TERMINOLOGIA. Język dyscypliny zbiór terminów wraz z objaśnieniami

Transkrypt

1 Dyscyplina gałąź nauki lub wiedzy TERMINOLOGIA Język dyscypliny zbiór terminów wraz z objaśnieniami Termin wyraz lub połączenie wyrazowe o specjalnym, konwencjonalnie ustalonym znaczeniu naukowym lub technicznym (także: czas na wykonanie czynności). Desygnat jednostkowy przedmiot materialny odpowiadający nazwie; przedmiot myśli odpowiadający wyrazowi. Pojęcie myślowy odpowiednik zespołu cech charakterystycznych dla przedmiotów, do których nazwa ta się odnosi. POJĘCIE niezbędny składnik myślenia abstrakcyjnego. TRANSFORMACJA: rzeczywistość abstrakty. Trójkąt Ogdena - Richardsa symbolizuje POJĘCIE dotyczy objaśnia utożsamia TERMIN zastępuje DESYGNAT przypisany jest TERMIN symbolizuje POJĘCIE dotyczące DESYGNATU, który jest przypisany do TERMINU. TERMINOLOGIA INŻYNIERII SYSTEMÓW Język jest elementem nauki podlegającym ciągłej ewolucji. Terminy powstające w języku danej dyscypliny pojawiają się w następstwie zidentyfikowania nowych, nieujawnionych dotąd fragmentów rzeczywistości. Terminy tworzą nie językoznawcy, ale animatorzy zdarzeń badacze, projektanci, użytkownicy (inżynierowie). (Żargon inżynierski, żargon informatyczny). Zbiór terminów dyscypliny naukowej zależy od osiągniętego poziomu jej rozwoju. 10. Terminologia 51

2 Zbiór terminów dyscypliny naukowej: TD ={TO, TS} Zbiór terminów danej dyscypliny naukowej Zbiór terminów pierwotnych z innych dyscyplin Zbiór terminów specyficznych dla danej dyscypliny TS ={TSP, TSD} Zbiór terminów podstawowych dla dyscypliny Zbiór terminów pochodnych dla danej dyscypliny POJĘCIA PIERWOTNE Przestrzeń (P) Czas (t, T) Materia (M) Energia (E) Informacja (I) zmienna zasób POJĘCIA PODSTAWOWE Pojęcia pierwotne budują zbiory pojęć podstawowych: zasób, całość, obiekt, rzeczywistość, fragment rzeczywistości, stan, działanie, inergia, obiekt, system, element, sprzężenia, część, struktura,, proces, relacje systemowe, funkcje systemowe, funkcja systemu, cykl życia systemu, koszt cyklu życia, model, modelowanie, symulacja komputerowa. CZASOPRZESTRZEŃ Przestrzeń Czas Wielowymiarowy układ do umiejscowienia elementów systemu Układ czasoprzestrzeni 10. Terminologia 52

3 ZASÓB dotyczy ilości tworzywa systemowego. ZASOBY: materialne (M) energetyczne (E) informacyjne (I) materialno-energetyczne (ME) materialno-energo-informacyjne (MEI) czasowe (T) W/w elementy w czystej postaci w zasadzie w naturze nie występują. CAŁOŚĆ CAŁOŚĆ kompletna, wymagana ze względu na potrzebę i funkcję część zasobu, dająca się oddzielić od reszty ze względu na określony aspekt (punkt widzenia). CAŁOŚĆ dzieli się na składniki ilościowe i jakościowe. SKŁADNIKI ILOŚCIOWE CAŁOŚCI części części wyrażone na przykład w % SKŁADNIKI JAKOŚCIOWE CAŁOŚCI: części funkcjonalne elementy ELEMENT CZĘŚĆ Każdy element jest częścią całości, ale nie każda część jest elementem z punktu widzenia funkcji całości. OBIEKT całość, którą może być element lub pewna liczba elementów, powiązanych w sposób funkcjonalny. Obiekty: materialne energetyczne informacyjne czasowe itd. 10. Terminologia 53

4 Obiekt inergetyczny obiekt materialno-energetyczno-informacyjno-czasowy MEIT INERGIA tworzywo systemowe złożone z materii, energii, informacji i czasu. Jako DESYGNAT trudne do zidentyfikowania. Ilością inergii można szacować zużycie zasobu do wytworzenia obiektu (wartość tego zasobu KOSZT). Obiekty: rzeczywiste (obiekty MEI), konkretne (obiekty ME), abstrakcyjne (obiekty I). OBIEKTY INŻYNIERSKIE RZECZYWISTOŚĆ termin określający zbiór wszystkich obiektów natury, w tym ludzi i obiektów będących dziełem ludzi, wraz ze wszystkimi związkami (relacjami) jakie między nimi zachodzą (RZECZYWISTOŚĆ PEWNA CAŁOŚĆ). Granice rzeczywistości wyznacza granica poznania (ŚWIAT MIKRO, ŚWIAT MAKRO). Rzeczywistość ulega ciągłym zmianom, zarówno w obszarze ograniczonym granica poznania, jak i w rezultacie rozszerzania się granic poznania. Praktyka inżynierska badanie fragmentów rzeczywistości RZECZYWISTOŚĆ WIRTUALNA (REAL VIRTUALITY) Przedstawianie i symulowanie rzeczywistych sytuacji za pomocą komputera lub urządzeń będących dziełem człowieka. Człowiek współczesny w percepcji świata praktycznie nie korzysta już bezpośrednio z doświadczenia wszystko dociera do niego za pośrednictwem mediów. REALNE JEST TO, CO DZIEJE SIĘ NA EKRANIE TELEWIZORA I MOMITORA KOMPUTEROWEGO. INFORMATYKA INŻYNIERIA WIRTUALNA 10. Terminologia 54

5 STAN CZAS Opis fragmentu rzeczywistości: S 1 (t 1, P 1 ), S 2 (t 2, P 2 ) PRZESTRZEŃ IDENTYFIKACJA: S j : X j = {X i (S j ); i = 1, I} wartość i-tej zmiennej w j-tym punkcie czasoprzestrzeni (t j, P j ) S j : X j = { E(S j ), M(S j ), I(S j ), T(S j ) } DZIAŁANIE zmiana lub transformacja stanu. Działanie STAN S j D j, j+1 (S j, S j+1 ) STAN S j+1 Sprawca działania SKUTEK DZIAŁANIA różnica stanów fragmentów rzeczywistości, pomiędzy którymi zachodzi działanie DZIAŁANIA: celowe, niecelowe świadome, nieświadome konstruktywne, destruktywne konkretne (energo-materialne) abstrakcyjne (informacyjne) DZIAŁANIA WYKONAWCZE DZIAŁANIA BADAWCZE 10. Terminologia 55