PLAN STUDIÓW i PROGRAM NAUCZANIA. (obowiązujący od roku 2014/2015)

Transkrypt

1 PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W TARNOWIE Instytut Matematyczno-Przyrodniczy Zakład Ochrony Środowiska Kierunek: Ochrona środowiska Studia stacjonarne PLAN STUDIÓW i PROGRAM NAUCZANIA (obowiązujący od roku 2014/2015) Specjalności: 1. Odnawialne źródła energii i gospodarka odpadami (OZEiGO) 2. Ochrona i gospodarowanie zasobami przyrody (OiGZP) Tarnów 2014

2 2

3 Spis treści Ogólna charakterystyka programu... 6 Zmiany w planie studiów... 8 Plan nauczania...12 Rok I, semestr I, obie specjalności...12 Rok I, semestr II, OZE i gospodarka odpadami...13 Rok II, semestr III, OZE i gospodarka odpadami...14 Rok II, semestr IV, OZE i gospodarka odpadami...15 Rok III, semestr V, OZE i gospodarka odpadami...16 Rok III, semestr VI, OZE i gospodarka odpadami...17 Rok I, semestr II, Ochrona i gospodarka zasobami przyrody...18 Rok II, semestr III, Ochrona i gospodarka zasobami przyrody...19 Rok II, semestr IV, Ochrona i gospodarka zasobami przyrody...20 Rok III, semestr V, Ochrona i gospodarka zasobami przyrody...21 Rok III, semestr VI, Ochrona i gospodarka zasobami przyrody...22 Program nauczania, sylabusy...23 Cele kształcenia...24 Sylwetka absolwenta...24 Stosowane metody dydaktyczne...24 Kursy wspólne dla obu specjalności...25 I rok, I semestr...25 Podstawy chemii - repetytorium...25 Podstawy biologii repetytorium...26 Matematyka kurs rozszerzony...27 Matematyka kurs podstawowy...28 Technologie informacyjne kurs podstawowy...30 Technologie informacyjne kurs rozszerzony...31 Zdalne nauczanie, poszukiwanie i przechowywanie informacji środowiskowej...31 Zoologia...32 Geologia i geomorfologia...34 Hydrologia, meteorologia, klimatologia,...35 Ekologia...37 I rok II semestr...39 Chemia ogólna i nieorganiczna...39 Laboratorium z chemii ogólnej i nieorganicznej...40 Ćwiczenia obliczeniowe z chemii ogólnej i nieorganicznej...41 Fizyka ogólna...42 Zajęcia terenowe z hydrologii...44 Zajęcia terenowe z meteorologii i klimatologii...45 Hydrobiologia...47 Botanika...48 Biologia pierwotniaków...49 Biologia ryb, płazów i gadów...50 Biologia ptaków...52 II rok III semestr...53 Chemia organiczna...53 Chemia analityczna...55 Edukacja dla zrównoważonego rozwoju...56 Globalne problemy ekologiczne i zrównoważony rozwój...57 Ochrona powietrza...59 Fizjologia roślin...60 Ekologia i ewolucja człowieka...61 II rok IV semestr

4 Biochemia...63 Zajęcia terenowe z ekologii...64 Zajęcia terenowe z hydrobiologii...65 Wprowadzenie do prawa ochrony środowiska...66 III rok V semestr...68 Gospodarka wodno-ściekowa...68 Statystyka...70 Kodeks postępowania administracyjnego...71 Esej przyrodniczy...72 Fotografia przyrodnicza...73 III rok VI semestr...74 Skażenia i zanieczyszczenia środowiska oraz monitoring środowiska...74 Wybrane technologie w ochronie środowiska...76 Ocena oddziaływania na środowiska...78 Metody i technologie oczyszczania ścieków...80 Kursy dla specjalności Odnawialne Źródła Energii i Gospodarka Odpadami...83 I rok, II semestr...83 Fizyka ciepło i elektryczność...83 GIS w ochronie środowiska...85 II rok, III semestr...86 Gospodarka odpadami komunalnymi...86 Wstęp do odnawialnych źródeł energii i energia słoneczna...89 Energooszczędność...92 Energetyka konwencjonalna a środowisko...95 II rok, IV semestr...96 Chemia fizyczna...97 Laboratorium z chemii fizycznej...98 Laboratorium z biochemii...99 Podstawy ochrony przyrody Metody chemiczne w gospodarce odpadami Posługiwanie się dokumentacją techniczną Energia wodna Prawne i ekonomiczne aspekty odnawialnych źródeł energii Prawne i ekonomiczne aspekty gospodarki odpadami III rok, V semestr Mikrobiologia kurs rozszerzony Laboratorium z mikrobiologii Mikrobiologia osadów ściekowych Gospodarka odpadami przemysłowymi Komputerowe wspomaganie technologii OZE i gospodarki odpadami Energetyka jądrowa Energia wiatru Energia geotermalna Biotechnologia w ochronie środowiska Biomasa jako źródło energii i surowców Odnawialne źródła energii i gospodarka odpadowa zajęcia terenowe III rok, VI semestr Aplikowanie o fundusze na ochronę środowiska Ekspertyzy i opinie środowiskowe Kursy dla specjalności Ochrona i Gospodarka Zasobami Przyrody I rok, II semestr GIS w ochronie przyrody Podstawy genetyki II rok, III semestr

5 Genetyka populacyjna Ochrona przyrody konserwatorska Ochrona przyrody czynna Gleboznawstwo i rekultywacja gruntów Fizjologia i zachowanie zwierząt II rok, IV semestr Oznaczanie roślin Oznaczanie owadów Zajęcia terenowe z ochrony przyrody Obszary Natura Zajęcia terenowe z zoologii Zajęcia terenowe z botaniki Zajęcia terenowe z geologii i geomorfologii Monitoring siedlisk przyrodniczych Ochrona gatunkowa, monitoring roślin i zwierząt III rok, V semestr Mikrobiologia kurs podstawowy Ochrona i zarządzanie krajobrazem Prawne i ekonomiczne aspekty ochrony przyrody Nadzór przyrodniczy nad inwestycjami Wprowadzenie do rekultywacji i kompensacji przyrodniczych Podstawy gospodarki odpadami komunalnymi i przemysłowymi III rok, VI semestr Aplikowanie o fundusze na ochronę przyrody Ekspertyzy, opinie i inwentaryzacje przyrodnicze Seminaria Seminarium OZE i Gospodarka Odpadami Seminarium Ochrona i Gospodarka Zasobami Przyrody Seminarium dyplomowe OZE i Gospodarka Odpadami Seminarium dyplomowe Ochrona i Gospodarka Zasobami Przyrody Praktyki Praktyka przyrodnicza Praktyka dyplomowa

6 Ogólna charakterystyka programu Pierwszy semestr studiów jest wspólny dla obu specjalności. Pod koniec semestru studenci wybierają jedną z dwóch specjalności, Odnawialne źródła energii i gospodarka odpadami lub Ochrona i gospodarowanie zasobami przyrody. Specjalności są realizowane poprzez kursy wspólne, wykraczające oczywiście poza zakres specjalności, oraz kursy zróżnicowane w zależności od specjalności. Zagadnienia dotyczące jednej ze specjalności są również omawiane, jednak znacznie mniej szczegółowo, na specjalności drugiej. Taka konstrukcja programu umożliwia nabranie biegłości w jednej specjalności, przy równoczesnym pewnym rozeznaniu w całości problematyki ochrony środowiska. Ze względu na interdyscyplinarny charakter i szeroki zakres problematyki ochrony środowiska nie jest możliwe nabycie szczegółowej wiedzy i uzyskanie praktycznych umiejętności w pełnym zakresie, co było słabością dotychczasowego programu. Autorzy programu kierując się dotychczasowym doświadczeniem mają świadomość, że nie wszystkie efekty kształcenia przypisane nauczaniu w szkołach średnich zostały rzeczywiście osiągnięte. Dlatego w pierwszym semestrze przewidziano kursy repetytoryjne z chemii i biologii, na które studenci będą kierowani po sprawdzeniu ich wiedzy i umiejętności. Właściwe kursy chemii i biochemii zostały przesunięte o jeden semestr, aby przychodzili na nie studenci już bardziej dojrzali i po kursach wyrównawczych. Ponadto, podobnie jak w poprzednim programie, studenci lepiej dający sobie radę z materiałem teoretycznym będą mieli dodatkowe zajęcia laboratoryjne, a studenci słabsi dodatkowe ćwiczenia obliczeniowe. Kierując się doświadczeniem poprzedniego programu w odniesieniu do matematyki, zrezygnowano dodatkowo z wykładów z chemii, zastępując je ćwiczeniami tablicowymi, umożliwiającymi lepsze dotarcie do studentów o różnym poziomie przygotowania i uzdolnień. Ćwiczenia z matematyki odbywać się będą na poziomie podstawowym lub rozszerzonym, zgodnie z możliwościami studentów. Fizyka będzie uczona w szerszym zakresie dla specjalności Odnawialne źródła energii i gospodarka odpadami, a także tylko ta specjalność będzie miała kurs Chemia fizyczna i Metody chemiczne w gospodarce odpadami. W kształceniu na obu specjalnościach szczególną wagę przykłada się do znajomości ram prawnych, w których ochrona środowiska dokonuje się praktycznie, a także do umiejętności poruszania się w ramach obowiązującego prawa. Student powinien być przygotowany nie tylko do pracy w istniejących instytucjach, ale także do prowadzenia własnej działalności gospodarczej nakierowanej na działania wytwórcze i eksperckie w ramach wybranej specjalności. Dlatego wiele zajęć dotyczy praktycznego sporządzania planów, sprawozdań, czy wreszcie na zakończenie aplikowania o fundusze na ochronę przyrody czy środowiska, gdyż zwykle przedsięwzięcia z tego zakresu są wspierane funduszami zewnętrznymi (dotacje, kredyty preferencyjne). Wybrane specjalności wygenerują naszym zdaniem najwięcej miejsc pracy w obszarze ochrony środowiska. Nie chcemy kształcić przyszłych bezrobotnych i dlatego nasz program jest ukierunkowany na działania praktyczne. Program jest realizowany jako profil ogólnoakademicki. Program specjalności Odnawialne źródła energii i gospodarka odpadami może też być łatwo zmodyfikowany w kierunku studiów inżynierskich. Obecny program obejmuje 2236 godzin dla specjalności Odnawialne źródła energii i gospodarka odpadami i 2231 godz. dla specjalności Ochrona i gospodarowanie zasobami przyrody. Jest to około 100 godz. mniej niż w poprzednim programie, ale wymogi ustawowe są ciągle spełnione (minimum to 2200 godz. i 180 punktów ECTS). Większa efektywność nauczania poprzez zamianę kilku wykładów na ćwiczenia i lepsze dostosowanie kursów do możliwości studentów powinna z nawiązką zrekompensować tę zmianę. Studenci zdobywać będą 180 punktów ECTS, po 30 w każdym semestrze. Kursy do wyboru dają zgodnie z przepisami 30,5% ECTS (620 godz.) w przypadku specjalności Odnawialne źródła energii i gospodarka odpadami i 30% ECTS (640 godz.) w przypadku specjalności Ochrona i gospodarowanie zasobami przyrody. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, zmiany obejmują mniej niż 30% ECTS w stosunku do poprzedniego programu (27% dla specjalności Odnawialne źródła energii i gospodarka odpadami i 28% dla specjalności Ochrona i gospodarowanie zasobami przyrody ). Nie zmieniają także efektów 6

7 kształcenia zatwierdzonych przez Senat PWSZ w Tarnowie dla kierunku. W tabeli na następnych stronach zestawiono zmiany pomiędzy poprzednim programem i programami każdej ze specjalności. Chociaż ciągle obie specjalności mają wiele kursów wspólnych, dla większej czytelności przedstawiono plan nauczania wspólny dla I semestru, a następnie osobno dla każdej specjalności dla semestrów II-VI. Natomiast w Programie nauczania (sylabusach) umieszczono najpierw wszystkie kursy wspólne, a potem dla każdej specjalności. Kursy w tych trzech częściach są uporządkowane wg semestrów. 7

8 ECTS różn. plus minus ECTS różn. plus minus Zmiany w planie studiów Instytut Matematyczno-Przyrodniczy Zakład Ochrony Środowiska Plan studiów kolor czerwony to kursy do wyboru Lp. Stary program kierunek: Ochrona środowiska specjalności: Odnawialne źródła energii i gospodarowanie odpadami; Ochrona i gospodarowanie zasobami przyrody tryb studiów: stacjonarny ECTS Program po zmianach stare OZE i gospodarka odpadami Ochrona i gospodarka zasobami przyrody PRZEDMIOTY PODSTAWOWE 1 Chemia ogólna i nieorganiczna 5 Chemia ogólna i nieorganiczna Chemia ogólna i nieorganiczna Podstawy chemii - repetytorium lub Laboratorium z chemii ogólnej i Podstawy chemii - repetytorium lub Podstawy biologii - Podstawy chemii - repetytorium lub Podstawy biologii - 2 nieorganicznej 2 repetytorium repetytorium Laboratorium z chemii ogólnej i nieorganicznej lub Laboratorium z chemii ogólnej i nieorganicznej lub Ćwiczenia obliczeniowe z chemii ogólnej i nieorganicznej Ćwiczenia obliczeniowe z chemii ogólnej i nieorganicznej Matematyka Matematyka kurs podstawowy lub Matematyka kurs Matematyka kurs podstawowy lub Matematyka kurs 4 rozszerzony rozszerzony Matematyka elementarna lub Matematyka rozszerzenie Zoologia 5 Zoologia Zoologia Podstawy genetyki Podstawy genetyki Chemia organiczna 5 Chemia organiczna Chemia organiczna Chemia organiczna repetytorium lub Laboratorium z chemii organicznej Chemia analityczna 5 Chemia analityczna Chemia analityczna Botanika 4 Botanika Botanika Fizjologia zwierząt Fizjologia i zachowanie zwierząt Fizyka 5 Fizyka ogólna Fizyka ogólna Laboratorium z fizyki lub Ćwiczenia uzupełniające z fizyki Fizyka -ciepło i elektryczność Chemia fizyczna 5 Chemia fizyczna Biochemia 4 Biochemia Biochemia Laboratorium z chemii fizycznej lub Laboratorium z biochemii Laboratorium z chemii fizycznej lub Laboratorium z 2 biochemii Fizjologia roślin lub Ekologia i ewolucja człowieka Fizjologia roślin lub Ekologia i ewolucja człowieka-kierunki Fizjologia roślin lub Ekologia i ewolucja człowieka-kierunki 2 i konsekwencje dla środowiska i konsekwencje dla środowiska Hydrobiologia 2 Hydrobiologia Hydrobiologia Zajęcia terenowe z zoologii lub Zajęcia terenowe z botaniki Zajęcia terenowe z zoologii lub Zajęcia terenowe z botaniki Mikrobiologia 3 Mikrobiologia - kurs rozszerzony Mikrobiologia - kurs podstawowy Laboratorium z mikrobiologii lub Mikrobiologia osadów ściekowych Laboratorium z mikrobiologii lub Mikrobiologia osadów 1 ściekowych Razem

9 ECTS różn. plus minus ECTS różn. plus minus Lp. Stary program ECTS Program po zmianach stare OZE i gospodarka odpadami Ochrona i gospodarka zasobami przyrody PRZEDMIOTY KIERUNKOWE 1 Geologia i geomorfologia 3 Geologia i geomorfologia Geologia i geomorfologia Meteorologia, klimatologia, hydrologia i gospodarowanie wodą 3 Hydrologia, meteorologia, klimatologia Hydrologia, meteorologia, klimatologia Ekologia 7 Ekologia Ekologia Oznaczanie roślin lub Oznaczanie owadów Oznaczanie roślin Oznaczanie owadów Biologia ryb i płazów lub Biologia pierwotniaków 1 Biologia pierwotniaków Biologia ryb,płazów i gadów lub Biologia pierwotniaków Biologia ryb,płazów i gadów lub Biologia ptaków Biologia ptaków Genetyka populacyjna Edukacja dla zrównoważonego rozwoju 2 Edukacja dla zrównoważonego rozwoju Edukacja dla zrównoważonego rozwoju Chemiczne metody badania środowiska Metody chemiczne w gospodarce odpadami Ochrona powietrza 1 Ochrona powietrza Ochrona powietrza Globalne problemy ekologiczne i zrównoważony rozwój 2 Globalne problemy ekologiczne i zrównoważony rozwój Globalne problemy ekologiczne i zrównoważony rozwój Ochrona przyrody 3 Podstawy ochrony przyrody Ochrona przyrody konserwatorska Praktyczne aspekty ochrony przyrody lub Zajęcia terenowe z 15 praktycznych aspektów ochrony przyrody Zajęcia terenowe z ochrony przyrody Ochrona przyrody czynna GIS w ochronie środowiska 3 GIS w ochronie środowiska GIS w ochronie przyrody GIS - laboratorium lub Komputerowe wspomaganie technologii ochrony Komputerowe wspomaganie technologii ochrony 18 środowiska 2 środowiska Skażenia i zanieczyszczenia środowiska Skażenia i zanieczyszczenia środowiska oraz monitoring Skażenia i zanieczyszczenia środowiska oraz monitoring 3 środowiska środowiska Zajęcia terenowe z ekologii lub Zajęcia terenowe z hydrobiologii Zajęcia terenowe z ekologii lub Zajęcia terenowe z Zajęcia terenowe z ekologii lub Zajęcia terenowe z 2 hydrobiologii hydrobiologii Zajęcia terenowe z hydrologii 1 Zajęcia terenowe z hydrologii Zajęcia terenowe z hydrologii Zajęcia terenowe z meteorologii i klimatologii 2 Zajęcia terenowe z meteorologii i klimatologii Zajęcia terenowe z meteorologii i klimatologii Zajecia terenowe z geologii i geomorfologii lub Obszary Natura Zajecia terenowe z geologii i geomorfologii Obszary Natura Rośliny chronione lub Zwierzęta chronione Ochrona gatunkowa, monitoring roślin i zwierząt Monitoring siedlisk przyrodniczych Prawne i ekonomiczne aspekty ochrony środowiska 6 Wprowadzenie do prawa ochrony środowiska Wprowadzenie do prawa ochrony środowiska Prawne i ekonomiczne aspekty NŹE Prawne i ekonomiczne aspekty ochrony przyrody Prawne i ekonomiczne aspekty gospodarki odpadami Kodeks postępowania administracyjnego Kodeks postępowania administracyjnego Gospodarka wodno-ściekowa 4 Gospodarka wodno-ściekowa Gospodarka wodno-ściekowa Gleboznawstwo i rekultywacja gruntów Gleboznawstwo i rekultywacja gruntów Energetyka i NŹE 2 Wstęp do OŻE i energia słoneczna Energetyka konwencjonalna a środowisko Energia wodna

10 ECTS różn. plus minus ECTS różn. plus minus Lp. Stary program ECTS Program po zmianach stare OZE i gospodarka odpadami Ochrona i gospodarka zasobami przyrody PRZEDMIOTY KIERUNKOWE, kontynuacja 36 Energetyka jądrowa Energia wiatru Energia geotermalna Odnawialne źródła energii i gospodarka odpadami - zajęcia terenowe Biotechnologia w ochronie środowiska lub Biomasa jako źródło energii 40 i surowców 2 Biotechnologia w ochronie środowiska Biomasa jako źródło energii i surowców Energooszczędność 2 Energooszczędność Seminarium ekologiczne - Chemia środowiska lub Biologia w ochronie 43 środowiska lub Nauki o Ziemi 3 Seminarium - OŹE i gospodarka odpadami Seminarium - ochrona przyrody Wybrane technologie w ochronie środowiska 2 Wybrane technologie w ochronie środowiska Wybrane technologie w ochronie środowiska Monitoring środowiska Ocena oddziaływania na środowisko 3 Ocena oddziaływania na środowisko Ocena oddziaływania na środowisko Gospodarka odpadami komunalnymi i przemysłowymi 3 Gospodarka odpadami komunalnymi Podstawy gospodarki odpadami komunalnymi i przemysłowymi Gospodarka odpadami przemysłowymi Metody i technologie oczyszczania ścieków 2 Metody i technologie oczyszczania ścieków Metody i technologie oczyszczania ścieków Posługiwanie się dokumentacją techniczną Posługiwanie się dokumentacją środowiskową i Posługiwanie się dokumentacją środowiskową i okołośrodowiskową okołośrodowiskową Aplikowanie o fundusze na ochronę środowiska Aplikowanie o fundusze na ochrone przyrody Agroekologia i rolnictwo ekologiczne lub waloryzacja terenów 53 rolniczych Ekologia lasu lub Ochrona i kształtowanie środowiska glebowego Wprowadzenie do rekultywacji i kompensacji przyrodniczych Nadzór pzyrodniczy nad inwestycjami Ekspertyzy i opinie środowiskowe Ekspertyzy, opinie i inwentaryzacje przyrodnicze Ochrona i zarządzanie krajobrazem Esej przyrodniczy lub Fotografia przyrodnicza Esej przyrodniczy lub Fotografia przyrodnicza Z kursów dla Ochrony i gospodarowanie zasobami przyrody Z kursówdla OŹE i gospodarki odpadami Seminarium dyplomowe (opcja 1, 2 lub 3 do wyboru) 2 Seminarium dyplomowe Seminarium dyplomowe Pracownia dyplomowa i praca dyplomowa 10 Pracownia dyplomowa i praca dyplomowa Pracownia dyplomowa i praca dyplomowa Razem 96 Razem Razem

11 ECTS różn. plus minus ECTS różn. plus minus Lp. Stary program ECTS Program po zmianach stare OZE i gospodarka odpadami Ochrona i gospodarka zasobami przyrody POZOSTAŁE PRZEDMIOTY 1 Wychowanie fizyczne 1 Wychowanie fizyczne Wychowanie fizyczne Technologie informacyjne Technologie informacyjne - kurs podstawowy lub Technologie informacyjne - kurs podstawowy lub 2 Technologie informacyjne - kurs rozszerzony Technologie informacyjne - kurs rozszerzony Prezentacje multimedialne lub Gromadzenie i analiza danych Zdalne nauczanie, poszukiwanie i przechowywanie Zdalne nauczanie, poszukiwanie i przechowywanie informacji środowiskowej informacji środowiskowej Szkolenie biblioteczne 0 Szkolenie biblioteczne Szkolenie biblioteczne Lektorat języka angielskiego 1 Lektorat języka angielskiego Lektorat języka angielskiego Wychowanie fizyczne 1 Wychowanie fizyczne Wychowanie fizyczne Lektorat języka angielskiego 2 Lektorat języka angielskiego Lektorat języka angielskiego Lektorat języka angielskiego 2 Lektorat języka angielskiego Lektorat języka angielskiego Statystyka 2 Statystyka Statystyka Kształtowanie twórczego rozwoju lub Podstawy Kształtowanie twórczego rozwoju lub Podstawy Kształtowanie twórczego rozwoju lub Podstawy przedsiębiorczości i przedsiębiorczości i zarządzania lub Etyka i kultura lub przedsiębiorczości i zarządzania lub Etyka i kultura lub 11 zarządzania lub Etyka i kultura lub Kształtowanie kompetencji Kształtowanie kompetencji pracownika lub Ochrona Kształtowanie kompetencji pracownika lub Ochrona pracownika lub Ochrona własności intelektualnej. 2 własności intelektualnej własności intelektualnej Ochrona własności intelektualnych 0 Ochrona własności intelektualnych Ochrona własności intelektualnych Wprowadzenie na rynek pracy 0 Wprowadzenie na rynek pracy Wprowadzenie na rynek pracy Razem 15 Razem Razem Razem w całym okresie studiów bez praktyk 177 Razem w całym okresie studiów bez praktyk Razem w całym okresie studiów bez praktyk PRAKTYKI 1 Praktyka przyrodnicza (2 tyg.) 1 Praktyka przyrodnicza (2 tyg.) Praktyka przyrodnicza (2 tyg.) Praktyka dyplomowa (4 tyg.) 2 Praktyka dyplomowa (4 tyg.) Praktyka dyplomowa (4 tyg.) Razem praktyki 3 Razem praktyki Razem praktyki Razem w całym okresie studiów 180 Razem w całym okresie studiów Razem w całym okresie Plus obowiązkowe szkolenie BHP na pierwszym semestrze (4 godziny wykładu = 0 pkt. ECTS) 11

12 Razem godz. ECTS Plan nauczania Rok I, semestr I, obie specjalności Nazwa Forma zalicz. egz. zal. zal. z ocen ą PRZEDMIOTY PODSTAWOWE Podstawy chemii -repetytorium lub Podstawy biologii - repetytorium Matematyka kurs podstawowy lub Matematyka kurs rozszerzony Zoologia rok 1 semestr I W Ć L S ĆP ĆM LO PRZEDMIOTY KIERUNKOWE Geologia i geomorfologia Hydrologia, meteorologia, klimatologia L I ZTI P SK Ekologia POZOSTAŁE PRZEDMIOTY Wychowanie fizyczne Technologie informacyjne - kurs podstawowy lub Technologie informacyjne kurs rozszerzony Zdalne nauczanie, poszukiwanie i przechowywanie informacji środowiskowej Szkolenie BHP 1 4 Szkolenie biblioteczne Razem

13 Razem godz. ECTS Rok I, semestr II, OZE i gospodarka odpadami Nazwa PRZEDMIOTY PODSTAWOWE Forma zalicz. zal. z egz zal ocen.. ą Chemia ogólna i nieorganiczna Laboratorium z chemii ogólnej i nieorganicznej lub Ćwiczenia obliczeniowe z chemii ogólnej i nieorganicznej Fizyka ogólna Fizyka - ciepło i elektryczność Botanika rok 1 semestr II W Ć L S ĆP ĆM LO LI ZTI P SK PRZEDMIOTY KIERUNKOWE Zajęcia terenowe z hydrologii Zajęcia terenowe z meteorologii i klimatologii GIS w ochronie środowiska Biologia ryb, płazów i gadów lub Biologia ptaków Biologia pierwotniaków Hydrobiologia POZOSTAŁE PRZEDMIOTY Lektorat języka angielskiego Wychowanie fizyczne Razem

14 Razem godz. ECTS Rok II, semestr III, OZE i gospodarka odpadami Nazwa PRZEDMIOTY PODSTAWOWE Chemia organiczna Forma zalicz. egz. zal. zal. z ocen ą Chemia analityczna PRZEDMIOTY KIERUNKOWE Fizjologia roślin lub Ekologia i ewolucja człowieka Globalne problemy ekologiczne i zrównoważony rozwój Edukacja dla zrównoważonego rozwoju Ochrona powietrza Wstęp do OŻE i energia słoneczna Gospodarka odpadami komunalnymi Z kursów dla OiGZP Energetyka konwencjonalna a środowisko Energooszczędność POZOSTAŁE PRZEDMIOTY Lektorat języka angielskiego Razem rok 2 semestr III W Ć L S ĆP ĆM LO L I ZTI P SK 14

15 Razem godz. ECTS Rok II, semestr IV, OZE i gospodarka odpadami Nazwa Forma zalicz. egz. zal. zal. z ocen ą rok 2 semestr IV W Ć L S ĆP ĆM LO PRZEDMIOTY PODSTAWOWE Biochemia Chemia fizyczna Laboratorium z chemii fizycznej lub Laboratorium z biochemii PRZEDMIOTY KIERUNKOWE Wprowadzenie do prawa ochrony środowiska Zajęcia terenowe z ekologii lub Zajęcia terenowe z hydrobiologii Prawne i ekonomiczne aspekty OŻE Prawne i ekonomiczne aspekty gospodarki odpadami Metody chemiczne w gospodarce odpadami Podstawy ochrony przyrody Z kursów dla Ochrony i GZP Energia wodna Praktyka przyrodnicza (2 tyg.) 4 1 Praktyka dyplomowa (4 tygodni) 4 2 Posługiwanie się dokumentacją techniczną POZOSTAŁE PRZEDMIOTY Lektorat języka angielskiego L I ZTI P SK Razem

16 Razem godz. ECTS Rok III, semestr V, OZE i gospodarka odpadami Nazwa PRZEDMIOTY PODSTAWOWE Statystyka PRZEDMIOTY KIERUNKOWE Forma zalicz. zal. z egz zal ocen.. ą rok 3 semestr V W Ć L S ĆP ĆM LO LI ZTI P SK Gospodarka wodno-ściekowa Esej przyrodniczy lub Fotografia przyrodnicza Seminarium - OZE i gospodarka 3 odpadowa Energetyka jądrowa Biotechnologia w ochronie środowiska Biomasa jako źródło energii i 1 surowców Gospodarka odpadami 1 1 przemysłowymi Energia wiatru Komputerowe wspomaganie technologii OZE i gospodarki odpadami Kodeks postępowania administracyjnego Energia geotermalna Odnawialne źródła energii i gospodarka odpadami - zajęcia terenowe Mikrobiologia kurs rozszerzony Laboratorium z mikrobiologii lub Mikrobiologia osadów ściekowych POZOSTAŁE PRZEDMIOTY Kształtowanie twórczego rozwoju lub Podstawy przedsiębiorczości i zarządzania lub Etyka i kultura lub Kształtowanie kompetencji pracownika lub Ochrona własności intelektualnej Razem

17 Razem godz. ECTS Rok III, semestr VI, OZE i gospodarka odpadami Nazwa PRZEDMIOTY PODSTAWOWE Forma zalicz. egz. zal. zal. z ocen ą rok 3 semestr VI W Ć L S ĆP ĆM LO L I ZTI P SK PRZEDMIOTY KIERUNKOWE Seminarium dyplomowe OZE i GO Pracownia dyplomowa i praca dyplomowa Ocena oddziaływania na środowisko Skażenia i zanieczyszczenia środowiska oraz monitoring środowiska Metody i technologie oczyszczania ścieków Aplikowanie o fundusze na ochronę środowiska Ekspertyzy i opinie środowiskowe Wybrane technologie w ochronie środowiska Posługiwanie się dokumentacją środowiskową i okołośrodowiskową POZOSTAŁE PRZEDMIOTY Ochrona własności intelektualnych Wprowadzenie na rynek pracy Razem Razem I-VI OZE

18 Razem godz. ECTS Rok I, semestr II, Ochrona i gospodarka zasobami przyrody Nazwa PRZEDMIOTY PODSTAWOWE Forma zalicz. zal. z egz zal ocen.. ą Chemia ogólna i nieorganiczna Laboratorium z chemii ogólnej i nieorganicznej lub Ćwiczenia obliczeniowe z chemii ogólnej i nieorganicznej Fizyka ogólna Botanika rok 1 semestr II W Ć L S ĆP ĆM LO LI ZTI P SK PRZEDMIOTY KIERUNKOWE Zajęcia terenowe z hydrologii Zajęcia terenowe z meteorologii i klimatologii GIS w ochronie przyrody Podstawy genetyki Biologia ryb, płazów i gadów lub Biologia pierwotniaków Biologia ptaków Hydrobiologia POZOSTAŁE PRZEDMIOTY Lektorat języka angielskiego Wychowanie fizyczne Razem

19 Razem godz. ECTS Rok II, semestr III, Ochrona i gospodarka zasobami przyrody Nazwa PRZEDMIOTY PODSTAWOWE Chemia organiczna Forma zalicz. zal. z egz zal ocen.. ą Chemia analityczna PRZEDMIOTY KIERUNKOWE Fizjologia roślin lub Ekologia i ewolucja człowieka Genetyka populacyjna Globalne problemy ekologiczne i zrównoważony rozwój Edukacja dla zrównoważonego rozwoju Ochrona powietrza Ochrona przyrody konserwatorska Ochrona przyrody czynna Gleboznawstwo i rekultywacja gruntów Fizjologia i zachowanie zwierząt POZOSTAŁE PRZEDMIOTY Lektorat języka angielskiego Razem rok 2 semestr III W Ć L S ĆP ĆM LO LI ZTI P SK

20 Razem godz. ECTS Rok II, semestr IV, Ochrona i gospodarka zasobami przyrody Nazwa PRZEDMIOTY PODSTAWOWE Forma zalicz. zal. z egz zal ocen.. ą rok 2 semestr IV W Ć L S ĆP ĆM LO LI ZTI P SK Biochemia PRZEDMIOTY KIERUNKOWE Wprowadzenie do prawa ochrony 3 3 środowiska Zajęcia terenowe z ekologii lub Zajęcia terenowe z hydrobiologii Z kursów dla OZEiGO Monitoring siedlisk przyrodniczych Ochrona gatunkowa, monitoring roślin i zwierząt Oznaczanie roślin Oznaczanie owadów Zajęcia terenowe z ochrony przyrody Zajęcia terenowe z zoologii lub Zajęcia terenowe z botaniki Zajecia terenowe z geologii i geomorfologii Obszary Natura Praktyka przyrodnicza (2 tyg.) 4 1 Praktyka dyplomowa (4 tygodni) 4 2 POZOSTAŁE PRZEDMIOTY Lektorat języka angielskiego Razem

21 Razem godz. ECTS Rok III, semestr V, Ochrona i gospodarka zasobami przyrody Nazwa PRZEDMIOTY PODSTAWOWE Forma zalicz. zal. z egz zal ocen.. ą Statystyka PRZEDMIOTY KIERUNKOWE Prawne i ekonomiczne aspekty ochrony przyrody Mikrobiologia - kurs podstawowy Gospodarka wodno-ściekowa Wprowadzenie do rekultywacji i kompensacji przyrodniczych rok 3 semestr V W Ć L S ĆP ĆM LO LI ZTI P SK Seminarium - ochrona przyrody Esej przyrodniczy lub Fotografia przyrodnicza Podstawy gospodarki odpadami komunalnymi i przemysłowymi Nadzór przyrodniczy nad inwestycjami Kodeks postepowania administracyjnego Ochrona i zarządzanie krajobrazem Z kursów dla OZEiGO POZOSTAŁE PRZEDMIOTY Kształtowanie twórczego rozwoju lub Podstawy przedsiębiorczości i zarządzania lub Etyka i kultura lub Kształtowanie kompetencji pracownika lub Ochrona własności intelektualnej Razem

22 Razem godz. ECTS Rok III, semestr VI, Ochrona i gospodarka zasobami przyrody Nazwa PRZEDMIOTY PODSTAWOWE Forma zaliczenia zal. z egz. zal. oceną rok 3 semestr VI W Ć L S ĆP ĆM LO LI ZTI P SK PRZEDMIOTY KIERUNKOWE Seminarium dyplomowe OiGZP Pracownia dyplomowa i praca dyplomowa Ocena oddziaływania na środowisko Skażenia i zanieczyszczenia środowiska oraz monitoring środowiska Metody i technologie oczyszczania ścieków Ekspertyzy, opinie i inwentaryzacje przyrodnicze Aplikowanie o fundusze na ochronę przyrody Wybrane technologie w ochronie środowiska Posługiwanie się dokumentacją środowiskową i okołośrodowiskową POZOSTAŁE PRZEDMIOTY Ochrona własności intelektualnych Wprowadzenie na rynek pracy Razem Razem I-VI Ochrona

23 PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W TARNOWIE Instytut Matematyczno-Przyrodniczy Zakład Ochrony Środowiska Kierunek: Ochrona środowiska Studia stacjonarne Program nauczania, sylabusy (od roku akademickiego 2014/2015) Tarnów 2014

24 Cele kształcenia Celem kształcenia na kierunku ochrona środowiska jest przekazanie studentom niezbędnego w praktyce ochrony środowiska zasobu wiedzy oraz ukształtowanie u absolwenta sprawności umysłowej, określonych umiejętności i kompetencji społecznych, które umożliwią im samodzielne rozwiązywanie wyłaniających się problemów związanych z praktyczną ochroną środowiska, jak i samodzielne doskonalenie swego warsztatu pracy. Powyższe cele realizowane są na dwóch specjalnościach: Odnawialne źródła energii i gospodarka odpadami (dalej w skrócie OZEiGO) i Ochrona i gospodarowanie zasobami przyrody (dalej w skrócie OiGZP). Wybrano te specjalności, gdyż należy spodziewać się powstawania największej liczby miejsc pracy z nimi związanych. Realizowane są także przedmioty dotyczące ogólnych zagadnień ochrony środowiska i przyrody nie wchodzących w zakres specjalności. Ponadto kształcący się na specjalności OZEiGO poznają zagadnienia z zakresu OiGZP, a także odwrotnie, ale w mniejszym wymiarze. Taki system pozwala na dobre przygotowanie praktyczne do zawodu w wybranej specjalności, przy równoczesnym osiągnięciu efektów kształcenia w szerszym zakresie. Interdyscyplinarny charakter ochrony środowiska i bardzo szeroki zakres zagadnień z nią związanych nie pozwala na osiągnięcie zadawalających efektów praktycznych bez podziału na specjalności. W kształceniu na obu specjalnościach szczególną wagę przykłada się do rozumienia ram prawnych, w których ochrona środowiska dokonuje się w praktyce i do umiejętności działania w obrębie tych ram. Sylwetka absolwenta Absolwent kierunku ochrona środowiska posiada interdyscyplinarną wiedzę ogólną z zakresu nauk matematyczno-przyrodniczych i nauk o środowisku oraz umiejętności wykorzystania jej w pracy zawodowej i życiu z zachowaniem zasad prawnych i etycznych. Rozumie i umie analizować procesy dokonujące się w przyrodzie oraz wpływ człowieka na środowisko. Absolwent zna podstawowe procesy i problemy istotne dla ochrony środowiska oraz kieruje się w swoich działaniach zasadami zrównoważonego rozwoju. Absolwent posiada umiejętności rozwiązywania problemów zawodowych, gromadzenia, przetwarzania oraz pisemnego i ustnego przekazywania informacji, a także pracy zespołowej. Absolwent jest przygotowany do podjęcia pracy w zakładach przemysłowych, laboratoriach badawczych i kontrolnych oraz instytucjach i służbach odpowiedzialnych za ochronę środowiska np. w urzędach administracji rządowej i samorządowej, parkach narodowych i krajobrazowych, a także w rolnictwie i drobnej wytwórczości. Umiejętności zdobyte w ramach specjalności będą także przydatne przy prowadzeniu działalności gospodarczej na własny rachunek, zwłaszcza ukierunkowanej na szybko rozwijający się sektor eksperckich usług środowiskowych. Po uzyskaniu przygotowania pedagogicznego absolwent może podjąć pracę w szkolnictwie. Absolwent zna język obcy na poziomie biegłości B2 Europejskiego Systemu u Kształcenia Językowego Rady Europy oraz umie posługiwać się językiem specjalistycznym z zakresu problematyki środowiskowej. Absolwent po ukończeniu studiów uzyskuje tytuł zawodowy licencjata i jest przygotowany do podjęcia studiów drugiego stopnia. Stosowane metody dydaktyczne W celu realizacji programu studiów i osiągnięcia założonych efektów kształcenia stosowane są w pracy ze studentami sprawdzone i uznane metody dydaktyczne, jak np. wykład, ćwiczenia tzw. tablicowe (np. matematyka, chemia, fizyka, zoologia, botanika, ekologia), praktyczne (większość kursów), dyskusja (seminaria dyskusja po prezentacjach multimedialnych) i konwersatorium (np. globalne problemy ekologiczne i zrównoważony rozwój, edukacja ekologiczna). W kursach dotyczących obu specjalności ogromną rolę pełnić będą zajęcia o charakterze projektowym (ocena oddziaływania na środowisko, 24

25 biomasa jako źródło energii i surowców, aplikowanie o fundusze na ochronę środowiska, czy aplikowanie o fundusze na ochronę przyrody). Stosuje się prezentacje multimedialne (wykłady z większości przedmiotów oraz wstępne części ćwiczeń tablicowych), a także wymaga się na zajęciach seminaryjnych, a także na innych typach zajęć, aby studenci samodzielnie przygotowywali prezentacje. Coraz szerzej stosuje się platformę e-learningową (Moodle). Przedmioty chemiczne i biologiczne, fizyka, technologie informacyjne, GIS w ochronie środowiska, statystyka i szereg kursów specjalistycznych prowadzone są z zastosowaniem metody ćwiczeń laboratoryjnych w stojących do dyspozycji studentów laboratoriach przedmiotowych lub komputerowych, gdzie studenci ćwiczą przy pomocy specjalistycznego sprzętu lub programów komputerowych, indywidualnie lub w małych grupach. Uzupełnieniem metod nauczania są zajęcia prowadzone w terenie w tym: z zastosowaniem urządzeń pomiarowych (np. hydrobiologia, hydrologia, meteorologia i klimatologia, zoologia, botanika, geologia i geomorfologia, gleboznawstwo i rekultywacja gruntów) połączone z kameralnymi ćwiczeniami praktycznymi na pozyskanym materiale badawczym; wyjazdy studyjne np. do oczyszczalni ścieków (metody i technologie oczyszczania ścieków, ocena oddziaływania na środowisko), na składowiska odpadów (gospodarka odpadami komunalnymi, ocena oddziaływania na środowisko), do Stacji Naukowej PAN w Szymbarku (monitoring środowiska); wizyty studyjne (np. na przedmiocie gospodarka wodno-ściekowa na sesje Rady Miasta i do stacji uzdatniania wody, w kursie gospodarka odpadami przemysłowymi do zakładu recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji). Podczas zajęć wykorzystywane są wizualne i audiowizualne środki dydaktyczne np. prezentacje multimedialne i filmy, mapy topograficzne i tematyczne, schematy i projekty instalacji. OPIS KURSÓW (SYLABUSY) Kursy wspólne dla obu specjalności I rok, I semestr Podstawy chemii - repetytorium Ochrona Środowiska profil ogólnoakademicki, specjalności OZEiGO i OiGZP Podstawy chemii - repetytorium Kod Erasmusa 13.3 Punkty ECTS 2 do wyboru pierwszy zimowy stacjonarne 30 (30 godz. ćwiczenia) mgr Agata Lada mgr Agata Lada polski brak 25

26 Efekty kształcenia Stosowane metody dydaktyczne Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia Forma i warunki zaliczenia Treści kształcenia (pełny Wiedza: Posiada podstawową wiedzę z chemii pozwalającą na zrozumienie zachodzących procesów i reakcji chemicznych. Umiejętności: Samodzielnie pisze równania reakcji chemicznych z uwzględnieniem nazewnictwa reagentów; wykonuje podstawowe obliczenia chemiczne. Kompetencje społeczne: Rozumie konieczność nieustannego doskonalenia się (poszerzania wiedzy). OS1_W03, OS1_U01, OS1_K01 Seminarium z elementami ćwiczeń rachunkowych. Sprawdzian pisemny z wiedzy zdobytej podczas zajęć. Uzyskanie minimum 50% punktów ze sprawdzianu z wiedzy zdobytej podczas zajęć, obecność na zajęciach zgodnie z regulaminem studiów. Repetytorium wybranych zagadnień z podstaw chemii. Systematyka i nomenklatura związków nieorganicznych. Podstawowe zasady stosowane w pisaniu równań reakcji chemicznych: otrzymywania tlenków, wodorków, wodorotlenków, kwasów oraz soli. Formy zapisu równań reakcji chemicznych - zapis cząsteczkowy i zapis jonowy skrócony. Wybrane pojęcia i wielkości wykorzystywane w podstawowych obliczeniach chemicznych: mol, masa molowa, objętość molowa, stężenie procentowe, stężenie molowe, gęstość roztworu. Obliczenia chemiczne dotyczące stężeń, stechiometrii równań reakcji chemicznych oraz obliczenia wydajności reakcji. 1. Krzysztof M. Pazdro, Anna Rola-Noworyta Akademicki zbiór zadań z chemii ogólnej, Oficyna edukacyjna Krzysztof Pazdro, Maria Litwin, Szarota Styka-Wlazło To jest chemia I, Podręcznik do liceum ogólnokształcącego i technikum, Zakres rozszerzony, Nowa Era 2013 Podstawy biologii repetytorium Ochrona Środowiska profil ogólnoakademicki, specjalności OZEiGO i OiGZP Podstawy biologii - repetytorium Kod Erasmusa 13.1 Punkty ECTS 2 do wyboru pierwszy zimowy stacjonarne 30 (30 godz. ćwiczenia) Prof. dr hab. Jan Kozłowski Prof. dr hab. Jan Kozłowski, dr hab. Janusz Fyda, dr hab. Alina Stachurska- Swakoń, dr Mariusz Klich polski brak 26

27 Efekty kształcenia Stosowane metody dydaktyczne Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia Forma i warunki zaliczenia Treści kształcenia (pełny Wiedza: Posiada podstawową wiedzę z biologii pozwalającą na zrozumienie zachodzących procesów w przyrodzie. Umiejętności: Potrafi wyjaśniać podstawowe pojęcia i relacje biologiczne. Kompetencje społeczne: Rozumie konieczność nieustannego doskonalenia się (poszerzania wiedzy). OS1_W03, OS1_U03, OS1_K01 Ćwiczenia prowadzone metodą seminaryjną Sprawdzian pisemny z wiedzy zdobytej podczas zajęć. Zaliczenie na ocenę. Aby zaliczyć ćwiczenia, niezbędna jest obecność na co najmniej 13 z 15 godzin zajęć oraz zaliczenie sprawdzianu z wiedzy zdobytej podczas zajęć. Repetytorium wybranych zagadnień z podstaw biologii. Przy pomocy testów wstępnych ustalane będą podstawowe braki, a program zajęć będzie dostosowywany na bieżąco do potrzeb. Celem kursu jest uzupełnienie podstawowej wiedzy biologicznej, którą studenci powinni wynieść ze szkoły średniej, ale niestety często nie wynoszą. Dlatego trudno jest zadeklarować dokładny zakres kursu, ponieważ powinien on uwzględniać konkretne braki konkretnej grupy studentów. Najpierw będzie przeprowadzony test sprawdzający podstawową wiedzę i na tej podstawie ustalana będzie tematyka dla konkretnych grup osób. Literatura podstawowa: Arkusze maturalne z biologii Biologia. Matura Vademecum Literatura : Campbell, N.A. i inni. Biologia. Rebis, Matematyka kurs rozszerzony Ochrona Środowiska profil ogólnoakademicki, specjalności OZEiGO i OiGZP Matematyka kurs rozszerzony Kod Erasmusa 11.1 Punkty ECTS 4 Do wyboru Pierwszy Zimowy stacjonarne 45 (45 godz. ćwiczeń) Dr hab. Mirosław Baran, prof. PWSZ Dr hab. Mirosław Baran, prof. PWSZ, mgr Barbara Dziadkowiec, vacat Polski Brak 27

28 Efekty kształcenia Stosowane metody dydaktyczne Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia Forma i warunki zaliczenia Treści kształcenia (pełny Wiedza: Rozumie podstawowe pojęcia analizy matematycznej i algebry liniowej. Umiejętności: Potrafi formalizować i wykorzystywać aparat związany z funkcjami oraz macierzami w zagadnieniach nauk przyrodniczych, w szczególności dotyczących środowiska. Kompetencje społeczne: Rozumie społeczne aspekty praktycznego stosowania zdobytej wiedzy i umiejętności matematycznych. OS1_W02, OS1_W03, OS1_W06, OS1_U01, OS1_U02, OS1_K01 Ćwiczenia rachunkowe, wykorzystywanie platformy edukacyjnej, wykorzystywanie darmowego programu on-line wolframalpha, w tym z użyciem komend programu MATHEMATICA. Kolokwia sprawdzające zdobytą wiedzę i umiejętności. Zaliczenie na podstawie frekwencji (obecność na 28 z 30 zajęć), punktów uzyskanych za rozwiązywanie zadań domowych (2p za zadanie) oraz z dwóch obowiązkowych kolokwiów (po 20 możliwych do zdobycia punktów), przy czym na ocenę wyższą niż 4.0 warunkiem koniecznym jest napisanie każdego z kolokwiów na 50% punktów. Zaliczenie od 20 p, ocena 5.0 od 40 punktów. Kurs matematyki obejmuje algebrę liniową i analizę matematyczną. Pierwsza część ćwiczeń dotyczy teorii układów równań liniowych z rozwinięciem aparatu do tego potrzebnego (macierze, wyznaczniki). Część zajęć poświęcona analizie to ćwiczenia kursu rachunku różniczkowego z wykorzystaniem podstawowych funkcji elementarnych oraz przećwiczenie podstawowych metod liczenia całek z zastosowaniem do rozwiązywania najprostszych równań różniczkowych. Rozwiązywanie zadań na obliczanie procentów i układanie proporcji. Rozwiązywanie układów 2 równań liniowych. Wyznaczniki 3x3 i 4x4. Zastosowania geometryczne wyznacznika, iloczyn wektorowy i mieszany. Mnożenie i odwracanie macierzy. Obliczanie rzędu macierzy. Rozwiązywanie układów równań i problemów do nich prowadzących. Wyznaczanie odległości od prostych i płaszczyzn. Funkcje kwadratowe, wielomiany, przykłady,funkcji wymiernych. Funkcje wykładnicze i logarytmiczne. Rysowanie wykresów funkcji w różnych skalach. Przykłady zależności funkcyjnych w przyrodzie. Obliczanie granic prostych ciągów, badanie zbieżności szeregów, obliczenia z ich użyciem. Obliczanie pochodnych funkcji elementarnych i wielomianów Taylora. Badanie przebiegu zmienności prostych funkcji. Obliczanie prostych całek i ich zastosowania geometryczne. Przykłady rozwiązań równań różniczkowych zwyczajnych występujących w chemii i biologii. Ekstrema lokalne funkcji dwóch zmiennych. Prosta regresji i metoda najmniejszych kwadratów. Zastosowania programu wolframalpha do obliczeń. 1. W. Krysicki, L. Włodarski, Analiza matematyczna w zadaniach, t. I,II, PWN, Warszawa, M. Gewert, Z. Skoczylas, Wstęp do analizy i algebry, teoria, przykłady, zadania, Oficyna Wydawncza GiS, Wrocław, J. Laszuk, Zbiór zadań testowych z matematyki, Warszawa, E. Steiner, Matematyka dla chemików, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, Matematyka kurs podstawowy Ochrona środowiska profil ogólno akademicki, specjalności OZEiGO i OiGZP Matematyka kurs podstawowy 28

29 Kod Erasmusa 11.1 Punkty ECTS 4 do wyboru pierwszy zimowy stacjonarne 45 (45 godz. ćwiczeń) Dr hab. Mirosław Baran, prof. PWSZ Dr hab. Mirosław Baran, prof. PWSZ, mgr Barbara Dziadkowiec, vacat Polski Brak Efekty kształcenia Stosowane metody dydaktyczne Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia Forma i warunki zaliczenia Treści kształcenia (pełny Wiedza: Rozumie podstawowe pojęcia związane z liczbami rzeczywistymi i geometrią płaszczyzny. Umiejętności: Potrafi formalizować i wykorzystywać aparat związany z liczbami rzeczywistymi i funkcjami trygonometrycznymi w zagadnieniach nauk przyrodniczych, w szczególności dotyczących środowiska. Kompetencje społeczne: Rozumie społeczne aspekty praktycznego stosowania zdobytej wiedzy i umiejętności z dziedziny matematyki. OS1_W02, OS1_W03, OS1_W06, OS1_U01, OS1_U02, OS1_K01 Ćwiczenia rachunkowe, wykorzystywanie platformy edukacyjnej, wykorzystywanie darmowego programu wolframalpha, w tym z użyciem najprostszych komend programu MATHEMATICA. Test końcowy sprawdzający zdobytą wiedzę i umiejętności. Zaliczenie na podstawie frekwencji (obecność na 28 z 30 zajęć), punktów uzyskanych za rozwiązywanie zadań domowych (2p za zadanie) oraz z dwóch obowiązkowych kolokwiów (po 20 możliwych do zdobycia punktów), przy czym na ocenę wyższą niż 4.0 warunkiem koniecznym jest napisanie każdego z kolokwiów na 50% punktów. Zaliczenie od 20 p, ocena 5.0 od 40 punktów. Podstawy i zastosowania arytmetyki liczb rzeczywistych. Geometria figur na płaszczyźnie. Działania na liczbach całkowitych. Działania na ułamkach. Proporcje. Obliczanie procentów. Wzory skróconego mnożenia. Niewymierności kwadratowe. Wartość bezwzględna, cecha, mantysa liczby rzeczywistej. Równania, nierówności, szacowania z wartością bezwzględną. Wyznaczanie i rysowanie prostych na płaszczyźnie. Elementy geometrii płaszczyzny i trygonometrii. Obliczanie pól figur na płaszczyźnie. Rozwiązywanie układów równań z dwoma niewiadomymi. Wyznaczniki 3 stopnia, ich zastosowania do rozwiązywania układów równań z 3 niewiadomymi oraz do obliczania pól trójkątów. Obliczanie wyznaczników wyższego stopnia programem wolframalpha. Obliczenia związane z macierzami i rozwiązywaniem układów równań przy użyciu programu wolframalpha. Przegląd podstawowych funkcji elementarnych. Najprostsze granice ciągów i funkcji. Badanie funkcji z użyciem programu wolframalpha. Zastosowania geometryczne całek, wykorzystanie do obliczeń całek programu wolframalpha z użyciem najprostszych komend programu Mathematica. 1. W. Krysicki, L. Włodarski, Analiza matematyczna w zadaniach, t. I,II, PWN, Warszawa, M. Gewert, Z. Skoczylas, Wstęp do analizy i algebry, teoria, przykłady, zadania, Oficyna Wydawncza GiS, Wrocław, J. Laszuk, Zbiór zadań testowych z matematyki, Warszawa, E. Steiner, Matematyka dla chemików, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa,

30 Technologie informacyjne kurs podstawowy Ochrona Środowiska profil ogólnoakademicki, specjalności OZEiGO i OiGZP Technologie informacyjne kurs podstawowy Kod Erasmusa 11.3 Punkty ECTS 4 do wyboru pierwszy zimowy stacjonarne Efekty kształcenia Stosowane metody dydaktyczne Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia 60 (60 godz. laboratorium komputerowe) Dr hab. Krzysztof Wiąckowski Dr hab. Janusz Fyda, dr Mariusz Klich, dr hab. Krzysztof Wiąckowski polski Brak Wiedza: Posiada podstawową wiedzę o budowie komputera i oprogramowaniu. Umiejętności: Potrafi korzystać z komputera i programów Microsoft Office na poziomie średnio-zaawansowanym. Kompetencje społeczne: Rozumie potrzebę kształcenia, samokształcenia i doskonalenia umiejętności informatycznych. OS1_W06, OS1_W11, OS1_U01, OS1_K01 Prezentacja, konwersatorium, praca samodzielna z komputerem, Obecność i aktywność na zajęciach, umiejętność obsługi komputera i programów użytkowych. Sporządzenie projektu z wykorzystaniem edytora, arkusza kalkulacyjnego, PowerPointa Forma i warunki zaliczenia Zaliczenie na ocenę na które składają się: udział w zajęciach (25%), wykazanie się umiejętnością obsługi programów komputerowych (50%), raport końcowy (25%). Treści kształcenia (pełny Podstawowe wiadomości o systemie Windows. Posługiwanie się programami pakietu Microsoft Office. Obsługa edytora tekstów. Podstawowe funkcje arkusza kalkulacyjnego. Przygotowania prezentacji multimedialnej i strony internetowej. Wyszukiwanie informacji w Internecie i posługiwanie się pocztą elektroniczną. Główne elementy składowe komputera PC, rozumienie podstawowych pojęć i zastosowań technik informatycznych tj. przechowywanie i przetwarzanie danych, codzienne zastosowania oprogramowania użytkowego, wykorzystanie sieci informatycznych itp. Obsługa sytemu Windows na poziomie umożliwiającym swobodne wykorzystanie funkcji porządkujących środowisko pracy każdego użytkownika komputera np. zarządzanie oknami aplikacji, plikami, folderami itp. Obsługa i poprawne użytkowanie edytora tekstu do tworzenia, edycji, formatowania, drukowania i przechowywania dokumentów. Posługiwanie się arkuszem kalkulacyjnym na poziomie podstawowym. Umiejętność wyszukiwania informacji w ogólnoświatowej sieci komputerowej i obsługa poczty elektronicznej. Różne wydania dostępnych podręczników, instrukcji i samouczków dotyczących omawianych zagadnień. Źródła internetowe. 30