109. Zakreśl poprawną odpowiedź na pytanie: Jaką część ludności świata stanowi ludność wiejska?

Transkrypt

1 IV. ROLNICTWO Znajomość faktów 109. Zakreśl poprawną odpowiedź na pytanie: Jaką część ludności świata stanowi ludność wiejska? a) niewielką część b) około połowy c) znacznie ponad połowę 110. Dokończ zdanie: Przyrodnicze warunki rozwoju rolnictwa w Polsce na tle świata określa się jako 1 p Zakreśl poprawne uzupełnienie zdania: Grunty orne zajmują... % powierzchni lądowej na Ziemi. 1 p. a) 10 b) 45 c) W Zakreśl zdania fałszywe. 2 p. a) W rolnictwie Indii przeważa intensywna, zmechanizowana uprawa roli. b) Tradycyjna uprawa ryżu w Azji jest pracochłonna, ale zasoby pracy są wystarczające dzięki dużej gęstości zaludnienia obszarów wiejskich. c) Głównym zadaniem rolnictwa tradycyjnego w Afryce jest produkcja żywności na potrzeby własne. d) Produkcja żywności na obszarach rolnictwa tradycyjnego w Afryce całkowicie zaspokaja potrzeby mieszkańców. e) Wysokie plony ryżu uzyskuje się dzięki korzystnym warunkom przyrodniczym i dużym nakładom pracy PW W miejscu kropek wpisz nazwy głównych roślin żywieniowych uprawianych na wymienionych obszarach. 2 p. a) Ameryka Łacińska...,... b) Indie...,..., c) Europa... d) strefa okołorównikowa... e) Australia W Zakreśl zdania prawdziwe. 2 p. a) Najlepsze gatunki włókna bawełny produkuje się w dolinie Nilu. b) Najwięcej juty uprawia się w Japonii. c) Len jest uprawiany w strefie umiarkowanej. d) Największe obszary zajmują plantacje w strefie umiarkowanej. e) W Indiach ryż uprawia się głównie na wyżynie Dekan. f) Indie należą do największych światowych producentów herbaty i juty. g) Na całym świecie szybko maleje liczba koczowników PW Na ilustracjach przedstawiono obszary uprawy trzech zbóż. Wybierz ich nazwy spośród wymienionych niżej i podpisz ilustracje. 2 p. kukurydza, proso, pszenica, ryż, żyto 1 p. 1

2 116. PW W miejscu kropek wpisz po dwa produkty chowu wymienionych zwierząt. 2 p. a) króliki... b) lamy... c) renifery... d) wielbłądy... e) drób... f) owce Uzupełnij zdanie. 1 p. W środowisku pierwotnym lasy zajmowały 60% lądowej powierzchni Ziemi. Na początku XXI w. zajmują jedynie... dawnego obszaru Uzupełnij opis wykresu, wpisując w miejsce kropek brakujące nazwy kontynentów. 1 p. A.. B.. 2

3 119. Uzupełnij opis wykresu, wpisując w miejsce kropek brakującą nazwę państwa i jego udział w światowych połowach organizmów morskich. 1 p Zakreśl poprawne uzupełnienia zdania. 1 p. Według norm FAO organizm dorosłego człowieka potrzebuje do normalnego funkcjonowania..., a także około... białka dziennie. a) 3000 kcal; 110 g b) 1750 kcal; 10 g c) 2400 kcal; 70 g 121. Uzupełnij zdanie. 2 p. Największe znaczenie w wyżywieniu ludności na świecie mają., a wśród nich:...,... i W Zakreśl poprawne zakończenie zdania: Spośród roślin alimentacyjnych największą zawartość białka mają 1 p. a) soja, fasola, groch. b) fasola, pszenica, żyto. c) ziemniaki, pszenica, pszenżyto. Znajomość terminów geograficznych 123. Napisz, co jest głównym zadaniem rolnictwa. 1 p Obok podanych terminów wpisz ich synonimy (według wzoru). 1 p. suburbia przedmieścia a) nomada... 3

4 b) irygacja... c) rośliny alimentacyjne Wyjaśnij, jak rozumiesz termin czynniki agroklimatyczne. 1 p Uzupełnij zdanie: 1 p. Produkcja rolnicza dzieli się na dwa rodzaje:... i Uzupełnij tabelę, wpisując litery W (wysokie) lub N (niskie). 2 p. Cechy Rolnictwo ekstensywne Rolnictwo intensywne Nakłady finansowe na 1 ha Nakłady pracy na 1 ha Zużycie nawozów sztucznych na 1 ha Zużycie środków ochrony roślin na 1 ha Plony 128. W miejscu kropek wpisz, jakie jest przeznaczenie produkcji w rolnictwie: 1 p. a) samozaopatrzeniowym... b) towarowym Wymień po trzy rośliny przemysłowe uprawiane: 2 p. a) na świecie b) w Polsce P Wyjaśnij różnicę znaczenia terminów rybołówstwo i marikultura. 3 p Wyjaśnij, jak rozumiesz termin rolnictwo towarowe. 2 p Podaj pełną polską lub angielską nazwę FAO. 2 p. 4

5 Znajomość zależności 133. Wyjaśnij, dlaczego duże nachylenie stoków jest niekorzystne dla rolnictwa. 2 p Zaproponuj po jednym działaniu zwiększającym produkcję rolniczą: 2 p. a) gdy rolniczo wykorzystuje się niewielką część obszaru... b) gdy wszystkie obszary o warunkach korzystnych dla rolnictwa są już zagospodarowane Uzasadnij stwierdzenie, że wysokość plonów pszenicy może służyć do porównywania intensywności rolnictwa na świecie. 2 p Wymień czynniki kształtujące popyt na produkty rolnictwa ekologicznego. 2 p Wymień dwie cechy środowiska przyrodniczego sprzyjające pasterstwu. 2 p Uzupełnij tabelę. 2 p. Religia Islam Judaizm Hinduizm Przykład kraju Rodzaj mięsa niespożywany ze względów religijnych 139. Wyjaśnij zależności między chemiczną degradacją gleby a wysokością plonów. 2 p. 5

6 Dostrzeganie i formułowanie prawidłowości 140. P Uzupełniając tabelę, wykaż, że zarówno rolnictwo ekstensywne, jak i rolnictwo intensywne mają zalety i wady. 2 p. Typ rolnictwa Zalety Wady Rolnictwo ekstensywne Rolnictwo intensywne 141. PW Uzupełnij tabelę, wpisując po dwie wady i zalety rolnictwa zachodnioeuropejskiego. 2 p. Wady Zalety 142. W Wykaż, że rolnictwo intensywne nie musi być zmechanizowane. 2 p. Znajomość teorii 143. Uzupełnij tabelę, wpisując po dwie cechy poszczególnych typów rolnictwa oraz po dwa przykłady regionów lub krajów, w których przeważają te typy rolnictwa. 3 p. Typ rolnictwa Cechy Kraje lub regiony Rolnictwo pierwotne Rolnictwo tradycyjne Rolnictwo rynkowe Rolnictwo uspołecznione 6

7 Odczytywanie, interpretowanie i przetwarzanie informacji 144. Posługując się informacjami podanymi w tabeli, przedstaw w formie graficznej strukturę użytkowania ziemi na świecie. 2 p. Rodzaj gruntu 2007 Użytki rolne 38,2 W tym: grunty orne sady łąki i pastwiska 10,5 0,2 27,5 Lasy 27,5 Pozostałe 34,3 Ogółem 100, Rozpoznaj na mapie Wartość produkcji na 1 osobę pracującą w rolnictwie kraje, w których rolnictwo jest wysoko zmechanizowane i wymień nazwy siedmiu z nich. 2 p. 7

8 146. PW Wykorzystując informacje zamieszczone w tabeli, odpowiedz na pytania. 4 p. A. W których kolumnach tabeli podano informacje służące odróżnieniu rolnictwa intensywnego od ekstensywnego? B. W których kolumnach znajdują się informacje służące odróżnieniu rolnictwa zmechanizowanego od niezmechanizowanego? C. W której grupie krajów praca rolnika jest najwydajniejsza? D. W której grupie krajów osiąga się największą wydajność z jednostki powierzchni? Budowanie prostych modeli 147. Uzupełnij schemat, wpisując w miejscu kropek przykłady wpływu produkcji roślinnej na produkcję zwierzęcą oraz produkcji zwierzęcej na produkcję roślinną. 2 p Uzupełnij schemat przedstawiający czynniki wpływające na wielkość połowów, wpisując w prostokąty odpowiednie litery. 2 p. A. zasobność łowiska B. ilość światła docierającego do wody C. ilość substancji odżywczych w wodzie D. tempo rozmnażania się organizmów 8

9 Uogólnianie treści geograficznych 149. W Stanach Zjednoczonych w rolnictwie pracuje tylko 2% ogółu zatrudnionych, a w całym sektorze gospodarki żywnościowej kilkanaście razy więcej. W której grupie krajów jest podobnie? Uzasadnij odpowiedź. 2 p W Polsce spożycie ryb wynosi 5 kg na osobę rocznie, w Japonii ponad 30 kg. Wymień dwa czynniki, które Twoim zdaniem wpływają na tę różnicę. 2 p Korzystając z wykresów, sformułuj dwa wnioski dotyczące udziału statków polskich w połowach morskich na świecie w drugiej połowie XX w. 2 p. 9

10 Zastosowanie wiedzy w rozwiązywaniu zadań praktycznych 152. W Oblicz powierzchnię prostokątnego sadu o wymiarach 100 m na 200 m. Wynik podaj w hektarach. Zapisz obliczenia. 2 p. Obliczenia:... Powierzchnia sadu: W Indiach na 1 osobę przypada 0,17 ha gruntów ornych. Podaj tę wartość w m 2. Zapisz obliczenia. 2 p. Obliczenia:... Powierzchnia gruntów ornych na 1 osobę: W W 2008 r. w Polsce na powierzchni 549 tys. ha wyprodukowano 10,462 mln t ziemniaków. Oblicz wysokość plonów w dt/ha (1 t = 10 dt). Zapisz obliczenia. 2 p. Obliczenia:... Plony: W Lesistość to procentowy udział powierzchni lasów w ogólnej powierzchni danego obszaru. Oblicz lesistość województwa mazowieckiego, znając jego powierzchnię ogólną ( km 2 ) i powierzchnię zalesioną (7843 km 2 ) 1 p. Obliczenia:... Lesistość: Uzupełnij zdanie. 1 p. Aby dostarczyć organizmowi właściwą ilość białka, wegetarianie powinni spożywać produkty roślinne takie jak Wymień cechy tkanin z włókien naturalnych i sztucznych, które sprawiają, że odzież z nich wyprodukowana jest odpowiednia w podanych warunkach pogodowych. 1 p. Elementy pogody Tkanina Zalety Wysoka temperatura powietrza, duże nasłonecznienie Umiarkowana temperatura powietrza, deszcz, wiatr z włókna naturalnego z włókna sztucznego Wyjaśnianie przyczyn, przebiegu i skutków zjawisk i procesów 158. Wymień korzyści poprawiania naturalnej żyzności gleby i związane z tym koszty. 2 p. Korzyści Koszty 159. W Zakreśl przyczynę degradacji gleb występującą powszechnie w krajach biednych. 1 p. 10

11 a) stosowanie środków ochrony roślin b) nawożenie mineralne c) nadmierny wypas d) kwaśne opady 160. Zakreśl wszystkie spośród wymienionych przyczyn szybkiego wzrostu antropopresji, które występują na obszarach ekstensywnego rolnictwa tradycyjnego w krajach biednych. 2 p. a) szybki rozwój przemysłu i usług b) pojawianie się nowych potrzeb c) szybki wzrost liczby ludności d) brak wiedzy o nowych metodach uprawy roli 161. Uzasadnij stwierdzenie, że rolnictwo ekologiczne jest oznaką nowoczesnego gospodarowania mimo niskiej w porównaniu z rolnictwem uprzemysłowionym wydajności. 2 p Wymień jeden główny czynnik przyrodniczy decydujący o korzystnych lub niekorzystnych warunkach rozwoju rolnictwa na obszarach oznaczonych na mapie literami A D. 2 p. A B C D Wymień czynniki, które mogą zniechęcać do mechanizacji rolnictwa na obszarach gęsto i słabo zaludnionych. 2 p. Obszary gęsto zaludnione: Obszary słabo zaludnione:... 11

12 Wyjaśnij, dlaczego chów bydła nie występuje: 2 p. a) na obszarach o stale niskiej temperaturze powietrza... b) w strefie lasów równikowych Wskaż, która kotlina jest bardziej zagrożona powodzią: ta, której stoki są porośnięte lasem, czy ta, której stoki zajmują pola uprawne. Uzasadnij odpowiedź. 2 p W Wymień dwie przyczyny dużego znaczenia pszenicy w wyżywieniu ludności świata. 2 p Wyjaśnij związek między starzeniem się ludności pracującej w rolnictwie a wielkością produkcji rolniczej. 2 p. Dostrzeganie problemów i proponowanie rozwiązań w skali lokalnej 168. Przedstaw w tabeli argumenty przemawiające za pozostawaniem młodych ludzi w rolnictwie i argumenty przemawiające za podjęciem pracy poza rolnictwem. 2 p. Argumenty przemawiające za pozostaniem w rolnictwie Argumenty przemawiające za podjęciem pracy poza rolnictwem 169. Oceń możliwości rozwoju rolnictwa ekologicznego w regionie, w którym mieszkasz. 2 p. 12

13 Dostrzeganie problemów i proponowanie rozwiązań w skali globalnej 170. Wymień trzy zagrożenia zdrowia ludzi, które są skutkiem uprzemysłowienia rolnictwa. 2 p Uzasadnij prawdziwość stwierdzenia: Najgorzej odżywiają się ludzie najbiedniejsi i najbogatsi. 3 p. Dostrzeganie problemów w różnych skalach czasowych 172. Zwięźle uzasadnij prawdziwość stwierdzenia: Bardziej pomożesz głodnemu, dając mu wędkę zamiast ryby. 3 p Wymień skutki wycinania lasów i oceń je. 3 p. Skutki odczuwane tuż po wycięciu lasu: Skutki odczuwane później:... Ocena:. 13