RSM Z PUŁAW - NAWÓZ XXI WIEKU

Transkrypt

1 RSM Z PUŁAW - NAWÓZ XXI WIEKU Puławy 2012

2 50 lat historii 19 grudnia 1960 roku Uchwałą Rady Ministrów zapadła decyzja o lokalizacji fabryki nawozów azotowych w Puławach. W styczniu 1964 roku Rozpoczęcie budowy drugiej fabryki nawozowej, która zgodnie ze stale rosnącym zapotrzebowaniem na nawozy w krajowym rolnictwie, miała produkować saletrę amonową. Za termin rozpoczęcia działalności produkcyjnej w Zakładach Azotowych Puławy przyjmuje się dzień 4 czerwca 1966 roku Ważną inwestycją drugiej połowy lat 80-ych była, związana z instalacjami kaprolaktamu, budowa biologicznej oczyszczalni ścieków. Nowym produktem końca tej dekady był kolejny nawóz roztwór saletrzano-mocznikowy RSM. Projekt zrealizowany przez inżynierów z Puław powstał w 1989 roku. Od 1990 roku wprowadzony został do obrotu handlowego. Instalacja do produkcji roztworu została uruchomiona w styczniu 1990 roku. Pierwotnie produkowano 300 ton nawozu na dobę. Jednak zapotrzebowanie na ten produkt ze strony zachodnich odbiorców sprawiło, że opracowano nowe rozwiązania pozwalające, w ramach istniejącej instalacji, na zwiększenie produkcji.

3 Nowe logo Puław 17 maja 2011 roku, podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego, zostało oficjalnie zaprezentowane nowe logo Puław. WCZORAJ DZIŚ Rok 2011 jest bardzo ważny dla Zakładów Azotowych PUŁAWY S.A. To okres jubileuszu 50-lecia powstania Spółki, rok zakończenia ważnych zadań inwestycyjnych oraz przejęcia Spółki GZNF Fosfory. To również rok ważnych zmian wizerunkowych, które zgodnie z przyjętą w 2007 roku strategią, będą następować w ślad za rozwojem samej Spółki, jak i całej Grupy Kapitałowej PUŁAWY. Począwszy od tego symbolicznego momentu 50-lecia Spółka chce być postrzegana jako Filar Polskiej Chemii, filar dla regionu i koło zamachowe zmian w branży i najbliższym otoczeniu. Nowy znak, w symboliczny sposób, przedstawia taką właśnie osobowość firmy i lepiej pasuje do współczesnego rynku konkurencji.

4 Zdolności produkcyjne nawozów w Puławach Mocznik (ogółem) 1,2 mln ton rocznie Saletra amonowa (ogółem) 1,1 mln ton rocznie RSM 28%N, 30%N, 32%N 1 mln ton rocznie Siarczan amonu 21%N 156 tys. ton rocznie

5 Konsumpcja RSM w Europie WE konsumpcja RSM 2010r /tys. ton/ Światowe zdolności produkcyjne RSM (UAN) określane są na poziomie 28.7 mln ton, natomiast wyprodukowano 17.1 mln ton. Globalna produkcja zlokalizowana jest w 25 krajach na całym świecie. Przewiduje się, ze globalna produkcja wzrośnie o 2,7 mln ton z 28.7 w 2010 roku do 31.4 mln ton w 2020 roku. ZA Puławy ze zdolnościami produkcyjnymi są na 8 miejscu wśród wszystkich producentów na świecie. W Europie największym konsumentem RSM jest Francja. Niemcy konsumują ok. 800 tys. ton rocznie. Polska należy do europejskich średniaków w konsumpcji RSM.

6 Mega Projekt Projekt badawczy wykorzystania nawozów azotowych na doświadczalnych poletkach obszaru Polski, Niemiec i Czech realizowany przez Zakłady Azotowe PUŁAWY S.A. przy współudziale instytutów naukowych i jednostek badawczych z tych krajów. Cel: Badanie wpływu nawożenia nawozami azotowymi na ilość i jakość plonów Hipoteza badawcza zakłada zwiększenie RSM / RSMS efektywności nawożenia nawozami azotowymi wzbogaconymi siarką w stosunku do prostych nawozów RZEPAK PSZENICA KUKURYDZA azotowych oraz zwiększenie efektywności nawożenia nawozami płynnymi w stosunku do nawozów stałych, przeprowadzonej na najbardziej popularnych uprawach.

7 Mega Projekt Badania naukowe potwierdzają zwiększenie efektywności nawożenia nawozami płynnymi Plony nasion rzepaku ozimego t/ha w zależności od formy zastosowanego nawozu azotowego. Doświadczenia przeprowadzono w Rolniczym Zakładzie Doświadczalnym IUNG w Grabowie. Landesforschungsanstalt für Landwirtschaft und Fischerei Mecklenburg- Vorpommern, NIEMCY Institut für Acker-, Pflanzenund Gartenbau, Gülzow Stacja Doświadczalna IUNG PIB w Baborówku Rolniczy Zakład Doświadczalny IUNG PIB w Grabowie n/wisłą Gospodarstwo Doświadczalne INS w Goczałkowie Górnym Gospodarstwo Rolne w Łęczynie Gospodarstwo Rolne w Stradunach Výzkumný ústav rostlinné výroby, v.v.i. Praha Ruzyně CZECHY

8 Polska w cyfrach Struktura zasiewów w Polsce 40% ludności Polski mieszka na wsi. Rolnictwo pełni w polskiej gospodarce bardzo ważną rolę. Użytki rolne w Polsce (16 mln ha ) zajmują ponad połowę powierzchni kraju, z czego grunty orne stanowią 40% r r. 9 mln ha zboża (1,31% światowej produkcji zbóż), pszenica 3 mln ha 0,7 mln ha kukurydza 0,8 mln ha rzepak Na przestrzeni ostatnich lat widać wyraźny wzrost zasiewów: pszenicy, rzepaku i kukurydzy.

9 Polska w cyfrach Wielkość gospodarstw rolnych w województwach Wg GUS (XII 2008) w Polsce jest gospodarstw rolnych, z czego gospodarstw o powierzchni powyżej 1 ha Prawie gospodarstw o powierzchni powyżej 50 ha zajmuje około 24% powierzchni wszystkich gospodarstw w kraju oraz ok. 27% powierzchni zasiewów ogółem. Gospodarstwa o powierzchni powyżej 50 ha na zajmują najwięcej gruntów (powyżej 30%) w następujących województwach: zachodniopomorskie lubuskie dolnośląskie opolskie warmińsko mazurskie pomorskie wielkopolskie

10 Wzrasta popyt i dynamika zastosowania nawozów typu N Obecne prognozy dla EU-27 do roku 2018/2019 wskazują na ok. 1,2% wzrost popytu na nawozy typu N. W EU-12 popyt na nawozy typu N będzie rósł rokrocznie o ok. 2,6% do roku 2018/2019, czyli konsumpcja nawozów jednoskładnikowych będzie się rozwijać bardziej dynamicznie, niż w pozostałych EU-15. Polska na tle 12-stki plasuje się na najwyższych miejscach we wzroście aplikacji N w kg/ha dla najważniejszych grup zbóż, roślin oleistych, paszowych i na produkcję biodiesla w latach od 2008/2009 do 2018/2019. Aplikacja N w kg/ha EU-15 EU-12 Polska Grunty orne Użytki rolne Zboża w tym: Pszenica Kukurydza na paszę Rośliny oleiste (rzepak) Kukurydza na biogaz Źródło : EFMA

11 Zużycie nawozów typu N w Polsce Zużycie N w kg/1ha 2006/2007 Dynamika zużycia N w kg/1ha /lata w odniesieniu do lat / Województwo opolskie dolnośląskie pomorskie zachodniopomorskie kujawsko-pomorskie lubuskie małopolskie świętokrzyskie Zużycie N w kg/1ha 2008/ ,50 89,90 81,00 77,40 104,20 71,20 29,70 44,10 Zużycie N w kg/1ha 2006/ ,90 69,90 69,10 68,80 93,50 63,90 34,10 53,10 Dynamika [%] 39,52% 28,61% 17,22% 12,50% 11,44% 11,42% -12,90% -16,95% GUS2010r

12 RSM na polskim rynku od 1990 roku Uruchomienie produkcji RSM Dopuszczenie RSM do obrotu w Polsce Rozpoczęcie tworzenia sieci sprzedaży Nowy logotyp RSM Sprzedaż krajowa 1000 ton Sprzedaż krajowa ton Sprzedaż krajowa ton

13 RSM charakterystyka produktu RSM produkowany przez Zakłady Azotowe PUŁAWY SA jest wyrobem o wysokiej jakości, spełniającym wymagania zawarte w Rozporządzeniu (WE) nr 2003/2003 Parlamentu Europejskiego. RSM 32% N posiada Certyfikat wydany przez Polskie Centrum Badań i Certyfikacji w Pile uprawniający do oznaczenia wyrobu znakiem Q. PRZEZNACZENIE Roztwór saletrzano-mocznikowy RSM jest doglebowym nawozem o szybkim i długotrwałym działaniu ze względu na zawartość trzech form azotu. Nawóz może być stosowany na wszystkie rodzaje gleb do przedsiewnego i pogłównego nawożenia zbóż, rzepaku, buraków, ziemniaków, kukurydzy, użytków zielonych oraz upraw warzywniczych i sadowniczych. RSM nie jest nawozem nadającym się do dolistnego dokarmiania roślin. CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU RSM jest wysokoskoncentrowanym nawozem azotowym w formie płynnej. Zawiera inhibitor korozji, preparat nieszkodliwy dla środowiska. Produkowany jest w trzech rodzajach o różnych zawartościach azotu dostosowanych do różnych temperatur transportu i przechowywania. KRYSTALIZACJA Temperatura krystalizacji RSM zależy od zawartości azotu całkowitego i wynosi : dla 32% N 0 C dla 30% N - 9 C dla 28% N -17 C Krystalizacja zasadniczo nie wpływa na procentową utratę N.

14 RSM płynna formuła na sukces 1 Płynna forma nawozu powoduje szybkie i skuteczne działanie nawóz tuż po zastosowaniu wsiąka w okolice systemu korzennego. 2 Posiada wszystkie dostępne formy azotu w korzystnych proporcjach. 3 Zapewnia roślinom stały dopływ azotu w okresie wegetacji. 4 Stosowany do nawożenia przedsiewnego i pogłównego. 5 Nawóz o szybkim i zarazem długotrwałym działaniu. 6 Płynna forma przyśpiesza przyswajanie azotu przez rośliny. 7 Wykazuje wysoką skuteczność nawozu w okresach suszy. 8 Oprysk lub wylew nawozu umożliwia bardzo równomierne jego rozprowadzanie na powierzchni pola. 9 Niższa cena czystego składnika (N) min. 10% w stosunku do saletry amonowej. 10 Mniejsze straty azotu w porównaniu z nawozami zawierającymi tylko azotan amonu lub w porównaniu z mocznikiem. 11 Możliwość równoczesnej aplikacji RSM oraz nawozów mikroelementowych. 12 Duże możliwości wykorzystania RSM do wytwarzania nawozów zawiesinowych. 13 Możliwość wzbogacania nawozu o dodatkowe składniki pokarmowe (np. siarka). 14 Pozwala na pełną mechanizację nawożenia, co prowadzi do oszczędności nakładów na robociznę. 15 Puławski RSM 32% N posiada znak jakości Q.

15 Logistyczne możliwości dostaw RSM Indywidualnie analizujemy potrzeby każdego Klienta ZAP i wspólnie z innymi służbami szukamy najlepszych rozwiązań. Oferujemy nowoczesny serwis logistyczny w oparciu o: własny i dzierżawiony tabor kolejowy w ilości ok. 400 cystern do przewozu RSM tabor samochodowy koncesjonowanych przewoźników najemnych w ilości ok. 100 cystern do przewozu RSM system informatyczny awizowanie dostaw wychodzących do Klientów terminowość i jakość dostaw Profesjonalna kadra pracowników RSM produkowany w Zakładach Azotowych PUŁAWY SA nie podlega przepisom dotyczącym przewozu towarów niebezpiecznych RID/ADR.

16 Logistyczne możliwości dostaw RSM Korzystamy z największych w Polsce terminali kontenerowych i armatorów o ugruntowanej światowej marce. W zakresie wysyłek ładunków sypkich i płynnych realizujemy przeładunki w terminalach: BBM Sp. z o.o. Gdynia BTDG Sp. z o.o. Gdynia Fosfory S.A. Gdańsk ( Grupa Puławy ) Fosfan S.A. Szczecin W roku 2008/2009 zrealizowano przeładunki portach w zakresie ładunków sypkich i płynnych na łączną ilość masy ponad 500 tys. ton wykorzystując w tym celu terminale portowe o łącznej pojemności 70,3 tys. ton

17 Dostawy RSM w Polsce WYSYŁKI CAŁOPOCIĄGOWE min. 800 ton do baz RSM WYSYŁKI CYSTERNAMI KOLEJOWYMI ton na wskazaną stację kolejową WYSYŁKI SAMOCHODOWE ok. 25 ton bezpośrednio do miejsca przeznaczenia (gospodarstwo rolne)

18 Terenowe stanowisko do załadunku i rozładunku RSM Nawóz RSM przechowywany jest w zbiornikach wykonanych ze stali węglowej lub PCV. Na wyposażeniu zbiornika powinny być : taca awaryjna, właz rewizyjny, odpowietrzenie, zawór spustowy, drabinka i podest Zbiornik musi stać na utwardzonym podłożu. Należy bezwzględnie przestrzegać przepisów BHP i zasad dotyczących przechowywania RSM

19 Posadowienie zbiornika Zbiornik do magazynowania RSM musi być posadowiony na utwardzonym podłożu asfalt, trelinka, płyty betonowe, itd. Nie może stać bezpośrednio na ziemi ciężar zbiornika powoduje osadzanie się w ziemi i utratę stabilizacji, co w konsekwencji może grozić wywróceniem się zbiornika lub nawet jego pęknięciem. Planując posadowienie zbiornika należy pamiętać o zapewnieniu swobodnego dojazdu autocysterny z nawozem.

20 Przechowywanie RSM RSM należy przechowywać w zamkniętych zbiornikach z odpowietrzeniem w temperaturze wyższej od temperatury krystalizacji. Zbiorniki, urządzenia przeładunkowe powinny być wykonane z materiałów odpornych na działanie RSM (stal kwasoodporna, odpowiednio zabezpieczona stal zwykła, tworzywa sztuczne polietylen, polipropylen, PCV). PRZECHOWYWANIE Ze względu na właściwości utleniające roztworu w urządzeniach przeładunkowych nie należy stosować części wykonanych z miedzi, cynku i mosiądzu. W przypadku utworzenia się warstwy/skorupy na dnie zbiornika należy go ogrzać w celu rozpuszczenia warstwy/skorupy krystalicznej, a następnie nawóz w zbiorniku wymieszać. Podczas magazynowania RSM w okresie zimowym należy opróżnić pompy i rurociągi przesyłowe z pozostałości nawozu. W przeciwnym przypadku może dojść do ich zniszczenia podczas wznowienia eksploatacji. RSM działa umiarkowanie korozyjnie na stal zwykłą. Zbiorniki napełnione RSM ulegają w mniejszym stopniu korozji, niż zbiorniki opróżnione z RSM. Niszczące działanie nawozu wzrasta wraz ze zmniejszeniem stężenia azotu. W czasie magazynowania nie następuje utrata wartości odżywczych nawozu. Wodę, która może odparować w czasie długotrwałego magazynowania, należy uzupełnić do stanu pierwotnego. KRYSTALIZACJA RSM podczas krystalizacji nie zwiększa swojej objętości, nie zachodzi więc obawa zniszczenia zbiornika magazynowego. Przy wzroście temperatury otoczenia powyżej temperatury krystalizacji, nawóz osiąga ponownie konsystencję czystego roztworu bez wpływu na jakość. Nie jest wskazane dopuszczenie do krystalizacji RSM w zbiornikach magazynowych, ponieważ w naszych warunkach atmosferycznych proces rozpuszczania może przebiegać wolno (wczesna wiosna z ujemnymi temperaturami w nocy). Skrystalizowany RSM należy mieszać, ponieważ kryształy nawozu osadzają się na spodzie zbiornika. Proces mieszania najlepiej przeprowadzić za pomocą pompy cyrkulacyjnej. Temperatura krystalizacji RSM zależy od zawartości azotu całkowitego i wynosi: dla 32% N 0 C dla 30% N - 9 C dla 28% N -17 C Krystalizacja zasadniczo nie wpływa na % utratę N.

21 Krystalizacja RSM Podczas krystalizacji RSM nie zwiększa swojej objętości, nie zachodzi więc obawa zniszczenia zbiornika magazynowego. Przy wzroście temperatury otoczenia powyżej temperatury krystalizacji nawóz nabywa ponownie konsystencję czystego roztworu bez ujemnego wpływu na jakość. Nie jest wskazane jednak dopuszczenie do krystalizacji RSM w zbiornikach magazynowych, ponieważ w polskich warunkach atmosferycznych proces topnienia może przebiegać powoli (chłodna wiosna z ujemnymi temperaturami w nocy). Skrystalizowany RSM na wiosnę trzeba mieszać, gdyż kryształy nawozu osadzają się na spodzie zbiornika. Proces mieszania najlepiej przeprowadzić przy zastosowaniu pompy cyrkulacyjnej. Gdy ewentualnie utworzy się skorupa na dole zbiornika, należy zbiornik ogrzać w celu jej rozpuszczenia, a następnie nawóz w zbiorniku wymieszać. W celu uniknięcia tego typu kłopotów ZAP S.A. proponują na okres zimowy dostawę RSM o stężeniu azotu całkowitego 28% lub 30%. Podczas magazynowania RSM w okresie zimowym należy pamiętać o opróżnieniu z nawozu pomp i rurociągów przesyłowych. W przeciwnym przypadku może dojść do zniszczenia pompy podczas jej uruchamiania w sytuacji krystalizacji nawozu. RSM działa umiarkowanie korozyjnie na stal zwykłą. Zbiorniki napełnione nawozem ulegają w mniejszym stopniu korozji niż zbiorniki opróżnione z RSM. Korozyjność nawozu wzrasta wraz ze zmniejszeniem stężenia azotu całkowitego. Przy pierwszym napełnieniu zbiornika poleca się dozowanie do roztworu podwójnej dawki inhibitora korozji (na życzenie klienta).

22 RSM środki ostrożności Zakłady Azotowe PUŁAWY SA nie sprzedają produktów niezgodnych z wymaganiami jakościowymi. Przed wysyłką każda partia nawozu RSM jest przebadana laboratoryjnie i wystawiane jest stosowne świadectwo jakości, które jest wysyłane do odbiorcy na jego życzenie. Ze względu na drażniące właściwości RSM należy bezwzględnie przestrzegać poniższych zasad: Chronić produkt przed dziećmi; Unikać zanieczyszczenia oczu; Zanieczyszczone oczy przemyć natychmiast dużą ilością wody i zasięgnąć porady lekarza; W razie połknięcia niezwłocznie zasięgnąć porady lekarza, pokazać opakowanie lub etykietę; Zanieczyszczoną skórę spłukać dużą ilością wody, w przypadku wystąpienia podrażnień skontaktować się z lekarzem.

23 RSM środki ostrożności ŚRODKI OSTROŻNOŚCI 1 Nawóz RSM nie jest klasyfikowany jako niebezpieczny dla środowiska. Jest jednakże produktem drażniącym i może stanowić pewne zagrożenie dla zdrowia człowieka. RSM w kontakcie ze skórą może powodować podrażnienia. Kontakt z okiem może spowodować podrażnienia: zaczerwienienie i ból oka. Ze względu na zawartość niewielkiej ilości wolnego amoniaku RSM może powodować podrażnienie śluzówki nosa oraz górnych dróg oddechowych objawiających się bólem gardła i kaszlem. ŚRODKI OSTROŻNOŚCI 2 Podczas stosowania nie jeść, nie pić, przestrzegać zasad higieny osobistej. Ograniczyć kontakt z substancją do niezbędnego minimum. Stosować środki ochrony indywidualnej (ubranie ochronne, rękawice ochronne, okulary gumowe szczelne). Połknięcie większej ilości roztworu RSM może spowodować zaburzenia gastryczno-jelitowe, a w ekstremalnych przypadkach (szczególnie u małych dzieci) powodować wymioty, biegunki oraz tworzenie się methemoglobiny i powstanie sinicy. W przypadku spożycia należy poszkodowanemu podać do picia dużą ilość wody. ŚRODKI OSTROŻNOŚCI 3 W normalnych warunkach składowania i manipulowania RSM jest stabilny i niepalny, składniki nawozu nie są lotne. Powstające w wyniku odparowania wody krystaliczne narosty w połączeniu z materiałami organicznymi mogą stwarzać zagrożenie pożarowe i wybuchowe. Należy unikać rozlewania nawozu na materiały łatwopalne np.: słomę, siano (nie dotyczy oprysku ściernisk), wełnę drzewną, trociny, smary, papier, drewno, itp. W przypadku rozlania roztworu na takie materiały należy intensywnie je spłukać wodą. ŚRODKI OSTROŻNOŚCI 4 RSM jest cieczą niepalną. W przypadku pożaru otoczenia dozwolone wszystkie środki gaśnicze rekomendowane dla palącego się materiału. Usunąć z rejonu zagrożenia osoby nie biorące udziału w akcji ratowniczej. Wezwać Straż Pożarną. Zbiorniki z RSM narażone na działanie wysokiej temperatury lub ognia schłodzić wodą, a jeśli to możliwe, usunąć z miejsca zagrożenia. Pożary z udziałem RSM gasić dużą ilością wody, uzyskać maksymalną wentylację pomieszczenia. Nie należy stosować piany gaśniczej, proszków gaśniczych, pary wodnej i piasku. Używać sprzęt izolujący drogi oddechowe.

24 Dlaczego właśnie RSM? RSM to płynna mieszanina roztworu mocznika i saletry zawierająca trzy formy azotu. 25% formy azotanowej 25% formy amonowej 50% formy amidowej SALETRA AMONOWA MOCZNIK RSM Płynna forma powoduje szybkie i skuteczne działanie na uprawy tuż po zastosowaniu. Zmiany klimatyczne coraz więcej rejonów w Polsce zagrożonych jest suszą. Najtańsza forma azotu w przeliczeniu na 1 kg większy zysk z plonów. RZEPAK PSZENICA KUKURYDZA

25 Nawożenie RSM Podstawowe zasady dotyczące nawożenia RSM: temperatura powietrza wynosi maksymalnie 20 C; względna wilgotność powietrza wynosi > 60%; dzień jest pochmurny; rośliny są całkowicie osuszone z deszczu lub rosy; rośliny mają dobry turgor i są zdrowe; opryskiwać tylko wieczorem po zakończeniu oblotu roślin przez pszczoły; do zabiegu pole musi być odpowiednio przygotowane, tzn. winno posiadać ścieżki przejazdowe, które uzyskuje się przez wykonywanie siewu pasoworzędowego. Wzdłuż tych ścieżek będzie przemieszczał się ciągnik z opryskiwaczem, nie ugniatając i nie uszkadzając roślin. Jest to fakt niezmiernie istotny, gdyż rośliny uszkodzone w porównaniu z roślinami nieuszkodzonymi, w znacznie większym stopniu ulegają poparzeniom przez nawóz; roztwór dobrze wymieszać w opryskiwaczu, stosując maksymalne ciśnienie pracy mieszadła hydraulicznego; nie należy rozcieńczać wodą.

26 Nawożenie RSM RSM to nawóz doglebowy, a nie dolistny Opryski grubokropliste (średnica kropli pow. 400 nm) lub rozlew na glebę, nie wolno opryskiwać drobną kroplą. Nie należy mieszać z innymi nawozami i pestycydami stosowanymi drobną kroplą. Rozpylacze wielostrumieniowe antydryfowe (5-7 otworowe) z dużymi otworami dyszy i o wąskim kącie strumienia wypływu cieczy lub węże rozlewowe.

27 Nawożenie RSM Roztwór saletrzano-mocznikowy RSM wykorzystywany jest do grubokroplistego oprysku i według ceny jednostkowej czystego składnika N jest obecnie jednym z tańszych nawozów azotowych. Do płynnego nawożenia roślin za pomocą RSM służą przystosowane do zabiegów nawozowych ciągnikowe opryskiwacze polowe odporne na korozję, posiadające atest fabryczny. Części i podzespoły opryskiwacza polowego wykonane z metali kolorowych, ze względu na silne własności utleniające roztworu RSM, powinny być zastąpione elementami ze stali kwasoodpornej, tworzyw sztucznych bądź ceramiki. Możliwość użycia opryskiwacza polowego do zabiegów nawozowych musi być potwierdzona przez producenta w instrukcji obsługi. Opryskiwacz polowy należy dodatkowo doposażyć w rozpylacze wielostrumieniowe z kompletem kryz, węże i rury rozlewowe, filtry, kołpaki, zaślepki oraz odbojniki belki. Do oprysku RSM stosuje się specjalne rozpylacze mogące wytwarzać nawet w 95 % duże bądź bardzo duże krople spadające pod własnym ciężarem z liści na powierzchnię gleby.

28 Nawożenie RSM Do pogłównego nawożenia RSM techniką oprysku najbardziej przydatne są rozpylacze wielootworowe pięcio- i siedmiootworowe. Oprysk grubokroplisty mogą również wytwarzać niektóre rozpylacze płaskostrumieniowe z dużymi otworami dyszy i wąskim kącie strumienia wytrysku cieczy. Przy przedsiewnym stosowaniu RSM należy zwrócić uwagę na dawkę azotu i równomierność zastosowania nawozu. Ustalenie dawki azotu na hektar najlepiej przeprowadzić w oparciu o komputerowe programy doradztwa rolniczego (ODR, Stacje Chemiczno-Rolnicze). Wielkość dawki reguluje się poprzez dobór rozpylaczy (średnica kryzy), określenie ciśnienia roboczego i ustalenie prędkości ciągnika. Do zakupywanego osprzętu zazwyczaj są dołączane tabele, które podają wartości przybliżone. Wyznaczenie dokładnej dawki nawozu najlepiej oprzeć o tzw. próbę wodną.

29 Porady Praktyka Pierwsza aplikacja RSM w gospodarstwie rolnym Dobrocin w 1994 roku. Spółdzielnia AGRO w Małdytach, jeden z czołowych dystrybutorów RSM w Polsce. Firma działa na terenie województw: pomorskiego, warmińsko-mazurskiego i mazowieckiego. EFEKTYWNOŚĆ RSM Zdecydowanie wyższa niż nawozy sypkie. Wieloletnie doświadczenia pokazują, że różnica dochodzi nawet do 15%. Przy plonie ok. 5/6 ton pszenicy z hektara, jest to około 2,5 do 4,2 kwintala. Zakładając cenę skupu pszenicy około 800 złotych daje nam korzyść od 200 do 336 złotych z 1 ha. DODATKI DO RSM Inhibitor ureazy dodany do RSM powoduje ograniczenie strat azotu (powstrzymuje jego rozkład i ulotnienie się). Koszt inhibitora to ok. 30 zł/ha. OPRYSK / PRÓBA WODNA Należy zastosować odpowiednią kryzę, dobór ciśnienia oraz dostosować prędkość jazdy (6/8 km/ha) RSM z uwagi na gęstość i zawartość azotu sprawia określone kłopoty przeliczeniowe w ustawianiu opryskiwaczy. Najlepiej jest zrobić tzw. próbę wodną i zastosować przelicznik 3,125. Jeżeli w próbie wyszło nam np. 180 litrów wody, to azotu w RSM byłoby 180 : 3,125 = 57,6 kh/ha. Jeżeli planujemy dawkę azotu 90 kg/ha, to wówczas wody w próbie powinno być 90 x 3,125 = 281 l/ha

30 Porady Praktyka Dawki azotu w RSM nie różnią się zasadniczo od dawek SAG czy mocznika, ale co potwierdziły plony pszenicy są efektywniejsze nawet do 15% Dawki i terminy w zbożach ozimych (RSM 32%) Przy optymalizacji pozostałych czynników, tj. gleby, nawożenia PK, zasobność gleby, PH, przedplony, odmiany, itp., stosujemy 4 dawki: przed siewem lub wschodami do 40 kg N krzewienie kg N początek strzelania w źdźbło kg N przed kłoszeniem kg N Przedział dawek uzależniony jest od w/w czynników, maksymalny przy optymalnych czynnikach. Przy plonie 7t/ha, pobieranie azotu z gleby ~ 245 kg. Badania potwierdziły, że w pszenicy ozimej stosując RSM, wzrasta zawartość białka, poprawia się jego jakość oraz zawartość glutenu. Parametry techniczne ziarna pszenicy ozimej, nawożonej formą sypką i RSM. Zawartość białka w ziarnie (%) Zawartość glutenu (%) Liczba sedymentacji (ml) Liczba opadania (s) Wodochłonność mąki (%) Masa tysiąca ziaren (g) Ciężar hektolitra SAG 11,5 30,3 24, ,6 42,9 77,9 RSM 13,4 36,6 31, ,1 46,1 79,1

31 Porady Praktyka W rzepaku ozimym przy plonie 3,3 t/ha, dawki nawozu uwarunkowane są również od wielu czynników tj.: gleba, ph, przedplon, zamierzony plon, zawartość azotu dostępnego w glebie. Zawartość azotu w glebie : Wysoka dawka do 130 kg N/ha Zamierzony plon ok.3 tony/ha Średnia kg N/ha Zawartość azotu w glebie : Wysoka dawka do 150 kg N/ha Zamierzony plon ok. 3, 5 tony/ha Średnia kg N/ha Kukurydza przy plonie zielonej masy ok. 70t/ha (ziarna ok.10% zielonej masy) potrzebuje ok. 210 kg N/ha. Nawożenie w zależności od dostępnego w glebie azotu, przedstawia się następująco : Zawartość azotu w glebie: Wysoka dawka 145 kg N/ha Średnia 155 kg N/ha Niska 165 kg N/ha

32 Nowe nawozy z Puław PULASKA 20N + 6S RSMS 27N + 3S Saldo bilansu siarki w rolnictwie i zasobność gleb obniża się na skutek ograniczenia emisji siarki do atmosfery. Szacuje się, że obecnie roczne zapotrzebowanie roślin uprawnych na siarkę na świecie wynosi około mln ton. Oznacza to światowy deficyt tego pierwiastka wynoszący obecnie 7-8 mln ton. RSMS 27N + 3S RSM+S to roztwór saletrzano-mocznikowy wzbogacony o siarkę. Jako nawóz płynny, zawierający 27% azotu i 3% siarki doskonale nadaje się do nawożenia upraw rolnych. Uniwersalność RSM+S polega na jednoczesnym działaniu azotu w postaci saletrzanej, amonowej i amidowej. Obecność tych form w jednym nawozie pozwala zaspokoić potrzeby każdej rośliny względem siarki i azotu. PULASKA 20 N + 6S Stosunek azotu do siarki sprawia, że pierwiastki te szybko wchodzą w metabolizm roślin. Zawartość azotu w dwóch formach pozwala roślinom na jego stopniowe pobieranie w różnych temperaturach. Dodatek inhibitora korozji pozwala na dłuższy okres magazynowania w stalowych zbiornikach. Wartość ph 6-7 jest bardzo korzystna dla strefy korzeniowej roślin. Szczególnie przydatny w nawożeniu roślin siarkolubnych zarówno w rolnictwie, jak i w ogrodnictwie. Aplikacja produktu następuje za pomocą oprysku, węży rozlewowych. Produkt nadaje się do dalszego wykorzystania jako surowiec do produkcji RSM-S.

33 Notatki

34 Notatki

35 Notatki

36 Dziękuję za uwagę Zakłady Azotowe PUŁAWY SA Dział Sprzedaży Krajowej Nawozów, Al. Tysiąclecia Państwa Polskiego 13, Puławy, tel.: , fax: