Rola partnerstw gmin w realizacji Strategii Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata

Transkrypt

1 Rola partnerstw gmin w realizacji Strategii Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata Jacek Krupa Marszałek Województwa Małopolskiego Radziszów, 16 grudnia 2016 r.

2 Polityka współpracy terytorialnej w Strategii Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata Skuteczność realizacji polityk publicznych zależy w znacznej mierze od liderów politycznych ich zdolności komunikowania się z otoczeniem oraz zdolności zarządczych wspartych umiejętnościami rozumienia procesów kulturowych i społeczno-gospodarczych. /Strategia Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata / Korzyści wynikające ze współpracy: efektywne wykorzystanie zasobów (ludzkich, finansowych), zwiększenie przepływu wiedzy, doświadczeń i dobrych praktyk, możliwość realizacji bardziej ambitnych projektów dzięki zwiększeniu masy krytycznej, skuteczne rozwiązywanie problemów ponad granicami administracyjnymi, poprawa konkurencyjności, rozwijanie tożsamości terytorialnej i podnoszenie wiadomości, wzmocnienie partnerstwa terytorialnego

3 Strategia Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata JST jako współautorzy SRWM Działania związane z przygotowaniem strategii rozwoju województwa małopolskiego, zawsze prowadzone były z udziałem partnerów publicznych i społecznych r. Konsultacje terytorialne w trakcie prac nad aktualizacją SRWM 12 września 2009 r. CEL: Określenie ścieżki rozwoju dla każdego z małopolskich subregionów poprzez identyfikację: POTENCJAŁÓW ROZWOJOWYCH, rozumianych jako czynniki decydujące o przewadze konkurencyjnej subregionu, stanowiące jego szczególny atut lub szansę rozwojową, BARIER ROZWOJOWYCH, rozumianych jako czynniki ograniczające możliwości rozwoju subregionu, stanowiące słabą stronę lub realne zagrożenie dla rozwoju subregionu, NAJWAŻNIEJSZYCH SPRAW, rozumianych jako: programy, grupy projektów lub wyodrębnione przedsięwzięcia. Spotkania z małopolskimi samorządowcami Konsultacje terytorialne 30 września 2009 r. 22 czerwca 2010 r. Tarnów (25 czerwca 2010 r.) Nowy Sącz (28 czerwca 2010 r.) Nowy Targ (12 lipca 2010 r.) Kraków (6 września 2010 r.) Oświęcim (13 września 2010 r.)

4 Założenia polityki współpracy terytorialnej Województwa Małopolskiego Obszar 7. Zarządzanie rozwojem województwa 7.1 Sprawny system zarządzania strategicznego województwem 7.2 Kształtowanie i rozwój aktywności obywatelskiej oraz wzmacnianie kapitału społecznego Cel strategiczny: Efektywnie zarządzane województwo, którego rozwój oparty jest na współpracy i mobilizowaniu zasobów 7.3 Rozwój współpracy terytorialnej 7.4 Budowa i promocja marki Małopolski na arenie krajowej oraz międzynarodowej

5 Założenia polityki współpracy terytorialnej Województwa Małopolskiego SRWM OBSZAR KIERUNEK Efektywna współpraca regionalna wymaga ścisłej kooperacji z regionami sąsiednimi, zwłaszcza z Województwem Śląskim. Naturalna konkurencja województw nie powinna w przyszłości ograniczać współdziałania na rzecz przedsięwzięć o znaczeniu ponadregionalnym. Współpraca wewnątrzregionalna powinna zmierzać do wzmocnienia relacji: w ramach województwa oraz w obrębie obszaru metropolitalnego, jak również relacji Kraków- Małopolska ( ) W dążeniu do godzenia rozbieżnych interesów terytorialnych pomocna będzie strategia aktywnego współdziałania w ramach funkcjonujących forów współpracy samorządowej.

6 Współpraca wewnątrzregionalna OBSZAR KIERUNEK DZIAŁANIE Subregionalny Program Rozwoju do roku 2020 [przyjęty przez ZWM ] Strategia Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych dla Krakowskiego Obszaru Funkcjonalnego [przyjęta przez Stowarzyszenie Metropolia Krakowska] Budowa wielopoziomowego systemu zarządzania rozwojem województwa w oparciu o mechanizmy współpracy wewnątrzregionalnej: utworzenie i rozwój małopolskiego forum terytorialnego; uzgodnienie zasad współpracy w ramach Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego do czasu przyjęcia odpowiednich regulacji ustawowych.

7 Subregionalny Program Rozwoju Atrakcyjność lokalizacyjna Małopolski jest w dużej mierze zależna od jej specyficznych, terytorialnie zróżnicowanych potencjałów rozwojowych, których optymalne wykorzystanie będzie jednym z głównych wyzwań polityki regionalnej w perspektywie kolejnej dekady 5 subregionów w Małopolsce: Krakowski Obszar Metropolitalny Subregion tarnowski Subregion sądecki Subregion podhalański Małopolska Zachodnia wsparcie dla subregionów - wykorzystanie wewnętrznych potencjałów i zasobów terytorialnych uruchomienie oddolnych inicjatyw służących wykorzystaniu potencjału i specjalizacji subregionalnej zadedykowanie subregionom części działań/poddziałań w ramach RPO WM lista projektów do uzgodnienia w ramach forów subregionalnych /Strategia Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata / Pula środków dedykowana SPR do roku 2020 z Regionalnego Programu Operacyjnego na lata to 521,6 mln euro (420,6 mln euro z EFRR oraz 106 mln z EFS), co stanowi 18,29% alokacji RPO WM

8 FORA SUBREGIONALNE - partner w polityce rozwoju Małopolski W składzie forów subregionalnych reprezentowane są następujące środowiska i instytucje: 1. samorząd województwa, reprezentowany przez członka lub członków Zarządu Województwa, 2. samorządy powiatowe i gminne, 3. przedsiębiorcy, 4. organizacje gospodarcze, 5. organizacje społeczne, 6. instytucje naukowe, badawcze i rozwojowe, uczelnie wyższe (publiczne i niepubliczne), 7. służby: Policja, Państwowa Straż Pożarna, 8. parki narodowe, 9. inne, istotne instytucje z terenu subregionu. obligatoryjnie reprezentowani są: starostowie wszystkich powiatów z terenu danego subregionu prezydenci miast na prawach powiatu oraz samorządy gminne: według zasady, że z każdego powiatu wchodzącego w skład subregionu delegowani są przedstawiciele samorządów gminnych, których liczba jest zależna od liczby ludności danego powiatu Ponadto w pracach każdego z forów uczestniczą: Radni Województwa Małopolskiego (z prawem głosu), ekspert strategiczny, którego udział w pracach forum ma charakter wspierający (rola doradcza). Do zadań Forum należy w szczególności: a) wyrażanie stanowisk w sprawach istotnych z punktu widzenia rozwoju danego subregionu, b) formułowanie wniosków, opinii oraz postulatów w pracach nad programem subregionalnym, przygotowywanym przez Zarząd Województwa, c) prowadzenie debaty strategicznej w odniesieniu do propozycji przedsięwzięć subregionalnych, d) negocjowanie i uzgodnienie wykazu przedsięwzięć subregionalnych, podlegającego zatwierdzeniu przez Zarząd Województwa, e) dokonywanie okresowych przeglądów stanu realizacji programu subregionalnego, na podstawie dokumentów przedkładanych przez Zarząd Województwa,

9 FORA SUBREGIONALNE przykłady wybranych projektów w ramach różnych poddziałań RPO WM Projektodawca Gmina Miechów Gmina Skała Związek Gmin Ziemi Gorlickiej Gmina Gdów Powiat Limanowski Gmina Miasta Tarnowa Związek Gmin Ziemi Gorlickiej Gmina Czarny Dunajec Projektodawca Gmina Trzebinia Gmina Sękowa Gmina Gdów WYKAZ PROJEKTÓW SUBREGIONALNYCH - zakończone nabory kart projektów Redukcja emisji zanieczyszczeń do powietrza poprzez wymianę źródeł ciepła w indywidualnych gospodarstwach domowych na terenie gmin: Miechów, Gołcza, Kozłów i Charsznica Wymiana źródeł ciepła w indywidualnych gospodarstwach domowych na paliwa stałe na terenie gmin Skała, Iwanowice, Jerzmanowice-Przeginia, Słomniki i Sułoszowa Budowa i przebudowa systemu zbiorowego zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków Gmin Ziemi Gorlickiej Budowa tras pieszo-rowerowych wraz z podstawową infrastrukturą towarzysząca trasom w Dolinie Raby na terenie gminy Gdów, Kłaj i Drwinia etap I Rozbudowa szlaków wielofunkcyjnych wokół Góry Mogielica i szlaków łącznikowych w Gminach Limanowa, Słopnice, Kamienica i mieście Limanowa wraz z ich połączeniem z trasą główną VeloDunajec Wykonanie ścieżek i dróg rowerowych oraz dostosowanie chodników do ruchu rowerowego na terenie miasta Tarnowa oraz gminy Skrzyszów Poprawa efektywności energetycznej budynków użyteczności publicznej na terenie Gmin: Borzęcin, Radłów, Szczucin, Szczurowa oraz Wietrzychowice Wymiana źródeł ciepła w indywidualnych gospodarstwach domowych na terenie Gminy Czarny Dunajec oraz Gminy Kościelisko WYKAZ PROJEKTÓW SUBREGIONALNYCH - projekty które zostały złożone w ogłoszonych naborach konkursowych Ożywienie społeczno - gospodarcze zbiornika wodnego Chechło na terenie gmin Trzebinia i Chrzanów poprzez budowę i rozbudowę infrastruktury turystycznej i rekreacyjnej Budowa kompleksu rekreacyjnego wzmacniającego ofertę turystyczną powiatu gorlickiego Rekreacyjno- turystyczna Dolina Raby

10 Zintegrowane Inwestycje Terytorialne dla Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego ZIT to nowe narzędzie wspierające rozwój terytorialny, które z założenia ma przyczyniać się do realizacji polityki spójności. Cele zastosowania ZIT: sprzyjanie rozwojowi współpracy i integracji na obszarach funkcjonalnych największych miast, promowanie partnerskiego modelu współpracy różnych jednostek administracyjnych, realizacja zintegrowanych projektów, zwiększenie wpływu miast i powiązanych z nimi obszarów funkcjonalnych na kształt i sposób realizacji działań wspieranych na ich obszarze w ramach polityki spójności. Całkowita wielkość finansowania realizacji Strategii ZIT wyniesie EUR, przy czym szacowany udział środków Unii Europejskiej poprzez programy operacyjne może wynieść odpowiednio: RPO WM: EUR POIiŚ: EUR, wkład własny beneficjentów: EUR.

11 Strategia ZIT przykłady projektów zgłoszonych do realizacji w ramach trybu pozakonkursowego Podmiot zgłaszający Stowarzyszenie Metropolia Krakowska Stowarzyszenie Metropolia Krakowska Stowarzyszenie Metropolia Krakowska Stowarzyszenie Metropolia Krakowska Stowarzyszenie Metropolia Krakowska Podmiot, który będzie wnioskodawcą Gmina Kocmyrzów-Luborzyca Gmina Miejska Kraków Gmina Niepołomice Gmina Skawina Powiat Krakowski Tytuł lub zakres projektu Budowa parkingów "parkuj i jedź" zlokalizowanych przy stacjach kolejowych wzdłuż linii Kraków-Miechów-Warszawa oraz w centrum Gminy Kocmyrzów-Luborzyca Rozwój systemu informacji dla podróżujących na obszarze Krakowskiego Obszaru Funkcjonalnego Integracja transportu zbiorowego z transportem indywidualnym w Gminie Niepołomice w relacji z KrOF Integracja transportu zbiorowego z transportem indywidualnym w Gminie Skawina w relacji z KrOF Rozbudowa drogi powiatowej na odcinku od granicy miasta Krakowa do skrzyżowania z drogą wojewódzką w Balicach przy autostradzie A4 wraz z budową mostu na rz. Rudawa w Szczyglicach i oświetlenia - etap I Załącznik nr 3 do Strategii Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych dla Krakowskiego Obszaru Funkcjonalnego (4.2)

12 Budowanie kompetencji do współpracy JST jako narzędzi rozwoju regionalnego perspektywa Co zrobić żeby po 2020 roku przekształcić ZIT w instrument stałej współpracy, a nie tylko wdrażania programów? Jak sprawić aby partnerstwa JST koncentrowały się na działaniach prorozwojowych, a nie tylko realizacji pojedynczych projektów?

13 Współpraca ponadregionalna OBSZAR KIERUNEK DZIAŁANIE Rozwój współpracy regionalnej w wymiarze krajowym, w szczególności z regionami sąsiedzkimi w tym współpraca z Województwem Śląskim w ramach realizacji strategii dla rozwoju w obszarze województw małopolskiego i śląskiego. Strategia Rozwoju Polski Południowej [strategia przyjęta przez rząd RP ]

14 Powiązania między gminami Polski Południowej w zakresie realizowanych zadań W kontekście wdrażania Strategii Rozwoju Polski Południowej do roku 2020, Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego przeprowadził na początku 2016 roku ankietę dotyczącą współpracy gmin i powiatów subregionu Małopolski Zachodniej z jednostkami samorządu terytorialnego i instytucjami województwa śląskiego. Celem ankiety było uzyskanie informacji o podjętej bądź planowanej współpracy między wspomnianymi jednostkami. Zadania realizowane z jednostką samorządu terytorialnego lub jednostką organizacyjną/instytucją z województwa śląskiego w wybranych obszarach w latach Źródło: Informacja o stanie realizacji Strategii Rozwoju Polski Południowej za rok 2015

15 Powiązania między gminami Polski Południowej w zakresie realizowanych zadań W województwie małopolskim 60% jednostek, które wzięły udział w ankiecie, prowadzi lub planuje współpracę z gminami województwa śląskiego. Gminy graniczne województw śląskiego i małopolskiego wyraźnie odznaczają się jako obszar nawiązywania współpracy przy realizacji zadań i przedsięwzięć. Główne obszary współpracy: kultura, turystyka, Promocja, edukacja, rynek pracy. Źródło: Informacja o stanie realizacji Strategii Rozwoju Polski Południowej za rok 2015

16 Gminy i powiaty zrzeszone w Związku Gmin Jurajskich oraz Stowarzyszeniu Region Beskidy Wśród gremiów wskazywanych przez ankietowane JST znalazły się dwa, w ramach których partnerskie współdziałanie w największym stopniu koncentruje się na jednostkach województw śląskiego i małopolskiego, tj. Związek Gmin Jurajskich oraz Stowarzyszenie Region Beskidy. Współpraca w ramach wymienionych gremiów jest oparta o największe zasoby przyrodnicze i turystyczne województwa jak Jura Krakowsko- Częstochowska i Beskidy. Przykładowe projekty i działania: 1. Program "Bezpieczna Jura" 2. Akcja Czyste Skały 3. Promocja Jury Krakowsko-Częstochowskiej na targach turystycznych w całej Polsce 4. Dom Beskidzki na pograniczu polsko słowackim 5. Projekt pn. Aktywne Beskidy promocja sportu na pograniczu polsko-słowackim Źródło: Informacja o stanie realizacji Strategii Rozwoju Polski Południowej za rok 2015

17 Przykłady projektów i programów realizowanych w ramach SRWM obejmujące współpracę kilku gmin

18 Projekt LIFE Projekt zintegrowany LIFE Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego Małopolska w zdrowej atmosferze koordynowany przez Województwo Małopolskie angażuje łącznie 62 partnerów (w tym 55 gmin), a jego celem jest przyspieszenie wdrażania działań służących poprawie jakości powietrza, które zostały zaplanowane w ramach Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego.

19 Efekty realizacji Programu ochrony powietrza W latach na obszarze Małopolski przeprowadzono ponad 22 tys. inwestycji z zakresu ograniczania emisji powierzchniowej. Obejmowały one przede wszystkim likwidację kotłów na paliwo stałe, termomodernizację budynków i zastosowanie odnawialnych źródeł energii.

20 Modernizacja kształcenia zawodowego w Małopolsce II Celem projektu Modernizacja kształcenia zawodowego w Małopolsce II będzie zwiększenie szans na zatrudnienie uczniów kształcących się w szkołach zawodowych, poprzez poprawę efektywności kształcenia zawodowego oraz podniesienie u uczniów małopolskich gimnazjów zdolności do podejmowania właściwych decyzji dotyczących dalszej ścieżki edukacyjnej i zawodowej. Współpraca 116 partnerów, w tym 89 gmin.

21 Lokalne Grupy Działania W obecnej perspektywie finansowej LGD funkcjonują na podstawie specjalnej ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich. Jest ich aktualnie 336, a udział w nich bierze 2060 gmin. W Małopolsce obecnie funkcjonują 32 LGD. Przykładowe projekty realizowane przez LGD z województwa małopolskiego: 1. Szkoła Lokalnych Liderów (Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania "Beskid Gorlicki ) 2. Gorlickie Tradycje Rękodzielnicze (Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania "Beskid Gorlicki ) 3. Organizacja imprez cyklicznych: Pogórzańskie Święto Wina i Miodu, Festiwal Kultury Pogórzańskiej, Międzyna-rodowe Spotkanie Miast Bliźniaczych, Święto Chleba w Rzepienniku Strzyżewskim, Dni Gminy Szerzyny (Pogórzańskie Stowarzyszenie Rozwoju) 4. Tworzenie lub rozwój inkubatorów przetwórstwa lokalnego produktów rolnych (Lokalna Grupa Działania "Korona Sądecka ) 5. Szlaki przyrodniczo kulturowe 4 Żywiołów (Stowarzyszenie LGD Gościniec 4 Żywiołów) Współpraca JST w Polsce stan i potrzeby, pod red. Andrzeja Porawskiego, Poznań 2013

22

23 Dziękuję za uwagę