Szkoła naddunajska

Transkrypt

1 RENESANS NIEMIECKI Jako że Alpy stanowiły naturalna barierę dla Państwa Niemieckiego, nowożytne myślenie oraz zrezygnowanie z średniowiecznego sposobu patrzenia na świat nastąpiło około ze stuletnim opóźnieniem. Przykładem niepożądania za modą włoską świadczy ciągłe malowanie postaci religijnych, w szczególności Marii na złotym tle, podczas gdy we Włoszech artyści rozwijali klasyczne podejście do malarstwa. Dopiero wędrownym malarzom włoskim udało się zaszczepić nowe trendy. Pomocny był także nowy wynalazek miedzioryt, na których umieszczano działa znanych malarzy włoskich. Dzięki temu niemieccy artyści zostali zainspirowani nową sztuką, co z kolei zmobilizowała ich do przyjęcia klasycznych norm przy tworzeniu obrazów. Musieli jednak udać się do Włoch, by na miejscu móc studiować dzieła mistrzów włoskich. Jednym z wielkich zwolenników nowej sztuki, który ją rozpowszechniał na terenie Niemiec, był Albrecht Durer. To dzięki niemu rozkwitło malarstwo i grafika, które wyszło ostatecznie z ciemnych wieków średniowiecza. Szkoła naddunajska -... Lucas Cranach Starszy ( ) W roku 1505 zamieszkał w Wittenberdze i został nadwornym malarzem księcia-elektora Fryderyka Mądrego. W 1508 roku książę nadal Cranachowi herb ze skrzydlatym wężem. W tym samym roku na zlecenie tegoż księcia artysta wyjechał do Niderlandów. W następnym roku Cranach otrzymał z rąk elektora tytuł szlachecki. W roku 1520 Cranach uzyskał przywilej aptekarski. Od 1523 roku przez krótki czas Cranach prowadził drukarnie, później księgarnię. Bliskie relacje łączyły go z Lutrem. W 1547 roku u cesarza Karola V Cranach prosił o łaskę dla wziętego do niewoli elektora Jana Fryderyka. Z tego powodu odwiedził m.in. Innsbruck i Augsburg, gdzie miał się zetknąć z Tycjanem. W 1550 roku Cranach pojechał z księciem elektorem do Weimaru. Tam w roku 1553 zmarł w wieku 81 lat, jako autor ponad 400 dzieł. Lucas Cranach Starszy należy do głównych przedstawicieli niemieckiego Odrodzenia, jednakże często zmieniał swój styl w malarstwie, balansując między późnym gotykiem, renesansem a manieryzmem. Podczas pobytu w Bawarii i Austrii w swoim malarstwie preferował tradycję późnogotycką, przede wszystkim w malarstwie religijnym, natomiast portrety nacechowane są italianizującym realizmem, wszakże nieobce późnemu gotykowi, lecz poświadczające silny wpływ renesansu. Uznanie wśród elit Saksonii i liczne zamówienia znanych osobistości uczyniły Cranacha czołowym portrecistą renesansu, z drugiej strony zaś nadmiar zamówień przyczynił się do niestabilności poziomu artystycznego, sporo dzieł ma charakter warsztatowy i odbiega od wysokiej jakości dzieł wykonanych przez samego mistrza. W portretach często balansował między studium postaci a szczegółowymi analizami materii, co poświadczają jubilersko malowane kostiumy portretowanych postaci, niekiedy szczegóły kostiumologiczne kontrastują z ogólnie zarysowaną fizjonomią postaci. Wpływ renesansu widoczny jest przez wzbogacenie w twórczości Cranacha zakresu tematycznego o wątki mitologiczne i alegoryczne. Odpoczywająca nimfa wodna,

2 Złoty wiek,

3 Adam i Ewa: Muzeum Narodowe w Warszawie, Galeria Uffizi Henryk Pobożny i Katarzyna Meklemburska Sąd Parysa, 1521 Albrecht Altdorfer ( ) 3

4 Matthias Grünewald, właśc. Mathis Gothard-Neithard ( ) Pracował na dworze Albrechta z Brandenburgii. Grünewald w swoim malarstwie rozwijał tradycje średniowieczne, którym nadał najbardziej ekspresjonistyczny charakter. Zlekceważył nowatorski wówczas renesans i jego staranie o anatomiczną poprawność, charakterystyczną w Niemczech np. dla Dürera. Grünewald był zwolennikiem Marcina Lutra i był wrażliwy na ludzkie cierpienie. Widać to w jego obrazach; postacie ludzkie przepełnione są cierpieniem, a cierpienie Jezusa pokazane jest niemal dosłownie, poprzez szaro-zielony kolor ciała pokrytego bolesnymi krwistofioletowymi ranami powstałymi w trakcie biczowania i drogi krzyżowej. Rok 1525 to przełom w Niemczech i życiu malarza. Wojny chłopskie wywołane nastrojami rewolucyjnymi, jakie niosła ze sobą reformacja, zmieniły życie Grünewalda. Był on znany jako zwolennik Lutra i po rozruchach musiał się ukrywać. Luter wyklął zbuntowanych chłopów i odciął się od chłopskich powstań, chociaż odbywały się one pod hasłem: "Sprawiedliwość Boża i Ewangelia" Powstania te zostały krwawo stłumione, przywódcy torturowani i ćwiartowani a sympatycy powstańców pozbawiani stanowisk lub likwidowani. Matthias Grünewald - prekursor ekspresjonizmu, wizjoner obdarzony niezwykłym talentem, najprawdopodobniej padł ofiarą religijnych prześladowań i restrykcji po chłopskich powstaniach. Ołtarz z Isenheim, , Colmar 4

5 Hans Holbein Młodszy (1497/ ) Zespół Szkół Plastycznych w Gdyni Pracował w Bazylei i Lucernie. Wyjechał do Londynu, gdzie otrzymał tytuł nadwornego malarza Henryka VIII. Zmarł w czasie epidemii dżumy. Nie jest znana data jego śmierci. Pochowany został na cmentarzu St. Andrews w Londynie. Jego portrety cechuje psychologiczna głębia, precyzja szczegółów, umiejętne połączenie fizycznego podobieństwa z duchowymi cechami portretowanej osoby. Umiejętnie dozował i harmonizował środki malarskie: światło, kolor, kompozycję i rysunek. Wywarł wielki wpływ na rozwój angielskiego malarstwa portretowego. Taniec śmierci,

6 Anamorfoza to... Ambasadorowie, 1533, National Gallery w Londynie Jean de Dinteville był... Georges de Selve był... Skąd wiemy o wieku postaci?.. Opis i symbolika przedmiotów na obrazie: Podłoga... Globus... Książka do arytmetyki... Lutnia... Śpiewnik... Zegar słoneczny... Krucyfiks... Interpretacja obrazu: 6

7 ALBRECHT DȔRER ( ) Zespół Szkół Plastycznych w Gdyni Informacje o artyście: Dürer jest autorem następujących traktatów o sztuce:.. Wyjaśnij terminy: Akwarela... Miedzioryt... Drzeworyt... 7

8 Autoportret z Luwru, 1493 Kwiat mikołajka symbolizuje Zespół Szkół Plastycznych w Gdyni Autoportret z Prado, 1498 Wpływy włoskie w obrazie polegają na Autoportret jako Chrystus (z Monachium), 1500 Chrystomorfizm to. 8

9 9

10 Uzupełnij tabelę, wpisując obok każdego tytułu dzieła Dürera nazwę techniki artystycznej, w której zostało ono wykonane. malarstwo olejne, pastele, akwarele, drzeworyt, miedzioryt, litografia Dzieło Czterech jeźdźców Apokalipsy Zajączek Melancholia Pokłon Trzech Króli Technika 10