesie aktywnej dystrakcji. Publikacje na temat wyników długofalowych oszacować mogą przydatność tej metody terapeutycznej, a takie doniesienia są obecnie pojedyncze. Summary During last years the distraction osteogenesis method has been more and more commonly applied. In patients with the growing process who did not complete this method, it seems to be a method of choice. Review of literature shows that owing to the method of distraction osteogenesis considerable improvement can be reached, both in occlusal and aesthetic aspects. Such results have been confirmed not only in clinical tests, but also in comparative analysis of cephalograms taken before and after the application of distraction method. Long-term data revealed tendency to relapse and probably the overcorrection is needed during active phase of distraction. Publications on long-term results of the method may evaluate efficiency of this therapeutic method. Though, they are not common nowadays. 89

6 Autor Liczba Badanych Wiek w latach Wada Rodzaj zabiegu Aparat dystrakcyjny Efekt zabiegu Odległe wyniki Swennen (2001) Rozszczep wargi i/lub podniebienia jedno/ obustronny Zespół nosowo-szczękowy Prognatyzm Dyzostozy obojczykowoczaszkowe i inne OD z niepełną osteotomią szczęki typu Le Fort I w wieku 5-13 lat OD z pełną osteotomią u osób powyżej 13. r. ż. U 62 osób - maska twarzowa, u pozostałych RED Wysunięcie szczęki od 1 do 17 mm, pełna osteotomia daje lepsze wyniki Przeprowadzone u 109 pacjentów po OD od 3 m-cy do 3 lat wskazują na nawrót u 50,4% Harada (2001) 2 9 i 11 Rozszczep wargi i podniebienia z niedorozwojem szczęki mobilizacją szczęki RED z oparciem na szczęce za pomocą mikroimplantów Wysunięto szczękę - uzyskano dodatni nagryz poziomy 6 m-cy po OD cofnięcie szczęki o 16% Harada (2002) 9+9 9,5-29,4 Rozszczep wargi i/lub podniebienia jedno/ obustronny Niedorozwój szczęki mobilizacją szczęki u 9 pacjentów Klasyczna osteotomia szczęki z równoczesnym zabiegiem cofnięcia żuchwy u pozostałych 9 pacjentów RED W grupie dystrakcyjnej uzyskano lepsze wysunięcie szczęki w obrębie tkanek kostnych oraz miękkich w porównaniu do grupy z klasyczną osteotomią. Brak danych o odległych wynikach Dolanmaz (2003) 1 42 Niedorozwój szczęki OD częściowa w odcinku przednim szczęki Szyna akrylowa ze śrubą typu hyrax do wysunięcia segmentu przedniego szczęki Wysunięcie szczęki o 8 mm Brak danych o odległych wynikach Figueroa (2004) 17 5,2-23,6 Rozszczep wargi i podniebienia z niedorozwojem szczęki mobilizacją RED z trakcją w oparciu o zęby Wysunięcie szczęki średnio o 9,5 mm Po 3 latach szczęka wykazała cofnięcie o 20% Gateno (2005) Rozszczep wargi i podniebienia z niedorozwojem szczęki mobilizacją Aparat dystrakcyjny wewnątrzustny Wysunięcie szczęki średnio o 14,4 mm Nawrót w końcowej fazie konsolidacji u 2 osób, po 3 latach prawidłowy nagryz Minami (2007) Rozszczep wargi i podniebienia z niedorozwojem szczęki mobilizacją RED z użyciem mini płytek Wysunięcie szczęki średnio o 14,8 mm Brak danych o odległych wynikach Aksu (2010) ,6 Rozszczep wargi i podniebienia jedno/ obustronny OD z osteotomią typu Le Fort I RED Wysunięcie szczęki średnio o 9 mm Po 3 latach cofnięcie szczęki o 22 % Tabela 1 zestawiająca dane z cytowanych artykułów. Skróty zastosowane w tabeli: RED sztywna konstrukcja zewnątrzustna; OD - osteogeneza dystrakcyjna. 90

7 Author Number of patients Age Malformation Surgical procedure Distraction device Results follow-up Swennen (2001) Cleft lip and/or palate uni/ bilateral Nasomaxillary dysplasia prognathism Cleidocranial dysostosis DO incomplete osteotomy Le Fort I from 5 to 13 years DO with complete osteotomy in other age groups Facial mask in 62 patients Others RED Maxillary advancement from 1 to 17 mm, mean 6 mm ( in 43 % patients). Complete Le Fort I osteotomy gives better results Follow- up from 3 months to 3 years in 65 patients (50.4 %) relapse were reported Harada (2001) 2 9 i 11 Cleft lip and palate with maxillary hipoplasia mobilization RED and protraction of maxilla with miniscrews Maxillary advancement with positive overjet 6 months after DO - 16% relapse of advancement Harada (2002) Cleft lip and/or palate uni/ bilateral Maxillary hypoplasia mobilization in 9 patients Conventional osteotomy with mandibular setback in 9 patients RED Changes of the soft and hard tissues landmarks were significantly larger in distraction group No data Dolanmaz (2003) 1 42 Maxillary hypoplasia DO with segmental anterior osteotomy Acrylic appliance with hyrax screw 8 mm of maxillary advancement No data Figueroa (2004) Cleft lip and palate with maxillary hypoplasia mobilization RED and protraction through the dentition Mean 9.5 mm of maxillary advancement Stable results after 3 years in sagittal plane Gateno (2005) Cleft lip and palate with maxillary hypoplasia mobilization Internal distraction device Mean 14.4 mm of maxillary advancement Relapse at the end of consolidation phase in 2 patient Minami (2007) Cleft lip and palate with maxillary hypoplasia mobilization RED and protraction of maxilla with miniplate Mean 14.8 mm of maxillary advancement from 7 to 18 mm No data Aksu (2010) Cleft lip and palate uni/ bilateral with maxillary hypoplasia DO with Le Fort I osteotomy RED Mean 9 mm of maxillary advancement After 3 years 22% relapse in the maxilla Table. 1. The comparison of material, methods and results. Abbreviations: RED Rigid External Device; DO - Distraction Osteogenesis 91

8 Piśmiennictwo / References 1. Diner PA, Kollar E. Intraoral distraction osteogenesis for mandibular lengthening; a technical innovation. J Craniofmaxillofac Surg 1996; 24: Honig JH, Grohman UA, Merten HA. Facial bone distraction osteogenesis for correction of malocclusion: a more then 70-year-old concept in craniofacial morphology. Plast Recontr Surg 2002; 109: Molina F, Ortiz Monasterio F, de la Paz Aguilar M. Maxilllary distraction; aesthetic and functional benefits in cleft lip-palate and prognatic patiens during mixed dentition. Plast Reconstr Surg 1998; 101: Swennen G, Schiephake H, Dempf R, Schierle H, Malavez C. Craniofacial distraction osteogenesis: a review of the literature. Part 1 : clinical studies. Int J Oral maxillofac Surg 2001; 30: Harada K, Baba Y, Ohyama K, Enomoto S. Maxillary distraction osteogenesis of cleft lip and palate children using an external adjustable, rigid distraction device: a report of two cases. J Oral Maxillofa Surg 2001; 59: Harada K, Baba Y, Ohyama K, Omura K. Soft tissue profile changes of the midface in patients with cleft lip and palate following maxillary distraction osteogenesis: a preliminary study. Oral Surg Oral Med Pathol Oral Radiol Endod 2002; 94: Dolanmanz D, Karaman A, Ozyesil A. Maxillary anterior segmental advancement by using distraction osteogenesis: a case raport. Angle Ortodontist 2003; 73: Figueroa A, Polley J,W, Friede H, Ko E. Long term skeletal stability after maxillary advancement with distraction osteogenesis using a rigid external distraction device in cleft maxillary deformity. Plastic Reconstructive Surgery 2004; Gateno J, Engel E, Teichgraeber J, Yamaji K, Xia J. A new Le Fort I internal Distraction device in the treatment of severe maxillary hypoplasia. J Oral Maxillofac Surgery 2005; 63: Minami K, Mori Y, Tae-Geon K, Shimizu H, Ohtani M,Yura Y. Maxillary distraction osteogenesis in cleft lip and palate patients with skeletal ancuorage. Cleft Palate-Craniofacial Journal 2007; 44: Aksu M, Saglam-Aydinatay B, Akcan CA, El H, Taner T, Kocadereli I, Tuncbilek G, Mavili ME. Skeletal and dental stability after maxillary distraction with a rigid external device in adult cleft lip and palate patients. J Oral Maxillofac Surg 2010; 68: