Na kolejnych stronach

Transkrypt

1 Na kolejnych tronach Opi podręcznika Z fizyką w przyzłość. Część. Szkoły ponadginazjalne Ogólny rozkład ateriału 8 Szczegółowy rozkład ateriału 9 Plan wynikowy 5 Uwagi etodyczne 8 Sprawdziany Rozwiązania zadań z podręcznika 8

2 Fizyka Z fizyką w przyzłość Kopletne przygotowanie do atury Z fizyką w przyzłość to podręcznik dobrze poyślany. Przyponienie wiadoości z ginazju pozwala zybko wyrównać pozio w klaie. Liczne przykłady i rozwiązane zadania poagają zrozuieć trudniejze treści. Paragrafy Przyponij obie i uzupełnij wiedzę z ginazju zapewniają ucznio dobry tart niezależnie od początkowego tanu wiedzy. Trudne treści, np. z echaniki, zilutrowaliśy dużą liczbą zadań z rozwiązaniai. Uczniowie poznają pooby rozwiązywania probleów, które częto pojawiają ię w arkuzach aturalnych. Wybór różnorodnych zadań pozwala wyegzekwować czynny udział uczniów w lekcji. Bogato ilutrowane otwarcia rozdziałów ułatwią ucznio poruzanie ię po podręczniku.

3 Uzupełnienia pozerzają wiedzę uczniów. Przykłady ułatwiają naukę i w zrozuiały poób pokazują zatoowanie teorii w praktyce. Definicje i wzory ważne do zapaiętania ą wyróżnione w rakach uczeń zybko powtórzy ateriał. 3

4 Fizyka Z fizyką w przyzłość Przejrzyty układ treści ułatwiaa powtórki Przyponij obie i uzupełnij wiedzę z ginazju zagadnienia z zakreu hydrotatyki oówiliśy w części powtórzeniowej z ginazju. Zadania teatyczne poagają uyteatyzować wiedzę. Odpowiedzi uczeń znajdzie na końcu podręcznika. 4

5 Opiy doświadczeń (.in. doświadczeń wyienionych w podtawie prograowej) znajdują ię w oobny Anekie na końcu podręcznika. O ty, jak wyznaczyć niepewności poiarowe wykonywanych poiarów napiano wa Anekie.. 5

6 Fizyka Z fizyką w przyzłość Miejce, w który dzieliy ię wiedzą Przygotowywanie ciekawych lekcji, opracowanie klaówek, ocenianie uiejętności uczniów, dokuentacja Twoja praca wykracza daleko poza zkolną alę. Obowiązków Ci nie odejiey, ale ożey prawić, że wzytko będzie łatwiejze i niej czaochłonne. WITAJ W KLUBIE! TU ZNAJDZIESZ: Progray nauczania napiane przez doświadczonych autorów, dlatego ożez ieć pewność, że Twój dyrektor je zatwierdzi. Wyagane dokuenty zawze na cza i w odpowiedniej forie. Poyły na lekcje udotępniay wkazówki etodyczne do lekcji i nótwo innych ateriałów, które poogą w realizacji ciekawych zajęć. Sprawdziany, klaówki, tety na wyoki pozioie erytoryczny, gotowe do pobrania i drukowania. WYGODNY DOSTĘP W KAŻDEJ CHWILI Tyiące gotowych ateriałów Zapewniay pooc nauczycielo wzytkich przediotów. Materiały na uczę.pl ą dotępne po zalogowaniu ię, ożna je pobierać, zapiywać na włany koputerze i drukować w dowolny iejcu i czaie. Nauczyciel oże wykorzytać naze ateriały do wzbogacenia włanego warztatu! 6

7 Wzytko w jedny iejcu Dokuentacja Koplet dokuentów niezbędnych w pracy: progra nauczania, rozkład ateriału, plan wynikowy. Lekcje Pooce, dzięki który nauczyciel poprowadzi świetne zajęcia, np. wkazówki etodyczne do lekcji. Ocenianie Gotowe prawdziany poogą nauczycielowi oceniać wiedzę i uiejętności uczniów. Diagnotyka Diagnoza przediotowa prawdza pozio wiedzy uczniów na początku klay. Zetaw kłada ię z tetu oraz intrukcji z klucze odpowiedzi. Nie wiez, jak korzytać z Klubu Nauczyciela? To łatwe! Dołącz do Klubu Nauczyciela Członkie Klubu oże zotać każdy nauczyciel. Zarejetruj ię i załóż konto: wejdź na tronę uczę.pl, kliknij przycik Dołącz do Klubu, a natępnie wypełnij forularz rejetracyjny. Zaloguj ię Po rejetracji wybierz przycik Zaloguj ię. Wpiz login (adre e-ail użyty w trakcie rejetracji) oraz hało. Jeśli az login i hało do dotychczaowej werji Klubu Nauczyciela, dotępnej pod adree nauczyciel.wipnet.pl, to korzytaj z nich podcza logowania ię. Wyzukaj zaoby edukacyjne Z górnego enu wybierz odpowiedni egent edukacyjny oraz przediot. Wpiz odpowiednie hało.. Wybierz z lity ateriał, który Cię intereuje. lub. Kliknij przycik Szukaj, a wyniki zotaną uporządkowane w dwóch ekcjach: Najlepiej dopaowane oraz Pozotałe. Po lewej tronie znajdziez dodatkowe opcje filtrowania. Możez z nich korzytać w każdej chwili. Pobieraj ateriały Na tronie zaobu kliknij przycik Pobierz. Jeśli chcez pobrać ateriał oznaczony kłódką, uiz być zalogowany i ieć uprawnienia do zaobów, w których znajduje ię plik. Na dobry tart Poznaj ateriały etodyczne, które znajdziez w Klubie Nauczyciela. 7

8 Fizyka Z fizyką w przyzłość Rozkład ateriału Szkoły ponadginazjalne OGÓLNY ROZKŁAD MATERIAŁU Nr Dział fizyki Część nowe treści rozwiązywanie zadań Liczba godzin przeznaczonych na powtórzenie, prawdzenie Opi ruchu potępowego 4 8 łącznie Siła jako przyczyna zian ruchu 5 3 Praca, oc, energia echaniczna 7 4 Zjawika hydrotatyczne Pole grawitacyjne Ruch potępowy i obrotowy bryły ztywnej Niepewności poiarowe Doświadczenia 8 8 Część Całkowita liczba godzin Drgania i fale echaniczne 7 Zjawika terodynaiczne 8 3 Pole elektrotatyczne Prąd tały 5 5 Pole agnetyczne. Elektroagnetyz Optyka Dualna natura proieniowania i aterii Modele przewodnictwa elektrycznego Doświadczenia 8 8 Całkowita liczba godzin AUTORZY: Maria Fiałkowka, Barbara Sagnowka, Jadwiga Salach 8 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne p. z o.o., Warzawa 05

9 Fizyka Z fizyką w przyzłość Rozkład ateriału Szkoły ponadginazjalne SZCZEGÓŁOWY ROZKŁAD MATERIAŁU Teat Liczba godzin lekcyjnych. Opi ruchu potępowego 8 godzin. Eleenty działań na wektorach. Podtawowe pojęcia i wielkości fizyczne opiujące ruch 3 3. Opi ruchu w jednowyiarowy układzie wpółrzędnych 6 4. Opi ruchu w dwuwyiarowy układzie wpółrzędnych 3 5. Rozwiązywanie zadań 6. Powtórzenie wiadoości 7. Sprawdzian wiedzy i uiejętności. Siła jako przyczyna zian ruchu 5 godzin. Klayfikacja poznanych oddziaływań. Zaady dynaiki Newtona 3 3. Ogólna potać drugiej zaady dynaiki 4. Zaada zachowania pędu dla układu ciał 5. Tarcie 6. Siły w ruchu po okręgu 7. Opi ruchu w układach nieinercjalnych 8. Rozwiązywanie zadań 9. Powtórzenie wiadoości 0. Sprawdzian wiedzy i uiejętności 3. Praca, oc, energia echaniczna godzin. Iloczyn kalarny dwóch wektorów. Praca i oc 3. Energia echaniczna. Rodzaje energii echanicznej 4. Zaada zachowania energii echanicznej 5. Rozwiązywanie zadań 6. Powtórzenie wiadoości 7. Sprawdzian wiedzy i uiejętności AUTORZY: Maria Fiałkowka, Barbara Sagnowka, Jadwiga Salach 9 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne p. z o.o., Warzawa 05

10 Fizyka Z fizyką w przyzłość Rozkład ateriału Szkoły ponadginazjalne Teat Liczba godzin lekcyjnych 4. Zjawika hydrotatyczne 7 godzin. Ciśnienie hydrotatyczne. Prawo Pacala. Prawo Archiedea 3. Zatoowanie prawa Archiedea do wyznaczania gętości 4. Rozwiązywanie zadań 5. Powtórzenie wiadoości 6. Sprawdzian wiedzy i uiejętności 5. Pole grawitacyjne 3 godzin. O odkryciach Kopernika i Keplera. Prawo powzechnej grawitacji 3. Pierwza prędkość koiczna 4. Oddziaływania grawitacyjne w Układzie Słoneczny 5. Natężenie pola grawitacyjnego 6. Praca w polu grawitacyjny 7. Energia potencjalna ciała w polu grawitacyjny 8. Druga prędkość koiczna 9. Stan przeciążenia. Stany nieważkości i niedociążenia 0. Rozwiązywanie zadań. Powtórzenie wiadoości. Sprawdzian wiedzy i uiejętności 6. Ruch potępowy i obrotowy bryły ztywnej 3 godzin. Iloczyn wektorowy dwóch wektorów. Ruch obrotowy bryły ztywnej 3. Energia kinetyczna bryły ztywnej 4. Przyczyny zian ruchu obrotowego. Moent iły 5. Moent pędu bryły ztywnej 6. Analogie wytępujące w opiie ruchu potępowego i obrotowego 7. Złożenie ruchu potępowego i obrotowego toczenie 8. Rozwiązywanie zadań 9. Powtórzenie wiadoości 0. Sprawdzian wiedzy i uiejętności AUTORZY: Maria Fiałkowka, Barbara Sagnowka, Jadwiga Salach 0 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne p. z o.o., Warzawa 05

11 Fizyka Z fizyką w przyzłość Rozkład ateriału Szkoły ponadginazjalne Teat Liczba godzin lekcyjnych Anek. Niepewności poiarowe 5 godzin. Wiadoości wtępne. Niepewności poiarów bezpośrednich (protych). Niepewności poiarów pośrednich (złożonych) 3. Graficzne przedtawianie wyników poiarów wraz z ich niepewnościai 4. Dopaowanie protej do wyników poiarów Anek. Doświadczenia 8 godzin. Poznajey rozkład noralny (rozkład Gaua). Wyznaczay wartość przypiezenia w ruchu jednotajnie przypiezony 3. Baday ruch po okręgu 4. Wyznaczay wpółczynnik tarcia kinetycznego 5. Sprawdzay drugą zaadę dynaiki dla ruchu obrotowego 6. Baday padanie wobodne; wyznaczay wartość przypiezenia ziekiego 7. Drgania i fale echaniczne godzin. Sprężytość jako akrokopowy efekt ikrokopowych oddziaływań elektroagnetycznych. Ruch drgający haroniczny 3. Mateatyczny opi ruchu haronicznego Wpółrzędne: położenia, prędkości i przypiezenia w ruchu haroniczny Okre drgań w ruchu haroniczny Energia w ruchu haroniczny 4. Wahadło ateatyczne 5. Drgania wyuzone i rezonanowe 6. Pojęcie fali. Fale podłużne i poprzeczne 7. Wielkości charakteryzujące fale 8. Funkcja falowa fali płakiej 9. Badanie zależności y(x) dla interferujących fal o jednakowych aplitudach i czętotliwościach 0. Badanie zależności y(t) dla interferujących fal wyyłanych przez identyczne źródła. Fale akutyczne. Zjawiko Dopplera 3. Rozwiązywanie zadań 4. Powtórzenie wiadoości 5. Sprawdzian wiedzy i uiejętności AUTORZY: Maria Fiałkowka, Barbara Sagnowka, Jadwiga Salach Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne p. z o.o., Warzawa 05

12 Fizyka Z fizyką w przyzłość Rozkład ateriału Szkoły ponadginazjalne Teat Liczba godzin lekcyjnych 8. Zjawika terodynaiczne godziny. Ciśnienie gazu w naczyniu zaknięty. Równanie tanu gazu dokonałego. Równanie Clapeyrona 3. Szczególne przeiany gazu dokonałego Przeiana izotericzna 3 Przeiana izochoryczna Przeiana izobaryczna 4. Energia wewnętrzna gazu. Stopnie wobody 5. Pierwza zaada terodynaiki i jej zatoowanie do przeian gazowych 6. Ciepło właściwe i ciepło olowe 7. Energia wewnętrzna jako funkcja tanu 8. Silniki cieplne. Odwracalny cykl Carnota 9. Przejścia fazowe 3 0. Para naycona i para nienaycona. Rozzerzalność tericzna ciał. Tranport energii przez przewodnictwo i konwekcję 3. Rozwiązywanie zadań 4. Powtórzenie wiadoości 5. Sprawdzian wiedzy i uiejętności 9. Pole elektrotatyczne 0 godzin. Wzajene oddziaływanie ciał naelektryzowanych. Natężenie pola elektrotatycznego 3 3. Naelektryzowany przewodnik 4. Przewodnik w polu elektrotatyczny 5. Analogie iędzy wielkościai opiującyi pola grawitacyjne i elektrotatyczne 3 6. Pojeność elektryczna ciała przewodzącego 7. Kondenator 8. Energia naładowanego kondenatora 9. Ruch naładowanej czątki w polu elektrotatyczny 0. Rozwiązywanie zadań. Powtórzenie wiadoości. Sprawdzian wiedzy i uiejętności AUTORZY: Maria Fiałkowka, Barbara Sagnowka, Jadwiga Salach Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne p. z o.o., Warzawa 05

13 Fizyka Z fizyką w przyzłość Rozkład ateriału Szkoły ponadginazjalne Teat Liczba godzin lekcyjnych 0. Prąd tały 5 godzin. Prąd elektryczny jako przepływ ładunku. Natężenie prądu. Badanie zależności natężenia prądu od napięcia dla odcinka obwodu 3. Łączenie zeregowe i równoległe odbiorników energii elektrycznej 4. Zależność oporu przewodnika od jego długości i przekroju poprzecznego 5. Praca i oc prądu elektrycznego 6. Siła elektrootoryczna źródła energii elektrycznej 7. Proty obwód zaknięty prądu tałego 8. Co wkazuje woltoierz dołączony do źródła iły elektrootorycznej? 9. Wzroty i padki potencjału w obwodzie zaknięty. Drugie prawo Kirchhoffa 0. Przykłady toowania drugiego prawa Kirchhoffa. Rozwiązywanie zadań. Powtórzenie wiadoości 3. Sprawdzian wiedzy i uiejętności. Pole agnetyczne. Elektroagnetyz 9 godzin. Magney trwałe. Pole agnetyczne agneu. Przewodnik z prąde w polu agnetyczny 3. Wektor indukcji agnetycznej 4. Naładowana czątka w polu agnetyczny. Siła Lorentza. Cyklotron 5. Pole agnetyczne przewodników z prąde 6. Silnik elektryczny 7. Właściwości agnetyczne ubtancji 8. Rozwiązywanie zadań 9. Powtórzenie wiadoości 0. Sprawdzian wiedzy i uiejętności. Zjawiko indukcji elektroagnetycznej. Siła elektrootoryczna indukcji 3. Reguła Lenza 4. Zjawiko aoindukcji 5. Prąd zienny 6. Tranforator 7. Rozwiązywanie zadań 8. Powtórzenie wiadoości 9. Sprawdzian wiedzy i uiejętności AUTORZY: Maria Fiałkowka, Barbara Sagnowka, Jadwiga Salach 3 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne p. z o.o., Warzawa 05

14 Fizyka Z fizyką w przyzłość Rozkład ateriału Szkoły ponadginazjalne Teat Liczba godzin lekcyjnych. Optyka 0 godzin. Zjawika odbicia i załaania światła. Zwierciadła 3. Soczewki 4. Rozzczepienie światła białego w pryzacie 5. Rozwiązywanie zadań 6. Powtórzenie wiadoości 7. Sprawdzian wiedzy i uiejętności 3. Dualna natura proieniowania i aterii 9 godzin. Fale elektroagnetyczne. Światło jako fala elektroagnetyczna 6 3. Zjawiko fotoelektryczne 4. Eija i aborpcja proieniowania elektroagnetycznego 5. Proieniowanie rentgenowkie 6. Fale aterii 7. Rozwiązywanie zadań 8. Powtórzenie wiadoości 9. Sprawdzian wiedzy i uiejętności 4. Modele przewodnictwa elektrycznego 6 godzin. Metale. Półprzewodniki 3. Ciecze 4. Powtórzenie wiadoości 5. Sprawdzian wiedzy i uiejętności Anek 3. Doświadczenia 8 godzin. Badanie ruchu wahadła. Wyznaczanie ciepła właściwego etalu na podtawie bilanu cieplnego 3. Wyznaczanie charakterytyk prądowo-napięciowych opornika, żarówki i diody 4. Badanie drgań truny 5. Oberwacja dyfrakcji światła 6. Badanie zjawika załaania światła 7. Badanie obrazów optycznych otrzyywanych za poocą oczewek AUTORZY: Maria Fiałkowka, Barbara Sagnowka, Jadwiga Salach 4 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne p. z o.o., Warzawa 05

15 Fizyka Z fizyką w przyzłość Plan wynikowy Szkoły ponadginazjalne PLAN WYNIKOWY (FRAGMENT CZ. ) Lp. Teat lekcji Treści podtawowe Uczeń potrafi: Eleenty działań na wektorach podać przykłady wielkości fizycznych kalarnych i wektorowych, wyienić cechy wektora, dodać wektory, odjąć wektor od wektora, Podtawowe pojęcia i wielkości opiujące ruch ponożyć i podzielić wektor przez liczbę, rozłożyć wektor na kładowe o dowolnych kierunkach, obliczyć wpółrzędne wektora w dowolny układzie wpółrzędnych, zapiać równanie wektorowe w potaci równań kalarnych w obrany układzie wpółrzędnych. podzielić ruchy na potępowe i obrotowe i objaśnić różnice iędzy nii, poługiwać ię pojęciai: zybkość średnia i zybkość chwilowa, droga, położenie, przeiezczenie, prędkość średnia i prędkość chwilowa, przypiezenie średnie i przypiezenie chwilowe, obliczać zybkość średnią, naryować wektor położenia ciała w układzie wpółrzędnych, naryować wektor przeiezczenia ciała w układzie wpółrzędnych, odróżnić zianę położenia od przebytej drogi, podać warunki, przy których wartość przeiezczenia jet równa przebytej drodze, naryować prędkość chwilową jako wektor tyczny do toru w każdy jego punkcie, objaśnić, co to znaczy, że ciało poruza ię po okręgu ruche jednotajny, zapiać i objaśnić wzór na wartość przypiezenia dośrodkowego. Treści rozzerzone Uczeń potrafi: zilutrować przykłade każdą z cech wektora, nożyć wektory kalarnie i wektorowo, odczytać z wykreu cechy wielkości wektorowej. zdefiniować: zybkością średnią i zybkość chwilową, przeiezczenie, prędkość średnią i prędkość chwilową, przypiezenie średnie i przypiezenie chwilowe, kontruować wektor przypiezenia w ruchu protoliniowy przypiezony, opóźniony i w ruchu krzywoliniowy. Treści dopełniające Uczeń potrafi: wyprowadzić wzór na wartość przypiezenia dośrodkowego, przeprowadzić dykuję probleu przypiezenia w ruchach ziennych krzywoliniowych, rozróżnić jednotki podtawowe wielkości fizycznych i ich pochodne. AUTORZY: Maria Fiałkowka, Barbara Sagnowka, Jadwiga Salach 5 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne p. z o.o., Warzawa 05

16 Fizyka Z fizyką w przyzłość Plan wynikowy Szkoły ponadginazjalne Lp. Teat lekcji 3 Opi ruchu w jednowyiarowy układzie wpółrzędnych 4 Opi ruchu w dwuwyiarowy układzie wpółrzędnych Treści podtawowe Uczeń potrafi: Treści rozzerzone Uczeń potrafi: zdefiniować ruch protoliniowy jednotajny, obliczać zybkość, drogę i cza w ruchu protoliniowy jednotajny, porządzać wykrey (t) i (t) oraz odczytywać z wykreu wielkości fizyczne, obliczyć drogę przebytą w czaie t ruche jednotajnie przypiezony i opóźniony, obliczać zybkość chwilową w ruchach jednotajnie przypiezonych i opóźnionych, porównać zwroty wektorów prędkości i przypiezenia w ruchu po linii protej i twierdzić, że w przypadku ruchu przypiezonego wektory i ają zgodne zwroty, a w przypadku ruchu opóźnionego ają przeciwne zwroty. wyprowadzić i zinterpretować wzory przedtawiające zależności wpółrzędnej położenia i prędkości od czau dla ruchów jednotajnych, porządzać wykrey tych zależności, objaśnić, co to znaczy, że ciało poruza ię ruche jednotajnie przypiezony i jednotajnie opóźniony (po linii protej), wyprowadzić i zinterpretować wzory przedtawiające zależności od czau: wpółrzędnych położenia, prędkości i przypiezenia dla ruchów jednotajnie ziennych po linii protej, porządzać wykrey tych zależności, zinterpretować pole powierzchni odpowiedniej figury na wykreie x (t) jako drogę w dowolny ruchu, zieniać układ odnieienia i opiywać ruch z punktu widzenia oberwatorów w każdy z tych układów. opiać rzut pozioy jako ruch złożony ze padania wobodnego i ruchu jednotajnego w kierunku pozioy, objaśnić wzory opiujące rzut pozioy, wyrazić zybkość liniową przez okre ruchu i czętotliwość, poługiwać ię pojęcie zybkości kątowej, wyrazić zybkość kątową przez okre ruchu i czętotliwość, toować iarę łukową kąta, zapiać związek poiędzy zybkością liniową i kątową. opiać ateatycznie rzut pozioy, obliczyć wartość prędkości chwilowej ciała rzuconego pozioo i utalić jej kierunek, wyprowadzić związek iędzy zybkością liniową i kątową, przekztałcać wzór na wartość przypiezenia dośrodkowego i zapiać różne potacie tego wzoru. Treści dopełniające Uczeń potrafi: rozwiązywać zadania dotyczące ruchów jednotajnych i jednotajnie ziennych, rozwiązywać probley dotyczące kładania ruchów. rozwiązywać zadania dotyczące rzutu pozioego, zaproponować i wykonać doświadczenie pokazujące, że cza padania ciała rzuconego pozioo z pewnej wyokości jet równy czaowi padania wobodnego z tej wyokości, rozwiązywać probley dotyczące ruchu jednotajnego po okręgu. AUTORZY: Maria Fiałkowka, Barbara Sagnowka, Jadwiga Salach 6 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne p. z o.o., Warzawa 05

17 Fizyka Z fizyką w przyzłość Plan wynikowy Szkoły ponadginazjalne Lp. Teat lekcji Anek 5 Anek 6 Wiadoości wtępne Niepewności poiarów bezpośrednich (protych) Niepewności poiarów pośrednich (złożonych) Graficzne przedtawianie wyników poiarów wraz z ich niepewnościai Dopaowanie protej do wyników poiarów Poznajey rozkład noralny Wyznaczay wartość przypiezenia w ruchu jednotajnie przypiezony Baday ruch po okręgu Wyznaczay wpółczynnik tarcia kinetycznego za poocą równi pochyłej Sprawdzay drugą zaadę dynaiki dla ruchu obrotowego Wyznaczay wartość przypiezenia ziekiego Treści podtawowe Uczeń potrafi: wyienić przykłady poiarów bezpośrednich (protych), wyienić przykłady poiarów pośrednich (złożonych), odróżnić błędy od niepewności odróżnić błędy grube od błędów yteatycznych, wyienić pooby eliinowania błędów poiaru, wkazać źródła wytępowania niepewności poiarowych, odczytywać wkazania przyrządów poiarowych, ocenić dokładność przyrządu przygotować zetaw doświadczalny wg intrukcji, wykonać aodzielnie kolejne czynności, porządzić tabelę wyników poiaru, obliczyć wartości średnie wielkości ierzonych, porządzić odpowiedni układ wpółrzędnych (podpiać i wykalować oie, zaznaczyć jednotki wielkości fizycznych), zaznaczyć w układzie wpółrzędnych punkty wraz z niepewnościai, zapiać wynik poiaru w potaci x ± x. Treści rozzerzone Uczeń potrafi: obliczyć niepewność względną poiaru, ozacować niepewność poiaru pośredniego etodą najniej korzytnego przypadku, przedtawić graficznie wyniki poiarów wraz z niepewnościai, dopaować graficznie protą do punktów poiarowych i ocenić trafność tego potępowania, odczytać z dopaowanego graficznie wykreu wpółczynnik kierunkowy protej, podać przyczyny ewentualnych błędów yteatycznych, zaproponować poób potępowania pozwalający uniknąć błędów yteatycznych, ozacować wielkość błędów yteatycznych, ocenić krytycznie, czy otrzyany wynik doświadczenia jet realny, aodzielnie forułować wnioki wynikające z doświadczenia. Treści dopełniające Uczeń potrafi: dopaować protą do wyników poiarów, obliczyć wpółczynnik kierunkowy protej dopaowanej do punktów poiarowych, obliczyć odchylenie tandardowe pojedynczego poiaru, obliczyć odchylenie tandardowe średniej dla każdej erii poiarów, podać wynik poiaru w potaci x ± x, ocenić, czy niepewność poiaru jet niepewnością yteatyczną, aodzielnie zaproponować etodę wyznaczenia wielkości fizycznej. AUTORZY: Maria Fiałkowka, Barbara Sagnowka, Jadwiga Salach 7 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne p. z o.o., Warzawa 05

18 Fizyka Z fizyką w przyzłość Uwagi etodyczne Szkoły ponadginazjalne UWAGI METODYCZNE ROZDZIAŁ. OPIS RUCHU POSTĘPOWEGO W - x y x x a x y a I F F o o o Δr oo oo Δr r o o Δr r o o o o o o r Δr 0 oo oo o o o o r. o o o o r. W o o o o o o o o a= a x + a y = x + y o o o o oo o o o o Woo o o o x o o o- o o o o oo W o oo o o o o o oo oo H o oo o oo o o o o oo H g o o t o oo gt g o x o o o 0 o o x oo H oo Spadanie W oo x 0 0 0x 0 H W a x o g o o o g o o o o x x AUTORZY: Maria Fiałkowka, Barbara Sagnowka, Jadwiga Salach 8 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne p. z o.o., Warzawa 05

19 Fizyka Z fizyką w przyzłość Uwagi etodyczne Szkoły ponadginazjalne neniei W oo x 0 H 0x at x x= x0+ 0xt+ x= 0x+at x x H t gt = + + x = +gt W o ieepnin o o g o o o x W oo x (),5,5 x ( ) 5 0 5,5 3 t (),5 3 t (),5 3 t () a x ( ) o x o o o x o o oo Spadanie W oo x 0 H 0x 0 x H gt = = gt x W a x g o - o o o g o o o o x o o Wznozenie W oo x 0 0 0x gt x= t x = gt 5 H x 0 AUTORZY: Maria Fiałkowka, Barbara Sagnowka, Jadwiga Salach 9 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne p. z o.o., Warzawa 05

20 Fizyka Z fizyką w przyzłość Uwagi etodyczne Szkoły ponadginazjalne W o oo x (),5 0,00 6,5 ( ) x 5 a x ( ) 0,5,5 3 t (),5 3 t (),5 3 t () 5 0 o o o oo o o o o o o AUTORZY: Maria Fiałkowka, Barbara Sagnowka, Jadwiga Salach 0 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne p. z o.o., Warzawa 05

21 Fizyka Z fizyką w przyzłość Sprawdziany Szkoły ponadginazjalne Iię i nazwiko Data Klaa Werja A SPRAWDZIAN OPIS RUCHU POSTĘPOWEGO o o 0 ooo o o o o o o o o o o o oo o o o o o o o oo o o o o o o o oo o o o o o o o oo oo 00 o oo - o 00 o oo oo o o o- o o o oo o 0 0 a x ( ) t () W o o o oo o o W o o o oo o o W o o oo o o o o - o W o o oo o o o o - o AUTORZY: Maria Fiałkowka, Barbara Sagnowka, Jadwiga Salach Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne p. z o.o., Warzawa 05

22 Fizyka Z fizyką w przyzłość Sprawdziany Ginazju o oo o 0 x ( ) t () o o o o 00 o o o oo W o o o o 00 o o o 0 o o oo o o 0 o o ooo o oo 0 0 oo l0 o o oo oo x t oo o x ( ) t () o o oo o I o o o t o o o a) 4 t 0,4 t b) 4 t 0,8 t c) 4 t 0,4 t d) t 0,4 t o o o oo o o a 0 W o o o o ooo o oo o o 0 00 o o g AUTORZY: Maria Fiałkowka, Barbara Sagnowka, Jadwiga Salach Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne p. z o.o., Warzawa 05

23 Fizyka Z fizyką w przyzłość Sprawdziany Ginazju 0 o o o o o o o o o o o o o o o W o t t t t a) b) c) d) AUTORZY: Maria Fiałkowka, Barbara Sagnowka, Jadwiga Salach 3 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne p. z o.o., Warzawa 05

24 Fizyka Z fizyką w przyzłość Sprawdziany Szkoły ponadginazjalne Iię i nazwiko Data Klaa Werja B SPRAWDZIAN OPIS RUCHU POSTĘPOWEGO oo o o o o o o oo Wo o o o 0 o x t oooo o o o o o o o o o o x ( ) t () W o oo o o o x W o a x x 0 A B C D t A o oo o o oo o o o- o = + r. = r. + r. = ( + ) = r. + AUTORZY: Maria Fiałkowka, Barbara Sagnowka, Jadwiga Salach 4 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne p. z o.o., Warzawa 05

25 Fizyka Z fizyką w przyzłość Sprawdziany Szkoły ponadginazjalne o o o 0 o o o o 0 o o o o oo o o o o o o ooo 0 0 o oo ooo o o o I oo o o o oo 0 o oo o- II ooo o oo h o o oo o ooo oo III W oo o o o o oo oo I oo oo oo oo ooo - oo o II o II I o I II W o o x o t o o od- od do I o xt o xt t t xt t 0 t xt t 0 t d xt t 0 t W d od oo o o do oo a W d W d W d d W d o o od d oo ooo d t t t t a) b) c) d) AUTORZY: Maria Fiałkowka, Barbara Sagnowka, Jadwiga Salach 5 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne p. z o.o., Warzawa 05

26 Fizyka Z fizyką w przyzłość Sprawdziany Szkoły ponadginazjalne 0 o doo d o o doodoo odo oo o o o o r a r a r a r a r a) b) c) d) Z o o o t t t t a) b) c) d) AUTORZY: Maria Fiałkowka, Barbara Sagnowka, Jadwiga Salach 6 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne p. z o.o., Warzawa 05

27 Fizyka Z fizyką w przyzłość Odpowiedzi do prawdzianów Szkoły ponadginazjalne ODPOWIEDZI DO ZADAŃ ZE SPRAWDZIANU OPIS RUCHU POSTĘPOWEGO Werja A Zadanie Odpowiedź b c d b d b c b d b c Werja B Zadanie Odpowiedź c c c d d b d c b c a AUTORZY: Maria Fiałkowka, Barbara Sagnowka, Jadwiga Salach 7 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne p. z o.o., Warzawa 05

28 Fizyka Z fizyką w przyzłość Rozwiązania zadań z podręcznika Szkoły ponadginazjalne ROZWIĄZANIA ZADAŃ Z PODRĘCZNIKA ROZDZIAŁ. OPIS RUCHU POSTĘPOWEGO Strona, zadanie O = Wo do Δ = O c) o o Δ do d o o = = Δ= Δ= 6 dod W d o do o 6 Strona, zadanie F 0 Fx, Fy, Fx, Fy y F y F 0 30 F x x AUTORZY: Maria Fiałkowka, Barbara Sagnowka, Jadwiga Salach 8 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne p. z o.o., Warzawa 05

29 Fizyka Z fizyką w przyzłość Rozwiązania zadań z podręcznika Szkoły ponadginazjalne Wo o do 3 N Fx = F co30 = = 6 3 N N Fy = F in30 = = 6 N Wd o do ododo 3 N Fx = Fco30 = = 6 3 N N Fy = Fin30 = = 6 N Strona 0, zadanie l 0 t 0 r. ; r. o l 00 = = r. = = t t 50 r. dod d o Δr Δr r. = r. = Δr = 0 r. = 0 Δt Δt dod Wo d do Strona 0, zadanie o d o d r. = t dod o o do od 0 k k 80 k k r. I = = 60 r. II = = 40 h h h h 0 k k 0 k = = 40 r. II = = 40 3 h h 3 h r. I 0 k k 60 k = = 30 r. II = = 40 4 h h 4 h r. I k h k h od o o d od Z o o d o d t t ododo d t = d o do od AUTORZY: Maria Fiałkowka, Barbara Sagnowka, Jadwiga Salach 9 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne p. z o.o., Warzawa 05

30 Fizyka Z fizyką w przyzłość Rozwiązania zadań z podręcznika Szkoły ponadginazjalne Strona 0, zadanie 3 0 t t 0 o o t t = + r. kierowcy t+ t3 d t o o o do r. t t3 = = + + r. ( t t ) r. ( t t ) r. kierowcy = = r. t t + t + r. t k k 6 60 h+ h h h 4 0 k r. kierowcy = k k 6 h+ 60 = 4 h h h 4 h 0 dod d o o Strona, zadanie 4 M A d 00 t A o M d A M t d A t d 00 t= t= = 50 M A d, 5 00 A A= At= A = = 75 M A dod M doo Ad o 0 W Ad d do AUTORZY: Maria Fiałkowka, Barbara Sagnowka, Jadwiga Salach 30 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne p. z o.o., Warzawa 05

31 Fizyka Z fizyką w przyzłość Rozwiązania zadań z podręcznika Szkoły ponadginazjalne Strona 7, zadanie a o Δ a ar. = Δ= Δt= t= Δt d t o d ( ) a = a = 50 a r. r. a a r. = r. = r. = t a a = 4 = 30 = 08 dod od d o o oo o o d 0 Strona 7, zadanie 0 0 R 00 a a o a oo d do do a o o a do o doodo k h a a oo ar = a = a + a R r Z d o a = a + a r a ( ) ( ) ( ) ( ) , 85 a r R dod Wo oo o Strona 33, zadanie od = = = tgα= t = = = tgα= t d do o t do o oo o o o AUTORZY: Maria Fiałkowka, Barbara Sagnowka, Jadwiga Salach 3 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne p. z o.o., Warzawa 05

32 Fizyka Z fizyką w przyzłość Rozwiązania zadań z podręcznika Szkoły ponadginazjalne Strona 33, zadanie t 0 t 0 o = = + = t + t t= t + t r. t t = + t t + t r. r. ( k) = k h k h+ 7 h 6 h 3 = 66 h+ h 6 3 dod W o o d ood Strona 33, zadanie 3 x ( ) I II t ( h) t () k h I wykre zależności x(t) dla Adaa xa= x0a+ At= 5, t II wykre zależności x(t) dla Marka xm= x0m+ Mt= , 5 t AUTORZY: Maria Fiałkowka, Barbara Sagnowka, Jadwiga Salach 3 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne p. z o.o., Warzawa 05

33 Fizyka Z fizyką w przyzłość Rozwiązania zadań z podręcznika Szkoły ponadginazjalne Strona 39, zadanie o d o d r. = t o do do o t at = 0 + o at 0 + = at = + = + 0 at r. 0 t o o = 0 at at 0 = + = r. Ao o = + 0 r. do oo at = 0t = 0 at at = = 0 at r. 0 o at = 0 = = + 0 ( 0 ) 0 r. W do o d t d o o- o 0 o o o t Strona 39, zadanie 0 0 a o t = + 0 at 5 r. = = at r. = r. = = 5 d o o = + 0 r. o o o o o t od oo o d o oo 0 d d o o o o t od oo o d o o d Z = at = at 0 at ( 4 = + t ) ( + ) r. = = 6 r. dod o d d - d o AUTORZY: Maria Fiałkowka, Barbara Sagnowka, Jadwiga Salach 33 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne p. z o.o., Warzawa 05

34 Fizyka Z fizyką w przyzłość Rozwiązania zadań z podręcznika Szkoły ponadginazjalne Strona 39, zadanie x 0 00 a 0 t 0 x o = 0 + at = 0 + 0, 5 0 = 5 at 05, ( 0) x= x0+ 0t+ x= = 5 dod o 0 od oo o o odo odd o Strona 39, zadanie t x 0 xt x o o d d doo o do do o d o d oo o o od d d o at at x= x0 0t+ = x0 0t Wo o o d = 0 + at at = 0t+ o t= Δ a a = 0 Δ ( Δ) 0Δ+ ( Δ) + = a a a Δ( 0 + Δ) a= d = 0 o od 0 a ( 5 0 ) ( ) a,5,5 AUTORZY: Maria Fiałkowka, Barbara Sagnowka, Jadwiga Salach 34 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne p. z o.o., Warzawa 05

35 Fizyka Z fizyką w przyzłość Rozwiązania zadań z podręcznika Szkoły ponadginazjalne Z x= 5 0 t, 5 t do o od o od oo o odod d o do x= 5 0, 5 = 3, 75 o o o od oo o = 0 + at = 0 + 5, = 5, Strona 43, zadanie 0 0 x 0 a x o od odd od o o do do oo d o d oo ood od d d o at x= x0+ 0t o od d o o x= 5+ 0 t, 5 t do ood od dooo dooo o o od t= do o x= 5+ 0, 5 4 = 39 ooo o o o = 0 at = 0 3 = 4 50 k h Strona 43, zadanie x t 0 0 x o oo do o oo do oo d o d oo oo od d d o at at xx0 0t x00t ( ) AUTORZY: Maria Fiałkowka, Barbara Sagnowka, Jadwiga Salach 35 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne p. z o.o., Warzawa 05

36 Fizyka Z fizyką w przyzłość Rozwiązania zadań z podręcznika Szkoły ponadginazjalne a = 0 at d = = 0 at a= a= = 5, t 50 Z x= t+ 0, 75 t d o oo od o do oo o o o = + 0 r. oo o oo = r. r = = 37, 5 o odo od o o do oo o t = 0 x= , 75 ( 50 ) = 55 Strona 44, zadanie 3 W adzie odnieienia zizan z iei Z d oo o Z o oo oo H d o Z o do o o do oo do o do do d ood oo H + d do do oo o o g W adzie odnieienia zizan z balone Z d oo o Z odd od o do o d o d ood oo H d do Z do o t od do d o Z W adzie odnieienia zizan z iei W do oo gt = t () 0= gt ( ) d t o do ooo h o d H t = = g g AUTORZY: Maria Fiałkowka, Barbara Sagnowka, Jadwiga Salach 36 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne p. z o.o., Warzawa 05

37 Fizyka Z fizyką w przyzłość Rozwiązania zadań z podręcznika Szkoły ponadginazjalne Z oo h d ood t gt gt h= H+ = gt H+ = t = g o Hg+ = Hg + g g Hg t= t + t = + hg+ = + + g g g W adzie zizan z balone oberwator kaień oberwator Zieia H o d o o Z t do h H do o o o g 0 0 Z gt gt h= H+ = o o do Z do o t t Z gt gt H+ t= t H= 0 o do Δ= + gh Δ= + gh = + + = gh + gh t t < 0 g g + + gh od d o Z o d od g Strona 5, zadanie 00 t o W d od d o d d o + od d o Zieia H h AUTORZY: Maria Fiałkowka, Barbara Sagnowka, Jadwiga Salach 37 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne p. z o.o., Warzawa 05

38 Fizyka Z fizyką w przyzłość Rozwiązania zadań z podręcznika Szkoły ponadginazjalne d d t = od d t + = o t= t+ t= + = t 450 7,5 in ( 3 ) ( ) W d od d o do d d od A do B B do o t do t Z Þ od d od B do A B odd od d o t do t A t= t t= o t d od A do B oo t= + = t= = , 5 in W o d od d Strona 5, zadanie 3 0 o W d od ood d o do od d d do d do o d d do do = + ( ) = Z d o ( ) ( ) k h do o od o do ood do o N α= 90 + β 5 3 tg β= tg β= = 0 4 β 37 α 7 od odd od o do o o 0 odo d od W S E AUTORZY: Maria Fiałkowka, Barbara Sagnowka, Jadwiga Salach 38 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne p. z o.o., Warzawa 05

39 Fizyka Z fizyką w przyzłość Rozwiązania zadań z podręcznika Szkoły ponadginazjalne Strona 5, zadanie 4 Zd o do o odod d od o o o o o d B A C W d od od od o oo o o o oo- o do o o o o t t 0 W d od oo o od o do oo od d do oo d + A o B C o AB o do oo t 0 o d BC o do oo t o d AC o do oo t 0 t o t t 0 t 0 t d o o oo d od o od d o o o t t 0 Strona 56, zadanie h 0 z h g 0 0 o z z= 0t 0= t h z h g gh h= gt t= = = 0 = h = 0= g t h h 50 3, 5 g dod do oo o AUTORZY: Maria Fiałkowka, Barbara Sagnowka, Jadwiga Salach 39 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne p. z o.o., Warzawa 05

40 Fizyka Z fizyką w przyzłość Rozwiązania zadań z podręcznika Szkoły ponadginazjalne Strona 56, zadanie H h d 0 g 0 0 ( H h) o d= 0 in g 0 H d h g 0 in = d ( H h) 0 0 in = 30 = 5 0 dod do d oo d o Strona 56, zadanie 3 W d od o o d ood W d od o- o o o o o o o o o o d d oodo doo oo do do o Strona 60, zadanie 0 0 z H x o Wo do o t 4 = 0 x+ y y= 0y gt= 0 in α gt = 5 = 0 y 0 4 od Z 5 = 0 = 0 α = 5 30 = x co co, 5 in60 0 in ( ) z z, g 0 AUTORZY: Maria Fiałkowka, Barbara Sagnowka, Jadwiga Salach 40 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne p. z o.o., Warzawa 05

41 Fizyka Z fizyką w przyzłość Rozwiązania zadań z podręcznika Szkoły ponadginazjalne Strona 60, zadanie z H x o 0 inα 0 in α z= H ax = g g z= H ax 0 inα 0 in α = g g Strona 60, zadanie 3 Z d o z z in α in αco α= tgα= 4 α 76 0 = in α Z d = 0 o g 0 inβ 0 in ( 90 α) 0 in( 80 α) = = = g g g o o do 0 = o 0 z = in α g Z z z Strona 6, zadanie r 0 T a r o or or a r r = π or = r T or Strona 6, zadanie l l T ω ; ; Tg ωg g o W o o r r T odo T Z T Tg π or ω = i = ω r o or π T ω T T g ω = = = = = l ω π g g ωg =, 5 = 8 T lg T g AUTORZY: Maria Fiałkowka, Barbara Sagnowka, Jadwiga Salach 4 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne p. z o.o., Warzawa 05

42 Fizyka Z fizyką w przyzłość Rozwiązania zadań z podręcznika Szkoły ponadginazjalne Strona 6, zadanie 3 r 0 n 000 oro t 0 d 00 a r d A odo o r od o oro a r d B odo o d od o oro o oo r r r do d n 3000 obr. ν= ν= = 50 = 50 Hz t 60 Dla punktu A Dla punktu B a) = πνr = πνd= πνr= = π 50 0, 3, 4 b) π ω= = πν T ω= ω= πν ω = ω = π c) a a r r = 4πνr = 4 50 π 0, 9859, 6 5, 7 Strona 63, zadanie 4 h 0 R 0 T a r o ro r or o r or o r h R πr π( h+ R) o o = = Z T T π( h+ R) π( 6370 k+ 50 k) T = T = 5693, 3, 6 h k 76, Wro r dorodoo ( ) k 7,6 ar ar 8,4 r Rh 6370 k50 k ar ar = 4πνd= πνr= ar 499, 8 dod r o o ro r dorodoo o ooo AUTORZY: Maria Fiałkowka, Barbara Sagnowka, Jadwiga Salach 4 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne p. z o.o., Warzawa 05

43 Fizyka Z fizyką w przyzłość Rozwiązania zadań z podręcznika Szkoły ponadginazjalne Strona 63, zadanie 5 o Wro r dorodoo oro rdo o or o ro r r or ar = r= r a r o d oro a a zboi linio o or o ro r o o r dorod- o d o ro ar = r = Z d r r a r > ar < ar a a r r r o or o o o or o ro o ro o r dorodoo Wro r o ro or o r or o r o or oo r I ro or or r o- o πr πr T = T = ν= ν = T T T r = T = T r ν T r = ν = ν T r r ν T r o Wro r dorodoo oro o or o ro r o o r or a r r d oro o or o ro r r o ar r ar= ω r ar= ω r = a r r r r od a r a r Wro r dorodoo oro o or o o ro or r a r ~ r W ro rd o o oro o or o ro = ωr = ωr r r = = r r Dla cont Dla cont a r a r r r AUTORZY: Maria Fiałkowka, Barbara Sagnowka, Jadwiga Salach 43 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne p. z o.o., Warzawa 05

44 Autorzy: Maria Fiałkowka, Barbara Sagnowka, Jadwiga Salach Źródła ilutracji:. (grupa przy tole) Łukaz Ryłko; pozotałe ilutracje: Staniław Sagnowki Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne p. z o.o. Warzawa 05 Wydanie I Opracowanie erytoryczne i redakcyjne: Maria Fiałkowka (redaktor erytoryczny), Barbara Sagnowka (redaktor erytoryczny), Jadwiga Salach (redaktor erytoryczny), Agniezka Drzazgowka (redaktor koordynator) Redakcja techniczna: Janina Soboń Projekt okładki: Marta Jedlińka Projekt graficzny: Marta Jedlińka Skład i łaanie: MathMater Studio, Toaz Korwin-Szyanowki Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne półka z ograniczoną odpowiedzialnością Warzawa, Aleje Jerozolikie 96 tel infolinia: Druk i oprawa: Orthdruk p. z o.o., Białytok Publikacja, którą nabyłeś, jet dziełe twórcy i wydawcy. Proiy, abyś przetrzegał praw, jakie i przyługują. Jej zawartość ożez udotępnić nieodpłatnie oobo bliki lub oobiście znany. Ale nie publikuj jej w internecie. Jeśli cytujez jej fragenty, nie zieniaj ich treści i koniecznie zaznacz, czyje to dzieło. A kopiując jej część, rób to jedynie na użytek oobity. Szanujy cudzą właność i prawo. Więcej na Polka Izba Kiążki