Monitor konwergencji nominalnej

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Monitor konwergencji nominalnej"

Transkrypt

1 PF Monitor konwergencji nominalnej w UE 7 październik 9 Ministerstwo Finansów Departament Polityki Finansowej, Analiz i Statystyki Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską Numer / 9 Monitor konwergencji nominalnej Kontakt: tel. (+8 ) 9 9 fax (+8 ) Ministerstwo Finansów Ul. Świętokrzyska 1-91 Warszawa Wykres 1. Kryteria konwergencji nominalnej w Polsce Polska stabilność cen, 1,7 dług sektora g.g. 7,1,1 stopa procentow a,, deficyt sektora g.g.,,9 Źródło: Eurostat, MF. Aktualnie Polska wypełnia tylko stóp procentowych. Średnia długoterminowa stopa procentowa w ostatnich 1 miesiącach wynosiła,1% i była o, pkt proc. niŝsza niŝ wartość referencyjna. Podstawą do obliczenia tej wartości były dane z państw Unii Europejskiej o najbardziej stabilnych cenach: Irlandii, Portugalii i Luksemburga.* Obecnie nie jest wypełnione fiskalne ze względu na nałoŝoną procedurę, wynikającą z nadmiernego deficytu sektora instytucji rządowych i samorządowych * w 8 r. w wysokości,9% PKB. Zgodnie z rekomendacją Rady Ecofin z 7 lipca b.r., Polska do 1 r. powinna ograniczyć nadmierny deficyt sektora finansów publicznych. Realizacja tej rekomendacji umoŝliwiłaby zakończenie procedury nadmiernego deficytu wobec Polski najpóźniej w 1 r. W sierpniu wartość referencyjna dla stabilności cen obniŝyła się do 1,7% z,% w lipcu i była najniŝsza w historii. Jej szybki spadek w ostatnich miesiącach odzwierciedla efekty kryzysu gospodarczego, widoczne w całej UE, w szczególności w niektórych pańtswach Europy Zachodniej. Łagodniejszy przebieg kryzysu w polskiej gospodarce spowodował, Ŝe średnie tempo wzrostu indeksu HICP w Polsce w ostatnich 1 miesiącach wyniosło,% i w konsekwencji odchylenie od wartości referencyjnej pogłębiło się do, pkt. proc. Kryterium stabilności cen nie jest wypełnione od października 8 r., kiedy to wysokie tempo wzrostu gospodarczego i napięta sytuacja na rynku pracy w poprzedzających miesiącach znalazły odzwierciedlenie w przekroczeniu wartości referencyjnej. Wiosenne prognozy KE przewidują ponowne wypełnienie stabilności cen w drugim kwartale 1 r. Kryterium kursu walutowego nie jest wypełnione ze względu na fakt, Ŝe Polska nie uczestniczy w mechanizmie ERM II. Zmienność na rynku walutowym we wrześniu zmniejszyła się w porównaniu z poprzednimi miesiącami: zmienność ERV kursu złotego względem euro wyniosła 1, w ujęciu miesięcznym (w porównaniu z 1, w sierpniu). Znalazło to równieŝ odzwierciedlenie w powolnym spadku ERV w ujęciu kwartalnym oraz innych miar zmienności. BieŜąca zmienność EUR/PLN wciąŝ przekracza poziomy sprzed nasilenia się kryzysu finansowego we wrześniu 8 r. oraz zmienności innych walut w okresie przed ich włączeniem do ERM II, choć róŝnica nie jest juŝ tak znacząca jak w poprzednich miesiącach. Wśród walut UE-7, najwyŝszą skalę wahań względem EUR obserwowano w ostatnim miesiącu dla brytyjskiego funta. Oczekiwania analityków rynkowych ankietowanych w sierpniu przez agencję Reuters w odniesieniu do terminu przystąpienia Polski do strefy euro nie zmieniły się w porównaniu z poprzednim, kwietniowym badaniem. Średnia i mediana z badania wskazują na rok 1. Najpóźniejsza oczekiwana data przyjęcia przez Polskę euro przybliŝyła się natomiast o rok, tj. z 1 na 1 r. ymczasem z aktualnej wyceny instrumentów finansowych wynika, Ŝe rynek dyskontuje obecnie wejście Polski do strefy euro w przedziale r., co oznacza brak zmian w stosunku do oczekiwań z poprzedniego miesiąca. * Za państwa o najbardziej stabilnych cenach uznaje się te, w których średnia stopa inflacji HICP w ostatnich 1 miesiącach jest nieujemna. W sierpniu w Irlandii wyniosła ona,. ** dalej: g.g. (ang. general government). Autor: Andrzej orój, Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską 1

2 PF Monitor konwergencji nominalnej w UE 7 październik 9 Wykres. Kryterium fiskalne w państwach UE-7 (dane za 8 r.) saldo sektora g.g./pkb [%] Luksemburg Finlandia Dania Szwecja Bułgaria Cypr Holandia 1 dług sektora g.g./pkb [%] Niemcy Austria Słowenia Czechy Belgia - Włochy Słowacja Portugalia Estonia - Litwa Polska Francja Węgry - Łotwa Hiszpania - Malta Grecja Rumunia Wlk. Brytania Irlandia Państwa w lewej górnej części wykresu osiągnęły w 8 r. saldo sektora g.g. nie gorsze niŝ deficyt % PKB oraz dług maksymalnie % PKB. Źródło: Eurostat. Wykres. RóŜnica 1-miesięcznej średniej stopy inflacji HICP i wartości referencyjnej (dane za sierpień 9 r.) pkt proc nie jest wypełnione wypełnione Łotwa Litwa Rumunia Bułgaria Polska Węgry Estonia Malta Wielka Finlandia Słowacja Czechy Szwecja Źródło: Eurostat. Wykres. RóŜnica 1-miesięcznej średniej długookresowej stopy procentowej i wartości referencyjnej (dane za sierpień 9 r.) nie jest wypełnione Dania Grecja Słowenia Holandia Włochy Belgia Cypr Austria Francja Hiszpania Niemcy Luksemburg Portugalia Irlandia pkt proc. - - wypełnione Litwa Łotwa Węgry Rumunia Estonia Bułgaria Polska Grecja Irlandia Słowacja Czechy Cypr Malta Słowenia Włochy Luksemburg Portugalia Belgia Hiszpania Austria Finlandia Holandia Dania Francja Wielka Niemcy Szwecja Źródło: Eurostat. Wykres. Zmienność EUR/PLN implikowana z wyceny opcji (8-9) Wykres. Dzienna zmienność kursu ERV względem euro (8-9) 1 1 sty 8 lut 8 mar 8 kwi 8 maj 8 cze 8 lip 8 sie 8 wrz 8 paź 8 lis 8 gru 8 implikowana zmienność 1M (L) implikowana zmienność M (L) implikowana zmienność 1M (L) EUR/PLN (P) sty 9 lut 9 mar 9 kwi 9 maj 9 cze 9 lip 9 sie 9 wrz 9,8,,,,8,,, 1 1 sty 8 lut 8 mar 8 kwi 8 maj 8 PLN CZK HUF GBP SEK DKK RON cze 8 lip 8 sie 8 wrz 8 paź 8 lis 8 gru 8 sty 9 lut 9 mar 9 kwi 9 maj 9 cze 9 lip 9 sie 9 wrz 9 Źródło: EBC, Bloomberg, obliczenia MF. Autor: Andrzej orój, Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską

3 PF Monitor konwergencji nominalnej w UE 7 październik 9 Oczekiwania rynkowe co do daty wejścia Polski do strefy euro (euro-day) Z sierpniowej ankiety Reuters wynika, Ŝe medianą (i średnią) oczekiwań analityków rynkowych w odniesieniu do daty przyjęcia w Polsce euro jest rok 1, maksimum 1. Najpóźniejsza deklarowana data uległa zmianie w porównaniu z poprzednią, kwietniową ankietą (1), średnia i mediana pozostały natomiast bez zmian. Wyceniając poszczególne instrumenty finansowe, rynek musi brać pod uwagę fakt, Ŝe Polska zostanie w przyszłości członkiem strefy euro, gdyŝ nie posiada klauzuli opt-out. Formułując swoje oczekiwania co do daty przyjęcia euro (euro-day), rynek uwzględnia takie czynniki jak: deklaracje rządowe w zakresie tempa integracji ze strefą euro, fundamenty makroekonomiczne gospodarki, wiarygodność polityki gospodarczej oraz wszelkie inne dostępne informacje istotne z punktu widzenia gry na konwergencję. Przy załoŝeniu, Ŝe rynek finansowy jest efektywny, identyfikacji oczekiwanej przez niego daty wejścia Polski do strefy euro moŝna dokonać w oparciu o terminową strukturę stóp procentowych. Jest ona jednak utrudniona w czasie kryzysu, w szczególności w okresach wysokiej zmienności na rynkach finansowych. W zaleŝności od przyjętych załoŝeń (zob. notka techniczna poniŝej) moŝna powiedzieć, Ŝe rynek aktualnie dyskontuje wejście Polski do strefy euro w przedziale od roku 17 do 19, co oznacza brak zmian w stosunku do oczekiwań z poprzedniego miesiąca. Wykres 7. Oczekiwana przez rynek data przyjęcia euro przez Polskę (euro-day), IX 7- IX przedział szacowany na podstawie danych rynkowych ankieta Reuters: mediana, max, min wybory parlamentarne 7 deklaracja Premiera nt. daty przyjęcia euro Mapa Drogowa nasilenie się skutków kryzysu finansowego na rynku walutowym NAJWCZEŚNIEJSZA MOśLIWA DAA PRZYJĘCIA EURO wrz-7 lis-7 sty-8 mar-8 maj-8 lip-8 wrz-8 lis-8 sty-9 mar-9 maj-9 lip-9 wrz-9 Źródło: obliczenia: MF, dane: Reuters. Nota techniczna Zastosowane podejście bazuje na załoŝeniu, Ŝe po wprowadzeniu euro róŝnica w nominalnych stopach procentowych w Polsce i strefie euro będzie odzwierciedlać jedynie premię za ryzyko kraju. Oczekiwany euro-day jest obliczany na podstawie dysparytetu rocznych stóp forward między Polską a strefą euro, implikowanych przez krzywą IRS. W okresie w przyszłości (>t) moŝliwe są dwa scenariusze: Polska będzie naleŝeć do strefy euro (E) albo nie (ne). W obu przypadkach oczekiwany spread między rocznymi stopami procentowymi będzie wynosił odpowiednio S(E) oraz S(nE). W takiej sytuacji oczekiwany w chwili t spread w okresie (St;, implikowany przez krzywe IRS) powinien być średnią spreadu w obu przypadkach, waŝoną postrzeganym przez rynek prawdopodobieństwem realizacji obu scenariuszy: S t; [ P ( Ε )] S ( nε ) + P ( Ε ) S ( Ε ) = 1 t Z powyŝszego wzoru wyznaczane jest Pt(E) jako postrzegane przez rynek prawdopodobieństwo, Ŝe do roku włącznie Polska stanie się członkiem strefy euro. Za pomocą tego rozkładu prawdopodobieństwa obliczana jest oczekiwana przez rynek data wejścia do strefy euro. ZałoŜenia: w wariancie optymistycznym: S(nE)=, pkt proc. (średnia z rocznych stóp spot i implikowanych forward w okresie.-1.7, czyli takim, gdy Polska była juŝ członkiem UE, ale było pewne, Ŝe nie będzie członkiem strefy euro) oraz S(E)=, pkt proc. (średnie spread wewnątrz strefy euro w okresie od I do III kw. 8 r.); w wariancie pesymistycznym: S(nE)=1, pkt proc. (średnia ze spreadów Słowacji, Słowenii, Malty i Cypru w okresie 7.-., czyli bezpośrednio przed i po wejściu do UE, ale przed wejściem do strefy euro) oraz S(E)=, pkt proc.; najpóźniejsza moŝliwa data wprowadzenia euro: t+1 lat (ze względu na dostępne dane o stopach Autor: Andrzej procentowych). orój, Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską t

4 PF Monitor konwergencji nominalnej w UE 7 październik 9 ANEKS SAYSYCZNY abela 1. Kryterium fiskalne w UE-7 procedura nadmiernego deficytu deficyt sektora g.g. jako % PKB dług sektora g.g. jako % PKB grupa * status** termin 7 8 9*** 1*** 7 8 9*** 1*** państwo korekty Austria EA -, -, -, -, 9,, 7, 7, Belgia EA -, -1, -, -,1 8, 89, 9,7 1,9 Bułgaria D,1 1, -, -, 18, 1,1 1, 17, Cypr EA,,9-1,9 -, 9, 9,1 7, 7,9 Czechy D -, -1, -, -,9 8,9 9,8,7 7,9 Dania ERM II/O,, -1, -,9,8,,,7 Estonia ERM II/D,7 -, -, -,9,,8,8 7,8 Finlandia EA,, -,8 -,9,1, 9,7,7 Francja EA EDP 1 -,7 -, -, -7,,8 8, 79,7 8, Grecja EA EDP 1 -, -, -,1 -,7 9,8 97, 1, 18, Hiszpania EA EDP 1, -,8-8, -9,8, 9,,8, Holandia EA, 1, -, -,1, 8, 7,,1 Irlandia EA EDP 1, -7,1-1, -1,,, 1, 79,7 Litwa ERM II/D EDP 11-1, -, -, -8, 17, 1,, 1,9 Luksemburg EA,, -1, -,8,9 1,7 1, 1, Łotwa ERM II/D EDP 1 -, -, -11,1-1, 9, 19,,1,1 Malta EA EDP 1 -, -,7 -, -,,1,1 7, 8,9 Niemcy EA -, -,1 -,9 -,9,1,9 7, 78,7 Polska D EDP 1-1,9 -,9 -, -7,,9 7,1, 9,7 Portugalia EA -, -, -, -,7,, 7, 81, Rumunia D EDP 11 -, -, -,1 -, 1,7 1, 18,,7 Słowacja EA -1,9 -, -,7 -, 9, 7,,, Słowenia EA, -,9 -, -,,,8 9,,9 Szwecja D,8, -, -,9, 8,, 7, Węgry D EDP 11 -,9 -, -, -,9,8 7, 8,8 8, Wielka Brytania O EDP 1/1 -,7 -, -11, -1,8,, 8, 81,7 Włochy EA -1, -,7 -, -,8 1, 1,8 11, 11,1 * EA członek strefy euro, ERM II uczestnik ERM II, D państwo z derogacją, O państwo z klauzulą opt-out ** status: R raport Komisji, EDP rekomendacja Rady Ecofin ws. terminu likwidacji nadmiernego deficytu *** na podstawie: European Commission DG-ECFIN, Economic Forecast Spring 9 Źródło: Eurostat. abela. Perspektywa uchylenia procedury nadmiernego deficytu przy załoŝeniu wypełnienia w roku 1 zalecenia Rady Ecofin z 7 VII 9 kalendarz wydarzeń Data Wydarzenie Szczebel X 9 publikacja notyfikacji fiskalnej przesłanej do KE we wrześniu (cząstkowe dane za 9 r.) Polska-UE XI 9 jesienne prognozy Komisji Europejskiej na lata 9-11 UE I 1* akceptacja aktualizacji Programu Konwergencji (APK) 9 przez Radę Ministrów Polska i przesłanie do Komisji Europejskiej I 1 ostateczny termin uchwalenia budŝetu na 1 r. przez parlament Polska I-II 1 prognozy Komisji Europejskiej (Interim Forecasts) UE 1 kw. 1 opinia Rady Ecofin o APK 9 UE-Polska III 1 przesłanie notyfikacji fiskalnej wstępne dane za 9 r. Polska-UE V 1 wiosenne prognozy Komisji Europejskiej na lata 1-11 UE IX 1 prognozy Komisji Europejskiej (Interim Forecasts) UE IX 1 złoŝenie do Sejmu projektu budŝetu na 11 r. Polska IX 1 przesłanie notyfikacji fiskalnej cząstkowe dane za 1 r. (publikacja ok. tygodnie Polska-UE po otrzymaniu notyfikacji przez KE) XI 1 jesienne prognozy Komisji Europejskiej na lata 1-1 UE 11-1 sekwencja wydarzeń analogiczna do 1 - IV 1 notyfikacja fiskalna wstępne dane za 1 r.; zgodnie z zaleceniem Rady Ecofin Polska z VII 9, do 1 r. powinno nastąpić wiarygodne i trwałe obniŝenie nadmiernego deficytu sektora g.g. V 1 wiosenne prognozy Komisji Europejskiej na lata 1-1 UE Q 1 uchylenie EDP dla Polski, w zaleŝności od notyfikacji i prognoz UE Źródło: opracowanie MF. * - KE zaproponowała wszystkim państwom członkowskim przesunięcie terminu przekazania programów konwergencji i stabilności na koniec stycznia 1 r. Dzięki temu państwa będą mogły uwzględnić w programach efekty oczekiwanej z końcem br. dyskusji ministrów finansów na temat strategii wyjścia i ograniczania nadmiernych deficytów. Autor: Andrzej orój, Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską

5 PF Monitor konwergencji nominalnej w UE 7 październik 9 abela. Kryteria stabilności cen i stóp procentowych w państwach UE-7 (dane za sierpień 9 r.) państwo grupa* wartość bieŝąca 1M średnia krocząca róŝnica względem ** róŝnica przed 1 miesiącem róŝnica przed 1 miesiącami Austria EA,1 1,1 -, -,8 -,8 Belgia EA -,7 1, -, -, -,1 Bułgaria D 1,,,7, 8, Cypr EA -,9 1, -, -,,1 Czechy D,,,,, Dania ERM/O,7 1,9,, -,9 Estonia ERM/D -,7,8,1,, Finlandia EA 1,,,9, -,9 Francja EA -,,8 -,9-1,1-1, Grecja EA 1, 1,9,,1,1 Hiszpania EA -,8,8 -,9-1,, Holandia EA -,1 1, -,1 -, -,1 Irlandia EA -,, -1,7-1,7 -,7 Litwa ERM/D,,9,,, Luksemburg EA -,, -1,1-1,1, Łotwa ERM/D 1, 7,7,, 11, Malta EA 1,, 1,9 1,7 -, Niemcy EA -,1,8 -,9-1,1-1, Polska D,,, 1,8, Portugalia EA -1,,1-1, -1,7-1, Rumunia D,9,,7,,7 Słowacja EA,,,, -,8 Słowenia EA,1 1,7,, 1,9 Szwecja D 1,9,,, -1,1 Węgry D,,9, 1,8,8 Wielka Brytania O 1,, 1, 1, -1, Włochy EA,1 1, -,1 -, -,9 strefa euro - -, 1,1 -, -,8 -,8 UE-7 -, 1,8,1 -,1 -, Austria EA,, -, -,7 -, Belgia EA,8,1 -, -, -,1 Bułgaria D 7,8,9,, -1, Cypr EA,, -, -,1-1,9 Czechy D,1,8-1,8-1,9-1,8 Dania ERM/O,,8 -,8 -,9 -,1 Estonia ERM/D 8, 8, 1,8 1, 1, Finlandia EA,,9 -,7 -,7 -, Francja EA,,8 -,8 -,8 -, Grecja EA,, -1, -1, -1,9 Hiszpania EA,8,1 -, -, -,1 Holandia EA,,9 -,7 -,8 -, Irlandia EA,9,1-1, -1, -, Litwa ERM/D 1, 1,,, -1, Luksemburg EA,, -, -, -1,9 Łotwa ERM/D 1,8 1,,7,1 -,8 Malta EA,, -, -, -1, Niemcy EA,, -, -, -, Polska D,1,1 -, -, -, Portugalia EA,, -, -, -, Rumunia D 11, 9,,8,,7 Słowacja EA,9,9-1,7-1,8-1,9 Słowenia EA,1, -, -, -1,9 Szwecja D,, -, -, -, Węgry D 8, 9,,9,8 1, Wielka Brytania O,, -, -, -1,8 Włochy EA,1, -,1 -,1-1,9 strefa euro -,7, -, -,7 -,1 UE-7 -,1, -, -, -1,9 HICP, r/r długoterminowa stopa procentowa * EA członek strefy euro, ERM uczestnik ERM II, D państwo z derogacją, O państwo z klauzulą opt-out. ** Według szacunków Biura Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską, stabilności cen przyjęło w sierpniu wartość 1,7, a stóp procentowych,. Źródło: Eurostat, obliczenia MF. Autor: Andrzej orój, Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską

6 PF Monitor konwergencji nominalnej w UE 7 październik 9 abela. Kryterium stabilności cen w państwach UE-7 a prognozowana inflacja róŝnica względem wartości referencyjnej na podstawie prognoz Komisji Europejskiej, wiosna 9 9Q 9Q 1Q1 1Q 1Q 1Q Austria -1, -1, -1, -1,1-1, -,9 Belgia -,7-1, -1, -1, -1, -,8 Bułgaria,,1 1,9 1, 1, 1, Cypr -, -,7 -, -, -,, Czechy,1 -,7 -, -,9-1, -, Dania -, -,9 -,9-1, -1,1 -, Estonia 1, -1, -, -, -, -1, Finlandia,1 -, -,8-1, -1, -1, Francja -1, -1, -1, -1, -1, -1,1 Grecja, -,1, -,1 -,, Hiszpania -1, -1,9-1, -1, -1,1 -, Holandia -, -, -, -,8-1,1-1,1 Irlandia -, -,1 -,1 -,1 -, -1,7 Litwa, 1,9 -, -, -, -, Luksemburg -, -, -1,8-1, -,, Łotwa,,9, -1, -, -,7 Malta, -,8-1, -,9 -, -,1 Niemcy -1, -1, -1, -1, -1, -1, Polska 1,,9, -, -, -, Portugalia -1,8 -, -1, -1, -1,1 -, Rumunia,,,, 1, 1, Słowacja,,,,,1, Słowenia -,7-1,1 -,8 -,7 -,, Szwecja, -, -, -1, -1, -1, Węgry,,,8,,1, Wielka Brytania, -,7-1,1-1, -1, -,8 Włochy -, -1, -,8 -,9 -,7 -, KRYERIUM 1,9 1,8 1,7,1,, Źródło: European Commission DG-ECFIN, Economic Forecast Spring 9; obliczenia MF. Wykres 8. Histogram wartości referencyjnej stabilności cen (XII VIII 9),1,1,1,1,8,,, 1, 1,7 1,8 1,9,1,,,,,,7,8,9,1,,,,,,7,8,9,1,, Słupki obrazują częstość, z jaką występowały poszczególne wartości referencyjne dla stabilności cen w okresie XII 1997-VIII 9 (dane miesięczne). Źródło: Eurostat, obliczenia MF. Autor: Andrzej orój, Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską

7 PF Monitor konwergencji nominalnej w UE 7 październik 9 abela. Zmienność kursów walut krajów UE względem euro podstawowe stat. opisowe odchylenie od średniej [%] w ostatnich 1 miesiącach w ostatnim miesiącu max min σ max min σ Czechy 1, -9,, 1, -1,,8 Dania, -,1,1,,, Łotwa, -1,,, -,, Polska 1, -, 7,9 1,7-1,7 1, Rumunia, -1,,7,9-1,, Szwecja 1, -8,9, 1, -1,,7 Węgry 1,7-1,, 1,7 -,8,7 Wielka Brytania 11,9-11,7,7, -,1 1,9 Źródło: obliczenia MF na podstawie danych EBC. abela. Zmienność kursów walut krajów UE względem euro - ERV ERV kwartalna miesięczna VIII 9 VII 9 VIII 9 VII 9 Czechy,,7,, Dania,1,1,1,1 Łotwa 1,9, 1,7 1,9 Polska 1, 1,1 1, 1, Rumunia,,,,7 Szwecja 9,1 1, 7, 9, Węgry 11,8 1, 7, 1, Wielka Brytania 8,7 9,9 1,9,9 Źródło: obliczenia MF na podstawie danych EBC oraz Raportu o konwergencji (EBC, 8). abela 7. Wahania kursów względem euro w ERM II odchylenie od parytetu centralnego [%] w ostatnich 1 miesiącach w ostatnim miesiącu max min σ max min σ Dania, -,, - -,,1 Estonia,,,,,, Litwa,,,,,, Łotwa,98 -,9,,7 -,11, Źródło: obliczenia MF na podstawie danych EBC. Autor: Andrzej orój, Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską 7

8 PF Monitor konwergencji nominalnej w UE 7 październik 9 Wykres 9. Kryterium stabilności cen w państwach UE-7 w latach -9 Państwa z derogacją Wykres 1. Kryterium stóp procentowych w państwach UE-7 w latach -9 Państwa z derogacją HICP, %r/r 1 PL CZ HU 1 SE BG RO M średnia długoterm. st. proc. 1 PL CZ HU SE BG 8 RO Państwa uczestniczące w ERM II Państwa uczestniczące w ERM II HICP, %r/r 1 1 DK L LV EE M średnia długoterm. st. proc DK L LV EE HICP, %r/r EA-11 A BE DE ES FI FR I IE LU NL P M średnia długoterm. st. proc. 7 1 EA-11 A BE DE ES FI FR I IE LU NL P Inne państwa strefy euro Inne państwa strefy euro HICP, %r/r 7, M GR SI, CY SK,,,, 1,, M średnia długoterm. st. proc. 7,,,,,,,, GR CY, M SI SK Źródło: Eurostat, obliczenia MF. Źródło: Eurostat, obliczenia MF. Autor: Andrzej orój, Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską 8

Monitor konwergencji nominalnej

Monitor konwergencji nominalnej PF Monitor konwergencji nominalnej w UE 7 marzec Ministerstwo Finansów Departament Polityki Finansowej, Analiz i Statystyki Numer / Monitor konwergencji nominalnej Kontakt: tel. (+ ) 9 9 fax (+ ) 9 77

Bardziej szczegółowo

Monitor konwergencji nominalnej

Monitor konwergencji nominalnej Ministerstwo Finansów Departament Polityki Finansowej, Analiz i Statystyki Numer 5 / 1 Monitor konwergencji nominalnej Kontakt: tel. (+8 ) 69 36 69 36 fax (+8 ) 69 1 77 e-mail: dziennikarze @mofnet.gov.pl

Bardziej szczegółowo

Monitor konwergencji nominalnej

Monitor konwergencji nominalnej PM Monitor konwergencji nominalnej w UE październik Ministerstwo Finansów Departament Polityki Makroekonomicznej Numer / Monitor konwergencji nominalnej Kontakt: tel. (+ ) fax (+ ) e-mail: dziennikarze

Bardziej szczegółowo

Monitor Konwergencji Nominalnej

Monitor Konwergencji Nominalnej Ministerstwo Finansów Departament Polityki Makroekonomicznej Numer 5 / 015 Monitor Konwergencji Nominalnej Kontakt: tel. (+8 ) 9 3 00 9 3 0 fax (+8 ) 9 1 77 e-mail: dziennikarze @mf.gov.pl Ministerstwo

Bardziej szczegółowo

Monitor Konwergencji Nominalnej

Monitor Konwergencji Nominalnej Ministerstwo Finansów Departament Polityki Makroekonomicznej Numer 11 / 01 Monitor Konwergencji Nominalnej Kontakt: tel. (+ ) 9 00 9 0 fax (+ ) 9 1 e-mail: dziennikarze @mf.gov.pl Ministerstwo Finansów

Bardziej szczegółowo

Monitor Konwergencji Nominalnej

Monitor Konwergencji Nominalnej Ministerstwo Finansów Departament Polityki Makroekonomicznej Numer 9 / 1 Monitor Konwergencji Nominalnej Kontakt: tel. (+ ) 9 9 fax (+ ) 9 1 77 e-mail: dziennikarze @mf.gov.pl Ministerstwo Finansów Ul.

Bardziej szczegółowo

Monitor Konwergencji Nominalnej

Monitor Konwergencji Nominalnej PM Monitor konwergencji nominalnej w UE styczeń Ministerstwo Finansów Departament Polityki Makroekonomicznej Numer / Monitor Konwergencji Nominalnej Kontakt: tel. (+ ) fax (+ ) e-mail: dziennikarze @mf.gov.pl

Bardziej szczegółowo

Monitor konwergencji nominalnej

Monitor konwergencji nominalnej Ministerstwo Finansów Departament Polityki Finansowej, Analiz i Statystyki Numer 7 / 2014 Monitor konwergencji nominalnej Kontakt: tel. (+48 22) 694 36 00 694 36 04 fax (+48 22) 694 41 77 e-mail: dziennikarze

Bardziej szczegółowo

Monitor konwergencji nominalnej

Monitor konwergencji nominalnej PF Monitor konwergencji nominalnej w UE czerwiec Ministerstwo Finansów Departament Polityki Finansowej, Analiz i Statystyki Numer / Monitor konwergencji nominalnej Kontakt: tel. (+ ) fax (+ ) e-mail: dziennikarze

Bardziej szczegółowo

Konwergencja nominalna versus konwergencja realna a przystąpienie. Ewa Stawasz Katedra Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych UŁ

Konwergencja nominalna versus konwergencja realna a przystąpienie. Ewa Stawasz Katedra Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych UŁ Konwergencja nominalna versus konwergencja realna a przystąpienie Polski do strefy euro część I Ewa Stawasz Katedra Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych UŁ Plan prezentacji 1. Nominalne kryteria konwergencji

Bardziej szczegółowo

Konwergencja nominalna versus konwergencja realna a przystąpienie. Ewa Stawasz Katedra Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych UŁ

Konwergencja nominalna versus konwergencja realna a przystąpienie. Ewa Stawasz Katedra Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych UŁ Konwergencja nominalna versus konwergencja realna a przystąpienie Polski do strefy euro Ewa Stawasz Katedra Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych UŁ Plan prezentacji 1. Nominalne kryteria konwergencji

Bardziej szczegółowo

Konwergencja nominalna versus konwergencja realna a przystąpienie. Ewa Stawasz Katedra Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych UŁ

Konwergencja nominalna versus konwergencja realna a przystąpienie. Ewa Stawasz Katedra Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych UŁ Konwergencja nominalna versus konwergencja realna a przystąpienie Polski do strefy euro Ewa Stawasz Katedra Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych UŁ Plan prezentacji 1. Nominalne kryteria konwergencji

Bardziej szczegółowo

Sytuacja makroekonomiczna w Polsce

Sytuacja makroekonomiczna w Polsce Departament Polityki Makroekonomicznej Sytuacja makroekonomiczna w Polsce 27 lutego 215 ul. Świętokrzyska 12-916 Warszawa tel.: +48 22 694 52 32 fax :+48 22 694 36 3 Prawa autorskie Ministerstwo Finansów

Bardziej szczegółowo

RYNEK JAJ SPOŻYWCZYCH. Nr 37/ września 2015 r.

RYNEK JAJ SPOŻYWCZYCH. Nr 37/ września 2015 r. M I N I S T E R S T W O R O L N I C T W A I R O Z W O J U W S I ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ Podstawa prawna : Ustawa z dnia 30 marca 2001 r. o rolniczych badaniach rynkowych (Dz.

Bardziej szczegółowo

RYNEK JAJ SPOŻYWCZYCH. Nr 38/ września 2015 r.

RYNEK JAJ SPOŻYWCZYCH. Nr 38/ września 2015 r. M I N I S T E R S T W O R O L N I C T W A I R O Z W O J U W S I ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ Podstawa prawna : Ustawa z dnia 30 marca 2001 r. o rolniczych badaniach rynkowych (Dz.

Bardziej szczegółowo

RYNEK JAJ SPOŻYWCZYCH. Nr 40/ października 2015 r.

RYNEK JAJ SPOŻYWCZYCH. Nr 40/ października 2015 r. M I N I S T E R S T W O R O L N I C T W A I R O Z W O J U W S I ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ Podstawa prawna : Ustawa z dnia 30 marca 2001 r. o rolniczych badaniach rynkowych (Dz.

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie możliwe wyłącznie z podaniem źródła

Wykorzystanie możliwe wyłącznie z podaniem źródła M I N I S T E R S T W O R O L N I C T W A I R O Z W O J U W S I ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ Podstawa prawna : Ustawa z dnia 30 marca 2001 r. o rolniczych badaniach rynkowych (Dz.

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie możliwe wyłącznie z podaniem źródła

Wykorzystanie możliwe wyłącznie z podaniem źródła M I N I S T E R S T W O R O L N I C T W A I R O Z W O J U W S I ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ Podstawa prawna : Ustawa z dnia 30 marca 2001 r. o rolniczych badaniach rynkowych (Dz.

Bardziej szczegółowo

RYNEK JAJ SPOŻYWCZYCH. Nr 48/ grudnia 2013 r.

RYNEK JAJ SPOŻYWCZYCH. Nr 48/ grudnia 2013 r. MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ Podstawa prawna : Ustawa z dnia 30 marca 2001 r. o rolniczych badaniach rynkowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 42, poz. 471

Bardziej szczegółowo

RYNEK JAJ SPOŻYWCZYCH. Nr 45/ listopada 2014 r.

RYNEK JAJ SPOŻYWCZYCH. Nr 45/ listopada 2014 r. M I N I S T E R S T W O R O L N I C T W A I R O Z W O J U W S I ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ Podstawa prawna : Ustawa z dnia 30 marca 2001 r. o rolniczych badaniach rynkowych (Dz.

Bardziej szczegółowo

RYNEK JAJ SPOŻYWCZYCH. Nr 38/ września 2014 r.

RYNEK JAJ SPOŻYWCZYCH. Nr 38/ września 2014 r. M I N I S T E R S T W O R O L N I C T W A I R O Z W O J U W S I ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ Podstawa prawna : Ustawa z dnia 30 marca 2001 r. o rolniczych badaniach rynkowych (Dz.

Bardziej szczegółowo

RYNEK JAJ SPOŻYWCZYCH. Nr 37/ września 2013 r.

RYNEK JAJ SPOŻYWCZYCH. Nr 37/ września 2013 r. MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ Podstawa prawna : Ustawa z dnia 30 marca 2001 r. o rolniczych badaniach rynkowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 42, poz. 471

Bardziej szczegółowo

RYNEK JAJ SPOŻYWCZYCH. Nr 36/ września 2014 r.

RYNEK JAJ SPOŻYWCZYCH. Nr 36/ września 2014 r. M I N I S T E R S T W O R O L N I C T W A I R O Z W O J U W S I ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ Podstawa prawna : Ustawa z dnia 30 marca 2001 r. o rolniczych badaniach rynkowych (Dz.

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie możliwe wyłącznie z podaniem źródła

Wykorzystanie możliwe wyłącznie z podaniem źródła M I N I S T E R S T W O R O L N I C T W A I R O Z W O J U W S I ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ Podstawa prawna : Ustawa z dnia 30 marca 2001 r. o rolniczych badaniach rynkowych (Dz.

Bardziej szczegółowo

RYNEK JAJ SPOŻYWCZYCH. Nr 41/ października 2014 r.

RYNEK JAJ SPOŻYWCZYCH. Nr 41/ października 2014 r. M I N I S T E R S T W O R O L N I C T W A I R O Z W O J U W S I ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ Podstawa prawna : Ustawa z dnia 30 marca 2001 r. o rolniczych badaniach rynkowych (Dz.

Bardziej szczegółowo

RYNEK JAJ SPOŻYWCZYCH. Nr 50/ grudnia 2013 r.

RYNEK JAJ SPOŻYWCZYCH. Nr 50/ grudnia 2013 r. M I N I S T E R S T W O R O L N I C T W A I R O Z W O J U W S I ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ Podstawa prawna : Ustawa z dnia 30 marca 2001 r. o rolniczych badaniach rynkowych (Dz.

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie możliwe wyłącznie z podaniem źródła

Wykorzystanie możliwe wyłącznie z podaniem źródła M I N I S T E R S T W O R O L N I C T W A I R O Z W O J U W S I ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ Podstawa prawna : Ustawa z dnia 30 marca 2001 r. o rolniczych badaniach rynkowych (Dz.

Bardziej szczegółowo

RYNEK JAJ SPOŻYWCZYCH. Nr 34/ sierpnia 2013 r.

RYNEK JAJ SPOŻYWCZYCH. Nr 34/ sierpnia 2013 r. MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ Podstawa prawna : Ustawa z dnia 30 marca 2001 r. o rolniczych badaniach rynkowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 42, poz. 471

Bardziej szczegółowo

Recykling odpadów opakowaniowych

Recykling odpadów opakowaniowych GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY URZĄD STATYSTYCZNY W KATOWICACH Wskaźniki Zrównoważonego Rozwoju. Moduł krajowy Więcej informacji: w kwestiach merytorycznych dotyczących: wskaźników krajowych oraz na poziomie

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie możliwe wyłącznie z podaniem źródła

Wykorzystanie możliwe wyłącznie z podaniem źródła M I N I S T E R S T W O R O L N I C T W A I R O Z W O J U W S I ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ Podstawa prawna : Ustawa z dnia 30 marca 2001 r. o rolniczych badaniach rynkowych (Dz.

Bardziej szczegółowo

Wniosek DECYZJA RADY. w sprawie przyjęcia przez Litwę euro w dniu 1 stycznia 2015 r.

Wniosek DECYZJA RADY. w sprawie przyjęcia przez Litwę euro w dniu 1 stycznia 2015 r. KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 4.6.2014 r. COM(2014) 324 final 2014/0170 (NLE) Wniosek DECYZJA RADY w sprawie przyjęcia przez Litwę euro w dniu 1 stycznia 2015 r. PL PL UZASADNIENIE 1. KONTEKST WNIOSKU

Bardziej szczegółowo

RYNEK ZBÓŻ. Biuro Analiz i Strategii Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa Nr 6/2017. Cena bez VAT. Zmiana tyg. Wg ZSRIR (MRiRW) r.

RYNEK ZBÓŻ. Biuro Analiz i Strategii Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa Nr 6/2017. Cena bez VAT. Zmiana tyg. Wg ZSRIR (MRiRW) r. RYNEK ZBÓŻ TENDENCJE CENOWE Krajowe ceny zakupu zbóż W czwartym tygodniu września 2017 r. ceny zakupu pszenicy konsumpcyjnej uległy obniżeniu, natomiast wzrosły ceny pozostałych monitorowanych zbóż. W

Bardziej szczegółowo

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy. Wspólna waluta euro

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy. Wspólna waluta euro Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Wspólna waluta euro dr Marta Musiał Katedra Bankowości i Finansów Porównawczych Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług Uniwersytet Szczeciński 17 listopad 2016 r. PLAN

Bardziej szczegółowo

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy. Wspólna waluta euro Po co komu Unia Europejska i euro? dr Urszula Kurczewska EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy. Wspólna waluta euro Po co komu Unia Europejska i euro? dr Urszula Kurczewska EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Wspólna waluta euro Po co komu Unia Europejska i euro? dr Urszula Kurczewska Szkoła Główna Handlowa w Warszawie 23 października 2012 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY

Bardziej szczegółowo

FINANSE. Rezerwa obowiązkowa. Instrumenty polityki pienięŝnej - podsumowanie. dr Bogumiła Brycz

FINANSE. Rezerwa obowiązkowa. Instrumenty polityki pienięŝnej - podsumowanie. dr Bogumiła Brycz Rezerwa obowiązkowa FINANSE dr Bogumiła Brycz Zakład Analiz i Planowania Finansowego Rezerwa obowiązkowa - częśćśrodków pienięŝnych zdeponowanych na rachunkach bankowych, jaką banki komercyjne muszą przekazać

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie możliwe wyłącznie z podaniem źródła

Wykorzystanie możliwe wyłącznie z podaniem źródła M I N I S T E R S T W O R O L N I C T W A I R O Z W O J U W S I ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ Podstawa prawna : Ustawa z dnia 30 marca 2001 r. o rolniczych badaniach rynkowych (Dz.

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie możliwe wyłącznie z podaniem źródła

Wykorzystanie możliwe wyłącznie z podaniem źródła M I N I S T E R S T W O R O L N I C T W A I R O Z W O J U W S I ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ Podstawa prawna : Ustawa z dnia 30 marca 2001 r. o rolniczych badaniach rynkowych (Dz.

Bardziej szczegółowo

EURO jako WSPÓLNA WALUTA

EURO jako WSPÓLNA WALUTA Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy EURO jako WSPÓLNA WALUTA Prof. dr hab. Eugeniusz Gatnar Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach 18 marca 2013 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL

Bardziej szczegółowo

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ (podstawa prawna: ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001 r.) RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO Nr 14/2018

Bardziej szczegółowo

Obniżenie wieku emerytalnego: Straty dla przyszłych emerytów, pracujących i gospodarki

Obniżenie wieku emerytalnego: Straty dla przyszłych emerytów, pracujących i gospodarki Rząd przyjął najgorszy z rozważanych wariantów decydując się na bezwarunkowe obniżenie wieku emerytalnego do 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Na tej decyzji stracą wszyscy przyszli emeryci, pracujący

Bardziej szczegółowo

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ (podstawa prawna: ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001 r.) RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO Nr 15/2018

Bardziej szczegółowo

RYNEK ZBÓŻ. Biuro Analiz i Programowania ARR Nr 32/2017

RYNEK ZBÓŻ. Biuro Analiz i Programowania ARR Nr 32/2017 RYNEK ZBÓŻ TENDENCJE CENOWE Krajowe ceny zakupu zbóż W drugim tygodniu sierpnia ceny zakupu pszenicy konsumpcyjnej, po znaczącym spadku w poprzednim tygodniu, nieco wzrosły. W dniach 7 13 sierpnia 2017

Bardziej szczegółowo

Frekwencja w wyborach parlamentarnych oraz samorządowych

Frekwencja w wyborach parlamentarnych oraz samorządowych GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY URZĄD STATYSTYCZNY W KATOWICACH Wskaźniki Zrównoważonego Rozwoju. Moduł krajowy Więcej informacji: w kwestiach merytorycznych dotyczących: wskaźników krajowych oraz na poziomie

Bardziej szczegółowo

Liczba samochodów osobowych na 1000 ludności

Liczba samochodów osobowych na 1000 ludności GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY URZĄD STATYSTYCZNY W KATOWICACH Wskaźniki Zrównoważonego Rozwoju. Moduł krajowy Więcej informacji: w kwestiach merytorycznych dotyczących: wskaźników krajowych oraz na poziomie

Bardziej szczegółowo

RYNEK ZBÓŻ. Cena bez VAT Wg ZSRIR (MRiRW) r. Zmiana tyg. TENDENCJE CENOWE. Towar

RYNEK ZBÓŻ. Cena bez VAT Wg ZSRIR (MRiRW) r. Zmiana tyg. TENDENCJE CENOWE. Towar RYNEK ZBÓŻ TENDENCJE CENOWE Ceny zakupu zbóż W pierwszym tygodniu czerwca 2018 r. wzrosły ceny skupu wszystkich monitorowanych zbóż. Zakłady zbożowe objęte monitoringiem Zintegrowanego Systemu Rolniczej

Bardziej szczegółowo

RYNEK JAJ SPOŻYWCZYCH

RYNEK JAJ SPOŻYWCZYCH MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ Podstawa prawna : Ustawa z dnia 30 marca 2001 r. o rolniczych badaniach rynkowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 42, poz. 471

Bardziej szczegółowo

PROGNOZY WYNAGRODZEŃ W EUROPIE NA 2018 ROK

PROGNOZY WYNAGRODZEŃ W EUROPIE NA 2018 ROK 29.2.207 Informacja prasowa portalu Pytania i dodatkowe informacje: tel. 509 509 536 media@sedlak.pl PROGNOZY WYNAGRODZEŃ W EUROPIE NA 208 ROK Końcowe miesiące roku to dla większości menedżerów i specjalistów

Bardziej szczegółowo

Wyzwania dla sektora finansowego związane ze środowiskiem niskich stóp procentowych

Wyzwania dla sektora finansowego związane ze środowiskiem niskich stóp procentowych Anna Trzecińska, Wiceprezes NBP Wyzwania dla sektora finansowego związane ze środowiskiem niskich stóp procentowych Warszawa / XI Kongres Ryzyka Bankowego BIK / 25 października 2016 11-2002 5-2003 11-2003

Bardziej szczegółowo

Wniosek DECYZJA RADY. w sprawie przyjęcia przez Estonię euro w dniu 1 stycznia 2011 r.

Wniosek DECYZJA RADY. w sprawie przyjęcia przez Estonię euro w dniu 1 stycznia 2011 r. KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 12.5.2010 KOM(2010) 239 wersja ostateczna 2010/0135 (NLE) C7-0131/10 Wniosek DECYZJA RADY w sprawie przyjęcia przez Estonię euro w dniu 1 stycznia 2011 r. PL PL UZASADNIENIE

Bardziej szczegółowo

RYNEK ZBÓŻ. Biuro Analiz i Programowania ARR Nr 27/2017

RYNEK ZBÓŻ. Biuro Analiz i Programowania ARR Nr 27/2017 RYNEK ZBÓŻ TENDENCJE CENOWE Krajowe ceny zakupu zbóż Na rynku krajowym w pierwszym tygodniu lipca 2017 r. ceny zbóż podstawowych były znacząco wyższe niż w analogicznym okresie 2016 r. W dniach 3 9 lipca

Bardziej szczegółowo

RYNEK ZBÓŻ. Towar. Wg ZSRIR (MRiRW) r.

RYNEK ZBÓŻ. Towar. Wg ZSRIR (MRiRW) r. RYNEK ZBÓŻ TENDENCJE CENOWE Ceny zakupu zbóż Na rynku krajowym w czwartym tygodniu stycznia 2018 r. ceny pszenicy konsumpcyjnej i żyta konsumpcyjnego uległy obniżeniu, a jęczmienia paszowego i kukurydzy

Bardziej szczegółowo

Wynagrodzenie minimalne w Polsce i w krajach Unii Europejskiej

Wynagrodzenie minimalne w Polsce i w krajach Unii Europejskiej Wynagrodzenie minimalne w Polsce i w krajach Unii Europejskiej Płaca minimalna w krajach unii europejskiej Spośród 28 państw członkowskich Unii Europejskiej 21 krajów posiada regulacje dotyczące wynagrodzenia

Bardziej szczegółowo

RYNEK ZBÓŻ. Towar. Wg ZSRIR (MRiRW) r.

RYNEK ZBÓŻ. Towar. Wg ZSRIR (MRiRW) r. RYNEK ZBÓŻ TENDENCJE CENOWE Ceny zakupu zbóż Na rynku krajowym w pierwszym tygodniu kwietnia 2018 r. wzrosły ceny większości monitorowanych zbóż. W dniach 2 8.04.2018 r. w zakładach zbożowych objętych

Bardziej szczegółowo

(Tekst mający znaczenie dla EOG) (2017/C 162/05)

(Tekst mający znaczenie dla EOG) (2017/C 162/05) C 162/4 PL Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej 23.5.2017 Informacje przekazane przez Komisję zgodnie z art. 8 akapit drugi dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/1535 ustanawiającej procedurę

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 25 czerwca 2013 r. Poz. 724 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA FINANSÓW 1) z dnia 17 czerwca 2013 r.

Warszawa, dnia 25 czerwca 2013 r. Poz. 724 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA FINANSÓW 1) z dnia 17 czerwca 2013 r. DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia czerwca 0 r. Poz. 7 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA FINANSÓW ) z dnia 7 czerwca 0 r. w sprawie informacji podsumowującej o dokonanych wewnątrzwspólnotowych

Bardziej szczegółowo

PROGNOZY WYNAGRODZEŃ NA 2017 ROK

PROGNOZY WYNAGRODZEŃ NA 2017 ROK 07.06.206 Informacja prasowa portalu Pytania i dodatkowe informacje: tel. 509 509 56 media@sedlak.pl PROGNOZY WYNAGRODZEŃ NA 207 ROK Jak wynika z prognoz Komisji Europejskiej na 207 rok, dynamika realnego

Bardziej szczegółowo

FORUM NOWOCZESNEGO SAMORZĄDU

FORUM NOWOCZESNEGO SAMORZĄDU FORUM NOWOCZESNEGO SAMORZĄDU Krzysztof Pietraszkiewicz Prezes Związku Banków Polskich Warszawa 02.12.2015 Transformacja polskiej gospodarki w liczbach PKB w Polsce w latach 1993,2003 i 2013 w mld PLN Źródło:

Bardziej szczegółowo

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ-(ZSRIR) (podstawa prawna: ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001 r.) WYDZIAŁ INFORMACJI RYNKOWEJ

Bardziej szczegółowo

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ-(ZSRIR) (podstawa prawna: ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001 r.) WYDZIAŁ INFORMACJI RYNKOWEJ

Bardziej szczegółowo

RYNEK ZBÓŻ. Towar. Wg ZSRIR (MRiRW) r.

RYNEK ZBÓŻ. Towar. Wg ZSRIR (MRiRW) r. EUR/t RYNEK ZBÓŻ TENDENCJE CENOWE Ceny zakupu zbóż Na rynku krajowym na przełomie stycznia i lutego 2018 r. ceny pszenicy konsumpcyjnej i jęczmienia paszowego uległy obniżeniu, a żyta konsumpcyjnego i

Bardziej szczegółowo

Zrównoważona intensyfikacja rolnictwa jako kombinacja efektywności ekonomicznej i środowiskowej. prof. Andrzej Czyżewski mgr Jakub Staniszewski

Zrównoważona intensyfikacja rolnictwa jako kombinacja efektywności ekonomicznej i środowiskowej. prof. Andrzej Czyżewski mgr Jakub Staniszewski Zrównoważona intensyfikacja rolnictwa jako kombinacja efektywności ekonomicznej i środowiskowej prof. Andrzej Czyżewski mgr Jakub Staniszewski XV Międzynarodowa Konferencja Naukowa Globalne problemy rolnictwa

Bardziej szczegółowo

ZAŁĄCZNIKI. Komunikatu Komisji

ZAŁĄCZNIKI. Komunikatu Komisji KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 14.12.2015 r. COM(2015) 639 final ANNEXES 3 to 4 ZAŁĄCZNIKI ZAŁĄCZNIK III: Ogólna ocena zasady dodatkowości (art. 95 RWP) ZAŁĄCZNIK IV: Terminy przedkładania i przyjmowania

Bardziej szczegółowo

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ-(ZSRIR) (podstawa prawna: ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001 r.) WYDZIAŁ INFORMACJI RYNKOWEJ

Bardziej szczegółowo

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ (podstawa prawna: ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001 r.) RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO Nr 18/ 7

Bardziej szczegółowo

RYNEK ZBÓŻ. Zmiana tyg. Cena bez VAT Wg ZSRIR (MRiRW) r.

RYNEK ZBÓŻ. Zmiana tyg. Cena bez VAT Wg ZSRIR (MRiRW) r. RYNEK ZBÓŻ TENDENCJE CENOWE Ceny zakupu zbóż Na rynku krajowym w drugim tygodniu kwietnia 2018 r. ponownie wzrosły ceny monitorowanych zbóż. W dniach 9 15.04.2018 r. w zakładach zbożowych objętych monitoringiem

Bardziej szczegółowo

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ-(ZSRIR) (podstawa prawna: ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001 r.) WYDZIAŁ INFORMACJI RYNKOWEJ

Bardziej szczegółowo

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO cena MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ (podstawa prawna: ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001 r.) RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO Nr

Bardziej szczegółowo

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ-(ZSRIR) (podstawa prawna: ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001 r.) WYDZIAŁ INFORMACJI RYNKOWEJ

Bardziej szczegółowo

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO cena MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ (podstawa prawna: ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001 r.) RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO Nr

Bardziej szczegółowo

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO cena MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ (podstawa prawna: ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001 r.) RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO Nr

Bardziej szczegółowo

Zakończenie Summary Bibliografia

Zakończenie Summary Bibliografia Spis treści: Wstęp Rozdział I Zakresy i ich wpływ na pojmowanie bezpieczeństwa wewnętrznego 1.1. Zakresy pojmowania bezpieczeństwa wewnętrznego 1.1.1. Zakres wąski bezpieczeństwa wewnętrznego 1.1.2. Zakres

Bardziej szczegółowo

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO cena MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ (podstawa prawna: ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001 r.) RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO Nr

Bardziej szczegółowo

Mapa Unii Europejskiej

Mapa Unii Europejskiej Mapa Unii Europejskiej 1. Cele lekcji a) Wiadomości Uczeń zna: nazwy państw Unii Europejskiej, nazwy stolic państw Unii Europejskiej, flagi państw Unii Europejskiej. b) Umiejętności Uczeń potrafi: wskazać

Bardziej szczegółowo

RYNEK ZBÓŻ. Cena bez VAT

RYNEK ZBÓŻ. Cena bez VAT RYNEK ZBÓŻ TENDENCJE CENOWE Ceny zakupu zbóż W Polsce ceny zbóż podstawowych, po spadku w okresie zbiorów, od września 2017 r., pomimo tygodniowych wahań, wykazują tendencję wzrostową. Na rynku unijnym

Bardziej szczegółowo

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO cena MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ (podstawa prawna: ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001 r.) RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO Nr

Bardziej szczegółowo

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO cena MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ (podstawa prawna: ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001 r.) RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO Nr

Bardziej szczegółowo

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO cena MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ (podstawa prawna: ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001 r.) RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO Nr

Bardziej szczegółowo

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO cena MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ (podstawa prawna: ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001 r.) RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO Nr

Bardziej szczegółowo

RYNEK ZBÓŻ. Cena bez VAT Wg ZSRIR (MRiRW) r. Zmiana tyg.

RYNEK ZBÓŻ. Cena bez VAT Wg ZSRIR (MRiRW) r. Zmiana tyg. RYNEK ZBÓŻ ZBIORY ZBÓŻ W UE W 2018 R. Według aktualnej prognozy Komisji Europejskiej zbiory zbóż w UE w 2018 r. mogą się ukształtować na poziomie 304 mln ton 1, o 0,8% niższym niż w 2017 r. Spadek zbiorów

Bardziej szczegółowo

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO cena MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ (podstawa prawna: ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001 r.) RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO Nr

Bardziej szczegółowo

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO cena MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ (podstawa prawna: ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001 r.) RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO Nr

Bardziej szczegółowo

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ (podstawa prawna: ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001 r.) RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO Nr 22/ 9

Bardziej szczegółowo

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO cena MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ (podstawa prawna: ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001 r.) RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO Nr

Bardziej szczegółowo

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO cena MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ (podstawa prawna: ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001 r.) RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO Nr

Bardziej szczegółowo

TABELA I: FLOTY RYBACKIE PAŃSTW CZŁONKOWSKICH (UE-28) W 2014 R.

TABELA I: FLOTY RYBACKIE PAŃSTW CZŁONKOWSKICH (UE-28) W 2014 R. EUROPEJSKIE RYBOŁÓWSTWO W LICZBACH Poniższe tabele zawierają podstawowe dane statystyczne dotyczące różnych obszarów związanych ze wspólną polityką rybołówstwa (WPRyb), a mianowicie: floty rybackie państw

Bardziej szczegółowo

WSPÓLNA POLITYKA ROLNA W LICZBACH

WSPÓLNA POLITYKA ROLNA W LICZBACH WSPÓLNA POLITYKA ROLNA W LICZBACH Poniższe tabele zawierają podstawowe dane statystyczne dotyczące różnych obszarów związanych ze wspólną polityką rolną (WPR), a mianowicie: sektora rolnictwa i przemysłu

Bardziej szczegółowo

Kryzys finansów w publicznych a przyjęcie euro przez Polskę

Kryzys finansów w publicznych a przyjęcie euro przez Polskę Kryzys finansów w publicznych a przyjęcie euro przez Polskę Dr Jakub Borowski Invest-Bank, Szkoła Główna Handlowa Jesienna Szkoła a Leszka Balcerowicza, Forum Obywatelskiego Rozwoju Warszawa, 28 listopada

Bardziej szczegółowo

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO cena MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ (podstawa prawna: ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001 r.) RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO Nr

Bardziej szczegółowo

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO cena MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ (podstawa prawna: ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001 r.) RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO Nr

Bardziej szczegółowo

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ (podstawa prawna: ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001 r.) RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO Nr 6/2015

Bardziej szczegółowo

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO cena MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ (podstawa prawna: ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001 r.) RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO Nr

Bardziej szczegółowo

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO cena MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ (podstawa prawna: ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001 r.) RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO Nr

Bardziej szczegółowo

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ (podstawa prawna: ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001 r.) RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO Nr 30/2017

Bardziej szczegółowo

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ (podstawa prawna: ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001 r.) RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO Nr 10/2018

Bardziej szczegółowo

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO cena MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ (podstawa prawna: ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001 r.) RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO Nr

Bardziej szczegółowo

Perspektywa europejska rynku energii. Prof. Krzysztof Żmijewski Sekretarz Generalny. Rynek Energii w Polsce r.

Perspektywa europejska rynku energii. Prof. Krzysztof Żmijewski Sekretarz Generalny. Rynek Energii w Polsce r. SPOŁECZNA RADA NARODOWEGO PROGRAMU REDUKCJI EMISJI Perspektywa europejska rynku energii Prof. Krzysztof Żmijewski Sekretarz Generalny Rynek Energii w Polsce 13.4.211 r. Warszawa Społeczna Rada NPRE Struktura

Bardziej szczegółowo

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ-(ZSRIR) (podstawa prawna: ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001 r.) WYDZIAŁ INFORMACJI RYNKOWEJ

Bardziej szczegółowo

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO

RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO cena MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ (podstawa prawna: ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001 r.) RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO Nr

Bardziej szczegółowo