Zagadkowo! Trupy w piwnicy i zwłoki w lesie Makabryczne zagadki dotyczące tajemniczych zgonów... 11

Transkrypt

1 Spis treści Zagadkowo! Trupy w piwnicy i zwłoki w lesie Makabryczne zagadki dotyczące tajemniczych zgonów Ślady we mgle, śledztwo w pomroce domysłów Zagadki kryminalne Krasnoludki w rzece i olbrzymy w podziemiach Bajkowe zgadywanki Półprawdy, kłamstwa i nonsensy Logiczne odpowiedzi na dziwaczne pytania Mądrej głowie dość dwie słowie Supertrudne pytania Rozwiązania Makabryczne zagadki Zagadki kryminalne Bajkowe zgadywanki Logiczne odpowiedzi na dziwaczne pytania Supertrudne pytania Na zakończenie

2 Zagadkowo! Zagadki wszelkiego rodzaju należą do najstarszych chyba form rozrywki, jakim oddaje się umysł ludzki ale zarazem też do głównych wyzwań, przed którymi staje nasza wyobraźnia. Podania i legendy, baśnie i mity aż się roją od istot domagających się rozwiązania określonych zagadek i wywiązania z postawionych warunków, a także od postaci, którym udaje się spełnić te żądania. W znanej książce autora Władcy Pierścieni, J. R. R. Tolkiena, zatytułowanej Hobbit, czyli Tam i z powrotem, tytułowy bohater Bilbo Baggins gubi drogę w mrocznym lochu. Spotyka tam dziwną istotę o imieniu Gollum, która w tych ciemnościach ma nad nim bezsporną przewagę i zgadza się wskazać mu wyjście z labiryntu, pod warunkiem że stanie on do pojedynku na zagadki i wygra go. Jeśli zaś przegra, zostanie zjedzony. Nie jest to więc sytuacja, która sprzyja spokojnemu oddawaniu się przyjemności rozwiązywania zagadek. Nie ma skrzydeł, a trzepocze, nie ma ust, a mamrocze, nie ma nóg, a pląsa, nie ma zębów, a kąsa brzmi jedna z zagadek, którą musi rozwiązać biedny hobbit Bilbo. A ty? Czy wiesz już, jak brzmi rozwiązanie? Chodzi oczywiście o wiatr i wszystkim tym, którzy nie znają książki, mogę w tym miejscu zdradzić, że Bilbo uchodzi w końcu cało, choć 6

3 Zagadki dawniej i dziś posługuje się podstępem, bowiem zadane przez niego pytanie o zawartość swojej kieszeni trudno uznać za klasyczną zagadkę. To zadanie jednak pokazuje, jak wiele jest rodzajów zagadek. I również przy ich rozwiązywaniu obowiązuje zasada dbałości o urozmaicenie. Zgodnie z nią, także zagadki i pytania zawarte w tej książce będą odpowiednio różnorodne. Zagadki dawniej i dziś Miłośników zagadek nie brakowało w żadnej epoce i w żadnej warstwie społecznej. W okresie późnego średniowiecza w Anglii na przykład często organizowano w gospodach swoiste zabawy, które polegały na rozwiązywaniu zagadek, przy czym dochodziło do regularnych pojedynków porównywalnych zmodnymi dziś imprezami typu slam poetry [forma prezentacji literatury, polegająca na tym, że autorzy osobiście przedstawiają swoje dzieła publiczności, walcząc o uznanie i konkurując z kolegami po piórze w iście sportowym stylu; przyp. tłum.]. Istnieją relacje na temat dworu Ludwika XIV, króla Francji, z których wynika, że odbywały się tam oparte na rozwiązywaniu zagadek frywolne zabawy w fanty niech fantazja czytelnika podpowie mu, jak wyglądał przebieg takiej gry. Pojedynki na zagadki były też bardzo popularne w XVIII i XIX wieku w północnych Niemczech, a ślady tego widać na przykład w spisanej przez braci Grimm baśni ludowej o gnomie Rumpelstilzchen. O tym, że zabawa w zgadywanie nie utraciła do dziś swojego uroku, świadczą choćby liczne teleturnieje, które fascynują miliony ludzi na całym świecie. Chodzi 7

4 Zagadkowo! w nich przede wszystkim, rzecz jasna, o wykazanie się wiedzą i intelektem, ale wiele pytań zachęca też po prostu do zgadywania i stanowi czystą rozrywkę. Zagadki inspirowały też pisarzy wszystkich epok. Już kilka stuleci przed Tolkienem, który wymyślił epizod hobbity Bilbo z zagadkami, greccy poeci wśród nich wielki Sofokles kazali nieszczęsnemu Edypowi, władcy Teb, rozwiązać zagadkę zadawaną każdemu podróżnemu przez krwiożerczego Sfinksa. Słynna już dziś zagadka brzmiała: Jakie stworzenie chodzi rano na czterech nogach, w południe na dwóch, a wieczorem na trzech?, Edyp zaś, ta najtragiczniejsza ze wszystkich postaci w mitach i podaniach greckich, rozwiązał ją, dając odpowiedź, która była jednym z jego ostatnich triumfów i której trafność powinni uznać nawet najwięksi przeciwnicy zagadek: owym stworzeniem jest człowiek, gdyż jako niemowlę, a więc w porannej fazie życia, raczkuje na czworakach, potem porusza się na dwóch nogach, a w starości, czyli w wieczornej porze życia, podpiera się laską. Tobie chyba również znalezienie odpowiedzi na to pytanie nie sprawiło trudności, prawda? Czego się tu możesz spodziewać W książce, którą masz przed sobą, na próżno będziesz szukać zagadki zadanej przez Sfinksa, znajdziesz za to na kolejnych stronach mnóstwo innych, najrozmaitszych zagadek i pytań. Staraliśmy się przy tym, o czym była już mowa, dokonać takiego ich wyboru, aby zapewnić pełną różnorodność i aby każdy mógł znaleźć dla siebie coś interesującego. 8

5 Wskazówki i triki W pierwszym rozdziale znajdzie się odwołanie do tak zwanego myślenia lateralnego, czyli kreatywnego sposobu rozwiązywania problemów, w trzech wariantach: obszernym, skróconym i zredukowanym do minimum. Chodzi tu o to, aby w pełni przeanalizować niezwykłe sytuacje i poprzez zręcznie zadawane pytania odkryć, co się stało. W drugim rozdziale pojawią się sprawy o charakterze bardziej kryminalnym: zwięźle zaprezentowane zagadki kryminalne, które powinny rozbudzić w tobie ducha Sherlocka Holmesa. Kto lubi większą dozę fantazji, otrzyma swoje dzięki trzeciej części książki, w niej bowiem aż się roi od rozmaitych dziwnych postaci, uwikłanych w bajkowe zagadkowe sytuacje. I wreszcie czwarty oraz piąty rozdział błyśnie pytaniami szczególnego rodzaju: również one wystawią na poważną próbę twoją zdolność logicznego myślenia i kojarzenia faktów. Nawiasem mówiąc: dla bardziej skutecznego myślenia lateralnego i pobudzania kreatywności warto spotkać się w większym gronie i przedstawić zagadkę lub zadanie do rozwiązania kilku osobom, gdyż dzięki temu wywiąże się interesująca, dynamiczna rozmowa, która nawet najnudniejszy wieczór przekształci w pasjonującą dyskusję. Wskazówki i triki Do wszystkich rozdziałów odnosi się zasada: niektóre zagadki są znacznie łatwiejsze, niż może się wydawać na pierwszy rzut oka. Przy nich wystarczy po prostu dokładnie przeczytać tekst (lub wysłuchać czytany 9

6 Zagadkowo! przez kogoś innego) i zdać się na przysłowiowy zdrowy chłopski rozum. Inne z kolei zagadki sprawiają wrażenie prostych, w rzeczywistości jednak są tak zawiłe, że poszukiwanie rozwiązania może przyprawić o niemały ból głowy, mimo iż zdaje się ono znajdować dosłownie o krok. Na zakończenie wstępu zapoznajmy się z jeszcze jedną zagadką, którą musiał rozwiązać mały hobbit: W czerwonej stajni trzydzieści białych koni, Klapie, tupie, a czasem ze strachu dzwoni. O co tu chodzi? Naturalnie o zęby, brzmi odpowiedź, a czytelnicy mogą tylko mieć nadzieję, że nie połamią ich sobie na pytaniach z następnych stron książki. Dotyczy to zwłaszcza piątego i ostatniego rozdziału, tam bowiem zgromadziliśmy kilka naprawdę twardych orzechów do zgryzienia. Przeznaczone są one głównie dla ludzi obeznanych z liczbami, chociaż nie jest tu wymagany jakiś szczególny talent matematyczny; powinna wystarczyć zwykła umiejętność liczenia. Przyjemnej zabawy przy przemyśleniach i rozwiązywaniu zagadek!