Funkcje powiatowych programów zapobiegania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego teoria i praktyka

Transkrypt

1 Funkcje powiatowych programów zapobiegania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego teoria i praktyka mgr Ewa Radomska Międzynarodowa konferencja naukowa KOORDYNACJA DZIAŁAŃ LOKALNYCH NA RZECZ BEZPIECZEŃSTWA Kraków, listopada 2013 r.

2 1) Powiatowe programy jako szczególny rodzaj programu prewencyjnego 2) Powiatowe programy jako narzędzie zarządzania bezpieczeństwem lokalnym 3) Tworzenie i realizacja powiatowych programów jako sposób na wprowadzenie zmian społecznych

3 1) Powiatowe programy jako szczególny rodzaj programu prewencyjnego 2) Powiatowe programy jako narzędzie zarządzania bezpieczeństwem lokalnym 3) Tworzenie i realizacja powiatowych programów jako sposób na wprowadzenie zmian społecznych

4 Czy można mówić o powiatowym programie prewencyjnym? Program prewencyjny oparty na podstawach naukowych lub doświadczeniach plan działań (przedsięwzięć, czynności) organów, instytucji, organizacji, grup społecznych lub osób indywidualnych, które mają na celu zmniejszenie rozmiarów lub ciężaru przestępczości. Postulowane przez praktyków cechy programów prewencyjnych: zorientowanie na konkretne cele/zadania realność zaplanowanych przedsięwzięć wskazanie konkretnych osób/stanowisk odpowiedzialnych za realizację poszczególnych zadań zapewnienie finansowego zabezpieczenia przekonanie członków środowiska lokalnego o konieczności wdrożenia programu

5 Zapobieganie przestępczości, jako cel i przedmiot powiatowych programów Przedmiot programu stanowi: N % zapobieganie przestępstwom i wykroczeniom ,4% przeciwdziałanie przemocy w rodzinie ,4% przeciwdziałanie demoralizacji/ patologiom/ przestępczości dzieci i młodzieży ,8% przeciwdziałanie narkomanii ,0% przeciwdziałanie alkoholizmowi ,0% ogólnie przeciwdziałanie/zwalczanie patologii 52 20,8% przeciwdziałanie bezrobociu 28 11,2% przeciwdziałanie/zwalczanie innej patologii społecznej 22 8,8% Ogółem 250

6 Konkretność powiatowych programów Czy w programie wskazano zadania szczegółowe? 4% 96% tak nie Czy wskazano podmioty odpowiedzialne za realizację zadań szczegółowych? 24% tak nie 76%

7 Finansowanie powiatowych programów Czy w programie wskazano źródła finansowania: nie tak całego programu tak części zadań szczegółowych tak każdego zadania szczegółowego

8 Szczególny charakter powiatowych programów jako programów prewencyjnych Umiejscowienie problematyki zapobiegania przestępczości w szerszym kontekście zagrożeń występujących na obszarze powiatu. Zaangażowanie szerokiego spektrum podmiotów w działania na rzecz zapobiegania przestępstwom i wykroczeniom. Pozyskiwanie środków finansowych z różnorodnych źródeł.

9 Przedmiot programu stanowi N % ochrona bezpieczeństwa w ruchu drogowym ,8% zapobieganie przestępstwom i wykroczeniom ,4% ochrona przed katastrofami i klęskami żywiołowymi ,4% przeciwdziałanie przemocy w rodzinie ,4% przeciwdziałanie demoralizacji/ patologiom/ przestępczości dzieci i młodzieży ,8% ochrona bezpieczeństwa w szkole ,6% przeciwdziałanie narkomanii ,0% ochrona bezpieczeństwa w miejscu zamieszkania ,8% ochrona bezpieczeństwa w miejscach publicznych ,2% przeciwdziałanie alkoholizmowi ,0% ochrona zdrowia publicznego ,0% organizacja czasu wolnego dzieciom i młodzieży 99 39,6% ochrona porządku 83 33,2% bezpieczeństwo imprez masowych 81 32,4% ochrona bezpieczeństwa w środkach komunikacji 45 18,0% ochrona dziedzictwa narodowego 43 17,2% ochrona bezpieczeństwa w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej 39 15,6% ochrona bezpieczeństwa budowlanego 37 14,8% ochrona bezpieczeństwa w miejscach wypoczynku i rekreacji 36 14,4% organizacja przestrzeni publicznej (CPTED) 32 12,8% przeciwdziałanie bezrobociu 28 11,2% Ogółem 250

10 Podmioty realizujące zadania z zakresu zapobiegania przestępstwom i wykroczeniom

11 Jakie źródła finansowania wskazano w programach, których przedmiotem jest zapobieganie przestępstwom i wykroczeniom

12 1) Powiatowe programy jako szczególny rodzaj programu prewencyjnego 2) Powiatowe programy jako narzędzie zarządzania bezpieczeństwem lokalnym 3) Tworzenie i realizacja powiatowych programów jako sposób na wprowadzenie zmian społecznych

13 Zarządzanie bezpieczeństwem jako szczególny rodzaj zarządzania publicznego ZARZĄDZANIE PUBLICZNE: połączenie orientacji normatywnej oraz instrumentalnej zorientowanie na obywatela-klienta skupienie się na (zewnętrznej) kontroli wyników, a nie procedur rozdzielenie polityki i administracji podejmowanie współpracy z podmiotami z zewnętrz administracji (podmiotami prywatnymi, organizacjami społecznymi) zwracanie większej uwagi na ekonomiczne aspekty wydatkowania publicznych środków finansowych, na poprawę jakości usług publicznych oraz zapewnienie większej skuteczności działań organizacji publicznych przywiązywanie większej wagi do efektywności (skuteczności, ekonomiczności) działania całego systemu, niż pojedynczych organizacji ZARZĄDZANIE BEZPIECZEŃSTWEM mające na celu zmniejszenie zagrożeń i poprawę bezpieczeństwa publicznego zorganizowane działania wykorzystujące w sposób optymalny istniejące na danym obszarze zasoby kadrowe, finansowe, techniczne oraz informacyjne.

14 Analiza zagrożeń oraz koordynacja działań najważniejsze instrumenty zarządzania bezpieczeństwem lokalnym? Czy program zawiera opis stanu bezpieczeństwa i porządku w powiecie? tak Czy przygotowanie projektu programu poprzedzało przeprowadzenie diagnozy stanu zagrożeń w powiecie? nie 60% nie tak 21% 40% 79% 10% 7% Czy w Pani/Pana powiecie koordynuje się lokalne działania na rzecz bezpieczeństwa i porządku? tak nie trudno powiedzieć 83%

15 Kontrola i ocena jakości zarządzania bezpieczeństwem na obszarze powiatu jak jest napiszemy w sprawozdaniach, wszystkie instytucje napiszą, dokonamy analizy, oceny, jaki stan jest obecnie, co zostało zrobione, jakie uchybienia, niedociągnięcia (...) i znowu tworzymy coś na następny rok (...) potem jest ocena tego po czterech latach, co zostało zrobione? czy robimy dalej? czy już nic tu nie robimy bo nie ma potrzeby" "no sprawozdania się pisze rocznie z działalności instytucji, w tym zakresie, do którego jest ona do tego powołana ( ) wtedy radni mają prawo głos zabierać, doszukiwać się różnego rodzaju uchybień, zwiększenia działań w jakiejś tam dziedzinie albo obniżenia, dlaczego efektywność jest taka "trudno samemu robić i samemu się kontrolować, komisja przez to, że sama opracowuje plan, sama sobie nie kontroluje zadań, które wykonuje, kontrola tych zadań jest bardziej ustawowa, że tak powiem, tam są niektóre organy, które są do tego powołane ustawowo, albo poziom wojewódzki albo (...) NIK tego typu instytucje "No wie Pani formalność, <towarzystwo wzajemnej adoracji>, tzn. no to są rzeczy, które zasadniczo i tak są realizowane, więc nie ma woli w tej komisji aby jeden drugiemu wytykał, że nie zrobiono albo że żeście to źle zrobili, generalnie wszyscy to traktują jako punkt do odbębnienia, jakiejś takiej mocnej polemiki zasadniczo nie ma

16 Ograniczenia skutecznego zarządzania bezpieczeństwem Zbytnie przywiązanie pracowników administracji samorządowej do biurokratycznego modelu administrowania: ważne jest aby zrozumieć swoje miejsce, to co mamy do zrobienia ale według przepisów prawa, które regulują nasze zadania Niedostrzeganie przez przedstawicieli podmiotów działających na rzecz bezpieczeństwa i porządku potrzeby traktowania obywateli jako klientów, którzy chcą/powinni być informowani o sposobach świadczenia usługi publicznej polegającej na zapewnianiu im bezpieczeństwa "to nie jest tak, że wszyscy mają go znać, to jest jakiś nasz punkt odniesienia" "Myślę, że nie, z jednej strony może nie zrozumieliby tego do końca, a z drugiej - nie widzieliby właśnie tej idei, o której ja mówię, bo widzieliby tylko ramy a nie wiedzieliby, że do konkretnych zadań są konkretne projekty realizowane w ramach ( ) jak ktoś tego nie robi na co dzień to mu się pomiesza"

17 Powiatowe programy jako narzędzie zarządzania bezpieczeństwem lokalnym Powiatowy program zapobiegania przestępczości i ochrony porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli powinien stanowić podstawowe narzędzie w zapewnianiu bezpieczeństwa lokalnego 23% zgadzam się nie mam zdania 12% nie zgadzam się 65%

18 Powiatowe programy jako narzędzie zarządzania bezpieczeństwem lokalnym ZA PRZECIW rozwiązanie pozanormatywne niewychodzenie poza narzucone prawem obowiązki dokonywanie analizy zagrożeń niekorzystanie z dorobku nauki współpraca z podmiotami spoza administracji brak wypracowanych metod oceny jakości świadczonych usług koordynowanie działań podejmowanych brak zewnętrznej kontroli wyników aktywizowanie społeczności lokalnej trudności w dostrzeżeniu w obywatelu odbiorcy świadczonych usług

19 1) Powiatowe programy jako szczególny rodzaj programu prewencyjnego 2) Powiatowe programy jako narzędzie zarządzania bezpieczeństwem lokalnym 3) Tworzenie i realizacja powiatowych programów jako sposób na wprowadzenie zmian społecznych

20 Społeczność lokalna Art Mieszkańcy powiatu tworzą z mocy prawa lokalną wspólnotę samorządową. 2. Ilekroć w ustawie jest mowa o powiecie, należy przez to rozumieć lokalną wspólnotę samorządową oraz odpowiednie terytorium. Społeczność lokalna - koniunkcja trzech elementów: miejsca stosunków społecznych/ sieci interesów więzi społecznych Terytorium i bliskość przestrzenna tworzą jedynie podłoże zjawisk i procesów integracji, a także kształtowania się specyficznych stosunków i więzi społecznych, które to dopiero składają się na to, co zwykło się nazywać potocznie wspólnotą.

21 Wskazywane w treści programów cele o charakterze socjotechnicznym Wśród wskazanych w powiatowych programach celów pojawiły się: integracja podmiotów na rzecz bezpieczeństwa (58%, 136/234) kształtowanie społecznie pożądanych postaw (47%, 109/234) aktywizacja społeczności lokalnej (46%, 108/234) poprawa wizerunku Policji lub innych służb (35%, 81/234) poprawę wizerunku powiatu (11% 27/234) Edukacja dla bezpieczeństwa w szkole stanowiła przedmiot 39% (98) wszystkich przebadanych programów, zaś w 1/4 programów (62) wskazano jako przedmiot programu ogólną edukację dla bezpieczeństwa.

22 Możliwości związane z kształtowaniem rzeczywistości społecznej za pośrednictwem powiatowych programów Czy realizacja powiatowego programu spowodowała w powiecie zmiany w funkcjonowaniu podmiotów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo i porządek publiczny? tak, nastąpiły pozytywne zmiany nie, nie nastąpiły żadne zmiany trudno powiedzieć Pozytywne zmiany spowodowane przez realizację powiatowego programu większe zaangażowanie i większa aktywność podmiotów odpowiedzialnych za 13 bezpieczeństwo i porządek zmiana w podejściu do realizacji działań 7 poprawa wizerunku służb/większe zaufanie do służb 5 aktywizacja społeczności lokalnej 4 Ogółem 68

23 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ! Międzynarodowa konferencja naukowa KOORDYNACJA DZIAŁAŃ LOKALNYCH NA RZECZ BEZPIECZEŃSTWA Kraków, listopada 2013 r.