Energia jądrowa. podstawą bezpiecznej i efektywnej produkcji energii elektrycznej bez emisji CO. we Francji MATERIAŁ INFORMACYJNY CZERWIEC 2009
|
|
- Lidia Kubiak
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 MATERIAŁ INFORMACYJNY CZERWIEC 2009 Energia jądrowa podstawą bezpiecznej i efektywnej produkcji energii elektrycznej bez emisji CO 2 we Francji Wykonaj gest dla środowiska, nie drukuj tego dokumentu bez potrzeby. Direction Médias Groupe 22-30, avenue de Wagram Paris cedex 08 tél. : EDF Polska ul. Nowy Świat Warszawa tel. :
2 W ciągu niespełna 20 lat EDF stworzył konkurencyjną i unikalną w świecie energetykę jądrową, która w znacznym stopniu przyczynia się do bezpieczeństwa energetycznego Francji: 58 reaktorów o łącznej mocy zainstalowanej 63,1 GW dostarcza 85% energii elektrycznej wytwarzanej przez EDF. Czyni to z Francji drugą po Stanach Zjednoczonych potęgę jądrową w świecie. W obliczu spodziewanego wzrostu popytu na energię elektryczną, wynikającego zwłaszcza z nowych zastosowań, specjaliści zgadzają się, że samo stosowanie źródeł odnawialnych oraz racjonalne wykorzystanie energii nie wystarczą, by w pełni sprostać nowym potrzebom. Jednym z głównych atutów energetyki jądrowej jest wytwarzanie bezpiecznej i konkurencyjnej energii bez emisji CO. 2 Dzięki elektrowniom jądrowym i przy udziale elektrowni wodnych EDF wytwarza we Francji 95% energii elektrycznej bez emisji gazów cieplarnianych. Emitując średnio dziesięciokrotnie mniej CO niż inne kraje Unii Europejskiej, Francja zdecydowała 2 się na mocy ustawy z lipca 2005 r., ustalającej kierunki polityki energetycznej, na kontynuację opcji jądrowej. W styczniu 2009 r. prezydent Francji zapowiedział budowę drugiego reaktora EPR w miejscowości Penly (w regionie Seine-Maritime), wykorzystującego model realizowany obecnie we Flamanville (region Manche), w celu umocnienia bezpieczeństwa dostaw energii we Francji i w Europie. Dokonany wybór potwierdza długoterminową strategię przemysłową Grupy: rozwijanie nowych źródeł wytwórczych bez emisji CO, przy zachowaniu bezpieczeństwa jako głównego priorytetu i stałej 2 poprawie osiągnięć dojrzałego już sektora elektrowni jądrowych. Francuskie elektrownie jądrowe zostały zaprojektowane na co najmniej 40-letni okres eksploatacji. Przedłużenie ich żywotności i stała poprawa poziomu bezpieczeństwa są głównym wyzwaniem dla EDF. Eksploatacja, kontrole, remonty i modernizacje, opracowane i wdrażane od momentu rozruchu bloków jądrowych w celu zapewnienia urządzeniom optymalnego funkcjonowania i jednego z najwyższych poziomów bezpieczeństwa na świecie pozwalają EDF z ufnością rozpatrywać przedłużenie eksploatacji elektrowni powyżej 40 lat. Na mocy francuskiej ustawy, niezależny Urząd Dozoru Jądrowego wydaje co dziesięć lat zezwolenie na przedłużenie eksploatacji reaktora na kolejny okres. Decyzja zapada po szczegółowym przeglądzie zwanym przeglądem dziesięcioletnim. Trzecia seria przeglądów dziesięcioletnich, podsumowująca 30-letnią eksploatację bloków jądrowych nr 1 w Tricastin (Drôme) i Fessenheim (Haut-Rhin), odbędzie się w 2009 r. Równolegle, nie przesądzając, jaka będzie ostateczna opinia Urzędu Dozoru Jądrowego, EDF pracuje w ramach wznawianych inwestycji nad wdrożeniem ambitnego programu przemysłowego, który przedłuży eksploatację wszystkich elektrowni jądrowych powyżej 40 lat
3 SPIS TREŚCI 1. ENERGIA JĄDROWA, PODSTAWĄ ZDYWERSYFIKOWANEJ I WYDAJNEJ PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ 5 Produkcja w 95% bez emisji CO reaktorów o średnim wieku 23 lata 6 Dyspozycyjna i efektywna energetyka jądrowa 8 Długoterminowe zobowiązanie do zarządzania odpadami oraz demontażu elektrowni 9 2. BEZPIECZEŃSTWO I OCHRONA ELEKTROWNI BEZWZGLĘDNYM PRIORYTETEM 11 Kultura bezpieczeństwa 11 Działalność ściśle kontrolowana przez Urząd Dozoru Jądrowego 13 Ścisła kontrola eksploatacji i jej oddziaływania na człowieka oraz na środowisko NIEZBĘDNE INWESTYCJE 18 Zapobieganie zużyciu materiałów 18 Utrzymanie i modernizacja elektrowni jądrowych 19 Przeglądy dziesięcioletnie i wdrażanie programów poprawy bezpieczeństwa zatwierdzonych przez Urząd Dozoru Jądrowego 20 Wydłużenie okresu eksploatacji elektrowni jądrowych ponad 40 lat 21 Przygotowanie odtworzenia energetyki jądrowej dzięki budowie reaktorów EPR ZAŁĄCZNIKI 23 Elektrownie jądrowe EDF w liczbach 23 Jak działa elektrownia jądrowa 24 Przegląd dziesięcioletni istotny etap przed zatwierdzeniem okresu eksploatacji elektrowni jądrowej 26 Etapy rozwoju francuskiej energetyki jądrowej
4 1. ENERGIA JĄDROWA PODSTAWĄ ZDYWERSYFIKOWANEJ I WYDAJNEJ PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ Atomowe jednostki wytwórcze EDF we Francji, będące podstawą zdywersyfikowanej produkcji energii elektrycznej, dysponują atutem, którym przy takiej mocy zainstalowanej nie może pochwalić się żadna inna firma w świecie: chodzi o standaryzację. W każdym z 58 reaktorów eksploatowanych przez EDF zastosowano po pewnych adaptacjach tę samą koncepcję i zasadniczo te same zasady technologiczne. Standaryzacja umożliwia wspólne korzystanie przez wszystkie jednostki produkcyjne z wiedzy inżynieryjnej, z zasobów w zakresie eksploatacji i konserwacji, a także wymianę doświadczeń. Produkcja w 95% bez emisji CO 2 EDF rozwija we Francji produkcję korzystającą ze wszelkich dostępnych źródeł energii posiada więc elektrownie jądrowe, konwencjonalne (w których spala się węgiel, olej opałowy lub gaz ziemny) oraz źródła odnawialne (energia wody, słońca, wiatru oraz biomasa). Dzięki elektrowniom jądrowym i wodnym wytwarzana przez EDF energia elektryczna jest pewna, konkurencyjna i w 95% wolna od emisji CO. Przy okazji produkcji energii elektrycznej we Francji emituje się do atmosfery aż sześć 2 razy mniej gazów cieplarnianych w przeliczeniu na mieszkańca niż w pozostałych krajach Europy. Dzięki temu Francja może łatwiej osiągnąć cele wyznaczone przez Unię Europejską w zakresie ochrony środowiska. Struktura wytwarzania EDF (w 2008 r.) 9% elektrownie wodne 4% elektrownie cieplne 87% elektrownie jądrowe - 5 -
5 Jako że energii elektrycznej nie da się magazynować, a zapotrzebowanie na nią jest zmienne, chociażby ze względu na porę roku, zróżnicowanie źródeł wytwórczych wykorzystywanych przez EDF pozwala na nieustanne dostosowywanie podaży do popytu: elektrownie jądrowe i wodne wykorzystuje się przede wszystkim, ze względu na ich niskie koszty zmienne produkcji, w okresach normalnego zapotrzebowania (tzw. podstawa), czyli niezależnego od pory dnia lub roku; elektrownie wodne regulacyjne (ze zbiornikiem) oraz elektrownie konwencjonalne spalające olej opałowy, gaz lub węgiel są wykorzystywane w okresach zwiększonego zapotrzebowania (tzw. szczyt) w zależności od pory dnia czy roku. Niskie koszty zmienne produkcji oraz niewielka zależność od wahań cen paliw dzięki istnieniu elektrowni jądrowych i wodnych, połączone z know-how w zakresie projektowania, budowy i eksploatacji elektrowni jądrowych sprawiają, że elektrownie EDF są wyjątkowo konkurencyjne. 58 reaktorów o średnim wieku 23 lata Pierwsze reaktory powstały we Francji w latach , w oparciu o francuską technologię UNGG (Uran Naturalny Grafit Gaz). Żaden z nich już nie działa, wszystkie są w trakcie demontażu. EDF przejął następnie skuteczniejszą i tańszą technologię amerykańską reaktorów wodnych ciśnieniowych. Po koniecznych adaptacjach zastosowano ją w 58 reaktorach uruchomionych w latach EDF eksploatuje obecnie 58 reaktorów (jednostek wytwórczych) o łącznej mocy 63 GW, rozmieszczonych w 19 elektrowniach na terenie całego kraju. Na ten potencjał produkcyjny składają się: - 34 reaktory o mocy 900 megawatów każdy, - 20 reaktorów o mocy 1300 megawatów każdy, - 4 reaktory o mocy 1450 megawatów każdy
6 Produkcja energii jądrowej przez EDF we Francji: 19 elektrowni 58 reaktorów Elektrownie jądrowe EDF pozwalają wytworzyć 428 miliardów kwh rocznie. W 2008 roku pochodziło stąd nieco ponad 87% całej energii elektrycznej wyprodukowanej przez EDF. Francja jest drugą po Stanach Zjednoczonych potęgą jądrową na świecie. Podział eksploatowanych bloków jądrowych wg wieku przedstawia się następująco: - poniżej 10 lat: 4 bloki, - od 10 do 15 lat: 1 blok, - od 15 do 20 lat: 11 bloków, - od 20 do 25 lat: 23 bloki, - od 25 do 30 lat: 19 bloków
7 Dyspozycyjna i efektywna energetyka jądrowa W latach średnioroczna wielkość produkcji francuskich reaktorów jądrowych wzrosła o około 30%. Do poprawy efektywności przyczyniło się zwłaszcza wydłużenie cyklu paliwa jądrowego z 12 do 18 miesięcy. Dyspozycyjność elektrowni oznacza wyrażony procentowo czas w skali roku, kiedy elektrownia może wytworzyć energię w zależności od zapotrzebowania sieci. W 2008 r. dyspozycyjność elektrowni wyniosła 79,2%
8 Sterowanie dyspozycyjnością i jej poprawa wiążą się: - ze skróceniem postojów jednostek na skutek anomalii technicznych (odstawienia awaryjne, które obniżają dyspozycyjność średnio o 3%); - ze skróceniem odstawień bloku, co wymaga poprawy organizacji i optymalizacji zabiegów konserwacyjnych na urządzeniach niezwiązanych z bezpieczeństwem jądrowym. Systematyczne działania w celu poprawy efektywności są prowadzone w uzgodnieniu z Urzędem Dozoru Jądrowego, który zatwierdza każdą propozycję. Długoterminowe zobowiązanie do zarządzania odpadami oraz demontażu elektrowni EDF obsługuje cały cykl życia elektrowni jądrowych, od projektu do demontażu. ü Rygorystyczne zarządzanie odpadami EDF prowadzi rygorystyczny system zarządzania odpadami pochodzącymi z elektrowni jądrowych, połączony z ograniczeniem ilości odpadów wytworzonych u źródła, ich segregacją wg rodzaju i poziomu aktywności, a także ze stosowaniem odpowiedniego kondycjonowania. Nieustanne postępy w tej dziedzinie sprawiły, że między 1985 r. a 2008 r. trzykrotnie zmniejszyła się ilość odpadów tzw. krótkożyciowych. Podczas eksploatacji i demontażu elektrowni jądrowych powstają głównie odpady krótkożyciowe, tzn. takie, których poziom radioaktywności zmniejsza się co najmniej o połowę co 30 lat. Chodzi tu o filtry, żywice wykorzystywane do oczyszczania wody w obiegach, narzędzia, zużyte części, plastik i tkaniny, z których korzystano przy konserwacji, gruz i złom z rozbiórki budynków. Wszystkie te odpady są gromadzone w dwóch składowiskach ANDRA (Krajowej agencji ds. zarządzania odpadami radioaktywnymi) w Morvilliers i Soulaines (departament Aube). Będą tam przechowywane w szczególnych warunkach bezpieczeństwa do czasu, aż przestaną być radioaktywne
9 Z przeróbki wypalonego paliwa jądrowego pochodzą tzw. odpady długożyciowe. W 96% podlegają one recyklingowi i służą do wytworzenia nowych paliw. Pozostałe 4% nie nadają się do recyklingu. Wszystkie te odpady są składowane w warunkach najwyższego bezpieczeństwa przez Areva NC w miejscowości La Hague, na powierzchni o wielkości basenu olimpijskiego. Po 15 latach badań naukowych przewidzianych tzw. ustawą Bataille a z 1991 roku, 15 czerwca 2006 r. francuski parlament przyjął ustawę ramową w sprawie zarządzania substancjami i odpadami radioaktywnymi. Przewiduje ona m.in. możliwość odwracalnego składowania odpadów końcowych w głębokich strukturach geologicznych od 2025 r. ü Demontaż urządzeń ściśle uregulowany przepisami EDF ponosi całkowitą odpowiedzialność za aspekty techniczne i finansowe demontażu swoich elektrowni jądrowych, traktując jako priorytet zapewnienie bezpieczeństwa i ochrony środowiska w pobliżu demontowanej jednostki. Demontaż odbywa się z zachowaniem takich samych rygorów i zasad przejrzystości, jak eksploatacja 58 elektrowni jądrowych EDF. Operacje demontażu są przeprowadzane pod ścisłym nadzorem Urzędu Dozoru Jądrowego. Na każdym etapie razem z Urzędem wyznacza się szereg wizytacji w kluczowych momentach. Pomiędzy wizytacjami w EDF trwa wewnętrzny proces zatwierdzania, audytowany przez Urząd. Demontaż każdej elektrowni podlega procesowi zatwierdzania, który zyskał ostateczny kształt w 2003 r. Wiąże się to m.in. każdorazowo z uzyskaniem zezwolenia na całkowity demontaż instalacji. Zezwolenie wydaje rząd na podstawie dokumentacji złożonej przez operatora, po uzyskaniu opinii Urzędu Dozoru Jądrowego. Przed wydaniem zezwolenia wymagane jest przeprowadzenie konsultacji ze społecznością lokalną. 21 października 2005 r. Grupa EDF podpisała z państwem kontrakt służby publicznej, w którym zobowiązała się zrealizować swój program demontażu elektrowni jądrowych w ciągu 25 lat, a nie, jak pierwotnie przewidywano, 50 lat. Elektrownia jądrowa w Saint-Laurent-des-Eaux La médiathèque EDF / JEAN-CLAUDE RAOUL
10 2. BEZPIECZEŃSTWO I OCHRONA ELEKTROWNI BEZWZGLĘDNYM PRIORYTETEM Elektrownie jądrowe EDF są jeszcze młode (średnio liczą po 23 lata), a w czasie ich eksploatacji przez EDF nie doszło do żadnego poważniejszego zdarzenia. W miarę upływu lat EDF ugruntował swoje umiejętności i know-how, dążąc do stałego doskonalenia tego, co stanowi absolutny priorytet, czyli bezpieczeństwa. Owa kultura bezpieczeństwa, poddana regularnym, surowym kontrolom Urzędu Dozoru Jądrowego łączy się z umiejętnością kontrolowania oddziaływań na człowieka i środowisko, a także ze stosowaniem zasady przejrzystości przy najmniejszym zdarzeniu. Kultura bezpieczeństwa Bezpieczeństwo jądrowe to całokształt zabezpieczeń technicznych, ludzkich i organizacyjnych stosowanych na wszystkich etapach życia elektrowni jądrowej, po to, by w każdych okolicznościach chronić okoliczną ludność i środowisko przed ewentualnym rozprzestrzenieniem się substancji promieniotwórczych. Zabezpieczenia te są uwzględniane na etapie projektowania elektrowni, realizowane podczas jej budowy, wzmacniane i stale ulepszane w trakcie eksploatacji, wreszcie zachowane przy demontażu. ü Trzy funkcje bezpieczeństwa - stała kontrola mocy reaktorów, a także przystosowanie produkcji do zapotrzebowania na energię, - chłodzenie paliwa w zależności od ilości wytworzonej energii dzięki redundantnym systemom pozwalającym unikać zakłóceń, - stworzenie 3 barier bezpieczeństwa w celu niedopuszczenia do rozprzestrzenienia się substancji promieniotwórczych w otoczeniu
11 ü Dwie zasady bezpieczeństwa - obrona w głąb, polegająca na instalowaniu wielokrotnych linii obrony przed zawodnością urządzeń lub błędem ludzkim; - redundancja systemów, która opiera się na duplikacji systemów bezpieczeństwa. ü Podstawy bezpieczeństwa Zasady bezpieczeństwa opierają się na odpowiednim projektowaniu elektrowni, a także wysokich wymogach i profesjonalizmie eksploatacji dzięki stałemu szkoleniu pracowników, doskonałości organizacji i stosowaniu ścisłych procedur (podobnie jak w przemyśle zaawansowanych technologii), wreszcie dzięki kulturze bezpieczeństwa, która jest pewnym stanem ducha, warunkującym postawy i praktyki. Kultura bezpieczeństwa opiera się na zbiorowych i indywidualnych kompetencjach, nagromadzonych od początku eksploatacji elektrowni jądrowych przez EDF. Grupa, we współpracy ze swoimi partnerami, czuwa nad tym, aby utrzymać dogłębną znajomość techniczną urządzeń przemysłowych i jednocześnie unowocześniać metody eksploatacji. Podobnie jak w wielu innych sektorach gospodarki, również w energetyce jądrowej przed 2015 rokiem wielu pracowników odejdzie na emeryturę (około 3500 osób w latach ). Zapewnienie odtworzenia kompetencji to dla Grupy EDF ważne wyzwanie oraz szansa na to, aby poprawić efektywność pracowników, a tym samym jeszcze bardziej podnieść poziom bezpieczeństwa. Elektrownia jądrowa we Flamanville La médiathèque EDF / FREDERIC SAUTEREAU
12 ü Stała kontrola wewnętrzna Chcąc nieprzerwanie zapewnić najwyższy stan bezpieczeństwa EDF prowadzi kontrolę wewnętrzną na wszystkich poziomach organizacji. Zarząd Dyrekcja produkcji jądrowej Inspektorat jądrowy ds. produkcji jądrowej Dyrekcja elektrowni jądrowej Dział bezpieczeństwa, jakości i eksploatacji n Inspektor generalny ds. bezpieczeństwa jądrowego źpodlega bezpośrednio prezesowi EDF źprzeprowadza doroczne audyty w celu oceny ogólnego bezpieczeństwa elektrowni jądrowych i przestrzegania zbioru zasad bezpieczeństwa, proponuje ulepszenia źsporządza dla prezesa raport roczny. Raport ten jest jawny i dostępny w internecie na stronie edf.com. n Dyrektor ds. bezpieczeństwa źproponuje cele w zakresie bezpieczeństwa dyrektorowi ds. produkcji jądrowej n Inspektorat jądrowy źdokonuje pogłębionej analizy poziomu bezpieczeństwa jednostek wytwórczych w odniesieniu do zbioru zasad bezpieczeństwa określonego przez dyrekcję źprzeprowadza roczny bilans źproponuje ulepszenia n Zespół bezpieczeństwa i jakości źdoradza dyrektorowi elektrowni i wspiera go w definiowaniu polityki zarządzania bezpieczeństwem źokresowo weryfikuje różne aspekty funkcjonowania obiektu, przeprowadza audyty wyznaczone przez dyrekcję źniezależnie od menedżerów analizuje nieprawidłowości, a także wyciąga wnioski ze zdarzeń w innych obiektach n Inżynier ds. bezpieczeństwa źocenia na co dzień poziom bezpieczeństwa eksploatacji źporównuje swoją ocenę z oceną, którą przeprowadza przy użyciu innej metody kierownik eksploatacji reaktora źzapobiega nieprawidłowościom, identyfikując zagrożenia techniczne i organizacyjne z dyrekcją wydziału Działalność ściśle kontrolowana przez Urząd Dozoru Jądrowego EDF podlega ścisłej kontroli Urzędu Dozoru Jądrowego, instytucji całkowicie niezależnej, która w imieniu państwa kontroluje bezpieczeństwo jądrowe oraz ochronę przed promieniowaniem w celu ochrony pracowników, okolicznych mieszkańców oraz środowiska przed zagrożeniami związanymi z energią atomową. Jedynie ten urząd ma prawo wydawać zezwolenia na rozruch lub kontynuację eksploatacji elektrowni jądrowej we Francji. Ustawa z 13 czerwca 2006 r. w sprawie przejrzystości i bezpieczeństwa jądrowego przyznała mu status niezależnej jednostki administracyjnej. Inspektorzy Urzędu Dozoru Jądrowego wykonują planowo i niezapowiedzianie ponad 450 kontroli rocznie we wszystkich obiektach EDF
13 Ponadto, elektrownie jądrowe EDF podlegają regularnej ocenie inspektorów i ekspertów Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA), którzy badają stosowanie najlepszych praktyk międzynarodowych. W 2006 r. MAEA przeprowadziła pogłębioną inspekcję w elektrowni Saint-Laurent-des-Eaux (Loir-et-Cher), a w 2007 r. w elektrowni Chinon (Indre-et-Loire). Ścisła kontrola eksploatacji i jej oddziaływania na człowieka oraz na środowisko ü Niezachwiane bezpieczeństwo od ponad 20 lat Wielka awaria AWARIA Poważna awaria Awaria z zagrożeniem poza obiektem Awaria bez znaczącego zagrożenia poza obiektem INCYDENT Poważny incydent Incydent Anomalia 0 Odchylenie. Bez znaczenia dla bezpieczeństwa Liczba zdarzeń klasyfikowanych wg tej skali wynosi rocznie 1 zdarzenie na jeden reaktor
14 Wskaźnik automatycznych wyłączeń reaktora również stanowi miernik poziomu bezpieczeństwa elektrowni jądrowych, ponieważ reaktor zatrzymuje się natychmiast po wykryciu anomalii. Od 1999 roku wskaźnik automatycznych wyłączeń reaktora wynosi niecałe 1 wyłączenie bloku na 7000 godzin funkcjonowania. W latach EDF wydaje rocznie trzy miliony euro na poprawę wskaźników bezpieczeństwa. ü Ochrona personelu przed napromieniowaniem pracowników EDF i pracowników firm zewnętrznych podlega bez wyjątku takim samym wymogom w zakresie przygotowania, zapobiegania skutkom promieniowania jonizującego i kontroli. Roczna dopuszczalna dawka, wyznaczona przez rozporządzenie z 31 marca 2003 r., wynosi 20 milisiwertów (msv) w ciągu 12 kolejnych miesięcy dla wszystkich pracowników francuskiego sektora jądrowego. Ochrona radiologiczna w elektrowni jądrowej w Chooz "B" La médiathèque EDF / FREDERIC SAUTEREAU Połączony wysiłek EDF i usługodawców pozwolił dwukrotnie zmniejszyć, w okresie poniżej 10 lat, dawkę kolektywną promieniowania w przeliczeniu na jeden reaktor z 1,59 Sv w 1997 r. do 0,66 Sv w 2008 r. Od 2004 r. ani razu nie przekroczono rocznej dopuszczalnej dawki 20 msv na osobę
15 ü Stały monitoring środowiska Przed rozpoczęciem budowy elektrowni jądrowej EDF wykonuje początkowy bilans radioekologiczny, czyli rejestruje punkt zerowy, który stanie się punktem odniesienia dla późniejszych analiz. W okresie eksploatacji wpływ funkcjonowania elektrowni jądrowej na środowisko jest przedmiotem podwójnego nadzoru, gdyż codziennie, raz na tydzień lub miesiąc prowadzone są badania powietrza, wody i flory w promieniu 5 km wokół elektrowni. Wykonuje je laboratorium każdej elektrowni, a kontrolują odpowiednie służby ministerstw zdrowia i przemysłu. Instytut Ochrony Radiologicznej i Bezpieczeństwa Jądrowego prowadzi niezależne programy nadzoru, roczne i dziesięcioletnie. EDF czyni spore wysiłki w celu zmniejszenia ilości i wpływu emisji gazowych i płynnych z elektrowni jądrowych uwalnianych do środowiska, zgodnie z bardzo rygorystycznymi przepisami. W latach EDF, znajdując się i tak poniżej progu wyznaczonego przez prawo, zmniejszył 30-krotnie ilość uwalnianych materiałów płynnych. Jeśli chodzi o narażenie środowiska naturalnego na emisję silnie rozcieńczonych gazów, jest ona 1000 razy niższa od przepisowych limitów dla ludności i 2000 razy niższa od promieniowania naturalnego. Przepisy regulują również odprowadzanie podgrzanej wody z obiegu chłodzenia elektrowni do akwenów wodnych. W lipcu 2004 r. EDF otrzymał certyfikat środowiskowy ISO dla wszystkich swoich elektrowni jądrowych. Elektrownia jądrowa w Dampierre en Burly La médiathèque EDF / Mario GUERRA
16 ü Przekazywanie jasnych i przejrzystych informacji Od samego początku eksploatacji swoich elektrowni jądrowych EDF systematycznie informuje opinię publiczną o ich funkcjonowaniu, działalności oraz zdarzeniach o charakterze technicznym. Dodatkowe źródło informacji dla ogółu stanowią Lokalne Komisje Informacyjne, które są również miejscem debaty z lokalnymi podmiotami społecznymi i gospodarczymi. Również Urząd Dozoru Jądrowego informuje społeczeństwo i media o aktualnościach w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego. Ustawa w sprawie przejrzystości i bezpieczeństwa jądrowego z 13 czerwca 2006 r. wyznacza ramy prawne udostępniania informacji związanych z bezpieczeństwem i ochroną radiologiczną
17 3. NIEZBĘDNE INWESTYCJE Francuskie reaktory jądrowe zostały pierwotnie zaprojektowane na co najmniej 40-letni okres eksploatacji. Urząd Dozoru Jądrowego zatwierdził ten przewidywany czas jeszcze przed rozpoczęciem ich budowy. EDF, stale poprawiając sprawność reaktorów poprzedniej generacji, przygotowuje się do nowego wyzwania, jakim jest zapewnienie przyszłości elektrowni jądrowych we Francji i rozwój produkcji energii jądrowej na świecie. W związku z tym, EDF rozpoczął program inwestycji na olbrzymią skalę, aby wydłużyć okres eksploatacji elektrowni ponad 40 lat oraz zwiększyć wielkość mocy wytwórczych, by sprostać wzrostowi zapotrzebowania na energię. Zapobieganie zużyciu materiałów Okres eksploatacji elektrowni jądrowej zależy przede wszystkim od zużycia komponentów o podstawowym znaczeniu dla bezpieczeństwa i produkcji. EDF prowadzi od lat politykę regularnego monitorowania urządzeń, aby móc jak najwcześniej wykrywać ewentualne pogorszenie się ich stanu i zastosować odpowiednie rozwiązania. Ponadto, w celu utrzymania obiektów w dobrym stanie, EDF optymalizuje eksploatację każdego reaktora, aby jego funkcjonowanie w jak najmniejszym stopniu przyczyniało się do zużycia urządzeń (wibracje, temperatury itd.), wykorzystując przy tym doświadczenia krajowe i międzynarodowe. ü Prowadzenie rygorystycznej eksploatacji paliwa w rdzeniu reaktora Zbiornik i obudowa reaktora to elementy, których się nie wymienia. EDF stale poszukuje rozwiązań pozwalających zmniejszyć ich nieuchronne zużycie
18 Pręty z paliwem w rdzeniu reaktora są zaprojektowane w taki sposób, aby minimalizować strumień neutronów odbierany przez stalowy zbiornik, w którym są umieszczone. Dzięki temu udaje się osiągać mniejsze napromieniowanie zbiornika niż to założone podczas projektowania. Optymalizuje się również kwasowość wody w obiegach, aby zapobiegać korozji. Ponadto, do nadzorowania stanu stalowego zbiornika reaktora wykorzystuje się ponad 80 urządzeń pomiarowych rozmieszczonych w dwóch lub trzech miejscach w pobliżu zbiornika. ü Zjawisko starzenia się materiału EDF inwestuje duże środki w badania i rozwój, aby lepiej poznać proces zużycia materiałów, a także badać ich wpływ na funkcjonowanie i stan urządzeń. EDF dba również o to, aby jego dostawcy stale dysponowali częściami zamiennymi i utrzymywali kompetencje niezbędne w elektrowni jądrowej przez cały okres jej funkcjonowania. W tym celu EDF podjął szereg działań, takich jak długoterminowe umowy o współpracy z dostawcami, tworzenie zapasów części zamiennych o strategicznym znaczeniu czy poszukiwanie i kwalifikowanie materiałów zastępczych. Utrzymanie i modernizacja elektrowni jądrowych Francuskie reaktory wodne ciśnieniowe są zaprojektowane w sposób, który umożliwia przeprowadzanie głębokich napraw każdego elementu jednostki produkcyjnej i wymianę większości komponentów tak, aby móc natychmiast wprowadzić modyfikacje niezbędne do stałego zapewnienia bezpieczeństwa. Oznacza to, że co roku elektrownie jądrowe korzystają z inwestycji sięgających prawie 2 miliardów euro. Chodzi o inwestycje stałe, coroczne, które służą ciągłemu utrzymaniu wszystkich urządzeń w optymalnym stanie, aby zapewnić całkowite bezpieczeństwo ich funkcjonowania
19 - 500 mln euro na bieżące utrzymanie; mln euro na modernizację urządzeń, np. generatorów czy skraplaczy lub wymianę, np. wytwornic pary; mln euro na modyfikacje i usprawnienia systemów. Elektrownia jądrowa w Civaux EDF MEDIATHEQUE/MICKAEL ZUMSTEIN Przeglądy dziesięcioletnie i wdrażanie programów poprawy bezpieczeństwa zatwierdzonych przez Urząd Dozoru Jądrowego Przegląd dziesięcioletni, trwający średnio 90 dni, jest istotnym etapem w eksploatacji reaktora jądrowego. Jest to przestój wyjątkowy ze względu na zakres kontroli i realizowanych prac. ü Realizowana co 10 lat ocena poziomu bezpieczeństwa eksploatowanych elektrowni Bezpieczeństwo jednostki wytwórczej w czasie eksploatacji jest sformalizowane przy pomocy zbioru zasad bezpieczeństwa. Dokument ten zawiera wszystkie przepisy regulujące funkcjonowanie reaktora. We Francji powyższy dokument jest weryfikowany i uzupełniany co 10 lat. Zasada organizowanego co dziesięć lat badania bezpieczeństwa, stosowana od początku eksploatacji pracujących obecnie reaktorów, jest elementem ustawy z dnia 13 czerwca 2006 r. w sprawie przejrzystości i bezpieczeństwa jądrowego. Stanowi ona, że operator podstawowej instalacji jądrowej dokonuje okresowego badania bezpieczeństwa swych instalacji, uwzględniając najlepsze praktyki międzynarodowe ( ). Badania odbywają się co 10 lat. Dzięki temu ogólny poziom bezpieczeństwa jednostek wytwórczych EDF we Francji ulega stałej poprawie. ü Pogłębiona inspekcja realizowana pod ścisłą kontrolą Urzędu Dozoru Jądrowego Francuskie ustawodawstwo nie określa maksymalnego okresu eksploatacji reaktorów pracujących we Francji, nakłada natomiast na Urząd Dozoru Bezpieczeństwa obowiązek podjęcia niezawisłej decyzji o kontynuacji pracy każdego reaktora przez następny okres dziesięciu lat
20 Urząd Dozoru Jądrowego uczestniczy w całym etapie przygotowań do przeglądu dziesięcioletniego, od 8 do 10 lat przed realizacją właściwych operacji. Ustala cele bezpieczeństwa (i kontroluje ich przestrzeganie w nowym zbiorze zasad bezpieczeństwa) oraz zatwierdza proponowany przez EDF program kontroli i zmian. Po zakończeniu przeglądu dziesięcioletniego ocenia jakość działań korygujących prowadzonych przez operatora i decyduje o kontynuacji eksploatacji reaktora przez następne 10 lat. W ramach trzeciego przeglądu dziesięcioletniego, który odbędzie się w 2009 r. i dotyczy bloków nr 1 w elektrowniach jądrowych w Tricastin i w Fessenheim, pierwsze kontakty podjęto we wrześniu 2002 r., a prace przygotowawcze już w 2000 r. Każdy przegląd będzie kosztował kilkadziesiąt milionów euro. Wydłużenie okresu eksploatacji elektrowni jądrowych ponad 40 lat ü Pierwsze doświadczenia potwierdzają dobry poziom bezpieczeństwa francuskich elektrowni jądrowych Pierwsze doświadczenia i wyniki prac naukowo-badawczych wykazują, że po wymianie niektórych komponentów francuskie elektrownie jądrowe mogą funkcjonować ponad 40 lat. W 2009 roku EDF zaproponował Urzędowi Dozoru Jądrowego istotne udoskonalenia techniczne, które umożliwią reaktorom w pełni bezpieczne funkcjonowanie ponad 40 lat. Jeżeli program zostanie przyjęty, jego wdrażanie zacznie się od trzeciego przeglądu dziesięcioletniego dla reaktorów o mocy 1300 MW, który rozpocznie się w 2015 r., oraz od czwartego przeglądu dziesięcioletniego dla reaktorów o mocy 900 MW, przewidzianego na rok ü Przykłady praktyk międzynarodowych Wielu światowych operatorów energetycznych eksploatuje reaktory wodne ciśnieniowe, których rozruch nastąpił wcześniej lub w tym samym czasie, co rozruch reaktorów francuskich, mianowicie w Niemczech, Belgii, Szwajcarii, Holandii, Szwecji, Japonii i Stanach Zjednoczonych. Średni wiek elektrowni jądrowych na świecie wynosi 27 lat. Obecnie cel, jakim jest co najmniej 60-letnia eksploatacja reaktora jądrowego, jest realny z technicznego punktu widzenia, pod warunkiem przestrzegania wymogów właściwych dla danego kraju i danego operatora. W Stanach Zjednoczonych amerykański urząd dozoru jądrowego (NRC Nuclear Regulator Commission) przedłużył do co najmniej 60 lat okres eksploatacji 54 elektrowni, z których 36 jest w technologii zbliżonej do francuskich obiektów jądrowych. Dokonano bardzo poważnych inwestycji, w tym wymiany podstawowych urządzeń, co pozwala na utrzymanie analogicznego poziomu bezpieczeństwa
21 W Europie, warunkiem uzyskania niezbędnych pozwoleń jest zagwarantowanie elektrowniom wytrzymałości na zdarzenia zewnętrzne (zjawiska klimatyczne, trzęsienie ziemi) i wewnętrzne (pożar). W Szwajcarii niektóre elektrownie uzyskały już pozwolenie na 50-letnią eksploatację, a w Holandii na 60-letnią eksploatację. Przygotowanie odtworzenia energetyki jądrowej dzięki budowie reaktorów EPR Aby przygotować odtworzenie pierwszych elektrowni jądrowych, w 2004 r. EDF podjął decyzję o budowie we Flamanville reaktora EPR - prototypu mającego zapoczątkować seryjną produkcję elektrowni z reaktorem nowej generacji. Rozruch reaktora jest przewidziany na rok Kosztująca 4 miliardy euro inwestycja umożliwi dysponowanie reaktorem o wysokiej sprawności i sprawdzoną organizacją przemysłową. W styczniu 2009 r. prezydent Francji potwierdził budowę drugiego reaktora EPR w miejscowości Penly (region Seine-Maritime), będącą uzupełnieniem tego projektu. EPR jest reaktorem wodnym ciśnieniowym, nad którego rozwojem, od początku lat 90. pracują EDF, energetycy niemieccy i AREVA-NP, wykorzystując najlepsze projekty francuskie i niemieckie. Ma moc 1650 MW, stanowi etap ewolucji istniejących technik i uwzględnia wszystkie ostatnie osiągnięcia, zapewniając bezpieczną, konkurencyjną produkcję energii elektrycznej bez emisji CO. 2 Elektrownia jądrowa w Flamanville EDF MEDIATHEQUE/PHILIPPE BRAULT
22 4. ZAŁĄCZNIKI Elektrownie jądrowe EDF w liczbach 58 czynnych reaktorów, w tym 34 o mocy jednostkowej 900 MW, 20 o mocy jednostkowej 1300 MW i 4 o mocy jednostkowej 1450 MW 58 reaktorów oddanych do użytku w latach ,6 TWh wyprodukowanych przez EDF w 2008 roku 79,2% dyspozycyjności elektrowni w 2008 roku pracowników EDF zapewnia remonty bieżące, eksploatację, utrzymanie ruchu i obsługę inżynieryjną elektrowni; do liczby tej należy dodać ponad pracowników firm usługowych realizujących remonty bloków podczas postojów oraz całoroczną logistykę 2 miliardy euro nakładów inwestycyjnych w 2008 roku
23 Jak działa elektrownia jądrowa Jak wszystkie elektrownie cieplne, elektrownia jądrowa wytwarza parę, która napędza generator. Para otrzymywana jest z wody podgrzewanej w kotle, którego rolę pełni reaktor jądrowy. Ciepło jest otrzymywane w wyniku reakcji rozszczepienia jąder uranu. Aby uniemożliwić przedostanie się substancji promieniotwórczych na zewnątrz elektrowni, zastosowano trzy niezależne obiegi wymiany ciepła (pierwotny, wtórny, chłodzenia). Elektrownia jądrowa Zasada działania przy zastosowaniu chłodni kominowej budynek reaktora (część jądrowa) wytwornica pary stabilizator ciśnienia maszynownia (część konwencjonalna) chłodnia kominowa para wodna zbiornik reaktora turbina generator skraplacz pompa rzeka obieg pierwotny obieg wtórny obieg chłodzenia Rdzeń reaktora, w którym zachodzi reakcja łańcuchowa, zawiera pręty paliwowe. Każdy pręt składa się z 264 wkładów paliwowych z pastylkami uranu. Po czterech do pięciu lat paliwo znajdujące się w rdzeniu reaktora ulega zużyciu. Wypalone paliwo zostaje usunięte z reaktora i przez blisko dwa lata jest składowane pod wodą w celu wychłodzenia. Paliwo jest następnie przewożone do zbiorników firmy Areva NC w La Hague, gdzie jest wychładzane od pięciu do dziesięciu lat, a następnie uzdatniane. 96% paliwa jest wykorzystane do produkcji nowego paliwa
24 Reaktor pracujący w sposób ciągły musi być wyłączony co miesięcy (w zależności od reaktora) w celu wymiany paliwa i przeglądu wszystkich instalacji jądrowych oraz pozostałych. Wyróżnia się trzy rodzaje postojów planowanych: postój w celu wymiany paliwa, przegląd częściowy na wymianę paliwa i realizację planu okresowych remontów. Remonty wykonuje się na przemian z wymianą paliwa, przegląd dziesięcioletni, który obejmuje pogłębione, wymagane przepisami kontrole głównych urządzeń, tzn. zbiornika reaktora, obiegu pierwotnego i obudowy bezpieczeństwa w budynku reaktora. Wyniki trzech kontroli regulowanych przepisami są analizowane przez Urząd Dozoru Jądrowego, w pełni niezależny organ, który jako jedyny ma prawo wydać zezwolenie na eksploatację przez okres kolejnych dziesięciu lat
25 Przegląd dziesięcioletni - istotny etap przed zatwierdzeniem okresu eksploatacji elektrowni jądrowej Przeglądy dziesięcioletnie są realizowane od początku eksploatacji obecnych elektrowni jądrowych. Przegląd dziesięcioletni, pod kontrolą Urzędu Dozoru Jądrowego, stanowi pełny check-up urządzeń. Od 2006 r. zasada badania bezpieczeństwa co dziesięć lat znalazła się w ustawie dotyczącej przejrzystości i bezpieczeństwa jądrowego jako gwarancja decyzji o przedłużeniu okresu eksploatacji. Przegląd dziesięcioletni trwa około 90 dni i jest istotnym etapem w eksploatacji obiektu jądrowego: to przestój wyjątkowy ze względu na zakres kontroli i realizowanych prac. Uwzględniając postęp technologiczny i doświadczenia ze wszystkich elektrowni jądrowych na świecie prowadzi do poprawy poziomu bezpieczeństwa każdej jednostki produkcyjnej zgodnie z najlepszymi istniejącymi standardami. ü Zatwierdzenie nowego zbioru zasad bezpieczeństwa Przegląd dziesięcioletni jednostki wytwórczej pozwala EDF na nowo ocenić istniejący zbiór zasad bezpieczeństwa w świetle francuskich i międzynarodowych doświadczeń, osiągnięć technologicznych oraz zmian wymogów ustawowych dotyczących bezpieczeństwa. W oparciu o te prace przygotowawcze EDF prowadzi rozmowy z Urzędem Dozoru Jądrowego, który ustala cele poprawy. EDF natomiast proponuje rozwiązania. Celem tej operacji jest opracowanie nowego zbioru zasad bezpieczeństwa dla danej elektrowni. Kontakty między operatorem i Urzędem Dozoru Jądrowego pozwalają zatem na opracowanie nowego zbioru zasad bezpieczeństwa, który będzie obowiązywał aż do następnego badania. Nowy zbiór zasad będzie podstawą kontroli urządzeń podczas przeglądu dziesięcioletniego. Na przygotowanie do realizacji operacji, jakim zostanie poddany reaktor, potrzeba około 10 lat
26 ü Testowanie urządzeń najistotniejszych dla bezpieczeństwa Przegląd dziesięcioletni jest dla operatora okazją, by wykazać, że zbiornik reaktora i obudowa bezpieczeństwa w budynku reaktora skutecznie chronią przed ewentualnym uwolnieniem się promieniowania, szczególnie w sytuacji awaryjnej. I tak: solidność i szczelność zbiornika reaktora kontroluje się przy pomocy specjalnego urządzenia, które sprawdza stan metalu i wychwytuje najmniejsze nieprawidłowości, szczelność i wytrzymałość betonowej osłony budynku reaktora są testowane podczas próby osłony przez poddanie jej ciśnieniu pięciokrotnie większemu od ciśnienia atmosferycznego, szczelność i wytrzymałość obiegu pierwotnego są testowane podczas próby wodnej przez poddanie obiegu ciśnieniu 1,3 razy większemu od normalnego ciśnienia eksploatacyjnego. ü Wprowadzanie zmian i udoskonalanie urządzeń Przegląd dziesięcioletni wykorzystuje się do wykonania modyfikacji i prac modernizacyjnych części jądrowej i części konwencjonalnej (zwłaszcza maszynowni i stacji pomp). Prace te są okazją, by wyposażyć elektrownie jądrowe w systemy bezpieczeństwa odpowiadające najnowszym i najbardziej wymagającym standardom wynikającym z doświadczeń eksploatacyjnych. Przegląd dziesięcioletni pozwala także na zweryfikowanie słuszności strategii remontowej drogą realizacji wyrywkowych kontroli urządzeń, które dotychczas nie sprawiały żadnych problemów. Ponowne badanie bezpieczeństwa zostało zapoczątkowane w ramach drugiej serii przeglądów dziesięcioletnich elektrowni o mocy 900 MW i 1300 MW: w 2004 r. zakończył się proces ponownej oceny bezpieczeństwa w obiektach o mocy 900 MW, a w 2006 r. w obiektach 1300 MW. W obu przypadkach Urząd Dozoru Jądrowego wydał pozytywną opinię w sprawie kontynuacji ich eksploatacji aż do osiągnięcia wieku 30 lat, czyli daty trzeciego przeglądu dziesięcioletniego, pod warunkiem realizacji w każdym z obiektów kontroli, weryfikacji i zmian wynikających z ponownego badania bezpieczeństwa. Na koniec 2008 r. 32 elektrownie o mocy 900 MW i 10 elektrowni o mocy 1300 MW miały za sobą drugi przegląd dziesięcioletni. We wszystkich przypadkach ocena jakości działań doskonalących prowadzonych przez operatora należy wyłącznie do Urzędu Dozoru Jądrowego, jedynego podmiotu, który zezwala na dalszą eksploatację reaktora przez następne 10 lat lub nakazuje jej przerwanie
27 Etapy rozwoju francuskiej energetyki jądrowej rok uruchomienia blok energetyczny moc w MW (**) PD1 PD2 rok uruchomienia blok energetyczny moc w MW(**) PD1 PD2 Pd1: pierwszy przegląd dziesięcioletni PD2: drugi przegląd dziesięcioletni (**) Moc ciągła
28
Seria: Nasza energia ma przyszłość. Gospodarka odpadami promieniotwórczymi
Seria: Nasza energia ma przyszłość Gospodarka odpadami promieniotwórczymi Jak pogodzić produkcję energii elektrycznej z ochroną środowiska? 25 proc. ludzkości zużywa blisko dwie trzecie zasobów energetycznych.
Bardziej szczegółowoBezpieczeństwo jądrowe i ochrona radiologiczna w Programie polskiej energetyki jądrowej
Bezpieczeństwo jądrowe i ochrona radiologiczna w Programie polskiej energetyki jądrowej 2 1. Charakterystyka Programu polskiej energetyki jądrowej 3 1.1 Elektrownie jądrowe w promieniu 300 km od Polski
Bardziej szczegółowoRealizacja Programu polskiej energetyki jądrowej
Źródło: Fotolia.com Łukasz Sawicki 2012 r. Źródło: martinlisner - www.fotolia.com Realizacja Programu polskiej energetyki jądrowej Od 1 stycznia 2014 r. do 31 października 2017 r. Najwyższa Izba Kontroli
Bardziej szczegółowoBUDOWA NOWEGO SKŁADOWISKA POWIERZCHNIOWEGO ODPADÓW PROMIENIOTWÓRCZYCH
Tomasz Nowacki Zastępca Dyrektora Departamentu Energii Jądrowej KRAJOWY PLAN POSTĘPOWANIA Z ODPADAMI PROMIENIOTWÓRCZYMI I WYPALONYM PALIWEM JĄDROWYM BUDOWA NOWEGO SKŁADOWISKA POWIERZCHNIOWEGO ODPADÓW PROMIENIOTWÓRCZYCH
Bardziej szczegółowoINSTYTUT FIZYKI JĄDROWEJ im. Henryka Niewodniczańskiego Polskiej Akademii Nauk w Krakowie.
INSTYTUT FIZYKI JĄDROWEJ im. Henryka Niewodniczańskiego Polskiej Akademii Nauk w Krakowie http://radon.ifj.edu.pl ENERGETYKA JĄDROWA - TECHNOLOGIA I BEZPIECZEŃSTWO NA PRZYKŁADZIE DOŚWIADCZEŃ FRANCUSKICH
Bardziej szczegółowoSeria: Nasza energia ma przyszłość. Reaktor EPR Flamanville 3
Seria: Nasza energia ma przyszłość Reaktor EPR Flamanville 3 Jak pogodzić produkcję energii elektrycznej z ochroną środowiska? 25 proc. ludzkości zużywa blisko dwie trzecie zasobów energetycznych. Czy
Bardziej szczegółowoSystem Zarządzania Energią według wymagań normy ISO 50001
System Zarządzania Energią według wymagań normy ISO 50001 Informacje ogólne ISO 50001 to standard umożliwiający ustanowienie systemu i procesów niezbędnych do osiągnięcia poprawy efektywności energetycznej.
Bardziej szczegółowoPLAN DZIAŁANIA KT 137. ds. Urządzeń Cieplno-Mechanicznych w Energetyce
Strona 1 PLAN DZIAŁANIA KT 137 ds. Urządzeń Cieplno-Mechanicznych w Energetyce STRESZCZENIE KT 137 obejmuje swoim zakresem urządzenia cieplno-mechaniczne stosowane w elektrowniach, elektrociepłowniach
Bardziej szczegółowoProgram polskiej energetyki jądrowej. Zbigniew Kubacki Departament Energii Jadrowej Ministerstwo Gospodarki
Zbigniew Kubacki Departament Energii Jadrowej Ministerstwo Gospodarki 2 Podstawa prawna do przygotowania Programu PEJ Ustawa z dnia 29 lipca 2000 r. Prawo atomowe art. 108a pkt 1 Minister właściwy do spraw
Bardziej szczegółowoEnergetyka odnawialna w procesie inwestycyjnym budowy zakładu. Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego
Energetyka odnawialna w procesie inwestycyjnym budowy zakładu Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego Wzrost zapotrzebowania na
Bardziej szczegółowoPolska energetyka scenariusze
27.12.217 Polska energetyka 25 4 scenariusze Andrzej Rubczyński Cel analizy Ekonomiczne, społeczne i środowiskowe skutki realizacji 4 różnych scenariuszy rozwoju polskiej energetyki. Wpływ na bezpieczeństwo
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 27 lutego 2013 r. Poz. 270 ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW. z dnia 11 lutego 2013 r.
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 27 lutego 2013 r. Poz. 270 ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 11 lutego 2013 r. w sprawie wymagań bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej
Bardziej szczegółowoGospodarka wypalonym paliwem jądrowym analiza opcji dla energetyki jądrowej w Polsce
Gospodarka wypalonym paliwem jądrowym analiza opcji dla energetyki jądrowej w Polsce Stefan Chwaszczewski Program energetyki jądrowej w Polsce: Zainstalowana moc: 6 000 MWe; Współczynnik wykorzystania
Bardziej szczegółowoPROJEKT MALY WIELKI ATOM
PROJEKT MALY WIELKI ATOM MISZKIEL PRZEMYSŁAW SEMESTR 1LO2B ELEKTROWNIA W CZARNOBYLU Katastrofa w Czarnobylu - jedna z największych katastrof przemysłowych XX wieku, oceniana jako największa katastrofa
Bardziej szczegółowoPolityka energetyczna Polski do 2030 roku. Henryk Majchrzak Dyrektor Departamentu Energetyki Ministerstwo Gospodarki
Polityka energetyczna Polski do 2030 roku Henryk Majchrzak Dyrektor Departamentu Energetyki Ministerstwo Gospodarki Uwarunkowania PEP do 2030 Polityka energetyczna Unii Europejskiej: Pakiet klimatyczny-
Bardziej szczegółowoWNIOSEK O WYDANIE POZWOLENIA NA WPROWADZANIE GAZÓW LUB PYŁÓW DO POWIETRZA
WNIOSEK O WYDANIE POZWOLENIA NA WPROWADZANIE GAZÓW LUB PYŁÓW DO POWIETRZA Podstawę prawną regulującą wydawanie pozwoleń w zakresie wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza stanowi ustawa z dnia 27 kwietnia
Bardziej szczegółowoPrawo Energetyczne I Inne Ustawy Dotyczące Energetyki Kogeneracja Skuteczność Nowelizacji I Konieczność
Prawo Energetyczne I Inne Ustawy Dotyczące Energetyki Kogeneracja Skuteczność Nowelizacji I Konieczność dr inż. Janusz Ryk Polskie Towarzystwo Elektrociepłowni Zawodowych II Ogólnopolska Konferencja Polska
Bardziej szczegółowoWdrożenie systemu zarządzania energią wg norm PN-EN 16001 i ISO 50001 na przykładzie Koksowni Przyjaźń Sp. z o.o.
Wdrożenie systemu zarządzania energią wg norm PN-EN 16001 i ISO 50001 na przykładzie Koksowni Przyjaźń Sp. z o.o. Konferencja Klubu Polskie Forum ISO 14000 Warszawa, 17-18 kwietnia 2012 Krzysztof Lebdowicz
Bardziej szczegółowoKONWERGENCJA ELEKTROENERGETYKI I GAZOWNICTWA vs INTELIGENTNE SIECI ENERGETYCZNE WALDEMAR KAMRAT POLITECHNIKA GDAŃSKA
KONWERGENCJA ELEKTROENERGETYKI I GAZOWNICTWA vs INTELIGENTNE SIECI ENERGETYCZNE WALDEMAR KAMRAT POLITECHNIKA GDAŃSKA SYMPOZJUM NAUKOWO-TECHNICZNE Sulechów 2012 Kluczowe wyzwania rozwoju elektroenergetyki
Bardziej szczegółowoOdnawialne źródła energii w dokumentach strategicznych regionu
Odnawialne źródła energii w dokumentach strategicznych regionu Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego Wydział Ochrony Środowiska Katowice, 31 marca 2015 r. STRATEGIA ROZWOJU WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO ŚLĄSKIE
Bardziej szczegółowoProgram polskiej energetyki jądrowej. Tomasz Nowacki Zastępca Dyrektora Departament Energii Jądrowej Ministerstwo Gospodarki
Program polskiej energetyki jądrowej Tomasz Nowacki Zastępca Dyrektora Departament Energii Jądrowej Ministerstwo Gospodarki Program polskiej energetyki jądrowej PLAN PREZENTACJI 1. Polski program energetyki
Bardziej szczegółowoCiepło z lokalnych źródeł gazowych
Ciepło z lokalnych źródeł gazowych Ciepło z lokalnych źródeł gazowych Kotłownie gazowe to alternatywne rozwiązanie dla Klientów, którzy nie mają możliwości przyłączenia się do miejskiej sieci ciepłowniczej.
Bardziej szczegółowoModernizacja ciepłowni w świetle wymagań stawianych w Dyrektywie MCP. Zbigniew Szpak, Prezes Zarządu Dariusz Koc, Dyrektor Zarządzający
Modernizacja ciepłowni w świetle wymagań stawianych w Dyrektywie MCP Zbigniew Szpak, Prezes Zarządu Dariusz Koc, Dyrektor Zarządzający 1 Agenda Dyrektywy MCP i IED kogo obowiązują i do czego zobowiązują?
Bardziej szczegółowoEkonomiczne i środowiskowe skutki PEP2040
Ekonomiczne i środowiskowe skutki PEP24 Forum Energii O nas Forum Energii to think tank działający w obszarze energetyki Naszą misją jest tworzenie fundamentów efektywnej, bezpiecznej, czystej i innowacyjnej
Bardziej szczegółowoPolska energetyka scenariusze
Warszawa 10.10.2017 Polska energetyka 2050 4 scenariusze Dr Joanna Maćkowiak Pandera O nas Forum Energii to think tank działający w obszarze energetyki Naszą misją jest tworzenie fundamentów efektywnej,
Bardziej szczegółowoG S O P S O P D O A D R A K R I K NI N SK S O K E O M
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ MIASTA CHOJNICE na lata 2015 2020 2020 17.10.2015 2015-10-07 1 Spis treści 1. Wstęp 2. Założenia polityki energetycznej na szczeblu międzynarodowym i krajowym 3. Charakterystyka
Bardziej szczegółowoIndorama Ventures Public Company Limited
Indorama Ventures Public Company Limited Polityka w zakresie ochrony środowiska (Zatwierdzona na posiedzeniu Rady Dyrektorów nr 2/2013 dnia 22 lutego 2013 r.) Wersja poprawiona nr 1 (Zatwierdzona na posiedzeniu
Bardziej szczegółowoUsytuowanie i regulacje prawne dotyczące biomasy leśnej
Usytuowanie i regulacje prawne dotyczące biomasy leśnej Wzywania stojące przed polską energetyką w świetle Polityki energetycznej Polski do 2030 roku Wysokie zapotrzebowanie na energię dla rozwijającej
Bardziej szczegółowoProgram polskiej energetyki jądrowej oraz stanowisko MG wobec technologii SMR
oraz stanowisko MG wobec technologii SMR Dariusz Szymański, główny specjalista w Ministerstwie Gospodarki Łukasz Kuźniarski, specjalista w Ministerstwie Gospodarki 2 Energetyka jądrowa w strukturze wytwarzania
Bardziej szczegółowoPotencjał inwestycyjny w polskim sektorze budownictwa energetycznego sięga 30 mld euro
Kwiecień 2013 Katarzyna Bednarz Potencjał inwestycyjny w polskim sektorze budownictwa energetycznego sięga 30 mld euro Jedną z najważniejszych cech polskiego sektora energetycznego jest struktura produkcji
Bardziej szczegółowoPolityka zrównoważonego rozwoju energetycznego w gminach. Edmund Wach Bałtycka Agencja Poszanowania Energii S.A.
Polityka zrównoważonego rozwoju energetycznego w gminach Toruń, 22 kwietnia 2008 Edmund Wach Bałtycka Agencja Poszanowania Energii S.A. Zrównoważona polityka energetyczna Długotrwały rozwój przy utrzymaniu
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI. Polityka dotyczy następujących kwestii: Jørgen Buhl Rasmussen prezes i dyrektor generalny. 1. Systemu i dokumentacji
Ochrona środowiska odgrywa istotną rolę w naszej działalności. Większość surowców i składników naszych produktów pochodzi prosto z natury. Trwały sukces naszej firmy jest więc bezpośrednio związany ze
Bardziej szczegółowoNiska emisja sprawa wysokiej wagi
M I S EMISJA A Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej w Suwałkach Sp. z o.o. Niska emisja sprawa wysokiej wagi Niska emisja emisja zanieczyszczeń do powietrza kominami o wysokości do 40 m, co prowadzi do
Bardziej szczegółowoPrzyszłość energetyki słonecznej na tle wyzwań energetycznych Polski. Prof. dr hab. inż. Maciej Nowicki
Przyszłość energetyki słonecznej na tle wyzwań energetycznych Polski Prof. dr hab. inż. Maciej Nowicki Polski system energetyczny na rozdrożu 40% mocy w elektrowniach ma więcej niż 40 lat - konieczność
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE. z działalności w 2013 roku. Podstawy formalne działania
P r z e w o d n i c z ą c y Warszawa, dn.20.01.2014 Rady ds. Bezpieczeństwa Jądrowego i Ochrony Radiologicznej dr Henryk Jacek Jezierski SPRAWOZDANIE z działalności w 2013 roku Rady do spraw Bezpieczeństwa
Bardziej szczegółowoRada Unii Europejskiej Bruksela, 24 maja 2019 r. (OR. en)
Rada Unii Europejskiej Bruksela, 24 maja 2019 r. (OR. en) 9437/19 NOTA DO PUNKTU I/A Od: Do: Dotyczy: Sekretariat Generalny Rady ATO 56 RECH 271 SAN 256 Komitet Stałych Przedstawicieli (część II)/Rada
Bardziej szczegółowoPerspektywy energetyki jądrowej j Polsce Procesy inwestycyjne Tomasz Jackowski Departament Energetyki Ministerstwo Gospodarki
Perspektywy energetyki jądrowej j w Polsce Procesy inwestycyjne 18.09.2008 Tomasz Jackowski Departament Energetyki Ministerstwo Gospodarki T. J., Min.Gosp., 18 września 2008 1 35000 30000 25000 20000 15000
Bardziej szczegółowoPRIORYTETY ENERGETYCZNE W PROGRAMIE OPERACYJNYM INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO
PRIORYTETY ENERGETYCZNE W PROGRAMIE OPERACYJNYM INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO Strategia Działania dotyczące energetyki są zgodne z załoŝeniami odnowionej Strategii Lizbońskiej UE i Narodowej Strategii Spójności
Bardziej szczegółowoLIDER WYKONAWCY. PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. Oddział Elektrownia Turów http://www.elturow.pgegiek.pl/
LIDER WYKONAWCY PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. Oddział Elektrownia Turów http://www.elturow.pgegiek.pl/ Foster Wheeler Energia Polska Sp. z o.o. Technologia spalania węgla w tlenie zintegrowana
Bardziej szczegółowoEfektywne wykorzystanie energii w firmie
1 Efektywne wykorzystanie energii w firmie 2 Świadome zarządzanie energią. Dlaczego to takie ważne? Ceny energii i koszty eksploatacyjne Wymogi prawne Emisja zanieczyszczeń do środowiska Bezpieczeństwo
Bardziej szczegółowoPROJEKT PLANU GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA MIASTA OLSZTYNA KONSULTACJE SPOŁECZNE
PROJEKT PLANU GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA MIASTA OLSZTYNA 06.05.2015 KONSULTACJE SPOŁECZNE 1 Plan prezentacji 1. Wprowadzenie 2. Ważne fakty 3. O Planie gospodarki niskoemisyjnej 4. Inwentaryzacja emisji
Bardziej szczegółowoNie bójmy się elektrowni jądrowych! Stanisław Kwieciński, Paweł Janowski Instytut Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie
Stanisław Kwieciński, Paweł Janowski Instytut Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie PLAN WYKŁADU 1. Jak działa elektrownia jądrowa? 2. Czy elektrownia jądrowa jest bezpieczna? 3. Jakie są wady i zalety elektrowni
Bardziej szczegółowoInteligentna Energetyka na podstawie strategii GK PGE
1 Inteligentna Energetyka na podstawie strategii GK PGE Nowoczesna energetyka konwencjonalna Elastyczność i efektywność Nowe technologie i modele biznesowe Redefinicja misji GK PGE konieczne zmiany Nowa
Bardziej szczegółowoFinansowanie infrastruktury energetycznej w Programie Operacyjnym Infrastruktura i Środowisko
Głównym celem tego programu jest wzrost atrakcyjności inwestycyjnej Polski i jej regionów poprzez rozwój infrastruktury technicznej przy równoczesnej ochronie i poprawie stanu środowiska, zdrowia społeczeństwa,
Bardziej szczegółowoPERSPEKTYWY ROZWOJU ENERGETYKI W WOJ. POMORSKIM
PERSPEKTYWY ROZWOJU ENERGETYKI W WOJ. POMORSKIM podstawowe założenia Dąbie 13-14.06.2013 2013-06-24 1 Dokumenty Strategiczne Program rozwoju elektroenergetyki z uwzględnieniem źródeł odnawialnych w Województwie
Bardziej szczegółowoREC Waldemar Szulc. Rynek ciepła - wyzwania dla generacji. Wiceprezes Zarządu ds. Operacyjnych PGE GiEK S.A.
REC 2012 Rynek ciepła - wyzwania dla generacji Waldemar Szulc Wiceprezes Zarządu ds. Operacyjnych PGE GiEK S.A. PGE GiEK S.A. PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna Spółka Akcyjna Jest największym wytwórcą
Bardziej szczegółowoISO 14000 w przedsiębiorstwie
ISO 14000 w przedsiębiorstwie Rodzina norm ISO 14000 TC 207 ZARZADZANIE ŚRODOWISKOWE SC1 System zarządzania środowiskowego SC2 Audity środowiskowe SC3 Ekoetykietowanie SC4 Ocena wyników ekologicznych SC5
Bardziej szczegółowoKARTA DOSTAWCÓW. Gospodarcze, środowiskowe i społeczne wymagania zrównoważonego rozwoju stanowią kluczowe wytyczne strategii Grupy Saint-Gobain.
KARTA DOSTAWCÓW Gospodarcze, środowiskowe i społeczne wymagania zrównoważonego rozwoju stanowią kluczowe wytyczne strategii Grupy Saint-Gobain. Grupa przystąpiła do Światowego Paktu Global Compact Narodów
Bardziej szczegółowoNowa Dyrektywa Unii Europejskiej dotycząca poprawy efektywności energetycznej proponowane rozwiązania i zadania dla Polski
Nowa Dyrektywa Unii Europejskiej dotycząca poprawy efektywności energetycznej proponowane rozwiązania i zadania dla Polski dr inż. Arkadiusz Węglarz Dyrektor ds. Zrównoważonego Rozwoju w KAPE S.A. 2011-09-16
Bardziej szczegółowoZAŁĄCZNIKI. wniosku dotyczącego rozporządzenia Rady. {SWD(2018) 342 final}
KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 13.6.2018 COM(2018) 466 final ANNEXES 1 to 2 ZAŁĄCZNIKI do wniosku dotyczącego rozporządzenia Rady ustanawiającego program pomocy na rzecz likwidacji obiektów jądrowych
Bardziej szczegółowoINSTYTUT FIZYKI JĄDROWEJ im. Henryka Niewodniczańskiego Polskiej Akademii Nauk
INSTYTUT FIZYKI JĄDROWEJ im. Henryka Niewodniczańskiego Polskiej Akademii Nauk 日本 The Fukushima INuclear Power Plant 福島第一原子力発電所 Fukushima Dai-Ichi Krzysztof Kozak INSTYTUT FIZYKI JĄDROWEJ PAN ROZSZCZEPIENIE
Bardziej szczegółowoInwestycje w ochronę środowiska w TAURON Wytwarzanie. tauron.pl
Inwestycje w ochronę środowiska w TAURON Wytwarzanie Moc zainstalowana TAURON Wytwarzanie TAURON Wytwarzanie w liczbach 4 506 MWe 1 274.3 MWt Elektrownia Jaworzno Elektrownia Łagisza Elektrownia Łaziska
Bardziej szczegółowoRola kogeneracji w osiąganiu celów polityki klimatycznej i środowiskowej Polski. dr inż. Janusz Ryk Warszawa, 22 październik 2015 r.
Rola kogeneracji w osiąganiu celów polityki klimatycznej i środowiskowej Polski dr inż. Janusz Ryk Warszawa, 22 październik 2015 r. Polskie Towarzystwo Elektrociepłowni Zawodowych Rola kogeneracji w osiąganiu
Bardziej szczegółowoWPŁYW PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ W ŹRÓDŁACH OPALANYCH WĘGLEM BRUNATNYM NA STABILIZACJĘ CENY ENERGII DLA ODBIORCÓW KOŃCOWYCH
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 35 Zeszyt 3 2011 Andrzej Patrycy* WPŁYW PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ W ŹRÓDŁACH OPALANYCH WĘGLEM BRUNATNYM NA STABILIZACJĘ CENY ENERGII DLA ODBIORCÓW KOŃCOWYCH 1. Węgiel
Bardziej szczegółowo5.5. Możliwości wpływu na zużycie energii w fazie wznoszenia
SPIS TREŚCI Przedmowa... 11 Podstawowe określenia... 13 Podstawowe oznaczenia... 18 1. WSTĘP... 23 1.1. Wprowadzenie... 23 1.2. Energia w obiektach budowlanych... 24 1.3. Obszary wpływu na zużycie energii
Bardziej szczegółowoInnowacyjne technologie a energetyka rozproszona.
Innowacyjne technologie a energetyka rozproszona. - omówienie wpływu nowych technologii energetycznych na środowisko i na bezpieczeństwo energetyczne gminy. Mgr inż. Artur Pawelec Seminarium w Suchej Beskidzkiej
Bardziej szczegółowoPrzepisy dotyczące ochrony radiologicznej obowiązujące w Polsce 3
OCHRONA RADIOLOGICZNA Przepisy dotyczące ochrony radiologicznej obowiązujące w Polsce 3 Jakub Ośko Rozdział 4. Obiekty jądrowe 2 Rozdział 4. Art. 3. 17) elektrownia jądrowa, reaktor badawczy, zakład wzbogacania
Bardziej szczegółowoPierwszy w Polsce System Zarządzania Energią (SZE) w oparciu o normę PN-EN ISO 50001 w Dzierżoniowie. Warszawa 8 maja 2013 r.
Pierwszy w Polsce System Zarządzania Energią (SZE) w oparciu o normę PN-EN ISO 50001 w Dzierżoniowie Warszawa 8 maja 2013 r. Efektywne zarządzanie energią jest jednym z warunków krytycznych do osiągnięcia
Bardziej szczegółowoPolityka energetyczna Polski do 2050 roku rola sektora ciepłownictwa i kogeneracji
Polityka energetyczna Polski do 2050 roku rola sektora ciepłownictwa i kogeneracji Tomasz Dąbrowski Dyrektor Departamentu Energetyki Warszawa, 22 października 2015 r. 2 Polityka energetyczna Polski elementy
Bardziej szczegółowosksr System kontroli strat rozruchowych
System kontroli strat rozruchowych Wyznaczanie strat energii i kosztów rozruchowych bloków energetycznych System SKSR jest narzędziem przeznaczonym do bieżącego określania wielkości strat energii i kosztów
Bardziej szczegółowoPrawo ochrony środowiska w planowaniu energetycznym
Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Pomorskiego na lata 2007-2013 UNIA EUROPEJSKA EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO Prawo ochrony środowiska w planowaniu energetycznym Gdańsk, 08 lipca
Bardziej szczegółowoGWARANCJA OBNIŻENIA KOSZTÓW
GWARANCJA OBNIŻENIA KOSZTÓW ENERGIA PRZYSZŁOŚCI AUDYT ENERGETYCZNY DLA PRZEDSIĘBIORSTW CEL AUDYTU: zmniejszenie kosztów stałych zużywanej energii wdrożenie efektywnego planu zarządzania energią minimalizacja
Bardziej szczegółowoKARTA INFORMACYJNA PRZEDSIĘWZIĘCIA
KARTA INFORMACYJNA PRZEDSIĘWZIĘCIA wg art. 3 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz
Bardziej szczegółowoWykorzystanie potencjału źródeł kogeneracyjnych w bilansie energetycznym i w podniesieniu bezpieczeństwa energetycznego Polski
Wykorzystanie potencjału źródeł kogeneracyjnych w bilansie energetycznym i w podniesieniu bezpieczeństwa energetycznego Polski dr inż. Janusz Ryk Podkomisja stała do spraw energetyki Sejm RP Warszawa,
Bardziej szczegółowoDr inż. Andrzej Tatarek. Siłownie cieplne
Dr inż. Andrzej Tatarek Siłownie cieplne 1 Wykład 1 Podziały i klasyfikacje elektrowni Moc elektrowni pojęcia podstawowe 2 Energia elektryczna szczególnie wygodny i rozpowszechniony nośnik energii Łatwość
Bardziej szczegółowoStrategia rozwoju systemów wytwórczych PKE S.A. w ramach Grupy TAURON w perspektywie roku 2020
Strategia rozwoju systemów wytwórczych PKE S.A. w ramach Grupy TAURON w perspektywie roku 2020 Henryk TYMOWSKI Wiceprezes Zarządu PKE S.A. Dyrektor ds. Rozwoju Eugeniusz BIAŁOŃ Dyrektor Projektów Budowy
Bardziej szczegółowoMiasto Wągrowiec posiada scentralizowany, miejski system ciepłowniczy oparty na źródle gazowym. Projekt Nowa Energia Dla Wągrowca zakłada
Miasto Wągrowiec posiada scentralizowany, miejski system ciepłowniczy oparty na źródle gazowym. Projekt Nowa Energia Dla Wągrowca zakłada modernizację i rozbudowę sieci ciepłowniczej w oparciu o źródła
Bardziej szczegółowoZużycie Biomasy w Energetyce. Stan obecny i perspektywy
Zużycie Biomasy w Energetyce Stan obecny i perspektywy Plan prezentacji Produkcja odnawialnej energii elektrycznej w Polsce. Produkcja odnawialnej energii elektrycznej w energetyce zawodowej i przemysłowej.
Bardziej szczegółowoUstawa o promocji kogeneracji
Ustawa o promocji kogeneracji dr inż. Janusz Ryk New Energy User Friendly Warszawa, 16 czerwca 2011 Ustawa o promocji kogeneracji Cel Ustawy: Stworzenie narzędzi realizacji Polityki Energetycznej Polski
Bardziej szczegółowoPGE Zespół Elektrowni Dolna Odra S.A. tworzą trzy elektrownie:
PGE Zespół Elektrowni Dolna Odra S.A. tworzą trzy elektrownie: Elektrownia Dolna Odra Elektrownia Dolna Odra moc elektryczna 1772 MWe, moc cieplna 117,4 MWt Elektrownia Pomorzany Elektrownia Pomorzany
Bardziej szczegółowoPrzyszłość ciepłownictwa systemowego w Polsce
Przyszłość ciepłownictwa systemowego w Polsce Bogusław Regulski Wiceprezes Zarządu Olsztyn, 22 lutego 2016r. Struktura paliw w ciepłownictwie systemowym w Polsce na tle kilku krajów UE 100% 90% 80% 70%
Bardziej szczegółowoStrategia Zrównoważonego Rozwoju i Odpowiedzialnego Biznesu GK PGNiG na lata w obszarze ochrony środowiska
Strategia Zrównoważonego Rozwoju i Odpowiedzialnego Biznesu GK PGNiG na lata 2009-2015 w obszarze środowiska Biuro Ochrony Środowiska w Departamencie Inwestycji W obszarze CSR nie startujemy od zera!!!!
Bardziej szczegółowoPrawo ochrony środowiska w drogownictwie stan obecny i kierunki zmian
LVI TECHNICZNE DNI DROGOWE 13-15 listopada 2013 r. Centrum Konferencyjne Falenty, Raszyn k. Warszawy Prawo ochrony środowiska w drogownictwie stan obecny i kierunki zmian Karolina Rak Departament Środowiska
Bardziej szczegółowoPolityka energetyczna Polski do 2050 roku. Warszawa, sierpień 2014 r.
Polityka energetyczna Polski do 2050 roku Warszawa, sierpień 2014 r. 2 Bezpieczeństwo Energetyczne i Środowisko Strategia BEiŚ: została przyjęta przez Radę Ministrów 15 kwietnia 2014 r. (rozpoczęcie prac
Bardziej szczegółowoNOWA ELEKTROWNIA ATOMOWA, FINLANDIA PROCEDURA OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO, KONSULTACJE MIĘDZYNARODOWE
Styczeń 2008 Fennovoima Oy NOWA ELEKTROWNIA ATOMOWA, FINLANDIA PROCEDURA OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO, KONSULTACJE MIĘDZYNARODOWE Styczeń 2008 2 (9) 1 WPROWADZENIE Fińska firma energetyczna Fennovoima
Bardziej szczegółowoOgrzewanie domu pompą ciepła Hewalex
Artykuł z portalu instalacjebudowlane.pl Ogrzewanie domu pompą ciepła Hewalex Koszty ogrzewania domu i podgrzewania wody użytkowej stanowią podstawową część bieżących wydatków związanych z utrzymaniem
Bardziej szczegółowoWydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach wymaga przeprowadzenia postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko.
POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE W SPRAWIE WYPEŁNIANIA PRZEZ INWESTORÓW WYMAGAŃ OCHRONY ŚRODOWISKA DLA REALIZOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA MOGĄCEGO ZNACZĄCO ODDZIAŁYWAĆ NA ŚRODOWISKO W opracowaniu zostały omówione
Bardziej szczegółowoPolityka energetyczna w UE a problemy klimatyczne Doświadczenia Polski
Polityka energetyczna w UE a problemy klimatyczne Doświadczenia Polski Polityka energetyczna w Unii Europejskiej Zobowiązania ekologiczne UE Zobowiązania ekologiczne UE na rok 2020 redukcja emisji gazów
Bardziej szczegółowoDZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 27 października 2017 r. Poz. 1999 USTAWA z dnia 15 września 2017 r. 1), 2) o zmianie ustawy Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw
Bardziej szczegółowoPlan Działań PAA w sprawie wdrożenia rekomendacji i sugestii IRRS
Plan Działań PAA w sprawie wdrożenia rekomendacji i sugestii IRRS R/S R1 Rekomendacja/Sugestia Rząd powinien przyjąć jeden czytelny dokument określający politykę i strategię bezpieczeństwa. Działania OBOWIĄZKI
Bardziej szczegółowoTechnologia i doświadczenie firmy. dla polskiego programu energii jądrowej. Spotkanie z przedsiębiorstwami Pomorza Gdańsk, 20 kwietnia 2012 roku
Technologia i doświadczenie firmy dla polskiego programu energii jądrowej Spotkanie z przedsiębiorstwami Pomorza Gdańsk, 20 kwietnia 2012 roku Plan prezentacji 1 2 3 4 5 6 Słowo wstępne o grupie AREVA
Bardziej szczegółowoBudowa pierwszego reaktora jądrowego EPR
Luty 2009 Materiał informacyjny Budowa pierwszego reaktora jądrowego EPR (European Pressurized water Reactor) we Francji we Flamanville Direction Médias Groupe EDF SA 22-30, avenue de Wagram 75382 Paris
Bardziej szczegółowoSystem prawny w zakresie bjior w Polsce, a budowa elektrowni jądrowej
System prawny w zakresie bjior w Polsce, a budowa elektrowni jądrowej Piotr Korzecki Stanisław Latek Konferencja Energetyka jądrowa i odnawialne źródła energii w świetle zrównoważonego rozwoju 18 września
Bardziej szczegółowoPODSUMOWANIE DO PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA DLA POWIATU STAROGARDZKIEGO NA LATA Z PERSPEKTYWĄ NA LATA
PODSUMOWANIE DO PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA DLA POWIATU STAROGARDZKIEGO NA LATA 2017-2020 Z PERSPEKTYWĄ NA LATA 2021-2024 Po przyjęciu dokumentu pn. Program ochrony środowiska dla powiatu starogardzkiego
Bardziej szczegółowoAudyt energetyczny podstawą dobrej termomodernizacji budynków Źródła finansowania przedsięwzięć termomodernizacyjnych i ekoenergetycznych
Audyt energetyczny podstawą dobrej termomodernizacji budynków Źródła finansowania przedsięwzięć termomodernizacyjnych i ekoenergetycznych mgr inż. Krzysztof Szczotka www.agh.e du.pl BUDOWNICTWO
Bardziej szczegółowoKrajowy system wsparcia energetyki odnawialnej w Polsce
Krajowy system wsparcia energetyki odnawialnej w Polsce 2 Regulacje Prawne 3 Wzywania stojące przed polską energetyką w świetle Polityki energetycznej Polski do 2030 roku Wysokie zapotrzebowanie na energię
Bardziej szczegółowoEnergetyka rozproszona w drodze do niskoemisyjnej Polski. Szanse i bariery. Debata online, Warszawa, 28 maja 2014 r.
Energetyka rozproszona w drodze do niskoemisyjnej Polski. Szanse i bariery Debata online, Warszawa, 28 maja 2014 r. Mariusz Wójcik Fundacja na rzecz Zrównoważonej Energetyki Debata ekspercka 28.05.2014
Bardziej szczegółowoDYLEMATY POLSKIEJ ENERGETYKI W XXI WIEKU. Prof. dr hab. Maciej Nowicki
DYLEMATY POLSKIEJ ENERGETYKI W XXI WIEKU Prof. dr hab. Maciej Nowicki 1 POLSKI SYSTEM ENERGETYCZNY NA ROZDROŻU 40% mocy w elektrowniach ma więcej niż 40 lat - konieczność ich wyłączenia z eksploatacji
Bardziej szczegółowoBudowa EJ dźwignią rozwoju polskiego przemysłu
Dr inż. Andrzej Strupczewski, prof. nadzw. NCBJ Budowa EJ dźwignią rozwoju polskiego przemysłu Zorganizowana przez Ministerstwo Energii konferencja Promieniujemy na całą gospodarkę Polski przemysł dla
Bardziej szczegółowoPerspektywy rozwoju OZE w Polsce
Perspektywy rozwoju OZE w Polsce Beata Wiszniewska Polska Izba Gospodarcza Energetyki Odnawialnej i Rozproszonej Warszawa, 15 października 2015r. Polityka klimatyczno-energetyczna Unii Europejskiej Pakiet
Bardziej szczegółowoEnergia chińskiego smoka. Próba zdefiniowania chińskiej polityki energetycznej. mgr Maciej M. Sokołowski WPiA UW
Energia chińskiego smoka. Próba zdefiniowania chińskiej polityki energetycznej. mgr Maciej M. Sokołowski WPiA UW Definiowanie polityki Polityka (z gr. poly mnogość, różnorodność; gr. polis państwo-miasto;
Bardziej szczegółowoEnergetyka Jądrowa. źródło: Wszystko o energetyce jądrowej, AREVA
Energetyka Jądrowa Wykład 7 11 kwietnia 2017 źródło: Wszystko o energetyce jądrowej, AREVA Zygmunt Szefliński Środowiskowe Laboratorium Ciężkich Jonów szef@fuw.edu.pl http://www.fuw.edu.pl/~szef/ Moderator
Bardziej szczegółowoPrzemysł cementowy w Polsce
Przemysł cementowy w Polsce Przemysł cementowy w Polsce, pod względem wielkości produkcji znajduje się na siódmym miejscu wśród europejskich producentów cementu. Głęboka modernizacja techniczna, jaka miała
Bardziej szczegółowoAspekt prawny energetyki odnawialnej i energetyki jądrowej
Aspekt prawny energetyki odnawialnej i energetyki jądrowej dr Leszek Karski UKSW/NFOŚiGW Warszawa 2008 r. Transformacja gospodarki na niskoemisyjną Powiązanie polityki środowiskowej z polityką energetyczną
Bardziej szczegółowoPOMPY CIEPŁA Analiza rynku Wykres 1
POMPY CIEPŁA Analiza rynku W Polsce dominującą rolę w produkcji energii elektrycznej odgrywa węgiel ( jego udział w globalnej wielkości mocy zainstalowanej w naszym kraju w 2005 roku wynosił 95%). Struktura
Bardziej szczegółowoKonferencja Polityka energetyczna Państwa a innowacyjne aspekty gospodarowania energią w regionie 18 czerwca 2009 r. Warszawa
1 Mazowsze wobec wyzwań przyszłości Konferencja Polityka energetyczna Państwa a innowacyjne aspekty gospodarowania energią w regionie 18 czerwca 2009 r. Warszawa 2 Strategia Rozwoju Województwa Mazowieckiego
Bardziej szczegółowoAPAKIET ENERGETYCZNY I INNE REGULACJE PRAWNE ŚWIATOWE TENDENCJE
APAKIET ENERGETYCZNY I INNE REGULACJE PRAWNE ŚWIATOWE TENDENCJE. . Dokąd zmierza świat?... eksploatacja Ziemi Musiało upłynąć 100 tysięcy lat byśmy osiągnęli 1 miliard. Następnie 100 lat byśmy to podwoili.
Bardziej szczegółowoWYTYCZNE DO SPORZĄDZANIA KRAJOWEGO ORAZ WOJEWÓDZKICH PLANÓW GOSPODARKI ODPADAMI W ZAKRESIE ODPADÓW KOMUNALNYCH
WYTYCZNE DO SPORZĄDZANIA KRAJOWEGO ORAZ WOJEWÓDZKICH PLANÓW GOSPODARKI ODPADAMI W ZAKRESIE ODPADÓW KOMUNALNYCH 1. Cel opracowania planów inwestycyjnych Informacje o konieczności sporządzania planów inwestycyjnych
Bardziej szczegółowoNowe wyzwania stojące przed Polską wobec konkluzji Rady UE 3 x 20%
Nowe wyzwania stojące przed Polską wobec konkluzji Rady UE 3 x 20% Zbigniew Kamieński Ministerstwo Gospodarki Poznań, 21 listopada 2007 Cele na rok 2020 3 x 20% Oszczędność energii Wzrost wykorzystania
Bardziej szczegółowoNiskoemisyjna Polska 2050 Andrzej Kassenberg Instytut na rzecz Ekorozwoju
Polska 2050 Andrzej Kassenberg Instytut na rzecz Ekorozwoju Przygotowano w oparciu o materiały opracowane w ramach projektu Polska 2050 Czy niskoemisyjność jest sprzeczna z rozwojem? Szybki wzrost gospodarczy
Bardziej szczegółowo