Polonia suma en colegios y liceos más de estudiantes de español
|
|
- Sylwia Bednarczyk
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 VERANO 2016.qxp_FEBRERO.qxd 23/7/16 12:23 Página ejemplares egz núm/nr 43 Verano - Lato 2016 ISSN GRATUITO - BEZPŁATNA Polonia suma en colegios y liceos más de estudiantes de español W polskich gimnazjach i liceach języka hiszpańskiego uczy się 86 tysięcy osób ENTREVISTA / WYWIAD Adam Kozanecki
2 VERANO 2016.qxp_FEBRERO.qxd 23/7/16 12:23 Página 2 2 análisis Las Secciones Bilingües y el español en Polonia Representación de Hotel Splendor por el Liceo II "Marii Konopnickiecj" de Katowice, ganador del XI Concurso de Teatro Escolar en español organizado por la Consejería de Educación. CoNSEjERía Sztuka Hotel Splendor w wykonaniu uczniów II Liceum im. Marii Konopnickiej w Katowicach zwycięzców XI Konkursu Teatrów Szkolnych w języku hiszpańskim organizowanego przez Biuro Radcy ds. Edukacji. VaRSoVIa. Según la más reciente base de datos de Ethnologue. Languages of the world, podríamos afirmar que el español es, de entre las más de siete mil lenguas vivas en nuestro mundo, una de las que mayor pasión genera a nivel global. El español es actualmente, con sus más de 548 millones de hablantes, la segunda lengua más hablada en todo el planeta tras el chino mandarín y agrupa un gran número de estudiantes que ya supera los 21 millones a lo largo y ancho de la Tierra. Polonia, en los últimos 20 años no solo no es ajena a este interés, sino que evidencia una pujanza creciente por nuestro idioma. En el sistema educativo polaco, el español es una de las seis lenguas ofertadas de manera obligatoria en la Educación Secundaria que está teniendo en los últimos años un crecimiento espectacular. El español comienza a tener verdadera presencia en las lindes de este territorio de la Europa oriental y, como lengua extranjera, en todos los colegios y liceos de Polonia suma ya más de estudiantes. a día de hoy sigue aumentando, lo que evidencia el creciente interés de la sociedad polaca por el español y por lo español, así como la constatación de la utilidad de su aprendizaje a raíz del notable incremento de las relaciones económicas, sociales e institucionales entre Polonia y el mundo hispánico. El sistema educativo polaco concede una gran importancia al estudio de lenguas extranjeras, que en la actualidad es obligatorio a partir del primer curso de Educación Primaria, así como desde el comienzo de la Educación Secundaria Básica, donde se insta al alumno a escoger dos lenguas extranjeras. al final de la Educación Secundaria Superior, los alumnos se examinan por lo menos de una lengua en el examen de Matura. La realización de esta prueba comprende un nivel básico, uno ampliado y otro bilingüe. Es en este último donde el español alcanzado pretende estar orientado a la consecución de habilidades bilingües, lo que despeja dudas sobre los niveles que pueden alcanzar estos alumnos. El programa de Secciones Bilingües (SSBB), gestionado desde la Consejería de Educación en Polonia, ha propulsado el estudio y el interés por el español desde los años 90 hasta la actualidad dentro del acuerdo entre el Ministerio de Educación Nacional de la República de Polonia y el Ministerio de Educación y Cultura de España, firmado en mayo de En la actualidad, las SSBB cuentan con 14 liceos y 7 gimnazjums. así, tras casi veinticinco años, se halla plenamente asentado en el país y cuenta con centros en las principales ciudades de Polonia (Białystok, Bydgoszcz, Cracovia, Gdańsk, Varsovia, Katowice, Lublin, Poznań, Radom, Wrocław, Szczecin y Łodz). Del mismo modo, fruto de la cooperación entre la Consejería de Educación y el Ministerio de Educación Nacional de Polonia, se han cerrado distintos acuerdos que han permitido, en los dos últimos años, la apertura de 24 nuevas Secciones Bilingües de español en Gimnazjums atendidos por profesorado del Ministerio de Educación Polaco (MEN), ampliando de este modo la cobertura a tres nuevas ciudades (Toruń, opole, Rzeszów). En total, ya son más de alumnos los que integran las SSBB de español en Polonia. El programa de SSBB con idioma español en Polonia, que también cubre otros países de Europa Central y Europa oriental, complementa el currículo polaco durante los tres años de enseñanza secundaria superior con materias impartidas en español, tales como Lengua y Literatura, Geografía e Historia. De este modo, los alumnos de SSBB no solo aprenden la gramática de nuestra lengua sino que la interiorizan a través de diferentes marcos culturales e históricos en un horario intensivo. El sentido último del programa es conseguir que los alumnos polacos salgan de la enseñanza secundaria con el máximo nivel de español y que incluso piensen ya en la lengua cervantina. El objetivo final pasa por que los alumnos obtengan tanto la Matura polaca como el Título de Bachiller español. Como muestra de este enorme elenco de posibilidades culturales con que los alumnos de las SSBB cuentan gracias al programa ya descrito, la Consejería de Educación no solo se encarga de fomentar el estudio del español en estas escuelas
3 VERANO 2016.qxp_FEBRERO.qxd 23/7/16 12:23 Página sino que incorpora la presencia de profesores españoles especializados por materias y adscritos a los centros que albergan SSBB. además, la Consejería de Educación en Polonia es la encargada de dar a conocer a los alumnos otras actividades extracurriculares. Una de las más elogiadas es el Concurso Escolar de Teatro en español, para el que se preparan y alcanzan unos niveles excelentes tanto en la fase nacional como en una posterior internacional, celebrada este año en Praga y que contó con la presencia de las SSBB de Katowice y Cracovia (primer y segundo premio de la edición nacional, respectivamente). asimismo, la Consejería organiza diferentes jornadas de formación de profesorado polaco y español en lengua extranjera (Encuentro ELE en Polonia, jornadas de Formación para Coordinadores de las SSBB...) con el fin de satisfacer las necesidades y ambiciones de nuestros enseñantes. Los alumnos cuentan a su vez con el boletín trimestral de la Consejería, Enlace, donde se cubren todos los eventos de los que podemos disfrutar durante el transcurso del año académico, algunos tan interesantes como el Concurso de Fotomontaje o el de escritura de Giner de los Ríos, donde los alumnos participan y hacen gala de una creatividad encomiable, así como reciben un premio para viajar a España con el que pueden continuar su aprendizaje de inmersión lingüística. También, a través de las redes sociales (Facebook, Twitter...), se divulgan regularmente actividades de interés para el alumnado que estudia español. asimismo, las olimpiadas de español organizadas por la asociación Neofilológica Polaca en Poznań constituyen otra prestigiosa cita anual con el español. En lo referente a las universidades polacas, actualmente estudian español ya más de alumnos. La colaboración en materia universitaria permite el intercambio de estudiantes y profesores entre universidades de España y Polonia. Del mismo modo, los alumnos de las SSBB de español tienen acceso a 4 becas para la realización de sus carrera en España, financiadas por la Universidad de Granada. Todas estas actuaciones configuran un marco de cooperación bilateral enormemente satisfactorio, en el que el compromiso de las autoridades educativas de Polonia y España posibilita una notable presencia de la cultura española que permite seguir cautivando a todos aquellos que, algún día, tomando un café al sol de una terraza, profundizando en sus estudios académicos o progresando en su carrera profesional, puedan sentirse orgullosos de hablar la lengua española. JOAQUÍN TAMARA ESPOT (Consejero de Educación de España en Polonia) apertura oficial de la SB de español en Torun con el Consejero de Educación español, joaquín Tamara. CoNSEjERía Radca ds. Edukacji Ambasady Hiszpanii w Polsce Joaquín Tamara na oficjalnym otwarciu sekcji dwujęzycznej z językiem hiszpańskim w Toruniu. VII Encuentro de Español Lengua Extranjera en Polonia (23-24 de abril), organizado por la Consejería de Educación. CoNSEjERía VII Spotkanie Nauczycieli Języka Hiszpańskiego w Polsce zorganizowanie kwietnia przez Biuro Radcy ds. Edukacji Ambasady Hiszpanii w Polsce. Entrega de premios Concurso literario Giner de los Rios CoNSEjERía Wręczenie nagród Konkursu literackiego Giner de los Ríos 2016.
4 VERANO 2016.qxp_FEBRERO.qxd 23/7/16 12:23 Página 4 4 analiza Sekcje dwujęzyczne i język hiszpański w Polsce Primer encuentro de cooperación entre la Conferencia de rectores de las Universidades Españolas (CRUE) y su homóloga polaca (KRaSP). CoNSEjERía Pierwsze spotkanie dotyczące współpracy Konferencji Rektorów Uniwersytetów Hiszpańskich (CRUE) i Polskich (KRASP). WaRSZaWa. Według najnowszej edycji publikacji Ethnologue. Languages of the world, wśród istniejących na świecie ponad siedmiu tysięcy języków żywych język hiszpański należy do języków budzących największe zainteresowanie na poziomie globalnym. Posługuje się nim obecnie ponad 548 milionów ludzi, co czyni z niego drugi po języku mandaryńskim język świata pod względem liczby użytkowników. jako języka obcego uczy się go już ponad 21 milionów uczniów na całej kuli ziemskiej. Na tym tle Polska nie jest wyjątkiem. W ostatnich 20 latach dał się zauważyć znaczny wzrost zainteresowania naszym językiem. W polskim systemie oświaty język hiszpański jest jednym z sześciu oferowanych obowiązkowych języków obcych w gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych. W ostatnich latach odnotowuje się spektakularny wzrost liczby uczących się go uczniów. Zaczyna się on coraz bardziej liczyć w tym kraju na styku Europy Środkowej i Wschodniej jako języka obcego w polskich szkołach uczy się go już ponad 86 tysięcy uczniów. obecnie liczba ta ciągle wzrasta, co jest dowodem rosnącego zainteresowania polskiego społeczeństwa językiem hiszpańskim oraz wszystkim, co związane z Hiszpanią. Dowodzi to również, że pojawiło się w nim przekonanie o przydatności języka hiszpańskiego, które wynika z zauważalnego zacieśnienia kontaktów gospodarczych, społecznych oraz instytucjonalnych między Polską a krajami hiszpańskojęzycznymi. Polski system oświaty przywiązuje dużą wagę do nauczania języków obcych. Wszyscy uczniowie od pierwszej klasy szkoły podstawowej obowiązkowo uczą się języka obcego, a przy rozpoczęciu nauki w gimnazjum muszą wybrać drugi język obcy. Na koniec liceum uczniowie zdają egzamin maturalny z co najmniej jednego języka obcego. Egzamin ten może być zdawany na poziomie podstawowym, rozszerzonym lub dwujęzycznym. Na tym ostatnim, najwyższym poziomie, osiągnięty poziom języka hiszpańskiego zbliża się do kompetencji w języku ojczystym, co rozwiewa wątpliwości co do poziomu języka, jaki są w stanie osiągnąć uczniowie. Program sekcji dwujęzycznych, zarządzany przez Biuro Radcy ds. Edukacji ambasady Hiszpanii w Polsce, od lat 90 do dziś promuje naukę języka hiszpańskiego oraz zainteresowanie nim. Sekcje te zostały utworzone w ramach Porozumienia między Ministerstwem Edukacji Narodowej Polski a Ministerstwem Edukacji i Kultury Hiszpanii w sprawie tworzenia i funkcjonowania klas dwujęzycznych z językiem hiszpańskim, podpisanego w maju 1997 roku. Działają one w 14 liceach oraz 7 gimnazjach. jak widać, po niemal 25 latach (pierwsza sekcja dwujęzyczna w Polsce powstała w 1991 roku) program ten zdążył się już w pełni zadomowić w kraju; obecnie obejmuje szkoły w głównych miastach Polski (Białystok, Bydgoszcz, Kraków, Gdańsk, Warszawa, Katowice, Lublin, Poznań, Radom, Wrocław, Szczecin i Łódź). Dodatkowo w wyniku współpracy między Biurem Radcy ds. Edukacji ambasady Hiszpanii w Polsce a Ministerstwem Edukacji Narodowej zostały zawarte różne porozumienia pozwalające na otwarcie w ostatnich dwóch latach 24 nowych sekcji dwujęzycznych podległych Ministerstwu Edukacji Narodowej, które zatrudnia uczących w nich nauczycieli. W ten sposób zasięg sekcji dwujęzycznych poszerzył się o trzy nowe miasta: Toruń, opole i Rzeszów. Łącznie w sekcjach dwujęzycznych z językiem hiszpańskim w Polsce uczy się już ponad 3500 uczniów. Program sekcji dwujęzycznych z językiem hiszpańskim w Polsce, który obejmuje też inne kraje Europy Środkowej i Wschodniej, uzupełnia polski trzyletni program liceum o przedmioty nauczane w języku hiszpańskim, takie jak język oraz literatura hiszpańska, a także geografia i historia Hiszpanii. W taki sposób uczniowie sekcji dwujęzycznych nie tylko uczą się gramatyki naszego języka, ale także mogą ją przyswoić poprzez intensywne poznawanie historii i kultury, co jest możliwe dzięki odpowiedniej liczbie godzin. Główny sens programu to osiągnięcie stanu, kiedy polscy uczniowie po opuszczeniu liceum posługują się językiem Cervantesa najlepiej, jak tylko to możliwe, a nawet w nim myślą. Celem końcowym jest uzyskanie przez uczniów dwóch tytułów maturalnych: polskiej matury oraz hiszpańskiego Título de Bachiller. o ogromnym wachlarzu możliwości kulturalnych, na jaki dzięki wyżej opisanemu programowi mogą liczyć uczniowie szkół dwujęzycznych, świadczy nie tylko fakt, że Biuro Radcy ds. Edukacji zajmuje się popularyzacją języka hiszpańskiego w
5 VERANO 2016.qxp_FEBRERO.qxd 23/7/16 12:23 Página tych placówkach, ale również fakt, że w ramach programu sekcji dwujęzycznych zapewnia ono szkołom obecność wyspecjalizowanych w konkretnych przedmiotach oraz przypisanych do szkół hiszpańskich nauczycieli. oprócz tego Biuro Radcy ds. Edukacji organizuje dla uczniów różne wydarzenia pozaszkolne. jednym z najbardziej cenionych jest Konkurs Teatrów Szkolnych w języku Hiszpańskim. Uczniowie przygotowują się do niego i osiągają znakomite wyniki zarówno w konkursie krajowym, jak i w późniejszym konkursie międzynarodowym. Tegoroczny konkurs międzynarodowy odbył się w Pradze. Wzięli w nim udział uczniowie z sekcji dwujęzycznych w Katowicach i Krakowie (zajęli oni odpowiednio pierwsze i drugie miejsce w konkursie krajowym). Biuro organizuje również różne seminaria dla nauczycieli polskich i hiszpańskich (Encuentro ELE en Polonia, Seminaria Szkoleniowe dla Koordynatorów Sekcji Dwujęzycznych, etc.), które zaspokajają potrzeby oraz ambicje naszych nauczycieli. Dla uczniów natomiast przeznaczony jest wydawany przez Biuro Radcy ds. Edukacji kwartalnik Enlace, w którym relacjonowane są wszystkie wydarzenia, jakie odbywają się w ciągu roku szkolnego. Za przykład może służyć konkurs na fotomontaż czy konkurs literacki Giner de los Ríos, którego uczestnicy wykazują się Ganadoras de las olimpiadas de español 2016 en Poznan junto con el comité organizador y embajadores de España, Venezuela, Uruguay. CoNSEjERía Zwycięzcy Olimpiady Języka Hiszpańskiego 2016 w Poznaniu z komitetem organizacyjnym i ambasadorami Hiszpanii, Wenezueli i Urugwaju. ogromną kreatywnością, a zwycięzcy otrzymują jako nagrodę wyjazd do Hiszpanii, pozwalający im rozwijać swoją znajomość języka poprzez immersję językową. Z kolei za pośrednictwem serwisów społecznościowych (Facebook, Twitter, etc.) Biuro Radcy ds. Edukacji regularnie publikuje informacje dotyczące wydarzeń przeznaczonych dla uczących się języka hiszpańskiego. Kolejnym prestiżowym wydarzeniem, które gromadzi miłośników języka hiszpańskiego, jest organizowana corocznie przez Polskie Towarzystwo Neofilologiczne w Poznaniu olimpiada języka Hiszpańskiego. jeżeli chodzi o język hiszpański w polskim szkolnictwie wyższym, obecnie uczy się go ponad 46 tysięcy studentów. Dzięki współpracy między uniwersytetami istnieją programy wymiany studentów i wykładowców między uczelniami hiszpańskimi i polskimi. Dodatkowo uczniowie sekcji dwujęzycznych z językiem hiszpańskim mogą ubiegać się o przyznanie jednego z czterech stypendiów na studia na uniwersytecie w Grenadzie finansowanych przez tę uczelnię. Wszystkie te działania tworzą niezwykle zadowalające pole do współpracy, na którym wysiłki władz oświatowych Polski i Hiszpanii umożliwiają zauważalną obecność kultury hiszpańskiej. obecność ta pozwala przyciągać tych wszystkich, którzy być może któregoś dnia, siedząc w słoneczny dzień na tarasie z filiżanką kawy, studiując lub pnąc się po szczeblach swojej kariery zawodowej, poczują się dumni z tego, że mówią po hiszpańsku.
6 VERANO 2016.qxp_FEBRERO.qxd 23/7/16 12:23 Página 6 6 ECoNoMía Frustrará el Brexit la integración europea? Bartłomiej Malik, columnista VaRSoVIa. La Unión Europea decidió organizar una licitación para construir una puerta al tercer milenio. a la licitación se presentaron tres empresas: alemana, turca y polaca. La primera que compareció ante el comité de evaluación fue la empresa de alemania, que valoró el coste del encargo en 50 mil euros. Por qué tan caro? pregunta el presidente del comité. Un diseño alemán sólido y unos materiales alemanes sólidos tienen su precio responden los representantes de la empresa. La segunda que mostró su diseño, muy parecido a la propuesta alemana, fue la firma turca. Un concepto interesante, pero cuál es el precio? preguntan los miembros del comité. 25 mil euros responden los constructores turcos. El último en presentarse es el polaco. Explica el diseño, básicamente el mismo que el de alemania y Turquía, pero al escuchar la pregunta por el precio dispara 125 mil euros. El comité se queda ojiplático. El presidente, bien confundido, apenas logra soltar la pregunta por el porqué de un coste tan elevado. Su oferta es prácticamente igual a las anteriores! En esto, el polaco responde con calma 50 mil euros es la comisión para el honorable comité, 50 mil euros es la comisión para mi y 25 mil euros es para el turco, que alguien tendrá que construir esta puerta. Tamañas bromas políticas, que se cuentan por decenas, reflejan muy bien lo que mucha gente piensa sobre los absurdos de la Unión Europea. asimismo, expresan de forma muy acertada los argumentos de los euroescépticos en contra del proyecto europeo llamado Unión Europea. No tendría sentido divagar sobre lo verdadero o falso que tienen estas bromas. Lo importante es que el día 23 de junio el 51,9 % de los británicos dio crédito a las personas que presentaban a la UE como a un coloso que no es rentable, que está lleno de insensatez y que sirve solamente para el interés particular de alemania en un continente del que Gran Bretaña preferiría desinteresarse. Sin embargo, la realidad superó la forma del absurdo al que se alude en las bromas políticas. El día del referéndum la entrada más buscada en Google en Reino Unido fue la pregunta What is the EU?. The New York Times tachó la decisión británica del 23 de junio de este año de abandonar la UE del último aliento del Imperio, que duró desde Isabel I hasta Isabel II. Según los expertos, el Brexit puede acarrear consecuencias financieras y económicas muy serias para Gran Bretaña, pero también, lo que sería incluso peor, consecuencias políticas, al desembocar en la independencia de Escocia, Gales o en la unificación de Irlanda. a mi juicio, el pronóstico negativo es exagerado. Gran Bretaña, debido a su localización geopolítica, se las arreglará por si sola. El Brexit tendrá consecuencias mucho más severas para el continente, ya que significa el fin del proyecto político de integración europea, en el cual la gente está dispuesta a creer y a sacrificar mucho, sobre todo en lo financiero. Tras el Brexit ya no se puede hablar de la comunidad solidaria de países europeos. Corremos el peligro de que la Unión Europea se convierta en un eslogan vacío mantenido por una casta de funcionarios de la UE y por los países continentales más fuertes para sus propios intereses. a no ser que ya no sea así. al hablar de la integración europea, se podría parafrasear las palabras tan conocidas de Churchill: no cabe duda de que la Unión Europea no es un ente ideal, pero por el momento ninguna perspectiva es mejor para el futuro de Europa. Gran Bretaña ha sido uno de los países que más contribuían al presupuesto de la UE. Dejando de lado que para este país la cuenta de ganancias y pérdidas para de ser miembro de la UE es más complicada, hay que preguntar si se puede exigir que un toridades del reino Unido, abusan los inmigrantes y refugiados. Seguramente la amenaza principal tras el Brexit consistirá en la asimilación progresiva de los polacos que irán perdiendo su identidad nacional. La presión que enfrentarán para unificarse con la sociedad británica será muy fuerte y afectará a los hijos y nietos de los inmigrantes. Tras la caída del comunismo en Polonia, se entabló una cooperación fructífera entre Polonia y Gran Bretaña. Desde el año 1989 los británicos enviaron a Polonia, en el marco de distintos programas de apoyo, sobre todo dedicados a la agricultura, unos 120 millones de GPB. Gran Bretaña respaldó activamente el proceso de incorporación de Polonia a la UE. Teniendo en cuenta la misma actitud hacia la política del este, de seguridad y país miembro niegue sus intereses económicos. Durante la unificación de alemania, se acordó el mismo tipo de cambio para el marco de ambas partes del país. Desde el punto de vista económico, aquella decisión fue absurda, pero mereció la pena debido a los beneficios a largo plazo. Según comentan los especialistas, el motivo principal de la victoria de los euroescépticos en el referéndum radicó en el creciente miedo a la oleada de inmigrantes y refugiados. En 2011 un 20% de la sociedad británica correspondía a los inmigrantes, hijos de los inmigrantes. Se estima que en los años venideros este fenómeno irá cobrando fuerza. El miedo de los británicos a perder su identidad nacional y cultural parece justificado. No obstante, no puede haber explicación para la xenofobia. Últimamente son cada vez más frecuentes los incidentes y casos de violencia hacia los inmigrantes, también de Polonia. así las cosas, habría que plantearse la pregunta por las consecuencias del Brexit para Polonia y los polacos. Es un asunto crucial debido a la escala de la inmigración polaca a Gran Bretaña en los últimos años. De acuerdo con los expertos y con los polacos mismos que residen en las Islas, los emigrantes polacos no tienen que temer nada. al contrario de lo que se dice en las bromas políticas típicas, como la citada al principio, los trabajadores polacos son excelentes especialistas necesarios para la economía británica. Puede que haya dificultades en el acceso a las prestaciones sociales de las que, según la sociedad y las auenergética, los gobiernos de nuestros países cooperaron durante las cumbres de la UE. Sin lugar a dudas, la salida del Reino Unido de la UE debilitará la posición de Polonia durante tamañas negociaciones en el futuro. Cómo se desarrollará la cooperación entre nuestros países? Esto es difícil de prever. Nuestras relaciones bilaterales se ven reguladas por la Declaración Común de los Gobiernos de la República de Polonia, del Reino Unido y de Irlanda del Norte del día 24 de abril de 1991, firmada durante la visita oficial del presidente Lech Wałęsa a Gran Bretaña. En gran medida, el futuro queda indefinido, difícilmente se podría asumir la responsabilidad por unas previsiones demasiado aventuradas. Un jurista polaco de oxford, Mikołaj Barczentewicz ha observado que el referéndum de Gran Bretaña de ningún modo es vinculante y que seguramente pasarán unos años antes de que el Gobierno siguiente tome medidas para emprender el procedimiento de abandonar la UE. No se puede y no se debería resistir al proceso de la salida del Reino Unido de la UE en virtud del artículo 50 del Tratado sobre la UE. Si la integración europea ha de seguir siendo una idea atractiva, tiene que basarse en la decisión libre y soberana de cada país miembro. Y solo se puede hablar de una elección libre si existe la posibilidad de tomar decisiones contrarias, como la de abandonar la UE. justamente por eso el Brexit puede resultar beneficioso. Puede mostrar a los euroescépticos que la UE no es una herramienta totalitaria de opresión, sino una comunidad de países libres. Sin embargo, es más probable que el Brexit desencadene un proceso de tendencias centrífugas tanto en la UE como en los países miembros.
7 VERANO 2016.qxp_FEBRERO.qxd 23/7/16 12:23 Página GoSPoDaRKa Czy Brexit pogrzebie idee integracji europejskiej? Bartłomiej Malik, publicysta WaRSZaWa. Unia Europejska postanowiła zorganizować przetarg na budowę bramy prowadzącej w trzecie tysiąclecie. Do przetargu zgłaszają się trzy firmy niemiecka, turecka i polska. Przed komisja przetargową pierwsza zgłasza się firma niemiecka, która wyceniła budowę na 50 tysięcy euro. Dlaczego tak drogo? pyta przewodniczacy komisji. Solidny niemiecki projekt, solidne niemieckie materiały, to musi kosztować odpowiadają przedstawieciele firmy. jako druga przed komisją przedstawia swój projekt firma turecka, bardzo zbliżony do oferty niemieckiej. Ciekawy projekt, ale jaka jest cena? pytają członkowie komisji. 25 tysięcy euro proponują tureccy budowniczowie. jako ostatni przed komisją pojawia się Polak. Przedstawia projekt w zasadzie identyczny do oferty niemieckiej i tureckiej, lecz na pytania o koszt budowy odpowiada 125 tysiecy euro. Komisja z wrażenia spada z krzeseł. Skonsternowany przewodniczacy komisji przetargowej ledwo zdołał wyrzucić z siebie pytanie o przyczyny tak wysokich kosztów. Przecież pańska oferta jest w zasadzie identyczna jak poprzednie?! Na to Polak odpowiada spokojnie 50 tysięcy euro to prowizja dla szanownej komisji, 50 tysięcy euro to prowizja dla mnie, a 25 tysięcy jest dla Turka, bo ktoś w końcu musi wybudować tę bramę. Takie polityczne dowcipy, których znaleźć można bardzo dużo, dobrze odpowiadają przekonaniu wielu ludzi o absurdach panujących w Unii Europejskiej. Dobrze oddają także sposoby argumentacji eurosceptyków przeciwko projektowi politycznemu zwanemu Unią Europejską. Na próżno można rozwodzić się, ile w takich dowcipach jest prawdy, a ile zmyślenia. Ważne, że 23 czerwca aż 51,9 % Brytyjczyków uwierzyło ludziom, przedstawiającym Unię Europejską jako nieopłacalny finansowo, przepełniony absurdami moloch, służacy realizacji niemieckich interesów na kontynencie, od którego lepiej dla Wielkiej Brytanii się odciąć. Rzeczywistość przewyższyła jednak konwencję absurdu wykorzystywaną w politycznych dowcipach. W dniu referendum jednym z najczęstszych haseł wprowadzanych do wyszukiwarki Google na Wyspach Brytyjskich było pytanie: "What is the EU"? Decyzja referendum z 23 czerwca bieżącego roku o opuszczeniu przez Wielką Brytanię Unii Europejskiej skomentowana została przez The New Your Times jako ostatnie tchnienie Imperium" trwającego od Elżbiety I, aż do Elżbiety II. Według ekspertów Brexit pociagnąć może za sobą bardzo poważne konsekwencje finansowe i gospodarcze dla Wielkiej Brytanii, a co gorsza, polityczne przyczynić się może do uzyskania w przyszłości niepodległosci przez Szkocję, Walię czy do zjednoczenia Irlandii. Uważam, że negatywne prognozy są przesadzone. Wielka Brytania, dzięki swojemu położeniu geopolitycznemu sama sobie poradzi. Zdecydowanie gorsze konsekwencje Brexit będzie miał dla kontynentu, ponieważ stanowi koniec projektu politycznego integracji europejskiej, w który ludzie gotowi są szczerze wierzyć i ponosić dla niego wyrzeczenia, zwłaszcza finansowe. Po Brexicie nie można już mówić o solidarnej wspólnocie europejskich państw. Grozi nam scenariusz, w którym Unia Europejska będzie już tylko pustym frazesem, podtrzymywanym przez kastę unijnych urzędników i najsilniejsze z kontynantalnych państw dla realizacji partykularnych interesow. o ile już tak nie jest. Mówiąc o integracji europejskiej, można sparafrazować słynne słowa Churchilla Unia Europejska z pewnością nie jest tworem idealnym, jednak jak na razie nie ma żadnej lepszej perspektywy na przyszłości dla Europy. Wielka Brytania należała do państw członkowskich Unii Europejskiej wnoszących największe składki członkowskie. Pomijając fakt, że rachunek zysków i strat z członkowsta Wielkiej Brytanii w Unii Europejskiej jest bardziej skomplikowany, należy zadać pytanie, czy można wymagać od jakiegokolwiek z państw członkowskich poświęcenia własnych korzyści ekonomicznych? Gdy odbywało się zjednoczenie Niemiec, podjęto decyzję o wymianie marki wschodnioniemieckiej na zachodnioniemiecką po kursie jeden do jednogo. Ekonomicznie decyzja ta była absurdalna lecz dalekosiężne korzyści polityczne z pewnoscią były tego warte. Według komentarzy ekspertów głównym powodem zwycięstwa eurosceptyków w brytyjskim referendum była rosnąca obawa przed napływem imigrantów i uchodzców na Wyspy Brytyjskie. W 2011 roku około 20 % społeczeństwa brytyjskiego stanowili imigranci, potomkowie imigrantów. Prognozy przewidują, że w najbliższych latach zjawisko to będzie się coraz bardziej nasilać. obawy przed zatraceniem tożsamości narodowej i kulturowej wśród Brytyjczyków wydają sie słuszne. Nic nie może uzasadnić jednak zachowań ksenofobicznych. ostatnio zdarza się coraz więcej incydentów i aktów przemocy skierowanych przeciwko imigrantom, także Polakom. W tym miejscu należy zadać pytanie jakie będą konsekwencje Brexitu dla Polski i Polaków? jest to kluczowa kwestia, zważywszy na skalę polskiej emigracji do Wielkiej Brytani w ostatnich latach. Według komentarzy ekspertów i samych Polaków mieszkających na Wyspach polscy emigranci nie mają się czego obawiać. Wbrew stereotypowym dowcipom politycznym takim jak ten przywołany na wstępie, polscy pracownicy są dobrymi fachowcami potrzebnymi po prostu brytyjskiej gospodarce. Utrudnienia mogą nastąpić w uzyskiwaniu pomocy socjalnej, która według społeczeństwa i władz brytyjskich bywa przez emigrantów i uchodzców nadużywana. Głównym niebezpieczeństwem po Brexicie będzie prawdopodobnie problem coraz szybciej postępującej asymilacji Polaków z zatraceniem dotychczasowej tożsamości narodowej. Presja zlania się ze społeczeństwem brytyjskim będzie bardzo silna i dotyczyć będzie dzieci i wnuków emigrantów. Po upadku komunizmu w Polsce nawiązana została owocna współpraca między Polską a Wielką Brytanią. Po 1989 roku Brytyjczycy przekazali Polsce, w ramach różnych programów pomocy, zwłaszcza skierowanych na rozwój rolnictwa około 120 mln GPB. Wielka Brytania aktywnie wspierała także proces wstąpienia Polski do Unii Europejskiej. Ze względu na wspólne stanowisko względem polityki wschodniej, polityki bezpieczeństwa oraz energetyki rządy naszych państw współdziałały ze sobą w czasie szczytów unijnych. Wyjście Wielkiej Brytani z UE z pewnością osłabi pozycję Polski w czasie podobnych negocjacji w przyszłości. jak jednak potoczy się dalsza współpraca naszych państw? Trudno powiedzieć. Nasze bilateralne stosunki reguluje Wspólna Deklaracja Rządów Rzeczypospolitej Polskiej i Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z 24 kwietnia 1991 roku, podpisana podczas wizyty państwowej prezydenta Lecha Wałęsy w Wielkiej Brytanii. Przyszłość pozostaje w wysokiej mierze nieokreślona i cieżko wziąć odpowiedzialność za zbyt dalekosięzne przewidywania. Polski prawnik z oxfordu Mikołaj Barczentewicz zauważył, że referendum w Wielkiej Brytani nie ma prawnie żadnej mocy wiążącej i prawodobnie minie przynajmniej kilka lat zanim kolejny rząd podejmie kroki w celu rozpoczęcia procedury opuszczenia UE. Nie można i nie powinno się przeciwdziałać procesowi wyjścia Wielkiej Brytani z Unii Europejskiej na mocy artykułu 50 TUE. jeśli integracja europejska ma pozostać przyciągająca ideą, musi opierać się na wolnej, suwerennej decyzji poszczególnych europejskich państw. o wolnym wyborze można zaś mowić tylko wtedy, gdy pozostaje możliwość podjęcia przeciwstawnych decyzji także opuszczenia wspólnoty europejskiej. Z tego względu Brexit może wywrzeć paradoksalnie pozytywny wpływ pokazać eurosceptykom, że Unia Europejska nie jest totalitarnym narzędziem opresj, tylko wspólnotą wolnych państw. Bardziej prawdopodobne jest jednak, że Brexit zapoczatkuje cały proces tendencji odśrodkowych zarówno w Unii Europejskiej jak i poszczególnych państwach członkowskich. Grupo Polonia Viva Sp. z o.o.: Director/Dyrektor: Néstor Tazueco n.tazueco@polskaviva.com Redacción / Redakcja: al. jerozolimskie 99, lok Warszawa Tel: (22) redaccion@polskaviva.com Redactor Jefe / Redaktor Naczelny: Bartlomiej Makiela, redaccion@polskaviva.com Redactores / Redakcja: Paco Soto, Carlos Palacios, Néstor Tazueco, Bartlomiej Makiela, Colaboradores / Współpracownicy: Pedro F. Garea, juan antonio Godoy, Servando Sierra, VanessaVasquez Lamas, jakub Bromka, Fernando josé Vaquero, Paweł Poncyljusz, Ewelina Mazurowska, andrés Chowanczak, Bartłomiej Malik Traducciones / Tłumaczenia: B. Makiela, Sylwia Kozlowska, Ewelina Mazurowska, andrés Chowanczak Imprenta / Druk: Media Regionalne Sp. z o.o. Prosta 51, Warszawa Tel: (022) Diseño / Design: Grupo Polonia Viva Sp. z o.o. Copyright PolskaViva. Todos los derechos reservados. Los artículos reproducidos deberán citar la fuente. PolskaViva wszelkie prawa zastrzeżone, powielane artykuły powinny określać żródło. ISSN Suscripciones / Prenumerata: redaccion@polskaviva.com Tel: (022) Publicidad / Reklama: Grupo Polonia Viva Sp. z o.o. al. jerozolimskie 99, lok Warszawa redaccion@polskaviva.com Tel: (022)
8 VERANO 2016.qxp_FEBRERO.qxd 23/7/16 12:23 Página 8 8 PoLíTICa Condoleezza Rice y Radosław Sikorski sobre los peligros para las democracias occidentales: Restablecer la confianza hacia las instituciones Radosław Sikorski durante el evento celebrado en el centro de ciencias Copérnico de Varsovia. CEPa Radosław Sikorski podczas debaty w Centrum Nauki Kopernik w Warszawie. VaRSoVIa. La globalización resultante en la desconfianza hacia las instituciones, la enfermedad de la impaciencia y el populismo. así es el diagnóstico de los peligros para las democracias occidentales en el mundo actual expuesto por la ex secretaria de Estado de los Estados Unidos ( ) Condoleezza Rice y el ex ministro de defensa polaco ( ) Radosław Sikorski durante el debate organizado por el centro de investigación estadounidense Centre for European Policy analysis (CEPa). La crisis de la democracia, con este resumen podría formularse el diagnóstico que los disertantes plantearon en relación con los sentimientos que dominan en las sociedades del oeste. Según explicaba Condoleezza Rice, dicha situación se debe a varios factores. El primero, en opinión de la ex secretaria de estado americana, se remonta a 2001 cuando los terroristas de al Qaeda perpetraron un atentado a las Torres Gemelas de Nueva York, terminando con la vida de casi tres mil personas. En respuesta, los Estados Unidos enviaron sus tropas a Irak, lo que causó una fuerte resistencia de parte de muchos ámbitos en todo el mundo. Como consecuencia de la intervención militar, aquella región ha quedado desestabilizada políticamente. otro momento crucial para la situación de la democracia fue la recesión económica de 2008, que conllevó el deterioro de las condiciones de vida de mucha gente. Hoy en día las actidudes sociales se ven afectadas por la crisis migratoria, que a ojos de la sociedad pone de manifiesto la impotencia de las instituciones en las que radica la responsabilidad de gobernar, garantizar la seguridad y solucionar problemas corrientes. al hablar sobre la condición de la democracia, la ex secretaria del estado mencionó también la incertidumbre que siembran ciertas potencias globales, como China, que entró en colflicto con los países vecinos por archipiélagos de islas desiertas y por las fronteras marítimas o Rusia, que perpetró la agresión contra Ucrania. Este contexto de cambio de los sentimientos sociales resultantes explicaría el rechazo del orden actual, como refleja el resultado del referéndum celebrado el pasado 23 de junio, en el cual los ciudadanos británicos decidieron que su país abandonara la Unión Europea. Esta decisión fue duramente criticada por Radosław Sikorski, quien la calificó de una muestra de ligereza de los votantes que se han aburrido de la vida cómoda que llevaban y ahora han mostrado una cierta frivolidad. Sikorski imputó falta de responsabiliada tanto a los políticos que incitaban al Brexit como a los que los obedecieron. El político polaco compartió una anécdota: antes del referendum del 23 de junio había preparado el siguiente tweet escondele el DIN a la abuela, pero mi mujer me convenció de que no lo publicara, bromeaba Sikorski. así aludió a una iniciativa durante la campaña electoral del 2007 que animaba a los jóvenes que en aquel entonces en su mayoría apoyaban la Plataforma Cívica a que desalentaran a sus abuelos de votar, ya que los mayores de edad se identificaban principalmente con el partido Ley y justicia. Condoleezza Rice por su parte afirmó que el Brexit podía traducirse en la manera de percibir en Europa ciertas cuestiones importantes desde el punto de vista de la política exterior de los EE.UU. tales como la finalización de proyectos democráticos en esta parte del mundo o la manera de actuar con Moscú o frente a los retos en el oriente Próximo. asimismo, aseguró que la gente, también en los EE.UU., tenía en mente que la UE y Gran Bretaña procedían de la misma comunidad de valores, por lo que el Brexit no influirá demasiado en la política exterior. Radosław Sikorski aprovechó el tema del desencanto de los británicos por la Unión Europea para abordar la situación política en Polonia. Lo que ocurrió en Gran Bretania debería servir de advertencia para los partidos euroescépticos en Polonia de la pérdida de, como lo llamaban, un aliado estratégico en el contexto de la UE. Debería darles a entender a algunos que aquella no fue una política racional, aconsejaba Sikorski. a juicio del ex ministro de asuntos exteriores ( ), la voz de Polonia puede volver a contar en la UE, pero según decía: esto requiere no solo un cambio de la política exterior, sino también un cambio en la política interna que tiene que ver con el Estado de Derecho y con la relación con las instituciones europeas, instruía a los gobernantes Sikorski. Para los interlocutores es justamente la actitud negativa de las sociedades occidentales hacia las instituciones lo que cons- tituye la principal manifestación de la crisis de la democracia. En el mundo globalizado el mantenimiento de orden y la estabilidad corre a cargo de numerosas instituciones estatales e internacionales. El delegarles cada vez más competencias resulta actualmente en la sensación de la pérdida del control en la sociedad, más aún si en la opinión de muchos no cumplen de manera eficaz sus funciones. Radosław Sikorski respaldó dicho diagnóstico con ejempos del espacio Schengen y de la agencia Frontex, que tiene su sede en Varsovia. Vemos que estas instituciones no funcionan, que vamos perdiendo el control, decía. Por su parte, en este sentido, Condoleezza Rice llamó la atención al fenómeno que clasificó de una paradoja de la democracia. Según explicaba, para que las instituciones sean eficaces tienen que ser fuertes, aún más hoy día en el mundo que es intranquilo y que cambia rápidamente. Sin embargo, la parajoda consiste en que las instituciones fuertes provocan oposición en la sociedad que siente que va perdiendo control sobre ellas. La secretaria Rice aludió también a la enfermedad de la impaciencia, calificándola de un peligro severo para la democracia. El mundo va evolucionando muy deprisa, exige unas decisiones rápidas. Y las instituciones por su propia naturaleza son lentas. Si no reaccionan durante 24 horas, la sociedad considera que no están a la altura de sus deberes. Mientras que son los dictadores los que actuan rápidamente, tomando las decisiones personalmente, demostraba. Los ponentes coincidieron en que la solución de la situación actual consiste en reformas encaminadas a hacer más transparente el funcionamiento de las instituciones. La Constitución europea cuenta con más de 11 mil palabras, habría que simplificarla tanto como para que puedan estudiarla ya en el segundo curso de la escuela primaria, proponía Sikorski. Tenemos que restablecer la confianza hacia las instituciones, apelaban. El debate tuvo lugar el día 29 de junio de 2016 en el moderno auditorio del Centro de Ciencias Copérnico de Varsovia, en presencia de casi trescientas personas: embajadores, políticos, expertos de seguridad, periodistas y muchos otros. El moderador fue el corresponsal de Financial Times en Europa Central Henry Foy. BARTŁOMIEJ MAKIEŁA
9 VERANO 2016.qxp_FEBRERO.qxd 23/7/16 12:23 Página PoLITYKa Condoleezza Rice i Radosław Sikorski o zagrożeniach dla zachodnich demokracji: Przywrócić zaufanie instytucjom Condoleezza Rice y Radosław Sikorski debatieron publicamente: Salvando el oeste: Está amenazada la democracia?". CEPa Condoleezza Rice i Radosław Sikorski w trakcie debaty Na ratunek Zachodowi. Czy demokracja jest zagrożona?. WaRSZaWa. Globalizacja skutkująca nieufnością wobec instytucji, choroba zniecierpliwienia i populizm taka jest diagnoza zagrożeń dla zachodnich demokracji we współczesnym świecie, jaką przedstawili sekretarz stanu Stanów Zjednoczonych ( ) Condoleezza Rice i minister obrony narodowej ( ) Radosław Sikorski w trakcie debaty zorganizowanej przez amerykański ośrodek Centre for European Policy analysis (CEPa). Kryzys demokracji tak w skrócie można by ująć diagnozę jaką postawili rozmówcy w odniesieniu do nastrojów panujących w zachodnich społeczeństwach. jak tłumaczyła Condoleezza Rice, sytuacja ta jest wypadkową kilku czynników. Pierwszy, zdaniem byłej amerykańskiej sekretarz stanu, sięga roku 2001, kiedy terroryści z al-kaidy przeprowadzili atak na bliźniacze wieże w Nowym jorku, zabijając prawie trzy tysiące osób. W odpowiedzi Stany Zjednoczone wysłały swoje wojska do Iraku, co wywołało silny sprzeciw licznych środowisk na całym świecie, a w konsekwencji doprowadziło do destabilizacji politycznej w tym regionie. Następnym przełomowym momentem dla kondycji demokracji było załamanie gospodarcze z 2008 roku, które miało wpływ na pogorszenie warunków życia wielu ludzi. W tej chwili nastroje społeczne pogarsza kryzys migracyjny, który w oczach społeczeństwa obnaża bezradność instytucji, na których spoczywa odpowiedzialność rządzenia, zapewniania bezpieczeństwa i rozwiązywania bieżących problemów. Mówiąc o stanie demokracji, była sekretarz stanu wspomniała też o niepokoju, jaki sieją światowe mocarstwa takie jak Chiny, które weszły w konflikt z państwami ościennymi o archipelagi bezludnych wysp i kształt granic morskich, oraz Rosja, która dokonała agresji na Ukrainę. W kontekście zmiany nastrojów społecznych objawiających się odrzucaniem dotychczasowego porządku nie mogło zabraknąć dyskusji o wyniku referendum z 23 czerwca, w których obywatele Wielkiej Brytanii zadecydowali o wystąpieniu ich kraju z Unii Europejskiej. Decyzję Brytyjczyków w mocnych słowach skomentował Radosław Sikorski, nazywając ją przejawem lekkomyślności głosujących, którzy znudzeni dotychczasowym wygodnym życiem dali wyraz pewnej frywolności. Sikorski zarzucił brak odpowiedzialności zarówno politykom wzywającym do Brexitu jaki i tym, którzy ich posłuchali. Polski polityk podzielił się pewną anegdotą: Przed referendum 23 czerwca przygotowałem tweet schowaj babci dowód, ale żona przekonała mnie, żebym go nie publikował żartował Sikorski, czyniąc aluzję do akcji przedwyborczej z 2007 roku, która zachęcała młodych ludzi, którzy wówczas w większości popierali Platformę obywatelską, by zniechęcali do głosowania swoich dziadków głównie sympatyzujących z Prawem i Sprawiedliwością. Z kolei Condoleezza Rice uznała, że Brexit może przełożyć się na sposób postrzegania w Europie pewnych kwestii istotnych z punktu widzenia amerykańskiej polityki zagranicznej, takich jak dokończenie projektów demokratycznych w tej części świata, czy też tego, w jaki sposób postępujemy z Moskwą oraz wyzwaniami na Bliskim Wschodzie. jednocześnie zapewniła, że ludzie pamiętają, że UE i Wielka Brytania wywodzą się z tej samej wspólnoty wartości, tak jak my w Stanach Zjednoczonych, w związku z czym Brexit nie ma aż takiego wpływu na politykę zagraniczną. Radosław Sikorski wykorzystał dyskusję o zniechęceniu Brytyjczyków Unią Europejską, by poruszyć obecną sytuację polityczną w Polsce. To, co zdarzyło się w Wielkiej Brytanii powinno stanowić ostrzeżenie dla partii eurosceptycznych tu w Polsce, że strata jak to nazywano strategicznego sojusznika w kontekście UE, powinna niektórym ludziom uświadomić, iż nie była to racjonalna polityka, radził Sikorski. W ocenie byłego ministra spraw zagranicznych ( ) głos Polski znów może liczyć się w UE, lecz, jak mówił, wymaga to nie tylko zmiany polityki zagranicznej, ale również zmiany w polityce wewnętrznej, jaka dotyczy rządów prawa i relacji z instytucjami unijnymi, pouczał rządzących Sikorski. W opinii rozmówców to właśnie negatywny stosunek zachodnich społeczeństw do instytucji stanowił główny przejaw kryzysu demokracji. W zglobalizowanym świecie za utrzymanie porządku i stabilności odpowiedzialne są liczne instytucje państwowe i międzynarodowe. Przekazywanie im coraz szerszych kompetencji skutkuje obecnie poczuciem utraty kontroli w społeczeństwie, tym bardziej, że zdaniem wielu nie wypełniają one skutecznie powierzonych im funkcji. Radosław Sikorski poparł powyższą diagnozę konkretnymi przykładami strefy Schengen oraz mieszczącej się w Warszawie agencji Frontex. Widzimy, że instytucje te się nie sprawdzają, że tracimy kontrolę, mówił. Z kolei Condoleezza Rice w kontekście instytucji zwróciła uwagę na zjawisko, które nazwała paradoksem demokracji. jak tłumaczyła, aby instytucje były skuteczne, muszą być silne szczególnie we współczesnym niespokojnym i szybko ewoluującym świecie. jednak paradoks polega na tym, że silne instytucje wywołują sprzeciw społeczeństwa, które czuje, że traci nad nimi kontrolę. Sekretarz Rice wspomniała również o chorobie zniecierpliwienia jako o poważnym zagrożeniu dla demokracji. Świat zmienia się bardzo szybko, wymaga szybkich decyzji instytucje zaś ze swej natury działają wolno. jeśli nie reagują w ciągu 24 godzin, społeczeństwo uważa, że nie zdają egzaminu. Szybko natomiast działają dyktatorzy, którzy decyzje podejmują osobiście, wyjaśniała. Rozmówcy uznali, że receptą na obecna sytuację są reformy mające na celu bardziej przejrzyste działanie instytucji. Konstytucja europejska ma ponad 11 tysięcy słów, należałoby ją uprościć tak, by mogła być nauczana już w drugiej klasie szkoły podstawowej, proponował Sikorski. Musimy przywrócić instytucjom zaufanie, apelowali. Dyskusja odbyła się 29 czerwca 2016 roku w nowoczesnej sali audytoryjnej Centrum Nauki Kopernik w Warszawie przy udziale prawie trzystu osób: ambasadorów, polityków, ekspertów ds. bezpieczeństwa, dziennikarzy i wielu innych. Rozmowę prowadził korespondent Financial Times na Europę Środkową Henry Foy. (Tekst przetłumaczony z języka hiszpańskiego)
10 VERANO 2016.qxp_FEBRERO.qxd 23/7/16 12:23 Página PoLíTICa Una cumbre de garantías reales Beata Szydło en la conferencia tras la Cumbre de la otan. K. PREMIERa Beata Szydło, konferencja po szczycie NATO w Warszawie. VaRSoVIa. La cumbre de la otan en Varsovia ha sido un gran éxito de Polonia. Este acontecimiento pasará a la historia como una cumbre que ha trazado un nuevo mapa de seguridad mundial y que ha fortalecido la seguridad de Polonia, dijo después de la cumbre la primera ministra polaca Beata Szydło. Son unas palabras que resumen de forma muy acertada su transcurso y las decisiones que se han tomado. La conclusión más destacada para Polonia tiene que ver con el despliegue en el flanco este de la Unión Europea de cuatro batallones, en Polonia y en los países bálticos. Gracias a esta decisión, según el ministro de asuntos exteriores Witold Waszczykowski, hemos obtenido garantías de parte de los aliados y las tropas instaladas en el país serán un símbolo de la seguridad de Polonia. Los líderes de la otan han tomado medidas con el objetivo de destruir el denominado País Islámico, poner fin a la trata de personas en el Mar Mediterráneo o estabilizar la situación en afganistán. Inesperadamente, la alianza ha acordado también dar un peso mayor a las armas nucleares. El fruto de la cumbre de la otan que se celebró el 8 y 9 de julio en Varsovia ha sido una declaración final de más de cincuenta páginas, en la que se recogen las resoluciones de la cumbre. La decisión más esperada en Polonia se refiere a la mayor presencia avanzada de la otan en la Europa Central y oriental en forma de cuatro batallones que se establecerán sotrullarán el espacio aéreo sobre los territorios sumidos en luchas contra el País Islámico. En su declaración final, la alianza ha anunciado la capacidad operativa del sistema de defensa antimisiles aegis ashore. Esto quiere decir que los buques de los EE.UU. estacionados en España, los radares en Turquía y las instalaciones de intercepción en Rumanía ahora son capaces de cooperar bajo el mando y control de la otan, anunció el secretario general de la alianza jens Stoltenberg. Un elemento importante de la defensa antimisil será la base en construcción en Redzikowo, Polonia, de misiles de intercepción SM-3. asimismo, la otan ha confirmado su apoyo a Ucrania, a su soberanía e integridad territorial. La alianza ha adoptado un paquete integral de asistencia compuesto por la ayuda financiera y el respaldo a la creación de estructuras democráticas. Se ha acordado también prolongar la misión de estabilización en afganistán que consistirá básicamente en la formación de soldados afganos. además, las fuerzas armadas de este país recibirán una subvención de mil millones de dólares. Se ha decidido también facilitar las aeronaves con el sistema de alerta temprana y control aerotransportado awacs a la coalición que combate contra el Estado Islámico. El reconocer el ciberespacio como ámbito operativo nuevo al igual que el aire, el mar y la tierra, ha sido otra de las conclusiones importantes de la alianza. De acuerdo con las palabras de Stoltenberg, esto significa bre una base rotatoria, lo que significa que la composición de cada uno cambiará periódicamente. En total entran en el juego unos cinco mil soldados procedentes de los Estados Unidos, Gran Bretaña, alemania y Canadá. Estas fuerzas han de ser un factor disuasorio y confirmar que cualquier ataque contra uno de los aliados provocará la respuesta inmediata del resto de los miembros de la otan. Según adelantaba el presidente estadounidense Barack obama, hasta el año 2017 Washington estacionará además en Europa una brigada acorazada de cinco mil soladaos, cuyo alto mando se desplegará en Polonia. Desde el punto de vista del interés nacional polaco y de la historia de Polonia es un acontecimiento aguardado por generaciones de polacos que soñaban con que por fin estuvieramos seguros y con que fueramos nosotros mismos quienes decidamos que tropas nos protegen y que aliados son los no deseados, decía durante la rueda de prensa el ministro de defensa nacional antoni Macierewicz. Macierewicz destacó también que el éxito de Polonia no sería posible si no fuera por el compromiso de nuestro país de participar en la defensa del flanco sur. antes de la cumbre el ministro de defensa acordó desplegar el buque orp General Tadeusz Kościuszko al Mar Egeo para respaldar las fuerzas de la otan en la misión que tiene como objetivo impedir el paso de los inmigrantes ilegales a las islas griegas y enviar cuatro cazas de combate F-16 que pauna protección mejor de nuestra conexión, nuestras misiones y operaciones y también más atención puesta en las maniobras y el planeamiento dentro de este ámbito. otro fruto de la cumbre en Varsovia es la declaración para estrechar la cooperación entre la otan y la Unión Europea. Entre las prioridades el documento destaca aumentar la capacidad de contrarrestar las amenazas híbridas, por ejemplo los ataques cibernéticos o la propaganda. Los líderes de la otan han subrayado durante la cumbre en Varsovia que la alianza está abierta a miembros nuevos. En un futuro próximo a la otan se incorporará Montenegro. Los jefes de la diplomacia de la alianza han expresado su apoyo a las aspiraciones de Georgia para formar parte del Pacto. Se ha hecho hincapié también en la necesidad de desarrollar la política de puertas abiertas hacia Ucrania, lo que ha subrayado sobre todo el presidente polaco andrzej Duda. La que más sorprende es la mención en la declaración final sobre el uso compartido de armas nucleares por los EE.UU. y los países europeos miembros, tales como alemania, Bélgica, Holanda, Italia y Turquía, es decir, estos en cuyo territorio está desplegado este tipo de armas. La referencia por primera vez en un documento de un rango tan elevado a las armas nucleares viene en respuesta a las maniobras rusas de un ataque nuclear simulado a Suecia o Polonia. BARTŁOMIEJ MAKIEŁA
EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO MAJ 2011 POZIOM ROZSZERZONY CZĘŚĆ I. Czas pracy: 120 minut. Liczba punktów do uzyskania: 23 WPISUJE ZDAJĄCY
Centralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu. Układ graficzny CKE 2010 KOD WPISUJE ZDAJĄCY PESEL Miejsce na naklejkę z kodem dysleksja EGZAMIN
Życie za granicą Studia
- Uczelnia Chciałabym/Chciałabym zapisać się na studia. Wyrażenie chęci zapisania się na uczelnię Chciałabym/Chciałabym zapisać się na. studia licencjackie studia magisterskie studia doktoranckie studia
Życie za granicą Studia
- Uczelnia Chciałabym/Chciałabym zapisać się na studia. Wyrażenie chęci zapisania się na uczelnię Chciałabym/Chciałabym zapisać się na. studia licencjackie studia magisterskie studia doktoranckie studia
PISTA 3. - Cześć. Jestem Paula. - Jak masz na imię? - Jestem Beatriz. - Skąd jesteś?
MINI LEKCJA Kurs hiszpańskiego mini lekcja 1 Conocer a las personas. Escucha los diálogos y responde a las preguntas. PISTA Posłuchaj dialogów i odpowiedz na pytania pełnymi zdaniami. - Hola! Me llamo
PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO
ARKUSZ ZAWIERA INFORMACJE PRAWNIE CHRONIONE DO MOMENTU ROZPOCZĘCIA EGZAMINU! Miejsce na naklejkę dysleksja MJH-R1_1P-091 PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO STYCZEŃ ROK 2009 POZIOM ROZSZERZONY
ROZDZIAŁ TRZYNASTA UNIDAD DECIMOTERCERA
ROZDZIAŁ TRZYNASTA UNIDAD DECIMOTERCERA Czy jesteście ze Słowacji? Oni są z Portugalii, prawda? Może tak, może nie Preguntas con hipótesis y respuestas a estas preguntas. En la anterior unidad has aprendido
El primer concierto de la Filarmónica para nosotros [Fotos] 06/09/ :31:43 pm
Szczecin El primer concierto de la Filarmónica para nosotros [Fotos] 6/9/214 3:31:43 pm El viernes por la noche, la primera vez que jugó en la nueva sede de la Filarmónica de Szczecin. Más sobre servo
EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO MAJ 2010 POZIOM ROZSZERZONY CZĘŚĆ I. Czas pracy: 120 minut. Liczba punktów do uzyskania: 23 WPISUJE ZDAJĄCY
Centralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu. Układ graficzny CKE 2010 KOD WPISUJE ZDAJĄCY PESEL Miejsce na naklejkę z kodem dysleksja EGZAMIN
EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO POZIOM ROZSZERZONY MAJ 2014 CZĘŚĆ I. Czas pracy: 120 minut. Liczba punktów do uzyskania: 23 WPISUJE ZDAJĄCY
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu. Układ graficzny CKE 2013 KOD WPISUJE ZDAJĄCY PESEL Miejsce na naklejkę z kodem dysleksja EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO
Centroprawicowe: El Mundo boi się efektu domina, a prawicowy dziennik La Razon podkreśla, że populizm rozdziera UE. Brexit wywołuje niepewność 24 godziny przed wyborami w Hiszpanii zaznacza konserwatywna
PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO
Miejsce na naklejkę z kodem szkoły dysleksja PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO POZIOM ROZSZERZONY Instrukcja dla zdającego CZĘŚĆ I Czas pracy 120 minut 1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny
EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO POZIOM ROZSZERZONY MAJ 2014 CZĘŚĆ I. Czas pracy: 120 minut. Liczba punktów do uzyskania: 23 WPISUJE ZDAJĄCY
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu. Układ graficzny CKE 2013 KOD WPISUJE ZDAJĄCY PESEL Miejsce na naklejkę z kodem dysleksja EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO
NIVEL A1-A2 ANA LUCÍA CAMBIA LA VIDA. Agnieszka Wiśniewska. Zakres gramatyki:
NIVEL A1-A2 ANA LUCÍA CAMBIA LA VIDA Agnieszka Wiśniewska Zakres gramatyki: - Rodzaje rzeczowników - Stopniowanie przymiotników - Przyimki - Czas teraźniejszy (w tym czasowniki nieregularne) - Gustar -
ROZDZIAŁ ÓSMY UNIDAD OCTAVA
ROZDZIAŁ ÓSMY UNIDAD OCTAVA Jaki jest twój chłopak? Jaka ona jest? Mój chłopak jest przystojny. Ona jest wysportowana. Cómo formular preguntas sobre el aspecto y las cualidades de las personas y cómo responder
EGZAMIN MATURALNY 2011 JĘZYK HISZPAŃSKI
Centralna Komisja Egzaminacyjna w Warszawie EGZAMIN MATURALNY 2011 JĘZYK HISZPAŃSKI POZIOM PODSTAWOWY MAJ 2011 2 Egzamin maturalny z języka hiszpańskiego poziom podstawowy ZADANIA ZAMKNIĘTE Zadanie 1.
Kurs hiszpańskiego. 1 Qué es esto? Esto es un mapa de Europa. Co to jest? To jest mapa Europy. 2 mini lekcja
MINI LEKCJA 2 PISTA 2 1 Qué es esto? Esto es un mapa de Europa. Co to jest? To jest mapa Europy. Pamiętaj! Pytając o przedmiot pytamy Qué es esto? - co to jest? Odpowiadając mówimy Esto es To jest i dodajemy
Ministerio de Educación, Cultura y Deporte. Secciones Bilingües de español en Polonia y sus programas complementarios
Ministerio de Educación, Cultura y Deporte Secciones Bilingües de español en Polonia y sus programas complementarios MINISTERIO DE EDUCACIÓN. CULTURA Y DEPORTE Subdirección General de Cooperación Internacional
Szkoła języka hiszpańskiego
DYREKTORZY SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH I PONADGIMNAZJALNYCH ORAZ NAUCZYCIELE JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO IX Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Lublinie pragnie zaprosić gimnazjalistów oraz licealistów do
ROZDZIAŁ PIĘTNASTY UNIDAD DECIMOQUINTA
ROZDZIAŁ PIĘTNASTY UNIDAD DECIMOQUINTA Z której firmy pan jest? Z której gazety? Preguntas acerca de la universidad, facultad, departamento, empresa etc. y sus respuestas. Las preguntas Skąd jesteś?, Skąd
EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO
Miejsce na naklejkę z kodem szkoły dysleksja MJH-R2A1P-062 EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO POZIOM ROZSZERZONY Instrukcja dla zdającego Czas pracy 110 minut 1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny
Kurs hiszpańskiego. 4 mini lekcja. dependiente/a sprzedawca. economista, contable ekonomista, księgowy/a. camarero/a kelner
MINI LEKCJA 4 1 Relaciona los dibujos de los diferentes lugares de trabajo con la profesión: Połącz obrazki z miejscem pracy z odpowiednim zawodem. Lugar de trabajo Dónde trabaja? Qué hace? A qué se dedica?
Lista najważniejszych przyimków
W języku hiszpańskim istnieje wiele przyimków, które mają jasno określone zasady użycia. Lista najważniejszych przyimków Znaczenie przyimka A Do De Od,o Con Z Durante Podczas En W, na Entre Pomiędzy Hasta
EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO
ARKUSZ ZAWIERA INFORMACJE PRAWNIE CHRONIONE DO MOMENTU ROZPOCZĘCIA EGZAMINU! Miejsce na naklejkę dysleksja MJH-R1_1P-092 EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO MAJ ROK 2009 POZIOM ROZSZERZONY Instrukcja
Ministerio de Educación. Cultura y Deporte Subdirección General de Cooperación Internacional Consejería de Educación Embajada de España en Polonia
Ministerio de Educación. Cultura y Deporte Subdirección General de Cooperación Internacional Consejería de Educación Embajada de España en Polonia EDITA SECRETARÍA GENERAL TÉCNICA Subdirección General
ZAGRANICZNE WARSZTATY METODYCZNE DLA NAUCZYCIELI INTERNATIONAL SCHOOL OF BYDGOSZCZ WSPÓŁFINANSOWANE W RAMACH PROGRAMU UNII EUROPEJSKIEJ ERASMUS+
ZAGRANICZNE WARSZTATY METODYCZNE DLA NAUCZYCIELI INTERNATIONAL SCHOOL OF BYDGOSZCZ WSPÓŁFINANSOWANE W RAMACH PROGRAMU UNII EUROPEJSKIEJ ERASMUS+ CURSO DE FORMACIÓN PARA PROFESORES DE ESPAÑOL COMO LENGUA
W obleganej twierdzy ka de odst pstwo jest zdrad
Marta Wójtowicz-Wciso (Kraków) Nr 2 3 (9 10) 2009 2010 W obleganej twierdzy kade odstpstwo jest zdrad Polityka wadz kubaskich wobec rodowisk twórczych i intelektualnych po 1959 roku O Cien horas con Fidel.
Gimnazja z oddziałami dwujęzycznymi z językiem hiszpańskim w Polsce
Gimnazja z oddziałami dwujęzycznymi z językiem hiszpańskim w Polsce Secciones Bilingües de español en los gimnazjum de Polonia Ministerio de Educación, Cultura y Deporte MINISTERIO DE EDUCACIÓN, CULTURA
Kurs hiszpańskiego. 1 Mira los dibujos de la miniclase n o 9 con atención y responde a las preguntas con frases completas.
MINI LEKCJA 10 Przypatrz się obrazkom z mini lekcji 9 i odpowiedz na pytania. 1 Mira los dibujos de la miniclase n o 9 con atención y responde a las preguntas con frases completas. 1. De qué color es el
JĘZYK HISZPAŃSKI DLA ABSOLWENTÓW KLAS DWUJĘZYCZNYCH
EGZAMIN MATURALNY W ROKU SZKOLNYM 2013/2014 JĘZYK HISZPAŃSKI DLA ABSOLWENTÓW KLAS DWUJĘZYCZNYCH ROZWIĄZANIA ZADAŃ I SCHEMAT PUNKTOWANIA MAJ 2014 Zadanie 1. 1.1. C 1.2. B 1.3. A 1.4. C Zadanie 2. 2.1. D
EL PROBLEMA DE LA PIRATERÍA
Strona1 Materiales del campamento OJH 2012: Actividades de cultura y lengua EL PROBLEMA DE LA PIRATERÍA Por IRENE GREEN QUINTANA Actividad 1. Fuente imagen: http://4.bp.blogspot.com/-rpkg3mkf_yi/tybeclzzlhi/aaaaaaaaal0/ishtewgb6uc/s1600/stop_acta.jpg
26J: la cuadratura del círculo
JUNIO 2016.qxp_FEBRERO.qxd 19/6/16 11:14 Página 1 www.polskaviva.com 10.000 ejemplares - 10.000 egz POLSKAVIVA.COM @polskaviva núm/nr 42 Junio - Czerwiec 2016 ISSN 2299-3630 GRATUITO - BEZPŁATNA 26J: la
SPRAWDZIAN OD ROKU SZKOLNEGO 2014/2015
SPRAWDZIAN OD ROKU SZKOLNEGO 2014/2015 CZĘŚĆ 2. JĘZYK HISZPAŃSKI PRZYKŁADOWY ZESTAW ZADAŃ DLA UCZNIÓW Z UPOŚLEDZEM UMYSŁOWYM W STOPNIU LEKKIM (S8) Czas pracy: 45 minut Czas pracy będzie wydłużony zgodnie
Przystanek EDU www.przystanekedu.pl
Przystanek EDU www.przystanekedu.pl Przystanek EDU Wszelkie prawa zastrzeżone. Rozpowszechnianie, kopiowanie w całości lub części bez zgody Przystanek EDU zabronione. Przystanek EDU MINI LEKCJA 2 PISTA
bab.la Frases: Personal Buenos deseos Polaco-Español
Buenos deseos : Matrimonio Gratulujemy! Życzymy Wam wszystkiego, co najlepsze! Felicitaciones. Les deseamos a ambos toda la felicidad del mundo. Se usa al felicitar a una pareja de recién casados Gratulacje
Integracio n en Rn. Integral mu ltiple.
SOLUCIONES DE LOS EJERCICIOS DE CA LCULO II PARA GRADOS DE INGENIERI A Elaboradas por Domingo Pestana y Jose Manuel Rodrı guez, con Paulo Enrique Ferna ndez Moncada, Arturo de Pablo y Elena Romera. Integracio
NIVEL A1-A2 ANA LUCÍA CAMBIA LA VIDA. Agnieszka Wiśniewska. Zakres gramatyki:
NIVEL A1-A2 ANA LUCÍA CAMBIA LA VIDA Agnieszka Wiśniewska Zakres gramatyki: - Rodzaje rzeczowników - Stopniowanie przymiotników - Przyimki - Czas teraźniejszy (w tym czasowniki nieregularne) - Gustar -
EDITA SECRETARÍA GENERAL TÉCNICA Subdirección General de Documentación y Publicaciones
MINISTERIO DE EDUCACIÓN Dirección General de Relaciones Internacionales Subdirección General de Cooperación Internacional Consejería de Educación, Embajada de España en Polonia EDITA SECRETARÍA GENERAL
Gimnazja z oddziałami dwujęzycznymi z językiem hiszpańskim w Polsce
Gimnazja z oddziałami dwujęzycznymi z językiem hiszpańskim w Polsce Secciones Bilingües de español en los gimnazjum de Polonia Ministerio de Educación, Cultura y Deporte MINISTERIO DE EDUCACIÓN, CULTURA
Centralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpocz cia egzaminu.
Centralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpocz cia egzaminu. Uk ad graficzny CKE 2011 UZUPE NIA ZESPÓ NADZORUJ CY KOD UCZNIA PESEL miejsce na naklejk z kodem
EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO 20 MAJA 2016 POZIOM ROZSZERZONY CZĘŚĆ I. Godzina rozpoczęcia: 14:00. Czas pracy: 120 minut
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu. Układ graficzny CKE 2013 KOD UZUPEŁNIA ZDAJĄCY PESEL miejsce na naklejkę dysleksja EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO
NIVEL A1-A2 ANA LUCÍA CAMBIA LA VIDA. Agnieszka Wiśniewska. Zakres gramatyki:
NIVEL A1-A2 ANA LUCÍA CAMBIA LA VIDA Agnieszka Wiśniewska Zakres gramatyki: - Rodzaje rzeczowników - Stopniowanie przymiotników - Przyimki - Czas teraźniejszy (w tym czasowniki nieregularne) - Gustar -
nosotros Somos Estamos vosotros sois stáis Ellos, ellas, Ustedes son están hay
Czasowniki ser estar i haber wprowadzenie W języku hiszpańskim istnieją trzy czasowniki, które znaczą być. Każdy z nich posiada określone zasady użycia, mimo to dosyć często wybrane odpowiedniego czasownika
DISCURSO DEL EMBAJADOR DE ESPAÑA CON MOTIVO DE LA FIESTA NACIONAL DEL 12 DE OCTUBRE DE 2016
DISCURSO DEL EMBAJADOR DE ESPAÑA CON MOTIVO DE LA FIESTA NACIONAL DEL 12 DE OCTUBRE DE 2016 PRZEMÓWIENIE WYGŁOSZONE PRZEZ AMBASADORA HISZPANII Z OKAZJI ŚWIĘTA NARODOWEGO 12 PAŹDZIERNIKA 2016 R. SZANOWNI
La Transición española El puente hacia la democracia
La Transición española El puente hacia la democracia Por Gregorio Jiménez Peñarroya STRESZCZENIE: Transformacja ustrojowa w Hiszpanii to okres charakteryzujący się odejściem od dawnych struktur dyktatury
Możesz mi pomóc? [form.:] Może Pan(i) mi pomóc? Czy mówisz po angielsku? [form.:] Czy mówi Pan(i) po angielsku?
- Básicos Podría ayudarme? Se usa para pedir ayuda Habla inglés? Para preguntar si una persona habla inglés Możesz mi pomóc? [form.:] Może Pan(i) mi pomóc? Czy mówisz po angielsku? [form.:] Czy mówi Pan(i)
EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO MAJ 2012 POZIOM ROZSZERZONY CZĘŚĆ I. Czas pracy: 120 minut. Liczba punktów do uzyskania: 23 WPISUJE ZDAJĄCY
Centralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu. Układ graficzny CKE 2010 KOD WPISUJE ZDAJĄCY PESEL Miejsce na naklejkę z kodem dysleksja EGZAMIN
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu
Układ graficzny CKE 2013 Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu KOD UZUPEŁNIA ZDAJĄCY PESEL Miejsce na naklejkę z kodem dysleksja EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu
Układ graficzny CKE 2013 Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu KOD UZUPEŁNIA ZDAJĄCY PESEL Miejsce na naklejkę z kodem dysleksja EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO
EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO
Miejsce na naklejkę z kodem szkoły dysleksja MJH-R1_1P-072 EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO MAJ ROK 2007 POZIOM ROZSZERZONY CZĘŚĆ I Czas pracy 120 minut Instrukcja dla zdającego 1. Sprawdź, czy
Relecturas y nuevos horizontes en los estudios hispánicos
Relecturas y nuevos horizontes en los estudios hispánicos Volumen 3 Cultura y traducción NR 3427 Relecturas y nuevos horizontes en los estudios hispánicos Volumen 3 Cultura y traducción Joanna Wilk-Racięska,
EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO
ARKUSZ ZAWIERA INFORMACJE PRAWNIE CHRONIONE DO MOMENTU ROZPOCZĘCIA EGZAMINU! Miejsce na naklejkę dysleksja MJH-R1_1P-082 EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO MAJ ROK 2008 POZIOM ROZSZERZONY Instrukcja
EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO MAJ 2013 POZIOM ROZSZERZONY CZĘŚĆ I. Czas pracy: 120 minut. Liczba punktów do uzyskania: 23 WPISUJE ZDAJĄCY
Centralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu. Układ graficzny CKE 2010 KOD WPISUJE ZDAJĄCY PESEL Miejsce na naklejkę z kodem dysleksja EGZAMIN
Spis treści Wstęp Introducción O autorce De autora Skróty polskie / Abreviaturas polacas Skróty hiszpańskie / Abreviaturas españolas Część I.
Wstęp... XIII Introducción... O autorce... XVII De autora... XVIII Skróty polskie / Abreviaturas polacas... XIX Skróty hiszpańskie / Abreviaturas españolas... XXI Część I. Prawo hiszpańskie... 1 Parte
Szkoła języka hiszpańskiego
DYREKTORZY SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH I PONADGIMNAZJALNYCH ORAZ NAUCZYCIELE JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO IX Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Lublinie pragnie zaprosić gimnazjalistów oraz licealistów do
Szanowni Państwo, witam serdecznie w Ambasadzie Hiszpanii.
DISCURSO 12 DE OCTUBRE 2015 Szanowni Państwo, witam serdecznie w Ambasadzie Hiszpanii. Señoras y Señores, Bienvenidos a todos a la Embajada de España, Przede wszystkim chciałbym podziękować firmom, które
Podróże Zakwaterowanie
- Szukanie zakwaterowania En dónde puedo encontrar? En dónde puedo encontrar? Pytanie o wskazówki, jak znaleźć miejsce zakwaterowania... una habitación para rentar?... una habitación para rentar?... un
Rekrutacja List Motywacyjny
- Początek Distinguido Señor: Distinguido Señor: Formalny, odbiorcą jest mężczyzna, którego nazwiska nie znamy. Zamiennie możemy użyć jednego z dwóch zwrotów formalnych Distinguida Señora: Distinguida
EGZAMIN MATURALNY OD ROKU SZKOLNEGO 2014/2015 JĘZYK HISZPAŃSKI POZIOM PODSTAWOWY ROZWIĄZANIA ZADAŃ I SCHEMATY PUNKTOWANIA (A1)
EGZMIN MTURLNY OD ROKU SZKOLNEGO 2014/2015 JĘZYK HISZPŃSKI POZIOM PODSTWOWY ROZWIĄZNI ZDŃ I SCHEMTY PUNKTOWNI (1) GRUDZIEŃ 2013 Zadanie 1. (0 5) proste, typowe wypowiedzi ustne, artykułowane wyraźnie,
bab.la Zwroty: Korespondencja osobista Życzenia polski-hiszpański
Życzenia : Ślub Gratulujemy! Życzymy Wam wszystkiego, co najlepsze! Felicitaciones. Les deseamos a ambos toda la felicidad del mundo. młodej parze Gratulacje i najlepsze życzenia w dniu ślubu! Felicitaciones
ROZDZIAŁ SIÓDMY SÉPTIMA UNIDAD
ROZDZIAŁ SIÓDMY SÉPTIMA UNIDAD Gdzie jest restauracja? Prosto i na lewo. Preguntas por la ubicación y cómo responderlas. En la anterior unidad has aprendido a preguntar por algo o por alguien, y cómo preguntar
Korespondencja osobista Życzenia
- Ślub Felicitaciones. Les deseamos a ambos toda la felicidad del mundo. Używane, gdy gratulujemy młodej parze Felicitaciones y los mejores deseos para ambos en el día de su boda. Używane, gdy gratulujemy
bab.la Zwroty: Korespondencja osobista Życzenia hiszpański-polski
Życzenia : Ślub Felicitaciones. Les deseamos a ambos toda la felicidad del mundo. Gratulujemy! Życzymy Wam wszystkiego, co najlepsze! młodej parze Felicitaciones y los mejores deseos para ambos en el día
Filharmonii. Filharmonia im.
SZCZECIN Kolejna prestiżowa nagroda dla szczecińskiej Filharmonii Kolejna prestiżowa nagroda dla szczecińskiej Filharmonii 2015-04-18, Aktualizacja: 2015-04-18 11:07 ( Archiwum) Filharmonia im. Mieczysława
Los artículos- RODZAJNIKI
Los artículos- RODZAJNIKI W języku hiszpańskim prawie wszystkie rzeczowniki poprzedzone są odpowiednim rodzajnikiem. Od rodzajnika wiele zależy, często jego użycie lub brak całkowicie zmienia znaczenie.
INFORMACIONES PROCEDENTES DE LOS ESTADOS MIEMBROS
19.11.2008 C 296/3 INFORMACION PROCEDENT DE LOS TADOS MIEMBROS Información comunicada por los Estados miembros con relación a la ayuda concedida en virtud del Reglamento (CE) n o 70/2001 de la Comisión
UZUPEŁNIA ZESPÓŁ NADZORUJĄCY BADANIE DIAGNOSTYCZNE W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO POZIOM PODSTAWOWY GRUDZIEŃ 2011
Centralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu. Układ graficzny CKE 2011 UZUPEŁNIA ZESPÓŁ NADZORUJĄCY KOD UCZNIA PESEL miejsce na naklejkę z
Fashion for your profession. polski español. Koszule Camisas
Fashion for your profession polski español Koszule Camisas Odpowiednia koszula, która leży jak ulał Do każdej pracy trzeba mieć odpowiednią koszulę taka jest nasza filozofia. PLANAM oferuje wybór, który
UZUPE NIA ZESPÓ NADZORUJ CY BADANIE DIAGNOSTYCZNE W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM Z J ZYKA HISZPA SKIEGO POZIOM PODSTAWOWY LISTOPAD 2012
Centralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczcia egzaminu. Ukad graficzny CKE 2011 UZUPENIA ZESPÓ NADZORUJCY KOD UCZNIA PESEL miejsce na naklejk z kodem
Ministerio de Educación, Cultura y Deporte
Ministerio de Educación, Cultura y Deporte ENLACE: Boletín informativo de la Consejería de Educación en Polonia Nº 113 (abril 2017): número especial dedicado al XII Concurso de teatro escolar en español
Spis treści. Avanzado. Superior. Español Extremo
Avanzado Vida y mundo natural, flora y fauna Życie, świat naturalny, flora i fauna 6 Cuerpo, rasgos físicos, salud y muerte Ciało, cechy fizyczne, zdrowie i śmierć 10 Gente y la familia Ludzie i rodzina
Euskara: mito o realidad?/ Euskara: mit czy rzeczywistość? Franco y la cuestión lingüística/ Franco i kwestia językowa
PROGRAM / PROGRAMA DZIEŃ I: 16.11.2011 (ŚRODA / MIÉRCOLES) 09.00 10.00: rejestracja uczestników / registro de inscripciones 10.00 11.00: uroczyste rozpoczęcie konferencji / ceremonia de apertura Komitet
KNOW YOUR RIGHTS AS AN IMMIGRANT CONOZCA SUS DERECHOS COMO INMIGRANTE JAKO IMIGRANT POZNAJCIE PAŃSTWO PRAWA
KNOW YOUR RIGHTS AS AN IMMIGRANT CONOZCA SUS DERECHOS COMO INMIGRANTE POZNAJCIE PAŃSTWO PRAWA JAKO IMIGRANT SEIU1.ORG /SEIULOCAL1 @SEIULOCAL1 @SEIU.LOCAL1 1 KNOW YOUR RIGHTS: WHAT TO DO IF IMMIGRATION
Gato Fantasma. Rozdział 11. Wskazówka
Gato Fantasma Lady M. oczekuje Dereka w muzeum. Kobieta nie chce uwierzyć, że La Fiesta wciąż znajduje się w budynku. Jednak Derek nie ma wątpliwości (No hay duda). Niestety sytuacja trochę się komplikuje,
Biuro Radcy ds. Edukacji Ambasady Hiszpanii w Polsce www.educacion.es/exterior/pl/
Biuro Radcy ds. Edukacji Ambasady Hiszpanii w Polsce www.educacion.es/exterior/pl/ Biuro Radcy ds. Edukacji Ambasady Hiszpanii w Polsce Warszawa, 2010 Serdeczne pozdrowienia z Biura Radcy ds. Edukacji
EGZAMIN MATURALNY 2013 JĘZYK HISZPAŃSKI
Centralna Komisja Egzaminacyjna w Warszawie EGZAMIN MATURALNY 2013 JĘZYK HISZPAŃSKI dla absolwentów klas dwujęzycznych Kryteria oceniania odpowiedzi MAJ 2013 Zadanie 1. 1.1. C 1.2. A 1.3. B 1.4. C Zadanie
Czym są retenciones? Kto powinien zarejestrować się w urzędzie podatkowym?
Opodatkowanie dochodów osób fizycznych w Hiszpanii Podatek dochodowy od osób fizycznych I.R.P.F.1 (Impuesto sobre la Renta de las Personas Físicas) w Polsce znany jako PIT - jest podatkiem bezpośrednim,
CENTRO DE RECURSOS SEKCJE DWUJĘZYCZNE Z JĘZYKIEM HISZPAŃSKIM W POLSCE. Biuro Radcy ds. Edukacji ul. Fabryczna 16/22, lokal Warszawa
CENTRO DE RECURSOS Centrum Materiałów Dydaktycznych jest działem edukacyjno-informacyjnym Biura Edukacji w Polsce. Udziela informacji, doradza i wspiera szkoły, w których nauczany jest język hiszpański,
Fashion for your profession. polski español. Bielizna funkcjonalna Ropa interior funcional
Fashion for your profession polski español Bielizna funkcjonalna Ropa interior funcional Optymalna jakość bielizny: nie wpija się, świetnie leży, ma powietrze Abyście Państwo czuli się całkowicie komfortowo,
Bardzo formalny, odbiorca posiada specjalny tytuł, który jest używany zamiast nazwiska
- Wstęp polski Szanowny Panie Prezydencie, hiszpański Distinguido Sr. Presidente: Bardzo formalny, odbiorca posiada specjalny tytuł, który jest używany zamiast nazwiska Szanowny Panie, Distinguido Señor:
JĘZYK HISZPAŃSKI POZIOM PODSTAWOWY
EGZAMIN MATURALNY W ROKU SZKOLNYM 2013/2014 JĘZYK HISZPAŃSKI POZIOM PODSTAWOWY ROZWIĄZANIA ZADAŃ I SCHEMAT PUNKTOWANIA MAJ 2014 ZADANIA ZAMKNIĘTE Zadanie 1. Obszar standardów Rozumienie ze słuchu 1.1.
JĘZYK HISZPAŃSKI POZIOM PODSTAWOWY
EGZAMIN MATURALNY W ROKU SZKOLNYM 2013/2014 JĘZYK HISZPAŃSKI POZIOM PODSTAWOWY ROZWIĄZANIA ZADAŃ I SCHEMAT PUNKTOWANIA MAJ 2014 ZADANIA ZAMKNIĘTE Zadanie 1. Obszar standardów Rozumienie ze słuchu 1.1.
Fashion for your profession. polski español. Koszulki Camisetas
Fashion for your profession polski español Koszulki Camisetas Świeżość modna i wygodna Kiedy w pracy robi się gorąco, niezastąpiona jest przewiewna odzież. Nowa kolekcja koszulek PLANAM, obejmująca koszulki
Centralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu.
Centralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu. Układ graficzny CKE 2011 UZUPEŁNIA ZESPÓŁ NADZORUJĄCY KOD UCZNIA PESEL miejsce na naklejkę z
Pod niebem Malagi H I S Z P A Ñ S K I E O P O W I E Ś C I. Życie Carmen
Pod niebem Malagi H I S Z P A Ñ S K I E O P O W I E Ś C I Życie Carmen SPIS TREŚCI 1. Presentación 3-10 2. Mi familia.. 11-18 3. Mi tiempo libre.. 19-27 4. Mi rutina 28-38 5. Mi amiga Lucía 39-49 6. Mi
Zarys prawa hiszpańskiego i prawa polskiego Esbozo del derecho español y del derecho polaco
Maria Supera-Markowska Zarys prawa hiszpańskiego i prawa polskiego Esbozo del derecho español y del derecho polaco 2. wydanie Wydawnictwo C. H. Beck Zarys prawa hiszpańskiego i prawa polskiego Esbozo del
EGZAMIN MATURALNY 2012 JĘZYK HISZPAŃSKI
Centralna Komisja Egzaminacyjna w Warszawie EGZAMIN MATURALNY 2012 JĘZYK HISZPAŃSKI POZIOM PODSTAWOWY Kryteria oceniania odpowiedzi MAJ 2012 ZADANIA ZAMKNIĘTE Zadanie 1. Obszar standardów Rozumienie ze
JĘZYK HISZPAŃSKI POZIOM ROZSZERZONY (A1)
EGZAMIN GIMNAZJALNY W ROKU SZKOLNYM 2012/2013 JĘZYK HISZPAŃSKI POZIOM ROZSZERZONY (A1) ROZWIĄZANIA ZADAŃ I SCHEMAT PUNKTOWANIA KWIECIEŃ 2013 Rozumienie ze słuchu Wymagania ogólne II. Rozumienie Uczeń rozumie
ZMIANA ZASAD DOSTĘPU DO ZAWODU ADWOKATA W HISZPANII
ZMIANA ZASAD DOSTĘPU DO ZAWODU ADWOKATA W HISZPANII W Hiszpanii, po 5 letniej vacatio legis, 31 października b.r. wejdzie w życie ustawa 34/2006 z dnia 30 października 2006 r. - o dostępie do zawodów adwokata
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DE ESPAÑOL EN MARCHA PARA POLONIA- VERSIÓN POLACO
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DE ESPAÑOL EN MARCHA PARA POLONIA- VERSIÓN POLACO Treści nauczania oparte na Podstawie Programowej Liczba godzin Umiejętności komunikacyjne Uczeń potrafi: Hola! - Prawidłowo wymawiać
12. Regionalna Sesja, zaplanowana w terminie listopada 2009 roku w Białymstoku, zgromadzi 80 uczniów szkół ponadgimnazjalnych z całej Europy.
12. Regionalna Sesja Europejskiego Parlamentu Młodzieży w Białymstoku 12. Regionalna Sesja, zaplanowana w terminie 18-22 listopada 2009 roku w Białymstoku, zgromadzi 80 uczniów szkół ponadgimnazjalnych
EGZAMIN MATURALNY OD ROKU SZKOLNEGO 2014/2015 JĘZYK HISZPAŃSKI POZIOM PODSTAWOWY ROZWIĄZANIA ZADAŃ I SCHEMATY PUNKTOWANIA (A7)
EGZAMIN MATURALNY OD ROKU SZKOLNEGO 2014/2015 JĘZYK HISZPAŃSKI POZIOM PODSTAWOWY ROZWIĄZANIA ZADAŃ I SHEMATY PUNKTOWANIA (A7) GRUDZIEŃ 2013 Zadanie 1. (0 4) II. Rozumienie wypowiedzi. Zdający rozumie [
JĘZYK HISZPAŃSKI POZIOM ROZSZERZONY
EGZMIN GIMNZJLNY W ROKU SZKOLNYM 2013/2014 JĘZYK HISZPŃSKI POZIOM ROZSZERZONY ROZWIĄZNI ZDŃ I SCHEMT PUNKTOWNI KWIECIEŃ 2014 Rozumienie ze słuchu Wymagania ogólne II. Rozumienie Uczeń rozumie proste, krótkie
ROZDZIAŁ DWUDZIESTY DZIEWIĄTY/ UNIDAD VIGÉSIMA NOVENA
ROZDZIAŁ DWUDZIESTY DZIEWIĄTY/ UNIDAD VIGÉSIMA NOVENA W której kawiarni jesteście? Na którym stadionie jest mecz? Jesteśmy w kawiarni Amatorska. Na Stadionie Narodowym. Preguntar y responder sobre el lugar
Życie za granicą Bank
- Ogólne Puedo sacar dinero en (país) sin pagar comisiones? Opłaty za podejmowanie gotówki Czy mogę podjąć gotówkę w [nazwa kraju] bez dodatkowych opłat? Cuáles son las comisiones por usar cajeros automáticos
Życie za granicą Bank
- Ogólne Czy mogę podjąć gotówkę w [nazwa kraju] bez dodatkowych opłat? Opłaty za podejmowanie gotówki Puedo sacar dinero en (país) sin pagar comisiones? Jakie opłaty obowiązują za korzystanie z obcych
Rozdział 3 Czasownik. Czasowniki ser, estar i haber
Rozdział 3 Czasownik Czasowniki ser, estar i haber W języku hiszpańskim występują trzy czasowniki, które są tożsame z polskim być. Są to czasowniki ser, estar oraz haber. Ostatni z nich określa tylko znajdowanie
Ogólnopolski Konkurs Projektów Szkolnych w Języku Obcym:
Ogólnopolski Konkurs Projektów Szkolnych w Języku Obcym: Para conocer un país no basta con verlo, hay que comerlo Um ein Land zu kennen, reicht es nicht, es zu sehen, es ist nötig, es zu essen Podsumowanie
Rozkład materiału. na podstawie podręcznika Descubre 1 wydawnictwa Draco. Zakres podstawowy, etap kształcenia III.2.0.
Rozkład materiału na podstawie podręcznika Descubre 1 wydawnictwa Draco Zakres podstawowy, etap kształcenia III.2.0. Poniższy plan rozkład materiału został opracowany na 60 godzin lekcyjnych. Liczba godzin
Zestaw programów i podręczników dopuszczony do użytku od roku szkolnego 2019/2020 KLASA TRZECIA
Zestaw programów i podręczników dopuszczony do użytku od roku szkolnego 2019/2020 KLASA TRZECIA w II Liceum Ogólnokształcącym z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Marii Konopnickiej w Katowicach na podstawie