13585/15 pas/kt/kal 1 DG G 3 C

Transkrypt

1 Rada Unii Europejskiej Bruksela, 5 listopada 2015 r. (OR. en) 13585/15 IND 168 COMPET 487 COMER 143 ENER 377 EMPL 422 NOTA Od: Do: Dotyczy: Prezydencja Komitet Stałych Przedstawicieli / Rada Przygotowania do nadzwyczajnego posiedzenia Rady (ds. Konkurencyjności) w dniu 9 listopada 2015 r. Stan europejskiego przemysłu stalowego Wymiana poglądów Delegacje otrzymują w załączeniu notę prezydencji pt. Stan europejskiego przemysłu stalowego w związku z nadzwyczajnym posiedzeniem Rady ds. Konkurencyjności, które odbędzie się w dniu 9 listopada 2015 r. i będzie poświęcone sektorowi stalowemu /15 pas/kt/kal 1 DG G 3 C PL

2 ZAŁĄCZNIK WYZWANIA DLA EUROPEJSKIEGO SEKTORA STALOWEGO ZWIĄZANE Z KONKURENCYJNOŚCIĄ DOKUMENT INFORMACYJNY PREZYDENCJI Celem nadzwyczajnego posiedzenia Rady ds. Konkurencyjności jest zajęcie się wyzwaniami, przed którymi stoi europejski sektor stalowy, jeżeli chodzi o wzrost, miejsca pracy i globalną konkurencyjność. Posiedzenie to jest częścią starań prezydencji polegających na włączaniu konkurencyjności w główny nurt polityk, do czego wezwała Rada Europejska. 1 Jego celem jest także umożliwienie Radzie ds. Konkurencyjności wypełnienia jej mandatu w odniesieniu do analizy horyzontalnych i sektorowych kwestii, które mają znaczne skutki dla konkurencyjności UE. 2 Wypełnienie tego mandatu wymaga zdolności do szybkiego reagowania w ważnych kwestiach. Celem niniejszej noty jest przekazanie informacji na debatę na forum Rady przez zarysowanie kontekstu ostatnich tendencji w sektorze stalowym i szczególnych wyzwań, przed którymi stoi europejski przemysł stalowy. Debata przyjmie formę otwartej wymiany poglądów na temat konkurencyjności europejskiego przemysłu stalowego. Po skomentowaniu sytuacji w swoich państwach członkowskich ministrowie zostaną poproszeni o przedstawienie swoich poglądów dotyczących możliwych działań UE, które należy podjąć w celu poprawy konkurencyjności europejskiego sektora stalowego. 1 2 Dok. EUCO 7/1/14 z dnia 21 marca 2014 r. Na posiedzeniu w marcu 2003 r. Rada Europejska wezwała Radę ds. Konkurencyjności, aby była instancją, z którą należy prowadzić odpowiednie konsultacje w ramach procesów decyzyjnych Rady dotyczących wniosków uznawanych za mogące mieć znaczne skutki dla konkurencyjności, a wszystkie składy Rady mają za zadanie ocenić skutki swoich odnośnych obszarów działań. Jednocześnie Rada Europejska zwróciła się do Rady ds. Konkurencyjności o aktywne przyjęcie przez nią horyzontalnej roli zwiększania konkurencyjności i wzrostu [...] poprzez regularne dokonywanie przeglądów zarówno kwestii horyzontalnych, jak i sektorowych /15 pas/kt/kal 2

3 Prezydencja przypomina delegacjom, że kwestie dotyczące handlu powinny przede wszystkim zostać omówione w odpowiednim składzie Rady, tj. na forum Rady do Spraw Zagranicznych (Handel); jej następne posiedzenie jest zaplanowane na 27 listopada. Po posiedzeniu Rady ds. Konkurencyjności odbędzie się nieformalna kolacja ministrów, w której weźmie udział kilku dyrektorów generalnych z europejskiego przemysłu stalowego. Debata podczas kolacji ma stanowić okazję dla ministrów do wymiany poglądów z przedstawicielami branży i ma pozwolić na uzyskanie konkretnego obrazu sytuacji w terenie. Sytuacja europejskiego sektora stalowego Europejski przemysł stalowy ma obrót w wysokości ok. 180 mld EUR i zatrudnia bezpośrednio ok osób, wytwarzając ok. 170 mln ton stali rocznie w ponad 500 hutach stali w 23 państwach członkowskich UE. Obecnie na UE przypada jedynie ok. 10% produkcji globalnej, co oznacza spadek w porównaniu z 2001 r. (22%) i 2007 r. (15,7%). Natomiast udział Chin w światowej produkcji stali wzrósł z 15% w 1999 r. do ok. 50% obecnie. Stal jest ważnym elementem ogólnej konkurencyjności gospodarki unijnej, stanowiąc znaczną część wielu przemysłowych łańcuchów wartości. Dostawy stali o przystępnych cenach i wysokiej jakości są ściśle związane z konkurencyjnością wielu sektorów przemysłowych, w tym sektora budowlanego, motoryzacyjnego, elektronicznego, mechanicznego i elektrotechnicznego. W wyniku wcześniejszych działań restrukturyzacyjnych unijny sektor stalowy jest obecnie bardziej dynamiczny, innowacyjny i zorientowany na klienta. Zdolności przemysłu stalowego do opracowywania nowych produktów stalowych o specjalnych cechach i wysokiej jakości zwiększają konkurencyjność tych produktów na szczeblu globalnym. Ponadto europejski przemysł stalowy należy do światowych liderów, jeżeli chodzi o efekty działalności środowiskowej i oszczędne gospodarowanie zasobami. Przemysł ten stoi jednak przed wieloma znacznymi wyzwaniami, które opisano bardziej szczegółowo poniżej. Sekcja poniżej zawiera również przykłady istniejących polityk, które mają potencjał zajęcia się tymi wyzwaniami /15 pas/kt/kal 3

4 Główne wyzwania stojące przed europejskim przemysłem stalowym 1. Globalna nadwyżka zdolności i nieuczciwe praktyki handlowe: zaangażowanie polityczne z naszymi partnerami i jak najlepsze wykorzystanie istniejących narzędzi Unijny sektor stalowy odczuwa negatywne skutki dużej nadwyżki zdolności produkcyjnych na świecie. Inni producenci także ponoszą straty w związku z globalnym spowolnieniem gospodarczym i wynikającą z nią nadwyżką zdolności, co powoduje spadek cen i stymuluje zachowania zakłócające handel ze strony konkurujących regionów. Na przykład chińska nadwyżka zdolności w zakresie stali w 2014 r. sięgała ok. 340 mln ton, co stanowi więcej niż dwukrotną unijną roczną produkcję stali surowej w tym roku (169 mln ton). Nadinwestowanie w zdolność produkcyjną nasiliło się przez aktualne spowolnienie gospodarcze w Chinach. Aby chronić swoje lokalne sektory stalowe, kraje spoza UE produkujące stal wprowadziły ograniczenia w handlu lub powodują w nim zakłócenia, w tym obejmujące bariery taryfowe, środki pozataryfowe, zachęty i subsydia wywozowe, a także ograniczenia dotyczące różnych rodzajów surowców wykorzystywanych przy produkcji stali. Oprócz lokalnego protekcjonizmu państwa trzecie stosują często nieuczciwe praktyki handlowe, tak aby eksportować nadwyżki produkcji. Stosownie do przypadku i w oparciu o dowody Komisja zajmuje się tym wyzwaniem za pomocą swoich instrumentów ochrony handlu. W konsekwencji obecnie obowiązuje około 37 ostatecznych środków antydumpingowych służących ochronie unijnego przemysłu stalowego przed tymi nieuczciwymi zachowaniami handlowymi. 2. Koszty energii sytuacja na świecie i wewnątrz UE Najnowsze międzynarodowe statystyki dotyczące cen energii pokazują, że ceny energii elektrycznej w UE są dużo wyższe w porównaniu z niektórymi innymi regionami świata produkującymi stal, co ma duży wpływ na sektory energochłonne, takie jak sektor stalowy. Utrzymują się różnice cen energii w obrębie UE, a w wyniku krajowych polityk i podatków energetycznych rozbieżności te mogą być duże /15 pas/kt/kal 4

5 Komisja niedawno przyjęła wniosek dotyczący reformy systemu handlu uprawnieniami do emisji (ETS), którego celem jest zapewnienie dostępu do bezpłatnych uprawnień dla energochłonnych gałęzi przemysłu, w tym sektora stalowego, w granicach określonych przez ogólne ramy klimatyczno-energetyczne. Wniosek ten jest teraz analizowany przez Radę i Parlament Europejski. Przewidziano w nim również utworzenie funduszu na rzecz innowacji i funduszu na rzecz modernizacji, aby rozszerzyć wsparcie na rzecz demonstracji innowacyjnych technologii i ułatwić inwestycje w modernizację systemów energetycznych, a także zwiększyć efektywność energetyczną w państw członkowskich o niższych dochodach. Z myślą o krajowych środkach wspierających w ramach krajowych programów energetycznych ważnym elementem ochrony jednolitego rynku są pomoc przyznawana przez państwa i polityka konkurencji. W zmniejszaniu kosztów dla przemysłu pomagają wytyczne Komisji w sprawie systemów wsparcia w zakresie energii odnawialnej, a także możliwość kompensacji kosztów pośrednich związanych z ETS przez państwa członkowskie. 3. Plan inwestycyjny: modernizacja przemysłu stalowego Przed unijnym przemysłem stalowym stoją również znaczne wyzwania związane z zachęcaniem do nowych, zrównoważonych inwestycji. Plan inwestycyjny dla Europy może poprzez innowacyjne rozwiązania pomóc wesprzeć konkurencyjność sektorów energochłonnych, takich jak sektor stalowy. Nowo utworzone Europejskie Centrum Doradztwa Inwestycyjnego może wypracować konkretną wiedzę fachową w sprawie sektorów energochłonnych i wesprzeć rozwój dobrych projektów inwestycyjnych. W ramach EFIS nie ma kontyngentów dla poszczególnych sektorów, ale EBI już zatwierdził i przyznał w ramach EFIS jeden projekt dotyczący stali ; obecnie można by do oceny przekazać więcej projektów. 4. Europejski Fundusz Dostosowania do Globalizacji: wspieranie aktywnych polityk w zakresie rynku pracy Europejski Fundusz Dostosowania do Globalizacji może współfinansować do 60% ogólnych kosztów aktywnych instrumentów rynku pracy; instrumenty te stanowią część skoordynowanego pakietu zindywidualizowanych usług, które mają na celu ułatwienie zwolnionym pracownikom reintegracji zawodowej lub podjęcia pracy na własny rachunek /15 pas/kt/kal 5

6 Podsumowanie Sekcja powyżej ilustruje główne wyzwania, przed którymi stoi europejski przemysł stalowy, i zawiera przykłady polityk UE, które mogą zapewnić wsparcie i pomóc zwiększyć konkurencyjność tego sektora. Są to jednak wyłącznie przykłady i można by podać inne polityki i działania, jak np. poprawa dostępu do rynków zamówień publicznych w państwach trzecich lub jak najlepsze wykorzystywanie możliwości oferowanych w ramach unijnych zasad pomocy przyznawanej przez państwa. Opracowywany pakiet w sprawie gospodarki o obiegu zamkniętym również stanowi okazję do wzmocnienia konkurencyjności unijnego przemysłu stalowego. W zakresie procesu i monitorowania konkurencyjności unijnego przemysłu stalowego grupa wysokiego szczebla ds. sektorów energochłonnych, utworzona przez Komisję Europejską, mogłaby zostać wykorzystana do zajęcia się wraz z zainteresowanymi stronami szczególną sytuacją przemysłu stalowego. Ponadto można by zintensyfikować dialog z ważnymi producentami stali z państw trzecich (takich jak Chiny i Indie), również w kontekście Komitetu OECD ds. Stali. Zachęca się państwa członkowskie, aby uwzględniły te elementy z myślą o debacie na forum Rady ds. Konkurencyjności /15 pas/kt/kal 6