Polska Platforma Technologiczna Stali PPTS
|
|
- Patrycja Sadowska
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1
2 Polska Platforma Technologiczna Stali PPTS Polska Platforma Technologiczna Stali (PPTS) powstała w grudniu 2005 r. w Katowicach, kiedy to na rozszerzonym posiedzeniu Hutniczej Izby Przemysłowo-Handlowej z udziałem przedstawicieli Ministerstwa Gospodarki i Ministerstwa Edukacji i Nauki nastąpiło podpisanie porozumienia o jej utworzeniu. Uczestnictwo w Platformie zadeklarowało około 40 podmiotów, wśród których połowę stanowią huty i przedsiębiorstwa przemysłowe, a drugą połowę jednostki naukowe oraz organizacje i stowarzyszenia działające na rzecz branży stalowej w Polsce. Kierownictwo Platformy sprawuje 10-osobowy Komitet Sterujący. Koordynatorem Platformy jest Instytut Metalurgii Żelaza im. St. Staszica w Gliwicach. Za pierwszoplanowe zadania Platformy uznano: Identyfi kację wspólnych problemów rozwojowych z przedkonkurencyjnego zakresu działalności przedsiębiorstw hutniczych, Opracowanie wizji rozwoju oraz Strategicznego Programu Badań (SPB) dla przemysłu stalowego w Polsce. W celu opracowania SPB powołano grupy robocze, w skład których weszli przedstawiciele uczestników Platformy, specjaliści z przemysłu i jednostek naukowych. Przy opracowaniu SPB przyjęto, że główne obszary i kierunki badawcze SPB będą zbieżne z Programem Europejskiej Platformy Technologicznej Stali (ESTEP). Uznano, że potrzeby badawcze krajowego sektora stalowego zostaną zawarte w postaci uwzględniających lokalne uwarunkowania problemów badawczych, mieszczących się w ramach obszarów i kierunków badawczych wyznaczonych przez Program ESTEP oraz w postaci wprowadzonych dodatkowych w stosunku do Programu ESTEP kierunków badawczych. Realizacja Programu będzie następować poprzez uruchamianie projektów badawczych, mających na celu rozwiązywanie konkretnych zagadnień, objętych zakresem Programu.
3 Polska Platforma Technologiczna Stali PPTS CEL STRATEGICZNY Zrównoważony rozwój polskiego przemysłu stalowego, zgodny z wytycznymi przyjętymi dla tego przemysłu w Europie, a jednocześnie dostosowany do krajowych uwarunkowań i realiów ZADANIA Przygotowanie długoterminowej wizji rozwoju oraz Strategicznego Programu Badań dla sektora stalowego w Polsce, spójnego ze Strategicznym Programem Badań Europejskiej Platformy Technologicznej Stali ESTEP Integrowanie producentów stali w Polsce wokół idei zrównoważonego rozwoju przemysłu stalowego oraz kreowania wspólnych, przedkonkurencyjnych przedsięwzięć badawczo-rozwojowych, prowadzących do realizacji Strategicznego Programu Badań Upowszechnianie i promowanie Strategicznego Programu Badań PPTS celem uzyskania jego społecznej akceptacji i pozyskania środków publicznych dla współfi nansowania projektów badawczych Współpraca z ESTEP celem zapewnienia koherencji krajowych projektów z programem europejskim oraz pełnego wykorzystania możliwości krajowego uczestnictwa w projektach europejskich DZIAŁANIA Przygotowanie, uzgodnienie i podpisanie porozumienia PPTS oraz powołanie Koordynatora Platformy Wyłonienie Komitetu Sterującego oraz Grup Roboczych PPTS Opracowanie przez Grupy Robocze i zatwierdzenie przez Komitet Sterujący wizji rozwoju i Strategicznego Programu Badań dla polskiego przemysłu stalowego Nawiązanie współpracy z Europejską Platformą Technologiczną Stali Opracowanie koncepcji realizacji Strategicznego Programu Badań Inicjowanie i wspieranie kreowania projektów badawczo-rozwojowych wchodzących w zakres Strategicznego Programu Badań 1
4 Spis treści 1. Aktualny stan hutnictwa w Polsce na tle UE i świata Wizja rozwoju polskiego hutnictwa żelaza w perspektywie do 2030 roku Program PPTS a Program ESTEP Program badań PPTS Obszar badawczy OB-1. Wyroby stalowe atrakcyjne dla użytkowników Obszar badawczy OB-2. Bezpieczne, czyste, oszczędne i niskonakładowe technologie Obszar badawczy OB-3. Racjonalna gospodarka surowcami i mediami oraz ochrona środowiska Obszar badawczy OB-4. Kwalifi kowane kadry dla przemysłu stalowego Załączniki
5 Strategiczny Program Badań 1. Aktualny stan hutnictwa w Polsce na tle UE i świata Przekształcenia własnościowe i organizacyjne sektora stalowego w Polsce Spośród hut, na bazie których ukształtował się sektor stalowy w Polsce, dwadzieścia dwie zostały zbudowane w XIX i na początku XX wieku, jedna w okresie międzywojennym oraz trzy po II wojnie światowej. Do pierwszej grupy należą huty (w nawiasie podano rok utworzenia): 1 Maja w Gliwicach (1857), Baildon w Katowicach (1823), Batory w Chorzowie (1872), Bobrek w Bytomiu (1844), Cedler w Sosnowcu (1902), Ferrum w Katowicach (1874), Florian w Świętochłowicach (1828), Częstochowa w Częstochowie (1896), Bankowa w Dąbrowie Górniczej (1834), Florian w Sosnowcu (1881), Andrzej w Zawadzkiem (1836), Jedność w Siemianowicach Śląskich (1836), Kościuszko w Chorzowie (1798), Łabędy w Gliwicach (1848), Łaziska w Łaziskach (1916), Małapanew w Ozimku (1754), Ostrowiec w Ostrowcu (1813), Pokój w Rudzie Śląskiej (1840), Szczecin w Szczecinie (1897), Zabrze w Zabrzu (1857), Zawiercie w Zawierciu (1897), Zygmunt w Bytomiu (1857). W okresie międzywojennym zbudowano w Centralnym Okręgu Przemysłowym w Stalowej Woli Hutę Stalowa Wola (1937). W okresie powojennym w latach pięćdziesiątych w Krakowie wybudowano Hutę im. Lenina (później T. Sendzimira) (1954) oraz w Warszawie Hutę Warszawa (1952), a w latach siedemdziesiątych w Dąbrowie Górniczej Hutę Katowice (1976). W tym czasie dokonano również modernizacji Huty Częstochowa oraz mniejszych zakładów na terenie Górnego Śląska. W rezultacie produkcja stali w 1980 r. osiągnęła najwyższy w historii hutnictwa polskiego poziom 19,5 mln ton. Zapaść gospodarcza zapoczątkowana w 1980 r. spowodowała spadek popytu na wyroby hutnicze, a brak środków fi nansowych nie pozwalał na modernizację sektora. Zaniechano wówczas kontynuacji II etapu inwestycji w Hucie Katowice, nie zrealizowano zakładanego wzrostu udziału przetwórstwa, nie poprawiono struktury i jakości produkcji, nie poprawiono warunków pracy oraz nie ograniczono negatywnego wpływu hutnictwa na środowisko. W okres transformacji ustrojowej w Polsce w 1989 roku weszło 25 hut, w większości z niedostosowanym do potrzeb potencjałem produkcyjnym oraz nadmiernym zatrudnieniem, a także wysokimi kosztami, wysokim zużyciem materiałów i energii oraz negatywnym oddziaływaniem na środowisko. Na skutek upadłości i przeprowadzonych przekształceń organizacyjnych, obejmujących wydzielanie spółek córek, obecnie w Polsce funkcjonuje ponad trzydzieści przedsiębiorstw wytwarzających stalowe wyroby hutnicze: 1. ARCELOR Huta Warszawa Sp. z o.o. 2. BGH Polska Sp. z o.o. 3. Buczek Automotive Sp. z o.o. 4. Buczek-HB Zakład Produkcji Rur Sp. z o.o. 5. CELSA Huta Ostrowiec Sp. z o.o. 6. CMC Zawiercie S.A. 7. EUROBLACHA S.A. 8. FERROSTAL Łabędy Sp. z o.o. 9. FERRUM S.A. 10. FLORPROFILE Sp. z o.o. 11. GONAR Walcownia Rur Sp. z o.o. 12. HK Walcownia Blach Grubych BATORY Sp. z o.o. 13. HSW Huta Stali Jakościowych Sp. z o.o. 14. HSW Walcownia Blach Sp. z o.o. 15. Huta BANKOWA Sp. z o.o. 16. Huta BATORY Sp. z o.o. 17. Huta BUCZEK Sp. z o.o. 18. Huta KRÓLEWSKA Sp. z o.o. 19. Huta ŁABĘDY S.A. 20. Huta POKÓJ S.A. 21. Interspeed PHUP Sp. z o.o. 22. ISD Huta Częstochowa Sp. z o.o. 23. MITTAL STEEL POLAND S.A. 24. Przeróbka Plastyczna na Zimno BAILDON Sp. z o.o. 25. STALPRODUKT S.A. 26. Technologie BUCZEK S.A. w upadłości 27. Walcownia Rur ANDRZEJ Sp. z o.o. 28. Walcownie Bruzdowe Batory Sp. z o.o. 29. WRJ SERWIS Sp. z o.o. 30. Zakład Walcowniczy PROFIL S.A. 31. ZW-Walcownia Bruzdowa Sp. z o.o. Obecny stan sektora ukształtował się w wyniku realizacji procesów restrukturyzacyjnych zapoczątkowanych w latach 90. Pierwszy program restrukturyzacji hutnictwa został opracowany w 1992 roku przez konsorcjum fi rm kanadyjskich. Brak decyzji o realizacji zapisów tego programu spowodował tworzenie kolejnych planów restrukturyzacyjnych (w latach ). Program z 2003 roku (RESTRUKTURYZACJA I ROZ- 3
6 Aktualny stan hutnictwa w Polsce na tle UE i świata WÓJ HUTNICTWA ŻELAZA I STALI W POLSCE DO 2006 R. przyjęta przez Radę Ministrów w dniu 10 stycznia 2003 ze zmianami zaakceptowanymi w dniu 25 marca 2003) jest dokumentem uzgodnionym z Komisją Europejską, którego część zapisów wprowadzono do Traktatu Akcesyjnego Polski do Unii Europejskiej (Protokół nr 8). Restrukturyzacją objęto prawie wszystkie obszary działalności przedsiębiorstw hutniczych: wielkość i asortyment produkcji, inwestycje i modernizacje, zatrudnienie, zdolności produkcyjne MMP, koszty, pomoc publiczną, stan fi nansowy, przekształcenia organizacyjne i własnościowe, w tym politykę wobec spółek zależnych. Zakończenie realizacji tego Programu przewidziano na koniec 2006 roku. W latach 90. dokonano procesu komercjalizacji wszystkich hut, tj. przekształcenia przedsiębiorstw państwowych w jednoosobowe spółki Skarbu Państwa. Był to pierwszy etap prywatyzacji. Kolejnym etapem tego procesu była sprzedaż części przedsiębiorstw inwestorom strategicznym (np. Huta Warszawa, Huta Ostrowiec, Huta Zawiercie, Huta Katowice, Huta im. T. Sendzimira, Huta Cedler, Huta Florian, Huta Częstochowa) oraz konwersja zobowiązań na akcje. Procesy te doprowadziły do sprywatyzowania przedsiębiorstw hutniczych. Obecnie Skarb Państwa posiada tylko 100% akcji Huty Łabędy S.A., a w niektórych spółkach posiada udziały mniejszościowe: Huta Pokój S.A. 25,50% Mittal Steel Poland S.A. 25,21% Arcelor Huta Warszawa Sp. z o.o. 0,0005%. W latach zatrudnienie w polskim hutnictwie zmalało z 153 do 40 tys. osób (rys. 1). Od 1999 roku zmiany zatrudnienia odbywają się przy wsparciu fi nansowym ze środków budżetowych i unijnych, zgodnie z zasadami zawartymi w Hutniczym Pakiecie Socjalnym, a od 2003 roku w Hutniczym Rys. 1. Zmiany wielkości zatrudnienia w krajowym hutnictwie w latach Rys. 2. Zatrudnienie według działów w krajowym hutnictwie na koniec 2005 roku 4
7 Strategiczny Program Badań Pakiecie Aktywizującym. Nastąpiła znacząca zmiana struktury zatrudnienia, wzrósł udział pracowników zatrudnionych w działach produkcyjnych kosztem działów pomocniczych i administracji (rys. 2), a także wzrósł udział pracowników z wyższym i średnim wykształceniem kosztem wykształcenia podstawowego (rys. 3). Niekorzystnie natomiast przedstawia się struktura wiekowa pracowników hutnictwa: w związku z blokadą przyjęć maleje udział młodych pracowników w wieku poniżej 30 lat (rys. 4). Proces restrukturyzacji zatrudnienia nie został jeszcze zakończony. Produktywność polskiego hutnictwa, liczona jako roczna wielkość produkcji sprzedanej na jednego zatrudnionego (rys. 5), jest jeszcze znacznie Rys. 3. Zatrudnienie według wykształcenia w krajowym hutnictwie na koniec 2005 roku Rys. 4. Zatrudnienie według wieku w krajowym hutnictwie na koniec 2005 roku Rys. 5. Produktywność w krajowym hutnictwie w okresie I półrocze 2003 I półrocze
8 Aktualny stan hutnictwa w Polsce na tle UE i świata niższa od średniego poziomu europejskiego, który wynosi około 500 ton/osobę. Organizacja pracy i zarządzania w poszczególnych spółkach hutniczych jest zróżnicowana. W spółkach przejętych przez międzynarodowe koncerny stalowe (Mittal, Arcelor, Celsa, CMC, Donbas) stopniowo wprowadzane są systemy organizacji pracy i zarządzania wypracowane w tych grupach. W pozostałych spółkach hutniczych wprowadzane są stopniowo nowoczesne systemy informatyczne wspomagające procesy zarządzania i organizacji pracy, jak również zintegrowane systemy zarządzania oparte o normy ISO serii 9000 i Zdolności produkcyjne i stan techniczny linii produkcyjnych W latach 90. zdolności produkcyjne polskiego hutnictwa zostały znacznie ograniczone w związku z trwającym procesem restrukturyzacji i koniecznością rozwoju produkcji wyrobów bardziej przetworzonych (tablica 1). Całkowicie wyeliminowano proces martenowski wytwarzania stali. Zlikwidowano przestarzałe linie do wytwarzania m.in. taśm walcowanych na gorąco, blach uniwersalnych, blach i taśm walcowanych na zimno oraz niektóre walcownie wyrobów długich. Unowocześniono w większości przedsiębiorstw hutniczych procesy wytwarzania stali oraz zainstalowano około dziesięciu maszyn do ciągłego odlewania. Realizowane obecnie inwestycje, głównie w Mittal Steel Poland i Arcelor Huta Warszawa, ukierunkowane są na produkcję nowoczesnych wyrobów hutniczych. Stan techniczny funkcjonujących linii technologicznych jest zróżnicowany: w hutach przejętych przez międzynarodowe koncerny (Mittal, Arcelor, Celsa, CMC, Donbas) dobry, natomiast w pozostałych spółkach, o ograniczonych możliwościach fi nansowych przeciętny. Tablica 1. Zdolności produkcyjne hutnictwa w Polsce według stanu na dzień 30 czerwca 2006 roku Asortyment Zdolności produkcyjne (MMP), tys. ton Stopień wykorzystania MMP, % Stal ciekła ,4% Stal surowa we wlewkach klasycznych ,1% Stal surowa we wlewkach ciągłych ,7% Półwyroby walcowane ,2% Blachy grube (kwarto) ,6% Blachy taśmowe walcowane na gorąco ,2% Taśmy walcowane na gorąco 20 12,0% Blachy walcowane na zimno (niepowlekane) ,8% Taśmy walcowane na zimno (niepowlekane) 42 70,0% Blachy powlekane, w tym: ,9% blachy ocynkowane ogniowo ,2% blachy ocynkowane elektrolitycznie ,8% blachy ocynowane 0 0,0% blachy z powłokami organicznymi ,8% Pręty ciężkie ( 80 mm) ,9% Kształtowniki ciężkie ( 80 mm) ,5% Szyny ,5% Pręty lekkie (< 80 mm) ,1% Kształtowniki lekkie (< 80 mm) ,1% Pręty zbrojeniowe ,2% Walcówka ,5% Rury ze szwem ,0% Kształtowniki gięte na zimno zamknięte ,7% Rury bez szwu ,8% 6
9 Strategiczny Program Badań Struktura produkcji i sprzedaży Produkcja stali w świecie wykazuje tendencję rosnącą i w 2004 roku przekroczyła 1 mld ton. W Polsce wielkość produkcji stali surowej w okresie ostatnich 10 lat wahała się w zakresie 8,4 11,6 mln ton/rok (rys. 6), przy czym prognoza na rok 2006 wynosi 9,7 mln ton. W ostatnim 10-leciu utrzymuje się w Polsce rosnący trend zużycia jawnego wyrobów hutniczych, przy czym wzrost ten jest zaspakajany rosnącym importem, przy w zasadzie nierosnącym poziomie produkcji i eksportu (rys. 7). W analizowanym okresie w Polsce wzrósł udział zużycia wyrobów płaskich (z 45 do 53%) kosztem wyrobów długich (zmniejszenie z 43 do 36%) oraz rur i kształtowników zamkniętych (zmniejszenie z 12 do 10%) (rys. 8). Natomiast, analizując zmiany w strukturze produkcji wyrobów, stwierdza się wzrost produkcji stali odlewanej technologią ciągłą kosztem technologii klasycznej oraz tendencję wzrostową produkcji wyrobów długich kosztem wyrobów płaskich (rys. 9). Rys. 6. Produkcja stali surowej w świecie i w Polsce w latach i prognoza na rok 2006 Rys. 7. Produkcja netto, jawne zużycie, eksport i import wyrobów hutniczych w Polsce w latach i prognoza
10 Aktualny stan hutnictwa w Polsce na tle UE i świata Rys. 8. Struktura jawnego zużycia wyrobów hutniczych w latach Rys. 9. Produkcja całkowita wyrobów hutniczych w Polsce w latach W eksporcie główny udział stanowią wyroby długie (rys. 10), natomiast w imporcie wyroby płaskie (rys. 11). Analizując strukturę asortymentową sprzedaży krajowych wyrobów hutniczych, stwierdza się wiodący udział sprzedaży na rynek krajowy i na eksport kształtowników ciężkich, prętów zbrojeniowych i walcówki w grupie wyrobów długich oraz sprzedaży na rynek krajowy blach grubych, taśmowych i powlekanych w grupie wyrobów płaskich. Nadal znaczący udział ma eksport wlewków i półwyrobów. Oddziaływanie na środowisko Jednym z ważniejszych celów restrukturyzacji polskiego hutnictwa było zmniejszenie jego negatywnego oddziaływania na środowisko. Sektor hutniczy charakteryzuje się dużą rozmaitością technologii, które w różnym stopniu powodują zanieczyszczenie powietrza, wody oraz gleby. Procesom produkcyjnym, w głównej mierze surowcowym, towarzyszy emisja zanieczyszczeń pyłowych i gazowych, takich jak: SO 2, CO 2, NO x, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne oraz 8
11 Strategiczny Program Badań Rys. 10. Struktura asortymentowa eksportu wyrobów hutniczych w latach Rys. 11. Struktura asortymentowa importu wyrobów hutniczych w latach dioksyny i furany. Woda zużywana w procesach technologicznych zanieczyszczona jest zawiesinami, olejami mineralnymi i różnymi związkami chemicznymi. Najbardziej uciążliwe dla środowiska są huty o pełnym cyklu produkcyjnym, obejmujące koksownie, spiekalnie, wielkie piece i konwertory tlenowe, a w nich spiekalnie rud, emitujące około 60% zanieczyszczeń pyłowo-gazowych. W Polsce takich hut było jeszcze w latach osiemdziesiątych kilkanaście, zaś obecnie pozostały tylko dwie w Mittal Steel Poland: Oddział w Dąbrowie Górniczej oraz Oddział w Krakowie. Miernikiem uciążliwości oddziaływania hut na środowisko naturalne jest wielkość emisji pyłów i gazów (rys ), zrzutu ścieków (tablice 2 i 3) oraz ilości wytwarzanych odpadów stałych (tablica 4). W ostatnich latach nastąpiła znacząca poprawa stanu ochrony środowiska. Zanieczyszczenia pyłowe są obecnie zatrzymywane w urządzeniach odpylających. Obserwuje się również znaczną redukcję emisji gazów, m.in. w wyniku modernizacji procesu spiekania, zainstalowania szczelnych zamknięć w wielkich piecach i wdrożenia szeregu innych przedsięwzięć technologicznych. Poprawie ule- 9
12 Aktualny stan hutnictwa w Polsce na tle UE i świata gła w ostatnich latach gospodarka wodą, dzięki oczyszczaniu i recyrkulacji ścieków w zamkniętych obiegach wodnych. Likwidacji ulegają również, jako zbędne, strefy ochronne wokół zakładów hutniczych. Restrukturyzacja sektora, jaka nastąpiła w Polsce w ostatnich latach, objęła również modernizację wydziałów surowcowych. Stopień szkodliwego oddziaływania hutnictwa na środowisko naturalne uległ istotnemu zmniejszeniu w efekcie likwidacji znacznych zdolności produkcyjnych koksu, spieku, surówki i całkowitej likwidacji procesu martenowskiego. W wyniku tych dokonań środowisko naturalne zostało istotnie odciążone z emisji gazów i pyłów. Działania te są zbieżne z wymaganiami określonymi w Dyrektywie Rady Unii Europejskiej 96/61/UE z września 1996 (tzw. Dyrektywa IPPC). Celem tej Dyrektywy jest osiągnięcie zintegrowanego zapobiegania i ograniczania zanieczyszczeń poprzez wdrażanie Najlepszych Dostępnych Technik (BAT Best Available Technique). Głównym instrumentem przewidzianym przez Dyrektywę jest udzielanie Pozwoleń Zintegrowanych na korzystanie ze środowiska, które warunkują prowadzenie działalności przemysłowej. Rys. 12. Emisja zanieczyszczeń pyłowych na tonę stali surowej w latach , kg (źródło HIPH) Rys. 13. Zanieczyszczenia pyłowe zatrzymywane w urządzeniach oczyszczających w latach , tony (źródło HIPH) Rys. 14. Emisja SO 2, NO x i CO na tonę stali surowej w latach , kg (źródło HIPH) 10
13 Strategiczny Program Badań Tablica 2. Zrzut ścieków odprowadzanych do sieci kanalizacyjnej, wody lub ziemi w latach , tys.m 3 (źródło HIPH) Wyszczególnienie Rok [tys. m 3 ] Ścieki odprowadzone ogółem, w tym do: kanalizacji wód lub do ziemi Tablica 3. Zrzut ścieków wymagających oczyszczenia (oczyszczonych i nieoczyszczonych) w latach , tys.m 3 (źródło HIPH) Rok [tys. m 3 ] Wyszczególnienie Ścieki wymagające oczyszczenia, w tym: oczyszczone nieoczyszczone Tablica 4. Gospodarowanie odpadami w latach , tys. ton (źródło HIPH) Rok [tys. ton] Wyszczególnienie Odpady ogółem, w tym: poddane odzyskowi unieszkodliwione magazynowane składowane Rys. 15. Stan finansowy hutnictwa w okresie I półrocze 2003 I półrocze
14 Aktualny stan hutnictwa w Polsce na tle UE i świata Wyniki finansowe oraz struktura kosztów W ostatnich 5 latach stan fi nansowy hutnictwa w Polsce uległ znacznej poprawie, a przychody i wynik fi nansowy osiągnęły tendencję wzrostową (rys.15). Na koniec I półrocza 2006 wynik fi nansowy brutto przekroczył 1,2 mld zł. W ciągu ostatniego roku zanotowano zmniejszenie jednostkowych kosztów produkcji, głównie poprzez obniżenie kosztów materiałów wsadowych, które stanowią około 60% kosztów całkowitych (rys. 16). Cena pracy robotników w Polsce jest wciąż konkurencyjna. Na światowym rynku godzina pracy kosztuje średnio: ponad 30 dolarów w najdroższych na świecie Niemczech, prawie 10 dolarów w Korei Południowej, około 4 dolary na Węgrzech i w Czechach, 2,75 dolara w Brazylii, 2,7 dolara w Polsce, 2,45 dolara w Meksyku i tylko 80 centów w Chinach. W przeliczeniu na tonę stali koszty robocizny wynoszą: w hutnictwie niemieckim 81 EUR, polskim 50 EUR, węgierskim 42 EUR, słowackim 15 EUR. Taniość siły roboczej nie jest jednak jedynym kryterium lokowania inwestycji przemysłowych. W najtańszych krajach, takich jak Chiny, łatwo jest znaleźć robotników, dużo trudniej natomiast kadrę menedżerską średniego i wyższego szczebla. Dlatego w krajach, takich jak Polska, chętnie inwestowany jest kapitał w przemysł stalowy, który wymaga wiedzy oprócz prostej i taniej siły roboczej. Rys. 16. Jednostkowe koszty produkcji w okresie I półrocze 2003 I półrocze
15 Strategiczny Program Badań 2. Wizja rozwoju polskiego hutnictwa żelaza w perspektywie do 2030 roku Relacje krajowego sektora stalowego z europejskim i światowym przemysłem stalowym W wyniku restrukturyzacji polskiego sektora stalowego prowadzonej w latach , w tym w efekcie procesów prywatyzacyjnych, hutnictwo żelaza i stali w Polsce zostało włączone do europejskiego i światowego przemysłu stalowego. Obecnie ok. 85% zdolności produkcyjnych krajowego przemysłu stalowego funkcjonuje w strukturach światowych i europejskich koncernów stalowych (Mittal Steel Poland S.A., CMC Zawiercie S.A., Celsa Huta Ostrowiec Sp. z o.o., Arcelor Huta Warszawa Sp. z o.o., ISD Huta Częstochowa Sp. z o.o.). Jest to czynnik o decydującym znaczeniu, określający obecną sytuację przemysłu stalowego w Polsce oraz wpływający na możliwości i kierunki rozwojowe. O priorytetach rozwojowych decydują i będą decydować właściciele hut i zakładów przetwarzających wyroby stalowe. Całościowa wizja perspektyw krajowego hutnictwa powinna wskazywać kierunki rozwoju przynoszące korzyści wszystkim partnerom w procesie wytwarzania i użytkowania wyrobów stalowych: właścicielom fi rm stalowych, pracownikom zatrudnionym przy wytwarzaniu i przetwarzaniu wyrobów stalowych, fi rmom wykorzystującym wyroby stalowe do produkcji dóbr fi nalnych, społeczeństwu, które użytkuje wyroby wytwarzane w całości lub w części ze stali, ale i funkcjonuje w środowisku naturalnym, w którym produkowane są te wyroby. Ponieważ sektor stalowy w Polsce jest integralną częścią europejskiego sektora stalowego, wizja jego rozwoju została opracowana przy uwzględnieniu wizji opracowanej dla europejskiego sektora stalowego [1]. Czynniki wyznaczające rozwój sektora stalowego w Polsce Na podstawie wyników prowadzonych w świecie badań materiałoznawczych w zakresie podstawowym i aplikacyjnym można prognozować, że w nadchodzących kilkudziesięciu latach w horyzoncie czasowym sięgającym poza rok 2030, nie wejdzie do produkcji i użytkowania nowy materiał konstrukcyjny o masowym zastosowaniu, który mógłby w poważniejszym stopniu zastąpić jeden z głównych materiałów konstrukcyjnych, których udział w zużyciu przekracza obecnie 90%, tj. beton, stal i stopy żelaza, tworzywa sztuczne i aluminium. Materiały konstrukcyjne stosowane są do przenoszenia obciążeń, ochrony przed oddziaływaniem środowiska i do architektonicznej organizacji przestrzeni. Drugą główną grupą materiałów są materiały funkcjonalne. Materiały funkcjonalne stosowane są w celu wykorzystania ich specyfi cznych właściwości fi zycznych i chemicznych. Stale stosowane są głównie jako materiał konstrukcyjny. Jako materiały funkcjonalne wykorzystywane są gatunki stali o specjalnych właściwościach magnetycznych i elektrycznych. Zasadnicze czynniki, które stanowią bazę rozwoju przemysłu stalowego są następujące: Wyroby stalowe są i będą w dającej przewidzieć się perspektywie czasowej niezbędne do rozwoju podstawowych dziedzin funkcjonowania nowoczesnego społeczeństwa, tj. tradycyjnych działów gospodarki, takich jak: konstrukcje i budownictwo, środki transportu i infrastruktura komunikacyjna, energetyka (w tym energetyka odnawialna), maszyny i urządzenia, przemysł artykułów gospodarstwa domowego, przemysł chemiczny, opakowania oraz najnowocześniejszych technologii, takich jak przekazywanie i przetwarzanie informacji (w formie infrastruktury technicznej) i wytwarzanie nowoczesnych materiałów funkcjonalnych (w formie oprzyrządowania technicznego). Wyroby stalowe charakteryzują się bardzo szerokim zakresem poziomu właściwości użytkowych, nieosiągalnym dla innych materiałów oraz ciągle wykazują znaczny potencjał rozwojowy. Możliwa do uzyskania wytrzymałość wyrobów stalowych mieści się w imponującym zakresie od ok. 50 MPa do ok. 5 GPa. Potencjał rozwojowy wyrobów stalowych został potwierdzony w fundamentalnym opracowaniu wyznaczającym kierunki rozwoju badań nad materiałami [2], gdzie stale zaliczono do grupy materiałów metale i kompozyty. Stal jest materiałem o najwyższym osiąganym obecnie stopniu recyklingu. Obecnie ok. 45% masy stali wytwarzanej w świecie pochodzi ze złomu stalowego, na który składają się głównie zużyte stalowe części maszyn, urządzeń i konstrukcji. Masa stali zużytej, zaśmiecającej środowisko jest stosunkowo niewielka i będzie się zmniejszała w miarę postępu w gromadzeniu zużytych wyrobów stalowych i w za- 13
16 Wizja rozwoju polskiego hutnictwa żelaza w perspektywie do 2030 roku bezpieczaniu stali przed korozją w okresie użytkowania. Istnieją także czynniki lokalne w Polsce, sprzyjające rozwojowi krajowego sektora stalowego. Można do nich zaliczyć: obecne stosunkowo małe nasycenie gospodarki polskiej nowoczesnymi wyrobami stalowymi, co sprzyja, pod warunkiem ogólnego rozwoju gospodarczego, szybkiemu wzrostowi zapotrzebowania na wyroby stalowe, konkurencyjność polskiej gospodarki pod względem kosztów pracy w porównaniu z wysokorozwiniętymi państwami europejskimi, stosunkowo duży rynek zbytu, co faworyzuje lokalną produkcję, ponieważ koszty transportu wyrobów stalowych w zależności od asortymentu i odległości stanowią od 5 do 15% ceny sprzedaży. Plany rozwoju sektora stalowego wpisują się w przyjętą przez Unię Europejską strategię zrównoważonego rozwoju gospodarki i społeczeństwa (ang. sustainable development). Termin ten oznacza rozwój zrównoważony technologicznie, ekologicznie i socjalnie, tj. bez szkód społecznych i bez degradacji środowi- ska naturalnego. Głównymi warunkami wejścia sektora stalowego na drogę zrównoważonego rozwoju są: całościowe potraktowanie wytwarzania, stosowania i recyklingu wyrobów stalowych w partnerstwie z ich użytkownikami, oparcie rozwoju na innowacyjności będącej wynikiem działalności badawczej. Promocją i monitorowaniem zrównoważonego rozwoju fi rm hutniczych zajmuje się International Iron and Steel Institute (Międzynarodowy Instytut Żelaza i Stali). Do programu monitorowania przystąpiło dotychczas 35 wytwórców wyrobów stalowych, reprezentujących ok. 40% światowej zdolności produkcyjnej stali. Postęp programu opisywany jest w rocznych raportach IISI [3], w których zawarta jest analiza jedenastu (wcześniej przyjętych i uzgodnionych) wskaźników charakteryzujących zrównoważony rozwój. Prognoza wielkości produkcji stali i zużycia wyrobów stalowych w Polsce i w świecie Prognoza wielkości produkcji stali surowej jest pochodną prognozy wielkości zużycia wyrobów stalowych, uzysku gotowych wyrobów ze stali surowej i zmian wiel- Rys. 17. Wielkość produkcji stali surowej ogółem w świecie w okresie , w mln ton na rok [4]. Prognoza na podstawie opracowań Hatch Associates, Euro Strategy Consultants, Deutsche Bank Research 14
17 Strategiczny Program Badań kości zapasów. Wielkość uzysku wyrobów gotowych ze stali surowej zależy od asortymentu wyrobów, ale ze względu na postęp technologiczny następuje ciągły wzrost tego wskaźnika. Jego wartość średnia dla nowoczesnych technologii dochodzi obecnie do 0,9. Przy niewielkim ruchu zapasów, co występuje w sytuacji ustabilizowanego wzrostu światowej gospodarki, wielkość produkcji stali surowej i zużycia wyrobów stalowych są do siebie proporcjonalne. Ze względu na fakt, że wielkości produkcji są łatwiej dostępne niż wielkości zużycia, analizy statystyczne dotyczące okresów przeszłych i prognozy, wykonywane są zazwyczaj w odniesieniu do wielkości produkcji. Analiza zmian rocznej wielkości produkcji stali surowej ogółem w okresie pokazuje, że produkcja stali w świecie dynamicznie rośnie (rys.17). Od Rys. 18. Prognoza zużycia wyrobów hutniczych w Polsce do roku 2010 [5] Rys. 19. Trend zmian w zużyciu stalowych wyrobów hutniczych na jednego mieszkańca w gospodarkach rozwijających się i poziom zużycia w gospodarkach rozwiniętych 15
18 Wizja rozwoju polskiego hutnictwa żelaza w perspektywie do 2030 roku 2002 roku średnioroczny przyrost jest równy 7,5%, w 2005 roku wielkość światowej produkcji stali surowej osiągnęła mln ton. W ostatnich latach decydujące o światowym trendzie przyrosty produkcji stali następowały w Chinach (ChRL). Produkcja stali w Chinach w 2005 roku wynosiła 350 mln ton, co stanowiło 31% produkcji światowej. Z analiz prognostycznych wynika, że główny udział we wzroście produkcji stali w nadchodzących latach będą miały państwa duże, rozwijające się dynamicznie, takie jak Chiny, Indie i niektóre państwa Ameryki Południowej. W państwach wysokorozwiniętych prognozowane są przyrosty roczne produkcji stali na poziomie 1 3%. Prognozowany wzrost produkcji stali surowej w świecie ogółem (rys. 17) jest znaczny, zmierzający do wielkości w przedziale od ok. 1,8 mld ton do ponad 2,0 mld ton w roku W okresie restrukturyzacji polskiego hutnictwa w latach produkcja stali w Polsce nie wykazywała jednoznacznego trendu, zmieniając się w zakresie 8,4 10,6 mln ton/rok (rys. 6). Przyrosty wielkości zużycia wyrobów stalowych były zaspokajane głównie importem. W roku 2010 prognozowana wielkość zużycia wyrobów stalowych w Polsce osiągnie 9,1 mln ton, co stanowi ok. 20% wzrost w stosunku do zużycia w roku 2005 (rys.18). Prognoza na dalsze lata jest obciążona coraz większym błędem. Z porównania względnego zużycia ilości wyrobów stalowych na jednego mieszkańca w Polsce i w europejskich krajach wysokorozwiniętych (rys.19) i z innych analiz prognostycznych wynika, że należy się spodziewać dalszego dynamicznego wzrostu zużycia wyrobów stalowych w Polsce aż do osiągnięcia poziomu ok. 13 mln ton/rok, czego należy oczekiwać około roku Po takim nasyceniu gospodarki nowoczesnymi wyrobami stalowymi, dalszy wzrost będzie następował wolniej (rys. 20). Nowe wyroby stalowe i kompozyty z udziałem stali oraz dotychczas wytwarzane wyroby stalowe o polepszonych właściwościach Opracowywaniu nowych wyrobów stalowych i kompozytów z udziałem stali towarzyszy rozwój technologii wytwarzania, z uwzględnieniem istniejących możliwości i nowych technologii. Kierunki wyznaczające rozwój wyrobów i technologii powinny zostać określone w oparciu o potrzeby i oczekiwania bezpośrednich użytkowników wyrobów i społeczeństwa. Potrzeby te należy sformułować w procesie partnerskiego dialogu pomiędzy wytwórcami a odbiorcami, z zastosowaniem zobiektywizowanych metod badania rynku i metod prognostycznych. Rys. 20. Długookresowa prognoza zużycia wyrobów stalowych w Polsce 16
19 Strategiczny Program Badań Nowe materiały w postaci wyrobów stalowych po różnych etapach przetwarzania i uszlachetniania oraz kompozyty z udziałem stali powinny być oferowane łącznie z technologiami ich obróbki, niezbędnej do zastosowania w trakcie wytwarzania produktów fi nalnych przeznaczonych na rynek, tj. z technologiami formowania, łączenia i cięcia. Taka całościowa oferta znacznie przyspiesza i ułatwia zastosowania masowe nowych materiałów. Docelowo producenci wyrobów stalowych powinni współpracować z odbiorcami i użytkownikami na wszystkich etapach procesu wytwarzania i użytkowania: od badań i projektowania wyrobu, przez wytwarzanie i użytkowanie, aż do odzyskiwania materiału do recyklingu z wyrobów zużytych. Obecnie zidentyfi kowane główne oczekiwania użytkowników wyrobów ze stali lub wyrobów zawierających elementy stalowe są następujące [1]: zwiększenie bezpieczeństwa użytkowania, pozytywny wpływ na zdrowie i komfort funkcjonowania społeczeństwa, długotrwałość użytkowania bez pogorszenia cech użytkowych, minimalizacja negatywnego wpływu na środowisko w procesie produkcji i w okresie użytkowania, w tym jak największy stopień recyklingu, niska cena. W zależności od rodzaju zastosowania (środki transportu, artykuły gospodarstwa domowego, konstrukcje, itd.) poszczególne oczekiwania, co do cech użytkowych, przekładają się na konkretne oczekiwane cechy wyrobów stalowych. W przypadku wyrobów nowych cechy te mogą ulec skokowemu polepszeniu, natomiast w przypadku modyfi kacji wyrobów dotychczas produkowanych następuje stopniowa zmiana ich właściwości. Wybór priorytetowych kierunków rozwoju asortymentu i polepszania jakości wyrobów stalowych zależy więc od zidentyfi kowanych, oczekiwanych cech użytkowych oraz od przewidywanych zastosowań. Kierunki rozwoju wyrobów zaproponowane dla sektora stalowego w Polsce na etapie badań nie mogą w prosty sposób powielać programu dla hutnictwa europejskiego czy światowego. Powinny one stanowić uzupełnienie, rozwinięcie lub adaptację problematyki badawczej stosownie do warunków lokalnych. Biorąc pod uwagę obecne i dające się przewidzieć w średnim horyzoncie czasowym (tj. do ok roku) kierunki rozwoju polskiej gospodarki i społeczeństwa, najważniejszymi sektorami gospodarki oczekującymi na unowocześnienie wyrobów stalowych są (rys. 21): budownictwo i konstrukcje stalowe, środki transportu: samochody, transport kolejowy, transport morski, Rys. 21. Wiodące pod względem wykorzystania stali sektory gospodarki polskiej użytkownicy stali 17
20 Wizja rozwoju polskiego hutnictwa żelaza w perspektywie do 2030 roku infrastruktura transportowa (autostrady, wiadukty, mosty), energetyka: konwencjonalna, odnawialna (i z dużym prawdopodobieństwem jądrowa). Oczekiwane cechy i zastosowania określają asortyment wyrobów i ich właściwości, które powinny być rozwijane w średnim horyzoncie czasowym. Jako priorytetowe asortymenty wyrobów produkowanych obecnie, dla których istnieje potrzeba prowadzenia badań rozwojowych, można wskazać: blachy grube, kształtowniki walcowane na gorąco i formowane na zimno, pręty oraz kompozyty warstwowe z udziałem stali o wysokim współczynniku nośności do masy, produkowane z nowoczesnych gatunków stali do zastosowań w budownictwie i na konstrukcje urbanistyczne, wyroby stalowe do zastosowań w warunkach ekstremalnych obciążeń, w tym w przemyśle obronnym i w przemyśle wydobywczym, specjalistyczne wyroby o wysokich parametrach eksploatacyjnych do zastosowań w transporcie kolejowym: szyny, zestawy jezdne lokomotyw i wagonów, nowoczesne gatunki stali i specjalistyczne wyroby do zastosowań w energetyce konwencjonalnej, energetyce odnawialnej (i z dużym prawdopodobieństwem jądrowej), blachy taśmowe walcowane na gorąco do bezpośrednich zastosowań (ewentualnie z powłokami ochronnymi), z nowoczesnych wysokowytrzymałych gatunków stali, w tym blachy o grubości poniżej 1,5 mm, mogące zastąpić blachy walcowane na zimno. Obecnie trudny jest do prognozowania udział sektora stalowego funkcjonującego w Polsce w produkcji i rozwoju najnowszych generacji blach dla przemysłu motoryzacyjnego oraz blach powlekanych do różnych zastosowań. W przypadku wystąpienia potrzeb badań w tym zakresie, program badawczy powinien zostać rozszerzony o tę tematykę. Badania długookresowe, z perspektywą wdrożenia do produkcji i wprowadzenia na rynek nowych wyrobów w okresie sięgającym roku 2030, powinny koncentrować się na całkowicie nowatorskich rozwiązaniach, prowadzących do uzyskania nowych jakości w stosunku do obecnie dostępnych. W szczególności badania te powinny zostać ukierunkowane na: otrzymanie wysokiego poziomu właściwości użytkowych (wysokiej wytrzymałości, odporności na pękanie, itd. w zależności od wymagań), przy jak najmniejszej zawartości pierwiastków stopowych, obniżenie gęstości właściwej wyrobu stalowego lub kompozytu z udziałem stali, zwiększenie odporności na degradujące oddziaływanie środowiska (odporność na korozję, na działanie wysokiej temperatury itd.), bez znacznego zwiększenia kosztów wytwarzania. Innowacyjne technologie spełniające warunki zrównoważonego rozwoju sektora stalowego Jednym z fi larów zrównoważonego wzrostu europejskiego przemysłu stalowego jest wypracowywanie zysku głównie w wyniku stosowania innowacyjnych i nowych technologii. Wizja rozwoju technologicznego europejskiego przemysłu stalowego [1] oparta została o następujące priorytetowe kierunki działań: dążenie do integracji kolejnych procesów technologicznych w jedną linię w celu zmniejszenia ilości urządzeń i kosztów kapitałowych, skrócenia czasu wytwarzania i kosztów produkcji, uzyskania opłacalności produkcji przy zmniejszonej zdolności produkcyjnej, zwiększenie elastyczności procesów wytwarzania w celu umożliwienia produkcji w sposób opłacalny wielu zróżnicowanych asortymentów wyrobów w jednej linii produkcyjnej, powszechne wprowadzenie komputeryzacji procesów w zastosowaniu do kontroli parametrów technologicznych i sterowania procesem, kontroli jakości półwyrobów i wyrobów oraz zwiększenia wydajności i sprawności urządzeń, dążenie do zmniejszenia jednostkowego zużycia energii i surowców stosowanych do produkcji wyrobów stalowych, obniżenie do minimum szkodliwego oddziaływania na środowisko naturalne, w szczególności: redukcja emisji CO 2 na wszystkich etapach produkcji, dążenie do zmniejszenia aż do zera ilości odpadów nieużytecznych, tj. nie podlegających recyklingowi lub przerobowi na materiały lub wyroby, zwiększenie uzysków materiałowych na wszystkich etapach produkcji metodami wyeliminowania produkcji wadliwej, zmniejszania do minimum odpadów technologicznych i zmniejszania strat powstających na skutek utleniania stali w procesie wytwarzania i przetwarzania, rozwój technologii wytwarzania i nanoszenia powłok na powierzchnie wyrobów stalowych. Prognozowany stan zaawansowania podstawowych technologii hutnictwa żelaza i stali na lata 50. XXI wieku przedstawiono na rys. 22 (na podstawie opracowa- 18
21 Strategiczny Program Badań nia J.P. Birata [6]). Liniami pomarańczowymi na tym rysunku oznaczono technologie będące w stadium badań i rozwoju i wymagające dopracowania. W zakresie technologii wytwarzania stali ciekłej, największy postęp ma obecnie miejsce w procesach bezkoksowej redukcji bezpośredniej w stanie ciekłym i w stanie stałym. Prognoza na rok 2050 przewiduje wzrost udziału złomu w globalnej produkcji stali, z 45% obecnie do 60%, kosztem rudy żelaza (rys. 23a). W procesach przetwarzania rudy żelaza udział procesu wielkopiecowego pozostanie wiodący (rys. 23b). Analiza prognozowanych technologii wytwarzania stali ciekłej do roku 2050 wskazuje, że udział procesów niekonwencjonalnych będzie niewielki (w sumie 3%) oraz, że nastąpi odwrócenie proporcji udziału procesów elektrycznych i procesów konwertorowych w stosunku do stanu obecnego (rys. 24). W zakresie rozwoju procesów odlewania ciągłego i przeróbki plastycznej na gorąco, dominującym kierunkiem jest ciągłe odlewanie pasm o przekroju zbliżonym do przekroju wyrobu końcowego oraz integracja procesów odlewania i walcowania. Postęp w tej dziedzinie jest znacznie bardziej zaawansowany w procesach wytwarzania wyrobów płaskich niż wyrobów długich. Odlewanie wlewków ciągłych o przekroju zbliżonym do przekroju wyrobu końcowego eliminuje lub ogranicza wstępną fazę walcowania. Dla wlewków płaskich, odlewanie na przekrój zbliżony do przekroju wyrobu końcowego sprowadza się do zmniejszenia grubości odlewanego pasma (rys. 25). Połączenie w jednym ciągu produkcyjnym ciągłego odlewania płaskiego wlewka cienkiego i walcowania na gorąco, stanowi istotę technologii zintegrowanego odlewania i walcowania blach (ZOWB). W efekcie Rys. 22. Prognozowany stan technologii hutniczych w latach 50. XXI w. Liniami koloru pomarańczowego oznaczono technologie będące w różnych stadiach rozwoju i wymagające dopracowania (na podstawie [6]) 19
22 Wizja rozwoju polskiego hutnictwa żelaza w perspektywie do 2030 roku Rys. 23. Prognoza udziału rudy żelaza i złomu stalowego w globalnej produkcji stali (a) oraz udziału poszczególnych procesów przetwarzania rudy żelaza (b) w roku 2050 [6] Rys. 24. Prognoza udziału poszczególnych technologii w produkcji stali ciekłej w 2050 roku [6] zastosowania ciągłego odlewania wlewków płaskich o zmniejszonej grubości i zintegrowania go z procesem walcowania następuje: wyeliminowanie niektórych urządzeń konwencjonalnej linii wytwarzania blach taśmowych, skrócenie długości linii wytwarzania blach taśmowych, wyeliminowanie studzenia wlewków, co umożliwia wykorzystanie części ciepła zawartego w stali ciekłej, skrócenie czasu wytwarzania blach począwszy od momentu dostarczenia stali ciekłej, z okresu kilku go- dzin (zazwyczaj nie mniej niż 5 godzin) charakterystycznego dla konwencjonalnego procesu wytwarzania, do okresu nie dłuższego niż 30 minut (zazwyczaj 10 do 15 minut) charakterystycznego dla linii ZOWB, stworzenie możliwości wytwarzania supercienkich blach walcowanych na gorąco, o grubości < 1,0 mm. Najnowszym osiągnięciem technologicznym w zakresie otrzymywania blach taśmowych jest bezpośrednie odlewanie taśm (BOT). W technologii BOT następuje ograniczenie lub wyeliminowanie z ciągu produkcyjnego etapu walcowania na gorąco, ponieważ grubość odlewanego pasma mieści się w zakresie od 1 mm do 20
23 Strategiczny Program Badań Rys. 25. Zakresy grubości pasma płaskiego odlewanego przy zastosowaniu różnych odmian technologii ciągłego odlewania stali 10 mm. Z rozwijanych różnych technologii odlewania taśm, odlewanie pionowe pomiędzy dwa walce bliźniacze jest stosowane najczęściej i właśnie to rozwiązanie zostało zastosowane w skali przemysłowej. Wśród prognozowanych do roku 2050 technologii odlewania ciągłego wyrobów płaskich wiodący udział będą miały: odlewanie blach taśmowych i konwencjonalne ciągłe odlewanie (rys. 26). Opracowywanie nowych technologii hutniczych dotyczących podstawowego ciągu produkcyjnego (tj. wytwarzania stali i jej przetwarzania na wyroby stalowe) jest przedsięwzięciem bardzo kapitałochłonnym, dłu- Rys. 26. Prognoza udziału poszczególnych technologii odlewania ciągłego w roku 2050 [6] 21
24 Wizja rozwoju polskiego hutnictwa żelaza w perspektywie do 2030 roku gotrwałym i obarczonym znacznym ryzykiem. Z tego powodu takie wyzwania mogą być podejmowane przez duże organizacje dysponujące znacznymi funduszami na rozwój. Są to konsorcja koncernów hutniczych współpracujące na różnych zasadach z instytucjami naukowymi lub rzadziej pojedyncze koncerny, instytucje regionalne (np. w ramach UE) lub krajowe wspierające badania, a także porozumienia partnerskie grupujące przedstawicieli różnych sektorów gospodarki, jak to ma miejsce w Europejskiej Platformie Technologicznej Stali. Priorytetowe kierunki rozwoju technologii hutniczych stwarzają także możliwości rozwoju procesów cząstkowych i ulepszania procesów stosowanych obecnie, co można wskazać jako główną dziedzinę partnerstwa sektora stalowego i organizacji naukowo-badawczych w Polsce. Tego typu przedsięwzięcia badawczo-rozwojowe powinny dotyczyć: zmniejszania energochłonności i materiałochłonności procesów, obniżania emisji odpadów (gazowych w szczególności CO 2, ciekłych i stałych), zwiększania uzysków materiałowych (zmniejszanie odpadów technologicznych i wybraków, ograniczenie utleniania powierzchni stali w procesie produkcyjnym), zastosowania technik komputerowych do sterowania procesami technologicznymi, zwiększania stopnia integracji procesów technologicznych. Zarządzanie produkcją i handlem z wykorzystaniem systemów informatycznych Zastosowanie informatyki w hutnictwie światowym dotyczyło na początku przede wszystkim procesów produkcyjnych. Głównym celem jest w tym przypadku większa kontrola nad parametrami technologicznymi i jakością wyrobów. Do najważniejszych osiągnięć należy zaliczyć stworzenie oprogramowania pracującego w czasie rzeczywistym. Jednocześnie, zgodnie z procesami przebiegającymi w całej gospodarce, wdrażano systemy wspomagające rachunkowość i zarządzanie fi nansami. Następnym etapem rozwoju jest Electronic-Commerce, czyli zastosowanie technologii informatycznych związanych z Internetem i telekomunikacją do prowadzenia działalności gospodarczej. Przykładem tego rodzaju zastosowań jest tworzenie platform handlu stalą i innymi wyrobami przemysłowymi. Dzięki takim rozwią- zaniom można osiągnąć sprawniejsze funkcjonowanie rynku oraz obniżenie kosztów zawieranych transakcji. Do fundamentów nowej gospodarki elektronicznej można zaliczyć: ideę: w e-gospodarce aktywa niemierzalne (idee, ludzie) są przy wycenie fi rmy cenniejsze niż aktywa mierzalne, rynek, który jest globalny i otwarty, towar, który jest w zasięgu myszki, a o jego nabyciu często decyduje impuls, klienta, który dzięki sieci pozostaje w bezpośrednim kontakcie ze sprzedawcą, co sprzyja negocjowaniu cen i lepszemu poznaniu. Najważniejsze korzyści dla przedsiębiorstwa korzystającego z Internetu są następujące: całodobowa obsługa partnerów i klientów, spadek wydatków na kampanie promocyjne i reklamowe, łatwy i szybki kontakt z partnerami i klientami, wyeliminowanie części dokumentów tworzonych w formie papierowej, szybka korekta błędów w dokumentacji bankowej i handlowej, a często ich całkowite wyeliminowanie, swobodny dostęp do informacji i rynku międzynarodowego, ułatwione i skuteczniejsze poszukiwanie nowych partnerów handlowych, zmniejszenie zależności od rynku lokalnego i sezonowych zmian sprzedaży niektórych towarów, zdobywanie wiedzy o konkurencji i stałe monitorowanie jej poczynań. Organizacja posiadająca własną stronę internetową, za pomocą której może kontaktować się z otoczeniem, przybiera formę organizacji wirtualnej, którą charakteryzują następujące cechy: jest zorientowana na klienta, co oznacza, że jej procesy zadaniowe są wyraźnie na niego skierowane, dąży do jednoznacznie określonych celów, które są przez wszystkich uczestników znane i akceptowane, ma zdolność do postrzegania szans rynkowych bez długotrwałych przygotowań administracyjnych, gdy powstaną nowe okazje, może się na nowo formować, przegrupowywać lub nawet powstawać od nowa, może szybciej decydować, opiera się na wielkości zaufania, dba o częste i rzetelne informacje, komunikaty oraz styl zarządzania. Technologia informatyczna wpływa nie tylko na sposób kontaktowania się przedsiębiorstwa z otoczeniem, ale zmienia całkowicie organizację i zarządzanie. Or- 22
25 Strategiczny Program Badań ganizacje hutnicze staną się w przyszłości bardziej elastyczne i nastawione na zmianę. W przypadku hutnictwa polskiego, przyspieszenie procesów informatyzacji może nastąpić dopiero teraz, kiedy uporano się już ze zmianami własnościowymi, restrukturyzacją zatrudnienia oraz modernizacją części przetwórczej zakładów. Stopień informatyzacji polskich hut przed rozpoczęciem restrukturyzacji był bardzo niski. Zakłady korzystały zazwyczaj z aplikacji pisanych na zamówienie lub stworzonych przez specjalistów z wewnątrz fi rmy. Dodatkowy kapitał, który został udostępniony przez inwestorów strategicznych wykorzystano do rozpoczęcia modernizacji struktur informatycznych. Obecnie wdrażane są podstawowe systemy ERP (systemy wspomagające zarządzanie), które będą pracowały w sferach fi nansów, gospodarki remontowej i magazynowej oraz sprzedaży. Najpoważniejszym klientem, który zgłasza zapotrzebowanie na tego rodzaju usługi jest Mittal Steel Poland. W przypadku tej fi rmy rozpoczęto już wdrażanie zintegrowanego systemu zarządzania SAP R/3. Zastąpi on działający już w części hut system IFS. Do najważniejszych producentów systemów ERP na rynku polskim należą: SAP (ok. 33%), ORACLE (ok. 15%), IFS (ok. 8%), Comarch (ok. 6%) i QAD (ok. 5%). Rynek jest więc zdominowany przez SAP i ORACLE i sytuacja ta nie powinna zmienić się w najbliższym czasie. SAP (Systems, Applications and Products in Data Processing) to fi rma założona w 1972 roku w niemieckim Mannheim. Pierwsza wersja systemu R/1 była oprogramowaniem wspomagającym rachunkowość przedsiębiorstw. W następnych latach system został rozwinięty, umożliwiając wspomaganie zarządzania w większości głównych obszarów działalności przedsiębiorstwa. W najbliższych latach można spodziewać się wdrożeń, które będą dotyczyć przede wszystkim zarządzania fi nansami i księgowością oraz CRM (Customer Relationship Management) czyli zarządzania relacjami z klientami. Może to nastąpić ze względu na rozwój centrów serwisowych i specjalistycznej produkcji dostosowanej do ściśle określonych potrzeb klienta. Wspomaganie zarządzania fi nansami to przede wszystkim lepsza kontrola kosztów na różnych szczeblach działalności oraz przepływów gotówkowych. Te ostatnie usprawniane są również dzięki wykorzystaniu systemów bankowości elektronicznej. Od 3 sierpnia 2005 roku można wystawiać i przesyłać faktury w formie elektronicznej. W przyszłości należy się spodziewać zintegrowania systemów rachunkowości, bankowości elektronicznej, kontrolingu i zarządzania fi nansami, a nawet zintegrowania ich z systemami wspomagającymi procesy czysto technologiczne. CRM to nie tylko system informatyczny, ale sposób postępowania, dzięki któremu możliwe staje się zbudowanie lojalnej grupy stałych klientów. Podstawą systemu są bazy danych (hurtownie danych), których obsługa również wymaga specjalistycznego oprogramowania. Należy w związku z tym spodziewać się, że pierwszym etapem będzie tworzenie takich baz. Następnie konieczne stanie się zastosowanie nowoczesnych metod analizy danych, aby sprawniej wykorzystywać przechowywaną informację. Przykładami takich analiz mogą być: segmentacja klientów, analizy związane z cyklem życia klienta, analiza zadowolenia klienta (budowanie map zadowolenia klienta), analiza koszykowa i połączeń. Biorąc pod uwagę umiejscowienie przemysłu stalowego pomiędzy dostawcami surowców i producentami dóbr konsumpcyjnych, należy zwrócić również uwagę na zastosowanie technologii informatycznych do usprawnienia przepływów informacji i kapitału pomiędzy przedsiębiorstwami. Zastosowania te opierają się na wykorzystaniu tej samej technologii co w relacjach z konsumentem. Bardziej istotne w tym przypadku jest zintegrowanie systemów rachunkowości we współpracujących przedsiębiorstwach. Podczas gdy w relacjach z klientami wykorzystywany jest Internet, to w relacjach pomiędzy odbiorcami a dostawcami częściej wykorzystywane są technologie VAN (Value Added Network). Dzięki temu można ograniczyć na przykład koszty produkcji i gromadzenia zapasów. Technologia ta wywodzi się od systemów EDI czyli Elektronicznej Wymiany Danych. Wymiana dokonywana jest w tym przypadku przy minimalnej ingerencji człowieka w formatach opisanych międzynarodowymi standardami. Łączy ona możliwości informatyki i telekomunikacji. Umożliwia przede wszystkim eliminację dokumentów papierowych. EDI leży u podstaw takich strategii jak: stałe uzupełnianie zapasów (Continous Replenishment), dostawy na czas (Just in Time), śledzenie transportu, płatności elektroniczne. VAN dostarcza prostego rozwiązania potrzeb komunikacyjnych EDI. W przypadku dużych przedsiębiorstw, takich jak huty, stosowanie wewnętrznych sieci VAN jest częściej spotykane niż wykorzystanie Internetu. Oprócz tego do komunikacji pomiędzy partnerami handlowymi mogą być wykorzystywane takie media komunikacyjne 23
GŁÓWNE PROBLEMY ŚRODOWISKOWE W ŚWIETLE KONKLUZJI BAT DLA PRZEMYSŁU HUTNICZEGO
GŁÓWNE PROBLEMY ŚRODOWISKOWE W ŚWIETLE KONKLUZJI BAT DLA PRZEMYSŁU HUTNICZEGO Spotkanie Grupy Roboczej ds. Pozwoleń Zintegrowanych 27-29 kwietnia 2015 r., Katowice INSTYTUT METALURGII ŻELAZA im. Stanisława
Sytuacja na rynku stali - stan aktualny i prognozy
Sytuacja na rynku stali - stan aktualny i prognozy Dr inŝ. Romuald Talarek, Prezes zarządu HIPH Warszawa, 14 styczeń 2010 r. Hutnicza Izba Przemysłowo-Handlowa Członkowie HIPH (50 Podmiotów) koksowniczy
POLSKI RUCH CZYSTSZEJ PRODUKCJI NOT
Seminarium Informacyjno-promocyjne projektu: Propagowanie wzorców produkcji i konsumpcji sprzyjających promocji zasad trwałego i zrównoważonego rozwoju. Zmiany wzorców produkcji i konsumpcji w świetle
Wyroby długie - kluczowy segment stalowego rynku. Bieżąca sytuacja i perspektywy rozwoju.
Wyroby długie - kluczowy segment stalowego rynku. Bieżąca sytuacja i perspektywy rozwoju. Jerzy Bernhard, Prezes Zarządu Stalprofil S.A. 7 listopad 2012 1 sty 02 maj 02 wrz 02 sty 03 maj 03 wrz 03 sty
Indeks cen stali w Europie wyroby płaskie (kwiecień 2011r. kwiecień 2012r.) (tabela nr 6)...
miesięcznik statystyczny stali czarnych 4/2012 (20) S P I S T R E Ś C I 1. Produkcja i zużycie stali i wyrobów stalowych Produkcja wyrobów stalowych w Polsce po 2 miesiącach 2012r. (tabela nr 1)... Produkcja
ArcelorMittal Poland
ArcelorMittal Poland ArcelorMittal Poland zintegrowanym producentem stali ArcelorMittal Poland jest największym producentem stali w Polsce 6 oddziałów 5 hut największa w Europie koksownia w Zdzieszowicach
Aktywne formy kreowania współpracy
Projekt nr... Kształtowanie sieci współpracy na rzecz bezpieczeństwa energetycznego Dolnego Śląska ze szczególnym uwzględnieniem aspektów ekonomiczno społecznych Aktywne formy kreowania współpracy Dr inż.
Co nowego w stalach n e i r e d r z d e z w e n w y n c y h
Co nowego w stalach nierdzewnych Dlaczego: co nowego w stalach nierdzewnych Stal nierdzewna nowoczesna w swojej istocie materiał XX wieku kojarzy się z nowoczesnością ekologiczna atrakcyjna i innowacyjna
Sprawozdanie Zarządu z działalności Stalprofil S.A. i jego Grupy Kapitałowej w 2012 roku. 12 czerwiec
Sprawozdanie Zarządu z działalności Stalprofil S.A. i jego Grupy Kapitałowej w 2012 roku 12 czerwiec 2013 1 Struktura akcjonariatu Stalprofil SA na dzień 31.12.2012r. Akcjonariusz Ilość akcji razem Udział
KLUCZOWE INDYKATORY OSIĄGNIĘĆ O CHARAKTERZE POWSZECHNYM
Spis treści Wstęp 15 KLUCZOWE INDYKATORY OSIĄGNIĘĆ O CHARAKTERZE POWSZECHNYM A.1. Płaszczyzna finansowa 19 A.1.1. Tworzenie wartości przedsiębiorstwa 19 A.1.2. Tworzenie wartości dla akcjonariuszy przez
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI SPÓŁKI I GRUPY KAPITAŁOWEJ STALPROFIL S.A. W ROKU 2018
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI SPÓŁKI I GRUPY KAPITAŁOWEJ STALPROFIL S.A. W ROKU 2018 Zmiany w Strukturze Grupy Kapitałowej Stalprofil S.A. w 2018r. 1. zbycie Kolb do Izostal S.A.; 2. utworzenie STF
Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka
Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka Cel główny: Rozwój polskiej gospodarki w oparciu o innowacyjne przedsiębiorstwa Cele szczegółowe: zwiększenie innowacyjności przedsiębiorstw, wzrost konkurencyjności
Przemysł cementowy w Polsce
Przemysł cementowy w Polsce Przemysł cementowy w Polsce, pod względem wielkości produkcji znajduje się na siódmym miejscu wśród europejskich producentów cementu. Głęboka modernizacja techniczna, jaka miała
STAL W POLSCE: ANALIZY
TABELA 1: Zużycie jawne wyrobów hutniczych sty-mar 2018 sty-mar 2017 dynamika w proc. 2017 2016 wyroby hutnicze ogółem 3903 3288 18.7 13773 12778 wyroby płaskie 2059 1969 4.9 7696 7092 wyroby walcowane
2016 CONSULTING DLA MŚP. Badanie zapotrzebowania na usługi doradcze
2016 CONSULTING DLA MŚP Badanie zapotrzebowania na usługi doradcze 1 O raporcie Wraz ze wzrostem świadomości polskich przedsiębiorców rośnie zapotrzebowanie na różnego rodzaju usługi doradcze. Jednakże
Tendencje związane z rozwojem sektora energetyki w Polsce wspieranego z funduszy UE rok 2015 i co dalej?
Miasto 2010 efektywność energetyczna w miastach Tendencje związane z rozwojem sektora energetyki w Polsce wspieranego z funduszy UE rok 2015 i co dalej? Elżbieta Bieńkowska Minister Rozwoju Regionalnego
Alumetal rozwija nowoczesne technologie produkcji. Listopad 2017
Alumetal rozwija nowoczesne technologie produkcji Listopad 2017 Otoczenie rynkowe Unikatowe właściwości aluminium Lekkie Aluminium jest bardzo lekkim metalem o gęstości wynoszącej 2.7 g/cm3, tj. około
Fundusze unijne dla odnawialnych źródeł energii w nowej perspektywie finansowej. Warszawa, 3 kwietnia 2013 r.
Fundusze unijne dla odnawialnych źródeł energii w nowej perspektywie finansowej Warszawa, 3 kwietnia 2013 r. Dokumenty strategiczne KOMUNIKAT KOMISJI EUROPA 2020 Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego
Komputerowa optymalizacja sieci logistycznych
Wykład 1 Komputerowa optymalizacja sieci logistycznych Dr inż. Adam Deptuła POLITECHNIKA OPOLSKA Katedra Inżynierii Wiedzy Komputerowa Optymalizacja Sieci Logistycznych LOGISTYKA TRANSPORT proces transportowy
Prezentacja Grupy Impel 25 września 2003
Prezentacja Grupy Impel 25 września 2003 Grupa Impel - podstawowe informacje Największa w Polsce grupa firm świadczących usługi wspierające funkcjonowanie przedsiębiorstw i instytucji. Lider na polskim
PLAN DZIAŁANIA KT 126 ds. Rur Stalowych
Strona 1 PLAN DZIAŁANIA KT 126 ds. Rur Stalowych STRESZCZENIE Działalność Komitetu Technicznego nr 126 związana jest z tematyką rur stalowych. Zakres tematyczny obejmuje rury ze szwem i bez szwu, w tym
Raport kwartalny Spółki SZAR S.A. IV kwartał 2012 r. od r. do r.
Raport kwartalny Spółki SZAR S.A. IV kwartał 2012 r. od 01.10.2012r. do 31.12.2012r. Częstochowa 14.02.2013r. RAPORT ZAWIERA NASTĘPUJACE DANE: I. WYBRANE DANE FINANSOWE Z RACHUNKU ZYSKÓW I STRAT ORAZ BILANSU
Trendy w robotyzacji przemysłu w Polsce i na świecie.
Trendy w robotyzacji przemysłu w Polsce i na świecie. Potrzeby rozwojowe światowego przemysłu powodują, że globalny popyt na roboty przemysłowe odznacza się tendencją wzrostową. W związku z tym, dynamiczny
Energetyka odnawialna w procesie inwestycyjnym budowy zakładu. Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego
Energetyka odnawialna w procesie inwestycyjnym budowy zakładu Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego Wzrost zapotrzebowania na
INTELIGENTNE TECHNOLOGIE ENERGETYCZNO PALIWOWE (ITE-P)
Partnerstwo reprezentowane przez ENERGA SA Nauka Przemysł w tym sektor MŚP Samorząd 2 RYNEK-PRODUKTY-USŁUGI-TECHNOLOGIE Rynek: ITE-P są niezbędnym elementem dokonującej się już transformacji energetyki.
Analiza strategiczna SWOT innowacyjności gospodarki Małopolski. Kraków, 9 marca 2012 r.
Analiza strategiczna SWOT innowacyjności gospodarki Małopolski Kraków, 9 marca 2012 r. Etap diagnostyczny Diagnoza pogłębiona (załącznik do RSI WM 2012-2020) Synteza diagnozy część 2 dokumentu RSI Analiza
WZROST KONKURENCYJNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW SEKTOROWY PROGRAM OPERACYJNY
Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej SEKTOROWY PROGRAM OPERACYJNY WZROST KONKURENCYJNOŚCI KONKURENCYJNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW 2004-2006 Krzysztof Gulda p.o. Dyrektora Departament Innowacyjności
Program HORYZONT 2020 w dziedzinie transportu
Program HORYZONT 2020 w dziedzinie transportu Rafał Rowiński, Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce Inwestycje w badania i rozwój są jednym ze sposobów wyjścia z kryzysu gospodarczego. Średni
и-г< UrzqcJ Ochrony Konkurencji i Konsumentów Piotr Petka Dyrektor Departamentu Monitorowania Pomocy Publicznej
и-г< UrzqcJ Ochrony Konkurencji i Konsumentów Piotr Petka Dyrektor Departamentu Monitorowania Pomocy Publicznej DDO-073-13(5g)/10/MMach Warszawa, 2^ marca 2011 r. Pan Humbert Drabbe Dyrektor Pomoc państwa:
Założenia Narodowego Programu Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej oraz działania na rzecz zrównoważonej produkcji i konsumpcji
Założenia Narodowego Programu Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej oraz działania na rzecz zrównoważonej produkcji i konsumpcji 2 Plan prezentacji 1. Kontekst transformacji niskoemisyjnej 2. Przykładowe wyzwania
STALPROFIL S.A. i jego Grupa Kapitałowa w 2014 roku. 16 kwiecień
STALPROFIL S.A. i jego Grupa Kapitałowa w 2014 roku 16 kwiecień 2015 1 Globalna produkcja stali w 2014 r. wzrosła o 1,2%, przy niskim wykorzystaniu mocy produkcyjnych ok 70% Najwięksi producenci stali
STALPROFIL S.A. i jego Grupa Kapitałowa w 2015 roku. 6 maj
STALPROFIL S.A. i jego Grupa Kapitałowa w 2015 roku 6 maj 2016 1 Kryzys na światowym rynku stali dotknął prawie wszystkie regiony EU-28 Turkey Russia USA South-America China India Japan South-Korea World
Sytuacja ekonomiczno-finansowa sektora cukrowniczego
Sytuacja ekonomiczno-finansowa sektora cukrowniczego Dr inż. Piotr SZAJNER IERiGZ-PIB ul. Świętokrzyska 20 PL 00-002 Warszawa E-mail: szajner@ierigz.waw.pl Plan prezentacji Wyniki finansowe przemysłu cukrowniczego;
PLAN DZIAŁANIA KT 17 ds. Pojazdów i Transportu Drogowego
Strona 1 PLAN DZIAŁANIA KT 17 ds. Pojazdów i Transportu Drogowego STRESZCZENIE Komitet Techniczny nr 17 ds. Pojazdów i Transportu Drogowego powołany został w ramach Polskiego Komitetu Normalizacyjnego
Wydział Programowania Rozwoju i Funduszy Europejskich Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego. Katowice, 2 grudzień 2004
KSZTAŁTOWANIE I REALIZACJA POLITYKI ENERGETYCZNEJ NA POZIOMIE WOJEWÓDZTWA STAN OBECNY, PRIORYTETY NA PRZYSZŁOŚĆ W KONTEKŚCIE PROWADZONEJ AKTUALIZACJI STRATEGII ROZWOJU WOJEWÓDZTWA. Wydział Programowania
A8-0358/16. Tekst proponowany przez Komisję. Uzasadnienie
7.1.016 A8-0358/16 16 Artykuł 1 punkt -1 (nowy) Artykuł 3 punkt 1 litera g Tekst proponowany przez Komisję -1) skreśla się art. 3 pkt 1) lit. g); Łupki naftowe zostały zdefiniowane ostatnio w publikacjach
Proces tworzenia wartości w łańcuchu logistycznym. prof. PŁ dr hab. inż. Andrzej Szymonik 2014/2015
Proces tworzenia wartości w łańcuchu logistycznym prof. PŁ dr hab. inż. Andrzej Szymonik www.gen-prof.pl 2014/2015 Proces Proces def: 1. Uporządkowany w czasie ciąg zmian i stanów zachodzących po sobie.
Możliwości zwiększania efektywności wykorzystania zasobów polskich MSP EDIT VALUE nowoczesne narzędzie wspierające decyzje gospodarcze
Możliwości zwiększania efektywności wykorzystania zasobów polskich MSP EDIT VALUE nowoczesne narzędzie wspierające decyzje gospodarcze 16.10. 2014, Konstantynów Łódzki AGENDA EDIT VALUE TOOL Narzędzie
POLITYKA EKOLOGICZNA PAŃSTWA W LATACH 2009 2012 Z PERSPEKTYWĄ DO ROKU 2016. uchwała Sejmu z dnia 22 maja 2009 roku (M.P. 2009.34.501.
POLITYKA EKOLOGICZNA PAŃSTWA W LATACH 2009 2012 Z PERSPEKTYWĄ DO ROKU 2016 uchwała Sejmu z dnia 22 maja 2009 roku (M.P. 2009.34.501.) Proces transformacji ustrojowej Polski nie uwzględniał w swoim planie
Współpraca z jednostkami B+R i uczelniami szansą na innowacyjny rozwój polskich przedsiębiorstw z sektora MŚP. Przykłady dobrych praktyk
Klaster Gospodarki Odpadowej i Recyklingu szansą rozwoju innowacyjnych przedsiębiorstw z branży odpadowej i recyklingu Współpraca z jednostkami B+R i uczelniami szansą na innowacyjny rozwój polskich przedsiębiorstw
w mld USD MOFCOM UNCTAD SAFE Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych MOFCOM, UNCTAD i SAFE.
A. BEZPOŚREDNI 1. Poprzez działalność produkcyjną lub usługową import technologii ze spółki macierzystej i wykorzystywanie jej w procesie produkcyjnym prowadzenie działalności w branżach wysokiej techniki
Konferencja naukowo-techniczna Kocierz 23-25 września 2008. www.izostal.com.pl. Prezentacja firmy
Konferencja naukowo-techniczna Kocierz 23-25 września 2008 www.izostal.com.pl Prezentacja firmy Profil działalności Dostarczanie produktów i usług w ramach inwestycji infrastrukturalnych realizowanych
Główni Akcjonariusze Konsorcjum Stali S.A. 5,05% 5,82% 6,16%
2 Akcjonariat Główni Akcjonariusze Konsorcjum Stali S.A. Konsorcjum Stali S.A. (buy back) 7,47% Altus TFI S.A. Dembowska Barbara Koclęga Janusz 5,5% 5,82% 6,16% Dembowska Katarzyna Aviva OFE 8,4% 8,59%
Chemss2016 Seminarium. Zintegrowana Ocena Wpływu wprowadzenie dla nowych i istniejących przedsiębiorstw
1 Chemss2016 Seminarium Zintegrowana Ocena Wpływu wprowadzenie dla nowych i istniejących przedsiębiorstw Kielce, 19 kwietnia 2016 organizowane w ramach Chemss2016 I. Wprowadzenie - nowe modele światowej
Czy ochrona środowiska i odnawialne źródła energii są efektywne finansowo?
Czy ochrona środowiska i odnawialne źródła energii są efektywne finansowo? Dariusz Lipka, Małopolska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. Kraków, 11.12.2013 r. Specyfika projektów energetyki odnawialnej -
PLAN DZIAŁANIA KT NR 184 ds. Klejów
Strona 1 PLAN DZIAŁANIA KT NR 184 ds. Klejów STRESZCZENIE Środowisko biznesowe: Zakres objęty działalnością KT 184 jest niezwykle szeroki i ma charakter wybitnie intersektorowy, gdyż dotyczy nie tylko
ergo energy to: www.ergoenergy.pl
ergo energy to: Sprzedaż energii elektrycznej na terenie całego kraju. Lider w implementacji nowatorskich rozwiązań. Realizacja projektów w ramach programów unijnych. Realizacja programów inwestycyjnych
Autor: Joanna Nitecka, pracownik Departamentu Integracji Europejskiej i Studiów Porównawczych URE
CZY ENERGIA JEST DROGA? Autor: Joanna Nitecka, pracownik Departamentu Integracji Europejskiej i Studiów Porównawczych URE ( Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki nr 4/2004) Namacalnym efektem działalności
Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka (IG)
Priorytet 1 - Badania i rozwój nowoczesnych technologii Działanie1.1. Wsparcie badań naukowych dla budowy gospodarki opartej na wiedzy Identyfikacja kierunków prac B+R mających na celu zdynamizowanie rozwoju
Wybrane problemy wizji rozwoju wsi i rolnictwa w pierwszej połowie XXI wieku
INSTYTUT EKONOMIKI ROLNICTWA I GOSPODARKI ŻYWNOŚCIOWEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY Wybrane problemy wizji rozwoju wsi i rolnictwa w pierwszej połowie XXI wieku Autorzy: prof. dr hab. Waldemar Michna dr
POLITYKA JAKOŚCI I ŚRODOWISKOWA
POLITYKA JAKOŚCI I ŚRODOWISKOWA Thermaflex Izolacji Sp. z o. o. zajmuje wiodącą pozycję w Polsce w branży izolacji technicznych ze spienionych poliolefin. Dążymy aby System Zarządzania Jakością i Środowiskiem
PODSTAWY FUNKCJONOWANIA PRZEDSIĘBIORSTW
PODSTAWY FUNKCJONOWANIA PRZEDSIĘBIORSTW Część 3. mgr Michał AMBROZIAK Wydział Zarządzania Uniwersytet Warszawski Warszawa, 2007 Prawa autorskie zastrzeżone. Niniejszego opracowania nie wolno kopiować ani
Stalprofil S.A. i jego Grupa Kapitałowa w 2013 roku. 15 maj
Stalprofil S.A. i jego Grupa Kapitałowa w 2013 roku 15 maj 2014 1 Globalna produkcja stali w 2013 r. wzrosła o 3,5%, natomiast w Polsce i UE spadła odpowiednio o 4,9% i 2,0% najwięksi producenci stali
Regionalna Strategia Innowacji Województwa Kujawsko-Pomorskiego Inteligentne specjalizaje
Regionalna Strategia Innowacji Województwa Kujawsko-Pomorskiego Inteligentne specjalizaje Toruń, 13.12.2012 Co oznacza inteligentna specjalizacja? Inteligentna specjalizacja to: identyfikowanie wyjątkowych
Rynek kolektorów słonecznych w Polsce
2014 Rynek kolektorów słonecznych w Polsce Instytut Energetyki Odnawialnej Warszawa Sierpień, 2014r. 0 S t r o n a I E O Raport - Rynek kolektorów słonecznych w Polsce Raport przygotowany przez Zespół
Strategia Zrównoważonego Rozwoju i Odpowiedzialnego Biznesu Grupy Kapitałowej PGNiG
Strategia Zrównoważonego Rozwoju i Odpowiedzialnego Biznesu Grupy Kapitałowej PGNiG Strategia biznesowa 2009 2015 Listopad 2008 roku Zarząd PGNiG SA przyjmuje Strategię GK PGNiG 2 Osiągnięcie wzrostu wartości
APAKIET ENERGETYCZNY I INNE REGULACJE PRAWNE ŚWIATOWE TENDENCJE
APAKIET ENERGETYCZNY I INNE REGULACJE PRAWNE ŚWIATOWE TENDENCJE. . Dokąd zmierza świat?... eksploatacja Ziemi Musiało upłynąć 100 tysięcy lat byśmy osiągnęli 1 miliard. Następnie 100 lat byśmy to podwoili.
ANALIZA KOSZTÓW ŚRODOWISKOWYCH W GOSPODARCE NARODOWEJ
ANALIZA KOSZTÓW ŚRODOWISKOWYCH W GOSPODARCE NARODOWEJ prof. dr hab. KAZIMIERZ GÓRKA UNIWERSYTET EKONOMICZNY KRAKÓW III Konferencja PF ISO 14000 Zarządzanie kosztami środowiskowymi Warszawa 24 25.04.2014
Napędza nas automatyzacja
Napędza nas automatyzacja 02 Springer Napędza nas automatyzacja Springer GmbH innowacyjna firma dbająca o Twój sukces w automatyce Springer Napędza nas automatyzacja Rozwój rynku automatyki w opinii Springer
Mikroprzedsiębiorstwa, małe przedsiębiorstwa: maksymalnie 50% Średnie przedsiębiorstwa: maksymalnie 40% Duże przedsiębiorstwa: maksymalnie 30%
FUNDUSZE UNIJNE DLA PRZEDSIĘBIORSTW Firma Complex IT oferuje profesjonalne doradztwo w zakresie wyboru odpowiedniego konkursu, przygotowaniu projektów a także oferuje wsparcie przez cały okres przygotowania,
Inteligentna Energetyka na podstawie strategii GK PGE
1 Inteligentna Energetyka na podstawie strategii GK PGE Nowoczesna energetyka konwencjonalna Elastyczność i efektywność Nowe technologie i modele biznesowe Redefinicja misji GK PGE konieczne zmiany Nowa
Stan i prognoza koniunktury gospodarczej
222 df Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową przedstawia osiemdziesiąty piąty kwartalny raport oceniający stan koniunktury gospodarczej w Polsce (IV kwartał 2014 r.) oraz prognozy na lata 2015 2016 KWARTALNE
MAŁOPOLSKO PODKARPACKIEGO KLASTRA CZYSTEJ ENERGII. 03 czerwca 2008 r
Możliwości finansowania dla MAŁOPOLSKO PODKARPACKIEGO KLASTRA CZYSTEJ ENERGII 03 czerwca 2008 r OLGA WARZECHA CENTRUM TRANSFERU TECHNOLOGII AGH Dział Obsługi Funduszy Strukturalnych tel. 12 617 31 59 warzecha@agh.edu.pl
Polityka innowacyjna Województwa Mazowieckiego
Polityka innowacyjna Województwa Mazowieckiego Konferencja Innowacje w przemyśle a zmiany klimatu Warszawa, dn. 28 maja 2009 r. 1 Warszawa, dn.28 maja 2009 r. Plan prezentacji: Regionalna Strategia Innowacji
PROW 2014 2020 na rzecz celów Strategii Zrównoważonego Rozwoju Wsi Rolnictwa i Rybactwa na lata 2012-2020
PROW 2014 2020 na rzecz celów Strategii Zrównoważonego Rozwoju Wsi Rolnictwa i Rybactwa na lata 2012-2020 Dr inż. Dariusz Nieć Dyrektor Departamentu Rozwoju Obszarów Wiejskich Warszawa 28 stycznia 2015
PLAN DZIAŁANIA KT 196. ds. Cementu i Wapna
PLAN DZIAŁANIA KT 196 DATA: 2014-10-31 Wersja: nr 2 Projekt uzgodniony w KT Strona 1 PLAN DZIAŁANIA KT 196 ds. Cementu i Wapna STRESZCZENIE KT 196 obejmuje swoim zakresem działania prace normalizacyjne
Instrumenty finansowania w okresie programowania 2014-2020. Przemysław Jura Prezes Zarządu Instytut Nauk Ekonomicznych i Społecznych
Instrumenty finansowania w okresie programowania 2014-2020 Przemysław Jura Prezes Zarządu Instytut Nauk Ekonomicznych i Społecznych Invest Expo, Katowice, 08.12.2014 Fundusze Europejskie 2014-2020 innowacje
Dane Klienta: Staples Polska Sp. z o.o. Bysewska 18 80-298 Gdańsk www.staplesadvantage.pl
Dane Klienta: Staples Polska Sp. z o.o. Bysewska 18 80-298 Gdańsk www.staplesadvantage.pl Staples Polska Sp. z o.o. (dawniej Corporate Express Polska Sp. z o.o.) to jeden z największych na świecie dostawców
REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO
OŚ PRIORYTETOWA 1.Inteligentna gospodarka Warmii i Mazur PODDZIAŁANIE 1.2.1. Działalność B+R przedsiębiorstw Rodzaje projektów: Czynniki sukcesu: Poziom wsparcia: Terminy naboru: Alokacja środków: programie
GOZ - europejska wizja kontra polskie realia. Krzysztof Hornicki INTERSEROH Organizacja Odzysku Opakowań S.A. Poznań, r.
GOZ - europejska wizja kontra polskie realia Krzysztof Hornicki INTERSEROH Organizacja Odzysku Opakowań S.A. Poznań, 02.10.2018 r. DLACZEGO INTERSEROH? Rzeczywisty udział od 1991 roku w różnych systemach
URZĄD STATYSTYCZNY W SZCZECINIE
URZĄD STATYSTYCZNY W SZCZECINIE Opracowania sygnalne Szczecin, styczeń 2010 r. DZIAŁALNOŚĆ INNOWACYJNA PRZEDSIĘBIORSTW W LATACH 2006-2008 W WOJEWÓDZTWIE ZACHODNIOPOMORSKIM Wyniki badania działalności innowacyjnej
Potencjał inwestycyjny w polskim sektorze budownictwa energetycznego sięga 30 mld euro
Kwiecień 2013 Katarzyna Bednarz Potencjał inwestycyjny w polskim sektorze budownictwa energetycznego sięga 30 mld euro Jedną z najważniejszych cech polskiego sektora energetycznego jest struktura produkcji
Industrial Safety (Bezpieczeństwo w Przemyśle)
Spotkanie inauguracyjne Europejskiej Platformy Technologicznej Industrial Safety (Bezpieczeństwo w Przemyśle) Gdańsk, 30 czerwca 2005 r. W dniu 30 czerwca 2005 roku w Gdańsku na Wydziale Prawa i Administracji
Napędza nas automatyzacja
Springer Presswerk- und Rohbau-Automation Springer GmbH Stuhrbaum 14 28816 Stuhr Germany Zarząd: Uwe Springer Stefan Matiszick Guido Schmal Office +49 421 24 702-0 Fax +49 421 24 702-199 info@springer.group
Wyniki Grupy PKP CARGO i perspektywy
Wyniki Grupy PKP CARGO i perspektywy Wyniki Grupy PKP CARGO Grupa PKP CARGO wypracowała w 2018 roku najlepsze wyniki od 2013 roku, tj. momentu, kiedy PKP CARGO stało się spółka notowaną na GPW. Grupa PKP
Krajowy Program Gospodarki Odpadami
Krajowy Program Gospodarki Odpadami KPGO został sporządzony jako realizacja przepisów ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628 oraz z 2002 r. Nr 41, poz. 365 i Nr 113, poz.
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Przedsiębiorstw
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Przedsiębiorstw Notatka informacyjna WYNIKI BADAŃ GUS Warszawa, 31 maja 2013 Prywatyzacja przedsiębiorstw państwowych w 2012 roku. 1) W 2012 r. procesem prywatyzacji
Plan działalności Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego na rok 2016 dla działów administracji rządowej Nauka i Szkolnictwo Wyższe
Plan działalności Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego na rok 2016 dla działów administracji rządowej Nauka i Szkolnictwo Wyższe CZĘŚĆ A: Najważniejsze cele do realizacji w roku 2016 Mierniki określające
Dziedzictwo kulturowe i zasoby naturalne w programach Interreg
Dziedzictwo kulturowe i zasoby naturalne w programach Interreg Wydział Europejskiej Współpracy Terytorialnej Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego Wspólne zasady programów Interreg dofinansowanie
Elżbieta Ciepucha kierownik Obserwatorium Rynku Pracy dla Edukacji w ŁCDNiKP
Elżbieta Ciepucha kierownik Obserwatorium Rynku Pracy dla Edukacji w ŁCDNiKP Zmiany w edukacji w kontekście perspektyw rozwoju sektora odnawialnych źródeł energii na przykładzie wyników badań Obserwatorium
PLAN DZIAŁANIA KT 204 ds. Rysunku Technicznego i Dokumentacji Technicznej
Strona 1 PLAN DZIAŁANIA KT 204 ds. Rysunku Technicznego i Dokumentacji Technicznej STRESZCZENIE Komitet Techniczny nr 204 ds. Rysunku Technicznego i Dokumentacji Technicznej, działający w ramach Polskiego
Podsumowanie i wnioski
AKTUALIZACJA ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU MIASTA POZNANIA Część 13 Podsumowanie i wnioski W 755.13 2/7 I. Podstawowe zadania Aktualizacji założeń
Sytuacja gospodarcza przedsiębiorstw w województwie podkarpackim w III kwartale 2017 r. w świetle badań ankietowych NBP
Narodowy Bank Polski Oddział Okręgowy w Rzeszowie Sytuacja gospodarcza przedsiębiorstw w województwie podkarpackim w III kwartale 2017 r. w świetle badań ankietowych NBP Rzeszów / 14 grudnia 2017 Informacje
Audyt funkcjonalnego systemu monitorowania energii w Homanit Polska w Karlinie
Audyt funkcjonalnego systemu monitorowania energii w Homanit Polska w Karlinie System zarządzania energią to uniwersalne narzędzie dające możliwość generowania oszczędności energii, podnoszenia jej efektywności
Krakowski oddział ArcelorMittal Poland
Krakowski oddział ArcelorMittal Poland Firmy działające w otoczeniu krakowskiej huty Ponad 230 podmiotów z branż: Produkcja materiałów metalowych, Odlewnictwo, Przetwórstwo materiałów sypkich, Zabezpieczenia
Współpraca międzyinstytucjonalna - PPTSM w kreowaniu polityki surowcowej
Współpraca międzyinstytucjonalna - PPTSM w kreowaniu polityki surowcowej Dr hab. inż. Jan Kudełko, prof. nadzw. Warszawa, 26.05.2014 r. Polska Platforma Technologiczna Surowców Mineralnych Polska Platforma
Co kupić, a co sprzedać :25:37
Co kupić, a co sprzedać 2015-06-10 16:25:37 2 Francja od lat jest największym europejskim eksporterem kosmetyków; wartość francuskiego eksportu szacuje się na prawie 4,5 mld euro. W III kw. 2013 r. nastąpiło
Sytuacja w przemyśle stalowym na Świecie i w Polsce. dr inż. Romuald Talarek Katowice, 16 maja 2012 r.
Sytuacja w przemyśle stalowym na Świecie i w Polsce dr inż. Romuald Talarek Katowice, 16 maja 2012 r. Tezy 1. Rynek stali i usług z jej udziałem jest rynkiem globalnym. Walka konkurencja przekracza granice
Sytuacja ekonomiczno-finansowa sektora cukrowniczego
Sytuacja ekonomiczno-finansowa sektora cukrowniczego Dr inż. Piotr SZAJNER IERiGZ-PIB ul. Świętokrzyska 20 PL 00-002 Warszawa E-mail: szajner@ierigz.waw.pl Plan prezentacji Wyniki finansowe przemysłu cukrowniczego;
PL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0482/3. Poprawka. Sven Giegold, Jordi Solé, Tilly Metz, Bas Eickhout w imieniu grupy Verts/ALE
10.1.2019 A8-0482/3 3 Motyw 13 a (nowy) (13a) Program InvestEU powinien umocnić pozycję obywateli i społeczności chcących inwestować w bardziej zrównoważone, zdekarbonizowane społeczeństwo, w tym w transformację
SPIS TREŚCI. Wprowadzenie... 9
SPIS TREŚCI Wprowadzenie... 9 ROZDZIAŁ I Teoretyczne ujęcie innowacji... 11 1. Innowacje-proces innowacyjny-konkurencyjność... 11 2. System innowacyjny na poziomie regionu... 15 3. System innowacyjny a
Zarządzanie łańcuchem dostaw
Społeczna Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania kierunek: Logistyka Zarządzanie łańcuchem dostaw Wykład 3 Opracowanie: dr Joanna Krygier 1 Omówione zagadnienia Międzyorganizacyjne relacje logistyczne
REGIONALNE ŚRODKI NA WSPIERANIE DZIAŁÓW R&D. Mariusz Frankowski p.o. Dyrektora Mazowieckiej Jednostki Wdrażania Programów Unijnych
REGIONALNE ŚRODKI NA WSPIERANIE DZIAŁÓW R&D Mariusz Frankowski p.o. Dyrektora Mazowieckiej Jednostki Wdrażania Programów Unijnych Jaka jest Rola MJWPU? Wprowadzanie w świat finansowania innowacji na Mazowszu
Możemy się pochwalić dynamicznym rozwojem co potwierdza ranking Gazela Biznesu:
Oferujemy szeroką gamę usług: Usługa cięcia poprzecznego Usługa cięcie wzdłużnego Ciecie laserem Wypalanie CNC I wiele innych Możemy się pochwalić dynamicznym rozwojem co potwierdza ranking Gazela Biznesu:
Przeprowadzono I etap konsultacji z jednostkami samorządu terytorialnego. Uzgodniono z Wojewodą Śląskim i Wojewódzkim Państwowym Inspektorem
Przeprowadzono I etap konsultacji z jednostkami samorządu terytorialnego. Uzgodniono z Wojewodą Śląskim i Wojewódzkim Państwowym Inspektorem Sanitarnym zakres i stopień szczegółowości Prognozy Oddziaływania
Jerzy Majchrzak Dyrektor Departamentu Innowacji i Przemysłu
Jerzy Majchrzak Dyrektor Departamentu Innowacji i Przemysłu AUTOEVENT 2014 2 PRZEMYSŁ MOTORYZACYJNY Jeden z największych producentów samochodów i komponentów motoryzacyjnych w regionie Europy Środkowo-Wschodniej.
Prezentacja inwestorska
Prezentacja inwestorska Profil biznesu kooperacja w zakresie produkcji elementów wykonanych z blach + PRODUKCJA SYSTEMÓW ODPROWADZANIA SPALIN WYKONANYCH ZE STALI NIERDZEWNYCH + handel akcesoriami i elementami
Kliknij, aby edytować styl
Kliknij, aby edytować styl Prezentacja Grupy Kapitałowej Bowim 1 Sosnowiec, maj 215 Władze Spółki Lp. Nazwisko i Imię Funkcja Zakres odpowiedzialności 1. Jacek Rożek Wiceprezes Zarządu Ekonomia, Finanse