KRAJOWY ZESPÓŁ DO SPRAW PREWENCJI (FOREBYGGINGSENHET)

Transkrypt

1 Norweski Rzecznik Praw Obywatelskich (Sivilombudsmannen): KRAJOWY ZESPÓŁ DO SPRAW PREWENCJI (FOREBYGGINGSENHET) Zapobiega torturom i nieludzkiemu traktowaniu osób pozbawionych wolności

2 Krajowy Zespół do spraw Prewencji zapobiega torturom i nieludzkiemu traktowaniu osób pozbawionych wolności. Wiele osób doświadcza pozbawienia wolności z powodu popełnienia czynów karalnych, choroby psychicznej lub z innych przyczyn. Dnia 21 czerwca 2013 Parlament norweski powierzył Rzecznikowi Praw Obywatelskich (Sivilombudsmannen) szczególną odpowiedzialność za regularne sprawdzanie, czy prawa osób znajdujących się w takiej sytuacji, są szanowane. Rzecznik Praw Obywatelskich ustanowił samodzielny Wydział, zwany Krajowym Zespołem do spraw Prewencji, celem wykonywania tego zadania. Zespół ten nie zajmuje się rozpatrywaniem poszczególnych skarg, jak to czyni Rzecznik Praw Obywatelskich, ale pracuje on nad zapobieganiem torturom oraz innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu osób pozbawionych wolności. Poprzez wizyty w aresztach policyjnych, więzieniach, zakładach psychiatrycznych, instytucjach opieki nad dziećmi i w innych miejscach, gdzie przebywają osoby pozbawione wolności, Krajowy Zespół do spraw Prewencji ma za zadanie przyczynić się do zapobiegania naruszaniu praw osób przebywających w zakładach zamkniętych. Mandat dla pracy tego Zespołu wynika z Protokołu Fakultatywnego do Konwencji ONZ w sprawie zapobiegania torturom oraz innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu osób pozbawionych wolności, do którego Norwegia przystąpiła dnia 27 czerwca Norweski Rzecznik Praw Obywatelskich (Sivilombudsmannen) przesyła corocznie sprawozdanie z tej pracy do Parlamentu norweskiego i do podkomitetu ONZ ds. zapobiegania torturom. Wszyscy zainteresowani mogą zapoznać się z tymi sprawozdaniami.

3 Mandat Zakaz stosowania tortur i nieludzkiego traktowania jest absolutny i wynika on z wielu międzynarodowych konwencji o prawach człowieka. Konwencja w sprawie zakazu stosowania tortur i innego okrutnego, nieludzkiego i poniżającego traktowania albo kar, została przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych w roku Norwegia przystąpiła do Konwencji w roku W celu wzmocnienia międzynarodowej współpracy przeciwko stosowaniu tortur Organizacja Narodów Zjednoczonych przyjęła Protokół Fakultatywny do Konwencji w sprawie zapobiegania torturom oraz innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu osób pozbawionych wolności. Norwegia przystąpiła do tego Protokołu dnia 27 czerwca Norweska ustawa o Rzeczniku Praw Obywatelskich (Sivilombudsmannen) i instrukcja Parlamentu Norweskiego dla Rzecznika Praw Obywatelskich zostały zmienione z dniem 1 lipca 2013, zgodnie z nowymi zadaniami w zakresie prewencji, powierzonymi Rzecznikowi Praw Obywatelskich. Wiosną 2014 w Biurze norweskiego Rzecznika Praw Obywatelskich ustanowiono Krajowy Zespół do spraw Prewencji (w nomenklaturze ONZ zwany Krajowym mechanizmem prewencji ). Protokół Fakultatywny stanowi mandat określający zadania Krajowego Zespołu do spraw Prewencji ( Krajowego mechanizmu prewencji ).

4 Na czym polega praca Krajowego Zespołu do spraw Prewencji Jesteśmy niezależnym organem wizytującym, odwiedzającym regularnie miejsca, w których przebywają osoby pozbawione wolności. Takie wizyty mogą być zarówno zapowiedziane z góry, jak i niezapowiedziane. Podczas wizyt rozmawiamy z kierownictwem i z personelem miejsc zatrzymań, oraz odbywamy rozmowy prywatne z osobami pozbawionymi wolności. Krajowy Zespół do spraw Prewencji udziela odpowiednim władzom rekomendacji odnośnie doboru środków o charakterze prewencyjnym, w celu zapobiegania torturom i nieludzkiemu traktowaniu. Organ ten może również zwrócić uwagę władz na braki w ustawodawstwie oraz wydawać opinie odnośnie projektowanych nowych przepisów prawnych. Mamy regularne kontakty i przeprowadzamy spotkania z władzami publicznymi, organizacjami reprezentującymi osoby pozbawione wolności, organizacjami zawodowymi i innymi ugrupowaniami społecznymi, mogącymi udzielać nam rad i propozycji odnośnie naszej pracy. Powołano Komitet doradczy dla Krajowego Zespołu do spraw Prewencji. Uczestniczą w nim przedstawiciele innych rzeczników, organizacji pozarządowych, organizacji użytkowników i kręgów ekspertów. Krajowy Zespół do spraw Prewencji współpracuje z ONZ i z innymi międzynarodowymi organizacjami zajmującymi się ochroną praw człowieka, które są ekspertami w zakresie zapobiegania torturom i nieludzkiemu traktowaniu. Rzecznik Praw Obywatelskich przesyła corocznie sprawozdanie z tej pracy do Parlamentu norweskiego i do Podkomitetu ONZ do spraw Zapobiegania Torturom.

5 Co nie wchodzi w zakres kompetencji Krajowego Zespołu do spraw Prewencji Nie posiadamy mandatu dla rozpatrywania skarg, ale osoby, które uważają, że zostały narażone na niesprawiedliwe lub błędne potraktowanie przez organy administracji publicznej, mogą wnieść skargę do Rzecznika Praw Obywatelskich. Zanim wniesie Pan/ Pani skargę do Rzecznika Praw Obywatelskich, musi Pan/ Pani wyczerpać wszelkie pozostałe możliwości wniesienia skargi. Oznacza to, że najpierw należy wnieść skargę do tego organu administracji publicznej, który rozpatrzył Pańską sprawę, na przykład do zarządu gminy, a następnie do właściwego organu odwoławczego, na przykład Biura Wojewody (Fylkesmannen). Osoba pozbawiona wolności ma prawo wnieść skargę do Rzecznika Praw Obywatelskich listem zamkniętym. Informacje o trybie wnoszenia skargi do Rzecznika Praw Obywatelskich znajdą Państwo w portalu internetowym

6 Jak przebiega wizyta Krajowego Zespołu do spraw Prewencji Krajowy Zespół do spraw Prewencji ma dostęp do wszystkich miejsc przebywania osób pozbawionych wolności. Wizyty Zespołu mogą mieć miejsce bez uprzedzenia, lub z uprzedzeniem. Podczas wizyty mamy mieć wolny dostęp do wszelkich niezbędnych i istotnych informacji na temat warunków panujących w danej instytucji. Nie można odmówić Krajowemu Zespołowi do spraw Prewencji dostępu do aktualnych miejsc zatrzymań, ani odmówić mu udostępnienia niezbędnych informacji. Podczas naszej wizyty kierownictwo i personel muszą być do naszej dyspozycji. Będziemy również przeprowadzać rozmowy z osobami pozbawionymi wolności. Personel nie jest obecny podczas tych rozmów. Mamy obowiązek zachowania tajemnicy odnośnie wszelkich informacji o charakterze osobistym. Tam, gdzie jest to niezbędne, udzielamy rad i rekomendacji, aby odpowiedzialne władze mogły ulepszyć swoje praktyki. Po wizycie opracowujemy sprawozdanie. Sprawozdanie takie będzie zazwyczaj udostępnione opinii publicznej i zostanie ono opublikowane na naszej stronie internetowej.

7 Co jest uważane za torturę i okrutne, nieludzkie lub poniżające traktowanie? Konwencja ONZ w sprawie zakazu stosowania tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania (Konwencja ONZ w sprawie tortur) określa, co jest torturą i nieludzkim traktowaniem. Zakaz stosowania tortur jest absolutny i nie istnieją sytuacje, w których władze mogą zezwolić na poczynienie wyjątków od tego zakazu. Tortura ma poważne szkodliwe następstwa zarówno dla osoby narażonej na torturę, jak i dla jej najbliższych. Tortura jest również szkodliwa dla społeczeństwa, ponieważ władze, które narażają swoich obywateli na torturę i nieludzkie traktowanie, tracą zaufanie ludności. Dlatego też bardzo ważne jest zapobieganie takim naruszeniom praw człowieka. Kiedy naraża się osobę na silny ból fizyczny lub psychiczny lub na cierpienie, i kiedy takie działanie jest wykonywane przez pracownika służb publicznych, lub przez osobę działającą z ramienia pracownika służb publicznych, należy to uważać za okrutne, nieludzkie lub poniżające traktowanie. Jeżeli działanie takie jest dodatkowo wykonywane w celu uzyskania informacji lub przyznania się do winy, albo w celu ukarania, zastraszenia, grożenia lub zmuszenia kogoś do poddania się przewadze strony przeciwnej, należy to uważać za torturę.

8 Informacje kontaktowe: Krajowy Zespół do spraw Prewencji stanowi samodzielny Wydział w Biurze norweskiego Rzecznika Praw Obywatelskich (Sivilombudsmannen). Portal internetowy norweskiego Rzecznika Praw Obywatelskich (Sivilombudsmannen): Portal internetowy Krajowego Zespołu do spraw Prewencji: Poczta elektroniczna: postmottak@sivilombudsmannen.no Telefon: Adres dla interesantów: Akersgata 8, Oslo Adres pocztowy: Postboks 3 Sentrum, 0101 Oslo POLSK