Pan Jarosław Białk Starosta Pucki

Transkrypt

1 WOJEWODA POMORSKI NK-II MM/MP Gdańsk, dnia 21 stycznia 2015 r. Pan Jarosław Białk Starosta Pucki WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 6 ust. 4 pkt 3 ustawy o kontroli w administracji rządowej 1 i art. 76 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej 2 w zw. z art. 156 ust. 3 ustawy o Prawo geologiczne i górnicze 3 (dalej: prawo geologiczne) od dnia 30 września do 15 października 2014 r. w Starostwie Powiatowym w Pucku (dalej: Starostwie) została przeprowadzona kontrola 4 w trybie zwykłym w zakresie wykonywania przez Starostę zadań z zakresu administracji rządowej wynikających z ustawy Prawo geologiczne i górnicze, w tym wydawania, odmowy wydania i cofania koncesji na poszukiwanie i rozpoznawanie, a także wydobywanie kopalin pospolitych. Kontrolujący dokonali wpisu do książki kontroli Starostwa Powiatowego w Pucku pod pozycją Nr 88/2014. I. Temat, zakres kontroli i okres objęty kontrolą: Sprawdzenie realizacji zadań z zakresu administracji rządowej wynikających z ustawy Prawo geologiczne i górnicze w przedmiocie wydawania, odmowy wydawania i cofania koncesji na poszukiwanie i rozpoznawanie, a także wydobywanie kopalin pospolitych. Okres objęty kontrolą od 1 stycznia 2013 r. do dnia kontroli. II. Ocena: Realizację zadań z zakresu administracji rządowej wynikających z ustawy Prawo geologiczne i górnicze ocenia się pozytywnie z uchybieniami. III. Ustalenia kontroli: W Starostwie Powiatowym w Pucku kontrolowane zadania realizowane są w Wydziale Rolnictwa i Ochrony Środowiska. Wnioski z zakresu ustawy Prawo geologiczne i górnicze weryfikuje oraz prowadzi postępowania administracyjne pracownik Wydziału Pani Natalia Bisewska. Decyzje kończące postępowania oraz korespondencję w toku postępowań w zakresie objętym kontrolą podpisywał Naczelnik Wydziału Pan Jan Wittbrodt na podstawie upoważnienia udzielonego przez Starostę znak OR z dnia 6 listopada 2013 roku. 1 Ustawa z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (Dz. U. Nr 185, poz. 1092) 2 Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2013 r. poz. 672 z późn. zm.) 3 Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2014 r., poz. 613 z późn. zm.). 4 Upoważnieni pracownicy Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego: Pani Maria Mielczarek starszy inspektor wojewódzki na podstawie pisemnego upoważnienia do przeprowadzenia kontroli nr 116/2014 z dnia 8 października 2014 r., udzielone przez Wojewodę Pomorskiego. Pan Marcin Puszyński inspektor wojewódzki Wydziału Nadzoru i Kontroli Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku na podstawie pisemnego upoważnienia do przeprowadzenia kontroli nr 108/2014 z dnia 29 września 2014 r., udzielone przez Wojewodę Pomorskiego.

2 W okresie objętym kontrolą Starosta Pucki prowadził postępowania administracyjne i wydał decyzje w ilości: - 29 decyzji zatwierdzających projekty robót geologicznych, - 26 postępowań dot. przyjęcia zgłoszeń projektów robót geologicznych obejmujących wyłącznie wiercenia w celu wykorzystania ciepła Ziemi, w tym 1 decyzja sprzeciwiająca się rozpoczęciu projektowanych robót, - 17 decyzji zatwierdzających dokumentacje hydrogeologiczne, w tym 3 decyzje odmawiające zatwierdzenia, - 1 postępowanie w sprawie wymierzenia podwyższonej opłaty eksploatacyjnej, Do Starosty nie wpłynęły w kontrolowanym okresie zawiadomienia dotyczące wydobycia kopaliny na własne potrzeby, ani wnioski o wydanie nowych koncesji na wydobywanie kopalin. Starosta nie wydawał również decyzji o cofnięciu koncesji na wydobywanie kopalin pospolitych. W trakcie kontroli dokonano szczegółowej analizy akt wszystkich prowadzonych spraw. W zakresie postępowań dotyczących zatwierdzania projektów robót geologicznych ustalono: W większości decyzje Starosty spełniały wymogi ustawy Prawo geologiczne i górnicze oraz wymogi ustawy Kodeks postępowania administracyjnego (dalej Kpa). Prowadzone postępowania w celu wydania decyzji zatwierdzających projekt robót geologicznych wymagały dłuższego terminu na załatwienie niż 1 miesiąc, z uwagi na wymóg z art. 80 ust. 5 ustawy Prawo geologiczne i górnicze uzyskania opinii właściwego wójta, burmistrza lub prezydenta, który był przez Starostę każdorazowo realizowany. W uzasadnionych przypadkach Starosta występował również o uzupełnienie składanych wniosków i dokumentacji. Wśród analizowanych postępowań należy podnieść zaistniałe uchybienia związane z weryfikowaniem składanych wniosków i dotyczące udziału pełnomocnika w postępowaniu administracyjnym, wynikające ze złożonej struktury strony będącej osobą prawną działającą w formie spółki. W sprawie znak: ROŚ wnioskodawcę reprezentował samodzielnie prokurent spółki mimo faktu, że zgodnie z informacjami ujawnionymi w Krajowym Rejestrze Sądowym spółkę tę może reprezentować jedynie prokurent wspólnie z członkiem zarządu. Wątpliwości budzi również kwestia pełnomocnictwa w sprawie ROŚ W aktach sprawy nie ma informacji, czy osoba udzielająca pełnomocnictwa w imieniu osoby prawnej mogła samodzielnie dokonać takiej czynności. Z uwagi na fakt, że osoba prawna działa jedynie przez swoje organy nie ma pewności czy pełnomocnictwo to zostało udzielone prawidłowo, a co za tym idzie czy czynności podejmowane przez pełnomocnika są ważne. Zwrócenie uwagi czy wnioski składane do Starosty są podpisywane i opatrzone pieczątką osoby posiadającej prawidłowe upoważnienie do reprezentowania wnioskodawcy jest istotne, bowiem zgodnie z przepisami prawa wniosek podpisany przez osobę nieupoważnioną nie wywołuje skutków prawnych, a co za tym idzie organ administracji nie ma prawnej możliwości jego rozpatrzenia. Organ winien w takim przypadku wezwać stronę do uzupełnienia wniosku w trybie art Kpa. Ponadto ustalono, że w sprawie ROŚ w toku prowadzonego postępowania organ nie ustosunkował się do wniosków strony o zawieszenie a następnie o podjęcie postępowania, nie wydał stosownych postanowień, czyli faktycznie nie zawiesił postępowania, czym uchybił przepisom ustawy Kodeks postępowania administracyjnego. Zgodnie z treścią art Kpa o postanowieniu w sprawie zawieszenia albo podjęcia postępowania organ administracji publicznej zawiadamia strony, a dyspozycja wynikająca z 2 tego artykułu stanowi, że w przypadku zawieszenia postępowania na żądanie strony (art Kpa) organ pouczy ją o treści przepisu art Kpa. 2

3 Dodatkowo zgodnie z art. 103 Kpa zawieszenie postępowania wstrzymuje bieg terminów przewidzianych w kodeksie. W przywołanej sprawie w dniu 23 lipca 2013 r. złożono wniosek wszczynający postępowanie, a decyzja kończąca - zatwierdzająca projekt robót geologicznych została wydana w dniu 28 listopada 2013 r. W sprawie ROŚ do wniosku nie załączono oświadczenia o prawie do dysponowania nieruchomością, wymaganego zgodnie z treścią art. 80 ust. 2 ustawy Prawo geologiczne i górnicze. W aktach przedmiotowej sprawy nie znajduje się też informacja, czy osoba, która udzieliła pełnomocnictwa do udziału w postępowaniu przed Starostą w imieniu wnioskodawcy, miała do tego upoważnienie. Natomiast w decyzji zatwierdzającej projekt robót geologicznych nie określono terminu, na jaki został zatwierdzony projekt, wymagany art. 80 ust 6 ustawy. W sprawie ROŚ na wniosku nie została umieszczona data jego złożenia, a w treści decyzji kończącej postępowanie również nie określono terminu, na jaki został zatwierdzony projekt robót geologicznych. W zakresie postępowań dot. przyjęcia zgłoszeń projektów robót geologicznych obejmujących wyłącznie wiercenia w celu wykorzystania ciepła Ziemi ustalono: Przyjęcie ww. zgłoszeń Starosta realizuje w formie pism zawierających ewentualne uwagi i warunki wynikające z przepisów. W jednym przypadku została wydana decyzja wyrażająca sprzeciw na rozpoczęcie projektowanych robót. Decyzja spełniała wszystkie wymogi. W zakresie postępowań w celu wydania decyzji zatwierdzających dokumentacje hydrogeologiczne ustalono: Postępowania prowadzone były z zachowaniem terminów określonych w art. 35 Kpa, w przypadku 3 postępowań zostały wydane decyzje odmawiające zatwierdzenia dokumentacji, ponieważ nie spełniały wymogów ustawy Prawo geologiczne i górnicze. Sprawa prowadzona pod nr ROŚ została zakończona pismem o pozostawieniu wniosku bez rozpatrzenia, po wcześniejszym wezwaniu do uzupełnienia wniosku w zakresie braków formalnych w terminie 7 dni, w tym przedłożenia dokumentu o uzyskaniu prawa do korzystania z informacji geologicznej stanowiącej własność Skarbu Państwa. Należy podkreślić, że każdorazowo przed wezwaniem do uzupełnienia wymagana jest weryfikacja czy rzeczywiście uzupełnienie dotyczy wymogu formalnego czy też merytorycznego, na który należy przewidzieć termin dłuższy niż 7 dni, a w konsekwencji czy zakończenie postępowania może nastąpić pismem o pozostawieniu sprawy bez rozpatrzenia czy też decyzją odmawiającą zatwierdzenia dokumentacji. Należy wskazać, że wszystkie decyzje oraz z egzemplarze dokumentacji były przesyłane organom wskazanym w art. 80 ust. 8 i w art. 94 ustawy Prawo geologiczne i górnicze. W odniesieniu do decyzji wydawanych w przedmiocie przedłużenia koncesji na wydobywanie kopalin pospolitych nie wnosi się uwag. W odniesieniu do naliczania opłat eksploatacyjnych nie wnosi się uwag: Opłaty są naliczane i wnoszone prawidłowo. W przypadku przekroczenia terminu na wniesienie opłaty organ wzywa do uiszczenia należności. W odniesieniu do postępowania w sprawie wymierzenia podwyższonej opłaty eksploatacyjnej prowadzonego w związku z poszukiwaniem i wydobywaniem bursztynu bez wymaganego zatwierdzonego projektu robot geologicznych ustalono: 3

4 Na terenie powiatu puckiego decyzją zatwierdzającą projekt robót geologicznych dla rozpoznania złoża bursztynu legitymuje się jeden przedsiębiorca. Decyzję w tym zakresie, w dniu 15 lipca 2013 r. wydał Geolog Wojewódzki z upoważnienia Marszałka Województwa Pomorskiego (dalej Marszałka). W decyzji zostały wskazane numery działek, na które został zatwierdzony projekt robót dla rozpoznania złoża bursztynu. Z akt sprawy prowadzonej przez Starostę Puckiego pod numerem wynika, że legitymując się ww. decyzją Marszałka, w dniu 5 września 2013 r. prowadzono roboty geologiczne na innych działkach niż wskazane w decyzji, czyli de facto bez wymaganej decyzji zatwierdzającej projekt robót. Informację o nielegalnie prowadzonych robotach w celu wydobycia bursztynu powziął pracownik Urzędu Gminy Krokowa, potwierdził fakt naocznie i sporządził notatkę służbową z miejsca zdarzenia. Następnie pismem z dnia 13 września 2013 r. Wójt Gminy Krokowa zgłosił fakt nielegalnego poszukiwania bursztynu Marszałkowi, do pisma załączył notatkę służbową sporządzoną przez pracownika Urzędu Gminy, i tym samym pismem zawiadomił również wszystkie zainteresowane organy, w tym Ministra Środowiska, Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska, Starostę Puckiego oraz Komisariat Policji w Krokowej. Po przekazaniu zgodnie z kompetencją ww. sprawy przez Marszałka do Starosty Puckiego, organ ten słusznie wszczął postepowanie zgodnie z art. 140 ustawy Prawo geologiczne i górnicze w celu naliczenia opłaty podwyższonej w związku z nielegalnym poszukiwaniem bursztynu. Jednakże, pomimo upływu czasu do dnia kontroli, jak wynikało z ustnych wyjaśnień uzyskanych od Naczelnika Wydziału Rolnictwa i Ochrony Środowiska i akt sprawy, przedmiotowe postepowanie nie zostało formalnie zakończone. Następne zgłoszenia do Starosty Puckiego o prowadzeniu nielegalnych robót geologicznych w celu poszukiwania bursztynu na innych działkach skierował Komendant Straży Granicznej we Władysławowie pismem z dnia 27 lutego 2014 r., do którego załączył dokumentację fotograficzną i pismem z dnia 29 maja 2014 r. W obu przypadkach sprawcy, jako pracownicy firmy DAWOLA powoływali się na decyzję Marszałka z dnia 15 lipca 2013 r. zatwierdzającą projekt robót geologicznych dla rozpoznania złoża bursztynu wydaną firmie DAWOLA. W sprawie ww. zgłoszeń na następne działki nie zostały wszczęte przez Starostę odrębne postępowania w celu naliczenia opłaty podwyższonej w związku z nielegalnym poszukiwaniem bursztynu. Należy nadmienić, że pismem z dnia 3 grudnia 2013 r. Starosta przesłał do Komendy Powiatowej Policji w Pucku kserokopie posiadanych dokumentów, a następnie 7 stycznia 2014 r oryginały, wraz z informacją o braku możliwości prowadzenia dochodzenia w tej sprawie. Powyższe pismo do wiadomości zostało przesłane wszystkim zainteresowanym podmiotom, dodatkowo oddzielnym pismem z dnia 11 marca 2014 r. ww. informacja oraz o przekazaniu zgłoszenia z dnia 27 lutego i posiadanych materiałów została przesłana do Prokuratury Rejonowej w Pucku. Z akt wynika, że były również wcześniejsze zgłoszenia - pismo Wójta Gminy Krokowa z dnia 20 marca 2013 r. kierowane do Komisariatu Policji w Krokowej z powiadomieniem Starosty Puckiego. Uzyskane w trakcie kontroli wyjaśnienia wskazują, że lokalne organy nie wypracowały drogi umożliwiającej rozwiązanie istniejącego problemu nielegalnego poszukiwania bursztynu. Zdaniem Kontrolujących ustawa Prawo geologiczne i górnicze w treści art. 140 wskazuje sankcje za prowadzenie nielegalnie robót geologicznych bez zatwierdzonego projektu lub koncesji, które może organ nałożyć w postępowaniu administracyjnym, a mianowicie nałożenie decyzją administracyjną opłaty podwyższonej w wysokości 40 tysięcy zł za każdy rozpoczęty km 2 terenu objętego taką działalnością. W zakresie powyższego artykułu brak jest przepisów wykonawczych określających dodatkowe warunki prowadzenia postępowania. Należałoby zatem dokonać analizy posiadanych 4

5 dowodów uzyskanych wraz ze zgłoszeniem nielegalnej działalności, które byłyby podstawą do wydania takiej decyzji. Dodatkowo, ustawa Prawo geologiczne i górnicze przewiduje sankcje karne, których nałożenie pozostaje w gestii organów ścigania, bowiem zgodnie z treścią art. 176 ust. 1 kto bez wymaganej koncesji lub bez zatwierdzonego projektu robót geologicznych lub z naruszeniem określonych w nich warunków, wykonując działalność w zakresie poszukiwania lub rozpoznawania złóż kopalin albo poszukiwania lub rozpoznawania kompleksu podziemnego składowania dwutlenku węgla albo wydobywania kopalin ze złóż, wyrządza znaczną szkodę w mieniu lub poważną szkodę w środowisku, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3, a jeżeli wyżej opisany czyn jest dokonany bez wyrządzenia znacznej szkody w środowisku wówczas sprawcy grozi kara aresztu lub grzywny. IV. Zalecenia i wnioski: Przedstawiając powyższe ustalenia i oceny przekazuję następujące wnioski: 1. zasadnym jest prowadzenie szczegółowej weryfikacji wpływających wniosków o wszczęcie postępowania pod względem formalnym, w tym czy zostały złożone przez osobę upoważnioną do reprezentowania wnioskodawcy, 2. należy zwrócić uwagę na przestrzeganie przepisów Kpa w przypadku załatwiania wniosków o zawieszenie postępowania, jak również na konieczność wydawania decyzji kończących postępowania, zgodnie z zasadą praworządności, jeżeli jest ku temu podstawa prawna, 3. zasadnym jest zamieszczanie w uzasadnieniu wydanych decyzji odpowiednich informacji dot. prowadzonego postępowania, w tym uzasadniających dłuższy termin załatwiania sprawy, 4. należałoby podjąć działania w celu wypracowania wraz z lokalnymi organami skutecznej drogi umożliwiającej rozwiązanie problemu nielegalnego poszukiwania bursztynu. Jednocześnie zalecam: 1. Dokonanie ponownej wnikliwej analizy akt dotyczących postepowania, wszczętego przez Starostę Puckiego zgodnie z art. 140 ustawy Prawo geologiczne i górnicze w celu naliczenia opłaty podwyższonej w związku z nielegalnym poszukiwaniem bursztynu, prowadzonego pod numerem , w celu wydania odpowiedniej decyzji. Stosownej analizy i podjęcia decyzji wymagają również pozostałe zgłoszenia nielegalnego poszukiwania bursztynu przesłane Staroście. O podjętych działaniach i sposobie realizacji przedstawionego zalecenia proszę pisemną informację w terminie dwóch miesięcy od daty otrzymania niniejszego wystąpienia. przesłać (Podpis i pieczątka) WOJEWODA POMORSKI Ryszard Stachurski 5