Udzielanie pierwszej pomocy przedlekarskiej.

Transkrypt

1 Literka.pl Udzielanie pierwszej pomocy przedlekarskiej. Data dodania: :11:25 Konspekt lekcji techniki z wychowania komunikacyjnego Opracowała Ewa Kałużna nauczycielka w Szkole Podstawowej i Gimnazjum w Kowalach Pańskich Temat lekcji: Udzielanie pierwszej pomocy przedlekarskiej. Czas trwania: 90 minut. Klasa: II gimnazjum Cele lekcji: Uczeń wie: co to jest pierwsza pomoc przedmedyczna; jak należy zachować się po zauważeniu wypadku; jak postępować jako świadek i uczestnik wypadku drogowego. Uczeń umie: ocenić sytuację drogową ( wypadek ); skutecznie chronić, alarmować i ratować w razie wypadku drogowego; wykazać obywatelską postawę wobec wypadku drogowego i poszkodowanych. Jakie umiejętności ucznia będzie można obserwować: współpraca uczniów w grupie; ustalanie czynności po zauważeniu wypadku; zawiadamianie dyspozytora ratownictwa o wypadku; sprawdzanie stanu przytomności, oddechu i tętna według podanej instrukcji; unieruchamianie złamanych części ciała; tamowanie krwotoków. Metody stosowane w czasie lekcji: pogadanka wprowadzająca; pokaz; instruktaż; ćwiczenia praktyczne. Środki dydaktyczne: plansze, ilustracje, krzyżówki, teksty z lukami, bandaże, szyna do unieruchamiania złamanych części ciała, fantom, materace gimnastyczne.

2 Opis toku lekcji I. Powitanie przez nauczyciela uczniów i zaproszoną na lekcję panią pielęgniarkę. II. Podział uczniów na grupy oraz wybranie liderów. III. Rozwiązywanie w grupach krzyżówki hasło: wypadek. A. Kapie z rany. /krew/ B. Pojazd wysyłający sygnały dźwiękowe i świetlne. /uprzywilejowany/ C. 999 to numer alarmowy. /pogotowia/ D. Pomaga lekarzowi przy wypadku. /sanitariusz/ E. Chroni ranę przed zabrudzeniem. /bandaż/ F. Wiezie rannego do szpitala. /karetka/ G. Zderzenie się pojazdów, w wyniku którego nikt z uczestników ruchu nikt nie zginął ani nie został ranny. /kolizja/ Litery z odgadniętych wyrazów oznaczonych cyframi utworzą hasło: A-4, B-5, C-1, D-2, E-4, F-4, G-1. IV. Wyjaśnianie przez uczniów pojęcia wypadek. /Wypadek to zderzenie, w którym doszło do zranienia uczestników ruchu lub nawet do czyjejś śmierci/. V. Ustalanie zasad postępowania w razie zauważenia wypadku praca w grupach. Jak należy zachować się po zauważeniu wypadku? Ustal kolejność postępowania. Sprawdź przytomność i oddychanie. /3/. Zostań na miejscu wypadku. /1/. Zabezpiecz poszkodowanego przed dalszymi urazami. /4/. Zawiadom telefonicznie pogotowie ratunkowe. /6/. Wezwij na pomoc kogoś dorosłego, a jeśli to możliwe, staraj się udzielić pierwszej pomocy w miarę swoich możliwości. /5/. Opanuj strach i zachowaj spokój. /2/ VI. Próby wyjaśnienia przez uczniów pojęcia pierwsza pomoc, uzupełnienie nauczyciela. Zawieszenie planszy. Co to jest pierwsza pomoc? Pierwsza pomoc polega na wykonaniu podstawowych czynności, które ulżą rannemu w bólu lub też pozwolą go utrzymać przy życiu do czasu przybycia lekarza. W tym czasie należy zabezpieczyć poszkodowanego przed dodatkowym urazem, wyeliminować działania czynnika uszkadzającego np. uwolnić rannego spod przygniatającego go ciężaru itp. oraz pobieżnie ocenić stan poszkodowanego. Najważniejszą sprawą jest: skontrolowanie tętna: brak tętna stwarza konieczność reanimacji, sprawdzenie oddychania, utrzymanie lub przywrócenie oddechu poprzez zastosowanie sztucznego oddychania,

3 sprawdzenie stanu przytomności, określenie uszkodzeń ciała, gdy wyczuwa się tętno i człowiek oddycha można jeszcze poruszyć kończynami, aby wykryć ewentualne złamania. I TY MOŻESZ ZOSTAĆ RATOWNIKIEM, CHOĆBY TYLKO W PODSTAWOWYM ZAKRESIE. NAUCZ SIĘ PIERWSZEJ POMOCY. VII. Zawiadamianie dyspozytora ratownictwa o wypadku: Zapoznanie uczniów z zwięzłą treścią wezwania do wypadku. Rozmowa z dyspozytorem ratownictwa 1. Określ dokładnie miejsce zdarzenia (miejscowość, droga, ulica, dom itd.). 2. Opisz zdarzenie (rodzaj wypadku, liczba poszkodowanych). 3. Opisz stan ofiar zdarzenia (wiek, stan przytomności, krwawienia, złamania). 4. Podaj swoje dane osobowe oraz numer telefonu. 5. Wysłuchaj uważnie przekazywanych instrukcji. 6. Poczekaj aż dyspozytor pozwoli ci się rozłączyć. VIII. Pielęgniarka omawia i demonstruje udzielanie pierwszej pomocy przy poszczególnych urazach. Przy utracie przytomności, oddechu i tętna posłuży się fantomem. Natomiast do pokazu udzielania pomocy przy złamaniach można poprosić uczniów. Nauczyciel kolejno zawiesza poniższe plansze. PIERWSZA POMOC W ZAGROŻENIU ŻYCIA Każdy świadek zdarzenia, w którym stan zdrowia lub życia innej osoby są zagrożone ma obowiązek udzielić pierwszej pomocy. Znajdując się w takiej sytuacji należy postępować według przyjętych zasad. Przede wszystkim należy ustalić czy osoba poszkodowana nie dająca oznak życia jest przytomna. Delikatnie potrząsamy ją za ramię i głośno pytamy:,, Halo! Czy pan / pani mnie słyszy?. W razie uzyskania pozytywnej reakcji (słownej, ruchowej, otworzenia oczu itp.) można pozostawić ją w zastanej pozycji, szybko wezwać pomoc i oczekiwać na jej przybycie. W tym czasie nadzorujemy stan osoby poszkodowanej, chronimy ją przed utratą ciepła lub przed przegrzaniem Przy braku odpowiedzi ratowanego na bodźce należy uznać, że osoba ta jest nieprzytomna. U osób nieprzytomnych (szczególnie leżących na wznak) bardzo łatwo dochodzi do zamknięcia dróg oddechowych przez wiotki język opadający na tylną ścianę gardła. Może to być powodem ich uduszenia się. Dlatego powinno się natychmiast udrożnić im drogi oddechowe. Dokonuje się tego usuwając wszelkie ciała obce z ust, a następnie odchylając głowę rannego do tyłu z równoczesnym wysunięciem żuchwy (brody) do przodu. Przy braku powrotu własnego oddechu kontynuujemy sztuczne oddychanie z częstotliwością wdechów na minutę tak długo, aż przejmie go od nas kwalifikowany ratownik.

4 Skuteczność sztucznego oddychania zależy również od zachowania krążenia krwi. Aby potwierdzić istnienie akcji serca należy odszukać tętno na tętnicy szyjnej. Poszukujemy go uciskając dwoma palcami miejsce na szyi, tuż obok przebiegu tchawicy po jej lewej lub prawej stroni, na wysokości krtani. Powinno ono wynosić co najmniej 40 uderzeń na minutę. Na poszukiwanie tętna nie wolno tracić więcej czasu niż 10 sekund. Przy istnieniu wątpliwości bezpieczniej jest uznać, że tętna brak. Brak tętna na szyi świadczy o zatrzymaniu krążenia krwi. Trzeba wtedy niezwłocznie rozpocząć zewnętrzny masaż serca. Wykonuje się go oburącz, układając dłonie na mostku osoby ratowanej, w połowie jego długości. Miejsce to należy uciskać na głębokość 4-5 cm, z częstotliwością uciśnięć na minutę. Co 10 uciśnięć mostka trzeba wykonać 2 sztuczne wdechy. Jest to pełen zakres akcji reanimacyjnej zwanej również resuscytacją krążeniowo-oddechową.. PIERWSZA POMOC W ZŁAMANIACH Do zaopatrywania urazów kończyn przystępujemy po sprawdzeniu i zabezpieczeniu podstawowych funkcji życiowych osoby poszkodowanej (oddychanie, krążenie). Podstawą zaopatrzenia, na miejscu zdarzenia, złamanej kończyny jest jej unieruchomienie. Celem unieruchomienia jest: zmniejszenie ból, ułatwienie opanowania krwawienia w przypadkach złamań otwartych, zapobieganie uszkodzeniom wtórnych tkanek miękkich. Podstawowe zasady unieruchomienia to: Przy złamaniu kości długiej należy unieruchomić przynajmniej dwa sąsiadujące z nią stawy. Przy uszkodzeniu stawu należy unieruchomić kości tworzące ten staw. Złamania otwarte należy niezwłocznie zakryć grubym sterylnym opatrunkiem, w żadnym wypadku nie wolno dotykać ( nastawiać ) widocznych uszkodzonych kości. ZŁAMANIA KOŃCZYNY GÓRNEJ Przy złamaniach kości kończyny górnej najprostszym sposobem unieruchomienia jest przybandażowanie jej, zgiętej w stawie łokciowym, do tułowia. Po urazie dłoni, nadgarstka czy przedramienia wystarczające jest oparcie ręki na chuście trójkątnej zawiązanej na szyi. Niezależnie od rodzaju opatrunku, opuszki palców powinny być widoczne (celem kontroli ukrwienia). ZŁAMANIA KOŃCZYNY DOLNEJ Do unieruchomienia złamanej kończyny dolnej, jako szyna, może być użyta deska, laska, kij itp. Gdy brak odpowiednich materiałów nogę złamaną należy przybandażować do nogi zdrowej. Kończyna dolna powinna być stabilizowana w pozycji wyprostowanej

5 ze stopą zgiętą pod kątem prostym. KRWAWIENIA ZEWNĘTRZNE Cel postępowania: zapobieganie utracie krwi, ochrona rany zmniejszenie ryzyka infekcji, niezwłoczny transport do szpitala. Rodzaje krwawień: Krwawienie tętnicze pulsujący wypływ jasnoczerwonej krwi. Krwawienie żylne -równomierny wypływ jasnoczerwonej krwi. TAMOWANIE KRWAWIEŃ Większość krwawień może być zatamowana przez opatrunek bezpośrednio uciskający ranę i uniesienie uszkodzonej części ciała. Do opatrunku użyj jałowej gazy o wymiarach zakrywających ranę. Opatrunek umocuj owijając zranioną część ciała jałowym bandażem. Należy unikać zbyt grubej warstwy opatrunku, gdyż utrudnia to bezpośredni ucisk rany i wchłania dużo krwi. Nasiąkniętego krwią opatrunku nie należy usuwać, a jedynie okryć czystym nałożonym na wierzch. Należy pamiętaj, że opaski uciskowe nakładane na kończynę powyżej miejsca zranienia grożą uszkodzeniem tkanek miękkich, naczyń krwionośnych i nerwów. Zaopatrzenie krwawiącej rany należy zawsze dokonywać w jednorazowych rękawiczkach ochronnych. KRWAWIENIE Z NOSA W razie krwawienia z nosa należy przyjąć pozycję siedzącą z głową pochyloną do przodu. Skrzydełka nosa delikatnie ściskać dwoma palcami przez okres minimum 10 minut. Jeżeli krwawienie nie ustanie do 30 minut należy skontaktować się z lekarzem. IX. Uczniowie w grupach pochodzą kolejno od poszczególnych stanowisk, gdzie ćwiczą udzielanie pomocy przy różnych urazach. Pielęgniarka i nauczyciel obserwują, pomagają, udzielają wyjaśnień. X. Losowanie przez liderów grup kart z tekstem do uzupełnienia : I grupa utrata przytomności; II grupa brak oddechu i tętna; III grupa złamania; IV grupa krwotoki.

6 Grupa I Każdy świadek wypadku ma obowiązek Najpierw trzeba ustalić, czy osoba poszkodowana jest... Delikatnie potrząsamy za, poklepujemy po i głośno pytamy Grupa II Każdy świadek wypadku ma obowiązek Do unieruchomienia złamanej kończyny dolnej, jako szyna, może być użyty Przy złamaniu kości kończyny górnej najprostszym unieruchomieniem jest jej, do zgiętej w... łokciowym do. Przy złamaniu kości długiej należy unieruchomić dwa sąsiadujące z nią Przy uszkodzeniu stawu należy unieruchomić.tworzące ten staw. Grupa III Każdy świadek wypadku ma obowiązek W razie krwawienia z nosa należy przyjąć pozycję siedzącą z głową pochyloną do.., skrzydełka nosa delikatnie dwoma palcami. Krwawienie rany należy tamować... Grupa IV Każdy świadek wypadku ma obowiązek Aby potwierdzić pracę serca szukamy na tętnicy... Przy braku tętna rozpoczynamy. Co. uciśnięć mostka trzeba wykonać wdechy. XI. Odczytanie uzupełnionego tekstu oraz zaprezentowanie pokazu Jak należy udzielić pomocy poszkodowanemu? Poszczególne grupy prezentują udzielanie pomocy zgodnie z wcześniej wypełnionym tekstem. Pielęgniarka i nauczyciel sprawdzają poprawność

7 wykonywanych czynności, udzielą wskazówek, pomagają w pokazie. XII. Układanie krótkich scenek przedstawiających sytuacje, w których dochodzi do wypadku, ratowanie poszkodowanego, wzywanie karetki pogotowia praca w grupach. XIII. Prezentacja scenek przez poszczególne grupy, ich ocena. XIV. Indywidualne wypełnianie tekstu z lukami (zebranie kart pracy przez nauczyciela). Praca indywidualna Każdy świadek wypadku ma obowiązek Najpierw trzeba ustalić czy osoba poszkodowana jest Delikatnie poklepujemy po policzku i głośno pytamy.. Aby potwierdzić pracę serca szukamy na. Przy braku tętna rozpoczynamy. Co. uciśnięć mostka trzeba wykonać. wdechy. W razie krwawienia z nosa należy przyjąć pozycję z głową pochyloną do Skrzydełka... delikatnie dwoma palcami. Krwawienie rany należy tamować. Do unieruchomienia złamanej kończyny dolnej, jako szyna, może być użyty,, Przy złamaniu kości kończyny górnej najprostszym unieruchomieniem jest jej, zgiętej w do Przy złamaniu kości długiej należy unieruchomić dwa sąsiadujące z nią. Przy uszkodzeniu stawu należy unieruchomić tworzące ten staw. XV. Ocena pracy w grupach: dokonanie samooceny pracy na lekcji przez poszczególne grupy, omówienie przez nauczyciela aktywności uczniów w czasie lekcji. XVI. Zadanie pracy domowej każdy uczeń otrzymuje krzyżówkę do rozwiązania A. Uciskowy zakładany na ranę. /opatrunek/ B. Dwa sąsiednie unieruchomione przy złamaniu kości długiej. /stawy/ C. Sprawdzamy, aby potwierdzić pracę serca. /tętno/ D. Żylny lub tętniczy. /krwotok/ E. Przy krwotoku z nosa pochylamy do przodu. /głowę/ F. Zakładana w celu unieruchomienia złamanej nogi. /szyna/ G. Masaż serca i sztuczne oddychanie to pełna. /reanimacja/ H. Brak tętna świadczy o zatrzymaniu /krążenia/ krwi. Litery z odgadniętych wyrazów oznaczonych cyframi utworzą hasło: A-5, B-3, C-3, D-4, E-4, F-4, G-5, H-1. Hasło: ratownik. XVII. Podziękowanie pani pielęgniarce i uczniom za udział w lekcji, pożegnanie.

8 Literatura: Dziak A., Pierwsza pomoc, Warszawa Mikłaszewicz P., Załupka G., Pierwsza pomoc przedmedyczna. Zeszyt Instruktażowy, Gdańsk Buchfelder A., Buchfelder M., Podręcznik pierwszej pomocy. Warszawa Literka.pl Literka.pl