Termin realizacji: grudzieo Opracowanie: Agencja Badawcza KF Research, Zespół badawczy, pod kierownictwem Agnieszki Morysioskiej

Transkrypt

1

2 1 Spis treści Nota metodologiczna Wiedza i opinie na temat Olsztyoskiego Budżetu Obywatelskiego Zaangażowanie i głosowanie w OBO Opinie na temat organizacji OBO Budżet Obywatelski z perspektywy projektodawców Termin realizacji: grudzieo Opracowanie: Agencja Badawcza KF Research, Zespół badawczy, pod kierownictwem Agnieszki Morysioskiej

3 Badanie zrealizowane zostało na próbie 223 osób - uczestników Olsztyoskiego Panelu Obywatelskiego oraz wnioskodawców, którzy w 2017 roku złożyli projekt w Olsztyoskim Budżecie Obywatelskim (27 osób). W celu zapewnienia reprezentatywności, próba poddana została korygującej procedurze ważenia ze względu na wiek, płed oraz wykształcenie. Zauważyd jednak należy, iż z racji przynależności do Panelu Obywatelskiego czy też składania projektu do OBO, osoby uczestniczące w badaniu mogą byd zdecydowanie bardziej zaangażowane w mechanizmy partycypacji niż przeciętny mieszkaniec Olsztyna. Stąd też, próba ma charakter bardziej celowy niż reprezentatywny. Ze względu na małą liczebnośd próby, wyniki wskazują natomiast na ogólne tendencje niż są precyzyjną miarą zachowania czy też postaw. Warto jednak podkreślid ich bardzo dużą zbieżnośd z wynikami otrzymanymi w poprzednim pomiarze (w 2016) realizowanym na dużo większej oraz reprezentatywnej próbie mieszkaoców Olsztyna. UWAGA DOTYCZĄCA CZYTANIA DANYCH NA WYKRESACH. Dla przejrzystości, dane prezentowane są w liczbach całkowitych. W konsekwencji, w przypadku niektórych wykresów wartości mogą nie sumowad się do 100%. Niewielkie różnice +/-2pkt są efektem zaokrąglenia do wartości całkowitych lub też mogą wynikad z braków danych.

4 Zdecydowana większośd badanych (90%) słyszała o Olsztyoskim Budżecie Obywatelskim (OBO). Z racji przeciętnie większego zaangażowania uczestników badania w sprawy miasta (o czym pisano w nocie metodologicznej), wyniku tego nie można jednak wprost przekładad na ogół mieszkaoców. W opinii przeważającej większości badanych Olsztyoski Budżet Obywatelski jest inicjatywą potrzebną. Prawie dwie trzecie (64% badanych) uważa, iż to bardzo dobrze, że budżet obywatelski jest realizowany, a kolejne 29%, iż raczej dobrze. Mniej niż co dziesiąty uczestnik badania (7%) uznał OBO za niepotrzebny lub ocenia go ambiwalentnie. Oceny te pozostają w dużej zbieżności z wynikami pomiaru realizowanego po zakooczeniu poprzedniej edycji OBO w 2016 roku. Bezspornie najważniejszym źródłem informacji o Olszyoskim Budżecie Obywatelskim był w ostatniej edycji, podobnie jak i w 2016 roku Internet, w tym przede wszystkim strona Urzędu Miasta, inne portale informacyjne oraz media społecznościowe. Dośd ważnym źródłem informacji o OBO była także prasa i plakaty. Nieco mniej istotne okazały się natomiast bezpośrednie kanały komunikacji spotkania informacyjne, czy też nieformalne rozmowy z rodziną/znajomymi, a także radio i telewizja. Oprócz oficjalnej strony OBO trzy najważniejsze medialne źródła informacji stanowiły: Gazeta Olsztyoska w wersji papierowej, portal internetowy Gazety Olsztyoskiej oraz Melo Radio.

5 Jako najważniejsze kanały komunikacji wskazywano bezpośrednio na (w kolejności od najczęściej do najrzadziej wymienianego): Strona internetowa Urzędu Miasta Olsztyna Gazeta Olsztyoska (prasa) Melo Radio Gazeta Olsztyoska (portal) olsztyn.wm.pl Spotkania informacyjne organizowane przez Urząd Miasta Spotkania informacyjne organizowane przez rady osiedli olsztyn.com.pl Olsztyn24 Gazeta Wyborcza - Olsztyn (portal) Gazeta Wyborcza (prasa) TVP 3 Olsztyn obo.olsztyn.eu Onet - Olsztyn Radio Eska

6 Jakie były w Pana(i) przypadku najważniejsze źródła informacji na temat OBO skąd dowiadywał(a) się Pan(i) najwięcej? STRONY/PORTALE INTERNETOWE OGÓŁEM 36% STRONA INTERNETOWA URZĘDU MIASTA Jakie konkretnie tytuły/stacje/portale ma Pan(i) na myśli? Gazeta Olsztyoska (portal) 10,4% olsztyn.wm.pl 8,7% olsztyn.com.pl 3,5% Olsztyn24 3,2% Gazeta Wyborcza - Olsztyn (portal) 2,8% obo.olsztyn.eu 2,5% Onet - Olsztyn 2,2% Facebook 1,7% olsztyn.eu 0,6% 35,9% PRASA OGÓŁEM 15% Gazeta Olsztyoska 11,3% Gazeta Wyborcza 2,7% STACJE RADIOWE OGÓŁEM 11% Melo Radio 11,1% Eska 2,1% Radio Olsztyn 0,2% Radio UWM 0,2% STACJE TELEWIZYJNE OGÓŁEM 3% SPOTKANIA ORGANIZATORZY SPOTKAO OGÓŁEM 10% TVP Olsztyn 2,7% Miasto / Urząd Miasta 5,6% Rada Osiedla 4,0% organizacja pozarządowa 1,7% Szkoła 0,4%

7 Większośd objętych badaniem osób deklaruje, iż głosowała w Olsztyoskim Budżecie Obywatelskim (83%). Duża częśd tej grupy angażowała się także w działania związane z promocją złożonych projektów. Głównymi przyczynami niegłosowania w Olsztyoskim Budżecie Obywatelskim były: brak wiedzy na temat istnienia OBO, nieznajomośd terminu głosowania, przegapienie tego terminu oraz brak czasu i możliwości głosowania. Warto zwrócid uwagę, iż cześd osób uchyliła się od głosowania ze względu na nieznajomośd projektów (14%) lub sposobu głosowania (11%).

8 Osoby, które oddały swój głos w OBO najczęściej zapoznawały się ze wszystkim (50%) bądź kilkoma projektami osiedlowymi (42%). Podobny wzorzec obserwujemy w przypadku projektów zintegrowanych większy odsetek badanych (48%) zapoznał się ze wszystkim projektami, niż wybranymi kilkoma (32%). Warto jednak zwrócid uwagę, iż podobnie jak w ubiegłym roku, dośd liczne było grono głosujących, którzy zapoznali się tylko z jednym projektem osiedlowym (8%) i/lub zintegrowanym (13%). Dla wielu mieszkaoców dużo ważniejsze były projekty osiedlowe. 24% badanych zagłosowało tylko na ten typ projektu, a 4% w ogóle nie zapoznało się z żadnym projektem zintegrowanym. Wynik ten po części wskazywad może również na brak wiedzy o możliwości głosowania na obydwa typy projektów (na co wskazywano w spontanicznych wypowiedziach). Głównym źródłem informacji o projektach była strona internetowa Urzędu Miasta - korzystało z niej przy tej okazji 68% głosujących. Dla wielu badanych ważne były też bezpośrednie kanały informacji 19% dowiedziało się o projektach od rodziny/znajomych, a 27% od osób namawiających do głosowania na określone projekty.

9 Zdecydowana większośd głosujących, podobnie jak w roku ubiegłym, pozytywnie ocenia organizację Olsztyoskiego Budżetu Obywatelskiego 18% bardzo dobrze oraz 58% raczej dobrze. Ocenę ambiwalentną (ani dobrze ani źle) wystawiło 16% badanych, a ocenę negatywną 7% badanych.

10 Zdecydowana większośd objętych badaniem jako preferowaną formę głosowania wskazała głosowanie elektronicznie (83%). Zwolennicy głosowania tradycyjnego (w formie papierowej) stanowili jedynie 15% badanych, przy czym dużo częściej byli to sami projektodawcy (30%), którym prościej jest w ten właśnie sposób zbierad głosy. Jednoznacznie wskazuje to, w jakim kierunku należy rozwijad procedury oraz jak kształtowad komunikację i przekaz tak, aby w przyszłych edycjach jak największej liczbie olsztynian umożliwid i ułatwid ten właśnie sposób głosowania. Przeważająca większośd (77%), podobniej jak w ubiegłym roku, nie dostrzega konieczności wprowadzenia zmian w procedurze głosowania. Uwagi w tym względzie zgłosiło 10% badanych. Najczęściej wskazywano na koniecznośd rezygnacji ze zbierania nr PESEL, co wielu mieszkaoców zniechęcad może do oddania swojego głosu. Proponowano tu między innymi by pytad o kilka wyrywkowych cyfr nr PESEL. Pojawiła także uwaga wskazująca, iż osoby niezorientowane, głosując elektronicznie mogły nie wiedzied na ile projektów mogą zagłosowad (brak wyraźnej informacji). Zgłoszono również, iż system elektroniczny nie dawał możliwości poprawy błędnie oddanego głosu. Proponowane przez mieszkaoców zmiany w organizacji Olsztyoskiego Budżetu Obywatelskiego wskazują na bardzo duże znaczenie tego instrumentu dla olsztynian. 63% badanych opowiada się za zwiększeniem środków przeznaczonych na OBO. Duża grupa badanych zwraca także uwagę na koniecznośd większej popularyzacji i promocji tego narzędzia (31%). 12% badanych zgłosiło własne, niesugerowane na liście propozycje. Dotyczyły one przede wszystkim: wykluczenia projektów pokrywających się z zadaniami własnymi samorządów (np. budowa chodników, czy oświetlenie ulic), dbałości o konsekwentną i dobrą realizację wybranych projektów oraz wprowadzenia lepszych procedur weryfikacji i oceny wniosków pod kątem ich realizmu i zakładanych budżetów. Co ciekawe, pomimo wydłużenia terminu głosowania do 14 dni, wciąż liczna jest grupa osób, które chciałyby by trwało ono dłużej (36%), przy czym opinię tę częściej wyrażają sami projektodawcy (50%).

11 PROPONOWANE ZMIANY W PROCEDURZE GŁOSOWANIA nie należy prosid o podanie PESEL, zamiast tego np. kilka wyrywkowych cyfr PESEL, lub inna forma identyfikacji 16,6% wdrożenie procedur uniemożliwiających oszustwa 10,4% należy uprościd i promowad elektroniczną formę głosowania 9,0% brak jest możliwości poprawienia wyboru podczas głosowania 5,9% brak jest wyraźnej informacji na ile projektów można głosowad 5,5% nie powinno byd możliwości kserowania kart 1,6% należy dad projektodawcom w trakcie głosowania dostęp do informacji o liczbie oddawanych głosów 0,8% należy wprowadzid możliwości głosowania przez SMS 0,6% należy wprowadzid standard opisu projektu, żeby wszystkie projekty były opisywane według takiego samego schematu 0,4% NIE WIEM 50,0% N=11 osoby głosujące i dostrzegające koniecznośd zmian w procedurze głosowania

12 INNE PROPOZYCJE ZMIAN OGÓŁEM 12%, ODPOWIEDZI SPONTANICZNE (w kolejności od najczęściej zgłaszanych) należy wykluczyd/ograniczyd projekty dotyczące zadao własnych samorządów (drogi, chodniki, oświetlenie) należy realizowad wybrane projekty nie należy mieszad polityki do OBO należy wprowadzid lepsze procedury oceny i weryfikacji wniosków pod kątem ich realizmu, zgodności ze strategią oraz innymi miejscowymi planami należy uniemożliwid składanie projektów osiedlowych podmiotom spoza osiedla należy wprowadzid tylko elektroniczną formę głosowania należy uniemożliwid realizację projektów typu przedstawienia itp. - powinny byd realizowane projekty o dużej trwałości, a nie jednorazowe należy wprowadzid ograniczenie do liczby wrzucanych do urny głosów, wyeliminowad zbieranie głosów przez projektodawców, np. przez szkoły, wśród rodziców należy określid i zróżnicowad budżety na osiedla należy dodad trzecią kategorię projektów duży projekt ogólnomiejski należy promowad projekty należy utworzyd mapę projektów należy monitorowad stan wdrażania i realizacji projektów należy podwyższyd wiek, od którego można głosowad należy rozdzielid projekty na twarde i miękkie należy promowad te osiedla, gdzie zbieranych jest dużo głosów, np. większym budżetem w przyszłym roku

13 PROPOZYCJE DZIAŁAO W ZAKRESIE INFORMACJI I PROMOCJI ODPOWIEDZI SPONTANICZNE (w kolejności od najczęściej zgłaszanych) ulotki do skrzynek pocztowych więcej spotkao osiedlowych dłuższy czas na składanie wniosków reklamy, informacje w mediach, prasie, radio plakaty z informacjami o OBO, np. w piekarniach, sklepach osiedlowych Informacje na Facebook informacje w komunikacji miejskiej informacje o projektach osiedlowych na tablicach ogłoszeo na klatkach promocja OBO na Uniwersytecie Trzeciego Wieku więcej punktów informacyjnych w punktach użyteczności publicznej billboardy w mieście informacje oraz sposób głosowania powinny byd dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych konkursy z nagrodami promocja OBO przez cały rok, przy okazji różnych wydarzeo należy promowad te osiedla, gdzie zbieranych jest dużo głosów, np. większym budżetem w przyszłym roku W badaniu udział wzięły 27 osoby, które były zaangażowane w przygotowanie i złożenie projektów w OBO Ich postulaty oraz oceny nieco różnicą się od opinii wyrażanych przez mieszkaoców. Przede wszystkim zauważyd należy, iż projektodawcy, inaczej niż rok temu, istotnie gorzej w porównaniu do osób niezaangażowanych w projekty, oceniają organizację i przebieg OBO 31% ocen negatywnych. Zgłaszane przez nich spontanicznie uwagi dotyczą kwestii takich jak: wdrożenie procedur uniemożliwiających oszustwa na etapie glosowania, uproszczenie i promowanie elektronicznej formy głosowania, wykluczenie projektów dotyczących zadao własnych samorządów (drogi, chodniki, oświetlenie) lub jednorazowych, o małej trwałości (np. przedstawienia), a także uniemożliwienie składania projektów osiedlowych podmiotom spoza osiedla. Projektodawcy opowiadają się za zwiększeniem środków przeznaczonych na realizację zadao w ramach OBO (71%). Znaczne grono badanych optuje za wydłużeniem czasu przeznaczonego na składanie wniosków (38%) oraz głosowanie (50%). Zdecydowana większośd (84%) za dobre rozwiązanie uznaje dopuszczenie wnioskodawców do procesu oceny wniosku tak, aby mogli oni lepiej wyjaśnid cele oraz intencje projektu czy też rozwiad ewentualne wątpliwości. Pojawiły się także głosy by wśród kryteriów oceny uwzględnid trwałośd i cyklicznośd projektu (np. premiowad projekty, które stanowią kontynuację zrealizowanych projektów), a także premiowad łączenie różnych źródeł finansowania np. pozyskanie prywatnych sponsorów. Zdaniem badanych nie jest konieczny podział OBO na dziedziny (ponieważ skomplikuje to sprawę, a budżet i tak jest za mały). W to miejsce, dla większości ma natomiast sens podział budżetu na osiedla. Wśród odpowiedzi spontanicznych pojawiły się także głosy, by dzieląc budżet brad pod uwagę liczbę mieszkaoców oraz premiowad, te osiedla, gdzie w OBO głosuje największy odsetek mieszkaoców. Projektodawcy nie mieli natomiast jasności co do tego, czy zwiększenie roli rad osiedlowych może wpłynąd na zaangażowanie mieszkaoców. Połowa badanych spodziewała się wpływu pozytywnego, a połowa negatywnego.

14

15

16