CENTRALE WENTYLACYJNO KLIMATYCZNE DOKUMENTACJA TECHNICZNO-RUCHOWA

Transkrypt

1 CENTRALE WENTYLACYJNO KLIMATYCZNE DOKUMENTACJA TECHNICZNO-RUCHOWA

2 CENTRALE WENTYLACYJNO-KLIMATYZACYJNE STANDARDOWE ERATO CENTRALE WENTYLACYJNO-KLIMATYZACYJNE DACHOWE TAMPA CENTRALE WENTYLACYJNO-KLIMATYZACYJNE BASENOWE KALIOPE CENTRALE WENTYLACYJNO-KLIMATYZACYJNE GARAśOWE QUANTICO CENTRALE WENTYLACYJNO-KLIMATYZACYJNE HIGIENICZNE AIRMEDIC WIELKOŚĆ 0 12 Firma Dospel zastrzega sobie prawo do wprowadzenia zmian. 1

3 CENTRALE WENTYLACYJNO KLIMATYCZNE DOKUMENTACJA TECHNICZNO-RUCHOWA Niniejsza dokumentacja winna być przechowywana u uŝytkownika! W przypadku niestosowania warunków podanych w dokumentacji wygasa prawo gwarancji. Firma Dospel nie ponosi odpowiedzialności za skutki niezgodnego z przeznaczeniem zastosowania urządzenia. Więcej: 2

4 Spis treści 1. Wstęp 1.1. Wprowadzenie 1.2. Zastosowanie 1.3. Budowa central 1.4. Strona wykonania 2. Sposoby transportu i przechowywania 3. Usytuowanie i montaŝ 3.1. Wybór miejsca posadowienia 3.2. Łączenie bloków central 3.3. Podłączenie kanałów wentylacyjnych 3.4. Podłączenie wymienników ciepła 3.5. Odprowadzenie kondensatu 3.6. Podłączenie instalacji elektrycznej 4. Czynności przygotowawcze do rozruchu 4.1. Instalacje elektryczne 4.2. Nagrzewnice elektryczne 4.3. Nagrzewnice wodne lub glikolowe 4.4. Chłodnice freonowe, wodne i glikolowe 4.5. Filtry 4.6. Wymiennik krzyŝowy 4.7. Wymiennik obrotowy 4.8. Zespół wentylatorowy 5. Pierwsze uruchomienie 6. Eksploatacja i konserwacja 6.1. Filtry 6.2. Nagrzewnica wodna lub glikolowa 6.3. Nagrzewnica elektryczna 6.4. Chłodnica wodna lub glikolowa 6.5. Chłodnica freonowa 6.6. Wymiennik krzyŝowy 6.7. Wymiennik obrotowy 6.8. Przepustnice 7. Bezpieczeństwo uŝytkowania 8. Pomiar kontrolny parametrów pracy 3

5 Wstęp 1.1. Wprowadzenie Mamy przyjemność polecić Państwu centrale wentylacyjno-klimatyzacyjne firmy DOSPEL. Dostępne są one w wykonaniu standardowym, dachowym, basenowym, garaŝowym oraz higienicznym. Niniejsza Dokumentacja Techniczno-Ruchowa odnosi się do central o wielkości od 0 do 12.5 oraz zakresie wydatków od 1500 do m3/h. Przed przystąpieniem do montaŝu, eksploatacji oraz wszelkich zabiegów konserwacyjnych, naleŝy szczegółowo zapoznać się z niniejszą instrukcją i dostosować się do wszystkich wytycznych, jakie nakazuje firma DOSPEL. NaleŜy równieŝ pamiętać, iŝ instrukcja obsługi musi być dostępna dla słuŝb serwisowych i znajdować się zawsze w pobliŝu centrali. Uwaga: DOSPEL Sp. z o.o. zastrzega sobie prawo do wprowadzenia zmian danych technicznych i konstrukcyjnych Zastosowanie Centrale wentylacyjno-klimatyzacyjne to typoszereg urządzeń, których nowoczesna konstrukcja pozwala na tworzenie róŝnych opcji poprzez wielowariantowe łączenie podzespołów realizujących dowolny proces obróbki powietrza. Połączone podzespoły funkcyjne są zgrupowane we wspólnej obudowie, dzięki czemu udało się ograniczyć straty ciepła poprzez znaczne zmniejszenie liczby mostków cieplnych. Centrale firmy DOSPEL oprócz wentylacji zapewniają równieŝ obróbkę powietrza polegającą na ogrzewaniu, chłodzeniu, osuszaniu lub nawilŝaniu powietrza zgodnie z potrzebami uŝytkowników. Dostępne są takŝe róŝne formy odzysku energii oraz wariant tłumienia hałasu. Typoszereg central wentylacyjno-klimatyzacyjnych charakteryzuje szeroki przedział wydajności powietrza m3/h, co umoŝliwia ich zastosowanie zarówno w małych obiektach jak i budynkach o duŝej kubaturze typu: hale przemysłowe, centra handlowe, hale widowiskowe czy obiekty uŝyteczności publicznej. 4

6 1.3. Budowa central Konstrukcja szkieletowa central standardowych i dachowych wykonana jest z profili aluminiowych, które połączone są naroŝnikami z poliamidu. Rozwiązanie takie sprawia, Ŝe jest ona zwarta i stabilna. W centralach przeznaczonych do pracy w niskich temperaturach zastosowano profile z wkładkami termicznymi, zapobiegającymi wykraplaniu wilgoci. Dodatkową sztywność konstrukcji zapewnia rama montaŝowa wykonana z profili stalowych bądź aluminiowych. Obudowy central wykonywane są z płyt warstwowych, wypełnionych sztywną pianką poliuretanową lub na Ŝyczenie klienta - wełną mineralną. Płyty są obustronnie pokryte blachą ocynkowaną. Grubość płyt zewnętrznych w zaleŝności od wielkości centrali wynosi od 25 do 35 mm i zapewnia doskonała izolację termiczną i akustyczną. Pracę central wentylacyjno-klimatyzacyjnych firmy DOSPEL w optymalnych zakresach zapewniają systemy automatycznej regulacji i sterowania procesami uzdatniania powietrza oraz płynna regulacja wydajności wentylatorów. Centrale w wykonaniu wewnętrznym, określane jako standardowe, przeznaczone są do pracy w pomieszczeniach takich jak: maszynownie, garaŝe, piwnice itp. W związku z tym spełniają rygorystyczne wymagania akustyczne. Decydując się na montaŝ tego typu central naleŝy przewidzieć odpowiednią ilość miejsca na obsługę i serwis. Centrale w wykonaniu dachowym wyposaŝone są w daszek, czerpnie i wyrzutnie. Daszek stanowi zabezpieczenie przed opadami atmosferycznymi, zaś jego wyprofilowanie oraz wykonanie zapobiega gromadzeniu się wody i przeciekom. Konstrukcja czerpni i wyrzutni powietrza, zaopatrzonych w odkraplacze oraz drobną siatkę, uniemoŝliwia przedostawanie się do wnętrza central wody opadowej, zanieczyszczeń mechanicznych, gryzoni i ptaków. Doprowadzenie czynnika do nagrzewnicy czy chłodnicy oraz odprowadzenia kondensatu odbywa się dołem. W celu ochrony przed wpływem warunków atmosferycznych, wszystkie podzespoły automatyki oraz przepustnice umieszczone są wewnątrz central. 5

7 1.4. Strona wykonania Oferowane centrale wentylacyjno-klimatyzacyjne produkowane są w wykonaniu prawym oraz lewym. Stronę wykonania określa się w zaleŝności od kierunku przepływu powietrza w stosunku do strony serwisowej. Wskazuje ona lokalizację drzwi inspekcyjnych, króćców przyłączeniowych wymienników, odprowadzenia skroplin. - prawa patrząc zgodnie z kierunkiem przepływu, strona obsługowa występuje po prawej stronie - lewa patrząc zgodnie z kierunkiem przepływu, strona obsługowa występuje po lewej stronie *w przypadku central nawiewno-wywiewnych w oznakowaniu stosuje się oznaczenie zarówno dla części nawiewnej i wyciągowej. Rys. 1.1 Strona wykonania central 6

8 2. Sposoby transportu i przechowywania Centrale wentylacyjno-klimatyzacyjne są dostarczane na miejsce instalacji w całości bądź na specjalne Ŝyczenie Klienta w postaci zespołów sekcji, montowanych bezpośrednio na danym obiekcie. Wszystkie modele central naleŝy transportować w taki sposób, w jaki są określone do pracy pamiętając jednocześnie o tym, iŝ nie moŝna składować bloków jednych na drugich (ze względu na moŝliwe uszkodzenia mechaniczne nie objęte gwarancją producenta). Pomimo, iŝ kaŝde urządzenie na czas transportu jest zabezpieczone folią oraz styropianowymi naroŝnikami naleŝy zachować szczególną ostroŝność zarówno podczas transportu jak i samego rozładunku. W zaleŝności od wielkości, a tym samym cięŝaru centrali (wszystkie potrzebne informacje są zamieszczone na tabliczkach znamionowych) rozładunek moŝemy dokonać przy uŝyciu wózka widłowego bądź dźwigu. Centrale, które są przewidziane do transportu za pomocą wózka widłowego (Rys 2.1 a) są dodatkowo wyposaŝone w drewniane belki, które przykręcone do ramy bloku centrali zapewniają jej stabilność podczas rozładunku i chronią przed uszkodzeniami mechanicznymi. Gdy transport urządzenia odbywa się za pomocą dźwigu, naleŝy pamiętać o zachowaniu wszystkich obowiązujących przepisów bezpieczeństwa. Ułatwienie dla transportu z wykorzystaniem dźwigu stanowią specjalnie w tym celu wykonane w ramach wzdłuŝnych otwory. Aby nie doszło do uszkodzenia boków urządzenia naleŝy powyŝej centrali zastosować rozpórki zabezpieczające, których długość w kaŝdym przypadku musi być większa od największego wymiaru poprzecznego. (Rys 2.1b) 7

9 Rys 2.1a Transport przy uŝyciu wózka widłowego Rys 2.1b Transport przy uŝyciu dźwigu 8

10 Po dostarczeniu określonego modelu centrali na miejsce przeznaczenia naleŝy dokonać oględzin (czy nie doszło do uszkodzenia opakowania lub elementu centrali, czy wszystkie króćce są dostatecznie zabezpieczone na czas składowania, itp.) oraz sprawdzić kompletność dostarczonej centrali oraz dołączanej dokumentacji. Za miejsce składowanie mogą słuŝyć obiekty, które spełniają podstawowe wymagania określone poniŝej: - brak oddziaływania opadów atmosferycznych, - temperatura powietrza oc, wilgotność względna do 80% przy 20oC, - brak oddziaływania substancji agresywnych, gazów, pyłów, które ze względu na swoje własności chemiczne mogą wpływać korodująco na urządzenie bądź jego elementy. Wszystkie uszkodzenia, które powstały poprzez niewłaściwy transport, rozładunek lub składowanie nie są objęte gwarancją producenta! 9

11 3. Usytuowanie i montaŝ Posadowienie centrali na dokładnie wypoziomowanej betonowej wylewce moŝna wykonać na dwa róŝne sposoby. MoŜna zabetonować w posadzce ramę stalową, na której będzie umieszczona centrala, bądź wykonać specjalną konstrukcję. Samo wypoziomowanie fundamentu, ramy bądź konstrukcji stalowej jest niewystarczające. NaleŜy pamiętać równieŝ o odpowiedniej wytrzymałości elementów, które będą stanowić podłoŝe dla montowanej centrali (obliczeń wytrzymałościowych powinna dokonać osoba posiadająca odpowiednie kwalifikacje). Bardzo waŝna z punktu technicznego jest wysokość posadowienia centrali. W przypadku, gdy urządzenie wyposaŝone jest w syfony do odpływu kondensatu z odpowiednich sekcji naleŝy wziąć pod uwagę wymaganą wysokość pomiędzy centralką a podłoŝem. W niektórych sytuacjach konieczne moŝe być wykonanie wgłębienia, aby zachować odpowiednią wysokość umoŝliwiającą zamontowanie syfonu. NaleŜy zwrócić uwagę na róŝnice pomiędzy wysokością centrali a wysokością komory nawilŝania, i w razie konieczności pod samą sekcję nawilŝania przygotować odpowiednią posadzkę korygującą tę róŝnicę lub posadowić centralę na ramie odpowiedniej wysokości. 10

12 11 Rys. 3.1 Sposób montaŝu centrali do podłoŝa

13 3.1. Wybór miejsca posadowienia Przed samym posadowieniem centrali w pierwszej kolejności naleŝy wziąć pod uwagę kilka zasad poprawnego montaŝu: - centrala powinna być umieszczona w danej przestrzeni w taki sposób, aby podłączenie instalacji (rurociągi, tory kablowe, kanały wentylacyjne) nie powodowało utrudnień w dostępie do płyt inspekcyjnych, - między stroną obsługową centrali a wszelkimi ograniczeniami pomieszczenia (filary, ściany, itp.) powinna być zapewniona odpowiednia ilość wolnego miejsca, aby sam montaŝ, eksploatacja oraz przeglądy serwisowe bądź naprawcze przebiegały sprawnie i bez zakłóceń. Rys. 3.2 Lokalizacja centrali B min. 0,8xB min. 1,2xB Strona obsługowa 12

14 3.2. Łączenie bloków central Przed zakotwiczeniem central dostarczonych ze względów transportowych w częściach składowych naleŝy połączyć i uszczelnić rozdzielone sekcje za pomocą wkrętów samowiercących poprzez belki wewnętrzne zgodnie z rysunkiem. W centralach w wykonaniu dachowym, dostarczanych w częściach montaŝu zadaszenia dokonuje się dopiero po połączeniu bloków centrali i jej zakotwiczeniu. Do uszczelnienia naleŝy uŝyć materiałów uszczelniających dostarczonych wraz z centralą. Rys. 3.3a Łączenie dachu 13

15 Rys. 3.3b Łączenie części nawiewnej z wywiewna w centralach nałoŝonych. Ramy aluminiowe centrali Wkręty samowiercące Kształtownik z blachy 14

16 3.3. Podłączenie kanałów wentylacyjnych Kanały wentylacyjne łączy się z centralą za pośrednictwem połączeń elastycznych, które zapobiegają przenoszeniu się drgań wentylatora na kanał oraz niwelują ewentualne niewielkie błędy w rozmieszczeniu przewodów instalacji i centrali. Kołnierze kanałów oraz połączeń elastycznych łączy się za pomocąśrub. Przewody instalacji wentylacyjnej muszą mieć zapewnione własne elementy zawieszenia lub wsparcia, tak aby nie przenosiły własnych obciąŝeń na centralę. Zewnętrzne ramki króćców elastycznych wyposaŝone są w przewody uziemiające łączące masę obudowy centrali z masą kanałów wentylacyjnych. Istotne jest równieŝ, aby sposób prowadzenia kanałów wentylacyjnych w pobliŝu centrali był moŝliwie najprostszy, a kształtki nie zaburzały przepływu strumienia powietrza. Zapobiega to powstawaniu hałasu w instalacji wentylacyjnej Podłączenie wymienników ciepła Podłączenie króćców nagrzewnic i chłodnic do instalacji wodnych powinno przebiegać w sposób uniemoŝliwiający zniszczenia mechaniczne wymienników na skutek występujących napręŝeń. W celu uniknięcia skutków rozszerzalności liniowej rurociągów naleŝy zastosować kompensację. Niedopuszczalne jest prowadzenie instalacji czynnika zasilającego wymiennik w sposób obciąŝający króćce nagrzewnicy lub chłodnicy. Łącząc wymiennik z instalacją wodną naleŝy kontrować króciec wymiennika kluczem, aby nie spowodować uszkodzenia kolektora. Zaleca się stosowanie kulowych zaworów odcinających przed i za wodnymi wymiennikami ciepła w celu ułatwienia ewentualnego demontaŝu bez potrzeby usuwania czynnika z instalacji. UWAGA! Przepływ czynnika powinien się odbywać w przeciwprądzie w stosunku do kierunku przepływu powietrza. 15

17 Rys. 3.4 Sposób podłączenia wymiennika wodnego a) wykonanie prawe, b) wykonanie lewe Wykonanie prawe (P) Wykonanie lewe (L) powrót zasilanie Przeplyw powietrza Przeplyw powietrza zasilanie powrót 16

18 Obiegi hydrauliczne. Zawory dostarczane z automatyką DOSPEL PROFESSIONAL mogą być stosowane tylko w układach mieszających. PoniŜsze schematy są tylko przykładowe, bez szczegółów instalacji. Układ z zaworem mieszającym i pompą w obiegu wtórnym (regulacja jakościowa): Układ z zaworem mieszającym i pompą w obiegu pierwotnym (regulacja ilościowa): 17

19 Układ z zaworem mieszającym, pompa w obiegu pierwotnym i wtórnym (regulacja jakościowa). Układ ten jest korzystny poniewaŝ nie zaburza przepływu w obiegu pierwotnym (strumienie czynnika w obu obiegach są stałe). 18

20 Średnice króćców przyłączeniowych wodnych wymienników ciepła zestawiono w tabeli UWAGA! Doboru elementów układu hydraulicznego, jak równieŝ montaŝ i uruchomienie, powinna przeprowadzić firma mająca odpowiednie doświadczenie i wiedzę z zakresu hydrauliki i ogrzewnictwa. Firma Dospel nie ponosi odpowiedzialności za niedogrzewanie powietrza, spowodowane nieprawidłową konfiguracją i podłączeniem układu hydraulicznego central. 19

21 3.5. Odprowadzenie kondensatu Tace ociekowe występujące w sekcjach chłodzenia i odzysku ciepła (wymiennik krzyŝowy i obrotowy) wyposaŝone są w króćce odprowadzające kondensat na zewnątrz centrali. Do króćca odpływowego naleŝy podłączyć syfon, który umoŝliwi odprowadzenie skroplin przy zróŝnicowanym ciśnieniu wewnątrz sekcji oraz ciśnieniu otocznia. Syfon i odpływ kondensatu musi być zabezpieczony przed zamarzaniem. W centralach stosowane są dwa typy syfonów: - kulowy Rys. 3.4a h H - klasyczny (sekcje pracujące w warunkach nadciśnienia) Rys. 3.4b 20

22 Wymiar H syfonu zaleŝy od róŝnicy ciśnień na zewnątrz oraz wewnątrz sekcji, z której skropliny są odprowadzane. Ciśnienie całkowite wentylatora [Pa] < Wymiar H [mm] Wymiar h [mm] Podłączenie instalacji elektrycznej Podłączenia instalacji elektrycznej powinna wykonywać osoba uprawniona. Wszelkich podłączeń dokonać naleŝy na podstawie Dokumentacji Techniczno-Rozruchowej Układu Automatyki. 21

23 4. Czynności przygotowawcze do rozruchu Przed przystąpieniem do eksploatacji centrali wentylacyjno-klimatyzacyjnej wymagane jest przeprowadzenie jej rozruchu. NaleŜy przy tym pamiętać, iŝ moŝe go dokonać jedynie odpowiednio wykwalifikowany i przeszkolony personel. Przed przystąpieniem do czynności rozruchowych centrali konieczne jest dokładne zapoznanie się z instrukcjami i schematami podłączeń zawartymi w Dokumentacji Techniczno-Rozruchowej oraz zrealizowanie następujących czynności: a) sprawdzenie czy centrala jest posadowiona w prawidłowy sposób, b) sprawdzenie czy instalacja oraz wszelkie podłączenia urządzeń wentylacyjnych z siecią są wykonane w sposób prawidłowy, c) sprawdzenie prawidłowości wszystkich podłączeń hydraulicznych, chłodniczych i elektrycznych do odpowiednich sekcji centrali, d) sprawdzenie czy wszystkie urządzenia wymagające doprowadzenia energii elektrycznej są odpowiednio okablowane i wykazują gotowość do pracy, e) sprawdzenie czy pomieszczenie w którym zostało zainstalowane urządzenie zostało dokładnie posprzątane, a wnętrze centrali nie zawiera Ŝadnych niepotrzebnych ciał obcych które mogłyby doprowadzić do awarii, f) sprawdzenie poprawności montaŝu syfonów oraz instalacji odpływu skroplin (jeŝeli takie występują), g) sprawdzenie poprawności montaŝu elementów automatyki, h) sprawdzenie stanu elementów centrali, elementów automatyki oraz wszelkich instalacji zasilających (ewentualne uszkodzenia w trakcie prac montaŝowych). 22

24 4.1. Instalacje elektryczne Przed uruchomieniem koniecznie naleŝy zweryfikować poprawność podłączenia instalacji elektrycznej oraz zabezpieczeń wszystkich zastosowanych w wentylatorze odbiorników energii elektrycznej, zgodnie z posiadanymi (dostarczonymi przez producenta) schematami elektrycznymi Nagrzewnice elektryczne Dokonać korekty podłączenia grzałek elektrycznych zgodnie z dostarczonym schematem oraz sprawdzić czy grzałki nie są uszkodzone lub zabrudzone. Pamiętać, iŝ nie mogą się one stykać z Ŝadnym elementem umieszczonym wewnątrz sekcji centrali Nagrzewnice wodne lub glikolowe W pierwszej kolejności naleŝy dokonać sprawdzenia prawidłowości podłączenia rurociągów (zasilanie/odpływ), a następnie stanu lamelek nagrzewnicy. Kolejno skorygować nastawę termostatu przeciwzamroŝeniowego (fabryczna wartość 4oC) oraz trwałość przylegania kapilary do powierzchni nagrzewnicy. Zawór regulujący pracę nagrzewnicy musi być zamontowany w taki sposób, aby zachować zgodność z umieszczonymi na jego obudowie oznaczeniami Chłodnice freonowe, wodne i glikolowe W chłodnicach w pierwszej kolejności naleŝy sprawdzić szczelność oraz poprawność podłączenia rurociągów czynnika, a następnie stan lamelek. Kolejno naleŝy przejść do weryfikacji ustawienia odkraplacza względem kierunku przepływu powietrza oraz prawidłowości zamontowania syfonu Filtry W przypadku filtrów kieszeniowych naleŝy usunąć folię stanowiącą zabezpieczenie dla elementu filtracyjnego. Kolejno sprawdzić poprawność zamocowania filtrów, ich szczelność oraz stan ogólny (m.in. czystość). Dalej ustawić dopuszczalny końcowy spadek ciśnienia statycznego na presostacie (o ile jest zamontowany). Jako, Ŝe wartości te są róŝne w zaleŝności od rodzaju zastosowanego filtra, stąd naleŝy sprawdzić parametry z poniŝej zamieszczoną tabelką. 23

25 Klasa filtra EU 3 EU 4 EU 5 EU 7 EU 9 Końcowy opór filtra [Pa] Wymiennik krzyŝowy W wymienniku krzyŝowym naleŝy sprawdzić stan płyt urządzenia, czy nie znajdują się na jego powierzchniach jakiekolwiek zanieczyszczenia oraz czy nie ma uszkodzeń mechanicznych. Następnie naleŝy dokonać sprawdzenia poprawności działania przepustnicy umieszczonej na wymienniku krzyŝowym oraz przepustnicy sterującej by-pass em, która powinna być zamknięta przed uruchomieniem centrali. Skorygować zamocowanie odkraplacza w stosunku do kierunku przepływu powietrza, a następnie prawidłowość zamontowania i droŝność syfonu Wymiennik obrotowy Obrotowy wymiennik odzysku ciepła przed uruchomieniem powinien być poddany gruntowemu sprawdzeniu. W pierwszej kolejności naleŝy dokonać oględzin powierzchni wymiennika, czy nie doszło do jakichkolwiek uszkodzeń mechanicznych, które wywarłyby wpływ na jego sprawność i szczelność. Następnie sprawdzamy poprawność połączeń elektrycznych, obroty wymiennika oraz prawidłowość montaŝu (wirnik wymiennika nie moŝe ocierać o jakiekolwiek elementy będące źródłem oporów). 24

26 4.8. Zespół wentylatorowy Sekcja wentylatorowa powinna być poddana dokładnemu sprawdzeniu przed przystąpieniem do uruchomienia centrali. Jako pierwsze naleŝy sprawdzić czy z wnętrza sekcji oraz z najbliŝszego otoczenia centrali zostały usunięte wszelkie niepotrzebne przedmioty (zarówno zabezpieczenia transportowe jak i urządzenia wykorzystane podczas montaŝu). KaŜde niedopatrzenie moŝe spowodować uszkodzenie centrali w momencie zassania przedmiotu lub jego wyrzucenia z jej środka. Wirnik wentylatora musi obracać się swobodnie i w Ŝadnym wypadku nie moŝe ocierać o części obudowy. Następnie naleŝy sprawdzić: - poprawność podłączenia elektrycznego (zgodność ze schematami), - poprawność podłączenia silnika wentylatora (napięcie panujące w sieci musi być takie samo jak to określone na tabliczce silnika), - poprawność podłączenia przewodu uziemiającego (gdy zespół wentylatorowy został wyposaŝony w amortyzatory gumowe), - poprawność obrotów silnika (musi odpowiadać kierunkowi strzałki umieszczonej na obudowie wentylatora). Gdy wirnik obraca się w odwrotną stronę naleŝy zmienić ze sobą fazy w puszce zaciskowej silnika, - prawidłowość zainstalowania amortyzatorów w sekcji wentylatorowej, - prawidłowość zamocowania wszystkich przewodów w sekcji wentylatora, JeŜeli wszystkie powyŝsze wytyczne zostały spełnione moŝna zamknąć wszystkie drzwi centrali. NaleŜy pamiętać, Ŝe praca centrali, gdy otwarte są drzwi rewizyjne moŝe trwać jedynie przez kilka sekund, dająca moŝliwość sprawdzenia poprawności działania sekcji wentylatorowej. 25

27 5. Pierwsze uruchomienie Przygotowanie central do rozruchu oraz sam proces rozruchu moŝe być przeprowadzony tylko i wyłącznie przez odpowiednio wyszkolony i posiadający kwalifikację personel. W pierwszej kolejności naleŝy na wlocie do urządzenia przymknąć przepustnicę regulacyjną. Czynność ta musi zostać bezwzględnie spełniona z powodu moŝliwego przeciąŝenia oraz uszkodzenia silnika wentylatora. W chwili, gdy wentylator pracuje bez zastrzeŝeń (nie występują trzaski, tarcie, itp.) naleŝy stopniowo otwierać przepustnicę badając jednocześnie wydatek powietrza w wykonanej wcześniej instalacji oraz natęŝenie prądu, jakie pobierają silnik/silniki. W sytuacji, gdy centrala posiada własny system automatycznej regulacji naleŝy kontrolować stopień otwarcia przepustnicy. Aby zapewnić późniejszą bezawaryjność oraz poprawność działania przepustnicy, w chwili zadziałania sekcji wentylatorowej (wariant z automatyką) powinno być zapewnione wstępne otwarcie przepustnicy na wlocie (presostat nie zasygnalizuje braku spręŝu). Przepustnica powinna być otwierana aŝ do momentu 100% otwarcia bądź do takiego momentu, gdy natęŝenie prądu pobieranego przez wentylator osiągnie wartość znamionową. Gdy instalacja jest poprawnie zaprojektowana dobrana centrala powinna uzyskać załoŝone parametry pracy (wydatek powietrza, spręŝ) przy znamionowym poborze prądu przez silnik wentylatora. W sytuacji, gdy załoŝony wydatek nie został osiągnięty bądź został przekroczony, a wyczerpały się moŝliwości regulacyjne za pomocą sieci przewodów, jedynym rozwiązaniem jest zmiana obrotów silnika wentylatora (w przypadku zespołu wentylatorowego z przekładnią pasową moŝna dokonać zmiany przekładni pasowej). W skrajnych przypadkach naleŝy dokonać wymiany silnika na większy, upewniając się wcześniej, iŝ wszystkie przeprowadzone pomiary zostały zrealizowane w prawidłowy sposób. Praca centrali od momentu uruchomienia powinna wynosić około 0,5h, przy czym w tym okresie niedopuszczalne są takie zjawiska jak: duŝy hałas, niepokojące mechaniczne odgłosy oraz zapachy wydobywające się z centrali, a takŝe wibracje urządzenia. W przypadku stwierdzenia wyŝej wymienionych zjawisk, centrala powinna być unieruchomiona i powtórnie sprawdzone poszczególne sekcje (po uprzednim odłączeniu zasilania elektrycznego). JeŜeli nie stwierdzono Ŝadnych niepokojących zjawisk w czasie 30-minutowej pracy moŝna wyłączyć centralkę i dokonać przeglądu. Szczególnie waŝne jest sprawdzenie: - mocowania filtrów oraz stopnia ich zabrudzenia bądź uszkodzenia (w przypadku, gdy filtry wykazują nadmierne zabrudzenie naleŝy je wyczyścić, a w skrajnych przypadkach wymienić), - skuteczności odpływu skroplin, - temperatury silnika oraz ułoŝyskowania zespołu wentylatorowego. Po przeprowadzeniu kolejnych czynności rozruchowych związanych z dostrajaniem sieci naleŝy skorygować poprawność działania amortyzatorów. WaŜną kwestią przed oddaniem centrali do normalnej eksploatacji jest sprawdzenie poprawności działania termostatu przeciwzamroŝeniowego. MoŜna taką operację przeprowadzić, gdy nawiewane na wymiennik powietrze ma temperaturę niŝszą od tej ustawionej na termostacie. W takiej sytuacji na krótką chwilę zamykamy dopływ czynnika grzewczego, przy temperaturze nawiewanego powietrza 1-2oC. Zadziałanie termostatu świadczy o poprawnym jego działaniu. 26

28 6. Eksploatacja i konserwacja Centrale wentylacyjno- klimatyzacyjne przeznaczone są do pracy ciągłej. Konieczne jest więc zapewnienie przeglądów okresowych podzespołów central, zwłaszcza tych najbardziej naraŝonych na zuŝycie, czyli: filtry, łoŝyska. Wymiana filtrów jest obowiązkiem uŝytkownika. Podstawowe dane techniczne centrali, potrzebne m.in. do tych czynności, zawarte są w Karcie Danych Technicznych dołączanej do kaŝdego urządzenia. Podane są m.in.: typ, rodzaj, wymiary waŝniejszych elementów tj. filtrów, wymienników ciepła, wentylatorów, silników elektrycznych Filtry Centrale wentylacyjno-klimatyzacyjne wyposaŝane są w filtry działkowe klasy EU3 - EU5 lub kieszeniowe klasy EU3 - EU9. Kombinacja i układ filtrów jest dowolna w zaleŝności od zestawu funkcjonalnego centrali. Filtry przeznaczone są do uŝytku jednorazowego. JeŜeli spadek ciśnienia na filtrze przewyŝsza przewidzianą dla niego wartość, naleŝy dokonać jego wymiany. Bardzo waŝne jest, aby po wymianie filtrów zamontować filtry o identycznej klasie filtracji. Podczas wymiany naleŝy równieŝ wyczyścić sekcję filtracji. Zabrudzenie filtra zmniejsza jego przepustowość, co prowadzi do obniŝenia wydatku centrali, a w skrajnych przypadkach moŝe nawet doprowadzić do wyrwania filtrów i ramek z konstrukcji mocującej i uszkodzenia wentylatora. Podczas wymiany filtrów centrala musi być wyłączona. NaleŜy wówczas równieŝ wyczyścić sekcję filtracji. Centrale muszą bezwzględnie pracować z zamontowanymi filtrami powietrza. Częstotliwość wymiany filtrów wstępnych zaleŝy przede wszystkim od poziomu zanieczyszczenia powietrza. Prawidłowa eksploatacja filtrów wstępnych wydłuŝa okresy eksploatacji filtrów wtórnych drugiego i ewentualnie trzeciego stopnia filtracji. 27

29 Filtry kieszeniowe instalowane w centralach standardowych i dachowych. 28

30 6.2. Nagrzewnica wodna lub glikolowa Nagrzewnice wodne są standardowo wyposaŝone w termostaty przeciwzamroŝeniowe zabezpieczające nagrzewnice przed zamarzaniem w trakcie eksploatacji. W przypadku, kiedy dojdzie do wyłączenia dopływu czynnika grzewczego lub przerwy w eksploatacji centrali i zaistnieje moŝliwości obniŝenia temperatury poniŝej + 4ºC, nagrzewnicę naleŝy dokładnie opróŝnić. PoniewaŜ moc cieplna nagrzewnicy obniŝa się jeŝeli jej powierzchnia jest pokryta pyłem, naleŝy kontrolować stan zabrudzenia lamel nagrzewnicy minimalnie co cztery miesiące. Pył na lamelach nagrzewnicy prowadzi do zwiększenia oporów powietrza. Oczyszczenie nagrzewnic moŝna przeprowadzić uŝywając odkurzacza od strony wlotu powietrza lub od strony wyciągu, przedmuchując strumieniem powietrza lub przemywając ciepłą woda z dodatkiem środków myjących nie powodujących korozji lamel aluminiowych. WaŜne jest, aby nagrzewnica była odpowietrzona. W instalacji doprowadzającej czynnik do nagrzewnicy naleŝy przewidzieć króćce odpowietrzające. W czasie, gdy centrala nie pracuje przepływ czynnika grzewczego powinien być ograniczony do minimum tak, aby temperatura wewnątrz urządzenia nie przekraczała + 60 ºC. WyŜsza temperatura moŝe doprowadzić do uszkodzenia niektórych podzespołów (silnik, łoŝyska, elementy z tworzyw sztucznych itp.) Nagrzewnica elektryczna Nagrzewnica elektryczna zbudowana jest z nieosłoniętych spiral grzewczych, na których w okresach jej przestoju moŝe gromadzić się pył i kurz. Podczas ponownego włączenia nagrzewnicy do eksploatacji silne zabrudzenie moŝe doprowadzić do pojawienia się zapachu palonego kurzu, a nawet spowodować zagroŝenie poŝarowe. WaŜne jest aby co 4 miesiące, a zwłaszcza przed rozpoczęciem sezonu grzewczego sprawdzać stan techniczny i stopień zabrudzenia elementów grzejnych i połączeń elektrycznych. Zabrudzenia winny być usuwane poprzez odkurzanie. Konieczne jest takŝe sprawdzenie zabezpieczeń przed wzrostem temperatury. 29

31 6.4. Chłodnica wodna lub glikolowa Konstrukcja chłodnicy jest taka sama jak nagrzewnicy wodnej. Zatem oprócz postępowania jak z nagrzewnicami wodnymi naleŝy pamiętać o sprawdzeniu czystość odkraplacza i tacy ociekowej oraz droŝności odpływu skroplin. W razie zanieczyszczeń odkraplacz naleŝy przemyć ciepłą wodą z dodatkiem detergentów Chłodnica freonowa Czynności eksploatacyjno-konserwacyjne przewidziane dla chłodnic freonowych obejmują ten sam zakres jak dla nagrzewnicy i chłodnicy wodnej. Podczas mycia chłodnicy freonowej ciepłą wodą naleŝy opróŝnić instalację chłodniczą poprzez wypompowanie freonu do zbiornika. Nie zastosowanie się do tego moŝe doprowadzić do niekontrolowanego wzrostu ciśnienia freonu i uszkodzenie instalacji chłodniczej Wymiennik krzyŝowy Czynności konserwacyjne dla wymiennika polegają na sprawdzeniu stopnia zabrudzenia lamel i jego stanu technicznego. Oczyszczanie wymiennika krzyŝowego naleŝy wykonać poprzez odkurzanie, przedmuchanie strumieniem powietrza lub przemycie kanałów przepływu powietrza wodą z dodatkiem detergentu nie powodującym korozji aluminium. JeŜeli wymiennik był eksploatowany w temperaturach ujemnych, przed ponownym uruchomieniem centrali naleŝy go dokładnie osuszyć. NaleŜy sprawdzić czy przepustnica wymiennika oraz sprzęŝona z nią przepustnica by-pasu działają poprawnie. Przepustnica obejścia musi być zamknięta podczas, gdy nie działa funkcja odszraniania. WaŜne jest aby sprawdzić stan odkraplacza, wanny ociekowej oraz system odpływu skroplin. 30

32 6.7. Wymiennik obrotowy JeŜeli otwory wlotowe powietrza pokryte są kurzem naleŝy je oczyścić uŝywając metod opisanych przy czyszczeniu np. wymiennika krzyŝowego. Silnik oraz przekładnię naleŝy oczyścić co jakiś czas z kurzu. Kontrola wymiennika obrotowego polega na sprawdzeniu czy wirnik obraca się swobodnie. JeŜeli opór jest wyczuwalny moŝe to być spowodowane zbyt duŝym dociskiem szczotek uszczelniających. W takim wypadku naleŝy skorygować ustawienie szczotek. WaŜne jest takŝe sprawdzenie stanu naciągu paska napędowego. Pasek naleŝy skrócić jeŝeli pomimo maksymalnego napięcia przez system napinający występuje luz. ŁoŜyska wirnika i silnika smarowane są w sposób ciągły dlatego nie zachodzi konieczność ich smarowania Przepustnice Przepustnice wielopłaszczyznowe, są szczególnie naraŝone na zabrudzenia, które mogą zaburzać ich poprawną pracę. NaleŜy zatem częściej poddawać je kontroli i konserwacjom. JeŜeli stwierdzone zostanie zabrudzenie utrudniające pracę przepustnicy naleŝy ją oczyścić uŝywając do tego celu spręŝonego powietrza. JeŜeli czynności te nie przyniosą oczekiwanego efektu przepustnice naleŝy umyć wodą pod ciśnieniem z dodatkiem detergentu nie powodującego korozji metalu. 31

33 7. Bezpieczeństwo uŝytkowania a) Wszystkie prace związane z poprawnym funkcjonowaniem centrali (podłączenie, rozruch, eksploatacja, przeglądy kontrolne) muszą być przeprowadzane zgodnie z obowiązującymi przepisami w zakresie eksploatacji urządzeń elektrycznych oraz przepisami BHP, b) Przed podłączeniem urządzenia do instalacji ochronnej zabronione są jakiekolwiek prace związane z załączaniem napięcia do jakiegokolwiek obwodu elektrycznego, c) Zabronione są jakiekolwiek prace (konserwacyjne, remontowe) bez wcześniejszego odłączenia zasilania elektrycznego wszystkich obwodów centrali, d) W przypadku gdy z jakiejkolwiek sekcji centrali zdjęte są fragmenty obudowy czy osłony, praca urządzenia jest zabroniona, e) Stanowisko, z którego dokonywana będzie obsługa urządzenia musi posiadać niezbędne wyposaŝenie w postaci sprzętu ochronnego, zapewniającego bezpieczeństwo podczas obsługi centrali, f) Wymaga się odpowiednich kwalifikacji osoby lub osób, które prowadzą prace naprawcze, przeglądowe lub konserwacyjne. Wynikają one z zaświadczenia kwalifikacyjnego określonego w Rozporządzeniu Ministra Górnictwa i Energetyki w sprawie kwalifikacji osób zatrudnionych przy obsłudze urządzeń energetycznych. 32

34 8. Pomiar kontrolny parametrów pracy W sytuacji dokonywania przeglądów okresowych oraz prac konserwacyjnych urządzenia, w kaŝdym przypadku istnieje potrzeba przeprowadzenia kontroli podstawowych parametrów pracy centrali. W pierwszej kolejności naleŝy dokonać pomiaru prawidłowości załoŝonej wcześniej temperatury i wilgotności obrabianego powietrza zarówno przed jak i za sekcją przeprowadzającą obróbkę powietrza w zakresie tych dwóch parametrów. Kolejno naleŝy sprawdzić poprawność parametrów pracy czynników w podłączonych instalacjach grzewczych oraz chłodzących, poprawności działania odbiorników energii elektrycznej (pomiar pobieranych mocy), prawidłowość pracy zespołów wentylatorowych w zakresie wydatków powietrza oraz realizowanego spiętrzenia całkowitego. Wszystkie prace związane z wykonywaniem okresowych pomiarów kontrolnych oraz pracami konserwacyjnymi muszą być odpowiednio udokumentowane. 33

35 34

36 35 Dospel 2008 Firma Dospel zastrzega sobie prawo do wprowadzenia zmian.