Dnia 17 maja 2006 roku

Transkrypt

1 Dnia 17 maja 2006 roku Sąd Okręgowy w Warszawie, Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w składzie: Przewodniczący: SSO Hanna Kulesza Protokolant: Marcin Piotrowski po rozpoznaniu w dniu 8 maja 2006 roku w Warszawie na rozprawie sprawy z odwołania Zakładu Energetycznego S.A. w W. przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki przy udziale zainteresowanego Zdzisława W. o nieuzasadnione wstrzymanie dostaw energii elektrycznej na skutek odwołania powoda- Zakładu Energetycznego S.A. w W. od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 14 grudnia 2005r. nr 65/ Zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że stwierdza iż wstrzymanie sprzedaży energii elektrycznej do budynku mieszkalno- warsztatowego położonego w miejscowości M. przy ul. przez Zakład Energetyczny w dniu 10 września 2004r. było uzasadnione. 2. zasądza solidarnie od Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki i Zdzisława W. na rzecz Zakładu Energetycznego S.A. w W. kwotę 100 zł (sto złotych) tytułem wpisu od odwołania. 3. zasądza na rzecz Zakładu Energetycznego S.A. w W. od: a) Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 360 zł (trzysta sześćdziesiąt) tytułem kosztów zastępstwa procesowego b) Zdzisława W. kwotę 360 zł (trzysta sześćdziesiąt złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego. SSO Hanna Kulesza 1

2 Sygn. akt XVII AmE 18/06 Uzasadnienie Decyzją z dnia 14 grudnia 2005r,po rozpatrzeniu wniosku Zdzisława W. z dnia 11 października 2005 roku w sprawie rozstrzygnięcia sporu dotyczącego nieuzasadnionego wstrzymania dostaw energii elektrycznej do nieruchomości wnioskodawcy, Prezes Urzędu Regulacji Energetyki stwierdził, że było nieuzasadnione wstrzymanie dostaw energii elektrycznej w dniu 10 września 2004 roku, przez Zakład Energetyczny S.A., do budynku mieszkalno- warsztatowego położonego w miejscowości M. przy ul. Swoją decyzję Prezes Urzędu Regulacji Energetyki oparł na następujących ustaleniach. Powód -Zakład Energetyczny SA dostarczał energię elektryczną do ww. budynku na podstawie umowy sprzedaży energii zawartej w sposób dorozumiany (per facta concludentia), poprzez fakt rozpoczęcia i kontynuowania dostaw energii elektrycznej (ze strony Zakładu Energetycznego) oraz odbioru energii elektrycznej i uiszczania za nią należności (ze strony Zdzisława W. ). W dniu r. w trakcie kontroli mającej na celu sprawdzenie stanu technicznego i odczytu licznika upoważnieni przedstawiciele Zakładu Energetycznego stwierdzili, że w nieruchomości zainteresowanego Zdzisława W. ma miejsce nielegalny pobór energii elektrycznej, który odbywa się poprzez instalację elektryczną podłączoną do pozbawionego licznika toru warsztatowego" z pominięciem licznika domowego". Ze skrzynki ZN wychodziły bowiem dwa obwody jeden z licznikiem do zasilania budynku (cele mieszkaniowe) i drugi (nieukończony) dla zasilania warsztatu. W wyniku rozbudowy budynku zainteresowany zabudował ww. skrzynkę ZN tak, że obecnie znajduje się wewnątrz budynku. Następnie zainteresowany połączył instalację dla zasilania budynku (cele mieszkaniowe) z nieukończoną instalacją dla zasilania warsztatu. Czynność ta, wraz z bezprawną ingerencją w zabezpieczenie główne przelicznikowe, polegającą na przełożeniu bezpiecznika w skrzynce ZN, spowodowała, że zainteresowany pobierał energię elektryczną z pominięciem układu pomiarowo-rozliczeniowego. Po dokonaniu tych ustaleń kontrolujący odłączyli przewody ze skrzynki ZN, które służyły do nielegalnego poboru energii elektrycznej i zaplombowali skrzynkę ZN, a także zdjęli licznik i wstrzymali dostawy energii elektrycznej. W odpowiedzi na kierowane przez zainteresowanego do Zakładu Energetycznego wezwania 2

3 do wznowienia dostaw energii elektrycznej do jego nieruchomości Zakład Energetyczny podnosił, że w przedmiotowej sprawie nie zachodzą przesłanki do wznowienia dostaw, gdyż pomimo odłączenia przewodów ze skrzynki ZN instalacja odbiorcza nadal umożliwia nielegalny pobór energii elektrycznej. W związku z powyższym Zakład Energetyczny uzależnił wznowienie dostaw od zrealizowania zaleceń pokontrolnych, zawartych w protokole kontroli nr z I r., tj od przeniesienia przez zainteresowanego układu pomiarowo-rozliczeniowego na zewnątrz budynku, co miałoby uniemożliwić nielegalny pobór energii elektrycznej. Zainteresowany nie kwestionując faktu nielegalnego poboru i po uiszczeniu opłaty z tego tytułu zwrócił się do Prezesa URE z wnioskiem o rozstrzygnięcie sporu dotyczącego nieuzasadnionego wstrzymania dostaw energii elektrycznej. Po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego pozwany zaskarżoną decyzją stwierdził, że wstrzymanie dostaw energii elektrycznej do budynku zainteresowanego było nieuzasadnione. Prezes URE wywodził bowiem, że podstawą wstrzymania dostaw energii elektrycznej był art. 6 ust. 3 pkt 2 ustawy Prawo energetyczne, stanowiący, iż przedsiębiorstwo energetyczne może wstrzymać dostarczanie energii elektrycznej, jeżeli w wyniku przeprowadzonej kontroli zostanie stwierdzone,iż nastąpił nielegalny pobór energii elektrycznej. Jednakże pozwany w uzasadnieniu swojej decyzji zwrócił uwagę, iż zgodnie z przepisem art. 6 ust. 3b ustawy -- Prawo energetyczne Zakład Energetyczny zobowiązany jest do bezzwłocznego wznowienia dostaw energii elektrycznej, jeżeli ustaną przyczyny uzasadniające ich wstrzymanie. Z taką sytuacją zdaniem Prezesa URE mamy do czynienia w przedmiotowej sprawie. Powołując się na ustalenia zawarte w protokole kontrolnym nr z dnia 10 września 2004 roku, zgodnie z którymi po stwierdzeniu faktu nielegalnego poboru wycięto przewody ze skrzynki ZN służące do poboru energii niezmierzonej i zaplombowano skrzynkę ZN., pozwany stwierdził bowiem, że w ten sposób zostały usunięte przyczyny z powodu których zainteresowanemu postawiono zarzut nielegalnego poboru, a tym samym ustały przyczyny uzasadniające wstrzymanie dostaw energii elektrycznej. Pozwany zwrócił również uwagę na fakt, że obecnie obowiązujące przepisy wykonawcze do ustawy Prawo energetyczne, w przeciwieństwie do rozporządzenia Ministra Gospodarki z r. w sprawie szczegółowych warunków przyłączenia podmiotów do sieci elektroenergetycznych, pokrywania kosztów przyłączenia, obrotu energię elektryczną, świadczenia usług przesyłowych, ruchu sieciowego i eksploatacji sieci oraz standardów 3

4 jakościowych obsługi odbiorców (Dz. U. z 1998r. nr 135, póz. 881), nie przewidują możliwości uzależnienia przez przedsiębiorstwo energetyczne, w przypadku nielegalnego poboru lub gdy instalacja stwarza zagrożenie dla życia, zdrowia lub środowiska, wznowienia dostaw energii elektrycznej od zmiany lokalizacji układu pomiarowo-rozliczeniowego oraz pokrycia przez odbiorcę kosztów przebudowy przyłącza. Zatem usunięcie przez ustawodawcę tej regulacji z obowiązujących przepisów świadczy, że celem tego zabiegu, było wykluczenie możliwości uzależniania wznowienia dostaw energii elektrycznej (w przypadku nielegalnego poboru) od dokonania przez odbiorcę ww. przebudowy. Od powyższej decyzji wniósł odwołanie w terminie powód- Zakład Energetyczny S.A. w W. zarzucając jej obrazę prawa materialnego, tj.: przepisu art. 6 ust. 3 pkt 2 ustawy - Prawo energetyczne po przez błędne stwierdzenie, iż podczas kontroli usunięto przyczyny, z powodu których zainteresowanemu postawiono zarzut nielegalnego poboru, a zatem brak było podstaw do wstrzymania dostaw energii elektrycznej na podstawie powyższego przepisu. Art. 6 ust. 3b prawa energetycznego poprzez przyjęcie błędnego założenia, iż wycięcie przewodów ze skrzynki ZN służących do poboru energii niezmierzonej i zaplombowanie skrzynki spowodowało ustanie przyczyn nielegalnego poboru energii elektrycznej art. 7 i 77 k.p.a. poprzez nieuwzględnienie przez pozwanego wniosków dowodowych mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Ponadto powód podniósł, że powołana w zaskarżonej decyzji zmiana przepisów wykonawczych do ustawy Prawo energetyczne nie wynika z woli ustawodawcy do warunkowania wznowienia dostaw energii elektrycznej w przypadku nielegalnego poboru, od dokonania przez odbiorcę (na jego koszt) przebudowy przyłącza, ale wynikała z umieszczenia w ustawie przepisów regulujących przyczyny wstrzymania dostaw energii elektrycznej, a tym samym usunięcia ich z aktów wykonawczych (rozporządzenia), jako umieszczonych tam bez wyraźnej delegacji ustawowej. Powód podniósł również fakt, że zabudowanie przez pozwanego skrzynki złączowej ZN, tak że obecnie znajduje się wewnątrz budynku powoduje, iż stan taki sprzeczny jest z 183 ust. l pkt l rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowane (Dz. U. z 2002r. nr 75, póz. 690 ze zm.) oraz okoliczność, że stan techniczny instalacji odbiorczej w budynku zainteresowanego może zagrażać życiu i zdrowi. 4

5 W związku z powyższym powód wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji lub o jej zmianę poprzez stwierdzenie, iż wstrzymanie dostaw energii elektrycznej do budynku zainteresowanego było uzasadnione. Powód wniósł również o zasądzenie kosztów, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przewidzianych. W odpowiedzi na odwołanie Prezes URE wniósł o jego oddalenie oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm prawem przewidzianym i podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie. Ponadto Prezes URE podniósł, że z powołanego przez powoda 183 ust. l pkt l rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowane (Dz. U. z 2002r. nr 75, poź. 690 ze zm.) nie wynika obowiązek wyniesienia układu pomiarowo- rozliczeniowego na zewnątrz, co wynika z 185 ust. 2 powołanego wyżej rozporządzenia. Ponadto Prezes URE stwierdził, że okoliczność, czy znajdująca się w budynku zainteresowanego instalacja stwarza zagrożenie dla życia i zdrowia nie została udowodniona przez powoda zarówno w takcie kontroli z dnia r. jak i w toku sprawy. Zatem bezpodstawne są zarzuty o naruszeniu przez pozwanego art. 7 i 77 k.p.a. Na rozprawie w dniu r. powód i pozwany podtrzymali prezentowane stanowiska w sprawie. Dodatkowo pełnomocnik pozwanego podniósł, że urządzenia elektroenergetyczne zostały zainstalowane w budynku zainteresowanego w latach 80, a zatem rozporządzenie powołane w odwołaniu przez powoda nie może mieć zastosowania do sytuacji jaka miała miejsce przed wejściem tych przepisów w życie. Ponadto pełnomocnik pozwanego stwierdził, że żaden przepis prawa budowlanego nie zobowiązuje odbiorcy energii elektrycznej do przenoszenia skrzynek złączowych na zewnątrz posesji. Zainteresowany wniósł o oddalenie odwołania., potwierdził fakt nielegalnego poboru, ale stwierdził, że doszło do niego z winy zakładu energetycznego w Wołominie, który nie reagował na jego wnioski dotyczące podłączenia drugiego licznika na cele warsztatowe. Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił i zważył co następuje: Stan faktyczny w sprawie jest bezsporny. W dniu 10 września 2004 roku upoważnieni przedstawiciele powoda przeprowadzili kontrolę w nieruchomości zainteresowanego, w wyniku której stwierdzono nielegalny pobór energii elektrycznej.z treści protokołu kontroli nr (k akt administracyjnych ) wynika iż w trakcie kontroli b upoważnieni przedstawiciele powoda stwierdzili,iż w nieruchomości zainteresowanego ma miejsce nielegalny pobór energii elektrycznej, który 5

6 odbywa się poprzez specjalnie w tym celu przygotowaną instalacje elektryczną z pominięciem układu pomiarowo-rozliczeniowego. Z wyjaśnień powoda zawartych w piśmie z dnia 3 października 2005 (k. 31 akt adm.) wynika, iż ze skrzynki złączowej ZN znajdującej się na terenie nieruchomości zainteresowanego wychodziły dwa obwody, jeden z licznikiem do zasilania budynku (cele mieszkaniowe) i drugi, nieukończony do zasilania warsztatu W wyniku rozbudowy budynku wnioskodawca zabudował skrzynkę, tak że obecnie znajduje się ona wewnątrz budynku. Wnioskodawca połączył instalację dla zasilania budynku mieszkalnego z nieukończoną instalacją dla zasilania warsztatu i po przełożeniu bezpiecznika w skrzynce ZN pobierał energię elektryczną z pominięciem układu pomiarowo - rozliczeniowego. Po dokonaniu w trakcie kontroli powyższych ustaleń pracownicy powoda odłączyli przewody ze skrzynki ZN, które służyły do nielegalnego poboru energii i zaplombowali skrzynkę a także zdjęli licznik i wstrzymali dostawy energii elektrycznej. Zdaniem powoda w niniejszej sprawie brak jest podstaw do wznowienia dostaw energii, gdyż mimo odłączenia przewodów od skrzynki ZN, instalacja odbiorcza zainteresowanego nadał umożliwia nielegalny pobór energii i dlatego uzależniał wznowienie dostaw od spełnienia zaleceń pokontrolnych zawartych w protokole pokontrolnym tj. od przeniesienia przez zainteresowanego układu pomiarowo rozliczeniowego na zewnątrz budynku, co zdaniem powoda miałoby uniemożliwić nielegalny pobór energii. Powód uzależniał również wznowienie dostaw od zawarcia umowy sprzedaży energii elektrycznej, zważywszy iż strony nie zawierały do tej pory umowy na piśmie a ich dotychczasowe stosunki opierały się na umowie zawartej w sposób konkludentny. Kluczową kwestia wymagającą rozważenia pozostaje zatem, czy odłączenie przewodów oraz zaplombowanie skrzynki ZN spowodowało usunięcie przyczyn nielegalnego poboru, w myśl art. 6 ust. 3b ustawy - Prawo energetyczne, a zatem, czy wstrzymanie dostaw energii elektrycznej było nieuzasadnione. Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył co następuje: Art. 6 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo Energetyczne stanowi, iż przedsiębiorstwo energetyczne może wstrzymać dostarczanie energii elektrycznej, jeśli w wyniku przeprowadzonej kontroli stwierdzono, że nastąpił nielegalny pobór energii elektrycznej. Bezspornym jest, iż w omawianym przypadku miał miejsce nielegalny pobór energii elektrycznej, co w ocenie Sądu, uzasadniało na mocy wskazanej normy prawnej, wstrzymanie przez zakład energetyczny w dniu 10 września 2004 roku dostarczanie energii elektrycznej do nieruchomości zainteresowanego. 6

7 Wydając zaskarżoną decyzję, stwierdzającą, iż wstrzymanie dostaw energii do budynku mieszkalno- warsztatowego zainteresowanego w dniu 10 września 2004 r. było nieuzasadnione pozwany powołał się na treść art. 6 ust3b ustawy prawo energetyczne, stanowiącego, że przedsiębiorstwo energetyczne jest obowiązane do niezwłocznego wznowienia dostarczania energii elektrycznej jeżeli ustaną przyczyny uzasadniające wstrzymanie jej dostarczania. W ocenie Sądu nie jest zasadne stanowisko pozwanego, że wycięcie przewodów ze skrzynki ZN służących do poboru energii niemierzonej i zaplombowanie skrzynki ZN stanowiło usuniecie przyczyny, z powodu których zainteresowanemu postawiony został zarzut nielegalnego poboru energii elektrycznej a tym samym ustały przyczyny uzasadniające wstrzymanie dostaw energii elektrycznej. Zdaniem Sądu, usunięcie przyczyn nielegalnego poboru, w myśl art. 6 ust. 3b ustawy - Prawo energetyczne polega na takim dostosowaniu instalacji elektroenergetycznej, aby nie było możliwe za jej pomocą dalsze nielegalne pobieranie energii elektrycznej, przy czym powyższe nie może ograniczać się wyłącznie do usunięcia bezpośredniej przyczyny nielegalnego poboru. Sąd zwraca uwagę na fakt, że zgodnie z art. 6 ust. 3b ustawy - Prawo energetyczne nie powoduje ustania przyczyn nielegalnego poboru, w sytuacji gdy polegał on na manipulacji w liczniku, samo usuniecie z licznika urządzenia powodującego zafałszowanie jego pomiarów (np. kliszy, która hamuje pracę tarczy liczydła), ale dopiero wymiana licznika na nowy. Z tego też względu w omawianej sprawie samo odcięcie kabli ze skrzynki złączowej ZN nie skutkowało ustaniem nielegalnego poboru. Powyższe zaistniałoby dopiero w przypadku takiego dostosowania przez zainteresowanego instalacji elektroenergetycznej, aby niemożliwe było za jej pomocą dalsze nielegalne pobieranie energii elektrycznej. A zatem mając na uwadze fakt, że skrzynka złączowa ZN była pierwotnie posadowiona na zewnątrz budynku (wewnątrz budynku znalazła się wyłącznie w skutek jej zabudowania przez zainteresowanego) a nielegalny pobór polegał również na manipulacji w skrzynce złączowej ZN, ponadto w budynku zainteresowanego znajduje się nieopomiarowany (bez założonego licznika) tor dla celów warsztatowych, wykorzystany przez zainteresowanego do dokonania nielegalnego poboru, sąd podziela stanowisko powoda, że ustanie przyczyn nielegalnego poboru, zgodnie z przepisem art. 6 ust. 3b ustawy -- Prawo energetyczne, zaistnieje dopiero w momencie wyniesienia skrzynki złączowej ZN na zewnątrz budynku. 7

8 Odnosząc się do powołanego w decyzji przez Prezesa URE wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie - Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia r. (XVII Ame 46/03) stwierdzić należy, iż dotyczył on innego stanu faktycznego niż zaistniały w przedmiotowej sprawie. Rozstrzygał on bowiem przypadek, w którym nielegalny pobór polegał na manipulacji w układzie pomiarowo-rozliczeniowym (liczniku), a wstrzymanie energii nastąpiło w drugim miesiącu od daty wykrycia nielegalnego poboru. Zatem sąd słusznie ustalił, że działanie to miało na celu przymuszenie zainteresowanego do uiszczenia opłaty za nielegalny pobór energii elektrycznej. Natomiast w przedmiotowej sprawie wstrzymanie dostaw energii elektrycznej miało miejsce w dacie kontroli, w trakcie której stwierdzono nielegalny pobór energii elektrycznej. Pozwany powołując się na ww. wyrok zasadnie zauważył, że uprawnienie do wstrzymania dostaw energii elektrycznej nie jest uprawnieniem niczym nieograniczonym. Z przepisu art. 6 ust. 3 pkt 2 i art. 6 ust. 3b ustawy - Prawo energetyczne wynika zdaniem Sądu możliwość wstrzymania dostaw energii elektrycznej, w przypadku nielegalnego poboru wyłącznie do czasu ustania przyczyn nielegalnego poboru. Z normy tej wynika w ocenie Sądu, również zobowiązanie zainteresowanego, do dokonania takiej przebudowy instalacji elektroenergetycznej, aby ustały przyczyny nielegalnego poboru. W związku z powyższym nietrafny jest wniosek pozwanego, że aktualne ustawodawstwo nie nakładała na odbiorcę (sprawcę nielegalnego poboru) obowiązku przebudowy instalacji elektroenergetycznej, albowiem jeżeli nielegalny pobór polegał na manipulacji w instalacji elektroenergetycznej to obowiązek taki należy wywieść z art. 6 ust. 3b ustawy - prawo energetyczne. Powyższe rozważania dotyczą również przypadku, gdy instalacja zagraża życiu, zdrowiu lub środowisku. Odnosząc się natomiast do kwestii stanu technicznego instalacji, która zdaniem powoda zagraża zdrowi i życiu sąd stwierdza, że powyższe winno zostać rozstrzygnięte na etapie wznawiania dostaw energii elektrycznej (po ustaniu przyczyn nielegalnego poboru). Należy bowiem zauważyć, że w przypadku wznowienia dostaw powodowi przysługują uprawnienia przewidziane w art. 6 ustawy - Prawo energetyczne. Zatem przed wznowieniem powód uprawniony jest do dokonania kontroli w budynku zainteresowanego, w celu sprawdzenia, czy instalacja elektroenergetyczna nie zagraża życiu, zdrowiu lub środowisku. Jednakże powyższe nie podlega kognicji sądu rozpatrującego spór, czy wstrzymanie dostaw energii elektrycznej w danym dniu było nieuzasadnione (może natomiast stanowić przesłankę istotną 8

9 przy ocenie możliwości przywrócenia zasilania) Na zakończenie podnieść należy, iż sad jest związany zakresem odwołania ale też zakresem decyzji w zaskarżonej decyzji Prezes Urzędu Regulacji Energetyki stwierdził, że wstrzymanie dostaw energii elektrycznej do nieruchomości zainteresowanego w dniu 10 września 2004 roku było nieuzasadnione a tymczasem było uzasadnione w tym dniu gdyż bezspornym jest, że w tej dacie spełnione były przesłanki z art. 6 ust 3 pkt 2 ustawy Prawo energetyczne. Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji, uznając, że wstrzymanie dostaw energii elektrycznej w dniu 10 września 2004 r. nie było nieuzasadnione, co skutkowało zmianą decyzji, na podstawie art47953 paragraf 2 kpc. O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sporu.( art. 98 kpc). SSO Hanna Kulesza 9