OPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) dla przedmiotu PRAWO ENERGETYCZNE na kierunku Administracja

Transkrypt

1 Poznań, dnia 30 września 2016 roku dr Piotr Lissoń Katedra Publicznego Prawa Gospodarczego OPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) dla przedmiotu PRAWO ENERGETYCZNE na kierunku Administracja I. Informacje ogólne 1. Nazwa modułu kształcenia Prawo energetyczne 2. Kod modułu kształcenia 10-PEw-a2-s, 10-PEw-a2-n 3. Rodzaj modułu kształcenia obowiązkowy lub fakultatywny Fakultatywny 4. Kierunek studiów Administracja 5. Poziom studiów I lub II stopień, lub jednolite studia magisterskie Studia II stopnia 6. Rok studiów (jeśli obowiązuje) Drugi rok studiów 7. Semestr zimowy lub letni Semestr zimowy 8. Rodzaje zajęć i liczba godzin (np. 15h W, 30h ćw) 30h Wykład (tryb stacjonarny) 12h Wykład (tryb niestacjonarny) + 18h e-learningu 9. Liczba punktów ECTS 3 ECTS 10. Imię, nazwisko, tytuł/stopień naukowy, adres wykładowcy (wykładowców) / prowadzących zajęcia Wykład: Dr Piotr Lissoń piotr.lisson@amu.edu.pl 1

2 11. Język wykładowy Język polski II. Informacje szczegółowe 1. Cel (cele) modułu kształcenia Przyswojenie przez studenta wiedzy z zakresu prawa energetycznego. Poznanie najważniejszych pojęć, zadań i kompetencji właściwych organów administracji, poznanie instrumentów regulacji rynku energetycznego, środków ochrony prawnej, praw i obowiązków dostawców i odbiorców energii i paliw. Przyswojenie umiejętności rozwiązywania kazusów oraz dokonywania obliczeń wysokości taryf i opłat. 2. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji społecznych (jeśli obowiązują) Podstawowa wiedza w zakresie stanowienia, obowiązywania, funkcjonowania, interpretowania i stosowania obowiązującego prawa polskiego oraz prawa Unii Europejskiej 3. Efekty kształcenia w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji społecznych dla modułu kształcenia i odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów Symbol efektów kształcenia* PE_01 Po zakończeniu modułu (przedmiotu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów kształcenia student potrafi: Zdefiniować pojęcie prawa energetycznego i wskazać najważniejsze akty prawne prawa polskiego i prawa unijnego Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów # K_W01, K_W02, K_W04, K_W05, K_W07 K_U01, K_U02 PE_02 Wskazać najważniejsze cele oraz skutki prawne uchwalenia polityki energetycznej państwa K_W02, K_W05 K_U02, K_U03 PE_03 PE_04 Wskazać cechy organu regulacyjnego, najważniejsze instrumenty regulacji rynku energetycznego oraz cele, których realizacji one służą Określić pozycję gminy na rynku energetycznym i wskazać najważniejsze zadania gmin wyznaczone przepisami prawa energetycznego K_W03, K_W04, K_W05 K_U01, K_U02, K_U03 K_W03, K_W05 K_U02, K_U03 2

3 PE_07 PE_ 08 PE_09 PE_10 4. Treści kształcenia Wymienić rodzaje działalności na poszczególnych rynkach energetycznych oraz rodzaje przedsiębiorstw (w tym podać przykłady przedsiębiorstw działających na polskim rynku) oraz określić, które rodzaje działalności prowadzone są w warunkach monopolu Wyjaśnić zasady i tryb zatwierdzania taryf energetycznych, zasady zmiany sprzedawcy energii i paliw. Określić rodzaje i sposób zawierania umów na rynku energii Wskazać składniki taryfy energii elektrycznej dla odbiorców w grupie G. Student potrafi ponadto obliczyć wysokość opłat za energię elektryczną po wprowadzeniu opłaty OZE Wyjaśnić sposób działania poszczególnych mechanizmów wsparcia wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych. Obliczyć wysokość wsparcia dla mikroinstalacji Obliczyć wysokość zaliczki na poczet opłaty przyłączeniowej oraz opłaty za przyłączenie do sieci Określić jakie środki ochrony prawnej zostały przewidziane w przepisach ustawy Prawo energetyczne K_W05, K_W09 K_U01, K_U02, K_U03, K_U04, K_U06 K_W05 K_U01, K_U03, K_U04, K_U06 K_W05, K_W06 K_U01, K_U03, K_U04, K_U06 K_W05, K_W06, K_W09 K_U01, K_U02, K_U03, K_U04, K_U06 K_W05, K_W06, K_W09 K_U01, K_U03, K_U04, K_U06 K_W05, K_W06 K_U01, K_U03, K_U04, K_U06 Nazwa modułu kształcenia: Prawo Energetyczne Symbol treści kształcenia* TK_01 TK_02 TK_03 Opis treści kształcenia Pojęcie i zakres Prawa energetycznego. Podstawowe akty prawne prawa polskiego oraz prawa unijnego Polityka energetyczna państwa. Tryb opracowywania i przyjmowania oraz charakter prawny. Cele i treść aktualnej PEP Pozycja i zadania Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki jako organu regulacyjnego na rynku energetycznym. Odniesienie do efektów kształcenia modułu # PE_01 PE_02 PE_03 PE_10 3

4 Pojęcie i cele regulacji. Niezależność organu regulacyjnego. Postępowanie przed Prezesem URE i postępowanie odwoławcze TK_04 Zadania gmin w zakresie energetyki PE_04 TK_05 Instrumenty regulacji rynku energetycznego: koncesjonowanie, zatwierdzanie taryf, uzgadnianie planów rozwoju, zatwierdzanie instrukcji ruchu i eksploatacji systemów dystrybucyjnych i przesyłowych, rozstrzyganie sporów, nakładanie kar pieniężnych PE_03 PE_10 TK_06 TK_07 TK_08 TK_09 TK-10 Struktura rynku energetycznego. Pojęcie przedsiębiorstwa energetycznego, pojęcie przedsiębiorstwa zintegrowanego pionowo, pojęcia przesyłanie, dystrybucja, obrót paliwami i energią. Zasada dostępu stron trzecich do sieci (TPA), zasada rozdzielenia poszczególnych rodzajów działalności (unbundling) Zasady wytwarzania energii elektrycznej. Pojęcie jednostki wytwórczej, elektrowni systemowych, kogeneracji i trójgeneracji. Sytuacja prawna wytwórcy energii w mikroinstalacji oraz w małej instalacji. Pojęcie odnawialnych źródeł energii. Pojęcie elektrowni fotowoltaicznej, elektrowni słonecznej, podział elektrowni wiatrowych na on-shore i off-shore. Tzw. obligo giełdowe wytwórców energii elektrycznej. Systemy wsparcia wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych. System świadectw pochodzenia, system aukcyjny (cena referencyjna, liczba i rodzaje aukcji) oraz system taryf gwarantowanych. Opłaty OZE, zadania sprzedawcy zobowiązanego oraz zadania OREO S.A. Zasady przesyłania i dystrybucji energii elektrycznej. Pojęcie sieci przesyłowych i dystrybucyjnych, pojęcie i zadania OSP i (rola PSE S.A.). Pojęcie bilansowania systemu. Zasady przyłączania do sieci przesyłowej i dystrybucyjnej. Opłata za przyłączenie do sieci oraz zaliczka na poczet opłaty przyłączeniowej. Odmowa zawarcia umowy o przyłączenie do sieci. Zasad funkcjonowania rynku obrotu energią. Zasada swobodnego wyboru sprzedawcy. Struktura taryfy G11 (opłata za energię czynną, opłata sieciowa, opłata jakościowa, opłata stała za dystrybucję, opłata przejściowa, opłata abonamentowa). Umowa kompleksowa, usługa kompleksowa PE_07 PE_08 PE_09 PE_07 4

5 TK-11 TK-12 TK-13 TK-14 TK-15 oraz sprzedawca z urzędu. Sytuacja prawna odbiorców wrażliwych energii elektrycznej. Struktura rynku gazowego. Pojęcie paliw gazowych. Rodzaje gazu: gaz wytwarzany (LPG, biogaz, węglowy, drzewny), gaz wydobywany (NG, LNG, CNG), gaz z łupków, tight gas oraz hydraty metanu. Pojęcie instalacji magazynowej i OSM. Pojęcie instalacji skroplonego gazu ziemnego i OSS. Pojęcie sieci przesyłowych i dystrybucyjnych gazu. Pojęcie OSP i OSD w sektorze gazowym. Rola OGP GAZ SYSTEM S.A. Najważniejsze gazociągi tranzytowe gazu z Federacji Rosyjskiej. Zasady funkcjonowania rynku obrotu gazem. Tzw. obligo giełdowe. Taryfy gazowe. Zasady zmiany sprzedawcy gazu. Sytuacja prawna odbiorców wrażliwych na rynku gazowym. Zasady funkcjonowania rynku paliwowego. Rodzaje paliw płynnych. Zasady wytwarzania, przesyłania, dystrybucji i obrotu paliwami płynnymi. Zasady wytwarzania i wprowadzania do obrotu biopaliw i biokomponentów. Narodowy Cel Wskaźnikowy. Rola Prezesa Agencji Rynku Rolnego. Kontrola jakości paliw i biopaliw. Zasady funkcjonowania rynku ciepłowniczego. Pojęcie ciepła systemowego. Wytwarzanie, przesyłanie, dystrybucja i obrót energią cieplną. 5. Zalecana literatura Literatura podstawowa: 1) B. Popowska, E. Kosiński, P. Lissoń, Prawne uwarunkowania konkurencji na rynku gazu, Warszawa ) P. Lissoń, K. Ziemski, Inwestycje infrastrukturalne i ochrona środowiska w prawie energetycznym, Poznań ) J. Baehr, P. Lissoń, J. Pokrzywniak, M. Szambelańczyk (red.), Ustawa o odnawialnych źródłach energii. Komentarz, Warszawa ) A. Szafrański, Prawo energetyczne. Wartości i instrumenty ich realizacji, Warszawa ) M. Pawełczyk, Publicznoprawne obowiązki przedsiębiorstw energetycznych jako instrument zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego w Polsce, Toruń ) F. Elżanowski, Prawnoprocesowa sytuacja przedsiębiorstwa energetycznego w sprawach z zakresu regulacji energetyki, Warszawa ) F. Elżanowski, Polityka energetyczna. Prawne instrumenty realizacji, Warszawa ) A. Walaszek-Pyzioł: Energia i Prawo, Warszawa 2002 Literatura uzupełniająca: 5

6 1) M. Domagała, Obowiązek współpracy gospodarczej przedsiębiorstw energetycznych, Lublin ) M. Pawełczyk (red.), Prawo energetyczne. Komentarz, Poznań ) M. Swora, Z. Muras (red.), Prawo energetyczne. Komentarz, Warszawa ) M. Czarnecka, T. Ogłódek, Prawo energetyczne. Komentarz. Warszawa ) J. Baehr, E. Stawicki, J. Antczak, Prawo energetyczne. Komentarz, Zakamycze ) H. Palarz, Prawo energetyczne z komentarzem, Gdańsk ) I. Muszyński, Ustawa prawo energetyczne. Komentarz, Warszawa ) A. Walaszek-Pyzioł, W. Pyzioł, Prawo energetyczne. Komentarz, Warszawa ) A. Walaszek-Pyzioł (red.), Regulacja innowacja w sektorze energetycznym, Warszawa ) M. Wierzbowski, R. Stankiewicz (red.), Współczesne problemy prawa energetycznego, Warszawa ) B. Nowak, Wewnętrzny rynek energii w Unii Europejskiej. Studium porównawcze na podstawie sektorów energii elektrycznej i gazu, Warszawa ) W. Hoff, Prawny model regulacji sektorowej, Warszawa ) M. Szydło, Regulacja sektorów infrasrtukturalnych jako rodzaj funkcji państwa wobec gospodarki, Warszawa ) A. T. Szablewski, Zarys teorii i praktyki reform regulacyjnych na przykładzie energetyki, Łódź Warszawa ) A. Dobroczyńska, L. Juchniewicz, B. Zalewski, Regulacja energetyki w Polsce, Warszawa Toruń Informacja o przewidywanej możliwości wykorzystania b-learningu - 7. Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć, instrukcjami do laboratorium, itp. 1) Strona internetowa Katedry Publicznego Prawa Gospodarczego 2) Strona internetowa Urzędu Regulacji Energetyki ( 3) Biblioteka UAM, Biblioteka i czytelnia Wydziału Prawa i Administracji UAM III. Informacje dodatkowe 1. Odniesienie efektów kształcenia i treści kształcenia do sposobów prowadzenia zajęć i metod oceniania Nazwa modułu (przedmiotu): Prawo Energetyczne Symbol efektu kształcenia dla modułu * PE_01 PE_02 PE_03 Symbol treści kształcenia realizowanych w trakcie zajęć # TK_01 TK_02 TK_03, TK_05 Sposoby prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych efektów kształcenia Metody oceniania stopnia osiągnięcia założonego efektu kształcenia & 6

7 PE_04 PE_07 PE_08 PE_09 PE_10 TK_04 TK_06, TK_07, TK_09, TK_11, TK_12, TK_13, TK_14, TK_15 TK_06, TK_09, TK_10, TK_13, TK_15 TK_08, TK_10 TK_08 TK_09 TK_03, TK_05 oraz rozwiązywaniem zadań i kazusów oraz rozwiązywaniem zadań i kazusów oraz rozwiązywaniem zadań i kazusów oraz rozwiązywaniem kazusów Zaleca się podanie przykładowych zadań (pytań) służących ocenie osiągnięcia opisanych efektów kształcenia. 2. Obciążenie pracą studenta (punkty ECTS) Nazwa modułu (przedmiotu): Prawo Energetyczne Forma aktywności Godziny zajęć (wg planu studiów) z nauczycielem Praca własna studenta # SUMA GODZIN SUMARYCZNA LICZBA PUNKTÓW ECTS DLA MODUŁU (PRZEDMIOTU) 3 Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności * 30 W (studia stacjonarne) 12 W + 18 e-learningu (studia niestacjonarne) Przygotowanie się do zaliczenia: 15 godz. 45 godz. / 45 godz. 3. Sumaryczne wskaźniki ilościowe a) Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich 7

8 3 ECTS b) Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym, takich jak zajęcia laboratoryjne i projektowe 4. Kryteria oceniania Logiczny wybór poprawnej odpowiedzi w przypadku pytań testowych; poprawność merytoryczna w przypadku pytań opisowych, poprawny dobór przepisów prawnych, umiejętność argumentacji i czytelnego opisu dokonywanych czynności w przypadku rozwiązywania kazusu.... Piotr Lissoń 8