MIERNIK. PARAMETRÓW SIECI Typu NC8 ISO 9001 INSTRUKCJA OBS UGI

Transkrypt

1 MIERNIK CÊGOWY PARAMETRÓW SIECI Typu NC8 ISO 9001 C E R T I F I E D INSTRUKCJA OBS UGI 1

2 Znaczenie symboli:! Uwaga! Przeczytaj instrukcjê przed u yciem przyrz¹du. Podwójna izolacja. Symbol zgodnoœci z wymaganiami dyrektyw europejskich.! BEZPIECZEÑSTWO U YTKOWANIA l Miernik cêgowy typu NC8 przeznaczony jest do wykonywania pomiarów w obwodach elektrycznych bêd¹cych pod napiêciem nie wy szym ni 600 V wartoœci skutecznej (wzglêdem ziemi). Miernik spe³nia wymagania norm bezpieczeñstwa dla IV kategorii instalacji. l Maksymalna wartoœæ natê enia pr¹du w przewodniku obejmowanym cêgami nie mo e przekraczaæ 1000 A wartoœci szczytowej. l Temperatura przewodnika obejmowanego cêgami nie mo e przekraczaæ 110 C. l W³aœciwy stopieñ bezpieczeñstwa obs³ugi mierników jest zapewniony pod warunkiem stosowania oryginalnego osprzêtu spe³niaj¹cego wymagania normy PN-IEC : 1994 (na napiêcie znamionowe 1000 V). l U ywanie osprzêtu pomiarowego z uszkodzon¹ izolacj¹ jest niedopuszczalne; uszkodzony osprzêt nale y wymieniæ na nowy. l Nale y upewniæ siê przed ka dym pomiarem, czy przewody pomiarowe pod- ³¹czone s¹ prawid³owo (je eli s¹ stosowane). l Nale y zachowaæ szczególn¹ ostro noœæ przy pomiarach na nie izolowanych przewodach, szynach itp. Zawsze trzymaæ miernik w ten sposób aby d³oñ u ytkownika by³a za ko³nierzem zabezpieczaj¹cym przed zsuniêciem siê jej w kierunku cêgów. l Przed wymian¹ baterii nale y od³¹czyæ miernik od wszelkich Ÿróde³ pr¹du. l Obudowa miernika jest wykonana z tworzywa termoplastycznego i powinna byæ chroniona przed wysok¹ temperatur¹, rozpuszczalnikami do lakierów, klejami do tworzyw sztucznych itp. l Podczas transportu chroniæ miernik przed udarami mechanicznymi. l Je eli miernik nie bêdzie przez d³u szy czas u ywany, to nale y wyj¹æ baterie z miernika. l Obudowa miernika nie jest hermetyczna, nale y miernik chroniæ przed dzia³aniem p³ynów, py³ów (w szczególnoœci substancji r¹cych) itp. WYPOSA ENIE: l Przewód pomiarowy (napiêcie znam V, czarny) 1 szt. l Przewód pomiarowy (napiêcie znam V, czerwony) 1 szt. l Krokodylek (napiêcie znam V, czarny) 1 szt. l Krokodylek (napiêcie znam V, czerwony) 1 szt. l Nasadka (napiêcie znam V, czarna) 1 szt. l Nasadka (napiêcie znam V, czerwona) 1 szt. l Bateria 1,5 V alkaliczna typu AAA (lub odpowiednik) 4 szt. l Futera³ 1 szt. l Instrukcja obs³ugi 1 szt. l Karta gwarancyjna 1 szt. 2

3 SPIS TREŒCI 1.PRZEZNACZENIE I W AŒCIWOŒCI BUDOWA I ELEMENTY OBS UGI CÊGI PRZE CZNIK FUNKCJI POMIAROWYCH PRZYCISKI WYŒWIETLACZ GNIAZDA POMIAROWE OBS UGA MIERNIKA W CZENIE MIERNIKA WY CZENIE MIERNIKA WYBÓR FUNKCJI POMIAROWEJ NAPIÊCIE LUB PR D MOC JEDNOFAZOWA LUB MOC TRÓJFAZOWA REZYSTANCJA LUB NAPIÊCIE Z CZA P-N FUNKCJE DODATKOWE POMIARU NAPIÊCIA LUB PR DU Wartoœæ szczytowa (PEAK) Wspó³czynnik szczytu (CF) Wspó³czynnik têtnieñ sygna³u sta³ego (RIPPLE) WSPÓ CZYNNIKI THD I DF, HARMONICZNE NAPIÊCIA LUB PR DU Wspó³czynniki THD i DF Pomiar harmonicznych WYBÓR TRYBU POMIAROWEGO Wybór rodzaju mierzonego sygna³u - Tryb AC+DC, AC, DC Zatrzymanie i przegl¹danie wyników pomiarów - Tryb HOLD Pomiar relatywny - Tryb REL Rejestracja wartoœci MAX, MIN, MAX-MIN, AVG - Tryb REC KALIBRACJA WSKAZAÑ ZERA SK ADOWEJ STA EJ PR DU (AUTOZEROWANIE) WYKONYWANIE P0MIARÓW POMIAR NAPIÊCIA POMIAR PR DU POMIAR MOCY Pomiar mocy jednofazowej Pomiar mocy w sieci trójfazowej symetrycznej (T3FE) Pomiar mocy w sieci trójfazowej niesymetrycznej 3 i 4-przewodowej (T3FNE i T4FNE) POMIAR REZYSTANCJI LUB NAPIÊCIA NA Z CZU P-N (DIODZIE) UWAGI EKSPLOATACYJNE ZALECENIA SYGNALIZACJA ROZ ADOWANIA BATERII, WYMIANA BATERII ZANIM ODDASZ MIERNIK DO SERWISU DANE TECHNICZNE DANE PODSTAWOWE ZGODNOŒÆ Z WYMAGANIAMI NORM ZAKRESY POMIAROWE I B ÊDY PODSTAWOWE

4 1. PRZEZNACZENIE I W AŒCIWOŒCI Miernik cêgowy typu NC8 jest przenoœnym cyfrowym przyrz¹dem pomiarowym przeznaczonym do pomiaru wybranych parametrów sieci elektroenergetycznej pr¹du zmiennego o czêstotliwoœci 50 Hz oraz pomiaru napiêcia, pr¹du i mocy w obwodach pr¹du sta³ego. Poza pomiarem wielkoœci podstawowych (napiêcie, pr¹d, moc, rezystancja) miernik umo liwia pomiar wielkoœci dodatkowych wyliczanych z wartoœci chwilowych pr¹du lub napiêcia. Wstêpn¹ analizê wyników pomiarów umo liwiaj¹ wbudowane funkcje dodatkowe oraz kilka trybów pracy (np. tryb pomiarów relatywnych). Wysokie bezpieczeñstwo obs³ugi zapewnia obudowa zaprojektowana zgodnie z wymaganiami najnowszych norm miêdzynarodowych. Pomiar pr¹du odbywa siê za pomoc¹ cêgów, bez koniecznoœci przerywania kontrolowanego obwodu elektrycznego. Ma³e gabaryty i masa, jak równie prostota obs³ugi oraz wielofunkcyjnoœæ czyni¹ miernik NC8 idealnym przyrz¹dem dla ka dego elektryka. Mierzone wielkoœci: l rzeczywista wartoœæ skuteczna napiêcia i pr¹du zmiennego z lub bez sk³adowej sta³ej (TrueRMS), l napiêcie i pr¹d sta³y, l moc czynna, bierna i pozorna w sieci jednofazowej lub trójfazowej symetrycznej, l ca³kowity wspó³czynnik odkszta³cenia harmonicznymi (THD), l wspó³czynnik odkszta³cenia (DF), l harmoniczne pr¹du lub napiêcia (do 25-tej harmonicznej), l wspó³czynnik mocy (PF), l wspó³czynnik szczytu (CF), l wspó³czynnik têtnieñ sygna³ów sta³ych (RIPPLE), l rezystancja, l napiêcie na z³¹czu p-n (test diody). W³aœciwoœci u ytkowe: l niewielkie wymiary gabarytowe i masa, l bezpieczne cêgi (ko³nierz zabezpieczaj¹cy przed zsuniêciem d³oni w kierunku nie izolowanego przewodu lub szyny wiod¹cej pr¹d), l wyœwietlacz ciek³okrystaliczny umo liwiaj¹cy jednoczesny odczyt dwóch wielkoœci (dwa pola cyfrowe), l wyœwietlanie jednostek wielkoœci mierzonej oraz symboli funkcji pomocniczych, l automatyczna zmiana zakresów pomiarowych, l automatyczna kalibracja wskazañ zera pr¹du sta³ego (autozerowanie). Funkcje dodatkowe: l zatrzymanie wyniku pomiaru na wyœwietlaczu (HOLD), l rejestracja i wyœwietlanie wartoœci minimalnej (MIN), maksymalnej (MAX), ró nicy (MAX-MIN), wartoœci œredniej z maksimum i minimum (AVG), l pomiar wzglêdny, (relatywny) (REL), l pomiar wartoœci szczytowych (PEAK), l dÿwiêkowa sygnalizacja ci¹g³oœci obwodu, l sygnalizacja roz³adowania baterii, l samoczynne wy³¹czanie miernika z mo liwoœci¹ blokady tej funkcji (Auto-Off). 4

5 2. BUDOWA I ELEMENTY OBS UGI AC/DC / HARM 4 9 REL NC 8 REC P/Q/S ZERO HOLD 10 3 OFF V A W W / 5 AC+DC V PEAK + V HARMONIC & POWER METER COM. max. 600 V V, max. 600 V Cêgi 2. Znaczniki 3. Ko³nierz zabezpieczaj¹cy 4. DŸwignia mechanizmu cêgów 5. Pokrêt³o prze³¹cznika funkcji pomiarowych 6. Przycisk AC/DC, REL, 7. Przycisk, REC, 8. Przycisk HARM, P/Q/S, ZERO 9. Przycisk HOLD 10. Wyœwietlacz ciek³okrystaliczny (LCD) 11. Gniazdo pomiarowe COM (czarne) 12. Gniazdo pomiarowe V, W (czerwone) 5

6 2.1. CÊGI! Strefê przyrz¹du (cêgi), która przy pomiarze pr¹du na nie izolowanych przewodach lub szynach stanowi potencjalne zagro enie oznaczono ó³tym kolorem. Temperatura przewodnika objêtego cêgami nie mo e przekraczaæ 110 C. Cêgi 1 s³u ¹ do nieinwazyjnego pomiaru natê enia pr¹du. Znaczniki 2 s³u ¹ do okreœlenia kierunku przep³ywu pr¹du w przewodzie objêtymi cêgami. Ko³nierz zabezpieczaj¹cy 3 chroni u ytkownika przed zsuniêciem d³oni w kierunku cêgów, zapewniaj¹c bezpieczeñstwo wykonywania pomiarów pr¹du (spe³nia wymagania normy IEC :1994). DŸwignia mechanizmu cêgów 4 s³u y do otwierania i zamykania cêgów. W celu wykonania pomiaru nale y otworzyæ cêgi, nastêpnie obj¹æ przewodnik wiod¹cy pr¹d i zamkn¹æ cêgi. Cêgi musz¹ obejmowaæ tylko jeden przewód fazowy, który fizycznie mo e byæ podzielony na kilka mniejszych. Miernik nie mo e mierzyæ pr¹du w kablu, w którym przez przewody objête cêgami p³ynie pr¹d o tej samej wartoœci ale w przeciwnych kierunkach (np. zawiera y³ê fazow¹ i zerow¹). W takim przypadku nale y rozdzieliæ przewody i obj¹æ cêgami tylko jeden z nich. Wp³yw po³o enia przewodu wewn¹trz cêgów zosta³ zminimalizowany dziêki zastosowaniu dwóch przetworników hallotronowych. Œrednica przewodu obejmowanego cêgami nie mo e przekraczaæ 27 mm PRZE CZNIK FUNKCJI POMIAROWYCH Pokrêt³o prze³¹cznika 5 umo liwia w³¹czenie, wybór jednej z piêciu funkcji pomiarowych oraz wy³¹czenie miernika: OFF V A W W 3 - wy³¹czenie miernika - pomiar napiêcia - pomiar pr¹du - pomiar mocy jednofazowej - pomiar mocy trójfazowej / - pomiar rezystancji lub napiêcia na z³¹czu p-n (diodzie) 2.3. PRZYCISKI Funkcja ka dego z przycisków zale y od wybranej funkcji pomiarowej, funkcji dodatkowej oraz trybu pracy. W celu u³atwienia obs³ugi miernika przyciski 6, 7 i 8 maj¹ na obudowie po trzy oznaczenia. W opisie funkcji przycisków zastosowano symboliczne oznaczenie sposobu u ycia tego samego przycisku: - oznacza: naciœniêcie przycisku, przytrzymanie do momentu generacji pierwszego sygna³u dÿwiêkowego i jego zwolnienie (krótkie naciœniêcie). - oznacza: naciœniêcie przycisku, przytrzymanie do momentu generacji drugiego sygna³u dÿwiêkowego i jego zwolnienie (d³ugie naciœniêcie). 6

7 Przycisk 6 AC/DC, REL, Krótkie naciœniêcie: AC/DC - wybór rodzaju mierzonego sygna³u (Tryb AC+DC, AC, DC) - zmniejszenie nr harmonicznej (25...1, DC) AC/DC - wy³¹czenie dÿwiêkowej sygnalizacji ci¹g³oœci obwodu (je eli by³a wczeœniej w³¹czona) D³ugie naciœniêcie: REL - wejœcie i wyjœcie z trybu pomiarów relatywnych (Tryb REL) Trzymany przy w³¹czaniu miernika: AC/DC - wy³¹czenie funkcji automatycznego wy³¹czenia zasilania miernika Przycisk 7, REC, Krótkie naciœniêcie: - wybór wielkoœci wyœwietlanej na górnym polu cyfrowym - wybór pomiaru rezystancji lub napiêcia na z³¹czu p-n - zwiêkszenie nr harmonicznej (DC, ) - w trybie REC wybór wyœwietlanej wartoœci MAX, MIN... D³ugie naciœniêcie: REC - wejœcie i wyjœcie z rejestracji wartoœci MAX, MIN... (Tryb REC) Przycisk 8 HARM, P/Q/S, ZERO Krótkie naciœniêcie: HARM P/Q/S HARM - wejœcie i wyjœcie z pomiarów harmonicznych - wybór sk³adowej mierzonej mocy (czynnej P, biernej Q lub pozornej S) - w³¹czenie dÿwiêkowej sygnalizacji ci¹g³oœci obwodu D³ugie naciœniêcie: HARM ZERO - zmiana wskazañ pomiarów harmonicznych z wartoœci procentowej na skuteczn¹ - kalibracja wskazañ zera pr¹du sta³ego (autozerowanie) Przycisk 9 HOLD Krótkie naciœniêcie: HOLD - zatrzymanie i przegl¹danie wyników pomiarów (Tryb HOLD) 7

8 2.4. WYŒWIETLACZ Miernik wyœwietla na wyœwietlaczu 10 trzy typy informacji: l l l Wartoœæ wielkoœci mierzonej na dwóch polach cyfrowych (2 x 9999 cyfr), Symbole i napisy na polach cyfrowych, Symbole poza polami cyfrowymi (symbole funkcji, trybów pracy i jednostki wielkoœci mierzonych). HOLD Opis symboli wyœwietlanych poza polami cyfrowymi: AC+DC - pomiar sygna³u zmiennego ze sk³adow¹ sta³¹ AC - pomiar sygna³u zmiennego DC - pomiar sygna³u sta³ego lub sk³adowej sta³ej (symbol w prawej czêœci wyœwietlacza) HOLD - zatrzymanie wyniku pomiaru MAX - wartoœæ maksymalna z pomiarów MIN - wartoœæ minimalna z pomiarów AVG - wartoœæ œrednia równa (MAX+MIN)/2 PEAK - wartoœæ szczytowa pr¹du lub napiêcia ± - przy PEAK, wskazuje wartoœæ wy sz¹ (+) lub ni sz¹ (-) RMS - wartoœæ skuteczna pr¹du lub napiêcia PF - wspó³czynnik mocy CF - wspó³czynnik szczytu THD - ca³kowity wspó³czynnik odkszta³cenia harmonicznymi DF - wspó³czynnik odkszta³cenia RIPPLE - wspó³czynnik têtnieñ sygna³u sta³ego REL - pomiar relatywny CAL - wskaÿnik automatycznej kalibracji wskazañ zera sk³adowej sta³ej pr¹du (autozerowanie) - pomiar napiêcia na z³¹czu p-n! - wskaÿnik przekroczenia granicznych (bezpiecznych) wartoœci mierzonego sygna³u V - napiêcie w woltach A - pr¹d w amperach W - rezystancja w omach W - moc czynna w watach VA - moc pozorna w wolto-amperach VAR - moc bierna w warach % - wartoœæ procentowa k - mno nik ( x 1000) 8

9 Opis symboli i napisów wyœwietlanych na polu cyfrowym: l beep Hi U bat p on H dc, H dc_0 - sygnalizacja zbyt ma³ej wartoœci sygna³u do poprawnego wyliczenia danej wielkoœci - sygnalizacja przekroczenia górnej granicy zakresu pomiarowego - w³¹czona dÿwiêkowa sygnalizacja ci¹g³oœci obwodu (w trakcie pomiaru rezystancji) - sygnalizacja pojawienia siê wysokiego napiêcia na zaciskach miernika przed lub w trakcie pomiaru rezystancji, lub napiêcia na z³¹czu p-n - sygnalizacja roz³adowania baterii - sygnalizacja uaktywnienia blokady samoczynnego wy³¹czenia (praca ci¹g³a miernika) - sk³adowe harmoniczne sygna³u (sk³adowa sta³a DC, harmoniczna podstawowa H1,...) - sygnalizacja autokalibracji wskazañ zera sk³adowej sta³ej pr¹du (wyœwietlane z sym. CAL ) 2.5. GNIAZDA POMIAROWE Gniazda pomiarowe 11 COM i 12 V/W s³u ¹ do pod³¹czenia bezpiecznych przewodów (z os³on¹ wtyku) w celu pomiaru napiêæ, mocy, rezystancji lub napiêcia na z³¹czu p-n (diodzie). Zaciski w gniazdach maj¹ œrednicê 4 mm i rozstaw 19 mm. Zacisk w gnieÿdzie COM jest po³¹czony galwanicznie z mas¹ uk³adu pomiarowego miernika. Zacisk w gnieÿdzie V/W jest po³¹czony z wejœciowym dzielnikiem napiêcia lub Ÿród³em pr¹du przy pomiarze rezystancji, lub napiêcia z³¹cza p-n. 3. OBS UGA MIERNIKA Zmiana funkcji lub trybu pomiarowego jest sygnalizowana dÿwiêkowo i powoduje wyœwietlenie odpowiadaj¹cych im symboli i napisów (patrz p.2.4) W CZENIE MIERNIKA Miernik w³¹cza siê poprzez zmianê pozycji pokrêt³a prze³¹cznika funkcji pomiarowych 5 : z pozycji OFF na dowoln¹ inn¹ pozycjê, na dowoln¹ inn¹ pozycjê ni ustawiona, w przypadku gdy miernik wy³¹czy³ siê automatycznie lub zosta³y w³o one/wymienione baterie WY CZENIE MIERNIKA Rêczne: ustawienie pokrêt³a 5 w pozycji OFF wy³¹cza miernik. Samoczynne (Auto-Off): miernik wy³¹cza siê samoczynnie po up³ywie ok. 10 minut od momentu ostatniego u ycia jednego z przycisków lub prze³¹czenia funkcji pomiarowej pokrêt³em prze- ³¹cznika. Przed wy³¹czeniem generowany jest krótki sygna³ dÿwiêkowy. 9

10 Blokada samoczynnego wy³¹czenia: aby zablokowaæ samoczynne wy³¹czenie nale y trzymaj¹c wciœniêty przycisk AC/DC w³¹czyæ miernik - na górnym polu cyfrowym wyœwietlony zostanie na chwilê napis p on. Uwaga: Samoczynne wy³¹czenie minimalizuje zu ycie energii, przed³u aj¹c tym samym czas u ytkowania miernika na jednym komplecie baterii. W przypadku zablokowania tej funkcji nale y pamiêtaæ o rêcznym wy³¹czeniu miernika, w przeciwnym wypadku miernik pozostanie w³¹czony a do ca³kowitego wyczerpania baterii WYBÓR FUNKCJI POMIAROWEJ Wyboru funkcji pomiarowej dokonuje siê pokrêt³em prze³¹cznika 5 (patrz p. 2.2.). W³¹czenie funkcji pomiarowej powoduje ustawienie jej w danej konfiguracji podstawowej, opisanej w poni szych punktach (p do 3.6.). Po wybraniu jednej z funkcji pomiaru: napiêcia, pr¹du lub mocy - miernik ustawia siê na pomiar sygna³u w trybie AC+DC (patrz p.3.9.) NAPIÊCIE LUB PR D Po w³¹czeniu, dolne pole cyfrowe wyœwietla rzeczywist¹ wartoœæ skuteczn¹ (U RMS /I RMS ), a górne pole cyfrowe wyœwietla sk³adow¹ sta³¹ (U DC /I DC ) mierzonego napiêcia/pr¹du. Za pomoc¹ przycisków mo na wybraæ nastêpuj¹ce dodatkowe funkcje i tryby pomiarowe: AC/DC tryb AC+DC, AC, DC - wybór rodzaju mierzonego sygna³u REL tryb REL - pomiar relatywny HARM pomiar harmonicznych (THD, DF) V A ZERO autokalibracja zera wskazañ sk³adowej sta³ej pr¹du funkcje dodatkowe (PEAK, CF, RIPPLE, U DC / I DC ) REC tryb REC - rejestracja wartoœci MAX, MIN, MAX-MIN i AVG HOLD tryb HOLD - zatrzymanie wyników Po w³¹czeniu trybu AC pola cyfrowe wyœwietlaj¹: dolne - wartoœæ skuteczn¹ (RMS) napiêcia/pr¹du, górne - wartoœæ szczytow¹ (PEAK) napiêcia/pr¹du. Po w³¹czeniu trybu DC pola cyfrowe wyœwietlaj¹: dolne - wartoœæ œredni¹ napiêcia/pr¹du, górne - wartoœæ szczytow¹ (PEAK) napiêcia/pr¹du. Wywo³anie funkcji dodatkowych: Krótkie naciœniêcie przycisku powoduje zmianê wielkoœci wyœwietlanej na górnym polu cyfrowym: 10

11 Pomiar sk³adowej sta³ej (U DC lub I DC ) [AC+DC] Wyœwietlanie wart. szczytowej (PEAK) [AC+DC, AC, DC] [AC+DC] [AC, DC] Wyœwietlanie wart. szczytowej (PEAK + ) [AC+DC, AC, DC] Wyœwietlanie wart. szczytowej (PEAK-) [AC+DC, AC, DC] Wyœwietlanie wsp. szczytu (CF) [AC+DC, AC] Wyœwietlanie wsp. têtnieñ (RIPPLE) [DC] Uwaga: W nawiasach [ ] podano dla jakiego rodzaju sygna³u dostêpny jest pomiar danej wielkoœci MOC JEDNOFAZOWA LUB MOC TRÓJFAZOWA Po w³¹czeniu, dolne pole cyfrowe wyœwietla wartoœæ mocy czynnej (P), a górne pole cyfrowe wyœwietla wspó³czynnik mocy (PF). Za pomoc¹ przycisków mo na wybraæ nastêpuj¹ce dodatkowe funkcje i tryby pomiarowe : AC/DC REL tryb AC+DC, AC, DC* - wybór rodzaju mierzonego sygna³u tryb REL - pomiar relatywny P/Q/S wybór rodzaju mierzonej mocy (P, Q, S)** W W 3 ZERO autokalibracja zera wskazañ sk³adowej sta³ej pr¹du zmiana wielkoœci wyœwietlanej na górnym polu cyfrowym REC tryb REC - rejestracja wartoœci MAX, MIN, MAX-MIN i AVG HOLD tryb HOLD - zatrzymanie wyników * W funkcji pomiaru mocy trójfazowej tryb DC jest niedostêpny. ** W funkcji pomiaru mocy jednofazowej w trybie DC dostêpny jest tylko pomiar mocy czynnej (przycisk P/Q/S jest nieaktywny). Po w³¹czeniu trybu DC w funkcji pomiaru mocy jednofazowej pola cyfrowe wyœwietlaj¹: dolne - wartoœæ mocy czynnej (P) górne - wartoœæ sk³adowej sta³ej mierzonego napiêcia (U DC ) Wywo³anie funkcji dodatkowych: Krótkie naciœniêcie przycisku P/Q/S w trybie AC+DC i AC powoduje zmianê rodzaju mierzonej mocy : czynna P[W] P/Q/S bierna Q[var] P/Q/S pozorna S[VA] P/Q/S 11

12 Krótkie naciœniêcie przycisku powoduje zmianê wielkoœci wyœwietlanej na górnym polu cyfrowym: wspó³czynnik mocy (PF) [AC+DC, AC] sk³adowa sta³a napiêcia (U DC ) [AC+DC, DC] wartoœæ skuteczna napiêcia (U RMS ) [AC+DC, AC] sk³adowa sta³a pr¹du (I DC ) [AC+DC, DC] wartoœæ skuteczna pr¹du (I RMS ) [AC+DC, AC] Uwaga: W nawiasach [ ] podano dla jakiego rodzaju sygna³u dostêpny jest pomiar danej wielkoœci. Wspó³czynnik mocy (PF) jest wyliczany z nastêpuj¹cej zale noœci: PF = P (moc czynna) S (moc pozorna) 3.6. REZYSTANCJA LUB NAPIÊCIE Z CZA P-N Po w³¹czeniu, dolne pole cyfrowe wyœwietla wartoœæ mierzonej rezystancji (R), a górne pole cyfrowe jest wygaszone. Za pomoc¹ przycisków mo na wybraæ nastêpuj¹ce dodatkowe funkcje i tryby pomiarowe: / REC HARM REL HOLD zmiana funkcji pomiarowej (rezystancja/napiêcie) tryb REC - rejestracja wartoœci MAX, MIN, MAX-MIN i AVG w³¹czenie dzwiêkowej sygnalizacji ci¹g³oœci obwodu tryb REL - pomiar relatywny tryb HOLD - zatrzymanie wyników Wywo³anie funkcji dodatkowych: Krótkie naciœniêcie przycisku powoduje zmianê mierzonej wielkoœci: pomiar rezystancji R[W] pomiar napiêcia z³¹cza p-n [V] DŸwiêkowa sygnalizacja ci¹g³oœci obwodu: Miernik umo liwia dÿwiêkow¹ sygnalizacjê ma³ej wartoœci mierzonej rezystancji, któr¹ mo na wykorzystaæ do kontroli ci¹g³oœci obwodów elektrycznych. Je eli mierzona 12

13 rezystancja jest mniejsza od 20 W, miernik generuje ci¹g³y sygna³ dÿwiêkowy. Gdy funkcja jest aktywna na górnym polu cyfrowym wyœwietlany jest napis beep. Krótkie naciœniêcie nastêpuj¹cych przycisków powoduje w³¹czenie lub wy³¹czenie funkcji: brak sygnalizacji zwarcia HARM sygnalizacja w³¹czona (R<20 W) AC/DC Uwagi: Gdy zaciski pomiarowe miernika s¹ rozwarte, funkcja pomiaru rezystancji wyœwietla symbol przekroczenia zakresu 0l, a funkcja pomiaru napiêcia z³¹cza p-n wyœwietla wartoœæ z zakresu V FUNKCJE DODATKOWE POMIARU NAPIÊCIA LUB PR DU W funkcjach pomiaru pr¹du lub napiêcia dostêpne s¹ funkcje dodatkowe wyœwietlaj¹ce: wartoœæ szczytow¹ (PEAK), szczytow¹ dodatni¹ lub ujemn¹ (PEAK +, PEAK -), wspó³czynnik szczytu (CF), lub wspó³czynnik têtnieñ sygna³u sta³ego (RIPPLE). Wywo³anie kolejnej funkcji dodatkowej nastêpuje po krótkim naciœniêciu przycisku (patrz p. 3.4.) Wartoœæ szczytowa (PEAK) Mo liwe s¹ trzy sposoby wyœwietlenia wartoœci szczytowej (maksymalnej chwilowej wartoœci amplitudy) mierzonego napiêcia lub pr¹du: wyœwietlanie najwiêkszej chwilowej wartoœci amplitudy sygna³u ze znakiem polaryzacji (wzglêdem zera) i symbolu PEAK wed³ug zasady: je eli PEAK + > PEAK - to PEAK = PEAK + (dodatni) je eli PEAK + < PEAK - to PEAK = PEAK - (ujemny) wyœwietlanie najwiêkszej chwilowej wartoœci amplitudy sygna³u i symbolu PEAK + wyœwietlanie najmniejszej chwilowej wartoœci amplitudy sygna³u i symbolu PEAK - Zasadê pomiaru wartoœci szczytowych przedstawia poni szy rysunek: U lub I PEAK = PEAK + Przebieg AC+DC PEAK _ PEAK = PEAK + PEAK+ > PEAK- PEAK = PEAK _ PEAK+ < PEAK- PEAK + Przebieg AC (bez sk³adowej sta³ej) Przebieg AC-DC t PEAK = PEAK _ 13

14 Pomiar wartoœci miêdzyszczytowej (p-p - peak-to-peak ) Funkcja PEAK umo liwia poœredni pomiar wartoœci miêdzyszczytowej sygna³u zmiennego poprzez odjêcie wyników pomiarów wartoœci PEAK + i PEAK - ( p-p = PEAK + - PEAK - ). Uwagi: W przypadku pomiaru sygna³u zmiennego o przebiegu symetrycznym wzglêdem zera (np. napiêcie sieciowe bez sk³adowej sta³ej), funkacja PEAK, mo e wskazywaæ naprzemiennie wartoœæ szczytow¹ dodatni¹ lub ujemn¹. Mo e to prowadziæ do b³êdnej interpretacji wyników tej funkcji w trybach REL i REC Wspó³czynnik szczytu (CF) Wspó³czynnik szczytu jest wyliczany z nastêpuj¹cej zale noœci : PEAK (wartoœæ szczytowa) CF = RMS (wartoœæ skuteczna) Uwagi: Dla sinusoidalnie zmiennego sygna³u odniesienia CF = Ö2»1.41. Je eli poziom mierzonego sygna³u jest za ma³y aby poprawnie zosta³a wyliczona i wyœwietlona jego wartoœæ, to na polu cyfrowym wyœwietlane s¹ kreski ---- (patrz p. 6) Wspó³czynnik têtnieñ sygna³u sta³ego (RIPPLE) Wspó³czynnik têtnieñ jest wyliczany z nastêpuj¹cej zale noœci: RIPPLE [%] = PEAK+ - PEAK- (wartoœæ miêdzyszczytowa). 100 sk³adowa DC Uwagi: Je eli poziom mierzonego sygna³u jest za ma³y aby poprawnie zosta³a wyliczona i wyœwietlona jego wartoœæ, to na polu cyfrowym wyœwietlane s¹ kreski ---- (patrz p. 6) WSPÓ CZYNNIKI THD I DF, HARMONICZNE NAPIÊCIA LUB PR DU W³¹czenie pomiaru harmonicznych oraz wspó³czynników THD i DF jest mo liwe w trybach AC+DC lub AC. W³¹czenie funkcji pomiaru harmonicznych nastêpuje po krótkim naciœniêciu przycisku HARM. Uwagi: Je eli przed pomiarem harmonicznych pr¹du zmiennego w trybie AC+DC miernik wyœwietla wartoœæ sk³adowej sta³ej (I DC ) wiêksz¹ ni ±0.1 A, to nale y wykonaæ kalibracjê wskazañ zera (patrz p ). W przypadku pomiaru harmonicznych pr¹du zmiennego bez sk³adowej sta³ej wskazane jest prze³¹czenie miernika w tryb AC (patrz p. 3.9.). Dziêki temu unika siê koniecznoœci kalibracji wskazañ zera sk³adowej sta³ej pr¹du przed pomiarem harmonicznych. Je eli poziom mierzonego sygna³u jest za ma³y aby poprawnie zosta³a wyliczona i wyœwietlona jego wartoœæ, to na polu cyfrowym wyœwietlane s¹ kreski ---- (patrz p. 6) Wspó³czynniki THD i DF Wynik pomiaru jest wyœwietlany na dolnym polu cyfrowym wyœwietlacza. Górne pole cyfrowe jest wygaszone. 14

15 Wejœcie w pomiar THD i DF oraz ich wybór nastêpuje po krótkim naciœniêciu przycisku HARM : Pomiar U lub I HARM THD HARM DF HARM Wspó³czynniki THD i DF s¹ wyliczane z nastêpuj¹cych zale noœci: H 1 H 2...H 25 A RMS THD [%] = DF [%] = Ö Ö H 2 + H H H 2 1 H 2 + H H A 2 RMS - wartoœæ skuteczna harmonicznej podstawowej napiêcia/pr¹du - wartoœci skuteczne kolejnych harmonicznych napiêcia/pr¹du - wartoœæ skuteczna napiêcia/pr¹du Pomiar harmonicznych Pomiar harmonicznych jest mo liwy po wczeœniejszym wejœciu do pomiaru wspó³czynnika THD lub DF. Wartoœæ jednej z 25 harmonicznych jest wyœwietlana na dolnym polu cyfrowym. Górne pole cyfrowe wyœwietla literê H i numer wybranej harmonicznej (np. pierwszej - H 01). Wejœcie w wyœwietlanie wartoœci danej harmonicznej oraz zmiana jej numeru nastêpuje po krótkim naciœniêciu przycisku lub : Pomiar THD lub DF H dc (tryb AC+DC) H 01...H 25 Pomiar THD lub DF H 25 H 24...H dc (tryb AC + DC) Wybrana harmoniczna mo e byæ wyœwietlana w postaci wartoœci skutecznej lub wartoœci wzglêdnej (procentowej - odniesionej do harmonicznej podstawowej H 1 ). Wyboru dokonuje siê poprzez kolejne d³ugie naciœniêcie przycisku HARM : H dc, H 1... H 25 [%] HARM H dc, H 1... H 25 [V lub A] HARM Procentowy udzia³ danej harmonicznej wyliczany jest z nastêpuj¹cej zale noœci: H n [%] = H n H n - nr harmonicznej (dc, 1, 2,...25) H n - wartoœæ skuteczna wybranej harmonicznej napiêcia/pr¹du H 1 - wartoœæ skuteczna harmonicznej podstawowej napiêcia/pr¹du Krótkie naciœniêcie przycisku HARM powoduje wyjœcie z pomiaru harmonicznych. 15

16 3.9. WYBÓR TRYBU POMIAROWEGO Wybór rodzaju mierzonego sygna³u - Tryb AC+DC, AC, DC Miernik umo liwia pomiar rzeczywistej wartoœci skutecznej (tzw. TrueRMS) pr¹du i napiêcia, tj. pomiar sygna³u zmiennego ze sk³adow¹ sta³¹ (AC+DC). Dodatkowo mo na mierzyæ sam¹ sk³adow¹ zmienn¹ (AC) lub sk³adow¹ sta³¹ (DC) pr¹du, lub napiêcia. W przypadku pomiaru mocy zmiana rodzaju mierzonego sygna³u powoduje takie same ustawienie rodzaju mierzonych sk³adowych pr¹du i napiêcia. Wybór ¹danego trybu nastêpuje po kolejnym krótkim naciœniêciu przycisku AC/DC : AC+DC AC/DC AC AC/DC DC AC/DC Zatrzymanie i przegl¹danie wyników pomiarów - Tryb HOLD Wejœcie w tryb HOLD powoduje zatrzymanie w pamiêci przyrz¹du i na wyœwietlaczu wyników ostatnich wykonanych pomiarów, niezale nie od wybranej funkcji pomiarowej. Aktywnoœæ trybu HOLD sygnalizowana jest wyœwietleniem na wyœwietlaczu symbolu HOLD. Wejœcie i wyjœcie z trybu HOLD nastêpuje po krótkim naciœniêciu przycisku HOLD : Pomiar HOLD tryb hold HOLD Za pomoc¹ przycisków AC/DC, i HARM mo na przegl¹daæ zapamiêtane wartoœci dodatkowych funkcji pomiarowych (np. je eli wybrana zosta³a funkcja pomiaru napiêcia, to po wejœciu w tryb HOLD mo na przegl¹daæ zapamiêtane wartoœci PEAK, PEAK +, PEAK-, CF i U DC itd.). W trybie REC wejœcie w tryb HOLD powoduje zatrzymanie aktualizacji wartoœci MIN i MAX mierzonych wielkoœci. Za pomoc¹ przycisku mo na przegl¹daæ kolejno, zatrzymane w pamiêci wartoœci MIN, MAX, MAX-MIN i AVG (patrz p ). Tryb HOLD wywo³any w trakcie pomiaru harmonicznych umo liwia przegl¹danie zatrzymanych wartoœci THD i DF oraz wartoœci poszczególnych harmonicznych (patrz p. 3.8.). Uwaga: W trybie HOLD nie mo na zmieniæ rodzaju mierzonego sygna³u AC/DC, blokowane jest te wejœcie lub wyjœcie z pomiaru harmonicznych oraz trybów REL i REC Pomiar relatywny - Tryb REL Pomiar relatywny (wzglêdny) umo liwia obserwacjê zmian wartoœci wielkoœci mierzonej w odniesieniu do wartoœci wskazywanej przez miernik w chwili prze³¹czenia go w ten tryb pracy. Po wejœciu w tryb REL wyœwietlana jest ró nica wartoœci aktualnie mierzonej i zapamiêtanej. Pomiar relatywny obejmuje tylko wielkoœci aktualnie wyœwietlane. Wejœcie i wyjœcie z trybu REL nastêpuje po d³ugim naciœniêciu przycisku REL : Pomiar normalny REL Pomiar relatywny REL Wyjœcie z trybu REL nastêpuje równie po zmianie: funkcji pomiarowej, funkcji dodatkowej lub trybu pomiarowego (oprócz trybu HOLD i REC). Uwagi: Nale y pamiêtaæ, e w trybie pomiaru relatywnego rzeczywisty zakres mierzonej wielkoœci nie ulega zmianie. Zakres pomiaru relatywnego mo e byæ wiêkszy lub mniejszy od zakresu rzeczywistego w zale noœci od wartoœci sygna³u, zapamiêtanej w chwili w³¹czenia trybu REL oraz kierunku zmiany 16

17 wartoœci wielkoœci mierzonej. Np. je eli zakres rzeczywisty pomiaru pr¹du sta³ego wynosi ±707A, w³¹czenie trybu REL przy wartoœci +300 A (od tej chwili wyœwietlanej jako 0A) pozwoli na wzglêdny pomiar do wartoœci +407A lub A Rejestracja wartoœci MAX, MIN, MAX-MIN, AVG - Tryb REC Tryb rejestracji umo liwia zapamiêtanie i póÿniejsze kolejne wyœwietlenie wartoœci: maksymalnej MAX, minimalnej MIN, ró nicy MAX-MIN oraz œredniej AVG z MAX i MIN. Tryb REC obejmuje tylko wielkoœci aktualnie wyœwietlane. Wejœcie w tryb REC sygnalizowane jest wyœwietleniem migaj¹cych jednoczeœnie symboli MIN i MAX. Od tego momentu w pamiêci miernika jest zapamiêtywana i aktualizowana wartoœæ minimalna i maksymalna z kolejnych pomiarów. Wartoœci rejestrowane w pamiêci i wyœwietlane na wyœwietlaczu s¹ aktualizowane gdy wartoœæ mierzona jest wiêksza od ostatnio zapamiêtanej wartoœci maksymalnej lub mniejsza od ostatnio zapamiêtanej wartoœci minimalnej. Wejœcie w tryb REC nastêpuje po d³ugim naciœniêciu przycisku. Zmiana wyœwietlanej wartoœci nastêpuje po kolejnym krótkim naciœniêciu przycisku. D³ugie naciœniêcie przycisku w ka dej chwili, powoduje wyjœcie z trybu rejestracji. Pomiar Uaktywnienie trybu rejestracji Wyœwietlanie wartoœci maksymalnej (MAX) Wyœwietlanie wartoœci minimalnej (MIN) Wyœwietlanie ró nicy wart. maks. i min. (MAX - MIN) Wyœwietlanie œredniej z wart. maks. i min. (AVG) Wartoœæ œrednia AVG wyliczana jest z nastêpuj¹cej zale noœci: AVG = MIN + MAX 2 Uwagi: Wyœwietlenie wartoœci œredniej AVG mo na wykorzystaæ np. do oszacowania wyniku pomiaru w przypadku gdy wartoœæ wielkoœci mierzonej waha a siê w pewnym zakresie z pomiaru na pomiar (niestabilny wynik). W przypadku braku zmiany wartoœci wielkoœci mierzonej po wejœciu w tryb REC: MAX=MIN=AVG=(wart. mierzona) a MAX-MIN= KALIBRACJA WSKAZAÑ ZERA SK ADOWEJ STA EJ PR DU (AUTOZEROWANIE) Po w³¹czeniu funkcji pomiaru pr¹du sta³ego, pr¹du lub mocy ze sk³adow¹ sta³¹ pr¹du (DC lub AC+DC) miernik mo e wyœwietlaæ niewielk¹ wartoœæ sk³adowej sta³ej ró - n¹ od zera. 17

18 Niezerowa wartoœæ tej sk³adowej (w czasie gdy cêgi nie obejmuj¹ przewodnika wiod¹cego pr¹d) jest spowodowana pozosta³oœci¹ magnetyczn¹ obwodu magnetycznego cêgów lub wp³ywem temperatury. Je eli wyœwietlana wartoœæ sk³adowej sta- ³ej pr¹du (I DC ) jest wiêksza od ± 0.1 A, to nale y przeprowadziæ kalibracjê wskazañ zera. Kalibracja zera jest wykonywana przez miernik automatycznie (tzw. autozerowanie) i nastêpuje po d³ugim naciœniêciu przycisku ZERO. W czasie gdy miernik wykonuje kalibracjê pomiary s¹ wstrzymywane, a na wyœwietlaczu wyœwietlany jest napis dc_0 i symbol CAL. I DC ¹ 0 ZERO I DC = 0 Uwagi: Kalibracjê nale y wykonywaæ przy zamkniêtych cêgach z dala od przewodów wiod¹cych du e pr¹dy (w szczególnoœci sta³e). Najwiêksze wartoœci pozosta³oœci wystêpuj¹ po pomiarach pr¹dów sta³ych o wartoœciach bliskich lub wiêkszych od wartoœci granicznej mierzonej przez miernik. Je eli miernik znajduje siê w zasiêgu dzia³ania silnego sta³ego pola magnetycznego, wartoœæ i znak pozosta³oœci mo e ulegaæ zmianie wraz ze zmian¹ po³o enia miernika. Silne zmienne pola elektromagnetyczne mog¹ powodowaæ, e wartoœæ szczytowa (PEAK) i skuteczna (RMS) pr¹du nawet po kalibracji mo e byæ ró na od zera. Miernik mierzy poprawnie w œrodowisku o parametrach podanych w danych technicznych (patrz p.6. Dane techniczne - kompatybilnoœæ elektromagnetyczna). 4. WYKONYWANIE P0MIARÓW! UWAGA l Przed przyst¹pieniem do pomiarów nale y zapoznaæ siê z zasadami bezpieczeñstwa przedstawionymi na str. 2 niniejszej instrukcji. l Wejœcie miernika jest zabezpieczone przed przeci¹ eniem d³ugotrwa³ym do 900 V napiêcia sta³ego lub szczytowego (ok. 640 V napiêcia sinusoidalnie zmiennego). Pod³¹czenie wy szego napiêcia grozi niebezpieczeñstwem, mo e spowodowaæ uszkodzenie miernika i instalacji. l l l Cêgi pomiarowe s¹ zabezpieczone przed przeci¹ eniem d³ugotrwa³ym do 1000 A wartoœci szczytowej (ok. 707 A pr¹du sinusoidalnie zmiennego). Przekroczenie górnej granicy zakresu pomiarowego sygnalizowane jest wyœwietleniem symbolu 0l, a gdy mierzone jest napiêcie dodatkowo miga symbol ostrzegawczy!. Pomiary z dok³adnoœci¹ deklarowan¹ w danych technicznych s¹ mo liwe tylko w œrodowisku w którym zak³ócenia elektromagnetyczne nie przekraczaj¹ poziomów okreœlonych przez normy wymienione w p. 6. l Wyœwietlenie napisu bat oznacza zbyt niskie napiêcie zasilaj¹ce i sygnalizuje potrzebê wymiany baterii (patrz p. 5.2.). l Przed przyst¹pieniem do pomiaru nale y wybraæ ¹dan¹ funkcjê pomiarow¹ (patrz p. 3.3.). 18

19 4.1. POMIAR NAPIÊCIA Aby zmierzyæ napiêcie nale y: przy³¹czyæ przewody pomiarowe do gniazd pomiarowych miernika: czarny do COM 11, a czerwony do V, W 12, pokrêt³o prze³¹cznika funkcji pomiarowych 5 ustawiæ w pozycji V, za pomoc¹ przycisków wybraæ odpowiedni tryb pracy lub funkcjê dodatkow¹, przewody pomiarowe pod³¹czyæ do sprawdzanego obwodu i odczytaæ zmierzon¹ wartoœæ, wartoœæ wyniku pomiaru napiêcia sta³ego jest dodatnia, je eli czerwony przewód (gniazdo V, W ) jest pod³¹czony do punktu o wy szym potencjale, a czarny (gniazdo COM ) do punktu o potencjale ni szym POMIAR PR DU Aby zmierzyæ pr¹d nale y: pokrêt³o prze³¹cznika funkcji pomiarowych 5 ustawiæ w pozycji A, za pomoc¹ przycisków wybraæ odpowiedni tryb pracy lub funkcjê dodatkow¹, rozewrzeæ cêgi 1 przez naciœniêcie dÿwigni mechanizmu cêgów 4, obj¹æ cêgami przewód z mierzonym pr¹dem, zwolniæ dÿwigniê 4 i odczytaæ zmierzon¹ wartoœæ. N L Uwagi: Nale y pamiêtaæ, e w wyniku pomiaru pr¹du w trybie AC+DC jest zawarta wartoœæ sk³adowej sta³ej, która mo e w przypadku pomiaru pr¹du zmiennego wprowadzaæ dodatkowy b³¹d (je eli nie zosta³a wczeœniej wyzerowana). Dla tego w przypadku pomiaru w sieci pr¹du zmiennego wskazane jest prze- ³¹czenie miernika w tryb pomiaru sygna³u zmiennego bez sk³adowej sta³ej (w tryb AC) ( patrz p ). Dziêki temu unika siê koniecznoœci kalibracji wskazañ zera sk³adowej sta³ej pr¹du przed pomiarem pr¹du zmiennego. Je- eli przed pomiarem pr¹du sta³ego (w trybie DC) lub ze sk³adow¹ sta³¹ (w trybie AC+DC) miernik wyœwietla wartoœæ I DC wiêksz¹ ni ±0.1 A, to nale y wykonaæ autozerowanie wskazañ poprzez d³u sze naciœniêcie przycisku. ZERO (patrz p ). 19

20 Okreœlenie kierunku przep³ywu pr¹du Przy pomiarze pr¹du sta³ego w trybie DC lub AC+DC, dodatnia wartoœæ wyniku oznacza, e umowny kierunek pr¹du p³yn¹cego w przewodzie objêtymi cêgami, w stosunku do znaczników 2 na cêgach, jest zgodny z poni szym rysunkiem. Znaczniki mog¹ byæ równie wykorzystane do okreœlenia kierunku przep³ywu energii w trakcie pomiaru mocy. Kierunek przep³ywu pr¹du Pomiar ma³ych wartoœci natê enia pr¹du Dok³adnoœæ pomiaru ma³ych wartoœci natê enia pr¹du, mo na zwiêkszyæ poprzez objêcie cêgami kilku zwojów przewodu przez który p³ynie pr¹d (o ile pozwala na to przekrój i d³ugoœæ przewodu). Wynik pomiaru na polu odczytowym odpowiada wówczas iloczynowi natê enia pr¹du p³yn¹cego w przewodzie i iloœci zwojów objêtych cêgami. I Rzeczywist¹ wartoœæ pr¹du I w przewodzie nale y obliczyæ ze wzoru: I = I ZM Z I ZM - zmierzona wartoœci pr¹du Z - iloœæ zwojów przewodu 4.3. POMIAR MOCY Uwagi: Poniewa pomiar mocy wykonywany jest poprzez jednoczesny pomiar pr¹du i napiêcia, nale y wczeœniej zapoznaæ siê z zasadami i uwagami dotycz¹cymi tych pomiarów (patrz p i 4.2.). Nale y pamiêtaæ, e w wyniku pomiaru mocy w trybie AC+DC jest zawarta wartoœæ sk³adowej sta³ej pr¹du, która mo e w przypadku pomiaru w sieci pr¹du zmiennego wprowadzaæ dodatkowy b³¹d (je eli nie zosta³a wczeœniej wyzerowana). Dla tego w przypadku pomiaru w sieci pr¹du zmiennego wskazane jest prze³¹czenie miernika w tryb AC (bez sk³adowej sta³ej - patrz p ). Dziêki temu unika siê koniecznoœci kalibracji wskazañ zera sk³adowej sta³ej pr¹du przed pomiarem mocy sygna³u zmiennego. Je eli przed pomiarem mocy sygna³u sta³ego (w trybie DC) lub ze sk³adow¹ sta³¹ (w trybie AC+DC) miernik wyœwietla wartoœæ I DC wiêksz¹ ni ±0.1A, to nale y wykonaæ autozerowanie wskazañ poprzez d³u - sze naciœniêcie przycisku ZERO (patrz p ). 20

21 4.3.1 Pomiar mocy jednofazowej Aby zmierzyæ moc jednofazow¹ nale y: przy³¹czyæ przewody pomiarowe do gniazd pomiarowych miernika (patrz p. 4.1.), pokrêt³o prze³¹cznika funkcji pomiarowych ustawiæ w pozycji W, za pomoc¹ przycisków wybraæ odpowiedni tryb pracy lub funkcjê dodatkow¹, przewody pomiarowe pod³¹czyæ do sprawdzanego obwodu pomiarowego, cêgi zamkn¹æ na przewodniku wiod¹cym pr¹d (patrz p. 4.2.) i odczytaæ wartoœæ zmierzonej mocy. L N Czerwony Czarny Pomiar mocy w sieci trójfazowej symetrycznej (T3FE) Aby zmierzyæ moc w sieci trójfazowej symetrycznej nale y: przy³¹czyæ przewody pomiarowe do gniazd pomiarowych miernika (patrz p. 4.1.), pokrêt³o prze³¹cznika funkcji pomiarowych 5 ustawiæ w pozycji W 3, za pomoc¹ przycisków wybraæ odpowiedni tryb pracy lub funkcjê dodatkow¹, przewody pomiarowe pod³¹czyæ do faz w których nie bêdzie mierzony pr¹d (patrz rys. poni ej), cêgi zamkn¹æ na przewodniku wiod¹cym pr¹d (patrz p. 4.2.) fazy z której nie jest pobierane napiêcie i odczytaæ wartoœæ zmierzonej mocy. Uwagi: Miernik umo liwia poprawny pomiar mocy w poni szej konfiguracji tylko w uk³adzie trójprzewodowym symetrycznym (symetria sieci i obci¹ enia) przy nie odkszta³conych sygna³ach. W funkcji pomiaru mocy trójfazowej nie jest dostêpny pomiar mocy w trybie DC (sygna³ów sta³ych). 21

22 1 2 3 Czerwony Czarny Pomiar mocy w sieci trójfazowej niesymetrycznej 3 i 4-przewodowej (T3FNE i T4FNE). Miernik umo liwia pomiar mocy w sieci trójfazowej niesymetrycznej 3 lub 4 przewodowej poprzez wykonanie pomiarów jednofazowych dla kilku konfiguracji po³¹czeñ i póÿniejszym zsumowaniu tak uzyskanych wyników. Uzyskanie poprawnego wyniku jest mo liwe pod warunkiem, e wartoœæ mocy w uk³adzie nie ulega zmianie w czasie wykonania wszystkich pomiarów dla danej konfiguracji sieci. W celu pomiaru mocy w uk³adzie trójprzewodowym (T3FNE) nale y: pokrêt³o prze³¹cznika 5 ustawiæ w pozycji W, wykonaæ kolejno dwa pomiary jednofazowe i nastêpnie zsumowaæ uzyskane wyniki. Dla po³¹czenia w trójk¹t lub gwiazdê: W = W1 + W2 1 Czerwony 3 2 Czerwony Czarny Czarny Uwaga: W wy ej przedstawionej konfiguracji (tzw. uk³adzie Arona) nie jest mo liwy poprawny pomiar wspó³czynnika mocy (PF). 22

23 W celu pomiaru mocy w uk³adzie czteroprzewodowym (T4FNE) nale y: pokrêt³o prze³¹cznika 5 ustawiæ w pozycji W, wykonaæ kolejno trzy pomiary jednofazowe i nastêpnie zsumowaæ uzyskane wyniki. 1 Czerwony N Czarny 3 2 Czerwony Czerwony Czarny W = W1 + W2 + W3 Czarny 4.4. POMIAR REZYSTANCJI LUB NAPIÊCIA NA Z CZU P-N (DIODZIE)! UWAGA l Wejœcie miernika jest zabezpieczone przed przeci¹ eniem d³ugotrwa³ym do 900 V wartoœci szczytowej lub sta³ej (» 640 V nap. zmiennego sinusoidalnie). l Przed oraz w trakcie pomiaru rezystancji lub napiêcia na z³¹czu p-n (diodzie) sprawdzana jest obecnoœæ napiêcia na zaciskach pomiarowych miernika. Je eli wartoœæ skuteczna napiêcia przekracza 22 V ±10% pomiar jest blokowany, a na górnym polu cyfrowym wyœwietlany jest napis Hi U. Odblokowanie miernika (i ponowny pomiar) jest mo liwe tylko przez prze³¹czenie pokrêt³em 5 funkcji pomiarowej lub ponowne w³¹czenie zasilania. l Przy pomiarze rezystancji i napiêcia na z³¹czu pó³przewodnikowym polaryzacja zacisku COM jest dodatnia (+), a V, W ujemna (-). l Wartoœæ pr¹du pomiarowego wynosi ok. 680 ma. Aby zmierzyæ rezystancjê lub napiêcie na z³¹czu p-n nale y: przy³¹czyæ przewody pomiarowe do gniazd pomiarowych miernika, pokrêt³o prze³¹cznika funkcji pomiarowych 5 ustawiæ w pozycji /, za pomoc¹ przycisków wybraæ odpowiedni tryb pracy lub funkcjê dodatkow¹, je eli ma byæ mierzone napiêcie na z³¹czu p-n, prze³¹czyæ funkcjê pomiarow¹ poprzez krótkie naciœniêcie przycisku (patrz p. 3.6.), przewody pomiarowe pod³¹czyæ do sprawdzanego obwodu i odczytaæ zmierzon¹ wartoœæ. 23

24 Akustyczna sygnalizacja ci¹g³oœci obwodu: W trakcie pomiaru rezystancji mo liwe jest w³¹czenie poprzez krótkie naciœniêcie przycisku HARM funkcji pozwalaj¹cej na dÿwiêkow¹ sygnalizacjê ci¹g³oœci obwodu, je eli wartoœæ mierzonej rezystancji jest mniejsza od 20 W (patrz p. 3.6.). 5. UWAGI EKSPLOATACYJNE 5.1. ZALECENIA l Pomiary z dok³adnoœci¹ deklarowan¹ w danych technicznych s¹ mo liwe tylko w œrodowisku w którym zak³ócenia elektromagnetyczne nie przekraczaj¹ poziomów okreœlonych przez normy (patrz p. 6.). l Poprawne wyniki pomiaru pr¹du oraz mocy otrzymuje siê wówczas, gdy stykaj¹ce siê ze sob¹ powierzchnie cêgów s¹ czyste, bez opi³ków, kurzu itp. W zwi¹zku z tym nale y okresowo dokonywaæ przegl¹du wspó³pracuj¹cych powierzchni cêgów. l Niedok³adne ustawienie pokrêt³a prze³¹cznika funkcji pomiarowych 5 (pomiêdzy symbolami funkcji) mo e spowodowaæ brak reakcji miernika. Nale y wtedy ustawiæ prawid³ow¹ pozycjê prze³¹cznika SYGNALIZACJA ROZ ADOWANIA BATERII, WYMIANA BATERII Sygnalizacja roz³adowania baterii: Zbyt niski dla poprawnej pracy miernika poziom napiêcia baterii sygnalizowany jest wyœwietleniem na polu cyfrowym napisu bat. Jednoczeœnie blokowany jest pomiar. Wyœwietlenie napisu mo e byæ spowodowane równie chwilowym zak³óceniem pracy miernika (np. z³y kontakt baterii). Napis mo na skasowaæ tylko poprzez powtórne w³¹czenie miernika. Ci¹g³e wyœwietlanie napisu bat (pomimo próby jego skasowania) œwiadczy o wy³adowaniu baterii i koniecznoœci ich wymiany na nowe. Wymiana baterii:! UWAGA l Nigdy nie zdejmowaæ dolnej pokrywy obudowy 14 dopóki nie zostan¹ od³¹czone wszystkie zewnêtrzne Ÿród³a pr¹du i napiêcia. l Przy wymianie baterii zwracaæ uwagê na w³aœciw¹ polaryzacjê, wg oznaczeñ w gnieÿdzie baterii 15. l Zawsze wymieniaæ ca³y komplet baterii (4 szt.) na nowy - nie mieszaæ starych (zu ytych) i nowych baterii. l Miernik jest zabezpieczony przed przypadkow¹ zmian¹ biegunowoœci zasilania. l Zaleca siê stosowaæ baterie alkaliczne 1.5 V typu AAA, (LR03, AM4) lub odpowiedniki. 24

25 Aby wymieniæ baterie: oba zamki 13 w pokrywie miernika 14 ustawiæ w pozycji OFF, OFF - otwarte zdj¹æ pokrywê miernika 14, roz³adowane baterie wymieniæ na nowe, za³o yæ pokrywê doln¹ obudowy 14 i ustawiæ oba zamki 13 w pozycji ON. ON - zamkniête 25

26 5.3. ZANIM ODDASZ MIERNIK DO SERWISU W tabeli opisano zalecane postêpowanie po wyst¹pieniu wybranych problemów w czasie u ytkowania miernika. OBJAWY PRZYCZYNA POSTÊPOWANIE Miernik siê nie w³¹cza lub miga wyœwietlacz Wyœwietlany jest napis bat Miernik nie wy³¹cza siê automatycznie. Niestabilny wynik podczas pomiaru rezystancji. B³êdy pomiaru pr¹du lub mocy przekraczaj¹ce wartoœci podane w danych technicznych. Stan wyœwietlacza nie ulega zmianie mimo zmian wielkoœci mierzonej. Wy³adowane baterie, brak kontaktu baterii, Ÿle w³o ona bateria(e) (polaryzacja). Zablokowana funkcja automatycznego wy³¹czania zasilania. Badany obwód jest pod napiêciem lub podlega zak³óceniom przekraczaj¹cym dopuszczalne poziomy. Uszkodzone przewody pomiarowe. Niedomkniête cêgi. Poziom zak³óceñ z otoczenia przekraczaj¹cy dopuszczalne wartoœci. W³¹czony tryb HOLD Wymieniæ baterie, poprawiæ kontakt baterii, zmieniæ polaryzacjê baterii. Wy³¹czyæ miernik (pokrêt³em 5 ) na pozycjê OFF i ponownie w³¹czyæ. Od³¹czyæ napiêcie od badanego obwodu lub rezystora. Przyrz¹d poprawnie mierzy w œrodowisku o parametrach podanych w danych technicznych. Je eli mo liwe - usun¹æ Ÿród³o zak³óceñ. Wymieniæ przewody pomiarowe. DŸwigni¹ mechanizmu otwierania cêgów ponowiæ próbê otwarcia i zamkniêcia cêgów. Oczyœciæ stykaj¹ce siê powierzchnie cêgów. Przyrz¹d poprawnie mierzy w œrodowisku o parametrach podanych w danych technicznych. Je eli mo liwe - usun¹æ Ÿród³o zak³óceñ. Nacisn¹æ przycisk HOLD, nast¹pi przejœcie do bie ¹cego wyœwietlania wyników pomiaru. W³¹czony tryb rejestracji (REC): MIN, MAX, MAX-MIN lub AVG (wartoœæ mierzonego sygna³u nie przekracza wartoœci wyœwietlanej). Wy³¹czyæ tryb rejestracji, nast¹pi przejœcie do bie ¹cego wyœwietlania wyników pomiaru. 26

27 6. DANE TECHNICZNE 6.1. DANE PODSTAWOWE Wymiary gabarytowe 249 x 94 x 36 mm Masa ok. 290 g (z bateriami) Pole odczytowe wyœwietlacz ciek³okrystaliczny (LCD), (2 x 9999 cyfr + znaki graficzne) Czêstotliwoœæ pomiarów pom./s (w zale noœci od funkcji) Sposób pomiaru okresowe próbkowanie sygna³u z przerw¹ na obliczenia i wyœwietlenie wyników Zasilanie miernika baterie alkaliczne 4 1,5 V, LR03, AAA, AM4 (lub odpowiednik) Moc pobierana max. 70 mw Trwa³oœæ baterii min. 70 godz. nieprzerywanej pracy Rozwarcie i œrednica wewnêtrzna cêgów max. 34 mm Stopieñ ochrony zapewniany przez obudowê IP 40 wg PN-92/E Wymagania i badania wg ZN-00/LUMEL S.A./NC8/468 n Warunki odniesienia i znamionowe warunki u ytkowania Je eli w p.6.3. nie podano inaczej: - temperatura otoczenia C - wilgotnoœæ wzglêdna % (niedop. skraplanie) - zakres napiêcia baterii 3,2...6,5 V (< 3,2 V sygn. roz³adowania) - po³o enie przewodu z pr¹dem centralne wewn¹trz cêgów - œrednica przewodu 27 mm - sta³e pole magnetyczne pole ziemskie (< 40 A/m) - sygna³y zmienne 50 Hz ±1% (sygna³ sinusoidalny) - sygna³y sta³e sk³adowa zmienna AC 0.1% sygna³u DC - pozycja pracy dowolna n Przeci¹ alnoœæ d³ugotrwa³a do 900 V wartoœci szczytowej do 1000 A wartoœci szczytowej n Zakres temperatur przechowywania C 6.2. ZGODNOŒÆ Z WYMAGANIAMI NORM n Bezpieczeñstwo obs³ugi Wymagania i badania wg PN-EN :1999 PN-IEC :1996 IEC :1994 Maksymalne napiêcie pracy wzglêdem ziemi 600 V Kategoria instalacji IV Stopieñ zanieczyszczenia 2 n Kompatybilnoœæ elektromagnetyczna Odpornoœæ na zak³ócenia wg PN-EN :1999 Emisja zak³óceñ wg PN-EN :

28 6.3. ZAKRESY POMIAROWE I B ÊDY PODSTAWOWE Dopuszczalny b³¹d podstawowy przyrz¹du podano w postaci: ± (% wartoœci wskazywanej [ww] + iloœæ cyfr najmniej znacz¹cej pozycji wyœwietlacza) n Pr¹d Wartoœci graniczne pomiaru: - czêstotliwoœæ mierzonego pr¹du DC, 30 Hz do 2.5 khz - przeci¹ alnoœæ d³ugotrwa³a 1000 A wart. szczytowej ( Hz) - temperatura przewodnika obejmowanego cêgami 110 C max. Zakresy i b³êdy podstawowe: Zakres Rozdzielczoœæ B³¹d podstawowy Rodzaj mierzonego sygna³u A 0.1 A ± (1% ww + 2 cyfry) AC (sygna³ sinusoidalnie zmienny) A 0.1 A ± (1% ww + 2 cyfry) DC, DC+(AC PEAK) 2 B³¹d dodatkowy spowodowany wp³ywem temperatury otoczenia B³¹d dodatkowy pomiaru wartoœci szczytowych (PEAK) 0.5% ww/10 C 1% ww Pozosta³oœæ wskazañ (b³¹d zera): - sk³adowa sta³a pr¹du (I DC ) ± 0.1 A max. (po autozerowaniu) - wartoœæ skuteczna (I RMS ) ± 0.2 A max. (po autozerowaniu) - wartoœæ szczytowa (PEAK) ± 0.5 A max. (po autozerowaniu) Uwaga: Po przekroczeniu 707 A wartoœci szczytowej wyœwietlany jest symbol przekroczenia zakresu 0l. n Napiêcie Wartoœci graniczne pomiaru: - czêstotliwoœæ mierzonego napiêcia DC, 30 Hz do 5 khz - przeci¹ alnoœæ d³ugotrwa³a 900 V wartoœci szczytowej Zakresy i b³êdy podstawowe: Zakres Rozdzielczoœæ B³¹d podstawowy Rodzaj mierzonego sygna³u V 0.1 V ± (0,5% ww + 2 cyfry) AC (sygna³ sinusoidalnie zmienny) V 0.1 V ± (0,5% ww + 2 cyfry) DC, DC+(AC PEAK) 2 impedancja wejœciowa 3 MW 1 Zakres mierzonego pr¹du lub napiêcia zmiennego (AC) zosta³ podany jako wartoœæ skuteczna (RMS) sygna³u sinusoidalnego. Górna granica zakresu pomiaru wartoœci skutecznej pr¹du lub napiêcia bêdzie ulegaæ zmianie odwrotnie proporcjonalnie do zmiany wspó³czynnika szczytu CF (np. dla sygna³u trójk¹tnego (CF=1.73) maksymalna wartoœæ mierzonej wartoœci skutecznej pr¹du wynosi ok. 409 A). 2 Zakres mierzonego pr¹du lub napiêcia sta³ego podano jako wartoœæ skuteczna sygna- ³u sta³ego (DC). Górna granica zakresu pomiaru pr¹du lub napiêcia sta³ego jest jednoczeœnie granic¹ wartoœci szczytowej sygna³u zmiennego (AC) lub sumy wartoœci sk³adowej sta³ej i wartoœci szczytowej sk³adowej zmiennej (AC+DC). 28

29 B³¹d dodatkowy pomiaru wartoœci szczytowych (PEAK) 1% ww Pozosta³oœæ wskazañ (b³¹d zera): - napiêcie AC, DC i AC+DC ± 0.1 V max. - pomiar wartoœci szczytowych (PEAK) ± 0.3 V max. Uwaga: Symbol ostrzegawczy! miga gdy wartoœæ sta³a lub szczytowa mierzonego napiêcia przekracza 890 V, jednoczeœnie wyœwietlany jest symbol przekroczenia zakresu 0l. n Moc jednofazowa i trójfazowa Dodatkowe warunki odniesienia: - minimalna wartoœæ skuteczna pr¹du i napiêcia 5 A i 1 V - minimalna wartoœæ mierzonej mocy 5 W, var, VA Wartoœci graniczne pomiaru: - czêstotliwoœæ mierzonej mocy pr¹du zmiennego 40 Hz do 70 Hz - przeci¹ alnoœæ d³ugotrwa³a jak dla pomiaru napiêcia i pr¹du Zakresy i b³¹dy podstawowe: Zakres W, var, VA kw, kvar, kva kw, kvar, kva W kw kw Rozdzielczoœæ B³¹d podstawowy 1 W, var, VA 10 W, var, VA 100 W, var, VA ± (2.5% ww + 5 cyfr) 1 W 10 W 100 W Rodzaj mierzonego sygna³u AC+DC, AC DC B³¹d dodatkowy spowodowany wp³ywem temperatury otoczenia 0.5% ww/10 C Uwagi: symbol! miga gdy wartoœæ szczytowa mierzonego napiêcia przekracza 890 V, wynik pomiaru mocy czynnej i biernej wyœwietlany jest ze znakiem - lub bez, powy ej 890 V lub/i 707 A wart. szczyt. wyœwietlany jest symbol przekroczenia 0l, wahania wyniku pomiaru mocy s¹ równe iloczynowi wahañ wartoœci sk³adowych chwilowych pr¹du, napiêcia oraz wspó³czynnika mocy. Najwiêksze wahania wystêpuj¹ gdy jedna z sk³adowych ma ma³¹ wartoœæ a druga du ¹, blisk¹ koñca zakresu pomiarowego (np. 5 A i 600 V daje 3000 VA a zmiana pr¹du o 0.2 A powoduje zmianê wskazañ o 120 VA). Fakt ten nale y uwzglêdniæ w trakcie pomiaru mocy. Je eli wartoœæ mierzonej mocy zmienia siê w du ym zakresie, przydatne mo e okazaæ siê wykorzystanie trybu REC (MIN, MAX, MAX-MIN lub AVG), dla pomiaru trójfazowego W 3 wynik jest poprawny tylko dla obci¹ eñ symetrycznych i sygna³ów sinusoidalnie zmiennych. 29

30 n Wspó³czynnik mocy (PF) Dodatkowe warunki odniesienia i wartoœci graniczne pomiaru: - jak dla pomiaru mocy. Zakres i b³¹d podstawowy: Zakres Rozdzielczoœæ B³¹d podstawowy ± (5% ww + 1 cyfra) Rodzaj mierzonego sygna³u AC+DC, AC (S > 10 VA 1f lub 30 VA 3f) Uwaga: W przypadku gdy wartoœæ sk³adowej pozornej mierzonej mocy jednofazowej jest mniejsza od 10 VA lub 30 VA mocy trójfazowej (za ma³a do poprawnego wyliczenia i wyœwietlenia wartoœci wsp. PF) na polu cyfrowym wyœwietlane s¹ kreski n Wspó³czynnik szczytu pr¹du lub napiêcia (CF) Dodatkowe warunki odniesienia: - maksymalna wartoœæ szczytowa sygna³u 707 A lub 890 V - minimalna wartoœæ skuteczna sygna³u 5 A lub 5 V - czêstotliwoœæ 30 Hz do 70 Hz Zakres i b³êdy podstawowe: Zakres Rozdzielczoœæ Wartoœæ mierzonego pr¹du lub napiêcia B³¹d podstawowy Rodzaj mierzonego sygna³u A,V > 50 A,V ± (2.5% ww +1 cyfra) AC+DC, AC Uwagi: W przypadku gdy wartoœæ skuteczna mierzonego sygna³u jest mniejsza od 1 V lub 1A (za ma³a do poprawnego wyliczenia i wyœwietlenia wartoœci wsp. CF) na polu cyfrowym wyœwietlane s¹ kreski Po przekroczeniu górnej granicy zakresu pomiarowego (CF > 5) wyœwietlany jest symbol przekroczenia 0l. n Wspó³czynniki THD i DF, harmoniczne pr¹du lub napiêcia Dodatkowe warunki odniesienia: - maksymalna wartoœæ szczytowa sygna³u 707 A lub 890 V - minimalna wartoœæ skuteczna sygna³u 5 A lub 5 V sk³adowej podstawowej (H1) - czêstotliwoœci podstawowa (H1) 50 Hz ± 1% - wspó³czynnik szczytu sygna³u (CF) 5 Zakres pomiaru harmonicznych: - sygna³ zmienny (AC) harmoniczne 1 do 25 - sygna³ zmienny ze sk³adow¹ sta³¹ (AC+DC) harmoniczne 1 do 25 i sk³adowa sta³a (Hdc) - zakres analizowanych czêstotliwoœci 0 do 25 razy 50 Hz ± 1% 30