+ Model samochodu o napędzie elektrycznym, skala 1:10 Deathwatcher EVO BL 4WD RtR

Transkrypt

1 + Model samochodu o napędzie elektrycznym, skala 1:10 Deathwatcher EVO BL 4WD RtR Nr. zam Wersja 07/15 7

2 Spis treści + Strona 1. Wprowadzenie Objaśnienia symboli Zastosowanie zgodne z przeznaczeniem Zawartość zestawu Wymagane wyposażenie Zasady bezpieczeństwa...6 a) Informacje ogólne...6 b) Uruchomianie...7 c) Prowadzenie pojazdu Informacje dotyczące baterii i akumulatorów Ładowanie akumulatorów a) Ładowanie akumulatorów pojazdu b) Ładowanie akumulatorów w nadajniku Uruchomienie...12 a) Zdejmowanie karoserii...12 b) Ułożenie kabla anteny odbiornika...12 c) Wkładanie baterii/akumulatorów do nadajnika...12 d) Uruchamianie nadajnika...12 e) Wkładanie akumulatora do pojazdu...13 f) Podłączanie akumulatora do regulatora jazdy...13 g) Włączanie regulatora jazdy...14 h) Nakładanie i zamocowanie karoserii...14 i) Sterowanie pojazdem...14 j) Kończenie jazdy Programowanie regulatora jazdy...17 a) Programowanie pozycji neutralnej i pozycji pełnego gazu...17 b) Programowanie funkcji specjalnych...18 c) Resetowanie regulatora jazdy Możliwości ustawień pojazdu...21 a) Ustawienie pochylenia kół...21 b) Ustawienie zbieżności kół...23 c) Mechaniczne obniżenie zawieszenia...24 d) Ustawienie amortyzatorów

3 Strona 12. Czyszczenie i konserwacja...26 a) Informacje ogólne...26 b) Przed i po każdej jeździe...26 c) Wymiana kół Utylizacja...28 a) Informacje ogólne...28 b) Baterie i akumulatory Deklaracja zgodności (DOC) Usuwanie usterek Dane techniczne pojazdu Wprowadzenie Droga Klientko/Drogi Kliencie, dziękujemy za zakup niniejszego produktu. Ten produkt odpowiada wymogom prawnym, zarówno krajowym jak i europejskim. Aby utrzymać ten stan i zapewnić bezpieczną eksploatację, użytkownik musi przestrzegać niniejszej instrukcji użytkowania! Instrukcja użytkowania jest integralną częścią produktu. Zawiera ważne wskazówki dotyczące uruchomienia i obsługi. Należy o niej pamiętać również wówczas, gdy produkt przekazywany jest osobom trzecim. Z tego względu instrukcję tę należy zachować! Wszystkie nazwy firm i produktów należą do znaków towarowych aktualnego właściciela. Wszelkie prawa zastrzeżone. Potrzebujesz pomocy technicznej? Skontaktuj się z nami!: (Godziny pracy: pn. - pt. 9:00-17:00) Klient indywidualny Klient biznesowy bok@conrad.pl b2b@conrad.pl Tel: (12) (12) Fax: (12) (12) Strona www: Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Kniaźnina 12, Kraków, Polska 3

4 2. Objaśnienia symboli Symbol z wykrzyknikiem oznacza szczególne zagrożenia związane z obsługą lub eksploatacją.. Symbol strzałki oznacza specjalne uwagi i wskazówki dotyczące obsługi. 3. Zastosowanie zgodne z przeznaczeniem Oferowany produkt to model pojazdu z napędem na wszystkie koła, którym można sterować bezprzewodowo w sposób radiowy za pomocą dołączonego pilota zdalnego sterowania. Rama konstrukcyjna jest w stanie gotowym do jazdy. Aby móc eksploatować produkt wymagane jest jeszcze różnorodne wyposażenie, które nie jest dołączone do zestawu. Zastosuj się do zaleceń zawartych w rozdziale 5. Produkt ten nie jest zabawką i powinien być trzymany z daleka od dzieci poniżej 14 roku życia. Należy przestrzegać wszystkich zasad bezpieczeństwa i wszelkich innych informacji zawartych w instrukcji użytkowania. Użytkownik jest całkowicie odpowiedzialny za bezpieczną eksploatację modelu! 4. Zawartość zestawu Gotowy do jazdy pojazd Nadajnik (zdalne sterowanie) Rurka na antenę odbiornika Klips do ustawienia amortyzatora Klucz sześciokątny Instrukcja użytkowania pojazdu Instrukcja użytkowania zdalnego sterowania 4

5 5. Wymagane wyposażenie Aby móc eksploatować produkt wymagane jest jeszcze różnorodne wyposażenie, które nie jest dołączone do zestawu. Koniecznie są: Akumulatory lub baterie do nadajnika (typ i wymagana ilość podane są w instrukcji użytkowania zdalnego sterowania) 2-ogniwowy akumulator LiPo (napięcie znamionowe 7,4 V) lub 6-ogniwowy akumulator NiMH (napięcie znamionowe 7,2 V) Ładowarka do akumulatorów nadajnika lub pojazdu Do optymalnego korzystania z pojazdu zalecamy ponadto zastosowanie następujących komponentów: Opony zapasowe (aby móc szybko wymienić zużyte/uszkodzone opony) Stelaż montażowy (dla jazd próbnych lub do wymiany opon) Narzędzia (np. śrubokręt, szczypce, klucz sześciokątny) Sprężone powietrze w sprayu (do czyszczenia) Lakier do zabezpieczania śrub (w celu ponownego mocowania poluzowanych łączeń śrubowych) Lista części zamiennych do tego produktu znajduje się na naszej stronie internetowej w części dokumentów do pobrania dla poszczególnych produktów. 5

6 6. Zasady bezpieczeństwa W przypadku uszkodzeń spowodowanych niezastosowaniem się do tej instrukcji obsługi, rękojmia/ gwarancja wygasa. Nie ponosimy żadnej odpowiedzialności za szkody pośrednie! W przypadku uszkodzenia mienia lub ciała spowodowanego niewłaściwym użytkowaniem urządzenia lub nieprzestrzeganiem zasad bezpieczeństwa, producent nie ponosi żadnej odpowiedzialności! W takich przypadkach rękojmia/gwarancja wygasa. Z rękojmi i gwarancji wykluczone są ponadto normalne zużycie podczas eksploatacji (np. zużyte opony, koła zębate) i uszkodzenia powstałe w wyniku wypadków (np. uszkodzony wahacz, wygięta karoseria itp.). Szanowni Klienci! Niniejsze zasady bezpieczeństwa nie mają na celu jedynie ochrony produktu, ale służą także bezpieczeństwu Państwa i innych osób. W związku z tym należy uważnie przeczytać ten rozdział przed rozpoczęciem użytkowania produktu! a) Informacje ogólne Uwaga, ważna wskazówka! Podczas użytkowania modelu może dojść do uszkodzeń ciała lub zniszczenia mienia. Dlatego też należy upewnić się, czy posiada się odpowiednie ubezpieczenie dotyczące użytkowania tego modelu, np. ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej. W przypadku posiadania takiego ubezpieczenia, należy przed uruchomieniem modelu skontaktować się z firmą ubezpieczeniową i sprawdzić, czy obejmuje ono użytkowanie tego modelu. Ze względu na bezpieczeństwo oraz certyfikat (CE) zabronione jest wprowadzanie nieautoryzowanych zmian i/lub modyfikacji produktu. Produkt ten nie jest zabawką i powinien być trzymany z daleka od dzieci poniżej 14 roku życia. Produkt nie może zostać zawilgocony lub mokry. Nie wolno dopuścić do tego, aby opakowanie było łatwo dostępne, może okazać się ono niebezpieczną zabawką dla dzieci. W przypadku pytań, na które nie można znaleźć odpowiedzi przy pomocy instrukcji użytkowania, należy skontaktować się z naszą firmą (informacje kontaktowe znajdują się w rozdziale 1) lub z innym wykwalifikowanym specjalistą. Eksploatacji i obsługi zdalnie sterowanego modelu należy się nauczyć! Jeśli użytkownik nigdy nie sterował takim pojazdem, należy prowadzić go szczególnie ostrożnie i najpierw zaznajomić się z reakcjami pojazdu na polecenia pilota. Zalecamy cierpliwość! Podczas korzystania z produktu nie należy ryzykować! Bezpieczeństwo własne i otoczenia zależą wyłącznie od odpowiedzialnego obchodzenia się z modelem. Zgodne z przeznaczeniem użytkowanie pojazdu wymaga także wykonywania okresowych konserwacji, a także napraw. Podczas eksploatacji przykładowo ulegają zużyciu opony lub po błędzie użytkownika może pojawić się szkoda powypadkowa. Do wykonania niezbędnych w takich przypadkach prac konserwacyjnych i napraw należy stosować wyłącznie oryginalne części zamienne! 6

7 b) Uruchomianie Osobna instrukcja dotycząca zdalnego sterowania znajduje się w zestawie. Bezwzględnie należy stosować się do zawartych tam wskazówek dotyczących bezpieczeństwa i innych informacji! Do napędzania pojazdu zastosować wyłącznie odpowiedni akumulator. Do zasilania regulatora jazdy nie używać nigdy zasilacza, także do testowania. Ten pojazd nadaje się do eksploatacji wyłącznie z 2-ogniwowym akumulatorem LiPo (napięcie znamionowe 7,4 V) lub 6-ogniwowym akumulatorem NiMH (napięcie znamionowe 7,2 V). W przypadku zastosowania akumulatora z większą ilością ogniw zachodzi ryzyko pożaru wskutek przegrzania się regulatora. Ponadto dojdzie do przeciążenia i zniszczenia napędu pojazdu (np. mechanizm różnicowy). Skutkuje to utratą rękojmi/gwarancji! Podczas uruchamiania należy zawsze najpierw włączyć nadajnik. Dopiero potem można połączyć akumulator pojazdu z regulatorem jazdy i włączyć regulator. W przeciwnym wypadku mogą wystąpić nieoczekiwane reakcje pojazdu! Należy postępować w następujący sposób: Przed podłączeniem akumulatora napędowego należy postawić pojazd na odpowiedniej podstawie, aby koła mogły się swobodnie obracać. Wyłączyć regulator jazdy. Włączyć nadajnik, jeśli nie został włączony wcześniej. Sprawdzić jego działanie (np. wskaźnik pracy nadajnika). Na nadajniku trymer funkcji przyspieszania/hamowania ustawić w pozycji środkowej. Podłączyć w pełni naładowany akumulator napędu odpowiednimi biegunami do regulatora jazdy (czerwony kabel = plus/+, czarny kabel = minus/-). Dopiero teraz należy włączyć regulator jazdy. Następnie odczekać kilka sekund w tym czasie regulator jazdy przeprowadza autotest. Przed usunięciem podstawy i postawieniem pojazdu kołami na podłożu sprawdzić, czy pojazd poprawnie reaguje na polecenia zdalnego sterowania (kierowanie i napęd). Jeśli napęd nie działa odpowiednio, zastosować się do informacji z rozdziału 14. c) Prowadzenie pojazdu Niewłaściwe użytkowanie może spowodować poważne obrażenia ciała i uszkodzenia mienia! Modelem należy kierować tylko w przypadku bezpośredniego kontaktu wzrokowego z modelem. Dlatego nie należy kierować modelem w nocy. Używać modelu tylko wtedy, gdy Państwa zdolność reakcji nie jest w żadnym stopniu ograniczona. Zmęczenie, spożyty alkohol lub zażyte lekarstwa mogą powodować błędne reakcje jak przy prowadzeniu prawdziwego pojazdu mechanicznego. Należy pamiętać, aby nie jeździć modelem pojazdu na drogach publicznych, placach i ulicach. Na terenach prywatnych należy jeździć pojazdem tylko za zgodą właściciela. Nie należy najeżdżać na ludzi ani zwierzęta! Należy unikać jazdy w przypadku niskich temperatur na zewnątrz. Podczas niskich temperatur tworzywo sztuczne straci elastyczność; w takim wypadku nawet drobne wypadki prowadzą do uszkodzeń modelu. 7

8 Nie używać pojazdu podczas burzy, pod przewodami wysokiego napięcia i w pobliżu masztów radiowych. Nadajnik powinien być włączony przez cały czas eksploatacji pojazdu. Przy wyłączaniu pojazdu należy zawsze najpierw wyłączyć regulator jazdy pojazdu, a następnie odłączyć całkowicie akumulator od regulatora jazdy. Dopiero wtedy można wyłączyć nadajnik. W przypadku słabych baterii (lub akumulatorów) w nadajniku zasięg maleje. Wymień baterie lub akumulatory na nowe. W przypadku słabego akumulatora pojazd będzie wolniejszy lub zacznie niepoprawnie reagować na nadajnik. Akumulator napędowy w pojeździe służy nie tylko do zasilania silnika przez regulator jazdy lecz regulator jazdy wytwarza niezbędne do pracy napięcie/prąd dla odbiornika i wspomagania układu kierowniczego. Do tego celu w regulatorze jazdy zamontowany jest BEC (ang. Battery Eliminator Circuit, układ elektroniczny do bezpośredniego zasilania napięciem odbiornika bez dodatkowego akumulatora odbiornika). Przy zbyt niskim napięciu akumulatora napędu może spaść także napięcie na odbiorniku, wskutek czego pojazd może przestać reagować na polecenia sterowania z nadajnika. W takim przypadku należy natychmiast przerwać jazdę (wyłączyć regulator jazdy, odłączyć akumulator od pojazdu, wyłączyć nadajnik). Następnie należy wymienić akumulator w pojeździe lub go naładować. Zarówno silnik i układ napędowy, a także regulator jazdy i akumulator nagrzewają się podczas jazdy. Przed każdą wymianą akumulatora należy odczekać co najmniej 5-10 minut. Przed rozpoczęciem ładowania akumulatora odczekać, aż całkowicie ostygnie. Przed ostygnięciem nie dotykać silnika, regulatora jazdy i akumulatora. Ryzyko poparzenia! Gdy pojazd jest eksploatowany z użyciem akumulatora LiPo, funkcja rozpoznawania zbyt niskiego napięcia musi być włączona (zalecany 3,0 V/ogniwo lub więcej). W przypadku wyłączonej funkcji rozpoznawania zbyt niskiego napięcia dochodzi do głębokiego rozładowania akumulatora LiPo, co jest równoznaczne z jego trwałym uszkodzeniem. Skutkuje to utratą rękojmi/gwarancji! Gdy pojazd jest eksploatowany z użyciem akumulatora NiMH, funkcja rozpoznawania zbyt niskiego napięcia musi być wyłączona, aby móc w lepszy sposób wykorzystać pojemność akumulatora NiMH. Przerwij eksploatację, gdy pojazd zacznie zwalniać. Można również ustawić funkcję rozpoznawania zbyt niskiego napięcia na niższą wartość niż w przypadku akumulatorów LiPo. Zastosuj się do zaleceń zawartych w rozdziale 10. b). 8

9 7. Informacje dotyczące baterii i akumulatorów Obecnie korzystanie z baterii i akumulatorów w życiu codziennym jest oczywistością, mimo to istnieje wiele niebezpieczeństw i problemów z nimi związanych. Zwłaszcza w przypadku akumulatorów LiPo o wysokiej zawartości energetycznej (w porównaniu do tradycyjnych akumulatorów NiMH) należy bezwzględnie stosować się do wszelkich zarządzeń, gdyż w przeciwnym wypadku istnieje ryzyko wybuchu i pożaru. W związku z tym należy przestrzegać następujących informacji oraz wskazówek bezpieczeństwa dotyczących baterii i akumulatorów. Baterie/akumulatory należy trzymać z dala od dzieci. Nie należy przechowywać baterii/akumulatorów w łatwo dostępnych miejscach, istnieje bowiem ryzyko, że mogą zostać połknięte przez dzieci lub zwierzęta domowe. W takim przypadku należy skontaktować się z lekarzem! Baterii/akumulatorów nie należy zwierać, rozmontowywać, ani wrzucać do ognia. Istnieje ryzyko wybuchu! Baterie/akumulatory należy wyjąć z nadajnika, gdy nie jest on przez dłuższy czas użytkowany (np. podczas składowania), aby uniknąć uszkodzeń spowodowanych wyciekiem z baterii/akumulatorów. Odłączyć całkowicie akumulator napędowy od regulatora jazdy i wyjąć go z pojazdu. Nieszczelne lub uszkodzone baterie/akumulatory mogą spowodować oparzenia w kontakcie ze skórą, dotykając ich należy więc zawsze stosować odpowiednie rękawice ochronne. Wycieki z baterii/akumulatorów to ciecze bardzo agresywne chemicznie. Przedmioty lub powierzchnie, które wchodzą z nimi w kontakt, mogą zostać poważnie uszkodzone. W związku z tym, należy przechowywać baterie/ akumulatory w odpowiednim miejscu. Zwykłych baterii jednorazowych nie należy ładować. Istnieje niebezpieczeństwo wybuchu i pożaru! Należy ładować wyłącznie akumulatory przeznaczone do tego celu, używając przy tym odpowiedniej ładowarki. Przy wkładaniu baterii/akumulatorów i podłączaniu akumulatora zwracać uwagę na odpowiednie ułożenie biegunów (plus/+ i minus/- ). Nie należy równocześnie używać baterii i akumulatorów! Do nadajnika używać wyłącznie albo baterii, albo akumulatorów. Zawsze wymieniać w nadajniku na raz wszystkie baterie/akumulatory. Nie mieszać baterii/akumulatorów pełnych z częściowo rozładowanymi. Stosować zawsze takie same baterie/akumulatory tego samego typu i producenta. W zależności od zastosowanej w akumulatorze technologii (NiMH, LiPo...), niezbędna jest odpowiednia ładowarka. Nie należy ładować nigdy akumulatorów LiPo za pomocą ładowarki NiMH! Istnieje niebezpieczeństwo wybuchu i pożaru! Do ładowania wieloogniwowych akumulatorów LiPo wymaganych jest odpowiedni balanser (zazwyczaj wbudowany w dobrej jakości ładowarkach akumulatorów LiPo). Balanser (często określony equalizerem) zapobiega przeładowaniu pojedynczych ogniw LiPo poprzez sprawdzenia napięcia poszczególnych ogniw. W przypadku przeładowania ogniwa LiPo (maks. napięcie ogniwa wynosi 4,24 V) może dojść do napęcznienia akumulatora LiPo a nawet pożaru lub wybuchu! Ładować można tylko sprawne i nieuszkodzone akumulatory. Jeśli izolacja zewnętrzna akumulatora lub jego obudowa są uszkodzone lub sam akumulator jest zdeformowany bądź też jego rozmiary się zwiększyły, w żadnych okolicznościach nie można dopuścić do tego, by był ładowany. W takich przypadkach istnieje ryzyko nagłego wybuchu lub pożaru! 9

10 Nigdy nie ładować akumulatorów bezpośrednio po użyciu. Należy odczekać, aż akumulatory ostygną (zazwyczaj 5-10 minut). W celu naładowania akumulatora, należy wyjąć go z modelu. Do ładowania akumulator należy wyjąć całkowicie z modelu. Umieścić ładowarkę i akumulator na odpornej na wysoką temperaturę i niepalnej powierzchni. Ładowarka i akumulator nagrzewają się podczas ładowania. Dlatego należy zachować odpowiedni odstęp między ładowarką a akumulatorem, nigdy nie kłaść akumulatora na ładowarce. Nie należy nigdy zakrywać ładowarki i akumulatora. Nie narażać ładowarki i akumulatora na działanie wysokich/niskich temperatur ani bezpośredniego światła słonecznego. Nigdy nie pozostawiać akumulatorów podczas ładowania bez nadzoru. Regularnie doładowywać akumulatory (co ok. 2-3 miesiące); w przeciwnym wypadku poprzez samoczynne rozładowanie dojdzie do głębokiego rozładowania akumulatorów. Akumulatory stają się wtedy bezużyteczne! Akumulatory NiMH (oprócz specjalnych typów o niskim samoczynnym rozładowaniu) tracą zmagazynowaną energię już w ciągu kilku tygodni. Akumulatory LiPo zatrzymują energię zwykle przez kilka miesięcy, jednak poprzez głębokie rozładowanie zostają trwale uszkodzone i nie można ich więcej eksploatować. Nigdy nie stosować zbyt wysokiego prądu ładowania; stosować się do informacji producenta dotyczących idealnego i maksymalnego prądu ładowania. Odłączyć akumulator od ładowarki, gdy jest on całkowicie naładowany. Ładowarki i akumulatory nie mogą być wilgotne ani mokre. Występuje wtedy zagrożenie dla życia wskutek porażenia prądem elektrycznym, ponadto zachodzi ryzyko pożaru i wybuchu akumulatora! Uwaga! Akumulatory z technologią litową (np. akumulatory LiPo) są szczególnie wrażliwe na wilgoć ze względu na zawarte w nich chemikalia! 10

11 8. Ładowanie akumulatorów a) Ładowanie akumulatora pojazdu Zestaw nie zawiera akumulatora do napędzania pojazdu. Akumulator należy kupić osobno. Tym samym użytkownik ma wybór, czy kupić tańszy akumulator dla amatorów czy też wysokiej jakości profesjonalny akumulator o dużej pojemności. Nowy akumulator jest zazwyczaj rozładowany i trzeba go naładować. Aby akumulator uzyskał swoją maksymalną wydajność, musi przejść wiele cykli całkowitego rozładowania i naładowania. Jeśli do napędzania pojazdu stosowane są jeszcze stare akumulatory NiCd, to należy ich używać zawsze do całkowitego wyczerpania, ponieważ kilkukrotne ładowanie półpełnego akumulatora NiCd powoduje pojawienie się tzw. efektu pamięci. Oznacza to, że akumulator traci na swojej pojemności, nie oddaje całej zgromadzonej energii i skraca się tym samym czas jazdy pojazdu. W przypadku akumulatorów NiMH lub LiPo ładowanie częściowo rozładowanych akumulatorów nie stanowi problemu. Nie jest wymagane wcześniejsze rozładowania akumulatora. Wysokiej jakości akumulatory napędowe mają nie tylko większą pojemność pozwalającą na dłuższą jazdę modelu pojazdu, lecz dysponują także wyższym napięciem wyjściowym przy obciążeniu. Tym samym silnik ma do dyspozycji więcej mocy, co pozwala na osiągnięcie lepszego przyspieszenia i wyższej prędkości. Zalecamy kupno ładowarki wysokiej jakości. Takie ładowarki z reguły oferują także funkcję szybkiego ładowania akumulatorów. Gdy pojazd jest użytkowany z użyciem akumulatora LiPo, ładowarka musi dysponować balanserem. Podczas ładowania i rozładowywania (podczas jazdy modelu) akumulatory nagrzewają się. Ładowanie akumulatorów można rozpocząć dopiero, gdy osiągną temperaturę pokojową. Powyższe dotyczy także sytuacji po ładowaniu; akumulator można zamontować w pojeździe dopiero wtedy, gdy akumulator dostatecznie ostygnie po ładowaniu. Należy stosować tylko ładowarki przeznaczone do stosowanego typu akumulatorów. Do ładowania akumulator napędowy należy wyjąć z pojazdu. b) Ładowanie akumulatorów w nadajniku Dołączony nadajnik może nie mieć gniazda ładowania; należy wtedy stosować się do załączonej instrukcji użytkowania nadajnika. W takim przypadku należy wyjąć akumulatory z nadajnika i ładować je na zewnątrz. Jeśli nadajnik ma gniazdo ładowania, przed podłączeniem ładowarki do gniazda nadajnika należy sprawdzić, czy w nadajniku są akumulatory. Próba ładowania baterii nie nadających się do ładowania może skutkować pożarem lub wybuchem! Akumulatorów znajdujących się w nadajniku nie można ładować w trybie szybkiego ładowania, ponieważ spowoduje to uszkodzenie nadajnika. Ponadto ogniwa w nadajniku mogą się zbytnio rozgrzać. Odnośnie maksymalnego dopuszczalnego prądu ładowania stosować się do informacji podanych na nadajniku oraz instrukcji użytkowania zdalnego sterowania. Zalecamy, aby nie ładować akumulatorów w nadajniku lecz poza nadajnikiem (w dobrej klasy ładowarce do pojedynczych ogniw). W zależności od akumulatorów można tutaj zastosować wyższe prądy ładowania. Stosować tylko ładowarki przystosowane do danej ilości ogniw w nadajniku oraz odpowiedniego typu akumulatora. 11

12 9. Uruchomienie a) Zdejmowanie karoserii Należy wyciągnąć cztery klipsy zabezpieczające i zdjąć karoserię unosząc ją do góry. b) Ułożenie kabla anteny odbiornika Wsunąć kabel anteny przez znajdującą się w zestawie rurkę anteny i umieścić we właściwym mocowaniu na dolnej stronie skrzynki odbiornika (patrz strzałka na rysunku po prawej). Aby uzyskać duży zasięg, wymagane jest, aby antena wystawała pionowo u góry z pojazdu. Przy dostawie modelu kabel anteny może znajdować się wciąż w skrzynce odbiornika. Wystarczy wtedy otworzyć skrzynkę odbiornika, wyjmując klipsy zabezpieczające, aby można był zdjąć jej pokrywę. Uważaj, aby nie uszkodzić kabla anteny. Nigdy nie należy skracać kabla anteny! Nigdy nie zwijać kabla anteny! W znacznym stopniu zmniejsza to zasięg! c) Wkładanie baterii/akumulatorów do nadajnika Otworzyć komorę baterii w nadajniku i włożyć baterie lub w pełni naładowane akumulatory. Pamiętać o odpowiedniej polaryzacji (plus/+ i minus/-), patrz: opis na komorze baterii. Zamknąć komorę baterii. Stosować się do osobnej instrukcji użytkowania zdalnego sterowania. d) Uruchamianie nadajnika Włączyć nadajnik i ustawić w środkowej pozycji trymer funkcji kierowania i jazdy. Jeśli nadajnik ma funkcję dualrate, należy ją wyłączyć lub tak ustawić, aby wychylenie kół nie było ograniczone. Stosować się do osobnej instrukcji użytkowania zdalnego sterowania. 12

13 e) Wkładanie akumulatora do pojazdu Uwaga! Akumulatora pojazdu nie można jeszcze połączyć z regulatorem jazdy. Najpierw należy uruchomić nadajnik, patrz rozdział 9. c) i 9. d). Ważne! Ten pojazd nadaje się do eksploatacji wyłącznie z 2-ogniwowym akumulatorem LiPo (napięcie znamionowe 7,4 V) lub 6-ogniwowym akumulatorem NiMH (napięcie znamionowe 7,2 V). W przypadku zastosowania akumulatora z większą ilością ogniw zachodzi ryzyko pożaru wskutek przegrzania się regulatora. Ponadto dojdzie do przeciążenia i zniszczenia napędu pojazdu (np. mechanizm różnicowy). Skutkuje to utratą rękojmi/gwarancji! Usunąć pałąk (A) mocowania akumulatora. W tym celu wyciągnąć oba klipsy zabezpieczające (B) i wysunąć pałąk do góry. Umieścić akumulator napędowy w taki sposób, aby kabel podłączeniowy akumulatora był skierowany do tyłu. W przeciwnym wypadku kabel podłączeniowy może zakłócić B działanie mechanicznych elementów układu kierowniczego. Ponownie założyć pałąk mocowania akumulatora i zamocować go wyciągniętymi na początku klipsami. B A B f) Podłączanie akumulatora pojazdu do regulatora jazdy Wyłączyć regulator jazdy. W tym celu włącznik/wyłącznik (patrz strzałka na rysunku po prawej) należy ustawić w pozycji OFF (wył.). Następnie uruchomić nadajnik (patrz rozdział 9. c) i d). Należy pamiętać o tym, aby trymery funkcji kierowania i funkcji jazdy były ustawione w położeniu środkowym. Æ OFF ON Aby zapobiec nagłemu uruchomieniu się kół i tym samym niekontrolowanemu odjazdowi modelu (np. gdy trymer jest ustawiony na napęd), należy ustawić pojazd na odpowiedniej podstawie (lub boksie startowym), aby w razie kłopotów koła mogły się swobodnie obracać. Nie dotykać napędu. Nie przytrzymywać kół. Dopiero teraz należy podłączyć akumulator pojazdu do regulatora jazdy. Pamiętać o odpowiednim podłączeniu biegunów (czerwony kabel = plus/+, czarny kabel = minus/-). Podczas podłączania wtyczki akumulatora do złącza regulatora jazdy nie należy stosować siły. Należy uważać, aby kabel nie mógł dostać się do napędu pojazdu ani układu kierowniczego. Do zamocowania kabla można użyć opasek kablowych. 13

14 g) Włączanie regulatora jazdy Włączyć regulator jazdy, przesunąć przełącznik suwakowy (patrz rysunek w rozdziale 9. f) w prawo w kierunku silnika (pozycja przełącznika ON ). Odczekać kilka sekund (pozostawić drążek gazu/hamulca w nadajniku w pozycji neutralnej, nie ruszać go). Gdy napęd pojazdu uruchomi się, chociaż drążek gazu/hamulca w nadajniku znajduje się w pozycji neutralnej, przestaw trymer w nadajniku, aż silnik stanie. Jeśli trymer nie wystarczy, wymagane jest zaprogramowanie pozycji neutralnej, patrz rozdział 10. a). Sprawdź funkcję napędu i kierowania pojazdu. Aby zaprogramować regulator jazdy, patrz rozdział 10. b). Ważne! Æ OFF ON Gdy akumulator LiPo jest wykorzystywany jako akumulator napędowy, należy skontrolować ustawienia podstawowe regulatora, czy aktywowano ochronę przed obniżonym napięciem (zwykle 3,0 V/ogniwo). Przy wyłączonym rozpoznaniu obniżonego napięcia dojdzie do głębokiego rozładowania akumulatora LiPo, co spowoduje jego uszkodzenie. Jeśli wykorzystywany jest akumulator NiMH, należy wyłączyć funkcję rozpoznania obniżonego napięcia, lub ustawić ją na niższą wartość jak w przypadku akumulatorów LiPo, patrz rozdział 10. b). Dioda LED regulatora jazdy gaśnie w pozycji neutralnej wzgl. świeci się na czerwono podczas jazdy w przód i w tył. Podczas jazdy w przód i przy pełnym gazie dioda LED świeci się na zielono. h) Nakładanie i zamocowanie karoserii Wsunąć rurkę anteny od dołu karoserii przez przewidziany do tego otwór. Nałożyć karoserię na mocowania. Założyć usunięte na początku elementy dystansowe z plastiku i zabezpieczyć karoserię klipsami zabezpieczającymi. i) Sterowanie pojazdem Ustaw gotowy do jazdy pojazd na podłożu. Nie dotykaj jednak napędu, ani nie przytrzymuj kół. Na początku należy obsługiwać dźwignię gazu/hamulców bardzo ostrożnie i nie prowadzić zbyt szybko, aby poznać reakcję pojazdu. Nie wykonywać żadnych szybkich i gwałtownych ruchów elementami obsługi na nadajniku. Nigdy nie kierować anteny nadajnika bezpośrednio na pojazd, ponieważ skutkuje to dużym zmniejszeniem zasięgu. Większy zasięg można uzyskać, gdy anteny nadajnika i pojazdu są ustawione pionowo i równolegle w stosunku do siebie. Jeśli pojazd wykazuje tendencję do ściągania w lewo lub prawo, należy odpowiednio ustawić trymer sterowania na nadajniku. 14

15 Podczas przełączania między jazdą w przód i w tył dźwignia gazu/hamulca musi na krótko (ok. 1 sekundę) znaleźć się w położeniu neutralnym (położenie neutralne = puścić dźwignię, nie ruszać). Jeśli dźwignia gazu/hamulców zostanie przesunięta z jazdy w przód na jazdę do tyłu bezpośrednio bez zachowania przerwy, nastąpi hamowanie napędu pojazdu (pojazd NIE pojedzie do tyłu). Jeśli akumulator jest pusty, należy odczekać przynajmniej 5-10 minut, aż silnik i regulator jazdy ochłodzą się wystarczająco. Dopiero wtedy można rozpocząć nową jazdę z pełnym akumulatorem. Poniższe rysunki służą jedynie do zilustrowania funkcji, mogą one różnić się wyglądem ze znajdującym się w zestawie nadajnikiem. 1. Puścić dźwignię gazu/hamulca, pojazd toczy się (lub nie porusza się, ew. skorygować trymery), dźwignia jest w położeniu neutralnym 2. Jazda w przód i przesuwać dźwignię gazu/hamulca w kierunku uchwytu 3. Jazda w przód i następnie hamowanie (pojazd hamuje; nie toczy się do zatrzymania), odsunąć dźwignię gazu/ hamulca bez przerwy od uchwytu 4. Jazda w przód i następnie jazda w tył (przy przesuwaniu dźwigni pozostawić na chwilę dźwignię (ok. 1-2 sekundy) w pozycji neutralnej! Odczekać chwilę 15

16 Należy natychmiast przerwać jazdę, jeśli pojawią dziwne reakcje pojazdu na polecenia sterowania lub jeśli pojazd przestaje całkowicie reagować na polecenia. Przyczyną takiego zachowania się pojazdu może być słaby akumulator napędowy, słabe baterie/akumulatory w nadajniku lub zbyt duża odległość między pojazdem a nadajnikiem. Niepoprawne reakcje pojazdu mogą być spowodowane także uszkodzoną/zwiniętą anteną odbiornika, zakłóceniami na używanym kanale radiowym (np. transmisje radiowe z innych urządzeń) a także niekorzystnymi warunkami nadawania/odbioru. Gdy odbiornik jest zasilany poprzez regulator jazdy/akumulator, słaby lub rozładowany akumulator może być przyczyną niezamierzonych ruchów pojazdu (np. szybkie ruchy układu kierowniczego itp.). Przykładowo przy maksymalnym przyspieszeniu napięcie na akumulatorze napędowym spada na krótki czas tak dalece, że odbiornik nie otrzymuje już napięcia niezbędnego do pracy. Pojazd wprawdzie przyspiesza, ale układ kierowniczy nie reaguje prawidłowo. W takim przypadku należy natychmiast zakończyć jazdę i założyć nowy, w pełni naładowany akumulator. j) Kończenie jazdy Aby zakończyć jazdę, należy wykonać następujące czynności: Puścić dźwignię gazu/hamulców tak, aby została w neutralnym położeniu i pozwolić, aby motocykl stopniowo hamował. Po zatrzymaniu się pojazdu zdjąć karoserię i wyłączyć regulator jazdy (pozycja przełącznika OFF, patrz rysunek po prawej). Nie dotykać przy tym kół ani napędu i w żadnym wypadku nie przesuwać dźwigni gazu/hamulców na nadajniku! Nie przytrzymywać kół! Uwaga! Silnik, regulator jazdy i akumulator bardzo się nagrzewają podczas jazdy! Dlatego bezpośrednio po zakończeniu jazdy nie należy dotykać tych części, ryzyko poparzenia! Odłączyć akumulator od regulatora jazdy. Całkowicie rozłączyć połączenie wtykowe. Dopiero teraz można wyłączyć nadajnik. 16

17 10. Programowanie regulatora jazdy a) Programowanie pozycji neutralnej i pozycji pełnego gazu Jeśli pojazd w neutralnej pozycji dźwigni gazu/hamulca nie jest bez ruchu, możliwe jest skorygowanie trymera funkcji jazdy nadajnika. Jeśli korekta trymera nie wystarcza (lub gdy regulacja jest prawie na końcu zakresu), możliwe jest ponowne zaprogramowanie pozycji pełnego gazu i neutralnej dla jazdy w przód/tył. Należy postępować w następujący sposób: Włączyć nadajnik, dźwignia gazu/hamulca w pozycji neutralnej. Ustawić trymer funkcji jazdy w pozycji środkowej. Wcisnąć i przytrzymać przycisk Setup (B) i włączyć regulator ( ON ) Dioda LED zamiga na czerwono, silnik wyda sygnał dźwiękowy. Następnie zwolnić przycisk Setup. Jeśli przycisk Setup nie zostanie zwolniony, po paru sekundach zostanie aktywowany tryb programowania (patrz rozdział 10.b). Należy wówczas wyłączyć regulator i ponownie podjąć powyżej opisane czynności. Zwolnić dźwignię gazu/hamulca nadajnika, aby znajdowała się w pozycji neutralnej. Krótko wcisnąć przycisk Setup (B), dioda LED regulatora jazdy zamiga 1x krótko na zielono, poza tym zostanie wydany sygnał dźwiękowy. Pozycja neutralna zostaje zapisana. Sygnały dźwiękowe są wywoływane poprzez krótkie wysterowanie silnika bezszczotkowego. W zależności od silnika, dźwięk ten może być bardzo cichy. Należy wziąć pod uwagę wskazanie diody LED regulatora. Skierować dźwignię gazu/hamulca na pozycję pełnego gazu dla jazdy w przód, w kierunku do uchwytu i utrzymać w tej pozycji. Uwaga! Jeśli podczas programowania dźwignia gazu/hamulca nie zostanie w ogóle lub w wystarczającym stopniu przesunięta, po jego zakończeniu może dojść do sytuacji, gdzie pojazd będzie reagował na znikome ruchy dźwigni gazu/hamulca nadajnika lub nie da się go kontrolować. Należy wówczas przeprowadzić ponowne programowanie. Krótko wcisnąć przycisk Setup (B), dioda LED regulatora jazdy zamiga 2x krótko na zielono, poza tym zostaną wydane dwa sygnały dźwiękowe. Pozycja pełnego gazu dla jazdy w przód jest zapisana. Skierować dźwignię gazu/hamulca w pozycję pełnego gazu dla jazdy w tył, w kierunku od uchwytu do oporu. Krótko wcisnąć przycisk Setup (B), dioda LED miga 3x krótko na zielono, wydane zostaną trzy sygnały dźwiękowe. Pozycja pełnego gazu dla jazdy w tył jest zapisana. Zwolnić dźwignię gazu/hamulca, aby znajdowała się w pozycji neutralnej. Odczekać co najmniej 3 sekundy, tryb ustawień zostanie automatycznie wyłączony, regulator z nowymi ustawieniami jest gotowy do pracy. A Æ OFF ON B 17

18 b) Programowanie funkcji specjalnych Regulator jazdy został fabrycznie zaprogramowany z uwzględnieniem najkorzystniejszych ustawień. Gdy akumulator LiPo jest wykorzystywany jako akumulator napędowy, należy skontrolować ustawienia podstawowe regulatora, czy aktywowano ochronę przed obniżonym napięciem (zwykle 3,0 V/ogniwo). Przy wyłączonym rozpoznaniu obniżonego napięcia dojdzie do głębokiego rozładowania akumulatora LiPo, co spowoduje jego uszkodzenie. Jeśli wykorzystywany jest akumulator NiMH, należy wyłączyć funkcję rozpoznania obniżonego napięcia, lub ustawić ją na niższą wartość jak w przypadku akumulatorów LiPo. Programowanie można przeprowadzić w bardzo łatwy sposób za pomocą przycisku Setup. Należy postępować w następujący sposób: Włączyć nadajnik, jeśli nie został włączony wcześniej. Wyłączyć regulator ( OFF ). Przytrzymać wciśnięty przycisk Setup (B) obok włącznika (A) i włączyć regulator jazdy ( ON ). Przytrzymać wciśnięty przycisk Setup (B), nie należy go zwalniać. Dioda LED (3) regulatora miga na czerwono, silnik wyda sygnały dźwiękowe (trzymać przycisk Setup wciśnięty) Po pewnym czasie dioda LED miga na zielono (należy przytrzymywać nadal wciśnięty przycisk Setup, nie zwalniać go). Liczba zielonych sygnałów migania (1x...5x) wskazuje, która funkcja ustawień jest obecnie wybrana. LED miga 1x kolor zielony + 1 sygnał dźwiękowy: LED miga 2x kolor zielony + 2 sygnały dźwiękowe: LED miga 3x kolor zielony + 3 sygnały dźwiękowe: LED miga 4x kolor zielony + 4 sygnały dźwiękowe: LED miga 5x kolor zielony + 5 sygnałów dźwiękowych: Funkcja jazdy w przód/tył wzgl. wyłącznie w przód Hamulec silnikowy Rozpoznanie obniżonego napięcia dla LiPo Tryb startu podczas ruszania Siła hamowania Sygnały dźwiękowe są wywoływane poprzez krótkie wysterowanie silnika bezszczotkowego. W zależności od silnika, dźwięk ten może być bardzo cichy. Należy wziąć pod uwagę wskazanie diody LED regulatora. Gdy wskazywana jest żądana funkcja ustawień, którą chcesz zmodyfikować (np. ochrona przed obniżonym napięciem, dioda LED miga 3x na zielono + 3 sygnały dźwiękowe z silnika), należy natychmiast zwolnić przycisk Setup. Teraz dioda LED miga na czerwono. Liczba sygnałów migania wskazuje, która wartość ustawień jest aktywna (np. ochrona przed obniżonym napięciem 3,0 V/ogniwo, dioda LED miga 4x krótko na czerwono + 4 sygnały dźwiękowe z silnika). Krótkie wciśnięcie przycisku Setup umożliwia zmianę wartości, liczba czerwonych sygnałów migania diody LED (i sygnałów dźwiękowych z silnika) zmienia się odpowiednio. Aby wyjść z trybu ustawień i zakończyć proces programowania, należy wyłączyć regulator jazdy. Po ponownym włączeniu regulatora, będzie on gotów do pracy z nowymi ustawieniami. Jeżeli chcesz zmienić kolejne ustawienie, postępuj zgodnie z opisem powyżej. A Æ OFF ON B 18

19 Funkcja Wartości zaznaczone kolorem szarym są ustawieniami podstawowymi producenta w czasie tworzenia tej instrukcji użytkowania. Istnieje możliwość, że regulator jazdy w Twoim pojeździe ma inne ustawienie podstawowe, zwróć uwagę na liczbę sygnałów migania czerwonej diody LED. Opis funkcji ustawień: Zielona dioda LED miga Czerwona dioda LED miga... (+ sygna d wikowy) 1x krótko 2x krótko 3x krótko 4x krótko 1x d ugo 1x d ugo, 1x krótko Funkcja #1, zielona dioda LED miga 1x krótko: Funkcja jazdy Regulator jazdy może być przełączany między Przód/hamulec i Przód/hamulec/tył. Poprzez ustawienie Przód/hamulec jazda w tył może zostać wyłączona; często jest to wymóg na zawodach. Funkcja #2, zielona dioda LED miga 2x krótko: Hamulec silnikowy Gdy zwolniony zostanie gaz w nadajniku, wzgl. dźwignia gazu/hamulca nadajnika zostanie przemieszczona do pozycji neutralnej, pojazd samoczynnie zwolni. Działanie to jest takie samo jak w przypadku funkcji hamulca silnikowego prawdziwego samochodu, gdy zdejmiemy nogę z pedału gazu. Poza tym, odpowiada ona funkcji hamowania, w jaką wyposażony jest tradycyjny silnik elektryczny (elektryczny silnik bezszczotkowy nie posiada silnych magnesów, które wyhamowują wirnik). Funkcja #3, zielona dioda LED miga 3x krótko: Ochrona przez obniżonym napięciem 1x d ugo, 1x d ugo, 2x krótko 3x krótko 1 Funkcja jazdy 1x krótko Do przodu/ hamowanie do przodu/ hamowanie/ do ty u 2 Hamowanie silnikiem 2x krótko 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 40% 3 Ochrona przed zbyt niskim napi ciem 3x krótko Wy czona 2,6 V/ogniwo 2,8 V/ogniwo 3,0 V/ogniwo 3,2 V/ogniwo 3,4 V/ogniwo 4 Tryb startu 4x krótko powoli normalnie szybko bardzo szybko 5 Maksymalna sia hamowania 5x krótko 25% 50% 75% 100% Gdy wykorzystywany jest akumulator napędowy LiPo, należy koniecznie zwrócić uwagę, aby aktywowano ochronę przed obniżonym napięciem (zalecamy co najmniej 3,0 V/ogniwo). W przypadku eksploatacji akumulatora LiPo bez ochrony przez obniżonym napięciem może on zostać uszkodzony przez głębokie rozładowanie! Jeśli regulator jazdy w 2-ogniwowym akumulatorze LiPo (w pełni naładowany ok. 8,4 V) i przy napięciu wyłączenia wynoszącym 3,0 V/ogniwo, zmierzy napięcie wynoszące 6,0 V, wyłączy on silnik, aby zapobiec głębokiemu rozładowaniu akumulatora LiPo. Przy wykorzystaniu akumulatora NiMH należy wyłączyć ochronę przed za niskim napięciem. Alternatywnie można ustawić wartość ochrony na 2,6 V/ogniwo. Gdy napięcie akumulatora NiMH/NiCd po włączeniu regulatora jazdy wynosić będzie poniżej 9 V, regulator zinterpretuje go jako 2-ogniwowy akumulator LiPo. Wyłączenie nastąpi przy napięciu wynoszącym 5,2 V (2 x 2,6 V). Gdy napięcie 6-ogniwowego akumulatora NiMH/NiCd będzie wynosić ponad 9 V (np. w przypadku akumulatorów o względnie wyższym napięciu lub dopiero co naładowanych), regulator jazdy zinterpretuje go jako 3-ogniwowy akumulator LiPo. Wyłączenie nastąpi przy napięciu wynoszącym 7,8 V (3 x 2,6 V), co oczywiście jest niepożądane. W takim wypadku należy wyłączyć ochronę przez obniżonym napięciem. 19

20 Funkcja #4, zielona dioda LED miga 4x krótko: Tryb startu podczas ruszania W zależności od ustawienia, ruszanie z miejsca odbywa się z większą lub mniejszą siłą. Im wyższa jest ustawiona wartość, tym więcej prądu pobiera silnik z podłączonego akumulatora. Z tego względu należy korzystać z akumulatora o odpowiedniej jakości. Ustawienia te należy stosować dla luźnego podłoża, gdyż w innym razie prowadzić to będzie do obniżonej żywotności napędu (skrzynia biegów, mechanizmy różnicowe). Funkcja #5, zielona dioda LED miga 5x krótko: Maksymalna siła hamowania Regulator w zależności od ustawienia dźwigni nadajnika oferuje proporcjonalną siłę hamowania. Maksymalna siła hamowania jest ustawiana między wartościami: 25%, 50%, 75% a 100%. Wysoka wartość ustawienia (np. 100%) skraca drogę hamowania, wpływa jednak negatywnie na żywotność napędu (zwłaszcza na zębnik napędowy i główne koło zębate). c) Resetowanie regulatora jazdy Za pomocą tej funkcji możliwe jest przywrócenie ustawień fabrycznych. Dotyczy to wszelkich przeprowadzonych zmian ustawień dokonanych podczas konfiguracji regulatora (patrz szare oznaczenia w tabeli w rozdziale 10. b). Należy postępować w następujący sposób: Włączyć nadajnik. Dźwignia gazu/hamulca w pozycji neutralnej, nie należy jej poruszać. Włączyć regulator (należy przesunąć suwak w kierunku przycisku Setup). Pojazd powinien być gotowy do jazdy, dioda LED regulatora nie świeci się. Przytrzymać wciśnięty przycisk Setup, do momentu kiedy czerwona i zielona dioda LED równocześnie będą powoli migały. Wyłączyć regulator (pozycja suwaka OFF, patrz rozdział 10. a) lub b). Poza tym, programowanie pozycji neutralnej oraz pozycje pełnego gazu jazdy w przód i tył są skasowane, patrz rozdział 10. b). Aby ponownie zaprogramować regulator, należy stosować się do informacji z rozdziału 10 a) i 10 b). Ważne! Gdy akumulator LiPo jest wykorzystywany jako akumulator napędowy, należy skontrolować ustawienia podstawowe regulatora, czy aktywowano ochronę przed obniżonym napięciem (zwykle 3,0 V/ogniwo). Przy wyłączonym rozpoznaniu obniżonego napięcia dojdzie do głębokiego rozładowania akumulatora LiPo, co spowoduje jego uszkodzenie. Jeśli wykorzystywany jest akumulator NiMH, należy wyłączyć funkcję rozpoznania obniżonego napięcia, lub ustawić ją na niższą wartość jak w przypadku akumulatorów LiPo, patrz rozdział 10. b), funkcja #3. 20

21 11. Możliwości ustawień pojazdu a) Ustawienie pochylenia kół Nachylenie kół to odchylenie powierzchni kół od osi pionowej Nachylenie ujemne (górne krawędzie koła skierowane do wewnątrz) Nachylenie dodatnie (górne krawędzie koła skierowane na zewnątrz) Ustawienie kół na powyższych rysunkach jest przedstawione w sposób przesadzony, aby lepiej było widać różnicę między nachyleniem ujemnym i dodatnim. W rzeczywistości przy modelu nie należy ustawiać aż tak ekstremalnych nachyleń kół! Nachylenie negatywne kół przednich zwiększa siłę skręcającą kół podczas jazdy w zakrętach, układ kierowniczy jest precyzyjniejszy, siły potrzebne do kierowania są mniejsze. Jednocześnie koło jest dociskane w kierunku osi do zwrotnicy. Niwelowany jest osiowy luz na łożyskach, pojazd prowadzi się spokojniej. Nachylenie negatywne kół tylnych redukuje skłonność tyłu pojazdu do zarzucania podczas jazdy w zakrętach. Natomiast ustawienie nachylenia dodatniego powoduje zmniejszenie siły skręcającej opon i zasadniczo nie powinno być wybierane. Ustawienie nachylenia kół na przedniej osi: Zawieszenie przedniej osi określane jako Pivot Ball składa się ze specjalnie uformowanej zwrotnicy, dwóch śrub o łbach kulistych (A i B) oraz dwóch umieszczonych na zewnątrz plastikowych wkrętów bez łba (C). W celu ustawienia nachylenia koła należy małym kluczem sześciokątnym 2,5 mm (D), przetkniętym przez otwór wkręta bez łba (C) obrócić śruby z łbem kulistym (A) i (B) (patrz następna strona). Plastikowe wkręty bez łba (C) można dokręcić lub poluzować nieco większym kluczem sześciokątnym 5 mm (E). Służą one jednak tylko do zamocowania zwrotnicy na śrubach z łbem kulistym (A) i (B). Nigdy nie dokręcać wkrętów bez łba (C) z użyciem siły, ponieważ w takim wypadku zawieszenie koła nie będzie się mogło swobodnie poruszać. Wkręty bez łba (C) nie mogą być także dokręcone zbyt luźno, ponieważ w takim przypadku zwrotnica będzie miała luzy. A B C C E D 21

22 Przykład: D E Ustawienie śruby z łbem kulistym (A i B) Dokręcanie/luzowanie wkrętu bez łba (C) Ustawienie nachylenia ujemnego: Górną śrubę z łbem kulistym (A) obrócić w prawo w kierunku ruchu wskazówek zegara, dolną śrubę z łbem kulistym (B) obrócić w lewo w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara (używając małego klucza sześciokątnego 2,5 mm (D)). Ustawienie nachylenia dodatniego: Górną śrubę z łbem kulistym (A) obrócić w lewo w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, dolną śrubę z łbem kulistym (B) obrócić w lewo w kierunku ruchu wskazówek zegara (używając małego klucza sześciokątnego 2,5 mm (D)). Śruby z łbem kulistym (A) i (B) należy przekręcać przy użyciu małego klucza sześciokątnego 2,5 mm (D) zawsze na przemian (!) i zawsze o ten sam kąt (np. ćwierć obrotu w lewo lub w prawo). Zalecamy zmianę ustawienia zawsze o ćwierć obrotu i sprawdzanie zachowania się pojazdu po każdej zmianie. Małe sześciokątne gniazdo śruby z łbem kulistym (A) i (B) jest widoczne tylko wtedy, gdy patrzy się dokładnie przez duże sześciokątne gniazdo plastikowych wkrętów bez łba (C). Nie wykręcać za mocno śrub z łbem kulistym, ponieważ wtedy zwrotnice nie będzie utrzymywać wahacza poprzecznego. Sprawdzić następnie, czy zawieszenie kół może się swobodnie poruszać (czy koło wysuwa się i chowa). Jeśli nie, należy dużym kluczem sześciokątnym 5 mm (E) poluzować plastikowe wkręty bez łba; w tym celu obrócić je nieco w lewo w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. Jeśli natomiast zwrotnica ma luzy przy wahaczach poprzecznych, należy dużym kluczem sześciokątnym 5 mm wkręcić w prawo plastikowe wkręty bez łba (C). Nie stosować siły, ponieważ w przeciwnym wypadku zawieszenie koła nie będzie mogło się poruszać i koło nie będzie mogło się wsuwać i wysuwać. 22

23 Ustawienie nachylenia kół na tylnej osi: Nachylenie kół zmienia się, obracając śrubę (A) na górnym wahaczu poprzecznym. Ponieważ śruba ma po jednym lewym i prawym gwincie, do zmiany nachylenia kół nie trzeba demontować wahacza poprzecznego. Ponadto na tylnej zwrotnicy (B) znajduje się wiele różnych punktów mocowania górnego wahacza poprzecznego. Gdyby wahacz został zamocowany w innym punkcie, nachylenie koła zmieniałoby się przy ściskaniu i rozprężaniu sprężyny koła. Producent wybrał już fabrycznie optymalne ustawienie dla pojazdu, dlatego nie należy zmieniać punktu mocowania (B). B A b) Ustawienie zbieżności kół Zbieżność kół (zbieżność = rys. A, rozbieżność = rys. B ) oznacza ustawienie powierzchni kół względem kierunku jazdy. Podczas jazdy wskutek działania oporów toczenia koła są z przodu rozchylane i w związku z tym nie są ustawione równolegle do kierunku jazdy. Aby to skompensować, można ustawić koła stojącego pojazdu w taki sposób, aby były lekko skierowane do wewnątrz. Zbieżność daje ponadto lepsze boczne prowadzenie opony i dzięki temu uzyskuje się bezpośrednie oddziaływanie układu kierowniczego. Jeśli układ kierowniczy ma działać bardziej miękko, można to uzyskać przez odpowiednie ustawienie rozbieżności, tzn. koła stojącego pojazdu są skierowane na zewnątrz. Kąt większy niż 3 przy zbieżności (A) lub rozbieżności (B) powoduje problemy z opanowaniem pojazdu oraz niższą prędkość, ponadto szybciej zużywają się opony. Powyższy rysunek przedstawia ustawienie kół w sposób znacznie przesadzony, aby wyraźnie widoczna była różnica między zbieżnością a rozbieżnością. Pojazd z tak ustawionymi kołami będzie się bardzo źle prowadził! A B 23

24 Ustawienie zbieżności kół przedniej osi: Zbieżność/rozbieżność kół na przedniej osi można ustawić, przestawiając dźwignię zwrotniczą (A). Ponieważ ma ona po jednym lewym i prawym gwincie, nie trzeba jej demontować do zmiany ustawienia. Zawsze należy obracać równomiernie obie dźwignie zwrotnicze (lewe i prawe przednie koło), ponieważ w przeciwnym wypadku będzie konieczne przestawienie trymera na nadajniku (lub nawet sterowanie wspomaganiem układu kierowniczego przez zmianę położenia drążka serwa). W kątowniku przegubowym (B) i w zwrotnicy (C) znajduje się wiele punktów mocowania dźwigni zwrotniczej; służą one do zmiany kąta skrętu przedniego koła (kąt Ackermanna). Producent dokonał już fabrycznie optymalnego ustawienia, dlatego nie należy zmieniać punktów mocowania (B) i (C). B C A Ustawienie zbieżności kół tylnej osi: Zbieżność kół na tylnej osi jest ustawiona na stałe i nie ma możliwości jej zmiany. c) Mechaniczne obniżenie zawieszenia Dla obniżenia podwozia istnieje możliwość mechanicznego ograniczenia skoku sprężyny przy rozprężaniu. Służy do tego mały wkręt bez łba, który znajduje się w każdym z czterech dolnych wahaczy poprzecznych. Wkręcenie dalej tego wkrętu powoduje, że wahacz poprzeczny będzie się mniej unosił i tym samym podwozie zostanie obniżone. Aby podwozie nie osiadało, przy obniżeniu zawieszenia należy odpowiednio bardziej twardo ustawić amortyzatory. 24

25 d) Ustawienie amortyzatorów B B A A C C Oś przednia Oś tylna Przy górnym końcu amortyzatora można zmieniać wstępne naprężenie sprężyny poprzez dodawanie klipsów z tworzywa sztucznego. Amortyzatory osi przedniej i tylnej mogą być montowane u góry na moście amortyzatorów (B) i na dolnym wahaczu poprzecznym (C) w różnych pozycjach. Producent dobrał już fabrycznie optymalną pozycję, dlatego zmiany powinny być wykonywane tylko przez profesjonalnych kierowców. Amortyzatory na jednej osi należy w miarę możliwości zawsze ustawiać tak samo (na prawym i lewym kole osi przedniej lub osi tylnej), ponieważ inne ustawienie będzie miało niekorzystny wpływ na zachowanie się pojazdu podczas jazdy Profesjonalni kierowcy mają ponadto możliwość zastosowania sprężyn o innym stopniu twardości lub wypełnienia amortyzatorów olejem o innej lepkości. Możliwe jest także zastosowanie amortyzatorów aluminiowych, które można ustawiać za pomocą koła radełkowego. Tak jak w prawdziwym samochodzie amortyzatory (i uszczelnienia gumowe w amortyzatorach) modelu są elementami zużywającymi się. W przypadku wycieku oleju z amortyzatorów (np. mocno zabrudzony olejem wahacz poprzeczny, ślady wycieku) należy wymienić uszczelnienia lub amortyzatory. 25

26 12. Czyszczenie i konserwacja a) Informacje ogólne Przed przystąpieniem do czyszczenia lub konserwacji należy wyłączyć regulator jazdy i całkowicie odłączyć akumulator napędowy od regulatora jazdy. Jeśli przedtem pojazd jeździł, należy najpierw odczekać do całkowitego ostygnięcia wszystkich części (np. silnik, regulator jazdy itd.). Czyść cały pojazd po każdej jeździe z kurzu i brudu, korzystając np. z długowłosego, czystego pędzelka i odkurzacza. Można także skorzystać ze sprężonego powietrza. Nie korzystaj ze sprayów ani konwencjonalnych środków czyszczących. W przeciwnym wypadku może dojść do uszkodzenia elektroniki, ponadto takie środki mogą powodować przebarwienia na częściach z tworzywa sztucznego lub karoserii. Nigdy nie należy myć pojazdu za pomocą wody np. myjki ciśnieniowej. W ten sposób może dojść do uszkodzenia silnika, regulatora jazdy i odbiornika. Pojazd nie może zostać zawilgocony lub mokry! Do wytarcia karoserii należy użyć miękkiej, lekko nawilżonej szmatki. Nie trzyj ich za mocno, aby nie powstały zadrapania. b) Przed i po każdej jeździe Wskutek wibracji silnika i wstrząsów podczas jazdy może dojść do poluzowania się elementów i połączeń śrubowych. W związku z powyższym należy kontrolować przed i po każdej jeździe następujące pozycje: pewne osadzenie nakrętek kół oraz wszystkich połączeń śrubowych pojazdu umocowanie regulatora jazdy, włącznika/wyłącznika, odbiornika stan mocowania opon do felg wzgl. stan opon umocowanie wszystkich przewodów (nie mogą dostać się do ruchomych elementów pojazdu) Przed każdym użyciem, wzgl. po, należy skontrolować model pod względem uszkodzeń. Jeśli stwierdzone zostaną takowe, nie wolno pojazdu eksploatować, wzgl. uruchamiać. Jeśli konieczna będzie wymiana zużytych elementów pojazdu (np. opon) lub uszkodzonych części (np. złamany wahacz), należy korzystać wyłącznie z oryginalnych części zamiennych. 26

27 c) Wymiana kół Opony są sklejone z felgą, aby nie mogły z niej spaść. Gdy opony będą zużyte, należy wymienić całe koło. Po odkręceniu nakrętki koła (B) zdjąć koło z osi (D). Następnie należy założyć nowe koło, aby gniazdo sześciokątne wewnątrz felgi idealnie znajdowało się na nakrętce zabieraka koła (A). Przykręcić koło na osi, wykorzystując uprzednio zdjętą nakrętkę (B). Jednak przy dokręcaniu nie należy używać dużo siły, aby koło się ciężko nie obracało, co mogłoby doprowadzić do uszkodzenia napędu. Ponadto podczas dokręcania należy zwrócić uwagę na poprawne ułożenie nakrętki koła (B). Rowkowana strona nakrętki koła (patrz rysunek u góry) podczas dokręcania musi wskazywać w kierunku koła (rowkowana powierzchnia nakrętki koła służy jako ochrona przed samoczynnym luzowaniem się nakrętki). Może się zdarzyć, że nakrętka zabierakowa koła (A) przy zdejmowaniu tylnego koła pozostanie w feldze lub odłączy się od osi koła (D). Należy zwrócić uwagę, aby kołek zabieraka (C) nie wypadł i nie zgubił się. Przy późniejszym zakładaniu koła należy bezwzględnie sprawdzić, czy kołek zabieraka (C) znajduje się dokładnie w środku osi koła (D) i znajdzie się w odpowiednim rowku nakrętki zabieraka koła (A). Gdy nie ma kołka zabieraka (C), moment obrotowy silnika nie jest przenoszony na koło, koło obraca się swobodnie. A A C D B C D B 27