POZYTYWIZM OGÓLNE ZAŁOŻENIA
|
|
- Kacper Olejnik
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 POZYTYWIZM OGÓLNE ZAŁOŻENIA Termin pozytywizm Określenie pozytywizm zostało zapożyczone od filozofa Saint-Simona i zdefiniowane przez myśliciela francuskiego Augusta Comte a w dziele Wykład filozofii pozytywnej (1830), zafascynowanego ówczesnymi sukcesami nauk przyrodniczych. Uznał on, że warto zajmować się wyłącznie faktami fizycznymi, stwierdzonymi przez naukę. Pozytywny według niego to tyle, co ścisły, pewny, naukowy, realny, twórczy, organiczny, eliminujący z obszaru wiedzy twierdzenia chwiejne, nierozstrzygalne. Później znaczenie pojęcia rozszerzono, obejmując nim kierunek w filozofii, odrzucający metafizykę, uznający naukę za źródło wiedzy pewnej. Filozofia miała się zajmować systematyzowaniem i uogólnianiem stwierdzeń nauk szczegółowych. Pozytywizm w szerszym znaczenie określa całość zjawisk społeczno-kulturowych drugiej połowy XIX wieku. Zakładał postawę optymizmu poznawczego najważniejsze stało się znalezienie odpowiedzi na dręczące ludzkość pytania, dotyczące kształtu świata i jego reguł. W Polsce pojęcia zaczęto używać w latach 60. XIX wieku, nazywając tak poglądy młodego pokolenia zwolenników nowego spojrzenia na świat. Rys historyczny W Europie epoka ta nazywana była realizmem i trwała od 1850 do 1890 roku (choć nie można ściśle określić ram chronologicznych). W Polsce okres ten nazywano pozytywizmem i trwał od klęski postania styczniowego (1864) do pierwszych debiutów modernistów (umowna data 1880). Drugą połowę XIX wieku można określić jako czas pokoju. Wiosna Ludów zakończyła w Europie etap równowagi sił, jaki zaistniał po kongresie wiedeńskim, tworzyły się nowe państwa niepodległe Włochy, Rumunia, zjednoczenie Niemieć II Rzesza. Nastąpiło osłabienie pozycji arystokracji i właścicieli ziemskich, powstały nowe warunki dla chłopstwa. W Europie Zachodniej bardzo prężnie rozwijał się kapitalizm powstawały fabryki, ale i pojawiły się konflikty między pracodawcami a robotnikami (proletariat rósł w siłę). Budziła się świadomość klasowa, powstała I i II Międzynarodówka. Przyrost demograficzny ludności spowodował m.in. gwałtowny rozwój miast i migrację ze wsi w poszukiwaniu pracy. Powstawały coraz liczniejsze wynalazki (maszyna parowa, telefon, żarówka, silnik spalinowy, metro w Londynie, dynamit), upowszechniono kolej żelazną, nawozy sztuczne, rozwijał się transport lądowy i morski. Bracia Lumiere skonstruowali kinematograf, a w Paryżu stanęła wieża Eiffla. Rozwój nauk przyrodniczych przyniósł teorię ewolucji Darwina, odkryto bakterię gruźlicy. Pojawiła się wysokonakładowa prasa. Wszystkie te udogodnienia nie przyniosły jednak poprawy warunków życia biedoty. Za to arystokraci znaleźli sobie nowe rozrywki. W Wielkiej Brytanii wynaleziono lekkoatletykę, a we Francji odżyła idea olimpijska. Na Zachodzie pozytywizm stał się więc ideologią gospodarczego rozmachu i kolonialnej ekspansji. Nauka i rozwój przemysłu istotnie pozwalały na wyczyny, o których kiedyś nie śniło się filozofom. Niestety, rozwój ten przyniósł jeszcze silniejszy wyzysk słabszych. Równolegle rodziły się tendencje nacjonalistyczne, całe narody poczuły się uczestnikami walki o byt, w której obowiązywały wilcze prawa. Strefaefektywnejedukacji.pl Strona 1
2 Zaplecze filozoficzne pozytywizmu Nowoczesna filozofia zrywała z metafizyką, skupiła się na faktach i poznawaniu zmysłowym oraz doświadczeniu. Od nauki zapożyczyła metody badawcze. Myślicieli epoki łączyły (pośrednio lub bezpośrednio) następujące hasła: - minimalizm poznawczy (ograniczanie się do tego, co jest bezsprzecznie poznawalne) - materializm (byt ma charakter materialny) - historyzm (postrzeganie człowieka i wszelkich zjawisk w aspekcie historycznym) - scjentyzm (niemal bezgraniczne zaufanie do nauki jako źródła wiedzy pewnej, u której podstaw leżą doświadczenie oraz rozumowanie) - biologizm (postrzeganie człowieka jako części natury) - determinizm (występowanie zjawisk uwarunkowane przyczynowo) - relatywizm (przekonanie o względności wszelkich poglądów) - agnostycyzm (pogląd głoszący niemożność rozstrzygnięcia prawd religijnych, wykluczający możliwości poznania świata i praw nim rządzących) niekiedy przechodzący w radykalny ateizm - ewolucyjny egalitaryzm (powolne zrównywanie ludzi pod względem ich praw i obowiązków) - liberalizm (tylko wolna i nieskrępowana działalność jednostek jest źródłem postępu w życiu społecznym) - monizm przyrodniczy (historia jest odmianą procesu przyrodniczego, zatem cechuje ją powolny postęp i doskonalenie form) - ewolucjonizm oraz zależność od środowiska i dziedziczności - determinizm (naukowa zasada zakładająca stały porządek w relacjach zachodzących między zjawiskami Taine) - utylitaryzm (wartościowanie jednostek oraz grup społecznych ze względu na ich użyteczność; Mill założył, że istnieje harmonia między celami jednostek i ogółu; wszelkie dokonania człowieka mają być użyteczne społecznie). Wielcy myśliciele August Comte był twórcą nowego systemu filozofii. Uznał, że przedmiotem nauki powinno być rejestrowanie faktów i spostrzeżeń (scjentyzm), bowiem godne poznania jest to, co sprawdzalne, udowodnione empirycznie (empiryzm). Żądał ciągłego weryfikowania wiedzy - żadne twierdzenie nie jest do końca prawdziwe (wiedza jest relatywna). Ponadto był przekonany, iż ludzkość i natura rządzą się tymi samymi prawami (monizm przyrodniczy). Comte był twórcą filozofii pozytywnej, odrzucającej metafizykę i wszystko, czego nie można potwierdzić empirycznie, ale i mistykiem, ponieważ ogłosił, że jedynym bogiem jest Ludzkość i w tej sytuacji zasługuje na kult religijny. John Stuart Mill był kontynuatorem i drugim obok Comte a szermierzem pozytywizmu. Głosił filozofię empiryzmu, czyli wiedzy opartej na obserwacji i doświadczeniu. Uważał, że z doświadczenia powinna wynikać każda wiedza o świecie, nawet zasady etyczne. Stworzył teorię filantropijnego utylitaryzmu (każdy człowiek powinien być użyteczny społecznie). Był przekonany, że miarą wartości społeczeństwa jest dawanie jednostkom prawa do samodzielnego rozwoju (liberalizm). Strefaefektywnejedukacji.pl Strona 2
3 Hipolit Taine stworzył kierunek zwany determinizmem. Uważał, że interpretując fakty historyczne, trzeba bezwzględnie brać pod uwagę rasę, środowisko i moment (epokę). Jako teoretyk i krytyk literacki uznał, że kultura poddana jest tym samym prawom co przyroda, a sztuka powinna być rozumiana i tworzona na podobieństwo natury. Stworzył teorię sztuki naturalistycznej. Herbert Spencer był twórcą tzw. filozofii organicznej, ewolucjonizmu. Ewolucję rozumiał jako powolny rozwój całego wszechświata. W jej trakcie wykształcają się składniki kultury i cywilizacji (rodzina, obyczaje, obrzędy, instytucje), które tworzą swoisty organizm społeczny (organicyzm). Porównywał go z rozwojem organizmu żywego. Jednostka ludzka znaczyła dla niego tyle, co komórka w organizmie (jeśli jest chora, może zarazić całą tkankę i spowodować niesprawność całego organizmu). Twierdził, że podstawą egzystencji jest harmonijna współpraca pomiędzy organami i klasami społecznymi. Karol Darwin stworzył teorię, według której gatunki powstają z innych gatunków na drodze ewolucji, w tym m.in. doboru naturalnego. Uznał, że świat jest wynikiem ewolucji, której motor stanowi walka o byt, eliminująca osobniki gorzej przystosowane i umożliwiająca dobór pozostałych, silniejszych. Udowodnił, że człowiek nie jest centrum wszechświata, jest jednostką biologiczną, wytworem ewolucji, podlega jej prawom. Założenia Darwina znalazły odbicie w literaturze pozytywizmu, w jej nurcie naturalistycznym. Karol Marks był współtwórcą materializmu dialektycznego. Wraz z Engelsem uznali, że cały świat jest materialny, poznawać go można jedynie zmysłowo; materia jest w ciągłym ruchu i wciąż się rozwija. Był również wyznawcą materializmu historycznego (nie tylko przyroda jest materialna, ale i dzieje ludzkie mają osnowę materialną, więc podlegają obiektywnym i koniecznym prawom). Bronił klas uciskanych, opowiadał się za zmianami rewolucyjnymi, krytykował współczesne sobie społeczeństwa, głosił wizję komunizmu ustroju doskonałego. Wielkie osobowości literatury europejskiej Honoriusz Balzak pisarz, który przyczynił się do rozwoju XIX-wiecznej powieści, wynosząc ją do rangi jednego z najważniejszych gatunków literackich. W swoim szesnastotomowym dziele Komedia ludzka umieścił ogromną ilość środowisk, miejsc, postaci, charakterów, o przeróżnym rodowodzie i pochodzeniu społecznym. Przedstawił panoramę i obraz historyczny Francji XIX wieku. Najwybitniejsze jego powieści to: Ojciec Goriot, Eugenia Grandet. Gustaw Flaubert głosił zdystansowanie, bezosobowość narratora, wielką dbałość o prawdę, przekazywanie faktów z naukową dokładnością i bez emocji. W swojej najsłynniejszej powieści, Pani Bovary, przedstawił historię wrażliwej, sentymentalnej kobiety, której osobowość została zniszczona przez twardy realizm i prozę życia na francuskiej prowincji. Stendhal w jego powieściach można dostrzec również pierwiastki romantyczne, z drugiej jednak strony przeprowadzał wnikliwą analizę psychologiczną swoich postaci., rejestrował fakty, dbał o autentyzm świata przedstawionego. Jego najwybitniejszym dziełem jest powieść Czerwone i czarne. Karol Dickens występował przeciw niesprawiedliwości społecznej i brakowi niezbędnego programu reform. W swych powieściach ukazywał obrazy nędzy, głodu, niesprawiedliwości, scenki z życia najniższych warstw społecznych, nawet ze świata przestępczego. Potępiał zło, krzywdę dzieci, biedę. Znany był głównie jako autor Klubu Pickwicka satyrycznego portretu typów ludzkich charakterystycznych dla Anglii XIX wieku (powieść wiktoriańska). Lew Tołstoj swoje największe powieści napisał dopiero wtedy, kiedy porzucił burzliwe życie i podróże. Powstały wtedy: Wojna i pokój oraz Anna Karenina. W swoich dziełach głosił nakaz czynienia dobra, odrzucenia wszelkiej przemocy i chęci zemsty. Strefaefektywnejedukacji.pl Strona 3
4 Fiodor Dostojewski autor powieści, w których poddał wnikliwej analizie psychologicznej charaktery swoich bohaterów. Największą sławę przyniosła mu Zbrodnia i kara, dzieło wykraczające poza realizm, badające najczarniejsze obszary ludzkiej psychiki. Podstawowe prądy literackie Realizm Jego założeniem było dążenie do drobiazgowego i bardzo wiernego odzwierciedlenia rzeczywistości, zjawisk zwykłych, codziennych, do wykazywania związków przyczynowych między tymi zjawiskami. Realizm domagał się od pisarza rzetelnego przygotowania do omawianego tematu, znajomości życia. Najwybitniejsi przedstawiciele realizmu w Europie: Balzac, Flaubert, Dickens, Tołstoj, Dostojewski Orzeszkowa, Prus, Sienkiewicz. Cechy poetyki realistycznej: trzecioosobowa narracja (narrator przezroczysty), unikanie osobistych ocen i diagnoz (sporadycznie pojawiał się komentarz odautorski); zasada pradopodobieństwa realiów, postaci, miejsc, czasu; zasada panoramiczności świat opisany w swym bogactwie i różnorodności; stworzenie iluzji rzeczywistości poprzez nasycenie utworu dialogami; kompozycja zamknięta (jednoznaczne zakończenie); idealna równowaga pomiędzy typowymi oraz indywidualnymi cechami bohaterów; akcja rozgrywająca się według porządku przyczynowoskutkowego. Aleksander Gierymski, Piaskarze Naturalizm Zakładał, że dzieło literackie stawia sobie takie same zadania, jak dzieło naukowe, tj. odtwarza rzeczywistość w sposób zupełnie obiektywny. Głosił konieczność zastosowania w literaturze metod nauk badawczych, systematycznych studiów społecznych. Głosząc, że literatura to zwierciadło życia, akcentował ciemne strony tego życia, lubował się w czarnych barwach, wyciągał na jaw zbrodnie, do człowieka podchodził w sposób fizjologiczny, biologiczny. Przedstawiciele naturalizmu: Flaubert i Zola. Cechy poetyki naturalistycznej: brak tematów tabu; przedstawianie konfliktów społecznych, nowych bohaterów przedstawicieli nizin społecznych, proletariatu; swoista estetyka brzydoty ; dekompozycja fabuły na wiele luźnych scen; narracja naturalistyczna jest pedantyczna w oddawaniu licznych szczegółów i drobiazgów, rejestruje zarówno dźwięki, jak i wrażenia dotykowe, barwy, zapachy; okrutne w swej dosłowności, niekiedy brutalne opisy warunków życia proletariuszy lub biedoty miejskiej; uczynienie z opisu elementu konstrukcyjnego powieści; dominacja opisu nad opowiadaniem i dialogiem, brak odautorskich ocen i komentarzy. Strefaefektywnejedukacji.pl Strona 4
5 Pozytywizm w Polsce Klęska powstania styczniowego sprawiła, że dalszą walkę zbrojną z trzema mocarstwami uznano za nierealną i sprawę odzyskania niepodległości przesunięto w bliżej nieokreśloną przyszłość. Postanowiono najpierw przygotować do niej naród drogą postępu ekonomicznego i reform. Polski pozytywizm wyrósł z sytuacji i potrzeb społeczeństwa znajdującego się w okresie terroru popowstaniowego (rusyfikacja, germanizacja). Polscy pozytywiści dążyli do przebudowy struktury społecznej. Celem stało się narodowe przetrwanie w obliczu polityki wynaradawiającej zaborców. Zrodził się nowy typ bohatera inteligent, człowiek pracy, promotor przemian, niosący przed ludem oświaty kaganek. Do głosu doszło młode pokolenie (Aleksander Świętochowski, Piotr Chmielowski, Henryk Sienkiewicz, Bolesław Prus), które szybko stworzyło program działania (podejmowali kwestie polityczne, ekonomiczne i społeczne). Program pozytywistów Praca organiczna pozytywiści nawiązywali do koncepcji Spencera, który głosił, że społeczeństwo rozwija się tak, jak żywy organizm. Domagali się, żeby każda warstwa społeczna dawała wkład w rozwój całego społeczeństwa (potrzebna jest współpraca, solidarność społeczna). Praca u podstaw program wydźwignięcia najniższych warstw społeczeństwa z zacofania i biedy, uczynienia z nich mocnego fundamentu społeczeństwa. Polegał na prowadzeniu szeroko zakrojonej akcji oświatowej wśród najuboższych, a efektem tego miały być: poprawa bytu gospodarczego, oświaty, szkolnictwa, ochronek, szpitali, bibliotek. Emancypacja kobiet przygotowanie płci pięknej do samodzielnego funkcjonowania w społeczeństwie; równouprawnienie, prawo do pracy i nauki. Asymilacja Żydów pozytywiści ostro sprzeciwiali się atakom na Żydów, walczyli o ich równoprawne funkcjonowanie w społeczeństwie. Solidaryzm społeczny współpraca wszystkich warstw społecznych. Kult filantropii wspieranie biednych, nie tylko finansowo. Aleksander Gierymski, Święto trąbek Wielcy Malarze. Ich życie, inspiracje i dzieło 2001, część 160, s. 23 Cele i zadania literatury Literatura pozytywistyczna miała być społecznie zaangażowana. Jej twórcą miał być nauczyciel społeczeństwa a pisarstwo stało się służbą publiczną. Dla polskiej literatury charakterystyczne było wiązanie duchowego rozwoju narodu z jego sytuacją ekonomiczną. Dlatego też wczesna literatura, zwłaszcza powieść, była mocno obciążona dydaktyzmem, pouczała, jak być społecznie użytecznym (utylitaryzm). Założenia te propagowali: Orzeszkowa, Michał Bałucki, Aleksander Świętochowski, nawet wczesny Prus. Wraz z dojrzałymi dziełami Orzeszkowej, Prusa czy Sienkiewicza literatura stała się nie tylko epickim zapisem rzeczywistości, ale i modelem społeczeństwa, stworzonym do badania postaw i typów ludzkich (zdeterminowanych czynnikami zewnętrznymi). Wykształciła się wówczas postać tragicznego bohatera, który - realizując swoje posłannictwo - ponosił klęskę. Szczególne miejsce w literaturze okresu zajmowała powieść historyczna - z Sienkiewiczem i Kraszewskim na czele. Pozwalała ona przechytrzyć cenzurę. Sienkiewicz dostrzegł w niej formę, która najskuteczniej służyła propagandzie i agitacji. Strefaefektywnejedukacji.pl Strona 5
6 Sztuka epoki Wiek XIX zachłysnął się racjonalizmem. Rewolucja techniczna, rozwój przemysłu i odkrycia naukowe zrodziły w ludziach złudne przekonanie, że rzeczywistość ogranicza się jedynie do tego, co dotykalne i policzalne. Nowa epoka, której narodziny świętowano, domagała się nowej sztuki, a ta zastąpić miała królów i świętych hołotą. W takich okolicznościach i w takiej atmosferze w roku 1855 w Paryżu odbyła się demonstracyjna wystawa obrazów G. Courbeta. Ten moment uznany został w historii sztuki za narodziny nowego kierunku realizmu. Krytycy uznawali realistów za twórców beznamiętnych, niewrażliwych. Pogrzeb w Ornans Courbeta zgorszył na przykład publiczność niegodnym według niej stosunkiem do śmierci. Najbardziej znaczącym wkładem realizmu w historię malarstwa było rozszerzenie kręgu zainteresowań twórców o tematy uznawane dotąd za niegodne sztuki. Skutkiem tego nastąpiło pozbawienie malarstwa jego elitarności. Czołowi przedstawiciele Gustave Courbet często posługiwał się fotografią; był zafascynowany samym sobą (autoportrety). Jean François Millet interesował się głównie tematem pracy chłopa na roli, swym postaciom nadawał biblijną powagę, podkreślając godność pracy. Honoré Daumier ujawniał ciemne strony życia (naturalism); często sięgał do karykatury i satyry. Józef Chełmoński utrwalał wiejskie krajobrazy, codzienne życie polskiej wsi; to malarz pędzących zaprzęgów konnych. Aleksander Gierymski malował sceny z życia mieszkańców Warszawy, jej biedoty. Maksymilian Gierymski tworzył nastrojowe pejzaże, sceny z powstania 1830 i 1863 roku. Jan Matejko narzucił Polakom swoją wizję historii. Aleksander Kotsis znakomity kolorysta, malował niezwykle przejmujące sceny z życia ludu. Juliusz Kossak niezrównany malarz koni, scen historycznych. Wojciech Kossak malarz scen z okresu powstania listopadowego, współautor monumentalnej Panoramy Racławickiej. Henryk Siemiradzki tworzył bogate w szczegóły, na wielkich płótnach, sceny historyczne i z życia codziennego antycznych Greków i Rzymian. Jean François Millet, Kobiety zbierające kłosy Strefaefektywnejedukacji.pl Strona 6
7 Polscy literaci Twórcy prozy Eliza Orzeszkowa (Nad Niemnem, Gloria victis), Bolesław Prus (Lalka, Kamizelka), Henryk Sienkiewicz (Potop, Szkice węglem), Maria Konopnicka (Mendel Gdański) swą działalność rozpoczęli od publicystyki i utworów tendencyjnych. Krytykowali feudalizm, propagowali kapitalizm. Dostrzegali konflikty społeczne, zwłaszcza nędzę polskiej wsi i proletariatu miejskiego. W utworach dawali prawdziwy obraz rzeczywistości, nacechowany ostrym krytycyzmem. Twórcy poezji W nowej, popowstaniowej rzeczywistości zmieniła się całkowicie koncepcja poety i poezji. W programie pozytywistów nie było miejsca dla poezji. Dopuszczano jednak wyjątek możliwość głoszenia wierszem tego, co zawierał program pozytywistyczny. I tak powstały wiersze Marii Konopnickiej (Wolny najmita, Rota) i Adama Asnyka (Daremne żale, Do młodych). Publicystyka Bardzo ważną rolę w propagowaniu założeń pozytywizmu spełniała prasa, zwłaszcza ta codzienna. Do najważniejszych pism tego okresu należą: Prawda (Aleksander Świętochowski), Przegląd Tygodniowy, Niwa, Opiekun Domowy, Nowiny, Ateneum, Słowo, prasa emigracyjna: Niepodległość, Gmina, Zmowa (Paryż), Równość, Przedświt (Genewa). Świętochowski, Chmielowski, Orzeszkowa, Prus forsowali nowe idee, kształcili społeczeństwo, wskazując wartościowe postawy. Strefaefektywnejedukacji.pl Strona 7
8 Ćwiczenia kontrolne 1. Co oznacza nazwa pozytywizm? 2. Określ ramy chronologiczne epoki pozytywizmu w Europie i w Polsce. 3. Jakie ważne wydarzenia historyczne ukształtowały nową epokę? 4. Jakich wielkich twórców epoki poznałeś? Wymień ich osiągnięcia. 5. Jakie ideały głosili myśliciele pozytywizmu? 6. Czym był realizm i naturalizm? 7. Jaki cel przypisywali pozytywistyczni twórcy literaturze? 8. Na czym polegało nowatorstwo pozytywistycznej sztuki? 9. Jakie postulaty głosili polscy pozytywiści? 10. Uzupełnij schemat informacjami o epoce. Literatura Malarstwo Ważne postacie Obyczajowość POZYTYWIZM Ważne pojęcia Strefaefektywnejedukacji.pl Strona 8
Powtórka z epok - Pozytywizm
Biblioteka Centrum Kształcenia Ustawicznego Ekonomistów im. Ludwika Krzywickiego w Chorzowie Powtórka z epok - Pozytywizm Aleksander Gierymski Żydówka z pomarańczami Pozytywizm (realizm) w Europie i w
Bardziej szczegółowoTemat: Pozytywizm, czyli literatura na miarę
Temat: Pozytywizm, czyli literatura na miarę wieku pary i elektryczności. Cele lekcji: określenie czasu trwania epoki w Polsce i Europie; objaśnienie nazwy epoki, ze wskazaniem na odmienność nazewnictwa
Bardziej szczegółowoTRZY GŁÓWNE PERSPEKTYWY FUNKCJONALIZM ROZWÓJ MYŚLI SOCJOLOGICZNEJ. WSPÓŁCZESNE PERSPEKTYWY SOCJOLOGICZNE FUNKCJONALIZM TEORIE KONFLIKTU
ROZWÓJ MYŚLI SOCJOLOGICZNEJ. WSPÓŁCZESNE PERSPEKTYWY SOCJOLOGICZNE dr Agnieszka Kacprzak TRZY GŁÓWNE PERSPEKTYWY Auguste Comte Emile Durkheim TEORIE KONFLIKTU Karol Marks INTERAKCJONIZM SYMBOLICZNY Max
Bardziej szczegółowoTEMATY Z JĘZYKA POLSKIEGO NA MATURĘ USTNĄ na rok 2010/ 2011 w ZSP im. Orląt Lwowskich w Stopnicy
TEMATY Z JĘZYKA POLSKIEGO NA MATURĘ USTNĄ na rok 2010/ 2011 w ZSP im. Orląt Lwowskich w Stopnicy LITERATURA 1. "Żyć życiem innym niż większość". Twoje rozważania o wybranych bohaterach literackich idących
Bardziej szczegółowoFilozofia, ISE, Wykład III - Klasyfikacja dyscyplin filozoficznych
Filozofia, ISE, Wykład III - Klasyfikacja dyscyplin filozoficznych 2011-10-01 Plan wykładu 1 Klasyczny podział dyscyplin filozoficznych 2 Podział dyscyplin filozoficznych Klasyczny podział dyscyplin filozoficznych:
Bardziej szczegółowoInformacje wstępne NAZWA
KULTURA POZYTYWIZMU RAMY CZASOWE W literaturze polskiej przyjmuje się umowne ramy czasowe pozytywizmu, również przypadające na drugą połowę XIX wieku, chociaż nieco później niż na zachodzie Europy. Informacje
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO - OCENIANIE BIEŻĄCE, SEMESTRALNE I ROCZNE (2015/2016)
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO - OCENIANIE BIEŻĄCE, SEMESTRALNE I ROCZNE (2015/2016) Ocena dopuszczająca: Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który opanował wiadomości i umiejętności określone
Bardziej szczegółowoHISTORIA KLASA III GIMNAZJUM SZKOŁY BENEDYKTA
2016-09-01 HISTORIA KLASA III GIMNAZJUM SZKOŁY BENEDYKTA Cele kształcenia wymagania ogólne I. Chronologia historyczna. Uczeń sytuuje wydarzenia, zjawiska i procesy historyczne w czasie oraz porządkuje
Bardziej szczegółowoJęzyk polski Rozkład materiału dla klas II liceum na poziomie podstawowym w roku szkolnym 2013/2014 Ponad słowami
Język polski Rozkład materiału dla klas II liceum na poziomie podstawowym w roku szkolnym 03/04 Ponad słowami, numer ewidencyjny w wykazie MEN 45//0 Podręcznik Ponad słowami, autorki: Małgorzata Chmiel,
Bardziej szczegółowoZAKŁADANE OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW W KLASIE VII
ZAKŁADANE OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW W KLASIE VII Zakładane osiągnięcia uczniów to wiadomości i umiejętności, którymi uczeń powinien się wykazywać po zakończeniu nauki w szkole podstawowej. Dzięki przyporządkowaniu
Bardziej szczegółowoLITERATURA. Bohater z książką w ręku. Omów wpływ lektur na życie postaci literackich na podstawie analizy wybranych przykładów.
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Jana Pawła II Tematy na ustną część egzaminu maturalnego z języka polskiego stara formuła w roku szkolnym 2018/2019. LITERATURA 1 Nr Temat Uwagi Artysta jako bohater
Bardziej szczegółowoHISTORIA klasa VII - wymagania edukacyjne na poszczególne oceny
HISTORIA klasa VII - wymagania edukacyjne na poszczególne oceny - wymienia datę kongresu wiedeńskiego, cele i główne państwa - wie, na czym polegała rewolucja przemysłowa - potrafi wymienić nowe idee polityczne
Bardziej szczegółowoUSTNY EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA POLSKIEGO ROK SZKOLNY: 2012/2013
USTNY EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA POLSKIEGO ROK SZKOLNY: 2012/2013 I LITERATURA 1. Analizując wybrane przykłady, omów funkcjonowanie motywu snu w literaturze różnych epok. 2. Macierzyństwo w literaturze
Bardziej szczegółowoBolesław Prus - naprawdę nazywał się Aleksander Głowacki; urodził się w szlacheckim dworze w Hrubieszowie, w roku 1847; był
"Lalka" Prusa- główne tematy poruszane w powieści Bolesław Prus - naprawdę nazywał się Aleksander Głowacki; urodził się w szlacheckim dworze w Hrubieszowie, w roku 1847; był ranny w powstaniu styczniowym,
Bardziej szczegółowo... data i podpis dyrektora. Nr tematu
Lista tematów z języka polskiego na część wewnętrzną egzaminu maturalnego w roku szkolnym 2011/2012 w V Liceum Ogólnokształcącym i Technikum Nr 1 w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 1 im. Jana Szczepanika
Bardziej szczegółowoLp Tematyka Wiedza i umiejętności Źródło
Karta pracy z JĘZYKA POLSKIEGO nr 2 Klasa II LO Miesiąc połowa października połowa grudnia Dział - pozytywizm Lp Tematyka Wiedza i umiejętności Źródło 1. Pozytywiści wobec przeszłości i teraźniejszości
Bardziej szczegółowoPublikacja pod patronatem wiedza24h.pl. Wypracowania Bolesław Prus. Lalka
Publikacja pod patronatem wiedza24h.pl Wypracowania Bolesław Prus Lalka Wydawnictwo Psychoskok, 2013 Copyright by Wydawnictwo Psychoskok, 2013 Copyright by wiedza24h.pl Wszelkie prawa zastrzeżone. Żadna
Bardziej szczegółowoPropozycje tematów na ustny egzamin maturalny z języka polskiego w Technikum nr 4 im. Marii Skłodowskiej Curie w Bytomiu w roku szkolnym 2013/2014
Propozycje tematów na ustny egzamin maturalny z języka polskiego w Technikum nr 4 im. Marii Skłodowskiej Curie w Bytomiu w roku szkolnym 2013/2014 Literatura 1. Literackie portrety ludzi szczęśliwych.
Bardziej szczegółowoLITERATURA. 2. Kresy wschodnie w literaturze polskiej. Omów na podstawie wybranych przykładów.
TEMATY NA USTNĄ CZĘŚĆ EGZAMINU MATURALNEGO Z JĘZYKA POLSKIEGO W ZESPOLE SZKÓŁ PLASTYCZNYCH IM. STANISŁAWA KOPYSTYŃSKIEGO WE WROCŁAWIU W ROKU SZKOLNYM 2013/2014 LITERATURA 1. Analizując wybrane wiersze
Bardziej szczegółowoPublikacja pod patronatem wiedza24h.pl. Wypracowania Eliza Orzeszkowa. Nad Niemnem - część II
Publikacja pod patronatem wiedza24h.pl Wypracowania Eliza Orzeszkowa Nad Niemnem - część II Wydawnictwo Psychoskok, 2012 Copyright by Wydawnictwo Psychoskok, 2012 Copyright by wiedza24h.pl Wszelkie prawa
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne język polski klasa 2eT: ROK SZKOLNY 2018/2019 nauczyciel: mgr Beata Andrzejak
Wymagania edukacyjne język polski klasa 2eT: ROK SZKOLNY 2018/2019 nauczyciel: mgr Beata Andrzejak Uczeń celujący spełnia warunki na ocenę bardzo dobrą oraz: twórczo rozwija swoje zdolności, umie samodzielnie
Bardziej szczegółowo2. Zdefiniuj pojęcie mitu. Na wybranych przykładach omów jego znaczenie i funkcjonowanie w kulturze.
ZWIĄZKI LITERATURY Z INNYMI DZIEDZINAMI SZTUKI 1. Dawne i współczesne wzorce rodziny. Omawiając zagadnienie, zinterpretuj sposoby przedstawienia tego tematu w dziełach literackich różnych epok oraz w wybranych
Bardziej szczegółowo... podpis przewodniczącego szkolnego zespołu egzaminacyjnego
pieczęć szkoły.maj..2013... 3 0 2 7 0 0-0 3 1 A 2 identyfikator szkoły Miejscowość... data Lista ów na egzamin wewnętrzny z...języka polskiego.- literatura... (przedmiot, poziom) Planowana liczba zdających
Bardziej szczegółowoWprowadzenie do socjologii. Barbara Szacka. Spis treści
Wprowadzenie do socjologii Barbara Szacka Spis treści CZĘŚĆ PIERWSZA. PROLEGOMENA Rozdział I. CHARAKTER SOCJOLOGII I HISTORYCZNE WARUNKI JEJ POWSTANIA 1. Przedsocjologiczna wiedza o społeczeństwie Przedsocjologiczna
Bardziej szczegółowoLICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE IM. JAROSŁAWA IWASZKIEWICZA
Nasielsk, 5 kwietnia 2013 r. Lista tematów na część ustną egzaminu maturalnego z języka polskiego w sesji wiosennej 2014 w Liceum Ogólnokształcącym im. Jarosława Iwaszkiewicza w Nasielsku LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE
Bardziej szczegółowoMATURA 2010/2011 TEMATY DO EGZAMINU USTNEGO I. LITERATURA
MATURA 2010/2011 TEMATY DO EGZAMINU USTNEGO I. LITERATURA 1.Różne obrazy przyrody w literaturze. Omów sposoby ich kreowania w wybranych utworach 2.Metamorfoza bohatera literackiego i jej sens. Omów problem,
Bardziej szczegółowopo upadku powstania styczniowego Polacy po raz kolejny przekonali się, że romantyczna metoda walki o niepodległość jest
Kult pracy w powieści Elizy Orzeszkowej "Nad Niemnem" PRACA ORGANICZNA I PRACA U PODSTAW po upadku powstania styczniowego Polacy po raz kolejny przekonali się, że romantyczna metoda walki o niepodległość
Bardziej szczegółowoUwagi LITERATURA. ... data i podpis dyrektora. Nr tematu
Lista tematów z języka polskiego na część wewnętrzną egzaminu maturalnego w roku szkolnym 2014/2015 w Technikum Nr 1 w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 1 im. Jana Szczepanika w Krośnie Nr tematu LITERATURA
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY W KLASIE II GIMNAZJUM
WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY W KLASIE II GIMNAZJUM POZIOM WYMAGAŃ KONIECZNY ocena dopuszczająca zna pojęcia: kolonia, odkrycia geograficzne, renesans, odrodzenie, humanizm, reformacja, kontrreformacja,
Bardziej szczegółowoJak powstają nowe gatunki. Katarzyna Gontek
Jak powstają nowe gatunki Katarzyna Gontek Powstawanie gatunków (specjacja) to proces biologiczny, w wyniku którego powstają nowe gatunki organizmów. Zachodzi na skutek wytworzenia się bariery rozrodczej
Bardziej szczegółowoNarodowe Czytanie Stefan Żeromski Przedwiośnie
Narodowe Czytanie 2018 Stefan Żeromski Przedwiośnie Stefan Żeromski Żeromski urodził się 14 X 1864 roku w Strawczynie pod Kielcami, w patriotycznej szlacheckiej rodzinie. Trudna sytuacja materialna, częste
Bardziej szczegółowoDLACZEGO SPOŁECZEŃSTWO SIĘ ZMIENIA?
dr Alicja Raciniewska Zakład Badań Kultury Materialnej i Wizualnej Instytut Socjologii UAM, Poznań alicjar@amu.edu.pl DLACZEGO SPOŁECZEŃSTWO SIĘ ZMIENIA? PODSTAWY SOCJOLOGII. WYKŁAD 15 Zmiana społeczna
Bardziej szczegółowoCentrum Kształcenia Ustawicznego w Tarnowie
Centrum Kształcenia Ustawicznego w Tarnowie LISTA TEMATÓW DO CZĘŚCI WEWNĘTRZNEJ EGZAMINU MATURALNEGO Z JĘZYKA POLSKIEGO w roku szkolnym 2013 / 2014 I LITERATURA 1. Samotność bohatera romantycznego i człowieka
Bardziej szczegółowoLITERATURA tematu Temat
Nr tematu LITERATURA Temat 1 Literackie dialogi z Bogiem. Omów temat na podstawie analizy wybranych 2 Funkcjonowanie stereotypów w społeczeństwie polskim. Omów temat, analizując wybrane utwory literackie
Bardziej szczegółowoLISTA TEMATÓW NA USTNY EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA POLSKIEGO. rok szkolny 2016/2017
LISTA TEMATÓW NA USTNY EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA POLSKIEGO rok szkolny 2016/2017 Lp. I. Literatura 1. Wielcy wodzowie i sposoby ich kreacji. Przedstaw temat, analizując wybrane utwory literackie 2. Człowiek
Bardziej szczegółowoTematy prezentacji na ustny egzamin maturalny. Matura 2014
Tematy prezentacji na ustny egzamin maturalny. Matura 2014 1 Literatura 1. Alegoria jako sposób mówienia o rzeczywistości. Omów jej rolę, analizując wybrane 2. Apokaliptyczne wizje rzeczywistości. Przedstaw,
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne na poszczególne oceny z przedmiotu historia klasa VII
Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny z przedmiotu historia klasa VII ( wg programu Wczoraj i dziś nr dopuszczenia 877/4/2017 ). Rok szkolny 2017/2018 Ocena dopuszczająca : - zna datę i postanowienia
Bardziej szczegółowoI. LITERATURA. 5. Wina i kara w literaturze romantyzmu i innych epok, omów na wybranych przykładach.
LISTA TEMATÓW DO CZĘŚĆI USTNEJ EGZAMINU MATURALNEGO Z JĘZYKA POLSKIEGO W ROKU SZKOLNYM 2015/2016 W CENTRUM KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO I USTAWICZNEGO W LEGNICY I. LITERATURA 1. Wizerunek diabła i złych mocy
Bardziej szczegółowoSZKOLNA LISTA TEMATÓW NA WEWNĘTRZNĄ CZĘŚĆ EGZAMINU MATURALNEGO 2012/2013
SZKOLNA LISTA TEMATÓW NA WEWNĘTRZNĄ CZĘŚĆ EGZAMINU MATURALNEGO 2012/2013 ZWIĄZKI LITERATURY Z INNYMI DZIEDZINAMI SZTUKI 1. Rola karykatury w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Rozważ problem na wybranych
Bardziej szczegółowoCZŁOWIEK WE WSPÓŁCZESNEJ KULTURZE. Beata Pituła
CZŁOWIEK WE WSPÓŁCZESNEJ KULTURZE Beata Pituła Kłopoty z kulturą Nie ma nic bardziej nieokreślonego niż słowo kultura Johann Gottfried Herder, Myśli o filozofii dziejów, przeł. J. Gałecki, Warszawa 1952,
Bardziej szczegółowowydarzeniach w utworze epickim opowiada narrator; jego relacja ma najczęściej charakter zobiektywizowany i cechuje ją
Charakterystyka trzech rodzajów literackich Cechy charakterystyczne epiki wydarzeniach w utworze epickim opowiada narrator; jego relacja ma najczęściej charakter zobiektywizowany i cechuje ją chłodny dystans;
Bardziej szczegółowoWPŁYW RELIGII I KULTURY NA ROZWÓJ WSPÓŁCZESNYCH PAŃSTW
ĆWICZENIA IV WPŁYW RELIGII I KULTURY NA ROZWÓJ WSPÓŁCZESNYCH PAŃSTW POJĘCIE RELIGII I KULTURY RELIGIA to zespół wierzeń dotyczących ludzkości i człowieka, związanych z nim zagadnień oraz form organizacji
Bardziej szczegółowo1. Motyw gry w literaturze. Przedstaw jego funkcje w wybranych utworach literackich.
LITERATURA 1. Motyw gry w literaturze. Przedstaw jego funkcje w wybranych utworach literackich. 2.. Przedstaw zjawisko prekursorstwa w literaturze różnych epok, analizując wybrane przykłady literackie.
Bardziej szczegółowoTematy prezentacji na ustny egzamin maturalny w Zespole Szkół Górniczych w Łęcznej Matura 2015
Tematy prezentacji na ustny egzamin maturalny w Zespole Szkół Górniczych w Łęcznej Matura 2015 Nauczyciel języka polskiego: mgr Eliza Szymańska mgr Marzena Golan Łęczna, dnia 7 kwietnia 2014 r. str. 1
Bardziej szczegółowoPublikacja pod patronatem wiedza24h.pl. Wypracowania Oświecenie. Charakterystyka epoki
Publikacja pod patronatem wiedza24h.pl Wypracowania Oświecenie Charakterystyka epoki Wydawnictwo Psychoskok, 2013 Copyright by Wydawnictwo Psychoskok, 2013 Copyright by wiedza24h.pl Wszelkie prawa zastrzeżone.
Bardziej szczegółowoLITERATURA. 1. Walka klas w literaturze XIX i XX wieku. Omów różne realizacje motywu w literaturze.
LITERATURA 1. Walka klas w literaturze XIX i XX wieku. Omów różne realizacje motywu w literaturze. 2. Dzisiejsze spojrzenie na wartość literatury polskiej okresu średniowiecza. Rozwiń temat na przykładzie
Bardziej szczegółowoNazwa. Pochodzi od dzieła Kurs filozofii pozytywnej Auguste a Commte a.
Pozytywizm Nazwa Pochodzi od dzieła Kurs filozofii pozytywnej Auguste a Commte a. Pozytywny tzn. pewny, użyteczny, realny (zaprzeczający temu, co fantastyczne przeciwstawienie się romantyzmowi). Inna nazwa:
Bardziej szczegółowoWSHiG Karta przedmiotu/sylabus
WSHiG Karta przedmiotu/sylabus KIERUNEK SPECJALNOŚĆ TRYB STUDIÓW SEMESTR Turystyka i Rekreacja Obsługa Ruchu Turystycznego, Hotelarstwo i Gastronomia, Zarządzanie i Marketing w Hotelarstwie, Gastronomii,
Bardziej szczegółowoLISTA TEMATÓW DO CZĘŚCI USTNEJ EGZAMINU MATURALNEGO JĘZYK POLSKI ROK SZKOLNY 2014/2015 LITERATURA:
LISTA TEMATÓW DO CZĘŚCI USTNEJ EGZAMINU MATURALNEGO JĘZYK POLSKI ROK SZKOLNY 2014/2015 LITERATURA: 1. Omów sposób funkcjonowania motywu wędrówki w literaturze, odwołując się do 2. Odwołując się do wybranych
Bardziej szczegółowoTematy na ustną część egzaminu maturalnego z języka polskiego w roku szkolnym 2013/2014
Tematy na ustną część egzaminu maturalnego z języka polskiego w roku szkolnym 2013/2014 LITERATURA 1. Obrzędy i obyczaje ludowe w literaturze. Omów sposoby ich przedstawiania i funkcje w wybranych utworach
Bardziej szczegółowoLISTA TEMATÓW NA EGZAMIN WEWNĘTRZNY Z JĘZYKA POLSKIEGO W ROKU SZKONYM 2014/2015 ZESPÓŁ SZKÓŁ ZAWODOWYCH IM. STANISŁAWA STASZICA
LISTA TEMATÓW NA EGZAMIN WEWNĘTRZNY Z JĘZYKA POLSKIEGO W ROKU SZKONYM 2014/2015 ZESPÓŁ SZKÓŁ ZAWODOWYCH IM. STANISŁAWA STASZICA LITERATURA 1. Przedstaw motyw kariery w wybranych utworach literackich różnych
Bardziej szczegółowoFilozofia, Germanistyka, Wykład I - Wprowadzenie.
2010-10-01 Plan wykładu 1 Czym jest filozofia Klasyczna definicja filozofii Inne próby zdefiniowania filozofii 2 Filozoficzna geneza nauk szczegółowych - przykłady 3 Metafizyka Ontologia Epistemologia
Bardziej szczegółowoWokół myśli pedagogicznej Jana Władysława
KRONIKA NAUKOWA Acta Universitatis Nicolai Copernici Pedagogika XXX/2014 Nauki Humanistyczno-Społeczne Zeszyt 422 DOI: http://dx.doi.org/10.12775/aunc_ped.2014.011 Joanna Falkowska UMK Toruń Sprawozdanie
Bardziej szczegółowoSpis treści. ROMANTYZM Bogusław Kołcz BARWY EPOKI... 12
ROMANTYZM Bogusław Kołcz BARWY EPOKI... 12 WPROWADZENIE... 12 HORYZONTY, DĄŻENIA, IDEAŁY... 16 Romantyzm wieloznaczność pojęcia... 16 Przeciw oświeceniu... 18 Rozumienie tekstu pytania i polecenia... 19
Bardziej szczegółowoTematy na wewnętrzny egzamin maturalny z języka polskiego dla Liceum Profilowanego w Górze Kalwarii w roku szkolnym 2013/2014
Tematy na wewnętrzny egzamin maturalny z języka polskiego dla Liceum Profilowanego w Górze Kalwarii w roku szkolnym 2013/2014 I. LITERATURA 1. Motyw śmierci w literaturze średniowiecza i baroku. Omów temat
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne dla uczniów klas VI na poszczególne oceny z przedmiotu: Historia i społeczeństwo NIEDOSTETECZNY
Wymagania edukacyjne dla uczniów klas VI na poszczególne oceny z przedmiotu: Historia i społeczeństwo NIEDOSTETECZNY Nie zna pojęć: faszyzm, zimna wojna, stan wojenny, demokracja. Nie potrafi wymienić
Bardziej szczegółowoHENRYK SIENKIEWICZ
HENRYK SIENKIEWICZ 1846-1916 Wczesne lata Urodzony w Woli Okrzejskiej Rodzina zubożała szlachta Jeden z sześciorga dzieci Od 1861 roku w Warszawie Gimnazjum w Warszawie Posada guwernera Studia: medycyna
Bardziej szczegółowok l a s a 2 R O M A N T Y Z M
W y m a g a n i a e d u k a c y j n e z j ę z y k a p o l s k i e g o w Z S T I w G l i w i c a c h UCZEŃ POWINIEN PRZECZYTAĆ: k l a s a 2 R O M A N T Y Z M Johann Wolfgang Goethe, Faust - część I: fragmenty
Bardziej szczegółowoLista tematów z języka polskiego na egzamin wewnętrzny. rok szkolny 2012/2013
Lista tematów z języka polskiego na egzamin wewnętrzny rok szkolny 2012/2013 Literatura 1. Kobiety irytujące i intrygujące w literaturze polskiej. Oceń postawy i zachowania wybranych bohaterek. 2. Poezja
Bardziej szczegółowoWykaz tematów do egzaminu ustnego z języka polskiego 2013/2014
Wykaz tematów do egzaminu ustnego z języka polskiego 2013/2014 I. Literatura 1. Jednostka wobec zbiorowości. Omów funkcjonowanie tego motywu na wybranych przykładach literackich. 2. Rola i znaczenie folkloru
Bardziej szczegółowoGWSP GIGI. Filozofia z aksjologią. dr Mieczysław Juda
GWSP Filozofia z aksjologią dr Mieczysław Juda GIGI Filozofia z aksjologią [5] Systemy nowożytne: empiryzm Locke a i sceptycyzm Hume a Filozofia z aksjologią [5] Systemy nowożytne: empiryzm Locke a i sceptycyzm
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne język polski kl. 3gT :
Wymagania edukacyjne język polski kl. 3gT : ROK SZKOLNY 2018/2019 nauczyciel: mgr Renata Kruk Uczeń celujący spełnia warunki na ocenę bardzo dobrą oraz: twórczo rozwija swoje zdolności, umie samodzielnie
Bardziej szczegółowoHISTORIA EGZAMIN KLASYFIKACYJNY 2015/16 KLASA VI. Imię:... Nazwisko:... Data:...
HISTORIA EGZAMIN KLASYFIKACYJNY 2015/16 KLASA VI Imię:... Nazwisko:... Data:... 1. Połącz pojęcia z ich wyjaśnieniami (0-5p.) ententa obóz polityczny mający na celu uzdrowienie państwa polskiego plebiscyt
Bardziej szczegółowoEGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA POLSKIEGO 2013 2014. / zakresy pytań części szkolnej /
EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA POLSKIEGO 2013 2014 / zakresy pytań części szkolnej / Wielka synteza epok literackich od antyku do oświecenia - ramy czasowe - podstawy filozoficzne, hasła, idee, bohaterowie
Bardziej szczegółowoTematy prezentacji maturalnych z języka polskiego MATURA 2011 JĘZYK
y prezentacji maturalnych z języka polskiego MATURA 2011 JĘZYK 1. Język Twoich rówieśników. Scharakteryzuj na podstawie analizy zgromadzonego materiału językowego. 2. Stylizacja gwarowa. Przedstaw jej
Bardziej szczegółowoWYKAZ SPRAWDZANYCH UMIEJĘTNOŚCI ODNIESIENIE ZADAŃ DO PODSTAWY PROGRAMOWEJ
WYKAZ SPRAWDZANYCH UMIEJĘTNOŚCI ODNIESIENIE ZADAŃ DO PODSTAWY PROGRAMOWEJ Poniżej zapisano ogólne i szczegółowe wymagania podstawy programowej kształcenia ogólnego z historii na III etapie kształcenia,
Bardziej szczegółowoWymagania na poszczególne stopnie z historii klas I-III gimnazjum
Wymagania na poszczególne stopnie z historii klas I-III gimnazjum Kryteria oceniania historia kl. I Ocena dopuszczająca. Poziom wymagań konieczny. - zna pojęcia źródło historyczne, era, zlokalizuje na
Bardziej szczegółowoSZKOLNA LISTA TEMATÓW 2013/2014
SZKOLNA LISTA TEMATÓW NA MATURĘ USTNĄ Z JĘZYKA POLSKIEGO 2013/2014 LITERATURA 1. Jednostka wobec nieustannych wyborów moralnych. Omów problem, analizując zachowanie wybranych bohaterów literackich 2. Obrazy
Bardziej szczegółowoLISTA TEMATÓW Z JĘZYKA POLSKIEGO NA CZĘŚĆ USTNĄ EGZAMINU MATURALNEGO W ROKU SZKOLNYM 2016/2017.
POWIATOWY ZESPÓŁ SZKÓŁ NR 2 IM. KOMISJI EDUKACJI NARODOWEJ W KOŚCIERZYNIE LISTA TEMATÓW Z JĘZYKA POLSKIEGO NA CZĘŚĆ USTNĄ EGZAMINU MATURALNEGO W ROKU SZKOLNYM 2016/2017. LITERATURA 1. Kreacja bohatera-patrioty
Bardziej szczegółowoZagadnienia antropologii filozoficznej
Zagadnienia antropologii filozoficznej 1. Człowiek najciekawszym przedmiotem poznania. 2. Człowiek najbardziej zainteresowanym podmiotem poznania. 3. Refleksja nad człowiekiem refleksja nad sobą. 4. Pierwotne
Bardziej szczegółowoEGZAMIN MATURALNY 2012 FILOZOFIA
Centralna Komisja Egzaminacyjna EGZAMIN MATURALNY 2012 FILOZOFIA POZIOM PODSTAWOWY Kryteria oceniania odpowiedzi MAJ 2012 2 Egzamin maturalny z filozofii Część I (20 punktów) Zadanie 1. (0 2) Obszar standardów
Bardziej szczegółowoPojęcie myśli politycznej
Myśl polityczna Pojęcie myśli politycznej Myśl polityczna obejmuje całość zagadnień odnoszących się bezpośrednio do działalności politycznej stanowi zbiór wyobrażeń dotyczących organizacji państwa oraz
Bardziej szczegółowoKonspekt lekcji języka polskiego w klasie szóstej szkoły podstawowej. Temat: DLACZEGO POWIEŚĆ HISTORYCZNA NIE JEST PODRĘCZNIKIEM HISTORII?
Konspekt lekcji języka polskiego w klasie szóstej szkoły podstawowej Temat: DLACZEGO POWIEŚĆ HISTORYCZNA NIE JEST PODRĘCZNIKIEM HISTORII? Cele ogólne: kształcenie umiejętności wskazywania cech, podobieństw
Bardziej szczegółowoMatura 2014 wykaz lektur liceum, technikum. Maturzyści
Matura 2014 wykaz lektur liceum, technikum Maturzyści Ponieważ temat maturalny z języka polskiego zredagowany jest w odniesieniu do tekstu literackiego, który zdający otrzymuje, tematy wypracowań na egzaminie
Bardziej szczegółowoKarol Marks ( )
Karol Marks (1818-1883) Karol Marks Filozof, ekonomista, rewolucjonista System wyjaśniający działanie przyrody i całego społeczeostwa Wpływ: Niemiecka filozofia historii Socjaliści utopijni David Ricardo
Bardziej szczegółowoPedagogika współczesna
Pedagogika współczesna Sebastian Bakuła Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Struktura wykładu Wprowadzenie Pedagogika jako nauka: przedmiot, metody
Bardziej szczegółowoLISTA TEMATÓW DO CZĘŚCI USTNEJ EGZAMINU MATURALNEGO Z JĘZYKA POLSKIEGO W ROKU SZKOLNYM 2014/2015 I LITERATURA
LISTA TEMATÓW DO CZĘŚCI USTNEJ EGZAMINU MATURALNEGO Z JĘZYKA POLSKIEGO W ROKU SZKOLNYM 2014/2015 I LITERATURA 1. Katastrofizm w literaturze XX wieku. Przedstaw jego wyróżniki, analizując wybrane utwory
Bardziej szczegółowoEGZAMIN W TRZECIEJ KLASIE GIMNAZUM W ROKU SZKOLNYM 2014/2015
EGZAMIN W TRZECIEJ KLASIE GIMNAZUM W ROKU SZKOLNYM 2014/2015 CZĘŚĆ 1. HISTORIA I WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE ZASADY OCENIANIA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ ARKUSZE: GH-H1, GH-H2, GH-H4, GH-H5, GH-H1U KWIECIEŃ 2015 Zadanie
Bardziej szczegółowoMIND-BODY PROBLEM. i nowe nadzieje dla chrześcijańskiej antropologii
MIND-BODY PROBLEM i nowe nadzieje dla chrześcijańskiej antropologii CZŁOWIEK JEST MASZYNĄ (THOMAS HOBBES) Rozumienie człowieka znacząco zmienia się wraz z nastaniem epoki nowożytnej. Starożytne i średniowieczne
Bardziej szczegółowoSprawdzian nr 3. Rozdział III. Ziemie polskie w drugiej połowie XIX wieku. 1. Wśród poniższych zdań zaznacz zdanie fałszywe.
Rozdział III. Ziemie polskie w drugiej połowie XIX wieku GRUPA A 1. Wśród poniższych zdań zaznacz zdanie fałszywe. Po upadku powstania styczniowego rząd rosyjski nadał Polakom autonomię. Celem działań
Bardziej szczegółowoLISTA TEMATÓW W ZSP W RZESZOWIE NA USTNY EGZAMIN MATURALNY
LISTA TEMATÓW W ZSP W RZESZOWIE NA USTNY EGZAMIN MATURALNY 2014 Literatura: 1. Zainteresowanie wsią i ludowością. Omów zagadnienie, opierając się na wybranych utworach literatury polskiej. 2. Satyra i
Bardziej szczegółowoI LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE IM. POWSTAŃCÓW ŚLĄSKICH W PRASZCE. Lista tematów na ustny egzamin z języka polskiego w sesji wiosennej 2014r.
I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE IM. POWSTAŃCÓW ŚLĄSKICH W PRASZCE Lista tematów na ustny egzamin z języka polskiego w sesji wiosennej 2014r. I Literatura 1. Motyw śmierci w literaturze różnych epok. Omów na
Bardziej szczegółowoJohann Gottlieb Fichte
Johann Gottlieb Fichte 1762-1814 Fichte i kant Kant odniósł tylko częściowy sukces szukając transcendentalnej jedności naszego poznania, ponieważ był pod zbytnim wpływem empiryzmu. Treść nie jest nam po
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA
PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA HISTORIA Szkoła Podstawowa nr 2 w Szubinie z oddziałami gimnazjalnymi (klasa III) Gabriela Rojek Mariola Polańska Agnieszka Grobelna - Staniszewska 1. Z przedmiotu ocenia
Bardziej szczegółowoZESTAW TEMATÓW Z JĘZYKA POLSKIEGO NA CZĘŚĆ WEWNĘTRZNĄ EGZAMINU MATURALNEGO W ROKU SZKOLNYM 2007/08 w Zespole Szkół im.simona Bolivara w Milejowie
LITERATURA ZESTAW TEMATÓW Z JĘZYKA POLSKIEGO NA CZĘŚĆ WEWNĘTRZNĄ EGZAMINU MATURALNEGO W ROKU SZKOLNYM 2007/08 w Zespole Szkół im.simona Bolivara w Milejowie 1. Omów funkcjonowanie motywu przyrody, interpretując
Bardziej szczegółowoTematy prezentacji maturalnych z języka polskiego MATURA 2012 LITERATURA
Tematy prezentacji maturalnych z języka polskiego MATURA 2012 LITERATURA 1. List jako źródło wiedzy o człowieku i jego czasach. Zaprezentuj temat, analizując wybrane przykłady literackie z różnych epok.
Bardziej szczegółowoFilozofia, Historia, Wykład IV - Platońska teoria idei
Filozofia, Historia, Wykład IV - Platońska teoria idei 2010-10-01 Tematyka wykładu 1 Metafora jaskini 2 Świat materialny - świat pozoru Świat idei - świat prawdziwy Relacja między światem idei i światem
Bardziej szczegółowoLISTA TEMATÓW NA EGZAMIN WEWNĘTRZNY Z JĘZYKA POLSKIEGO W ROKU SZKONYM 2013/2014 ZESPÓŁ SZKÓŁ ZAWODOWYCH IM. STANISŁAWA STASZICA
LISTA TEMATÓW NA EGZAMIN WEWNĘTRZNY Z JĘZYKA POLSKIEGO W ROKU SZKONYM 2013/2014 ZESPÓŁ SZKÓŁ ZAWODOWYCH IM. STANISŁAWA STASZICA LITERATURA 1. Przedstaw motyw kariery w wybranych utworach literackich różnych
Bardziej szczegółowoMatura ustna z języka polskiego w 2015 r. Lista tematów na egzamin wewnętrzny z języka polskiego w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 w Kępnie
Matura ustna z języka polskiego w 2015 r. Lista tematów na egzamin wewnętrzny z języka polskiego w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 w Kępnie I. Literatura 1. Rytuał śmierci świętego w literaturze
Bardziej szczegółowoFilozofia Augusta Cieszkowskiego Dr Magdalena Płotka
Filozofia Augusta Cieszkowskiego Dr Magdalena Płotka Także i August Cieszkowski przejął metodę dialektyczną Hegla Zmierzał do utworzenia filozofii słowiańskiej, niezależnej od filozofii germańskiej Swój
Bardziej szczegółowoLISTA TEMATÓW NA EGZAMIN USTNY Z JĘZYKA POLSKIEGO ROK SZKOLNY 2009/2010
LISTA TEMATÓW NA EGZAMIN USTNY Z JĘZYKA POLSKIEGO ROK SZKOLNY 2009/2010 1. LITERATURA 1. Motyw wędrówki w literaturze. Omów zagadnienie na wybranych przykładach literackich. 2. Różne ujęcia cierpienia
Bardziej szczegółowoTEMATY NA USTNĄ CZĘŚĆ EGZAMINU MATURALNEGO Z JĘZYKA POLSKIEGO
TEMATY NA USTNĄ CZĘŚĆ EGZAMINU MATURALNEGO Z JĘZYKA POLSKIEGO ZESPÓŁ SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH W KRZESZOWICACH rok szkolny 2010/2011 I. LITERATURA 1. Przedstaw ideały rycerskie na wybranych tekstach literackich
Bardziej szczegółowoKilka słów o autorze. Józef Mackiewicz (ur r., zm. 31 stycznia 1985) polski pisarz i publicysta.
Droga donikąd Droga donikąd Józefa Mackiewicza została wydana w 1955 roku. Została uznana za najważniejszą polską powieść o zagładzie Kresów Północnych i Wilna w czasie okupacji sowieckiej. Kilka słów
Bardziej szczegółowoKościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH
Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH CHARAKTERYSTYKA: Program przeznaczony jest dla uczniów szkół ponadpodstawowych: liceum, technikum oraz szkół zawodowych. Katechezy
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA JĘZYK POLSKI
PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA JĘZYK POLSKI Formy aktywności i częstotliwość ich sprawdzania: Lp. Forma aktywności Skrót Częstotliwość (min. w semestrze) 1. odpowiedź ustna o 1 2. czytanie ze zrozumieniem
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z historii do klasy I dopuszczający
Wymagania edukacyjne z historii do klasy I dopuszczający wymagania w zakresie wiadomości omawia najważniejsze postanowienia i konsekwencje traktatu wersalskiego definiuje pojęcie totalitaryzmu omawia główne
Bardziej szczegółowoFilozofia wyobraźni Karola Libelta Dr Magdalena Płotka
Filozofia wyobraźni Karola Libelta Dr Magdalena Płotka Karol Libelt (1807-1875), był Poznaniakiem Karol Libelt wskazywał, że jego system związany jest z poglądami Trentowskiego Filozofia Libelta nazywa
Bardziej szczegółowoModuł Dział Temat 1.Lekcja organizacyjna.
mgr Barbara Jaworska Plan wynikowy z języka polskiego Program nauczania Przeszłość to dziś nr DKOS-4015-143/0 klasa III Technikum rok szkolny 01/013 Moduł Dział Temat 1.Lekcja organizacyjna..zapoznanie
Bardziej szczegółowoWspółczesne koncepcje filozofii i etyki wykład 4: Świat odczarowany. filozofia nowożytna: filozofia współczesna: f. spekulatywna f.
filozofia nowożytna: filozofia współczesna: racjonalizm woluntaryzm idealizm materializm uniwersalizm indywidualizm f. spekulatywna f. pozytywna filozofia nowożytna: filozofia współczesna: racjonalizm
Bardziej szczegółowoNowy kształt Europy. Historia Polski Klasa VI SP
Nowy kształt Europy Historia Polski Klasa VI SP Plan zajęć Powtórzenie Koniec pięknej epoki I wojna światowa Europa po wojnie Ćwiczenia Podsumowanie Praca domowa Bibliografia Praca domowa "Powiedz, co
Bardziej szczegółowo