Inicjatywa Leader w nadchodzących latach

Transkrypt

1 Inicjatywa Leader w nadchodzących latach Inga Kołomyjska VI Ogólnopolskie spotkanie organizacji działających na obszarach wiejskich Maróz maja 2007r. Podejście Leader - partnerstwo trójsektorowe społeczny publiczny prywatny

2 Cechy metody Leader Podejście terytorialne Partnerstwo Oddolne podejście Podejście zintegrowane Innowacyjność Budowa sieci i współpraca między Lokalnymi Grupami Działania Lokalne Grupy Działania w krajach UE -15 Działanie I - Wsparcie dla realizacji zintegrowanych strategii rozwoju terytorialnego, o charakterze pilotażowym, opartych o oddolne podejście i partnerstwo lokalne; Działanie II - Wsparcie współpracy między regionami i międzynarodowej; Działanie III - Budowanie sieci wszystkich obszarów wiejskich w UE, zarówno będących beneficjentami Programu, jak i nie, oraz wszystkich aktorów działających na rzecz ich rozwoju Obecnie, po 15 latach wdrażania Inicjatywy Wspólnotowej Leader, w starych krajach członkowskich Unii Europejskiej funkcjonuje 893 LGD. Ogółem obejmują: obszary wiejskie o powierzchni około 1,5 mln km2 i są zamieszkałe przez około 48 mln mieszkańców wsi. Źródło: Punkt Kontaktowy Obserwatorium Leader+

3 Pilotażowy Program Leader Podstawy prawne Na podstawie Ustawy z dnia 20 kwietnia 2004r. o Narodowym Planie Rozwoju Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 3 września 2004r. w sprawie przyjęcia Sektorowego Programu Operacyjnego Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich, (Dz. U. Nr 197 poz. 2032, 2005r: DZ. U. Nr 185 poz. 1548, 2007r: Dz. U. Nr 68 poz. 447) wraz z późniejszymi zmianami Pilotażowy Program Leader Uzupełnienie Sektorowego Programu Operacyjnego Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich przewiduje następujące formy prawne dla Lokalnej Grupy Działania: fundacje, stowarzyszenia, związki stowarzyszeń. Kryteria dostępu określone w programie Leader+ wykluczają tworzenie LGD w jakiejkolwiek innej formie.

4 Pilotażowy Program Leader Struktura instytucjonalna w Polsce Instytucja Zarządzająca Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Instytucja Wdrażająca Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa (FAPA) Beneficjent Końcowy Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) Beneficjenci: Schemat I: gminy wiejskie i miejsko-wiejskie, związki międzygminne, osoby prawne: fundacje, stowarzyszenia, związki stowarzyszeń lub inne organizacje pozarządowe posiadające osobowość prawną, Schemat II: Lokalne Grupy Działania (LGD). Kryteria dostępu - Schemat II beneficjent (fundacja lub stowarzyszenie lub związek stowarzyszeń) spełnia kryteria LGD: jego statutowym celem jest działanie na rzecz rozwoju obszarów wiejskich, w składzie zarządu co najmniej 50% stanowią osoby wskazane przez partnerów społecznych i gospodarczych; projekt realizowany jest na obszarze gmin wiejskich lub wiejsko-miejskich (z wyłączeniem miast powyżej 20 tys. mieszkańców), dla których opracowana została ZSROW; obszar, na którym realizowany jest projekt, liczy co najmniej 10 tys. i nie więcej niż 100 tys. mieszkańców, a gęstość zaludnienia nie przekracza 150 osób/km²; granice obszaru, na którym realizowany jest projekt, są zgodne z podziałem administracyjnym na poziomie gminy; obszar realizacji projektu został określony z uwzględnieniem warunków naturalnych (geograficznych, przyrodniczych), ekonomicznych, kulturowych lub historycznych; ZSROW jest zgodna z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego lub dokumentami określającymi kierunki rozwoju gminy (np. strategią rozwoju gminy lub studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy); dopuszcza się możliwość realizacji wyłącznie jednego projektu na tym samym terenie; obszar działania LGD odpowiada obszarowi realizacji projektu; projekt współfinansowany w ramach działania nie może być realizowany z udziałem innych środków publicznych przyznanych beneficjentowi w związku z realizacją tego projektu.

5 Pilotażowy Program Leader liczba złożonych wniosków Schemat I Liczba złożonych wniosków: 248 Liczba zrealizowanych projektów:167 Schemat II: Liczba złożonych wniosków: 187 Liczba projektów zatwierdzonych na liście rankingowej: 162 Liczba projektów które otrzymały dofinansowanie: 146 Pilotażowy Program Leader liczba złożonych wniosków województwo Schemat I Schemat II Dolnośląskie Kujawsko-pomorskie Lubelskie 18 9 Lubuskie 7 4 Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie 8 6 Podkarpackie Podlaskie 9 9 Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko- mazurskie Wielkopolskie Zachodnio-pomorskie Źródło: na podst. danych z FAPA

6 Pilotażowy Program Leader liczba złożonych wniosków: schemat I i II 7/6 7/4 16/10 16/15 15/16 13/13 14/10 23/15 9/9 18/9 12/12 8/6 10/10 26/10 32/22 22/18 KIERUNKI WIODĄCE w Strategiach LGD (70) Zastosowanie nowych informacji know-how i nowych technologii w celu podniesienia konkurencyjności produktów i usług terenów wiejskich: 12 Poprawa jakości życia na obszarach wiejskich: 52 Podnoszenie wartości lokalnych produktów, zwłaszcza przez ułatwienie małym jednostkom produkcyjnym dostępu do rynku dzięki wspólnym działaniom: 26 Wykorzystanie zasobów naturalnych i kulturowych, w tym potencjału obszarów należących do sieci Natura 2000: 56 Źródło: Ruta Śpiewak IRWIR PAN

7 MAPA PARTNERSTW WRZESIEŃ 2006 Źródło: Agro-Linia Fundusz Współpracy Praktyczny przykład projektów realizowanych przez organizacje na wsi Lokalna Grupa Działania Partnerstwo dla Krajny i Pałuk

8 Lokalna Grupa Działania Partnerstwo dla Krajny i Pałuk Źródło: LGD Partnerstwo dla Krajny i Pałuk Kalendarium tworzenia i funkcjonowania Partnerstwa dla Krajny i Pałuk Sami dla Siebie Współpraca w ramach powiatowego programu odnowy wsi 30 aktywnych sołectw 25 inicjatyw wspartych z funduszu małych dotacji prowadzonego przez Starostwo Powiatowe w Nakle nad Notecią 2004 program Nasza Lokalna Grupa Działania stowarzyszenie Żakus prowadzi sekretariat Partnerstwa Dofinansowanie 5 inicjatyw sołeckich i 5 inicjatyw młodzieżowych 1 Konkurs Dziedzictwa Kulinarnego Krajny i Pałuk Przedstawiciele partnerstwa zdobywają nagrody wojewódzkim konkursie dziedzictwa kulinarnego Przygotowanie wniosku do programu EQUAL Udział w szkoleniu animatorów partnerstw lokalnych programu AGRO - INFO Gmina Nakło nad Notecią składa w imieniu Partnerstwa wniosek do programu LEADER Realizacja programów pilotaż LEADER +, Działaj Lokalnie IV i INTERREG Podpisanie pierwszej deklaracji partnerstwa przystępuje 25 organizacji i instytucji Stowarzyszenie Żakus jako sekretariat Partnerstwa uzyskuje status Lokalnej Organizacji Grantowej w programie Działaj Lokalnie IV Akademii Rozwoju Filantropii 20 inicjatyw otrzymuje wsparcie na wypoczynek letni dzieci i młodzieży Urząd Miasta i Gminy w Nakle podpisuje umowę na realizację Pilotażowego programu LEADER + II Konkurs Dziedzictwa Kulinarnego w Olszewce i ponownie główne nagrody dla laureatów z Olszewki podczas konkursu wojewódzkiego w Przysieku Przystąpienie do projektu INTERREG IIIC Zacznijmy od tego co posiadamy nowe metody wykorzystania lokalnych zasobów (wyjazdy studyjne przedstawicieli Partnerstwa do Włoch, Hiszpanii, Francji, oraz krajowe do innych partnerstw lokalnych w Wadowicach, Babiej Górze, Lanckoronie i Białej Podlaskiej) Szkolenia, warsztaty i analizy w ramach programu LEADER + Źródło: Dzięki uprzejmości LGD Partnerstwo dla Krajny i Pałuk

9 Kalendarium tworzenia i funkcjonowania Partnerstwa dla Krajny i Pałuk c.d Formalizacja i ugruntowanie współpracy Podpisanie aktu notarialnego i formalne zawiązanie Fundacji Partnerstwo dla Krajny i Pałuk Kolejna edycja programu grantowego Działaj Lokalnie prowadzonego przez Stowarzyszenie Żakus Uruchomienie siedziby Partnerstwa w Banku Spółdzielczym w Nakle nad Notecią Rozpoczęcie działalności Punktu Konsultacyjnego dla Małych i Średnich Przedsiębiorstw (w ramach programu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości) Kontynuacja działań w projekcie INTERREG IIIC Zacznijmy od tego co posiadamy nowe metody wykorzystania lokalnych zasobów Wybory kolejnego składu Rady Organizacji Pozarządowych Powiatu Nakielskiego Zakończenie projektu Łączy nas Noteć i przygotowanie wniosku do II Schematu Pilotażowego programu LEADER + Przystąpienie do ogólnopolskiego projektu Turystyka wspólna sprawa, którego celem będzie rozwój produktów turystycznych w Dolnie Noteci i przygotowanie działań II schematu Pilotażowego Programu LEADER +. Źródło: Dzięki uprzejmości LGD Partnerstwo dla Krajny i Pałuk LGD Partnerstwo dla Krajny i Pałuk Źródło: Dzięki uprzejmości LGD Partnerstwo dla Krajny i Pałuk

10 LGD Partnerstwo dla Krajny i Pałuk projekty w praktyce KANAŁAMI DO NOTECI Folder informacyjny Promocja nowej drogi wodnej w regionie Rejs po Noteci Z WODY WIDAĆ INACZEJ Konkurs imprez plenerowych związanych z wodą. Finansowanie projektów max: 1/ projekt na gminę, w sumie jest 5 x gmin 5 x organizacje pozarządowe na terenie całego LGD Konkurs rozpoczął się w maju 2007 i będzie trwał do początku czerwca (rozstrzygnięcie konkursu) Imprezy będą organizowane latem LGD Partnerstwo dla Krajny i Pałuk projekty w praktyce STARE SADY W NOWEJ SZACIE Kultywowanie starych odmian drzew owocowych Chętni wzięli udział w szkoleniach i wycieczkach W sumie: 3 wyprawy - każda dla 50 osób Powstanie minimum 3 sadów (każdy co najmniej 15 drzewek) SZLAKAMI KRAJNY I PAŁUK Nowe szlaki turystyczne, piesze, rowerowe... Współpraca z PTTK w Bydgoszczy Współpraca ze szkołami ponad podstawowymi Szkolenia dla uczniów SzPP (20 osób) przewodnicy turystyczni

11 LGD Partnerstwo dla Krajny i Pałuk projekty w praktyce Z KULTURĄ PRZEZ REGION Konkurs na zorganizowanie imprez kulturalnych promujące region : promocja kultury, sztuki, zwyczajów, itp. REGIONU 5 imprez 1 impreza/ gminę Nabór projektów do 31 maja 2007 Koszt projektu do 2,5 tys. PLN MŁODZI AKTYWNI DLA SIEBIE I REGIONU Konkurs na zorganizowanie półkolonii dla dzieci z regionu (20-25 dzieci) 10 półkolonii w regionie Nabór projektów do 18 maja 2007 Koszt projektu do 3,6 tys. PLN Co niesie ze sobą przyszłość..

12 Polityka rozwoju obszarów wiejskich w latach Orientacja Polityka Spójności (SPO) Gwarancja II filar WPR (PROW) Program Rozwoju Obszarów Wiejskich Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata (PROW ) PROW PROW SOP

13 Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata (PROW ) Oś 1: Poprawa konkurencyjności sektora rolnego i leśnego Oś 2: Poprawa środowiska naturalnego i terenów wiejskich Oś 3: Poprawa jakości życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej Oś 4: Leader Instytucje zaangażowane we wdrażanie Osi 4 Leader propozycja Instytucja Zarządzająca (MRiRW) Akredytowana Agencja Płatnicza (ARiMR) Samorząd Województwa Lokalne Grupy Działania

14

15 Kto będzie mógł się ubiegać o dofinansowanie jako LGD? Partnerstwo trójsektorowe składające się z sektora publicznego, prywatnego i pozarządowego. Na poziomie decyzyjnym partnerstwa przynajmniej 50% stanowią partnerzy ekonomiczni i społeczni, jak również inni przedstawiciele społeczeństwa obywatelskiego, tacy jak rolnicy, kobiety wiejskie, młodzi ludzie oraz ich stowarzyszenia. LGD przygotowuje lokalną strategię rozwoju. Obszar objęty strategią LGD jest spójny i obejmuje gminy wiejskie lub miejsko-wiejskie z wyłączeniem miast powyżej 20 tys. mieszkańców. Obszar, na którym realizowana jest Strategia, liczy co najmniej 10 tys. i nie więcej niż 150 tys. mieszkańców. Dopuszcza się możliwość działania wyłącznie jednej LGD na danym obszarze. LGD musi posiadać potencjał administracyjny do zarządzania środkami publicznymi i wdrażania Lokalnej Strategii Rozwoju oraz zapewnienia zadowalającego funkcjonowania partnerstwa. Kryteria wyboru/ oceny LGD 1. Ocena potencjału organizacyjnoadministracyjnego LGD 2. Ocena lokalnej strategii rozwoju przygotowanej przez LGD

16 Kryteria wyboru LGD: 1. Ocena potencjału organizacyjno- administracyjnego LGD 1. Struktura LGD (liczba partnerów i ich reprezentatywność dla poszczególnych sektorów oraz znaczenie w środowisku lokalnym) - Liczba partnerów tworzących LGD; - Reprezentatywność w LGD w stosunku do obszaru. 2. Szczegółowe zasady i procedury funkcjonowania LGD: - LGD opracowało regulamin funkcjonowania zapewniający przejrzystość, demokratyczność i jawność podejmowania decyzji; - LGD zakłada rozszerzenie składu LGD; -LGDokreśliła sposób rozszerzania składu LGD; -Członkowie organu decyzyjnego odzwierciedlają skład/ reprezentatywność partnerstwa. 3. Procedury wyboru projektów; 4. Kryteria oceny projektów przez LGD; 5. Dotychczasowa działalność LGD lub partnerów tworzących LGD; 6.Potencjał administracyjny Lokalnej Grupy Działania. Kryteria wyboru LGD - c.d. 2. Ocena lokalnej strategii rozwoju (LSR) przygotowanej przez LGD 1. Związek i spójność przyjętych w lokalnej strategii LGD kierunków rozwoju z uwarunkowaniami lokalnymi; 2. Analiza SWOT 3. Ocena celów Lokalnej Strategii Rozwoju 4. Ocena adekwatności przedsięwzięć w stosunku do celów LSR 5. Ocena zintegrowanego charakteru LSR. Ocenie podlegają zaproponowane cele i działania; 6. Ocena innowacyjnego charakteru proponowanych w LSR przez LGD rozwiązań i działań; 7. Działania zaplanowane w LSR zapewnią udział partnerów lokalnych i mieszkańców w procesie przygotowania LSR; 8. Działania zaplanowane w LSR zapewnią udział partnerów lokalnych i mieszkańców w procesie wdrażania LSR; 9. Metodologii ewaluacji własnej LGD i oceny realizacji LSR, oraz na tej podstawie aktualizacji LSR 10. Budżetu wraz z harmonogramem przedsięwzięć w ramach LSR 11. Powiązania z innymi dokumentami planistycznymi i wpływu na rozwój obszaru objętego LSR;

17 Gdzie szukać informacji Dziękuję za uwagę!