Nowotwory złośliwe w województwie warmińsko - mazurskim w 2006 roku

Transkrypt

1 Zakład Opieki Zdrowotnej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji z WarmińskoMazurskim Centrum Onkologii w Olsztynie Nowotwory złośliwe w województwie warmińsko mazurskim w roku Olsztyn

2 Nowotwory złośliwe w województwie warmińsko mazurskim w roku Warmińsko mazurskie Zakład Opieki Zdrowotnej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji z Warmińsko Mazurskim Centrum Onkologii w Olsztynie Al. Wojska Polskiego Olsztyn Warmińsko Mazurski Rejestr Nowotworów tel. (), fax. () e mail: rejestr@poliklinika.olsztyn.pl Wydanie niniejszego biuletynu zostało sfinansowane ze środków przekazanych przez Ministerstwo Zdrowia, na realizację Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych ISSN

3 Nowotwory złośliwe w województwie warmińsko mazurskim w roku. Wydawca: Zakład Opieki Zdrowotnej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji z Warmińsko Mazurskim Centrum Onkologii w Olsztynie Adres: Olsztyn, Al. Wojska Polskiego Skład Zespołu Redakcyjnego: kierownik mgr. Anna Gos statystyk med. Izabela Nowicka Dr n. med. Leszek Frąckowiak lek. med. Mariola Pijagin Nakład: egzemplarzy Rok wydania:

4 . Słowo wstępne Warmińsko Mazurski Rejestr Nowotworów funkcjonuje przy Zakładzie Opieki Zdrowotnej MSWiA z Warmińsko Mazurskim Centrum Onkologii w Olsztynie. Niniejszy biuletyn Nowotwory złośliwe w województwie WarmińskoMazurskim zawiera dane dotyczące zachorowań i zgonów w roku. Analizy dokonano na podstawie przesłanych do rejestru Kart Zgłoszenia Nowotworu Złośliwego. Biuletyn jest kierowany do osób, którym nie jest obojętne zdrowie ludności z terenu naszego województwa. Zachęcamy do przeanalizowania sytuacji zdrowotnej, dotyczącej zachorowań na nowotwory złośliwe w poszczególnych powiatach naszego regionu. Mamy nadzieję, że znajdą Państwo interesujące dane o zachorowalności i zgonach, które zostaną wykorzystane do planowania leczenia i profilaktyki nowotworów. dr n. med. Leszek Frąckowiak Biuletyn poświęcony danym za rok zawiera cenne informacje na temat stanu zdrowia ludności Warmii i Mazur. Może być podstawą do analiz epidemiologicznych, może być źródłem wiedzy do kształtowania regionalnej polityki zdrowotnej oraz działań profilaktycznych, a także propagowania prozdrowotnych zachowań populacji województwa Warmińsko Mazurskiego. mgr. Anna Gos

5 . Wstęp Zakład Opieki Zdrowotnej MSWiA z WarmińskoMazurskim Centrum Onkologii w Olsztynie prowadzi Warmińsko Mazurski Rejestr Nowotworów. Jest to rejestr populacyjny, którego celem jest gromadzenie zgłoszeń zachorowań na nowotwory złośliwe w całym województwie warmińsko mazurskim; swoimi danymi zasila bazę Krajowego Rejestru Nowotworów. Dane Rejestru pozwalają na : określenie stopnia zagrożenia nowotworami złośliwymi w województwie warmińskomazurskim prognozowanie zachorowań i zgonów określanie potrzeb rozwoju diagnostyki i lecznictwa onkologicznego ocenę efektywności diagnostyki i leczenia onkologicznego ocenę skuteczności metod walki z nowotworami złośliwymi, w tym w ramach Narodowego Programu Walki z Rakiem Celem Rejestru jest dążenie do zarejestrowania pełnej liczby stwierdzonych przypadków nowotworów złośliwych, aby uzyskać faktyczny obraz zagrożenia tymi nowotworami. To z kolei wymusza konieczność dyscyplinowania odpowiednich placówek ochrony zdrowia zobligowanych ustawowo do przekazywania danych o nowotworach złośliwych. Problem jest ważny zwłaszcza, że za tymi danymi idą decyzje ekonomiczne /inwestycje, finansowanie itd./ dotyczące publicznej ochrony zdrowia. Nowotwory złośliwe są jednym z najpoważniejszych problemów zdrowia publicznego w Polsce, są ogromnym problemem społecznym i pochłaniają ogromne nakłady finansowe. Polska ma jedną z najwyższych umieralności z powodu nowotworów złośliwych na świecie. Województwo warmińskomazurskie nie jest tu regionem odosobnionym. Jest oczywiste, że tylko wielokierunkowe działania pozwalają na postęp w walce z nowotworami złośliwymi. Są to przede wszystkim : zapobieganie wysokiej zachorowalności populacyjne programy wczesnej diagnostyki zastosowanie nowoczesnych metod leczenia

6 Niestety system opieki zdrowotnej w Polsce powoduje, że tak naprawdę najważniejsze znaczenie mają uwarunkowania ekonomiczne. O dostępności metod diagnostyki i leczenia oraz sposobach monitorowania postępów terapeutycznych decydują przede wszystkim możliwości finansowe i techniczne placówek ochrony zdrowia publicznego. Nowotwory złośliwe stanowią specjalny problem medyczny w postaci złożonej diagnostyki i specjalistycznego leczenia, które to powinny być prowadzone w wysoko wyspecjalizowanych ośrodkach. Wiarygodne dane na temat zachorowalności /i zgonów/ na nowotwory złośliwe mogą ułatwić pozyskiwanie odpowiednich nakładów finansowych. Dlatego optymizmem napawa fakt powstania Wydziału Nauk Medycznych na Uniwersytecie WarmińskoMazurskim w Olsztynie, z kierunkami lekarskim i pielęgniarstwa. Współpraca WarmińskoMazurskiego Centrum Onkologii z Wydziałem Nauk Medycznych UWM w Olsztynie daje szansę na postęp w zakresie kontroli nowotworów złośliwych w naszym regionie, wymusi rzetelną statystykę podyktowaną potrzebami naukowo badawczymi, zapewni dostęp do osiągnięć naukowych, pozwoli na zwiększenie świadomości społecznej oraz pomoże w pozyskiwaniu środków na finansowanie metod walki z nowotworami złośliwymi. Pozwoli też wdrożyć efektywne formy współpracy z organami władz rządowych i samorządowych oraz Narodowym Funduszem Zdrowia, a także zachęci do współpracy organizacje pozarządowe. Polska w odróżnieniu od krajów rozwiniętych ma jedną z najwyższych na świecie częstość występowania nowotworów złośliwych u osób w średnim wieku /przed rokiem życia/. Nowotwory złośliwe zajmują jedno z pierwszych miejsc wśród przyczyn przedwczesnej umieralności w Polsce (). Te fakty tłumaczą intensywność działań w kierunku kontroli nowotworów złośliwych, przede wszystkim mających na celu zmniejszenie zachorowalności na nowotwory złośliwe oraz populacyjne programy wczesnej diagnostyki. W zapobieganiu /prewencja / nowotworom złośliwym wyróżnia się dwa kierunki : prewencja pierwotna eliminowanie czynników prowadzących do powstawania nowotworów (np. palenie tytoniu, niewłaściwa dieta) prewencja wtórna polega na wykrywaniu i wyeliminowaniu stanów przednowotworowych i wczesnych postaci nowotworu (co może prowadzić do zmniejszenia zachorowalności i umieralności w danej populacji) Populacyjne programy wczesnej diagnostyki służą prewencji wtórnej. Są to tzw. badania przesiewowe (skryningowe) prowadzone w populacji osób, u których nie występują objawy

7 wskazujące na istnienie nowotworu, a u których istnieje podwyższone ryzyko występowania danego nowotworu z uwagi na płeć, wiek lub inne parametry epidemiologiczne. Badania przesiewowe mogą mieć zastosowanie tylko do niektórych nowotworów; mają uzasadnienie (medyczne, finansowe i społeczne) gdy: częstość zachorowań i zgonów na dany nowotwór w danej populacji jest wysoka można dokładnie określić tę populację znane są sposoby wykrycia stanów przednowotworowych lub wczesnych postaci danego nowotworu skuteczne metody leczenia stanów przednowotworwych lub wczesnych postaci danego nowotworu są dostępne i jest to w sposób wyraźny korzystniejsze niż leczenie postaci zaawansowanych istnieją testy o odpowiedniej czułości i specyficzności, a koszty ich przeprowadzenia są możliwe do zaakceptowania istnieje możliwość zaakceptowania procedur badań przesiewowych przez osoby nimi objęte oraz przez osoby zlecające i nadzorujące ich wykonanie () W Polsce badania przesiewowe obecnie mają praktyczne zastosowanie do: raka szyjki macicy, raka piersi czy raka jelita grubego. Każdy z programów tych badań funkcjonuje na odmiennych zasadach, co wynika z różnej biologii (przebieg kliniczny) i lokalizacji (dostępność) nowotworów. Programy badań przesiewowych funkcjonują w Polsce od kilku lat, jednak ich skuteczność jest nadal niska. Wynika to m.in. z wciąż małej świadomości i słabego udziału populacji w tych badaniach. lek. med. Mariola Pijagin Maciej Krzakowski i współ., Onkologia kliniczna, Borgis Wydawnictwo Medyczne, ;,.

8 . Streszczenie Województwo warmińskomazurskie leży w północnowschodniej części Polski. Składa się z historycznych krain Warmii, Mazur i Powiśla. Z uwagi na swoje walory przyrodnicze uważane jest za jeden z najpiękniejszych regionów Polski. Województwo to jest czwartym co do wielkości regionem Polski o powierzchni ponad tys. km. Strukturę administracyjną tworzy gmin, powiatów. Stolicą regionu jest Olsztyn (ponad tys. mieszkańców). Inne większe miasta województwa to: Elbląg ( tys. mieszkańców) i Ełk ( tys. mieszkańców). Województwo warmińsko mazurskie zamieszkuje ponad, miliona osób, co stanowi,% ludności Polski. Najwięcej osób mieszka w powiecie olsztyńskim (,%), ostródzkim (,%) i iławskim (,%). Najmniej w powiecie węgorzewskim (, %), gołdapskim (,%) i nidzickim (,%). Gęstość zaludnienia jest najniższa w Polsce osób/km (Polska osoby/km) a na obszarach wiejskich wynosi około osób na km. Jest to także najbardziej zróżnicowany etnicznie region Polski. Zamieszkiwany jest przez liczne mniejszości narodowe: Ukraińcy (ok. osób), Niemcy ( osób), Romowie, czy Białorusini. Społeczeństwo województwa jest stosunkowo młode:,% mieszkańców w wieku przedprodukcyjnym ( lat),,% w wieku produkcyjnym ( lata),,% w wieku poprodukcyjnym (powyżej r.ż). Województwo charakteryzuje się jednym z najwyższych w kraju wskaźnikiem przyrostu naturalnego:, (Polska:,). Województwo warmińskomazurskie, jako jeden z najmniej zanieczyszczonych regionów kraju, objęte jest programem Zielonych Płuc Polski. Obejmuje obszary o walorach przyrodniczych, unikatowych w skali europejskiej, na które składają się: urozmaicona rzeźba terenu, liczne jeziora, duże kompleksy leśne o charakterze puszczańskim oraz bogata flora i fauna. Obszary prawnie chronione ( parków krajobrazowych, obszary chronionego krajobrazu, rezerwatów przyrody) stanowią % powierzchni województwa, średnio w kraju %. W regionie znajduje się % krajowej powierzchni rezerwatów przyrody. Region warmińskomazurski posiada bardzo urozmaiconą rzeźbę terenu. Przeważają ciągi wzgórz morenowych, jednak można też spotkać krajobrazy równinne. Powszechnie w odniesieniu do tego regionu używana jest nazwa kraina tysiąca jezior. W rzeczywistości tych jezior jest ponad tysiące. Największe z nich to Śniardwy, Mamry, Jeziorak, Niegocin oraz Nidzkie. Tworzą

9 one wyraźne skupiska, ciągnące się od zachodu na wschód regionu są to pojezierza Iławskie, Olsztyńskie, Mrągowskie, Kraina Wielkich Jezior Mazurskich i Pojezierze Ełckie. Wiele jezior, spiętych rzekami i kanałami, tworzy wielokilometrowe szlaki wodne. Główne działy gospodarki to produkcja zdrowej żywności, przemysł drzewny, proekologiczna gospodarka leśna, ekoturystyka, produkcja opon, maszyn i urządzeń gdzie stosuje się czyste technologie przemysłowe i korzysta z odnawialnych źródeł energii. Biuletyn zawiera dane dotyczące zachorowań i zgonów na nowotwory złośliwe w roku na terenie naszego województwa. Sporządzony został przez pracowników WarmińskoMazurskiego Rejestru Nowotworów, który mieści się w Zakładzie Opieki Zdrowotnej MSWiA z Warmińsko Mazurskim Centrum Onkologii w Olsztynie na podstawie elektronicznie przetworzonych danych, napływających do Rejestru z jednostek opieki zdrowotnej na Kartach Zgłoszenia Nowotworu Złośliwego Mz/Na (KZNZ). Głównym celem Rejestru jest zbieranie danych o zachorowalności na nowotwory złośliwe w naszym regionie, metodach ich leczenia i umieralności z powodu chorób nowotworowych oraz przetwarzanie tych danych zgodnie z X Rewizją Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych. Opracowane przez Rejestr materiały zostają przesłane do Krajowego Rejestru Nowotworów. Wyniki pracy Rejestru mogą służyć do planowania lokalizacji placówek onkologicznych, środków finansowych na leczenie oraz prewencję nowotworów na terenie naszego województwa. Jednakże, aby spełniały swoją rolę muszą być kompletne. Zgodnie z art. ustawy z dnia czerwca r. o statystyce publicznej (DZ. U. Nr poz. ) z corocznymi rozporządzeniami Prezesa Rady Ministrów w sprawie programu badań statystyki publicznej (na rok Dz. U. z dnia lipca r. nr, poz. ) wszystkie jednostki opieki zdrowotnej zarówno publiczne jak niepubliczne, szpitale, przychodnie, gabinety i praktyki prywatne zobowiązane są do wypełniania KZNZ w przypadku rozpoznania u pacjenta nowotworu złośliwego, raz w roku w przypadku kolejnej wizyty, zawsze w przypadku zgonu pacjenta również przy zgonie z powodu innego niż nowotwór i przesłanie tych kart do dnia następnego miesiąca do regionalnego rejestru nowotworów. Niestety, nie wszystkie placówki opieki zdrowotnej w naszym województwie wykonują nałożony na nie obowiązek, przez co obserwuje się dość duże, wzrastające niedorejestrowanie zachorowań, które przekracza % odnotowanych przypadków. Niekorzystnie też na kompletność rejestracji wpływa brak dostępu do świadectw zgonu i wyrywkowe wypełnianie KZNZ przy

10 zgonach pacjentów z chorobą nowotworową. Z powodu braku zgłoszeń zgonów, niemożliwa jest analiza śmiertelności i przeżyć pacjentów onkologicznych. Zarejestrowane zachorowania na nowotwory złośliwe w roku W roku Warmińsko Mazurski Rejestr Nowotworów otrzymał informacje o pierwszorazowych zgłoszeniach nowotworów złośliwych dla mężczyzn i dla kobiet, łącznie zgłoszeń nowotworów. W r. odnotowano spadek zarejestrowanych zachorowań o,% w porównaniu do roku. Współczynnik zachorowalności ogółem kształtuje się więc na poziomie około przypadków na tys. mieszkańców (współczynnik surowy). Zanotowano wyższą zachorowalność wśród mężczyzn niż wśród kobiet. Współczynniki surowe i standaryzowane wynoszą odpowiednio, i, na tys. mężczyzn oraz, i, na tys. kobiet. Nowotworami złośliwymi najczęściej rejestrowanymi w roku u mężczyzn były nowotwory złośliwe płuca (,%), jelita grubego (CC,%), gruczołu krokowego (,%) oraz pęcherza moczowego (,%). Struktura zachorowań z powodu nowotworów złośliwych w poszczególnych powiatach jest podobna. We wszystkich powiatach pierwsze miejsce zajmuje nowotwór złośliwy płuca. Wysoka zachorowalność występuje w przedziale wiekowym lat, ze szczytem zachorowań dla grupy wiekowej lat. U kobiet w roku najczęściej rejestrowany był nowotwór złośliwy piersi (,%), oskrzela i płuca (,%) a następnie jelita grubego (C C,%), trzonu macicy (,%) i szyjki macicy (,%). Struktura zachorowań z powodu nowotworów złośliwych u kobiet w poszczególnych powiatach jest podobna. Ponad % wszystkich zarejestrowanych zachorowań na nowotwory złośliwe wystąpiło powyżej. roku życia, ze szczytem zachorowań dla grupy lat. Zgony na nowotwory złośliwe w roku. W roku w województwie warmińsko mazurskim wystawiono świadectw zgonów z powodu nowotworów złośliwych u mężczyzn i u kobiet, łącznie aktów zgonu, co stanowi,% więcej zgonów w porównaniu do roku. Nowotwory złośliwe są drugą co do częstości występowania przyczyną zgonów ludności województwa warmińsko mazurskiego. Surowe współczynniki umieralności w przeliczeniu na tys. mieszkańców wynoszą w województwie warmińsko mazurskim około dla mężczyzn i dla kobiet.

11 U mężczyzn największy odsetek zgonów na nowotwory złośliwe stanowiły zgony z powodu nowotworów złośliwych płuca (,%), żołądka (,%), gruczołu krokowego (,%) oraz okrężnicy (,%). Ponad % wszystkich zgonów z powodu nowotworów złośliwych wystąpiło w wieku powyżej. roku życia, przy czym największy odsetek ma miejsce w grupie lata. U kobiet natomiast największy odsetek zgonów nowotworowych stanowiły zgony z powodu nowotworów złośliwych oskrzeli i płuc (,%), piersi (,%), a w następnej kolejności znajdowały się zgony z powodu nowotworów złośliwych okrężnicy (,%), żołądka (,%) i jajnika (,%). Ponad % wszystkich zgonów z powodu nowotworów złośliwych wystąpiło w wieku powyżej. roku życia, przy czym największy odsetek ma miejsce w grupie lat. Najwięcej zgonów z powodu nowotworów wystąpiło: Miasto Olsztyn zgony Miasto Elbląg zgony Powiat olsztyński zgonów Powiat ostródzki zgony Powiat iławski zgonów. Podział administracyjny województwa warmińsko mazurskiego

12 . Struktura ludności województwa warmińsko mazurskiego Rysunek. Ludność wg płci i wieku w woj. warmińsko mazurskim w r. + kobiety mężczyźni Tabela. Struktura ludności województwa warmińsko mazurskiego wg płci i letnich grup wieku (stan na.. r.) mężczyźni liczba % kobiety liczba % Razem,, grupy wiekowe ogółem populacja standardowa,,,,,,,,,,,,,,

13 ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, +,,. Zarejestrowane zachorowania w województwie warmińsko mazurskim w r. Rysunek. Zachorowania na nowotwory złośliwe ogółem w letnich grupach wieku w i roku, mężczyźni r. r. grupy wiekowe + zachorowania/na tys. ludności

14 Rysunek. Zachorowania na nowotwory złośliwe ogółem w letnich grupach wieku w i roku, kobiety zachorowania/na tys. ludności r. r. + grupy wiekowe Tabela. Struktura zarejestrowanych zachorowań na najczęstsze nowotwory złośliwe r. MĘŻCZYŹNI Nowotwór złośliwy oskrzela i płuca C gruczołu krokowego C pęcherza moczowego C inne nowotwory złośliwe skóry C okrężnicy C odbytnicy C żołądka C krtani C nerki za wyjątkiem miedniczki nerkowej C bez określonego umiejscowienia C liczba bezwzględ na wskaźnik struktury,,,,,,,,,, współczynnik surowy współczynnik standaryzowany na,,,,,,,,,,,,,,,,,,

15 KOBIETY współczynnik współczynnik standaryzowany surowy na liczba bezwzględn a wskaźnik struktury sutka C oskrzela i płuca C trzonu macicy C inne nowotwory złośliwe skóry C jajnika C szyjki macicy C okrężnicy C tarczycy C,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, bez określenia jego umiejscowienia C,,,,,, Nowotwór złośliwy żołądka C Rysunek. Struktura zachorowań na nowotwory złośliwe mężczyźni, r. bez określonego umiejscowienia C, nerki za wyjątkiem miedniczki nerkowej C, krtani C, żołądka C, odbytnicy C, okrężnicy C, pęcherza moczowego C, inne nowotowory złośliwe skóry C,, gruczołu krokowego C, oskrzela i płuca C,,,,, Rysunek. Struktura zachorowań na nowotwory złośliwe kobiety, r.,,,

16 żołądka C, bez określenia jego umiejscowienia C, tarczycy C, okrężnicy C, szyjki macicy C, jajnika C, inne nowotwory złośliwe skóry C, trzonu macicy C,, oskrzela i płuca C, sutka C,,,,,, Tabela. Zarejestrowane zachorowania na nowotwory złośliwe wg umiejscowienia i płci mężczyźni, r. Nowotwór złośliwy Liczba bezwzględn a ICD Wsp. sur Wsp. stand na Wsk. struktury kolejnoś ć % występo wania, Ogółem CD, C C C C C C C C,,,,,,,,,,,,,,,,,, C C C C C C C,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, wargi nasady języka innych i nieokreślonych części języka dziąsła dna jamy ustnej podniebienia innych i nieokreślonych części jamy ustnej ślinianki przyusznej innych i nieokreś. duż. gruczołów ślinowych migdałka części ustnej gardła części nosowej gardła zachyłka gruszkowatego części krtaniowej gardła o innym i bliżej nieokreślonym umiejscowieniu w obrębie wargi, jamy

17 ustnej i gardła żołądka jelita cienkiego okrężnicy zgięcia esiczoodbytniczego odbytnicy odbytu i kanału odbytu wątroby i PŻW pęcherzyka żółciowego innych i nie określonych części dróg żółciowych trzustki innych i niedokładnie określonych narządów trawiennych jamy nosowej i ucha środkowego zatok przynosowych krtani tchawicy oskrzela i płuca grasicy serca, śródpiersia i opłucnej innych i niedokładnie okreś. części ukł. oddechowego i narządów klatki piersiowej kości i chrząstki stawowej kończyn kości i chrząstki stawowej o innym i nieokreślonym umiejscowieniu skóry inne nowotwory złośliwe skóry międzybłoniak mięsak Kaposi'ego nerwów obwodow. i autonom. ukł. nerwowego przestrzeni zaotrzewnowej i otrzewnej tkanki łącznej i innych tkanek miękkich sutka sromu pochwy szyjki macicy trzonu macicy nieokreślonej części macicy jajnika innych i nieokreś. żeń. narządów płciowych łożyska gruczołu krokowego jądra C C C C C C C C,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, C C,,,,,, C C C C C C C C,,,,,,,,,,,,,,,,,, C C,,,, C C C C C,,,,,,,,,,, C C C C C C C C C C,,,,,,,,,,,,,, C C C C,,,,,,,,

18 innych i nieokreślonych męskich narządów płciowych nerki za wyjątkiem miedniczki nerkowej miedniczki nerkowej moczowodu pęcherza moczowego innych i nieokreśl. narządów moczowych oka opon mózgu rdzenia kręgowego, nerwów czaszk. i innych części centr. systemu nerwow. tarczycy nadnerczy innych gruczołów wydzielania wewnętrznego i struktur pokrewnych umiejscowień innych i niedokładnie określonych wtórne i nieokreślone nowotwory węzłów chłonnych wtórne nowotwory złośliwe układu oddechowego i trawiennego wtórny nowotwór złośliwy innych umiejscowień bez określenia jego umiejscowienia choroba Hodgkina chłoniak nieziarniczy guzkowy (grudkowy) chłoniaki nieziarnicze rozlane obwodowy i skórny chłoniak z komórek T inne i nieokreślone postacie chłoniaków nieziarniczych złośliwe choroby immunoproliferacyjne szpiczak mnogi i nowotwory z komórek plazmatycznych białaczka limfatyczna białaczka szpikowa białaczka monocytowa inne białaczki określonego rodzaju białaczka z komórek nieokreślonego rodzaju inny i nieokreślony tk. limfatycznej, krwiotwórczej i tk. pokrewnych niezależnych (pierwotnych) mnogich umiejscowień rak in situ jamy ustnej, przełyku i żołądka raki in situ innych i nieokreś. części narz. trawiennych rak in situ ucha środkowego i układu C C C C C C C C C,,,,,,,,,,,,,,,,,, C C C,,,,,,,,, C,,, C,,, C,,, C,,, C C C,,,,,,,,, C C C,,,,,,,,, C C,,,,, C C C C C,,,,,,,,,,,,,,, C,,, C,,, C D,,,, D D,,

19 oddechowego czerniak in situ rak in situ skóry rak in situ sutka rak in situ szyjki macicy rak in situ innych i nieokreśl. narz. płciowych rak in situ innych i nieokreślonych umiejscowień D D D D,,,, D, D, Tabela. Zarejestrowane zachorowania na nowotwory złośliwe wg umiejscowienia i płci kobiety, r. Nowotwory złośliwe Wsp. Wsp. Wskaźnik Liczba surowy stand struktury kolejność ICD bezwzględ występowa na na % nia Ogółem CD,,, wargi nasady języka innych i nieokreślonych części języka dziąsła dna jamy ustnej podniebienia innych i nieokreślonych części jamy ustnej ślinianki przyusznej innych i nieokreślonych duż. gruczołów ślinowych migdałka części ustnej gardła części nosowej gardła zachyłka gruszkowatego części krtaniowej gardła innym i bliżej nieokreślonym umiejscowieniu w obrębie wargi, jamy ustnej i gardła przełyku żołądka jelita cienkiego okrężnicy zgięcia esiczoodbytniczego odbytnicy odbytu i kanału odbytu wątroby i PŻW pęcherzyka żółciowego C C C C C C C C,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, C C C C C C,,,,,,,,,,,,, C C C C C C C C C C,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

20 innych i nie określonych części dróg żółciowych trzustki innych i niedokł. określonych narządów trawiennych jamy nosowej i ucha środkowego zatok przynosowych krtani tchawicy oskrzela i płuca grasicy serca, śródpiersia i opłucnej innych i niedok.określonych części ukł. oddech. i narządów klatki piersiowej kości i chrząstki stawowej kończyn kości i chrząstki stawowej o innym i nieokreślonym umiejscowieniu czerniak złośliwy skóry inne nowotwory złośliwe skóry międzybłoniak mięsak Kaposi'ego nerwów obwodowych i autonom. ukł. nerwowego przestrzeni zaotrzewnowej i otrzewnej tkanki łącznej i innych tkanek miękkich sutka sromu pochwy szyjki macicy trzonu macicy nieokreślonej części macicy jajnika innych i nieokreślonych żeńskich narządów płciowych łożyska prącia gruczołu krokowego jądra innych i nieokreś. męskich narządów płciowych nerki za wyjątkiem miedniczki nerkowej miedniczki nerkowej moczowodu pęcherza moczowego innych i nieokreślonych narządów moczowych oka opon mózgu rdzenia kręgowego, nerwów czaszkowych i innych części centralnego systemu nerwowego tarczycy nadnerczy C C,,,, C C C C C C C C,,,,,,,,,,,,,,, C C,,,, C C C C C,,,,,,,,,, C C C C C C C C C C,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, C C C C C C C C C C C C C C,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, C C C,,,,,,,

21 innych gruczołów wydzielania wewn. i struktur pokrewnych umiejscowień innych i niedokładnie określonych wtórne i nieokreś. nowotwory węzłów chłonnych wtórne nowotwory złośliwe ukł. oddech. i trawiennego wtórny nowotwór złośliwy innych umiejscowień bez określenia jego umiejscowienia choroba Hodgkina chłoniak nieziarniczy guzkowy (grudkowy) chłoniaki nieziarnicze rozlane obwodowy i skórny chłoniak z komórek T inne i nieokreś. postacie chłoniaków nieziarniczych złośliwe choroby immunoproliferacyjne szpiczak mnogi i nowotwory z komórek plazmat. białaczka limfatyczna białaczka szpikowa białaczka monocytowa inne białaczki określonego rodzaju białaczka z komórek nieokreślonego rodzaju inny i nieokreślony tk. limfatycznej, krwiotwórczej i tkanek pokrewnych niezależnych mnogich umiejscowień rak in situ jamy ustnej, przełyku i żołądka raki in situ innych i nieokreślonych części narządów trawiennych rak in situ ucha środkowego i ukł. oddechowego czerniak in situ rak in situ skóry rak in situ sutka rak in situ szyjki macicy rak in situ innych i nieokreś. narządów płciowych rak in situ innych i nieokreślonych umiejscowień C C,,,,,, C, C C C C C C C,,,,,,,,,,,,,,,,,,, C C C C C C C C,,,,,,,,,,,,,,,, C C D,,,,, D D D D D D,,,,,,,,,,,,,, D D,,

22 Tabela. Liczby zarejestrowanych zachorowań na nowotwory złośliwe wg umiejscowienia i letnich grup wieku mężczyźni, r.

23

24 C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C

25 C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C D D D D D D D D D Tabela. Liczby zarejestrowanych zachorowań na nowotwory złośliwe wg umiejscowienia i letnich grup wieku kobiety, r.

26 ICD Ogółem C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C CD +

27 C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C

28 C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C D D D D D D D D D

29 Tabela. Liczby zarejestrowanych zachorowań na nowotwory złośliwe wg letnich grup wieku płci i powiatów mężczyźni, r. bartoszycki Ogółe m braniewski działdowski elbląski ełcki giżycki iławski kętrzyński lidzbarski mrągowski nidzicki nowomiejski olecki olsztyński ostródzki piski szczycieński gołdapski węgorzewski m.elbląg m.olsztyn Razem Powiat +

30 Tabela. Liczby zarejestrowanych zachorowań na nowotwory złośliwe wg płci letnich grup wieku i powiatów kobiety, r. Powiat bartoszycki braniewski działdowski elbląski ełcki giżycki iławski kętrzyński lidzbarski mrągowski nidzicki nowomiejski olecki olsztyński ostródzki piski szczycieński gołdapski węgorzewski m.elbląg m.olsztyn Razem Ogółem +

31 Tabela. Współczynniki zarejestrowanych zachorowań (na ) na nowotwory złośliwe wg umiejscowienia i letnich grup wieku mężczyźni, r. ICD CD C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C Razem,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, +

32 C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

33 C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C D D D D D D D D D,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, Tabela. Współczynniki zarejestrowanych zachorowań (na ) na nowotwory złośliwe wg umiejscowienia i letnich grup wieku kobiety, r. ICD Razem +,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

34 CD,,, C,,, C,,, C,,, C,,, C,,, C,,, C,,, C,,, C,,, C,,, C,,, C,,, C,,, C,,, C,,, C,,, C,,, C,,, C,,, C,,, C,,, C,,, C,,, C,,, C,,, C,,, C,,, C,,, C,,, C,,, C,,, C,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

35 C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

36 C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C D D D D D D D D D,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

37 Tabela. Lista kolejności nowotworów złośliwych wg wielkości współczynników standaryzowanych zachorowalności mężczyźni, r. Wsp. surowy Wsp. standaryzowany na,,,,,,,,,,,,,,,, Nowotwór złośliwy ICD Liczba bezwzględna Ogółem CD C C C C C C C C C C C C C C C C,,,,,,,,,,,,, C,, C C,,, C C C C,,,,,,,, C C C C C,,,,,,,,,, C C C C,,,,,,, C C,,, C C,,,, oskrzela i płuca gruczołu krokowego inne nowotwory złośliwe skóry pęcherza moczowego okrężnicy odbytnicy żołądka krtani nerki za wyjątkiem miedniczki nerkowej bez określenia jego umiejscowienia mózgu trzustki skóry przełyku jądra białaczka limfatyczna wątroby i przewodów żółciowych wewnątrzwątrobowych inne i nieokreślone postacie chłoniaków nieziarniczych chłoniaki nieziarnicze rozlane szpiczak mnogi i nowotwory z komórek plazmatycznych wargi białaczka szpikowa tarczycy umiejscowień innych i niedokładnie określonych dna jamy ustnej zgięcia esiczoodbytniczego tkanki łącznej i innych tkanek miękkich migdałka o innym i bliżej nieokreślonym umiejscowieniu w obrębie wargi, jamy ustnej i gardła prącia choroba Hodgkina innych i nieokreślonych części języka innych i nieokreślonych części jamy ustnej części krtaniowej gardła innych i nie określonych części dróg żółciowych chłoniak nieziarniczy guzkowy

38 nasady języka podniebienia serca, śródpiersia i opłucnej innych i niedokładnie określonych narządów trawiennych sutka opon części ustnej gardła (oropharynx) zachyłka gruszkowatego inne białaczki określonego rodzaju odbytu i kanału odbytu kości i chrąstki stawowej kończyn kości i chrząstki stawowej o innym i nieokreślonym umiejscowieniu międzybłoniak nadnerczy obwodowy i skórny chłoniak z komórek T złośliwe choroby immunoproliferacyjne białaczka z komórek nieokreślonego rodzaju inny i nieokreślony tk. limfatycznej, krwiotwórczej i tk. pokrewnych innych i nieokreś. duż. gruczołów ślinowych części nosowej gardła (nasopharynx) jelita cienkiego pęcherzyka żółciowego zatok przynosowych moczowodu rdzenia kręgowego, nerwów czaszk. i innych części centr. systemu nerwow. innych gruczołów wydzielania wewnętrznego i struktur pokrewnych wtórne i nieokreślone nowotwory węzłów chłonnych wtórne nowotwory złośliwe układu oddechowego i trawiennego wtórny nowotwór złośliwy innych umiejscowień białaczka monocytowa niezależnych (pierwotnych) mnogich umiejscowień C C C,,,,,, C C C C C C C C,,,,,,,,,,,,,,,, C C C C C,,,,,,,,,, C,, C,, C C C C C C,,,,,,,,,,,, C,, C,, C,, C,, C C,,,, C,, Tabela. Lista kolejności nowotworów złośliwych wg wielkości współczynników standaryzowanych zachorowalności kobiety, r.

39 Nowotwory złośliwe ICD Liczba bezwzględna Ogółem CD C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C D C C C C C C C C C C C C C C C D C C C C C C C sutka oskrzela i płuca Inne nowotwory złośliwe skóry trzonu macicy jajnika szyjki macicy okrężnicy tarczycy bez określenia jego umiejscowienia żołądka odbytnicy pęcherza moczowego mózgu nerki za wyjątkiem miedniczki nerkowej trzustki wątroby i PŻW czerniak złośliwy skóry pęcherzyka żółciowego szpiczak mnogi i nowotwory z komórek plazmat. innych i nie określonych części dróg żółciowych Inne i nieokreś. postacie chłoniaków nieziarniczych krtani rak in situ sutka tkanki łącznej i innych tkanek miękkich choroba Hodgkina chłoniaki nieziarnicze rozlane białaczka limfatyczna białaczka szpikowa przełyku sromu innych i nieokreślonych żeń. narządów płciowych umiejscowień innych i niedokładnie określonych wargi dna jamy ustnej odbytu i kanału odbytu zgięcia esiczoodbytniczego kości i chrząstki stawowej kończyn chłoniak nieziarniczy guzkowy (grudkowy) rak in situ skóry innych i nieokreślonych części jamy ustnej jelita cienkiego pochwy nieokreślonej części macicy nadnerczy obwodowy i skórny chłoniak z komórek T niezależnych (pierwotnych) mnogich umiejscowień Wsp Wsp surowy standaryzowany na,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

40 rak in situ szyjki macicy innych i nieokreślonych duż. gruczołów ślinowych części nosowej gardła (nasopharynx) części krtaniowej gardła (hypopharynx) innym i bliżej nieokreślonym umiejscowieniu w obrębie wargi, jamy ustnej i gardła zatok przynosowych międzybłoniak innych i nieokreślonych narządów moczowych oka nasady języka dziąsła podniebienia migdałka innych i niedokł. określonych narządów trawiennych łożyska moczowodu opon innych gruczołów wydzielania wewn. i struktur pokrewnych wtórny nowotwór złośliwy innych umiejscowień białaczka z komórek nieokreślonego rodzaju czerniak in situ D C C C,,,,,,,, C,, C C C C C C C C C C C C,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, C,, C C D,,,,,, Tabela. Lista kolejności powiatów wg wielkości standaryzowanych współczynników zachorowalności na nowotwory złośliwe ogółem wg płci r. Mężczyźni Kobiety

41 nr kolejny Nr kolejny wsp. Powiat standaryzowany nowomiejski, działdowski, olecki, braniewski, węgorzewski, M.Olsztyn, kętrzyński, giżycki, M.Elbląg, iławski, elbląski, lidzbarski, ełcki, gołdapski, olsztyński, szczycieński, nidzicki, mrągowski, bartoszycki, ostródzki, piski, wsp. Powiat standaryzowany nowomiejski, węgorzewski, M.Olsztyn, kętrzyński, gołdapski, bartoszycki, działdowski, olecki, giżycki, braniewski, iławski, olsztyński, lidzbarski, ostródzki, mrągowski, nidzicki, M.Elbląg, piski, szczycieński, elbląski, ełcki,. Zgony na nowotwory złośliwe w województwie warmińsko mazurskim r. Rysunek. Struktura zgonów wg przyczyn w województwie warmińsko mazurskim w r.

42 % zewnętrzne przyczyny, choroby ukł. moczowopłciowego choroby ukł. kostnostawowego, mięśniowego i tkanki łącznej,, choroby ukł. trawiennego, choroby ukł. oddechowego, choroby ukł. krążenia, choroby ukł.nerwowego, zaburzenia wydzielania wewnętrznego choroby krwi i narządów krwionośnych,, nowotwory,,,,,,,,,, Rysunek. Umieralność na nowotwory złośliwe ogółem w letnich grupach wieku mężczyźni i kobiety, r., mężczyźni, umieralność kobiety,,,, +,, grupy w iekow e Rysunek. Liczba zgonów na nowotwory złośliwe w latach, mężczyźni i kobiety

43 zgony mężczyźni kobiety Rysunek. Zgony na najczęstsze nowotwory złośliwe w województwie warmińsko mazurskim, mężczyźni r. krtani C, odbytnicy C, umiejscowień innych i niedokładnie określonych C, mózgu C, trzustki C,, pęcherza moczowego C okrężnicy C, gruczołu krokowego C,, żołądka C, oskrzela i płuca C,,,,,,,,,

44 Rysunek. Zgony na najczęstsze nowotwory złośliwe w województwie warmińsko mazurskim, kobiety r., wątroby i PŻW C, umiejscowień innych i niedokładnie określonych C, mózgu C, szyjki macicy C, trzustki C, jajnika C żołądka C, okrężnicy C,, sutka C, oskrzela i płuca C Mapa. Rozkład geograficzny umieralności na nowotwory złośliwe ogółem w województwie warmińsko mazurskim, r. (współczynniki surowe na ), mężczyźni Elbląg, braniewski, gołdapski, bartoszycki, węgorzewski, kętrzyński, lidzbarski, elbląski, giżycki, olsztyński, ostródzki, iławski, Olsztyn, nowomiejski,, ełcki, mrągowski, piski, szczycieński, nidzicki, działdowski, olecki,

45 Mapa. Rozkład geograficzny umieralności na nowotwory złośliwe ogółem w województwie warmińsko mazurskim, r. (współczynniki surowe na ), kobiety Elbląg, braniewski, gołdapski, bartoszycki, kętrzyński, lidzbarski, elbląski, węgorzewski, olecki, giżycki, olsztyński, mrągowski, ostródzki, ełcki, piski, Olsztyn, iławski, szczycieński, nowomiejski, nidzicki, działdowski, Tabela. Zgony na najczęstsze nowotwory złośliwe wg częstości występowania w r. MĘŻCZYŹNI Nowotwór złośliwy oskrzela i płuca żołądka gruczołu krokowego okrężnicy pęcherza moczowego trzustki mózgu umiejscowień innych i niedokładnie określonych odbytnicy krtani ICD liczba bezwzględna współczynnik surowy współczynnik standardowy wskaźnik struktury C C C C C C C,,,,,,,,,,,,,,,,,,, C,,, C C,,,,,,

46 KOBIETY Nowotwór złośliwy oskrzela i płuca sutka okrężnicy żołądka jajnika trzustki szyjki macicy mózgu umiejscowień innych i niedokładnie określonych wątroby i PŻW ICD liczba współczynnik współczynnik bezwzględna surowy standardowy wskaźnik struktury C C C C C C C C C,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, C,,, Tabela. Zgony na nowotwory złośliwe wg umiejscowienia i płci mężczyźni, r. Nowotwór złośliwy ICD Liczba bezwzględ na Wsp. sur Wsp. stand. na wskaźnik kolejność struktury występow ania Ogółem CD,, wargi nasady języka innych i nieokreślonych części języka dziąsła dna jamy ustnej podniebienia innych i nieokreślonych części jamy ustnej ślinianki przyusznej innych i nieokreś. duż. gruczołów ślinowych migdałka części ustnej gardła części nosowej gardła zachyłka gruszkowatego części krtaniowej gardła innym i bliżej nieokreślonym umiejscowieniu w obrębie wargi, jamy ustnej i gardła przełyku C C C C C C,,,,,,,,,,,,,, C C,,,,,, C C C C C C,,,,,,,,,,,,,,,,,, C C,,,,,,

47 żołądka jelita cienkiego okrężnicy zgięcia esiczoodbytniczego odbytnicy odbytu i kanału odbytu wątroby i PŻW pęcherzyka żółciowego innych i nie okreś. części dróg żółciowych trzustki innych i niedok. okreś. narządów trawiennych jamy nosowej i ucha środkowego zatok przynosowych krtani tchawicy oskrzela i płuca grasicy serca, śródpiersia i opłucnej innych i niedokł. okreś. części ukł. oddech. i narządów klatki piersiowej kości i chrąstki stawowej kończyn kości i chrząstki stawowej o innym i nieokreślonym umiejscowieniu czerniak złośliwy skóry inne nowotwory złośliwe skóry międzybłoniak mięsak Kaposi'ego nerwów obwodow. i autonom. ukł. nerwowego przestrzeni zaotrzewnowej i otrzewnej tkanki łącznej i innych tkanek miękkich sutka sromu pochwy szyjki macicy trzonu macicy nieokreślonej części macicy jajnika innych i nieokreś. żeń. narządów płciowych łożyska prącia gruczołu krokowego C C C C C C C C,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, C C,,,,, C C C C C C C C,,,,,,,,,,,,,,,,,,, C,,, C,,, C C C C C,,,,,,,,,,,, C, C,,, C,,, C C C C C C C,,,,,,,,, C, C C C,,,,,,

48 jądra innych i nieokreś. męs. narządów płciowych nerki za wyjątkiem miedniczki nerkowej miedniczki nerkowej moczowodu pęcherza moczowego innych i nieokreślonych narządów moczowych oka opon mózgu rdzenia kręgowego, nerwów czaszkowych i innych części centralnego syst. nerwowego tarczycy nadnerczy innych gruczołów wydzielania wewnętrznego i struktur pokrewnych umiejscowień innych i niedokł. określonych wtórne i nieokreślone węzłów chłonnych wtórne nowotwory złośliwe układu oddechowego i trawiennego wtórny innych umiejscowień bez określenia jego umiejscowienia choroba Hodgkina chłoniak nieziarniczy guzkowy (grudkowy) chłoniaki nieziarnicze rozlane obwodowy i skórny chłoniak z komórek T inne i nieokreślone postacie chłoniaków nieziarniczych łośliwe choroby immunoproliferacyjne szpiczak mnogi i nowotwory z komórek plazmatycznych białaczka limfatyczna białaczka szpikowa białaczka monocytowa inne białaczki określonego rodzaju białaczka z komórek nieokreślonego rodzaju C,,, C,,, C,,, C C C,,,,, C, C C C,,,,,,, C,,, C C,,,, C,,, C,,, C, C, C C C,,,,,, C C,,,,,, C,,, C,,, C, C,,, C C C C,,,,,,,,, C, inny i nieokreślony tk. limfatycznej, krwiotwórczej i tkanek pokrewnych C,,,

49 niezależnych mnogich umiejscowień rak in situ jamy ustnej, przełyku i żołądka rak in situ innych i nieokreś. części narządów trawiennych rak in situ ucha środ. i ukł. oddechowego czerniak in situ rak in situ skóry rak in situ sutka rak in situ szyjki macicy rak in situ innych i nieokreś. narządów płciowych rak in situ innych i nieokreślonych umiejscowień C, D, D, D D D D D,,,,, D, D, Tabela. Zgony na nowotwory złośliwe wg umiejscowienia i płci kobiety, r. Nowotwór złośliwy Ogółem wargi nasady języka innych i nieokreślonych części języka dziąsła dna jamy ustnej podniebienia innych i nieokreś. części jamy ustnej ślinianki przyusznej innych i nieokreślonych dużych gruczołów ślinowych migdałka części ustnej gardła części nosowej gardła zachyłka gruszkowatego części krtaniowej gardła innym i bliżej nieokreś. umiejscowieniu w obrębie wargi, jamy ustnej i gardła przełyku żołądka jelita cienkiego okrężnicy zgięcia esiczoodbytniczego odbytnicy Liczba bezwzgl ędna ICD Wsp surowy na,,,,,,,,,,,,,,,,,, CD C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C C Wsp standaryz owany Wskaź kolejność nik występowa stuktury nia,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

50 odbytu i kanału odbytu wątroby i PŻW pęcherzyka żółciowego innych i nie określonych części dróg żółciowych trzustki innych i niedokładnie określonych narządów trawiennych jamy nosowej i ucha środkowego zatok przynosowych krtani tchawicy oskrzela i płuca grasicy serca, śródpiersia i opłucnej innych i niedokł. określ. części ukł. oddechowego i narząd. Kl. piersiowej kości i chrąstki stawowej kończyn kości i chrząstki stawowej o innym i nieokreślonym umiejscowieniu czerniak złośliwy skóry inne nowotwory złośliwe skóry międzybłoniak mięsak Kaposi'ego nerwów obwodowych i autonomicznego układu nerwowego przestrzeni zaotrzewnowej i otrzewnej tkanki łącznej i innych tkanek miękkich sutka sromu pochwy szyjki macicy trzonu macicy nieokreślonej części macicy jajnika innych i nieokreś. żeń. narządów płciowych łożyska prącia gruczołu krokowego jądra innych i nieokreślonych męskich narządów płciowych nerki miedniczki nerkowej moczowodu pęcherza moczowego innych i nieokreślonych narządów moczowych oka opon mózgu C C C,,,,,,,,, C,,, C,,, C,, C C C C C C C,,,,,,,,,,,,,,,,,, C C,,, C,,, C C C C,,,,,,, C,,, C C C C C C C C C,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, C,,, C C C C C C C C C,,,,, C C C C,,,

51 rdzenia kręgowego, nerwów czaszk. i innych części centr. Syst. nerwowego tarczycy nadnerczy innych gruczołów wydzielania wewnętrznego i struktur pokrewnych umiejscowień innych i niedokładnie określonych wtórne i nieokreślone węzłów chłonnych wtórne nowotwory złośliwe ukł. oddechowego i trawiennego wtórny nowotwór złośliwy innych umiejscowień bez określenia jego umiejscowienia choroba Hodgkina chłoniak nieziarniczy guzkowy (grudkowy) chłoniaki nieziarnicze rozlane obwodowy i skórny chłoniak z kom. T inne i nieokreślone postacie chłoniaków nieziarniczych złośliwe choroby immunoproliferacyjne szpiczak mnogi i nowotwory z komórek plazmatycznych białaczka limfatyczna białaczka szpikowa białaczka monocytowa inne białaczki określonego rodzaju białaczka z komórek nieokreślonego rodzaju inny i nieokreślony tkanki limfatycznej, krwiotwórczej i tkanek pokrewnych nowotwory złośliwe niezależnych mnogich umiejscowień rak in situ jamy ustnej, przełyku i żołądka raki in situ innych i nieuk. części narządów trawiennych rak in situ ucha środkowego i układu oddechowego czerniak in situ rak in situ skóry rak in situ sutka rak in situ szyjki macicy rak in situ innych i nieokreślonych narządów płciowych rak in situ innych i nieokreślonych umiejscowień C,,, C C,,,,,, C C,,, C C C C C,,,,,, C,,, C C,,,,,, C,,, C,, C,, C C C C,,,,,,,,, C C C D D D D D D D D D

52 Tabela. Wskaźniki zachorowania/zgony na nowotwory złośliwe wg płci i umiejscowienia r. CD C C C,,, kobiety,,,, ICD mężczyźn i C C,, kobiety, ICD mężczyźn i C C,#, ICD mężczyźn i kobiety ICD mężczyźn i kobiety,#, C C,#, #, # C,, C,, C,, C C C,,,,,,, C C C C C C C,,,,,,,,,,,,,, C C C C C C C,,,,,, # C, #, C C C,,, #,, #, C, C,, C,, C, C,, C,,, C C C C C C,,,,,, # C, ICD mężczyźni kobiety C,, C ICD mężczyźni kobiety C C C C C D D,,,# #, C # ICD mężczyźni kobiety, C # C C,,, C C,,,, C C,, C C,, C C C C C C C C C C C C C,,#,,,,,#,,,,,#,, C C C C C C C C C C C C,,,,,,,,,,,,,,,,#,,, brak odnotowanych zachorowań i zgonów brak odnotowanych zgonów # brak odnotowanych zachorowań D D D D D D D

53

54 INSTRUKCJA WYPEŁNIANIA KARTY ZGŁOSZENIA NOWOTWORÓW ZŁOŚLIWYCH Zasady Ogólne Karta Zgłoszenia Nowotworu Złośliwego MZ/Na służy do zgłaszania wykrytych przypadków nowotworów złośliwych oraz raka in situ przez placówki publicznej i niepublicznej służby zdrowia na terenie całego kraju. Kartę należy wypełniać: przy pierwszym rozpoznaniu lub podejrzeniu nowotworu, przy wizytach kontrolnych, w czasie których zostanie stwierdzona zmiana mająca związek z rozpoznaną chorobą, na podstawie aktu zgonu, jeśli przyczyną zgonu był nowotwór złośliwy. Zgłoszeniu podlegają choroby nowotworowe oznaczone w X rewizji Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych numerami CC oraz DD. ZASADY WYPEŁNIANIA KARTY Kartę należy wypełniać czytelnie czarnym lub niebieskim długopisem używając drukowanych liter, a pola kodowe zaznaczać symbolem X wewnątrz obszaru pola. Nie należy wypełniać pól oznaczonych szarym kolorem (nr,,,, ) Pole. Należy zaznaczyć, czy pacjent ma wypełnianą kartę KZNZ po raz pierwszy, czy jest to jego kolejna karta. Pole. Nie wypełniać (wypełnia regionalny rejestr onkologiczny). Pole. Należy wstawić nazwę lub stempel jednostki zgłaszającej oraz wpisać jej numer REGON. Pole. Należy wpisać pełny numer PESEL Pole. Należy wpisać datę urodzenia według ustalonego formatu: rrrr/mm/dd. Pole. Należy zaznaczyć znakiem X odpowiednią płeć. Pole. Należy wpisać aktualne nazwisko pacjenta Pole. Należy wpisać imię (imiona) pacjenta. Pole. Przy zmianie nazwiska należy podać również to nazwisko, które pacjent nosił w czasie postawienia pierwszej diagnozy czy poprzednich zgłoszeń. Pole. Należy wpisać miejscowość, w której pacjent jest zameldowany na stałe. Pole. Nie wypełniać (wypełnia Rejestr Nowotworów Złośliwych). Pole. Należy wpisać ulicę, nr domu i mieszkania pacjenta w miejscu zameldowania. Pole. Należy wpisać gminę, w której leży miejscowość. Pole. Należy wpisać powiat, w którym leży miejscowość. Pole. Należy wpisać województwo, w którym leży miejscowość.

55 Pole. Należy zaznaczyć znakiem X rodzaj wykonywanego zajęcia. Pole. Należy zaznaczyć znakiem X wykształcenie pacjenta. Pole. Należy wpisać datę rozpoznania nowotworu według ustalonego formatu: rrrr mm dd. Pole. Należy wpisać datę porady ambulatoryjnej według ustalonego formatu: rrrr mm dd. Pole. Należy wpisać datę przyjęcia do szpitala według ustalonego formatu: rrrr mm dd. Pole. Należy wpisać datę wypisu ze szpitala według ustalonego formatu: rrrr mm dd. Pole. Należy wpisać datę zgonu pacjenta według ustalonego formatu: rrrr mm dd. Pole. Należy zaznaczyć znakiem X miejsce zgonu pacjenta (hospicjum należy do kategorii inne ). Pole. Należy zaznaczyć znakiem X przyczynę zgonu pacjenta. Pole. Pola kodowego nie wypełniać. W miejscu na opis należy wpisać rozpoznanie kliniczne z dokładnym umiejscowieniem nowotworu (także tkanki krwiotwórczej i układu chłonnego), precyzując czy chodzi o umiejscowienie pierwotne czy przerzut a pierwotny punkt wyjścia nowotworu jest nieznany. Pole. Należy zaznaczyć, czy rozpoznany nowotwór jest pierwszym nowotworem, czy jest to kolejny różny histologicznie nowotwór. Nie należy zakreślać pól w wypadku przerzutów. Pole. W wypadku nowotworów umiejscowionych w narządach parzystych należy podać stronę ciała pacjenta, po której znajduje się nowotwór. Pole. Pola kodowego nie wypełniać. W miejscu na opis należy wpisać rozpoznanie histopatologiczne Pole. Jeżeli chory nie miał badania histopatologicznego, w polu należy zakreślić "nie pobrano materiału do badania". Jeżeli nie otrzymano jeszcze wyniku badania, należy zakreślić "pobrano wycinek badanie w toku". Jeżeli wynik badania był ujemny, należy zakreślić "wynik negatywny", zaś jeśli badanie potwierdziło występowanie nowotworu należy podać pełne rozpoznanie histopatologiczne lub zakreślić "wynik pozytywny". Pole. Należy zakreślić stadium zaawansowania choroby nowotworowej w klasyfikacji TNM. Pole. Jeśli diagnostyka TNM nie jest możliwa, należy określić stadium zaawansowania choroby. Pole. Jeżeli nie wykonano badania histopatologicznego, należy zakreślić jakie inne badania były podstawą rozpoznania nowotworu. Wskazywanie innych badań, których rezultat nie posiada istotnej wartości diagnostycznej jest niecelowe. Laparotomię należy zaznaczyć jako operację wywiadowczą. Pole. Należy określić jakie metody leczenia skojarzonego zastosowano u pacjenta (kolejność nieistotna) Pole. Należy zakreślić, jakiemu leczeniu przeciwnowotworowemu nieskojarzonemu poddano dotychczas pacjenta. (Operacja wywiadowcza nie jest leczeniem chirurgicznym). Możliwe zaznaczenie kilku pól. Pole. Należy określić rodzaj leczenia, zaznaczając jedną z przewidzianych na karcie możliwości.