Szczepienia w pytaniach i odpowiedziach

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Szczepienia w pytaniach i odpowiedziach"

Martyna Rosińska
8 lat temu
Przeglądów:

1 Jacek Wysocki Hanna Czajka Szczepienia w pytaniach i odpowiedziach Wydanie V zaktualizowane i uzupełnione

2 Copyright 2014 by Wydawnictwo Help-Med s.c. Kraków All rights reserved. Wszelkie prawa zastrzeżone. Wszelkie prawa zastrzeżone, zwłaszcza prawo do przedruku i tłumaczenia na inne języki. Żadna część tej książki nie może być w jakiejkolwiek formie publikowana bez uprzedniej pisemnej zgody wydawcy. Dotyczy to również sporządzania fotokopii, mikrofilmów, gromadzenia w pamięci komputerowej oraz powielania na nośnikach komputerowych. Autorzy: prof. dr hab. med. Jacek Wysocki dr n. med. Hanna Czajka Redaktor dr n. med. Teresa Demitrescu Korektor mgr Dorota Bednarska Wydanie piąte SBN Uwaga! Wydawnictwo i autorzy dołożyli wszelkich starań, aby z niniejszego opracowania wyeliminować wszelkie nieścisłości, zwłaszcza w odniesieniu do dawek stosowanych szczepionek, zgodnie z ich rejestracją. Ze względu na stały postęp w naukach medycznych lub odmienne nieraz opinie na temat leczenia, a także możliwość wystąpienia błędu prosimy, aby podczas podejmowania decyzji terapeutycznej uważnie oceniać zawarte w publikacji informacje. Zgodnie z ogólnie przyjętymi zasadami terapii o prawidłowym stosowaniu leków, zarówno u dorosłych, jak i u dzieci, decyduje lekarz prowadzący. On też w obliczu prawa jest odpowiedzialny za podjęcie decyzji co do terapii. Przypominamy, że podstawowe znaczenie prawne stanowi zawsze aktualna charakterystyka produktu leczniczego opracowana przez producenta leku i zatwierdzona przez MZ, a zapoznanie się z nią pomoże zmniejszyć ryzyko wystąpienia błędu lekarskiego. Wydawnictwo Help-Med s.c Kraków-Libertów, ul. Zgodna 15 tel , fax biuro@help-med.pl

3 Od autorów Szanowni Państwo, Oddajemy w Wasze ręce kolejne, piąte już wydanie naszego poradnika Szczepienia w pytaniach i odpowiedziach. Bardzo dynamiczny rozwój wiedzy o szczepieniach, zmiany w rekomendacjach wakcynologicznych na świecie, a także pojawianie się nowych produktów na rynku powodują, że wiele odpowiedzi z poprzednich wydań tej książki jest już nieaktualnych. Dlatego w obecnym wydaniu znajdą Państwo zarówno nowe pytania, jak i zmodyfikowane odpowiedzi z wcześniejszych wersji poradnika. Mamy nadzieję, że zagadnienia zaprezentowane w książce dobrze odpowiadają na wątpliwości i problemy pojawiające się w codziennej pracy. Możemy zapewnić, że zbieramy starannie wszystkie pytania, które otrzymujemy na różnego rodzaju konferencjach naukowych i szkoleniowych i wybieramy do opracowania zarówno te, które często się powtarzają, jak i te, które wydają się ciekawe. Często świadczą one o bardzo dużej wnikliwości i dużym doświadczeniu ich autorów. Podstawą przygotowania odpowiedzi są zarówno dokumenty rejestracyjne szczepionek, jak i wyniki najnowszych badań naukowych i rekomendacje różnych instytucji na świecie zajmujących się profilaktyką chorób zakaźnych. Uwzględniamy też doświadczenie krajów, które prowadzą omawiane szczepienia na skalę masową. W ten sposób powstają opracowania, które, mamy nadzieję, są krótkie i syntetyczne, ale także wystarczające do podejmowania decyzji w odniesieniu do poszczególnych pacjentów. Życzliwe przyjęcie poprzednich wydań tego poradnika skłoniło nas do kontynuowania tej formy naszej książki. Będziemy bardzo wdzięczni za Państwa uwagi i komentarze, które zawsze pomagają nam udoskonalać nie tylko ten poradnik, ale także inne publikacje i wykłady, których jesteśmy autorami. Życzymy Państwu, aby wszystkie działania profilaktyczne, a w tym szczególnie szczepienia ochronne były źródłem satysfakcji zawodowej, nie mniejszej niż skuteczne leczenie chorób. Jacek Wysocki Hanna Czajka

4 Spis treści. Część Od autorów...3 O autorach...4 Spis oznaczeń i skrótów...5 Spis treści...7 Spis rycin...8 Spis tabel...9 Spis pytań Część ogólna Co to jest profilaktyka bierna i czynna? Zasady szczepień Znaczenie pozyskania prawidłowego wywiadu Przeprowadzanie szczepień Niepożądane odczyny poszczepienne Gdy rodzice nie wyrażają zgody na szczepienie dziecka Przepisy prawne Część szczegółowa A. i B A. Szczepienia przeciw zakażeniom bakteryjnym Szczepienie przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi Szczepienie przeciw błonicy i tężcowi lub tężcowi Szczepienie przeciw gruźlicy Szczepienie przeciw Haemophilus influenzae typu b Szczepienie przeciw meningokokom Szczepienie przeciw pneumokokom B. Szczepienia przeciw zakażeniom wirusowym Szczepienie przeciw grypie Szczepienie przeciw HPV Szczepienie przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu Szczepienie przeciw odrze, śwince i różyczce Szczepienie przeciw ospie wietrznej Szczepienie przeciw poliomyelitis Szczepienie przeciw rotawirusom

5 8. Szczepienie przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu A Szczepienie przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B V. Część Szczepienia w szczególnych sytuacjach klinicznych Profilaktyka poekspozycyjna Szczepienie dzieci z grup ryzyka Szczepienie kobiet w ciąży Szczepienie dorosłych Szczepienie przeciw półpaścowi Szczepienia przed podróżami Szczepionka przeciw cholerze Szczepionki przeciw durowi brzusznemu Szczepionka przeciw japońskiemu zapaleniu mózgu Zalecenia dla podróżnych w zakresie szczepień przeciw zakażeniom meningokokowym Szczepionka przeciw wściekliźnie Szczepionka przeciw żółtej gorączce Szczepienia dzieci przed podróżą Szczepienia dzieci powracających z zagranicy V. Część Program Szczepień Ochronnych na rok Szczepienia obowiązkowe dla dzieci i młodzieży wg wieku schemat a. Szczepienia obowiązkowe dla dzieci i młodzieży wg wieku b. Szczepienia obowiązkowe osób narażonych w sposób szczególny na zakażenie Szczepienia zalecane nformacje uzupełniające V. Część Piśmiennictwo Spis rycin Rycina 1. Przednioboczna część uda miejsce podawania szczepionek domięśniowych u dzieci do 18. m.ż...78 Rycina 2. Okolica mięśnia naramiennego miejsce podawania szczepionek domięśniowych u dzieci starszych...78 Rycina 3. Szczepienie domięśniowe...78 Rycina 4. Szczepienie podskórne...78 Rycina 5. Szczepienie podskórne dzieci w wieku 12 lub więcej miesięcy

6 Rycina 6. Obszary występowania podstawowych serogrup meningokokowych Rycina 7. Szczepienia przeciw gruźlicy w UE Rycina 8. Szczepienia HBV w Europie Rycina 9. Szczepienia przeciw pneumokokom w Europie Rycina 10. Szczepienia przeciw meningokokom C w Europie Rycina 11. Szczepienia przeciw rotawirusom w Europie Rycina 12. Szczepionki 5- i 6-składnikowe w Europie Rycina 13. Schematy szczepień szczepionkami 5- i 6-składnikowymi Rycina 14. Rozpoczęcie szczepień szczepionkami 5- lub 6-składnikowymi Rycina 15. Odstępy pomiędzy szczepieniami szczepionkami 5- lub 6-składnikowymi Rycina 16. Wiek dziecka przy podawaniu dawek uzupełniających szczepienia podstawowe szczepionkami wieloskładnikowymi w krajach UE Rycina 17. Schematy szczepień w programach szczepień w UE Spis tabel Tabela 1. Zestawienie przeciwwskazań do szczepień wg rekomendacji w wybranych krajach Tabela 2. Ogólne przeciwwskazania do przeprowadzania szczepień ochronnych Tabela 3. Szczepienia przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B Tabela 4. Szczepienia przeciw zakażeniom wirusem poliomyelitis...48 Tabela 5. Szczepienia przeciw zakażeniom Haemophilus influenzae typ b...48 Tabela 6. Szczepienia przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi...49 Tabela 7. Szczepienia przeciw zakażeniom pneumokokowym...49 Tabela 8. Odstępy między szczepieniami...49 Tabela 9. Zalecany odstęp pomiędzy ostatnią dawką immunoglobulin, preparatów krwi lub osocza a szczepionką żywą zawierającą wirus odry i/lub ospy wietrznej...50 Tabela 10. Stany lub sytuacje nie stanowiące przeciwwskazań do wykonania szczepień ochronnych Tabela 11. Wybrane szczepionki (rok wprowadzenia, liczba protein lub polisacharydów)...52 Tabela 12. Wybrane wartości świadczące o wytworzeniu odporności poszczepiennej

7 Tabela 13. Zalecane dawkowanie adrenaliny podczas wstrząsu anafilaktycznego...89 Tabela 14. Postępowanie w przypadku wystąpienia reakcji anafilaktycznej...90 Tabela 15. Zalecane schematy szczepienia przeciw Haemophilus influenzae typu b w zależności od wieku i rodzaju szczepionki Tabela 16. Szczepionki przeciw meningokokom Tabela 17. Stosowanie szczepionki MenB w różnych grupach wiekowych Tabela 18. Schemat stosowania szczepionki 10-walentnej (PCV10) Tabela 19. Schemat stosowania szczepionki 13-walentnej (PCV13) Tabela 20. Schemat szczepienia dzieci z grup podwyższonego ryzyka w wieku 2 lat szczepionką PPV23 w kontynuacji szczepienia rozpoczętego szczepionką PCV Tabela 21. Zestawienie 3-walentnych szczepionek przeciw grypie zarejestrowanych na sezon 2013/ Tabela 22. Schemat szczepień przeciw grypie wg grup wiekowych (wg rekomendacji Komitetu Doradczego ds. Szczepień ACP) Tabela 23. Porównanie szczepionek Cervarix i Silgard Tabela 24. Schematy szczepień przeciw KZM wg ChPL Tabela 25. Schemat szczepień przeciw ospie wietrznej z zastosowaniem 2 dawek szczepionki Tabela 26. Szczepienia osób dorosłych po allogenicznym przeszczepieniu komórek macierzystych szpiku Tabela 27. Szczepienia dzieci i młodzieży (< 18 lat) po allogenicznym przeszczepieniu komórek macierzystych szpiku Tabela 28. Wartości CD4 (CD4µ/l i %) a kategorie zaburzeń odporności Tabela 29. Grupy objęte wskazaniami do szczepień przeciw wściekliźnie Tabela 30. Generalne zasady dotyczące określenia minimalnego wieku podania pierwszej dawki szczepionki oraz minimalnej przerwy w szczepieniach Tabela 31. Szczepienia DTaP-PV-Hib / DTaP-PV-Hib-HBV w krajach UE

Podobne dokumenty

Szczepienia ochronne. Dr hab. med. Agnieszka Szypowska Dr med. Anna Taczanowska Lek. Katarzyna Piechowiak

Szczepienia ochronne. Dr hab. med. Agnieszka Szypowska Dr med. Anna Taczanowska Lek. Katarzyna Piechowiak Szczepienia ochronne Dr hab. med. Agnieszka Szypowska Dr med. Anna Taczanowska Lek. Katarzyna Piechowiak Klinika Pediatrii Warszawski Uniwersytet Medyczny Szczepienie (profilaktyka czynna) Podanie całego