Badanie opinii mieszkańców Olsztyna. na temat Olszyńskiego Budżetu Obywatelskiego

Transkrypt

1 Badanie opinii mieszkańców Olsztyna na temat Olszyńskiego Budżetu Obywatelskiego 1

2 1 Spis treści 1 Spis treści Wprowadzenie i metodologia Wiedza i opinie na temat Olsztyńskiego Budżetu Obywatelskiego Zaangażowanie i głosowanie w OBO Opinie na temat organizacji OBO Budżet Obywatelski z perspektywy projektodawców Termin realizacji: grudzień Opracowanie: Agencja Badawcza KF Research, Zespół badawczy, pod kierownictwem Agnieszki Morysińskiej 2

3 2 Wprowadzenie i metodologia Badanie zrealizowane zostało w ramach Olsztyńskiego Panelu Obywatelskiego na próbie 539 mieszkańców Olsztyna. 50% zrealizowanej próby stanowiły wywiady zrealizowane on line (ankiety wypełnione samodzielnie przez uczestników Olsztyńskiego Panelu Obywatelskiego), 50% wywiady telefoniczne z losowo dobranymi mieszkańcami miasta. Struktura próby odzwierciedla strukturę mieszkańców Olsztyna w wieku 18 lat i więcej pod względem płci, wieku, wykształcenia oraz miejsca zamieszkania. Próba dobierana była w sposób kwotowo losowy, a następnie poddana korygującej procedurze ważenia. W ramach badania zrealizowano także wywiady z projektodawcami - osobami zaangażowanymi w przygotowanie i złożenie wniosków w ramach OBO razem 53 wywiady. Wyniki badania dla tej grupy przedstawione zostały w ostatnim rozdziale. Niżej przedstawiamy główne charakterystyki próby. UWAGA DOTYCZĄCA CZYTANIA DANYCH NA WYKRESACH. Dla przejrzystości, dane prezentowane są w liczbach całkowitych. W konsekwencji, w przypadku niektórych wykresów wartości mogą nie sumować się do 100%. Niewielkie różnice +/-2pkt są efektem zaokrąglenia do wartości całkowitych lub też mogą wynikać z braków danych 3

4 MIEJSCE ZAMIESZKANIA W OLSZTYNIE: N=539 Brzeziny 2% Dajtki 3% Generałów 5% Grunwaldzkie 3% Gutkowo 4% Jaroty 15% Kętrzyńskiego 2% Kormoran 4% Kortowo 1% Kościuszki 1% Likusy 3% Mazurskie 4% Nad Jeziorem Długim 2% Nagórki 4% Pieczewo 2% Podgrodzie 9% Podleśna 4% Pojezierze 3% Redykajny 1% Śródmieście 6% Wojska Polskiego 2% Zatorze 15% Zielona Górka 1% 4

5 3 Wiedza i opinie na temat Olsztyńskiego Budżetu Obywatelskiego Zdecydowana większość mieszkańców Olsztyna (80%) słyszała o Olsztyńskim Budżecie Obywatelskim (OBO). Inicjatywa ta nieco lepiej znana jest mężczyznom (88%) niż kobietom (75%) oraz osobom powyżej 45 roku życia (85%). Relatywnie najgorzej poinformowaną o OBO grupą są osoby najmłodsze, do 25 roku życia (76%), oraz osoby bezrobotne (34%). Częściej o Olszyńskim Budżecie Obywatelskim słyszały osoby z wyższym wykształceniem (87%) niż ze średnim lub niższym (79%). W opinii przeważającej większości Olsztyński Budżet Obywatelski jest inicjatywą potrzebną w mieście. 70% badanych uważa, iż bardzo dobrze, że OBO jest realizowany, a kolejne 24%, iż raczej dobrze. Jedynie 6% badanych uznaje narzędzie budżetu obywatelskiego za niepotrzebne lub ocenia go ambiwalentnie. Warto zwrócić uwagę, iż podobnie pozytywnie budżet obywatelski oceniany jest przez osoby, które głosowały (96%), jak i te, które nie głosowały w ostatniej edycji OBO (93%). Bezspornie najważniejszym źródłem informacji o Olszyńskim Budżecie Obywatelskim był w ostatniej edycji Internet, w tym przede wszystkim strona Urzędu Miasta oraz inne portale informacyjne. Dość ważnym źródłem informacji o OBO była także prasa i media społecznościowe. Nieco mniej istotne były natomiast bezpośrednie kanały komunikacji spotkania informacyjne, czy też nieformalne rozmowy z rodziną/znajomymi oraz radio i telewizja. 5

6 Jako najważniejsze kanały komunikacji wskazywano bezpośrednio na (w kolejności od najczęściej do najrzadziej wymienianego): 1. Urząd Miasta (strona) 2. Gazeta Olsztyńska (prasa) 3. Gazetaolsztyńska.pl (portal) 4. Radio Olsztyn 5. Gazeta Wyborcza (prasa) 6. Spotkania informacyjne organizowane przez Urząd Miasta 7. Gazeta.pl (portal) 8. Wm.pl / olsztyn.wm.pl (portal) 9. TVP Olsztyn 10. Spotkania informacyjne organizowane przez Rady Osiedli 11. Strony OBO 12. Eska 13. Olsztyn.com.pl (portal) 14. Facebook 15. Onet (portal) 6

7 Jakie były w Pana(i) przypadku najważniejsze źródła informacji na temat OBO skąd dowiadywał(a) się Pan(i) najwięcej? STRONY/PORTALE INTERNETOWE OGÓŁEM 39% STRONA INTERNETOWA URZĘDU MIASTA Jakie konkretnie tytuły/stacje/portale ma Pan(i) na myśli? gazetaolsztyńska.pl 11,5% strona Urzędu Miasta 7,7% Nie pamiętam 7,1% gazeta.pl 5,1% wm.pl / olsztyn.wm.pl 5,0% strony OBO 3,5% olsztyn.com.pl 2,3% Facebook 2,1% onet 2,0% inne 1,0% lokalne portale informacyjne 0,6% warmia i mazury 0,6% Forum Rozwoju Olsztyna 0,3% olsztyn24 0,3% wp.pl 0,2% olsztynzyje.pl 0,1% ro.com.pl 0,1% 34,9% PRASA OGÓŁEM 24% Gazeta Olsztyńska 17,0% Gazeta Wyborcza 6,5% Nie wiem/ trudno powiedzieć 3,1% Inne 1,3% Olsztyniak 0,3% STACJE RADIOWE OGÓŁEM 11% Radio Olsztyn 8,2% Eska 2,7% Radio Plus 0,7% Radio Zet Gold 0,3% Radio UWM FM 0,1% Polskie Radio 0,1% STACJE TELEWIZYJNE OGÓŁEM 6% TVP Olsztyn 4,1% TVN 0,8% TVP 3 0,8% Polsat 0,6% TVP 0,6% Inne 0,1% SPOTKANIA ORGANIZATORZY SPOTKAŃ OGÓŁEM 12% Miasto / Urząd Miasta 6,2% Rada Osiedla 3,8% organizacja pozarządowa 1,7% Szkoła 1,0% inne 0,1% społecznicy 0,1% 7

8 4 Zaangażowanie i głosowanie w OBO Wedle uzyskanych deklaracji w Olsztyńskim Budżecie Obywatelskim głosowało 54% mieszkańców. Wynik ten w oczywisty sposób jest zawyżony. Pamiętać jednak należy tu o charakterze próby badawczej (badanie realizowane było wśród uczestników Panelu Obywatelskiego, osób przeciętnie bardziej zaangażowanych w życie miasta) oraz o obserwowanym w wielu badaniach czynniku aprobaty społecznej. 13% spośród wszystkich badanych aktywnie działało na rzecz promocji wniosków, a 5% uczestniczyło w przygotowaniu i zgłoszeniu wniosku. W głosowaniu najrzadziej udział brały osoby młode do 35 roku życia. Najczęściej natomiast osoby w wieku lat oraz 71 lat i więcej. Przeciętnie bardziej aktywni byli również mężczyźni niż kobiety. 8

9 Obok braku wiedzy na temat istnienia Olszyńskiego Budżetu Obywatelskiego, drugą kluczową przyczyną absencji w głosowaniu była nieznajomość terminu głosowania (30%) lub przegapienie tego terminu (33%). Warto zwrócić uwagę, iż znaczna cześć osób uchyliła się od głosowania z braku wiedzy na temat projektów (14%) lub sposobu głosowania (10%). Podkreślić również należy, iż najmniej poinformowaną grupą okazują się niegłosujące osoby do 25 roku życiu. 43% z nich nie znało terminu głosowania, a 25% nie znało projektów, na które można głosować. Osoby głosujące najczęściej zapoznawały się jedynie z kilkoma projektami osiedlowymi (48%) oraz kilkoma projektami zintegrowanymi (44%). Dużo mniejszy odsetek zapoznał się ze wszystkim projektami (odpowiednio 39% i 30%). Warto zwrócić uwagę, iż liczne było grono głosujących, które zapoznało się tylko z jednym projektem (odpowiednio 8% i 9%). Dla wielu mieszkańców dużo ważniejsze były projekty osiedlowe. 28% badanych zagłosowały tylko na ten typ projektu, a 13% w ogóle nie zapoznało się z żadnym projektem zintegrowanym. Po części wynik ten wskazywać może również na brak wiedzy o możliwości głosowania na obydwa typy projektów. Warto też dodać, iż projekty osiedlowe uznane zostały za najważniejszy typ projektu przez 49% badanych, zaś projekty zintegrowane jedynie przez 16%. Ważniejsze z punkt widzenia mieszkańców wydają się nieobecne w tej edycji projekty miejskie obejmujące region całego miasta - 34% wskazało je na pierwszym, a 34% na drugim miejscu. Głównym źródłem informacji o poddanych w procedurze głosowania projektach była strona internetowa Urzędu Miasta - korzystało z niej w tym względzie 63% głosujących. Kolejne 20% miało natomiast styczność z przygotowaną broszurą informacyjną. Z tego punktu widzenia, w kolejnych edycjach z pewnością warto dołożyć jak największych starań do sposobu prezentacji projektów na tych nośnikach. Dla wielu głosujących ważne były też bezpośrednie kanały informacji 20% dowiedziało się o projektach od rodziny/znajomych, a 23% od osób namawiających do głosowania na określone projekty. 9

10 10

11 5 Opinie na temat organizacji OBO Zdecydowana większość głosujących pozytywnie ocenia organizację Olszyńskiego Budżetu Obywatelskiego 18% bardzo dobrze oraz 59% raczej dobrze. Ocenę ambiwalentną (ani dobrze ani źle) wystawiło 17% badanych, a ocenę negatywną jedynie 4% badanych. Najwięcej osób sceptycznie nastawionych do organizacji OBO znalazło się w grupie wiekowej lat (33% ocen ambiwalentnych oraz negatywnych). 11

12 Zdecydowana większość objętych badaniem jako preferowaną formę głosowania wskazała głosowanie elektronicznie (86%). Zwolennicy głosowania tradycyjnego, w formie papierowej, stanowili jedynie 14% badanych. Jednoznacznie wskazuje to w jakim kierunku należy rozwijać procedury oraz jak kształtować komunikację i przekaz tak, aby w przyszłych edycjach jak największej liczbie olsztynian umożliwić i ułatwić ten właśnie sposób głosowania. Przeważająca większość (74%) nie dostrzega konieczność wprowadzenia żadnych zmian w procedurze głosowania. Uwagi w tym względzie zgłosiło 13% badanych. Najczęściej wskazywano na konieczność rezygnacji ze zbierania nr PESEL oraz ułatwienia głosowania w sposób elektroniczny poprzez poprawienie systemu głosowania internetowego oraz stworzenie aplikacji mobilnej. 42% uznało też, że 10 dniowy czas przeznaczony na głosowanie może być za krótki. Proponowane przez mieszkańców zmiany w organizacji Olsztyńskiego Budżetu Obywatelskiego wskazują na bardzo duże znaczenie tego instrumentu dla olsztynian. 63% badanych opowiada się za zwiększeniem środków przeznaczonych na OBO. Duża grupa badanych zwraca także uwagę na konieczność większej popularyzacji i promocji tego narzędzia (39%), w tym również poprzez nadanie większego znaczenia spotkaniom z mieszkańcami (33%). Ważnym postulatem dla prawie jednej trzeciej badanych (29%) jest natomiast wydłużenie czasu na przygotowanie i składanie wniosków. Mieszkańcy nie dostrzegają natomiast konieczności ograniczenia OBO do projektów tylko osiedlowych lub tylko zintegrowanych. Znaczna część badanych (45%) opowiada się natomiast za wyłączaniem z OBO inwestycji realizowanych na terenie placówek oświatowych. 12

13 PROPONOWANE ZMIANY W PROCEDURZE GŁOSOWANIA Brak konieczności podawania nr PESEL 21% Poprawić system głosowania internetowego 18% Łatwiejszy dostęp do głosowania (np możliwość oddawania głosu poza punktami) 6% większa promocja / informacja 6% Możliwość głosowania na więcej niż jeden wniosek 5% Aplikacja mobilna 5% Zmniejszyć format karty do głosowania 2% Ograniczenia w głosowaniu z jednego komputera / telefonu 2% Bardziej przejrzysta instrukcja 2% Wyeliminować głosowanie drogą elektroniczną 2% Jasne zasady rozdawania kart do głosowania 1% Lepsza weryfikacja projektów 1% Inny podział kategorii projektów 1% Wyeliminować problemy z sms potwierdzającym przyjęcie zgłoszenia 1% Możliwość oddania kilku głosów z jednego komputera 1% Karty nie muszą być na tak drogim papierze 1% Zniesienie ograniczeń w głosowaniu elektronicznym z potwierdzeniem SMS 1% Utrzymać oba sposoby głosowania 1% Dodatkowa opcja przez sms 1% Ograniczenie punktów głosowania 1% Głosowanie tylko drogą internetową 1% Dokładniejsza informacja na temat projektów 1% Lepsze uwierzytelnienie osób głosujących elektronicznie 1% nie wiem/ trudno powiedzieć 12% inne 11% N=37 osoby głosujące i dostrzegające konieczność zmian w procedurze głosowania 13

14 6 Budżet Obywatelski z perspektywy projektodawców W badaniu udział wzięły 53 osoby, które zadeklarowały, iż były zaangażowane w przygotowanie i złożenie projektów. Ich postulaty oraz oceny nieco różnicą się od opinii wyrażanych przez mieszkańców. Przede wszystkim zauważyć należy, iż projektodawcy istotnie lepiej niż ogół mieszkańców oceniają organizację i przebieg OBO (89% ocen pozytywnych w porównaniu do 77%). Podobnie jak mieszkańcy, opowiadają się za zwiększeniem środków przeznaczonych na realizację zadań w ramach OBO (75%). Znaczne grono badanych podkreśla konieczność intensyfikacji działań na rzecz promocji OBO (41%) oraz opowiada się z wydłużeniem czasu przeznaczonego na składanie wniosków (35%). Prawie jedna trzecie projektodawców (32%) postulowała także zwiększenie dostępności punktów konsultacyjnych. 14

15 Co Pana(i) zdaniem, jeżeli w ogóle, należy zmienić w zasadach Olsztyńskiego Budżetu Obywatelskiego w przyszłych edycjach? Zwiększyć wysokość środków przeznaczonych na realizację zadań, 75% Zwiększyć działania na rzecz promocji oraz informacji o OBO i projektach? 41% Wydłużyć czas na składanie wniosków, 35% Zwiększyć dostępność punktów konsultacyjnych, 32% Zwiększyć liczbę spotkań z mieszkańcami, 31% Ograniczyć budżet obywatelski wyłącznie do projektów osiedlowych, 13% Więcej spotkań z mieszkańcami / informacji o OBO podczas spotkań z mieszkańcami 11% Więcej informacji w mediach 6% Większa promocja OBO / więcej informacji 5% Więcej broszur i ulotek (do skrzynek pocztowych) 4% Więcej informacji na portalach internetowych 3% Nie należy wprowadzać żadnych zmian 2% Ograniczyć budżet obywatelski wyłącznie do projektów ogólnomiejskich, 1% Więcej informacji w miejscach publicznych (sklepy/ biblioteki / przystanki) 1% Niektóre projekty (remonty chodników, parkingi) nie powinny być finansowane z OBO 1% Więcej plakatów / billboardów 1% Wydłużyć czas głosowania 1% Wprowadzić działania zwiększające zaangażowanie mieszkańców / zachęcać do głosowania 1% Lepsza weryfikacja projektów 1% Głosowanie nie tylko online 1% Nie wiem / brak odpowiedzi 10% N=53 osoby zaangażowane w przygotowanie i złożenie wniosków Prawie połowa projektodawców (44%) opowiada się natomiast za wprowadzeniem zmian w procedurze głosowania. Cztery najczęściej wskazywane zmiany dotyczyły: rezygnacji ze zbierania nr PESEL, wprowadzenia możliwości głosowania na więcej niż jeden wniosek, poprawy internetowego systemu głosowania oraz wprowadzenia aplikacji mobilnej umożlwiającej głosowanie. 15

16 Duże grono projektodawców, podobnie jak mieszkańców, zwraca uwagę, iż czas przeznaczony na głosowanie może być za krótki (42%). Projektodawcy, częściej natomiast niż mieszkańcy opowiadają się za tradycyjną formą głosowani (37%) oraz za traktowaniem inwestycji realizowanych na terenie placówek oświatowych na równi z innymi projektami (53%). Niespełna co piąta osoba zaangażowana w przygotowywanie i składanie wniosków zgłosiła konieczność zmian w podstawowych procedurach w tym zakresie. 17% postuluje wprowadzenia zmian w procedurze składania wniosków oraz formularzu zgłoszeniowym, 15% uważa natomiast, iż należy zmienić zasady wyboru wniosków. Proponowane zmiany przedstawiono w tabeli niżej. Dość pozytywnie oceniono także funkcjonowanie punktów konsultacyjnych, choć liczne jest grono osób, które w ogóle z nich nie korzystały. W tym kontekście zgłaszano konieczność zwiększenia dostępności punktów konsultacyjnych oraz poszerzenia kompetencji i możliwości pomocy dostępnych w PK. 16

17 ZMIANY W PROCEDURZE PRZYGOTOWANIA/SKŁADANIA WNIOSKÓW [N=9] Szersze konsultacje społeczne 38% Koszty przy projektach dla indywidualnego zleceniodawcy nie powinny być inne niż dla jednostek 24% Ostrzejsza weryfikacja projektów (np. pod kątem ogólnodostępności) 9% Możliwość składania wniosków w formie elektronicznej 7% Projekty powinny być lepiej opisane 6% Głosowanie tylko drogą elektroniczną 5% Uprościć zliczanie wartości projektów 4% Podniesienie progu poparcia dla wniosków (nie 10, lecz 50 osób) 3% Jaśniejsze kryteria dopuszczania projektów 3% ZMIANY W FORMULARZU ZGŁOSZENIA PROJEKTÓW [N=9] elektroniczne składanie wniosków 27% przyjmować projekty, które wynikają z kompetencji władza miasta (budowa dróg, chodników) 25% skrócić / uprościć wnioski 9% nie wiem/ trudno powiedzieć 39% ZMIANY W PROCEDURZE WYBORU WNIOSKÓW [N=8] Realizować więcej projektów kulturalnych 27% Zaostrzyć procedurę weryfikacji projektów na etapie UM 25% Dopuszczenie wnioskodawców do obserwacji procedury wyborów 10% Ograniczyć liczbę głosów oddanych z 1 komputera 7% Umożliwić zbieranie bezpośrednie głosów 7% Wprowadzić formę papierową wniosków 5% Wydłużyć czas składania wniosków 5% UM powinien badać wnioski tylko pod kątem formalnym 4% Składanie wniosków w formie elektronicznej 3% Lepsza weryfikacja osób głosujących elektronicznie 3% nie wiem/ trudno powiedzieć 5% 17

18 18