1 Dłonie i Słowo. Magazyn Towarzystwa Pomocy Głuchoniewidomym. Jolanta Golańska - - Wolontariuszem Roku w TPG s. 4

Transkrypt

1 2016 rok 1 Dłonie i Słowo Magazyn Towarzystwa Pomocy Głuchoniewidomym Jolanta Golańska Wolontariuszem Roku w TPG s. 4 Jolanta Golańska - - Wolontariuszem Roku w TPG s. 4 Głuchoniewidomi w Norwegii s. 16 Samochody bez kierowcy s. 27 Zapiecek artystyczny s. 40

2 spis treści List od redakcji 3 Elżbieta Gubernator-Syposz TPG to najważniejsza część mojego życia 4 Jacek Kowalski Nominowani w konkursie na Wolontariusza Roku 2015 w TPG 8 Tydzień Osób Głuchoniewidomych w Norwegii 16 Sylwia Przybyszewska Dyktafon w roli aparatu fotograficznego 19 Kamil Kaczyński W wirtualnej pułapce 24 Karolina Kasprzak Samochody bez kierowcy rzeczywistość czy science-fiction 27 Mateusz Ciborowski Trzeba tylko chcieć 31 Joanna Pępko Jak okiełznać emocje 35 Urszula Podsiadło Kropla do kropli 37 Grzegorz Kozłowski Zapiecek artystyczny 40 Kazimierz Mądry Kronika wydarzeń 44 Bożena Więckowska Dłonie i Słowo Magazyn Towarzystwa Pomocy Głuchoniewidomym Nr 1 (84) / 2016 rok XX ISSN nakład: 1700 egz brajl Wydawca: ul. Deotymy 41, Warszawa tel./faks: tpg@tpg.org.pl Publikacja dofinansowana przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych

3 zapiecek artystyczny Kazimierz Mądry Prezentujemy twórczość głuchoniewidomego Kazimierza Mądrego z Wielkopolskiej Jednostki TPG. Autor porozumiewa się językiem migowym odbieranym wzrokiem. Bardzo lubi opowiadać żarty, pisać wiersze i grać w szachy. KARNAWAŁ i WALENTYNKI Koordynator TPG przy Wielkopolska Jednostka, aktywność wszyscy głuchoniewidomi, regenerujemy ciała i ducha, na bal kolorowo przebierani, atrakcja i konkursach i zabawach, walc, tango tańczymy, akceptujemy z sercem maluje, ładny balonik z sercem niesie, impreza wspólna, wszyscy jesteśmy zakochani, akceptujemy z sercem miłości, latami czas utrzymujemy młodość, eliksir wypijemy, na parkiecie, bawimy się hucznie, tango, walc tańczymy, y-to igrek tajemnica, co kryje w sercu czułe, niespodzianka, ale jakie? kup czekoladki dla miłego serca, idziemy razem z sercem, tam gniazdo buduje. 40

4 SADZAWKA Spacerem w parku w Muszynie, Annę spotkałem w parku koło sadzawki, dzisiaj masz czas wolny, zapraszam na wspólny spacer na mostek, Anno chodź zobacz na dole nie ma wody, wyczerpana woda, bo wymaga remontu, klinkiery, cegły, posadzki układają, Anna zawsze pamięta i wspomnienia w Muszynie. LORMA Latami czas ucieka, obniżył ostrość widzenia, regeneracja wzroku niemożliwa, musimy nauczyć się alfabet palcowy za pomocą dotyku i kreślenie na dłonie, akceptujemy i uśmiecham idziemy naprzód. WARSZAWA Wiejska to ulica, dalej Aleje Ujazdowskie, rok budowy XV wieku, Sejm i Senat. Zygmunt III Waza był królem i pierwszym stolicy Warszawy, August Stanisław Poniatowski był ostatni królem. Wycieczkowicze poszliśmy śladami traktu królewskiego, atrakcje,wrażenia z uśmiechem wspominamy. 41

5 WYCIECZKA Wszyscy głuchoniewidomi na szczyt góry, y-to igrek tajemnica, co kryje się w zamku? chodzimy z trudem pod górą, i zmęczony, spocony, efekt podciągania się za pomocą poręczy, czują zadowolenie, wszyscy odetchnęli z ulgą, zdobyty szczyt góry przez głuchoniewidomych, krajobraz piękny widok, panorama na Muszyna, aktywności dziękujemy organizatorom TPG. MOTYWACJA MOJE MARZENIE, OAZA SPOKOJU, TARAS WIDOKOWY, YORK GŁASKAMY, WYCHODZIMY NA SPACER, ALEJĄ W PARKU, ĆWIERKAJĄ PTAKI, JUŻ NIEDŁUGO TUŻ TUŻ WIOSNA, AKTYWNOŚCI TO MOTYWACJA. Uwaga; można czytać cztery sposoby: 1. z lewe na prawo z góry na dół, 2. z lewe na prawo z dołu do gory, 3. z prawe na lewo z góry na dół, 4. z prawe na lewo z dołu do góry. 42

6 Komentarz: Wiersze Kazimierza Mądrego bardzo mnie ujęły. To twórczość nie tylko intrygująca (a momentami wzruszająca) poetycką prostotą i oszczędnością, ale także fascynująca z punktu widzenia językoznawcy. Choć spisane za pomocą polszczyzny, są one poniekąd zawieszone między dwoma światami językowymi. Ich autor jest głuchym od urodzenia użytkownikiem polskiego języka migowego (PJM)Większość słyszących Polaków nie zdaje sobie sprawy z tego, że PJM to język odrębny od polszczyzny, nie tylko pod względem kanału przekazu (którym jest trójwymiarowa przestrzeń, a nie fonia), ale co o wiele istotniejsze także pod względem gramatycznym. Oznacza to, że zdania migowe budowane są zazwyczaj zupełnie inaczej niż ich polskie odpowiedniki. Różnice dotyczą nie tylko kolejności słów, ale także samego ich doboru, typowych połączeń, zakresów znaczeniowych. W PJM nie występuje odmiana przez przypadki, rodzaje, czasy itd. Z tych wszystkich względów polszczyzna jest dla większości Głuchych językiem drugim, którego muszą nauczyć się tak jak obcokrajowcy. Dla społeczności tej PJM stanowi narzędzie nie tylko komunikacji, ale też wyrażania siebie samego, w tym ekspresji poetyckiej. Głusi postrzegają, odczuwają i rozumieją otaczający świat w PJM. To oznacza, że głuchota jest podstawą ich tożsamości społecznej, kulturowej i językowej, a nie wyłącznie niepełnosprawnością. Dotyczy to w szczególności osób, które urodziły się z ubytkiem słuchu lub ogłuchły we wczesnym dzieciństwie, w wyniku czego używają PJM jako pierwszego i podstawowego narzędzia komunikacji. Migający Głusi są w naszym społeczeństwie mniejszością językową. Dr Paweł Rutkowski Kierownik Pracowni Lingwistyki Migowej Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego 43