ENTALPIA DYSOCJACJI SŁABEGO KWASU
|
|
- Irena Baranowska
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 1 ENTALPIA DYSOCJACJI SŁABEGO KWASU Cel ćwiczenia: Wyznaczenie entalpii dysocjacji słabego kwasu przez pomiar przewodności w kilku temperaturach. Do wyznaczenia entalpii dysocjacji słabego kwasu wykorzystuje się równanie Arrheniusa oraz związek przewodności molowej ( ) słabych elektrolitów z ich stopniem dysocjacji ( ) i prawo rozcieńczeń Ostwalda, z którego wyznaczamy stałe dysocjacji kwasu w danej temperaturze (K T ). Sprzęt: Konduktometr, Termostat, Termometr obejmujący zakres temperatur 25 C - 60 C, Cylinder miarowy 50 cm 3, Zlewki lub kolbki stożkowe- 50 cm 3-2 szt. Kolba stożkowa (Erlenmeyera) z szeroką szyjką 100 cm 3 lub 200 cm 3, tryskawka. Odczynniki: M roztwór kwasu octowego Informacje wprowadzające: Zdolność jonów roztworu elektrolitu do przewodzenia prądu nazywamy przewodnością elektrolityczną, przewodnością elektrolityczną właściwą lub przewodnością elektrolityczną molową. Przewodność elektrolityczna G elektrolitu jest odwrotnością oporu elektrycznego (R) danego roztworu. Przewodność elektrolityczną własciwą (kappa roztworu elektrolitu definiuje się jako odwrotność oporu właściwego ( = (R S) / l ) próbki elektrolitu o przekroju S i grubości l. Jednostką przewodności właściwej jest simens na metr [S/m] (1 S = 1-1 (om -1 )). Przewodność elektrolityczna właściwa jest ilorazem współczynnika k = l/s do oporu elektrycznego (R) elektrolitu: Współczynnik k jest wielkością stałą dla danego układu pomiarowego zwaną: stała naczynka lub pojemność oporowa. Stała naczynka jest to iloraz odległości między elektrodami do powierzchni elektrod. Ze względu na rozpowszechnienie się elektrod zanurzeniowych spotyka się również pojęcie stała elektrody konduktometrycznej. Stała elektrody konduktometrycznej jest zwykle podawana przez producenta elektrody. Wykonanie ćwiczenia:
2 2 1. Pomiary wykonywane są konduktometrem z elektrodą zanurzeniową. Elektroda posiada wyznaczoną przez producenta stałą naczynka, dlatego wartością mierzoną jest przewodnictwo właściwe [ S/cm lub ms/cm]. 2. Przygotować po 50 cm 3 roztworów kwasu octowego o stężeniach 0,05 M i/lub 0,01 M. 3. Zmierzyć przewodnictwo właściwe wody destylowanej. W przypadku, gdy wskazania miernika będą większe niż 30 S/cm elektrodę należy dokładnie przemywać wodą destylowaną. W razie wątpliwości zapytać Prowadzącego ćwiczenia. Używane naczynia muszą być starannie umyte, wypłukane wodą destylowaną i osuszone. Po każdym pomiarze przewodności elektrolitu w danej temperaturze, elektrody konduktometru opłukać wodą destylowaną i osuszyć delikatnie bibułą lub ligniną. 4. Do zlewki wysokiej o pojemnosci 50 cm 3 wlać około cm 3 0,05 M kwasu octowego. Przykryć zlewkę Parafilmem lub folią aluminiową. 5. Czynności z punktu 3. wykonać dla 0,01 M kwasu octowego. 6. Włączyć termostat/łaźnię wodną i ustawić temperaturę 25 C. Gdy temperatura w łaźni wodnej jest wyższa ochłodzić ją dodając lód. W razie potrzeby odlać nadmiar wody z łaźni. 7. Umieścić zlewki z elektrolitem (CH 3 COOH) w łaźni wodnej w koszyku zabezpieczającym przed wylaniem roztworów. Gdy temperatura w łaźni się ustali odczekać 10 min i zmierzyć przewodnictwo właściwe za pomocą konduktometru. Pomiar powtórzyć 3-krotnie dla danej temperatury. Konduktometr należy umieścić w roztworze zgodnie z instrukcją pracy aparatu i sprawdzić, czy pomiędzy elektrodami nie ma pęcherzyków powietrza!! Wartość przewodnictwa właściwego odczytać po jej ustaleniu na aparacie. 8. Pomiary przewodnictwa właściwego powtórzyć dla temperatur 30 C, 35 C, 40 C, 45 C, 50 C i 55 C. Po każdym pomiarze dla danej temperatury elektrody konduktometru opłukać wodą destylowaną i osuszyć delikatnie bibułą. 9. Po zakończeniu pomiarów elektrodę należy przemywać wodą destylowaną, aż do momentu, kiedy wskazania przewodnictwa będą nie większe niż uzyskane w punkcie (2). Opracowanie wyników: 1. Przeliczyć temperatury pomiaru t na skalę temperatury bezwzględnej T. 2. Korzystając z równania:, gdzie [S/cm], c [mol/dm 3 ], obliczyć przewodnictwo molowe roztworu w badanych temperaturach. 3. Na podstawie empirycznej zależności przewodnictwa granicznego kwasu octowego od temperatury obliczyć wartości przewodnictwa granicznego Λ 0 w badanych temperaturach t [ C].
3 3 ( ), gdzie: przewodnictwo graniczne CH 3 COOH w temperaturze 25 C. 4. Obliczyć stopień dysocjacji roztworu kwasu octowego w każdej temperaturze na podstawie wzoru: 5. W oparciu o prawo rozcieńczeń Ostwalda obliczyć stałą dysocjacji kwasu (K c ): 6. Wykreślić zależność: ( współczynnik kierunkowy prostej na podstawie równania Arrheniusa: ). Wyznaczyć metodą najmniejszych kwadratów ( ), a następnie entalpię reakcji dysocjacji ΔH dys gdzie: A stała,, R - stała gazowa 8,31 7. Obliczyć błąd wyznaczenia entalpii i przedyskutować wyznaczoną wartość entalpii dysocjacji kwasu octowego. 8. Wykonać wykresy Λ=f(T) i =f(t). Przedyskutować wpływ temperatury na przewodnictwo molowe Λ i stopień dysocjacji. Tabela wyników: Stężenie kwasu octowego: 0,05 M (taką samą tabelę wykonać dla stężenia 0,01 M) T [ ] T [K] [ ] [ ] K c ln K c B MNKW [K] = ΔH dys [J mol -1 ] =
4 4 ILOCZYN ROZPUSZCZALNOŚCI. Cel ćwiczenia: Wyznaczenie iloczynu rozpuszczalności substancji trudno rozpuszczalnej przez pomiar przewodności elektrolitycznej. Zapoznanie z podstawowymi zjawiskami związanymi z przepływem prądu elektrycznego przez roztwory elektrolitów. Prawo Kohlrauscha. Sprzęt: Konduktometr, pehametr; Cylinder miarowy 50 cm 3-1 szt. Zlewki - 50 cm 3-3 szt. Kolba stożkowa (Erlenmeyera) z szeroką szyjką lub zlewka wysoka 100 cm 3 lub 200 cm 3 tryskawka Odczynniki: 0,1; 0,01; 0,001 M roztwory KCl; Stały CaCO 3 ; Nasycony roztwór wodny CaCO 3 ; Informacje wprowadzające: Przewodność elektrolityczna właściwa (konduktywność elektrolityczna) jest przewodnością słupa cieczy o grubości 1 m i przekroju A = 1 m 2. Jednostką przewodności właściwej jest simens na metr [S m -1 lub -1 m -1 ]. Ze stężeniem jonów znajdujących się w elektrolicie przewodność właściwa związana jest zależnością: = z i F u i c i (1) gdzie: c i stężenie molowe i-tego jonu, u i ruchliwość elektrolityczna jonu, z i ładunek jonu, F stała Faradaya (96500 C mol -1 ) Przewodnictwo roztworu jest sumą udziałów przewodnictwa wszystkich rodzajów jonów znajdujących się w danym roztworze. Zależy więc od stężenia nie tylko tej substancji, która w danym przypadku jest oznaczana. Jeśli jednak stężenie wszystkich pozostałych substancji jonowych utrzyma się na stałym poziomie, to zmianę zmierzonego przewodnictwo roztworu można łatwo powiązać ze zmianami stężenia oznaczanej substancji. Dla niskich stężeń zależność przewodnictwa właściwego od stężenia ma charakter prostoliniowy. W szerokim zakresie stężeń zależność przewodności właściwej od stężenia jest opisana złożonymi funkcjami krzywoliniowymi. Pomiary konduktometryczne wykonuje się w ustalonej temperaturze lub stosuje automatyczną kompensację temperatury, ponieważ przewodność elektrolityczna rośnie nieznacznie przy wzroście temperatury. Ze względu na rozpowszechnienie się elektrod zanurzeniowych spotyka się również pojęcie stała elektrody konduktometrycznej. Wartość k musi być wyznaczona dla każdego naczyńka konduktometrycznego (gdyż zależy od kształtu, położenia i rozmiaru elektrod). Stała naczyńka (elektrody) jest również podawana przez producenta naczyniek. Stałą k wyznacza się przez pomiar przewodności roztworu wzorcowego KCl w różnym zakresie stężeń (np. 0,001 do 0,1 mol/dm 3 ) i w różnych temperaturach. Stałą konduktometryczną k oblicza się ze wzoru: k = 1 / 2 gdzie: 1 teoretyczna przewodność wzorcowego roztworu KCl, ms. cm -1, 2 zmierzona przewodność wzorcowego roztworu KCl, ms. cm -1.
5 5 Z pomiaru przewodnictwa właściwego można wyznaczyć rozpuszczalność soli trudno rozpuszczalnych w wodzie. Pomiędzy przewodnictwem molowym (Λ) soli dysocjującej według schematu: z z MA M A, a przewodnictwem właściwym ( ) soli w roztworze nasyconym i rozpuszczalnością soli S (lub stężeniem c) w molach na dm 3, istnieje zależność: S [ ] 2 S m m [ ] (2) mol mol 1000c [ ] dm 3 Nasycony roztwór trudno rozpuszczalnej soli można traktować jako nieskończenie rozcieńczony i przyjąć jego przewodnictwo molowe za równe przewodnictwu granicznemu Λ 0, które można obliczyć z granicznych przewodnictw jonowych (z prawa Kohlrauscha): (3) Przewodnictwo molowe zależy od stężenia ładunków c. Dla elektrolitów mocnych wpływ stężenia na przewodnictwo molowe opisuje doświadczalna zależność Kohlrauscha: 0 a c w której Λ 0 jest molowym przewodnictwem granicznym, czyli przewodnictwem 1 mola ładunków dowolnego znaku w roztworze nieskończenie rozcieńczonym: 0 lim c 0 Molowe przewodnictwo graniczne dla elektrolitów mocnych można wyznaczyć przez ekstrapolację doświadczalnej zależności f ( c). Oznaczenie rozpuszczalności sprowadza się do pomiaru przewodnictwa soli w roztworze nasyconym, które jest równe różnicy przewodnictwa roztworu i rozpuszczalnika soli = roztworu wody i do przeliczenia tego przewodnictwa na przewodnictwo właściwe ( = k, gdzie k jest stałą konduktometryczną naczyńka do pomiarów przewodnictwa) lub pomiarów przewodnictwa właściwego konduktometrem z zaprogramowaną wartością stałej naczynka soli = roztworu wody. Rozpuszczalność S (stężenie roztworu c) można wyznaczyć, łącząc wzory (2) i (3): (4) (5) ( ) Graniczne przewodności molowe kationu i anionu w temperaturze pomiaru znaleźć w tablicach fizykochemicznych. Iloczyn rozpuszczalności dla dowolnej soli trudno rozpuszczalnej o wzorze M m A n wyraża się wzorem: Gdy wartość iloczynu steżeń rozpuszczonych jonów jest równa iloczynowi rozpuszczalności mamy do czynienia z roztworem nasyconym, czyli takim, w którym rozpuściła sie maksymalna, dla danej temperatury, ilość substancji. Gdy wartość iloczynu steżeń jonów jest mniejsza niż iloczyn rozpuszczalnosci w danym roztworze mozna rozpuscic jeszcze dodatkowa ilosc substancji. Taki roztwór nazywa sie roztworem nienasyconym.
6 Rozpuszczanie węglanu wapnia w wodzie przebiega zgodnie z równaniem: ( ) 6 Jeśli zaniedbamy hydrolizę anionu węglanowego, otrzymujemy rozpuszczalność węglanu wapnia 7.1x10-5 M, natomiast rzeczywista rozpuszczalność może być kilkadziesiąt razy większa i zależy od ph roztworu. Hydroliza anionu węglanowego przebiega zgodnie z równaniem reakcji: Ujemny logarytm ze stałej dysocjacji kwasowej wynosi pk a =10,32; pk a + pk b = 14. Rozpuszczanie węglanu wapnia w wodzie połączone z hydrolizą można zapisać: ( ) Wykonanie ćwiczenia: 10. Pomiary wykonywane są konduktometrem z elektrodą zanurzeniową. Po podłączeniu termopary, konduktometr będzie dokonywał automatycznej kompensacji temperatury pomiaru do wartości 298 K. Wszystkie roztwory powinny mieć temperaturę pokojową 20 C - 25 C! Jeśli jest inaczej użyć łaźni wodnej do ustabilizowania temperatury roztworów. Używane naczynia i elektroda oraz termopara muszą być starannie umyte, wypłukane DOKŁADNIE wodą destylowaną i osuszone. 11. Zmierzyć 3-krotnie i zanotować przewodnictwo właściwe wody destylowanej. 12. Do zlewki wysokiej o pojemności 50 cm 3 wlać około 30 cm 3 0,001 M roztworu KCl. Umieścić elektrodę i termoparę w roztworze. Po ustaleniu wartości odczytać Pomiary powtórzyć dla 0,01 M i 0,1 M roztworu KCl. 14. Przygotować nasycony roztwór węglanu wapnia poprzez umieszczenie około 100 mg stałego CaCO 3 w 50 cm 3 wody destylowanej i mieszanie przez 10 min. Nierozpuszczony nadmiar CaCO 3 odsączyć na sączku. Zmierzyć przewodnictwo 2 nasyconego roztworu CaCO 3. Pomiar powtórzyć 5-krotnie. Czujnik konduktometryczny należy umieścić w roztworze zgodnie z instrukcją pracy aparatu i sprawdzić, czy pomiędzy elektrodami nie ma pęcherzyków powietrza!! Wartość przewodnictwa właściwego odczytać po jej ustaleniu na aparacie. 15. Po zakończeniu pomiarów elektrodę należy przemywać wodą destylowaną, aż do momentu, kiedy wskazania przewodnictwa będą nie większe niż uzyskane w punkcie (2). 16. Za pomoca pehametru zmierz ph nasyconego roztworu węglanu wapnia.
7 7 Opracowanie wyników: 9. Uwzględnić poprawkę na przewodność wody destylowanej dla wszystkich analizowanych roztworów, np. soli = roztworu wody. 10. Obliczyć stałą konduktometryczną k ze wzoru: k = 1 / 2 gdzie: 1 teoretyczna przewodność właściwa wzorcowego roztworu KCl, odczytana z tablic, 2 zmierzona przewodność wzorcowego roztworu KCl. Otrzymaną wartość stałej k uśrednić. 11. Obliczyć przewodność właściwą nasyconego roztworu węglanu wapnia. Obliczyć stężenie nasyconego roztworu węglanu wapnia w wodzie z zależności: ( ) Wyznaczyć iloczyn rozpuszczalności bez uwzględniania hydrolizy jonów węglanowych. Następnie wyznaczyć iloczyn rozpuszczalności uwzględniając hydrolizę jonów węglanowych. 12. Wyniki umieścić w tabeli. Przedyskutować otrzymane wyniki i czynniki wpływające na niedokładność przeprowadzonych pomiarów. Tabela wyników Badany roztwór 2 (1) 2 (2) 2 (3) 2(śr) 2śr - 2śrH2O 1 [S. cm -1 ] woda destylowana - - CaCO 3 nas. - 0,1M KCl 12,88*10-3 0,01M KCl 1,41*10-3 0,001M KCl 1,46*10-4 k [S. cm -1 I ] r Graniczne przewodności molowe jonów w 298K: Ca ,0120 Sm 2 /mol; OH - 0,0198 Sm 2 /mol; - 0,0045 Sm 2 /mol; - 0,0090 Sm 2 /mol; Literatura 1. Sobczyk L., Kisza A., Gatner K., Koll A., Eksperymentalna chemia fizyczna, PWN, Warszawa Brdička R., Podstawy chemii fizycznej, PWN, Warszawa Pigoń K., Ruziewicz Z., Chemia fizyczna, PWN, Warszawa Koryta J., Dvořák J., Boháčková V., Elektrochemia, PWN, Warszawa Danek A., Chemia fizyczna, PZWL, Warszawa 1982.
8 8 WPŁYW RODZAJU KWASU NA SZYBKOŚĆ INWERSJI SACHAROZY Zagadnienia: substancje optycznie czynne; pojęcia: światło spolaryzowane, kat skręcenia płaszczyzny polaryzacji, skręcalność właściwa i molowa; cząsteczkowość a rzędowość reakcji chemicznej; metody wyznaczania rzędowości reakcji, równania kinetyczne; kinetyka reakcji pierwszo- i drugorzędowych kataliza homogeniczna, wyjaśnić mechanizm działania katalizatora. Celem ćwiczenia jest wyznaczenie stałych szybkości reakcji inwersji sacharozy w obecności kwasów: HCl (c = 1 mol/l) i H 2 SO 4 (c = 0,5 mol/l), wyjaśnienie katalitycznego wpływu kwasu na przebieg reakcji oraz oznaczenie jej rzędowości. Odczynniki i sprzęt: sacharoza HCl (c = 1 mol/l) H 2 SO 4 (c = 0,5 mol/l) cylinder miarowy (100 ml) 3 zlewki lub kolbki Erlenmayera (100 ml) zlewka (150 ml), naczyńko wagowe Katalizowana przez jony H + reakcja hydrolizy sacharozy (inwersji sacharozy) prowadzi do równomolowej mieszaniny glukozy i fruktozy zgodnie z równaniem: C 12 H 22 O 11 + H 2 O C 6 H 12 O 6 + C 6 H 12 O 6 sacharoza glukoza fruktoza Wykonanie ćwiczenia: 1. Odważyć w naczyńku wagowym 10 g sacharozy i rozpuścić ją w 50 ml wody destylowanej (roztwór podstawowy) - roztwór jest przygotowany. 2. Przygotować próbkę zerową: do zlewki (lub kolby Erlenmayera) wlać 15 ml podstawowego roztworu sacharozy, dodać 15 ml wody destylowanej i roztworem tym napełnić pierwszą rurkę polarymetryczną w taki sposób, aby w rurce nie pozostawić pęcherzyka powietrza. 3. Zmierzyć trzykrotnie kąt skręcenia płaszczyzny polaryzacji tego roztworu za pomocą polarymetru i obliczyć wartość średnią α Przygotować próbkę z HCl: do drugiej zlewki wlać 15 ml podstawowego roztworu sacharozy i dodać szybko 15 ml roztworu HCl, włączając jednocześnie stoper. Roztwór dokładnie wymieszać. 5. Napełnioną tym roztworem rurkę polarymetryczną umieścić w polarymetrze i w chwili t = 10 min czasu trwania reakcji odczytać kąt skręcenia płaszczyzny polaryzacji α t. 6. W międzyczasie przygotować próbkę z H 2 SO 4 : do trzeciej zlewki wlać 15 ml podstawowego roztworu sacharozy, szybko dodać 15 ml roztworu H2SO4 i włączyć w tym momencie drugi stoper. Roztwór wymieszać. 7. Pomiary kąta skręcenia α t dla roztworu sacharozy katalizowanego przez roztwór HCl oraz H 2 SO 4 wykonać kolejno dla czasów t = 20, 30, 40, 50, 60, 70, 80, 90 minut. Dla każdego czasu t dokonać co najmniej trzy odczyty kąta skręcenia płaszczyzny polaryzacji α t, a do obliczeń używać wartości średniej. 8. Uzyskane wyniki zamieścić w tabelach.
9 9 Tabela wyników Katalizator: HCl (c = 1 mol/l) t t α t ln k obl [min] [s] [ o ] [s -1 ] Tabela wyników Katalizator: H 2 SO 4 (c = 0,5 mol/l) obl [s -1 ] = k num [s -1 ] = t t α t ln k obl [min] [s] [ o ] [s -1 ] obl [s -1 ] = k num [s -1 ] = Opracowanie i dyskusja wyników pomiarów: 1. Kąt skręcenia płaszczyzny polaryzacji światła w momencie zakończenia reakcji inwersji α obliczyć z następującej zależności empirycznej: α = - α 0 (0,44-0,005t p ) gdzie: t p - temperatura pomiaru wyrażona w stopniach Celsjusza. 2. Na podstawie otrzymanych wartości: α 0, α t, α obliczyć wartość ln i stałą szybkości k obl dla poszczególnych pomiarów w obu seriach badań korzystając z zależności: k = ln (1) 3. Z uzyskanych wartości k obl wyznaczyć średnią wartość stałej szybkości reakcji inwersji obl dla każdego z katalizatorów.
10 W obliczeniach uwzględnić czas trwania reakcji t wyrażony w sekundach. Sporządzić wykres zależności ln jako funkcji czasu t dla obu roztworów zawierających różne katalizatory, wykorzystując dane zebrane w tabelach wyników. Można zastosować następującą skalę: dla współrzędnej x = t przyjąć 1000 s = 2 cm, zaś dla współrzędnej y = ln przyjąć 0,02 = 1 cm. 5. Metodą najmniejszych kwadratów wyznaczyć współczynniki kierunkowe otrzymanych prostych, które są w tym przypadku równe stałym szybkości k num. Uzyskane proste opisuje bowiem zależność typu y = bx, na co wskazuje przekształcona postać równania (1): ln (2) Otrzymane wartości stałych szybkości inwersji sacharozy: obl, i k num dla obu serii pomiarów zamieścić w tabelach wyników i porównać je między sobą. 8. Na podstawie porównania wartości stałych szybkości i danych zawartych w tabeli wyników wyjaśnić, który z kwasów (HCl czy H 2 SO 4 ) jest lepszym katalizatorem i dlaczego. 9. Do sprawozdania dołączyć wykresy wykonane na papierze milimetrowym lub wydruki komputerowe. Literatura 1. A. Danek, Chemia fizyczna", PZWL, L. Sobczyk, A Kisza, Chemia fizyczna dla przyrodników", PWN, B. Filipowicz, W. Więckowski, Biochemia", t.1, PWN, Chemia organiczna podręcznik dowolny rozdział dotyczący związków optycznie czynnych. 5. Fizyka autor i podręcznik dowolny, rozdział dotyczący polaryzacji światła. 6. Praca zbiorowa, Chemia fizyczna, PWN, 2001, rozdział dotyczący katalizy homogenicznej.
11 11 PĘCZNIENIE ŻELATYNY W WODZIE Zagadnienia: struktura i właściwości układów koloidalnych; metody otrzymywania koloidów; stopień dyspersji a trwałość koloidu; zależność koagulacji od potencjału elektrokinetycznego; zależność pęcznienia od ph roztworu Celem ćwiczenia jest zbadanie wpływu ph badanych roztworów wodnych na wielkość pęcznienia żelatyny oraz wyznaczenie punktu izoelektrycznego żelatyny w roztworze wodnym. Stopień pęcznienia żelatyny Sp wyrażony w procentach określa się następująco: Sp m m r 100% żel gdzie: m r - masa pochłoniętego roztworu przez żelatynę, m żel - masa suchej żelatyny. Minimalna wartość Sp świadczy o maksymalnym przestrzennym usieciowaniu struktury żelatyny. (1) Odczynniki i sprzęt: - 0,1 M CH 3COOH, - 0,1 M CH 3COONa, - żelatyna spożywcza - szalki do odważek żelatyny, - 7 zlewek (50 ml) - lejek Buchnera, - bagietka, bibuła/sączki, pęseta - kolba ssawkowa - pompka wodna Wykonanie ćwiczenia: 1. Przygotować roztwory buforowe mieszając ze sobą roztwory 0,1 M CH 3COONa i 0,1 M CH 3COOH (Tabela 1). 2. Oznaczyć dokładnie wartości ph poszczególnych roztworów za pomocą ph-metru. 3. Na jednakowych szalkach Petriego umieścić po 1 g sproszkowanej żelatyny i dodać 20 ml odpowiedniego roztworu buforowego. Delikatnie zamieszać i pozostawić w temperaturze otoczenia do pęcznienia na 15 minut. UWAGA! : Proces pęcznienia należy prowadzić jednocześnie w co najwyżej w dwóch zlewkach (a nie od razu w siedmiu) w odstępach przynajmniej pięciominutowych, ze względu na konieczność zachowania podobnych warunków pomiaru we wszystkich roztworach. Należy zachować jednakowy czas pęcznienia żelatyny dla wszystkich próbek, ponieważ badanego procesu nie doprowadza się do stanu stacjonarnego. Zatem, w przeprowadzonym eksperymencie miarą pęcznienia będzie ilość pochłoniętej wody przez żelatynę w określonym czasie. 4. W celu oddzielenia roztworu od napęczniałej żelatyny należy zawartość szalek przenieść ostrożnie do lejka i sączyć do kolbki przy użyciu pompki wodnej. Szybkość sączenia nie może być zbyt duża, dlatego należy kontrolować ciśnienie wody, aby uniknąć spieniania sie przesączu. 5. Ilość przesączu zmierzyć za pomocą cylindra miarowego (uprzednio wysuszonego lub dobrze osączonego). Na tej podstawie określamy ilość pochłoniętego roztworu.
12 12 Tabela 1. Roztworów buforowe oraz wyniki pomiarów Nr próbki 0,1 M CH 3COOH [ml] 0,1 M CH 3COONa [ml] ph Objętość przesączu [ml] Masa pochłoniętego roztworu [g] Stopień pęcznienia [%] ph obliczone Opracowanie wyników 1. Obliczyć masę roztworu pochłoniętego przez żelatynę dla każdej próbki, przyjmując gęstość roztworu równą gęstości wody (1 g/cm 3 ) 2. Obliczyć stopień pęcznienia żelatyny (Sp) dla każdej próbki z równania 1: 3. Sporządzić wykres zależności stopnia pęcznienia od ph roztworu [Sp = f(ph)]. 4. Na podstawie wykresu określić ph, przy którym żelatyna wykazuje najmniejsza zdolność pęcznienia i określić punkt izoelektryczny żelatyny na podstawie położenia minimum uzyskanej funkcji. O czym ta wartość nas informuje i jakie są przyczyny tego zjawiska? 5. Oblicz ph buforu octanowego ze wzoru: ph = pk a +lg gdzie: pk a ujemny logarytm stałej dysocjacji kwasu octowego, c a stężenie molowe kwasu, c sol stężenie molowe soli octanu sodowego dla każdej próbki. 6. Przedyskutować otrzymane wyniki porównując je z danymi literaturowymi. Literatura 1. A. Danek, Chemia fizyczna", PZWL, Sobczyk L., Kisza A., Chemia fizyczna dla przyrodników, PWN, Warszawa Warszawa Barrow G.M., Chemia fizyczna, PWN, Warszawa Dutkiewicz E., Fizykochemia powierzchni, WNT, Warszawa Gumiński K., Wykłady z chemii fizycznej, PWN, Warszawa Chemia podręcznik dowolny rozdział dotyczący roztworów koloidalnych
Wyznaczanie stałej dysocjacji pk a słabego kwasu metodą konduktometryczną CZĘŚĆ DOŚWIADCZALNA. Tabela wyników pomiaru
Wyznaczanie stałej dysocjacji pk a słabego kwasu metodą konduktometryczną Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest wyznaczenie stałej dysocjacji pk a słabego kwasu metodą konduktometryczną. Zakres wymaganych
Bardziej szczegółowoK05 Instrukcja wykonania ćwiczenia
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego K05 Instrukcja wykonania ćwiczenia Wyznaczanie punktu izoelektrycznego żelatyny metodą wiskozymetryczną Zakres zagadnień obowiązujących do ćwiczenia 1. Układy
Bardziej szczegółowoKINETYKA INWERSJI SACHAROZY
Dorota Warmińska, Maciej Śmiechowski Katedra Chemii Fizycznej, Wydział Chemiczny, Politechnika Gdańska KINETYKA INWERSJI SACHAROZY Wstęp teoretyczny Kataliza kwasowo-zasadowa Kataliza kwasowo-zasadowa
Bardziej szczegółowoA4.05 Instrukcja wykonania ćwiczenia
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego A4.05 nstrukcja wykonania ćwiczenia Wyznaczanie współczynników aktywności soli trudno rozpuszczalnej metodą pomiaru rozpuszczalności Zakres zagadnień obowiązujących
Bardziej szczegółowoKatedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Adsorpcja kwasu octowego na węglu aktywnym. opracowała dr hab. Małgorzata Jóźwiak
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Adsorpcja kwasu octowego na węglu aktywnym opracowała dr hab. Małgorzata Jóźwiak ćwiczenie nr Zakres zagadnień obowiązujących do ćwiczenia 1. Charakterystyka
Bardziej szczegółowoKatedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Wpływ stężenia kwasu na szybkość hydrolizy estru
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Wpływ stężenia kwasu na szybkość hydrolizy estru ćwiczenie nr 25 opracowała dr B. Nowicka, aktualizacja D. Waliszewski Zakres zagadnień obowiązujących do
Bardziej szczegółowoHYDROLIZA SOLI. ROZTWORY BUFOROWE
Ćwiczenie 9 semestr 2 HYDROLIZA SOLI. ROZTWORY BUFOROWE Obowiązujące zagadnienia: Hydroliza soli-anionowa, kationowa, teoria jonowa Arrheniusa, moc kwasów i zasad, równania hydrolizy soli, hydroliza wieloetapowa,
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 8 Wyznaczanie stałej szybkości reakcji utleniania jonów tiosiarczanowych
CHEMI FIZYCZN Ćwiczenie 8 Wyznaczanie stałej szybkości reakcji utleniania jonów tiosiarczanowych W ćwiczeniu przeprowadzana jest reakcja utleniania jonów tiosiarczanowych za pomocą jonów żelaza(iii). Przebieg
Bardziej szczegółowoKATALITYCZNE OZNACZANIE ŚLADÓW MIEDZI
6 KATALITYCZNE OZNACZANIE ŚLADÓW MIEDZI CEL ĆWICZENIA Zapoznanie studenta z zagadnieniami katalizy homogenicznej i wykorzystanie reakcji tego typu do oznaczania śladowych ilości jonów Cu 2+. Zakres obowiązującego
Bardziej szczegółowoBadanie kinetyki inwersji sacharozy
Badanie kinetyki inwersji sacharozy Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jest wyznaczenie stałej szybkości, energii aktywacji oraz czynnika przedwykładniczego reakcji inwersji sacharozy. Opis metody: Roztwory
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 2 KONDUKTOMETRIA
ĆWICZENIE 2 KONDUKTOMETRIA 1. Oznaczanie słabych kwasów w sokach i syropach owocowych metodą miareczkowania konduktometrycznego Celem ćwiczenia jest ilościowe oznaczenie zawartości słabych kwasów w sokach
Bardziej szczegółowoOCENA CZYSTOŚCI WODY NA PODSTAWIE POMIARÓW PRZEWODNICTWA. OZNACZANIE STĘŻENIA WODOROTLENKU SODU METODĄ MIARECZKOWANIA KONDUKTOMETRYCZNEGO
OCENA CZYSTOŚCI WODY NA PODSTAWIE POMIAÓW PZEWODNICTWA. OZNACZANIE STĘŻENIA WODOOTLENKU SODU METODĄ MIAECZKOWANIA KONDUKTOMETYCZNEGO Instrukcja do ćwiczeń opracowana w Katedrze Chemii Środowiska Uniwersytetu
Bardziej szczegółowodla której jest spełniony warunek równowagi: [H + ] [X ] / [HX] = K
RÓWNOWAGI W ROZTWORACH Szwedzki chemik Svante Arrhenius w 1887 roku jako pierwszy wykazał, że procesowi rozpuszczania wielu substancji towarzyszy dysocjacja, czyli rozpad cząsteczek na jony naładowane
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA POZNAŃSKA ZAKŁAD CHEMII FIZYCZNEJ ĆWICZENIA PRACOWNI CHEMII FIZYCZNEJ
WARTOŚĆ ph ROZTWORÓW WODNYCH WSTĘP 1. Wartość ph wody i roztworów Woda dysocjuje na jon wodorowy i wodorotlenowy: H 2 O H + + OH (1) Stała równowagi tej reakcji, K D : wyraża się wzorem: K D = + [ Η ][
Bardziej szczegółowoPolarymetryczne oznaczanie stężenia i skręcalności właściwej substancji optycznie czynnych
Polarymetryczne oznaczanie stężenia i skręcalności właściwej substancji optycznie czynnych Część podstawowa: Zagadnienia teoretyczne: polarymetria, zjawisko polaryzacji, skręcenie płaszczyzny drgań, skręcalność
Bardziej szczegółowoKinetyka chemiczna jest działem fizykochemii zajmującym się szybkością i mechanizmem reakcji chemicznych w różnych warunkach. a RT.
Ćwiczenie 12, 13. Kinetyka chemiczna. Kinetyka chemiczna jest działem fizykochemii zajmującym się szybkością i mechanizmem reakcji chemicznych w różnych warunkach. Szybkość reakcji chemicznej jest związana
Bardziej szczegółowoSporządzanie roztworów buforowych i badanie ich właściwości
Sporządzanie roztworów buforowych i badanie ich właściwości (opracowanie: Barbara Krajewska) Celem ćwiczenia jest zbadanie właściwości roztworów buforowych. Przygotujemy dwa roztwory buforowe: octanowy
Bardziej szczegółowoWYZNACZANIE STAŁEJ DYSOCJACJI SŁABEGO KWASU ORGANICZNEGO
10 WYZNACZANIE STAŁEJ DYSOCJACJI SŁABEGO KWASU ORGANICZNEGO CEL ĆWICZENIA Poznanie podstawowych zagadnień teorii dysocjacji elektrolitycznej i problemów związanych z właściwościami kwasów i zasad oraz
Bardziej szczegółowoKinetyka reakcji hydrolizy sacharozy katalizowanej przez inwertazę
Kinetyka reakcji hydrolizy sacharozy katalizowanej przez inwertazę Prowadzący: dr hab. inż. Ilona WANDZIK mgr inż. Sebastian BUDNIOK mgr inż. Marta GREC mgr inż. Jadwiga PASZKOWSKA Miejsce ćwiczenia: sala
Bardziej szczegółowoWyznaczanie stałej dysocjacji i masy molowej słabego kwasu metodą potencjometryczną
1. Wprowadzenie Wyznaczanie stałej dysocjacji i masy molowej słabego kwasu metodą potencjometryczną W wodzie, kwasy ulegają dysocjacji zgodnie z poniższym (uproszczonym) równaniem: Stałą równowagi tej
Bardziej szczegółowoPorównanie precyzji i dokładności dwóch metod oznaczania stężenia HCl
Porównanie precyzji i dokładności dwóch metod oznaczania stężenia HCl Metoda 1: Oznaczanie stężenia HCl metodą miareczkowania potencjometrycznego (strąceniowe) Wyposażenie: - miernik potencjału 1 szt.
Bardziej szczegółowoPRZEWODNOŚĆ ROZTWORÓW ELEKTROLITÓW
PRZEWODNOŚĆ ROZTWORÓW ELEKTROLITÓW Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest wyznaczenie przewodności elektrolitycznej κ i molowej elektrolitu mocnego (HCl) i słabego (CH3COOH), graficzne wyznaczenie wartości
Bardziej szczegółowoRównowagi w roztworach elektrolitów
Do doświadczeń stosować suche szkło i sprzęt laboratoryjny. Po użyciu szkło i sprzęt laboratoryjny należy wstępnie opłukać, a po zakończonych eksperymentach dokładnie umyć (przy użyciu detergentów) i pozostawić
Bardziej szczegółowoKatedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Zależność napięcia powierzchniowego cieczy od temperatury. opracowała dr hab. Małgorzata Jóźwiak
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Zależność napięcia powierzchniowego cieczy od temperatury opracowała dr hab. Małgorzata Jóźwiak ćwiczenie nr 4 Zakres zagadnień obowiązujących do ćwiczenia
Bardziej szczegółowoK1. KONDUKTOMETRYCZNE MIARECZKOWANIE STRĄCENIOWE I KOMPLEKSOMETRYCZNE
K1. KONDUKTOMETRYCZNE MIARECZKOWANIE STRĄCENIOWE I KOMPLEKSOMETRYCZNE Postępowanie analityczne, znane pod nazwą miareczkowania konduktometrycznego, polega na wyznaczeniu punktu końcowego miareczkowania
Bardziej szczegółowoIII A. Roztwory i reakcje zachodzące w roztworach wodnych
III A. Roztwory i reakcje zachodzące w roztworach wodnych III-A Przygotowywanie roztworów o różnym stężeniu III-A.1. Przygotowanie naważki substancji III-A.2. Przygotowanie 70 g 10% roztworu NaCl III-A.3.
Bardziej szczegółowo1. PRZYGOTOWANIE ROZTWORÓW KOMPLEKSUJĄCYCH
1. PRZYGOTOWANIE ROZTWORÓW KOMPLEKSUJĄCYCH 1.1. przygotowanie 20 g 20% roztworu KSCN w wodzie destylowanej 1.1.1. odważenie 4 g stałego KSCN w stożkowej kolbie ze szlifem 1.1.2. odważenie 16 g wody destylowanej
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM Z KATALIZY HOMOGENICZNEJ I HETEROGENICZNEJ WYZNACZANIE STAŁEJ SZYBKOŚCI REAKCJI UTLENIANIA POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY
POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY KATEDRA FIZYKOCHEMII I TECHNOLOGII POLIMERÓW WYZNACZANIE STAŁEJ SZYBKOŚCI REAKCJI UTLENIANIA JONÓW TIOSIARCZANOWYCH Miejsce ćwiczenia: Zakład Chemii Fizycznej, sala
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM Z PODSTAW BIOFIZYKI ĆWICZENIE NR 4 1. CEL ĆWICZENIA
1. CEL ĆWICZENIA Pomiar potencjału dyfuzyjnego roztworów o różnych stężeniach jonów oddzielonych membranami: półprzepuszczalną i jonoselektywną w funkcji ich stężenia. Wykorzystanie równania Nernsta do
Bardziej szczegółowoKATALIZA I KINETYKA CHEMICZNA
9 KATALIZA I KINETYKA CHEMICZNA CEL ĆWICZENIA Zapoznanie studenta z procesami katalitycznymi oraz wpływem stężenia, temperatury i obecności katalizatora na szybkość reakcji chemicznej. Zakres obowiązującego
Bardziej szczegółowoWYKAZ NAJWAŻNIEJSZYCH SYMBOLI
SPIS TREŚCI WYKAZ NAJWAŻNIEJSZYCH SYMBOLI...7 PRZEDMOWA...8 1. WSTĘP...9 2. MATEMATYCZNE OPRACOWANIE WYNIKÓW POMIARÓW...10 3. LEPKOŚĆ CIECZY...15 3.1. Pomiar lepkości...16 3.2. Lepkość względna...18 3.3.
Bardziej szczegółowoKatedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Wyznaczanie przewodnictwa granicznego mocnego elektrolitu
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Wyznaczanie przewodnictwa granicznego mocnego elektrolitu Wyznaczanie stałej dysocjacji kwasu octowego poprzez pomiar przewodnictwa ćwiczenie nr 14 Opiekun
Bardziej szczegółowoSpektrofotometryczne wyznaczanie stałej dysocjacji czerwieni fenolowej
Spektrofotometryczne wyznaczanie stałej dysocjacji czerwieni fenolowej Metoda: Spektrofotometria UV-Vis Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jest zapoznanie studenta z fotometryczną metodą badania stanów równowagi
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 1. Technika ważenia oraz wyznaczanie błędów pomiarowych. Ćwiczenie 2. Sprawdzanie pojemności pipety
II. Wagi i ważenie. Roztwory. Emulsje i koloidy Zagadnienia Rodzaje wag laboratoryjnych i technika ważenia Niepewność pomiarowa. Błąd względny i bezwzględny Roztwory właściwe Stężenie procentowe i molowe.
Bardziej szczegółowoLaboratorium Podstaw Biofizyki Pomiar potencjału dyfuzyjnego i błonowego 4
CEL ĆWICZENIA Pomiar potencjału dyfuzyjnego roztworów o różnych stężeniach jonów oddzielonych membranami: półprzepuszczalną i jonoselektywną w funkcji ich stężenia. Wykorzystanie równania Nernsta do wyznaczenia
Bardziej szczegółowoPEHAMETRIA I ROZTWORY BUFOROWE
4. PEHAMETRIA I ROZTWORY BUFOROWE 1. Sporządzanie i oznaczanie buforu octanowego Pehametria jest analizą instrumentalną, słuŝącą do potencjometrycznego bezpośredniego pomiaru wskaźnika stęŝenia jonów H
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA POZNAŃSKA ZAKŁAD CHEMII FIZYCZNEJ ĆWICZENIA PRACOWNI CHEMII FIZYCZNEJ
ZALEŻNOŚĆ STAŁEJ SZYBKOŚCI REAKCJI OD TEMPERATURY WSTĘP Szybkość reakcji drugiego rzędu: A + B C (1) zależy od stężenia substratów A oraz B v = k [A][B] (2) Gdy jednym z reagentów jest rozpuszczalnik (np.
Bardziej szczegółowo13. TERMODYNAMIKA WYZNACZANIE ENTALPII REAKCJI ZOBOJĘTNIANIA MOCNEJ ZASADY MOCNYMI KWASAMI I ENTALPII PROCESU ROZPUSZCZANIA SOLI
Wykonanie ćwiczenia 13. TERMODYNAMIKA WYZNACZANIE ENTALPII REAKCJI ZOBOJĘTNIANIA MOCNEJ ZASADY MOCNYMI KWASAMI I ENTALPII PROCESU ROZPUSZCZANIA SOLI Zadania do wykonania: 1. Wykonać pomiar temperatury
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 8 (studenci biotechnologii) Potencjometria Potencjometryczne wyznaczanie PK miareczkowania słabego kwasu
Ćwiczenie 8 (studenci biotechnologii) Potencjometria Potencjometryczne wyznaczanie PK miareczkowania słabego kwasu Potencjometria Klasyczne miareczkowanie od miareczkowania potencjometrycznego różni się
Bardziej szczegółowoWPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW
WPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW Wstęp W przypadku trudno rozpuszczalnej soli, mimo osiągnięcia stanu nasycenia, jej stężenie w roztworze jest bardzo małe i przyjmuje się, że ta
Bardziej szczegółowoWPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW
WPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW Wstęp Mianem rozpuszczalności określamy maksymalną ilość danej substancji (w gramach lub molach), jaką w danej temperaturze można rozpuścić w określonej
Bardziej szczegółowoKONDUKTOMETRIA. Konduktometria. Przewodnictwo elektrolityczne. Przewodnictwo elektrolityczne zaleŝy od:
KONDUKTOMETRIA Konduktometria Metoda elektroanalityczna oparta na pomiarze przewodnictwa elektrolitycznego, którego wartość ulega zmianie wraz ze zmianą stęŝenia jonów zawartych w roztworze. Przewodnictwo
Bardziej szczegółowoMetody Badań Składu Chemicznego
Metody Badań Składu Chemicznego Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Kierunek: Inżynieria Materiałowa (NIESTACJONARNE) Ćwiczenie 5: Pomiary SEM ogniwa - miareczkowanie potencjometryczne. Pomiary
Bardziej szczegółowoTRANSPORT NIEELEKTROLITÓW PRZEZ BŁONY WYZNACZANIE WSPÓŁCZYNNIKA PRZEPUSZCZALNOŚCI
Ćwiczenie nr 7 TRANSPORT NIEELEKTROLITÓW PRZEZ BŁONY WYZNACZANIE WSPÓŁCZYNNIKA PRZEPUSZCZALNOŚCI Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z podstawami teorii procesów transportu nieelektrolitów przez błony.
Bardziej szczegółowoKatedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Temperaturowa charakterystyka termistora typu NTC
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Temperaturowa charakterystyka termistora typu NTC ćwiczenie nr 37 Opracowanie ćwiczenia: dr J. Woźnicka, dr S. elica Zakres zagadnień obowiązujących do ćwiczenia
Bardziej szczegółowoRÓWNOWAGI W ROZTWORACH ELEKTROLITÓW.
RÓWNOWAGI W ROZTWORACH ELEKTROLITÓW. Zagadnienia: Zjawisko dysocjacji: stała i stopień dysocjacji Elektrolity słabe i mocne Efekt wspólnego jonu Reakcje strącania osadów Iloczyn rozpuszczalności Odczynnik
Bardziej szczegółowoPotencjometryczna metoda oznaczania chlorków w wodach i ściekach z zastosowaniem elektrody jonoselektywnej
Potencjometryczna metoda oznaczania chlorków w wodach i ściekach z zastosowaniem elektrody jonoselektywnej opracowanie: dr Jadwiga Zawada Cel ćwiczenia: poznanie podstaw teoretycznych i praktycznych metody
Bardziej szczegółowoWYZNACZANIE STAŁEJ DYSOCJACJI p-nitrofenolu METODĄ SPEKTROFOTOMETRII ABSORPCYJNEJ
Ćwiczenie nr 13 WYZNCZNIE STŁEJ DYSOCJCJI p-nitrofenolu METODĄ SPEKTROFOTOMETRII BSORPCYJNEJ I. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest wyznaczenie metodą spektrofotometryczną stałej dysocjacji słabego kwasu,
Bardziej szczegółowoKatedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Wyznaczanie ciepła właściwego cieczy metodą kalorymetryczną
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Wyznaczanie ciepła właściwego cieczy metodą kalorymetryczną opracowanie ćwiczenia: dr J. Woźnicka, dr S. Belica ćwiczenie nr 38 Zakres zagadnień obowiązujących
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA POZNAŃSKA ZAKŁAD CHEMII FIZYCZNEJ ĆWICZENIA PRACOWNI CHEMII FIZYCZNEJ
OZNACZANIE ŚREDNIEJ MASY CZĄSTECZKOWEJ POLIMERU WSTĘP Lepkość roztworu polimeru jest z reguły większa od lepkości rozpuszczalnika. Dla polimeru lepkość graniczna [η ] określa zmianę lepkości roztworu przypadającą
Bardziej szczegółowoMiareczkowanie potencjometryczne
Miareczkowanie potencjometryczne Miareczkowanie potencjometryczne polega na mierzeniu za pomocą pehametru zmian ph zachodzących w badanym roztworze pod wpływem dodawania do niego mol ściśle odmierzonych
Bardziej szczegółowoKatedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Zastosowanie destylacji z parą wodną do oznaczania masy cząsteczkowej cieczy niemieszającej się z wodą opracował prof. B. Pałecz ćwiczenie nr 35 Zakres zagadnień
Bardziej szczegółowoMIANOWANE ROZTWORY KWASÓW I ZASAD, MIARECZKOWANIE JEDNA Z PODSTAWOWYCH TECHNIK W CHEMII ANALITYCZNEJ
4 MIANOWANE ROZTWORY KWASÓW I ZASAD, MIARECZKOWANIE JEDNA Z PODSTAWOWYCH TECHNIK W CHEMII ANALITYCZNEJ CEL ĆWICZENIA Poznanie podstawowego sprzętu stosowanego w miareczkowaniu, sposoby przygotowywania
Bardziej szczegółowoKatedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Wyznaczanie termodynamicznych funkcji aktywacji lepkiego przepływu cieczy. opracowała dr A.
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Wyznaczanie termodynamicznych funkcji aktywacji kiego przepływu cieczy opracowała dr A. Kacperska ćwiczenie nr 17 Zakres zagadnień obowiązujących do ćwiczenia
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY WYZNACZANIE STAŁEJ DYSOCJACJI SŁABEGO KWASU METODĄ KONDUKTOMETRYCZNĄ I POTENCJOMETRYCZNĄ
POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY KATEDRA FIZYKOCHEMII I TECHNOLOGII POLIMERÓW WYZNACZANIE STAŁEJ DYSOCJACJI SŁABEGO KWASU METODĄ KONDUKTOMETRYCZNĄ I POTENCJOMETRYCZNĄ Opiekun ćwiczenia: Tomasz Jarosz
Bardziej szczegółowoĆwiczenie IX KATALITYCZNY ROZKŁAD WODY UTLENIONEJ
Wprowadzenie Ćwiczenie IX KATALITYCZNY ROZKŁAD WODY UTLENIONEJ opracowanie: Barbara Stypuła Celem ćwiczenia jest poznanie roli katalizatora w procesach chemicznych oraz prostego sposobu wyznaczenia wpływu
Bardziej szczegółowoBufory ph. Pojemność buforowa i zakres buforowania
Bufory ph. Pojemność buforowa i zakres buforowania 1. Wstęp Roztworami buforowymi nazywane są roztwory wodne, składające się z mieszaniny słabego kwasu i sprzężonej z nim zasady (protonodawca protonobiorca),
Bardziej szczegółowoZagadnienia do pracy klasowej: Kinetyka, równowaga, termochemia, chemia roztworów wodnych
Zagadnienia do pracy klasowej: Kinetyka, równowaga, termochemia, chemia roztworów wodnych 1. Równanie kinetyczne, szybkość reakcji, rząd i cząsteczkowość reakcji. Zmiana szybkości reakcji na skutek zmiany
Bardziej szczegółowoTWARDOŚĆ WODY. Ca(HCO 3 ) HCl = CaCl 2 + 2H 2 O + 2CO 2. Mg(HCO 3 ) 2 + 2HCl = MgCl 2 + 2H 2 O + 2CO 2
TWARDOŚĆ WODY Ćwiczenie 1. Oznaczanie twardości przemijającej wody wodociągowej Oznaczenie twardości przemijającej wody polega na miareczkowaniu określonej ilości badanej wody roztworem kwasu solnego o
Bardziej szczegółowoKatedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Parachora kilku związków organicznych. opracowała dr hab. Małgorzata Jóźwiak
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Parachora kilku związków organicznych opracowała dr hab. Małgorzata Jóźwiak ćwiczenie nr 5 Zakres zagadnień obowiązujących do ćwiczenia: 1. Zjawisko napięcia
Bardziej szczegółowoLaboratorium z chemii fizycznej
Laboratorium z chemii fizycznej emat ćwiczenia: Wyznaczanie entalpii dysocjacji słabego kwasu i słabej zasady metodą konduktometryczną. Opracowanie: Jan Zielkiewicz W roztworze wodnym słabego kwasu lub
Bardziej szczegółowoKatedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Izoterma rozpuszczalności w układzie trójskładnikowym
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Izoterma rozpuszczalności w układzie trójskładnikowym ćwiczenie nr 28 Zakres zagadnień obowiązujących do ćwiczenia 1. Stan równowagi układu i rodzaje równowag
Bardziej szczegółowoCelem dwiczenia są ilościowe oznaczenia metodą miareczkowania konduktometrycznego.
Konduktywność elektrolityczna [S/cm] 16. Objętościowe analizy ilościowe z konduktometryczną detekcją punktu koocowego Konduktometria jest metodą elektroanalityczną polegającą na pomiarze przewodnictwa
Bardziej szczegółowo6. ph i ELEKTROLITY. 6. ph i elektrolity
6. ph i ELEKTROLITY 31 6. ph i elektrolity 6.1. Oblicz ph roztworu zawierającego 0,365 g HCl w 1,0 dm 3 roztworu. Odp 2,00 6.2. Oblicz ph 0,0050 molowego roztworu wodorotlenku baru (α = 1,00). Odp. 12,00
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 1. Zależność szybkości reakcji chemicznych od stężenia reagujących substancji.
VIII. Kinetyka i statyka reakcji chemicznych Zagadnienia Czynniki wpływające na szybkość reakcji Rzędowość i cząsteczkowość reakcji Stała szybkości reakcji Teoria zderzeń Teoria stanu przejściowego Reakcje
Bardziej szczegółowoBadanie właściwości optycznych roztworów.
ĆWICZENIE 4 (2018), STRONA 1/6 Badanie właściwości optycznych roztworów. Cel ćwiczenia - wyznaczenie skręcalności właściwej sacharozy w roztworach wodnych oraz badanie współczynnika załamania światła Teoria
Bardziej szczegółowoKOROZJA. Korozja kontaktowa z depolaryzacja tlenową 1
KOROZJA Słowa kluczowe do ćwiczeń laboratoryjnych z korozji: korozja kontaktowa depolaryzacja tlenowa depolaryzacja wodorowa gęstość prądu korozyjnego natęŝenie prądu korozyjnego prawo Faradaya równowaŝnik
Bardziej szczegółowoPRACOWNIA ANALIZY ILOŚCIOWEJ. Analiza substancji biologicznie aktywnej w preparacie farmaceutycznym kwas acetylosalicylowy
PRACOWNIA ANALIZY ILOŚCIOWEJ Analiza substancji biologicznie aktywnej w preparacie farmaceutycznym kwas acetylosalicylowy Ćwiczenie obejmuje: 1. Oznaczenie jakościowe kwasu acetylosalicylowego 2. Przygotowanie
Bardziej szczegółowoEFEKT SOLNY BRÖNSTEDA
EFEKT SLNY RÖNSTED Pojęcie eektu solnego zostało wprowadzone przez rönsteda w celu wytłumaczenia wpływu obojętnego elektrolitu na szybkość reakcji zachodzących między jonami. Założył on, że reakcja pomiędzy
Bardziej szczegółowoKatedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Wyznaczanie lepkości wodnych roztworów sacharozy. opracowała dr A. Kacperska
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Wyznaczanie lepkości wodnych roztworów sacharozy opracowała dr A. Kacperska ćwiczenie nr 20 Zakres zagadnień obowiązujących do ćwiczenia 1. Oddziaływania
Bardziej szczegółowoKwas HA i odpowiadająca mu zasada A stanowią sprzężoną parę (podobnie zasada B i kwas BH + ):
Spis treści 1 Kwasy i zasady 2 Rola rozpuszczalnika 3 Dysocjacja wody 4 Słabe kwasy i zasady 5 Skala ph 6 Oblicznie ph słabego kwasu 7 Obliczanie ph słabej zasady 8 Przykłady obliczeń 81 Zadanie 1 811
Bardziej szczegółowoPracownia analizy ilościowej dla studentów II roku Chemii specjalność Chemia podstawowa i stosowana. Argentometryczne oznaczanie chlorków w mydłach
Pracownia analizy ilościowej dla studentów II roku Chemii specjalność Chemia podstawowa i stosowana Argentometryczne oznaczanie chlorków w mydłach Ćwiczenie obejmuje: 1. Oznaczenie miana roztworu AgNO
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1)
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 6 listopada 2002 r. w sprawie metodyk referencyjnych badania stopnia biodegradacji substancji powierzchniowoczynnych zawartych w produktach, których stosowanie
Bardziej szczegółowoCHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ. Ćwiczenie 9
CHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ Ćwiczenie 9 Zastosowanie metod miareczkowania strąceniowego do oznaczania chlorków w mydłach metodą Volharda. Ćwiczenie obejmuje:
Bardziej szczegółowoRÓWNOWAGA I SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNEJ
Ćwiczenie 7 semestr RÓWNOWAGA I SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNEJ Obowiązujące zagadnienia: Kinetyka (szybkość) reakcji, czynniki wpływające na szybkość reakcji chemicznych, reguła van t Hoffa, rzędowość reakcji,
Bardziej szczegółowoA4.06 Instrukcja wykonania ćwiczenia
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego A4.06 Instrukcja wykonania ćwiczenia Lepkościowo średnia masa cząsteczkowa polimeru Zakres zagadnień obowiązujących do ćwiczenia 1. Związki wielkocząsteczkowe
Bardziej szczegółowoInżynieria Środowiska
ROZTWORY BUFOROWE Roztworami buforowymi nazywamy takie roztwory, w których stężenie jonów wodorowych nie ulega większym zmianom ani pod wpływem rozcieńczania wodą, ani pod wpływem dodatku nieznacznych
Bardziej szczegółowoKatedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Wyznaczanie stałej szybkości i rzędu reakcji metodą graficzną. opiekun mgr K.
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Wyznaczanie stałej szybkości i rzędu reakcji metodą graficzną opiekun mgr K. Łudzik ćwiczenie nr 27 Zakres zagadnień obowiązujących do ćwiczenia 1. Zastosowanie
Bardziej szczegółowoKatedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Spektrofotometryczne oznaczanie stężenia jonów żelaza(iii) opiekun mgr K. Łudzik
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Spektrofotometryczne oznaczanie stężenia jonów żelaza(iii) opiekun mgr K. Łudzik ćwiczenie nr 26 Zakres zagadnień obowiązujących do ćwiczenia 1. Prawo Lamberta
Bardziej szczegółowoKatedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Wyznaczanie względnej przenikalności elektrycznej kilku związków organicznych
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Wyznaczanie względnej przenikalności elektrycznej kilku związków organicznych opracował dr P. Góralski ćwiczenie nr 2 Zakres zagadnień obowiązujących do
Bardziej szczegółowoĆWICZENIA LABORATORYJNE Z CHEMII FIZYCZNEJ
SKRYPTY DLA SZKÓŁ WYŻSZYCH POLITECHNIKA ŁÓDZKA Praca zbiorowa ĆWICZENIA LABORATORYJNE Z CHEMII FIZYCZNEJ DLA STUDENTÓW WYDZIAŁU INŻYNIERII CHEMICZNEJ I OCHRONY ŚRODOWISKA Wydanie II poprawione ŁÓDŹ 2006
Bardziej szczegółowoTemat 7. Równowagi jonowe w roztworach słabych elektrolitów, stała dysocjacji, ph
Temat 7. Równowagi jonowe w roztworach słabych elektrolitów, stała dysocjacji, ph Dysocjacja elektrolitów W drugiej połowie XIX wieku szwedzki chemik S.A. Arrhenius doświadczalnie udowodnił, że substancje
Bardziej szczegółowoObliczenia chemiczne. Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny
Obliczenia chemiczne Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny 1 STĘŻENIA ROZTWORÓW Stężenia procentowe Procent masowo-masowy (wagowo-wagowy) (% m/m) (% w/w) liczba gramów substancji rozpuszczonej
Bardziej szczegółowoWAGI I WAŻENIE. ROZTWORY
Ćwiczenie 2 WAGI I WAŻENIE. ROZTWORY Obowiązujące zagadnienia: Dokładność, precyzja, odtwarzalność, powtarzalność pomiaru; Rzetelność, czułość wagi; Rodzaje błędów pomiarowych, błąd względny, bezwzględny
Bardziej szczegółowoTARNOWSKI KONKURS CHEMICZNY PWSZ w Tarnowie etap II część doświadczalna
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Tarnowie Zakład Chemii UZUPEŁNIA UCZESTNIK KONKURSU KOD UCZNIA TARNOWSKI KONKURS CHEMICZNY PWSZ w Tarnowie etap II część doświadczalna DATA : 25 maja 2018 r. CZAS PRACY:
Bardziej szczegółowoOpracowanie wyników Aneks do instrukcji
Opracowanie wyników Aneks do instrukcji 1.Oznaczanie stałej i stopnia dysocjacji metodą kolorymetryczną 1. Sporządzić wykres E = f( dla 2 roztworów HCl i określić długość fali pomiarowej 2. Sporządzić
Bardziej szczegółowoSTĘŻENIE JONÓW WODOROWYCH. DYSOCJACJA JONOWA. REAKTYWNOŚĆ METALI
Ćwiczenie 8 Semestr 2 STĘŻENIE JONÓW WODOROWYCH. DYSOCJACJA JONOWA. REAKTYWNOŚĆ METALI Obowiązujące zagadnienia: Stężenie jonów wodorowych: ph, poh, iloczyn jonowy wody, obliczenia rachunkowe, wskaźniki
Bardziej szczegółowoWYZNACZANIE STAŁEJ SZYBKOŚCI REAKCJI I ENERGII AKTYWACJI
Ćwiczenie nr 4 WYZNACZANIE STAŁEJ SZYBKOŚCI REAKCJI I ENERGII AKTYWACJI I. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest wyznaczenie stałej szybkości reakcji zmydlania estru etylowego w dwóch różnych temperaturach,
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wstęp. Roztwory elektrolitów
Spis treści 1 Wstęp 1.1 Roztwory elektrolitów 1.2 Aktywność elektrolitów 1.3 Teorie kwasów i zasad 1.3.1 Teoria Arrheniusa 1.3.2 Teoria Lowry ego-brönsteda 1.3.3 Teoria Lewisa 1.4 Roztwory buforowe 1.5
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA POZNAŃSKA ZAKŁAD CHEMII FIZYCZNEJ ĆWICZENIA PRACOWNI CHEMII FIZYCZNEJ
KALORYMETRIA - CIEPŁO ZOBOJĘTNIANIA WSTĘP Według pierwszej zasady termodynamiki, w dowolnym procesie zmiana energii wewnętrznej, U układu, równa się sumie ciepła wymienionego z otoczeniem, Q, oraz pracy,
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE
GIMNAZJUM NR 2 W RYCZOWIE WYMAGANIA EDUKACYJNE niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z CHEMII w klasie II gimnazjum str. 1 Wymagania edukacyjne niezbędne do
Bardziej szczegółowoOznaczanie zawartości fluorków w naparze herbacianym z wykorzystaniem potencjometrii bezpośredniej
Oznaczanie zawartości fluorków w naparze herbacianym z wykorzystaniem potencjometrii bezpośredniej Celem tego ćwiczenia laboratoryjnego jest zbadanie zawartości jonów fluorkowych w naparach herbacianych
Bardziej szczegółowoChemia fizyczna II nazwa przedmiotu SYLABUS A. Informacje ogólne
fizyczna II nazwa SYLABUS A. Informacje ogólne Elementy składowe sylabusu Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Profil studiów Forma studiów Rodzaj Rok studiów
Bardziej szczegółowoA4.04 Instrukcja wykonania ćwiczenia
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego A4.04 Instrukcja wykonania ćwiczenia Wyznaczanie cząstkowych molowych objętości wody i alkoholu Zakres zagadnień obowiązujących do ćwiczenia 1. Znajomość
Bardziej szczegółowo- w nawiasach kwadratowych stężenia molowe.
Cz. VII Dysocjacja jonowa, moc elektrolitów, prawo rozcieńczeń Ostwalda i ph roztworów. 1. Pojęcia i definicja. Dysocjacja elektroniczna (jonowa) to samorzutny rozpad substancji na jony w wodzie lub innych
Bardziej szczegółowoRÓWNOWAGI REAKCJI KOMPLEKSOWANIA
POLITECHNIK POZNŃSK ZKŁD CHEMII FIZYCZNEJ ĆWICZENI PRCOWNI CHEMII FIZYCZNEJ RÓWNOWGI REKCJI KOMPLEKSOWNI WSTĘP Ważną grupę reakcji chemicznych wykorzystywanych w chemii fizycznej i analitycznej stanowią
Bardziej szczegółowoOdpowiedź:. Oblicz stężenie procentowe tlenu w wodzie deszczowej, wiedząc, że 1 dm 3 tej wody zawiera 0,055g tlenu. (d wody = 1 g/cm 3 )
PRZYKŁADOWE ZADANIA Z DZIAŁÓW 9 14 (stężenia molowe, procentowe, przeliczanie stężeń, rozcieńczanie i zatężanie roztworów, zastosowanie stężeń do obliczeń w oparciu o reakcje chemiczne, rozpuszczalność)
Bardziej szczegółowoPODSTAWOWE TECHNIKI PRACY LABORATORYJNEJ: WAŻENIE, SUSZENIE, STRĄCANIE OSADÓW, SĄCZENIE
PODSTAWOWE TECHNIKI PRACY LABORATORYJNEJ: WAŻENIE, SUSZENIE, STRĄCANIE OSADÓW, SĄCZENIE CEL ĆWICZENIA Zapoznanie studenta z podstawowymi technikami pracy laboratoryjnej: ważeniem, strącaniem osadu, sączeniem
Bardziej szczegółowoSkład zespołu (imię i nazwisko): (podkreślić dane osoby piszącej sprawozdanie):
Wydział Chemii Katedra Chemii Ogólnej i Nieorganicznej pracownia studencka prowadzący: ĆWICZENIE 3 RÓWNOWAGI W ROZTWORACH ELEKTROLITÓW Data wykonania ćwiczenia: Skład zespołu (imię i nazwisko): (podkreślić
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 3 CIEPŁO ROZPUSZCZANIA I NEUTRALIZACJI
ĆWICZENIE 3 CIEPŁO ROZPUSZCZANIA I NEUTRALIZACJI Przybory i odczynniki Kalorymetr NaOH w granulkach Mieszadło KOH w granulkach Cylinder miarowy 50 ml 4n HCl 4 Szkiełka zegarowe 4N HNO 3 Termometr (dokładność
Bardziej szczegółowo