Lublin 21 sierpnia 2013 r.

Transkrypt

1 Pracodawcy i ich oferty, uczniowie, absolwenci, pracujący, samozatrudnieni, bezrobotni najważniejsze wyniki i rekomendacje Lubelskiego Obserwatorium Rynku Pracy Lublin 21 sierpnia 2013 r. Projekt współfinansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego (85%) oraz ze środków krajowych w ramach budżetu państwa (15%)

2 PLAN PREZENTACJI 1. Zapotrzebowanie na pracowników w ofertach pracy. 2. Zapotrzebowanie na pracowników bezpośrednie badanie pracodawców. 3. Wybrane wyniki diagnozy sytuacji pracowników i samozatrudnionych 4. Wybrane wyniki badania losów absolwentów. 5. Wyniki badania opinii osób bezrobotnych o zawodach deficytowych i nadwyżkowych. 6. Najważniejsze rekomendacje z badań. Projekt współfinansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego (85%) oraz ze środków krajowych w ramach budżetu państwa (15%)

3 Zapotrzebowanie na pracowników w regionie: monitoring ofert pracy Pierwsza dziesiątka specjalności w okresie I 2012 VI 2013 specjalnośd liczba wystąpieo Przedstawiciel handlowy Specjalista do spraw sprzedaży Programista aplikacji Doradca klienta Kierownik działu sprzedaży Sprzedawca 916 Inżynier sprzedaży 749 Specjalista ds. rozwoju oprogramowania 623 Właściciel małego sklepu 584 Doradca finansowy 553

4 Zapotrzebowanie na pracowników w regionie: monitoring ofert pracy Najczęstsze specjalności zgodne z kierunkami kształcenia w szkołach zawodowych: Sprzedawca 916 Kucharz 265 Technik prac biurowych 183 Kelner 173 Elektryk 162 Mechanik pojazdów samochodowych 153 Ślusarz 132

5 Zapotrzebowanie na pracowników w regionie: oczekiwania pracodawców Absolwenci zatrudniani są przez 22% pracodawców (>9 pracowników) - w powiatach wschodnich nie więcej niż przez 10%. Im większy pracodawca, tym częściej potwierdzał zatrudnianie absolwentów. Dwa razy częściej pracodawca prywatny niż publiczny (2012 r., potwierdzenie w 2013 r.). Najwięcej absolwentów zatrudnianych jest w branży Informacja i komunikacja. Pracodawcy oczekują nie tyle doświadczenia liczonego w latach, co właściwego stopnia socjalizacji do wykonywanej pracy oraz 3 kluczowych grup kompetencji: społecznych, osobistych i informatycznych 57% przyjętych ostatnio do pracy osób zastąpiło na stanowisku pracy innych pracowników, którzy z pracy odeszli bądź zmienili stanowisko. W tej części zatem prowadzone rekrutacje były powodowane zamianą pracownika na innego (2013).

6 Jakie są oczekiwania wobec pracowników kluczowych? WYKSZTAŁCENIE Popyt na specjalistów w branżach: Edukacja Opieka zdrowotna i pomoc społeczna Kultura i rekreacja Nie ma to znaczenia Wyższe 13% 45% Handel i naprawa samochodów (zatrudniani w nim pracownicy usług i sprzedawcy ) Średnie Średnie zawodowe 13% 12% Przemysł Handel i naprawa samochodów Zasadnicze Zawodowe 17% 0% 10% 20% 30% 40% 50% Przemysł Budownictwo Handel i naprawa pojazdów samochodowych (zatrudnieni w nim operatorzy i monterzy maszyn i urządzeo) Transport i gospodarka magazynowa

7 58 % pracodawców poszukiwało pracowników w ostatnim roku dane z II fali badania Czy mieli problem ze znalezieniem pracowników? tak 26% * nie 74% * Dane z II fali badania. I fala badania 36 %, różnica istotna statystycznie. Nie dotyczy mikropracodawców.

8 Czy mieli problem ze znalezieniem pracowników? tak 26% Zgłasza się wielu kandydatów, ale nie spełniają oczekiwao pracodawcy (88% , zaś w 76% w 2012) CZĘŚCIEJ Podmioty prywatne Przemysł (34%), Handel i naprawa pojazdów samochodowych (38%) Stanowisko: robotnik przemysłowy i rzemieślnicy (45%) RZADZIEJ pracownicy biurowi (11% rekrutujących zgłasza problemy) specjaliści (16%)

9 Czy pracodawcy będą rekrutować nowych pracowników? 37% zrekrutowanych zastąpi na stanowisku innych pracowników tak 17% W 57% przypadków powodem rekrutowania jest wzrost skali działalności instytucji CZĘŚCIEJ: podmioty prywatne, podmioty działające w branżach budownictwo oraz handel i naprawa pojazdów CZĘŚCIEJ: robotnicy budowlani i pokrewni z wyłączeniem elektryków robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeo i pokrewni

10 odsetek wskazao o w pełni spełnionych oczekiwaniach Czego brakuje kandydatom? 100% 90% Sprawnośd fizyczna 80% Obsługa komputera i korzystanie z Internetu 70% Dyspozycyjnośd 60% 50% Organizowanie i prowadzenie prac biurowych Wykonywanie obliczeo Kontakty z innymi ludźmi 40% 30% Zdolności artystyczne i twórcze Zdolności kierownicze i organizacja pracy innych Obsługa, montowanie i naprawa urządzeo technicznych Wyszukiwanie i analiza informacji oraz wyciąganie wniosków Samoorganizacja pracy i przejawianie inicjatywy 20% 10% 0% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% odsetek wskazao jako ważna cecha

11 Diagnoza sytuacji osób pracujących i samozatrudnionych większość pracujących uzyskało zatrudnienie dzięki umiejętnościom i kwalifikacjom wymaganym na stanowisku dłuższy staż pracy os. pracujących i działalności samozatrudnionych = mniejsza skłonność do podnoszenia kwalifikacji zawodowych pracownicy są bardziej pewni utrzymania zajęcia w ciągu kolejnych 2 lat niż właściciele firm ich utrzymania samozatrudnieni proszeni o podanie cech osób (kwalifikacji i umiejętności), które chcieliby zatrudnić, najczęściej wymieniali współpracę w grupie i predyspozycje do obsługi klienta, wykształcenie zajęło dopiero 7. miejsce na liście cech i jest to wykształcenie zawodowe problemy ze znalezieniem zatrudnienia były głównym powodem, dla którego samozatrudnieni podjęli działalność

12 Możliwości rozwojowe firm II fala I fala 10,2% 10,8% 33,8% 28,6% 16,6% 9,6% 9,0% 33,8% 34,8% 12,8% 0% 20% 40% 60% 80% 100% bardzo małe małe średnie duże bardzo duże osoby prowadzące działalność gospodarczą o charakterze transportowym, logistycznym, motoryzacyjnym lepiej postrzegają możliwości rozwojowe swoich firm niż respondenci prowadzący działalność o profilach: finanse, handel, budownictwo, usługi

13 Rynek białych i zielonych miejsc pracy własne zainteresowanie prowadzeniem działalności w branży ocena zapotrzebowania rynku na usługi opieka nad osobami chorymi opieka nad osobami niepełnosprawnymi opieka nad osobami starszymi profilaktyka zdrowotna pierwsza pomoc przedmedyczna odnawialne źródła energii ekoturystyka rolnictwo ekologiczne rozwój i utrzymanie terenów zielonych praca socjalna gospodarka energią gospodarka odpadami komunalnymi i przemysłowymi gospodarka wodno-ściekowa 8,8% 9,2% 8,6% 8,8% 8,6% 19,0% 17,2% 14,4% 15,4% 8,6% 17,4% 16,2% 14,4% 64,2% 64,0% 64,0% 63,2% 61,2% 57,8% 57,2% 54,0% 51,8% 51,4% 50,6% 49,0% 46,2% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%

14 Plany i losy zawodowe absolwentów szkół ponadgimnazjalnych i uczelni wyższych Podsumowanie wyników własnych 30. indywidualnych wywiadów pogłębionych z absolwentami, po roku od ukończenia szkoły: szkół zawodowych i policealnych 10 respondentów IDI korzyścią z faktu ukooczenia szkoły są głównie umiejętności praktyczne (lecz niewystarczające) podejmowali dalsze kształcenie raczej jako cel sam w sobie, czasem dla większego prestiżu ABSOLWENCI techników i liceów 10 respondentów IDI dzięki szkole nawiązali cenione relacje rówieśnicze dalsze kształcenie było prestiżowe lub oczywiste (dla licealistów) szkół wyższych 10 respondentów IDI na studiach rozszerzyli perspektywę myślenia, także o rynku pracy raczej poszerzali niż pogłębiali zakres kwalifikacji, są niezadowoleni z ilości i jakości praktyk

15 szkół zawodowych i policealnych 10 respondentów IDI zdobywają doświadczenie zawodowe, także poza zawodem, liczą, że z czasem uzyskają lepsze warunki zatrudnienia ABSOLWENCI techników i liceów 10 respondentów IDI podejm(uj)ą pracę, która będzie do pogodzenia z nauką, bez związku z profilem kształcenia szkół wyższych 10 respondentów IDI do pracy motywuje czynnik finansowy, nie zawód wyuczony, problemem zdobycie doświadczenia w zawodzie nie wszyscy podejmowali działania zaplanowane rok wcześniej, nawet jeśli były w ich zasięgu oczekują dużych możliwości godzenia pracy z życiem prywatnym, towarzyskim, rodzinnym rozumieją regionalny rynek pracy, sądzą, że mają szybki dostęp do informacji o nim, ale nie przywiązują do tych informacji bardzo dużej wagi frustruje ich, zwłaszcza absolwentów techników i liceów, wymóg doświadczenia przy małej ilości pracodawców chętnych zatrudniad absolwentów oczekują, aby więcej praktyk zawodowych było organizowanych przez szkołę poważną barierą dla kształcenia jest koniecznośd dyspozycyjności w miejscu pracy, a nie finanse

16 Kompleksowa analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych w województwie lubelskim rok 2012

17 Kompleksowa analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych w województwie lubelskim rok 2013 zawody deficytowe zawody nadwyżkowe cieśla animator kultury kierowca samochodu ciężarowego sprzedawca - przedstawiciel handlowy lekarz opieka nad osobami zależnymi rejestratorka medyczna inżynier ogrodnictwa mechanik pojazdów samochodowych pedagog - nauczyciel specjalista administracji publicznej pracownik administracyjny pracownik biurowy

18 Rekomendacje 1. Popularyzacja szkoleń, zajęć kształtowania umiejętności miękkich (transferowalnych), kompetencji społecznych, które stanowią czynnik ułatwiający uzyskanie i utrzymanie zatrudnienia. 2. Wprowadzenie na większą skalę szkoleń uświadamiających ryzyka związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Promowanie rozpoczynania działalności o profilach dobrze rokujących na utrzymanie i rozwój. 3. Zwiększenie wymiany informacji między pracodawcami oraz instytucjami rynku pracy, w zakresie zapotrzebowania na pracowników, ich wiedzę, kwalifikacje i umiejętności. Dostosowywanie kompetencji osób bez pracy poprzez prowadzenie celowanych praktyk i staży, w porozumieniu z pracodawcami. 4. Poprawa jakości obowiązkowych praktyk uczniowskich i studenckich. Zachęcanie do podejmowania pozaetatowych sposobów zdobywania doświadczenia (zwłaszcza wśród mężczyzn). Promocja wolontariatu w tym kontekście. Projekt współfinansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego (85%) oraz ze środków krajowych w ramach budżetu państwa (15%)

19 5. Większe zaangażowanie pracodawców i absolwentów przez szkoły do: a) uruchamiania nowych profilów, kierunków, b) współuczestnictwa w tworzeniu programów, scenariuszy zajęć, c) przygotowania ucznia, studenta w zakładzie pracy, m.in. aby pracodawcy lepiej identyfikowali absolwentów szkół. 6. Zdobywanie uprawnień i certyfikatów powinno rozpoczynać się już w systemie szkolnym. Upowszechnienie doradztwa zawodowego (systemowa organizacja) ze zróżnicowana formą i treścią, w zależności od typu szkoły. Realizowanie doradztwa uwzględniającego sytuację lokalnego rynku. Promowanie wśród uczniów gimnazjów różnych możliwości kształcenia w szkołach zawodowych, utrzymujących związek z lokalnym rynkiem pracy. 7. Bieżące lokalne monitorowanie zapotrzebowania na kwalifikacje i umiejętności, w tym zawodów deficytowych i nadwyżkowych wg metodyki uwzględniającej szerokie spektrum pracodawców. Promocja wyników monitoringu wśród uczniów, studentów, bezrobotnych. Promocja ośrodków kształcenia, które uzasadniają ofertę edukacyjną i włączają do niej wyniki badań i analiz lokalnego rynku. Projekt współfinansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego (85%) oraz ze środków krajowych w ramach budżetu państwa (15%)

20 Dziękuję za uwagę Projekt współfinansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego (85%) oraz ze środków krajowych w ramach budżetu państwa (15%)