Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat

Transkrypt

1 Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Krakowie: os. Szkolne 37, Kraków tel. (012) , 102 fax: (012) oke@oke.krakow.pl Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat Treści geograficzne część I Pracownia Egzaminu Gimnazjalnego OKE w Krakowie Kraków 2010

2 Urszula Mazur Opracowanie: Bibliografia - Biuletyny Informacyjne Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej w Krakowie. Informacja o wynikach egzaminu w klasie III gimnazjum w latach Arkusze egzaminacyjne, kartoteki, schematy oceniania CKE zastosowane w wiosennej kwietniowej sesji egzaminacyjnej w latach Wprowadzenie Niniejsze opracowanie to zbiór zadań egzaminacyjnych uporządkowanych tematycznie, adekwatnie do treści przedmiotowych objętych egzaminem gimnazjalnym w części matematyczno-przyrodniczej w latach Egzamin gimnazjalny ma charakter międzyprzedmiotowy, stąd niejednokrotnie trudno jednoznacznie określić przynaleŝność badanych w danym zadaniu umiejętności i wiadomości. Dokonanie podziału zadań egzaminacyjnych z uwzględnieniem ich przedmiotowego charakteru podyktowane jest chęcią ułatwienia nauczycielom korzystania z materiałów egzaminacyjnych codziennej praktyce, gdyŝ edukacja szkolna ma głównie charakter przedmiotowy. Proszę traktować proponowany przez nas podział jako względny, być moŝe analizując poszczególne zadania niektóre z nich, zdaniem państwa, powinny być przypisane do innej części z tej grupy materiałów. Nic nie stoi na przeszkodzie, by uŝytkownik tego opracowania dokonał zmian w niniejszym podziale. Zadania zostały uporządkowane hierarchicznie latami, poczynając od roku 2002 do roku W zbiorze tym zachowano następujący układ: - treść zadania, - badane umiejętności/czynności, - poziom wykonania zadań wyraŝony w procentach, - poprawna odpowiedź w przypadku zadań zamkniętych wielokrotnego wyboru, - schemat punktowania w przypadku zadań otwartych. Mam nadzieję, Ŝe opracowanie to okaŝe się pomocne w państwa pracy. strona 2 z 35

3 ROK 2002 Zadanie 7. (0 1)/2002 Znaczek z kolekcji Jacka upamiętnia wydarzenie, które miało miejsce 8 czerwca 2000 roku. Wówczas z miejscowości Yulara w środkowej Australii wyruszyła sztafeta niosąca znicz olimpijski przed olimpiadą w Sydney. W Australii było to: A. pod koniec kalendarzowej wiosny B. na początku kalendarzowego lata C. pod koniec kalendarzowej jesieni D. na początku kalendarzowej zimy Określa porę roku na półkuli południowej 31 C Wykorzystując zamieszczony poniŝej fragment mapy poziomicowej, rozwiąŝ zadania 17 i = = = tunel wyciąg skala: 1:75000 Zadanie 17. (0 1)/2002 Bartek korzysta z wyciągu narciarskiego. Ile wynosi róŝnica wysokości pomiędzy dolną a górną stacją tego wyciągu? A m B m C m D m strona 3 z 35

4 Określa róŝnicę wysokości na podstawie mapy poziomicowej 82 B Zadanie 18. (0 1)/2002 Przekrój góry (patrz mapa poziomicowa), w której wydrąŝono tunel, ilustruje: A. rysunek I B. rysunek II C. rysunek III D. rysunek IV I 3000 II wysokość w m n.p.m wysokość w m n.p.m skala 1: skala 1: III IV wysokość w m n.p.m wysokość w m n.p.m skala 1: skala 1: Dokonuje porównania przekroju góry z mapą poziomicową 71 C Zadanie 19. (0 1)/2002 RóŜnica wysokości pomiędzy wjazdem do tunelu a najwyŝszym wzniesieniem wynosi 1800 m. RóŜnica temperatur wynosi średnio 0,6 C na kaŝde 100 metrów róŝnicy wysokości. Ile wynosi temperatura powietrza przy wjeździe do tunelu, jeŝeli na szczycie jest -10 C? A. około 21 C B. około 6 C C. około 1 C D. około 6 C strona 4 z 35

5 Oblicza temperaturę u podnóŝa góry na podstawie informacji 74 C Zadanie 22. (0 1)/2002 Filip zamieścił na swojej stronie internetowej następujące informacje dotyczące planet Układu Słonecznego. Lp. Nazwa planety Masa planety w stosunku do masy Ziemi Liczba księŝyców 1. Merkury 0, Wenus 0, Ziemia Mars 0, Jowisz 317, Saturn 95, Uran 14, Neptun 17, Pluton 0,002 1 Tablice geograficzne, Wyd. Adamantan, Warszawa 1998 Która z planet o masie mniejszej niŝ masa Ziemi ma najwięcej księŝyców? A. Mars B. Saturn C. Neptun D. Pluton Analizuje dane w tabeli dotyczące planet Układu Słonecznego 91 A strona 5 z 35

6 Zadanie 30. (0 3)/2002 Przerywaną linią zaznacz na mapie w południowo-zachodniej części jeziora bezpieczne kąpielisko dla dorosłych o głębokości do 1,5 m. Jaka jest największa głębokość tego jeziora? Odpowiedź:... Zaznacza na rysunku obszar uwzględniając odpowiedni kierunek i głębokość, odczytuje głębokość jeziora Odpowiedź poprawna Głębokość jeziora nie mniejsza niŝ 3 m. Schemat punktowania Zasady przyznawania punktów zaznaczenie obszaru nie przekraczającego głębokości 1,5 m. 1p. zaznaczenie dowolnego obszaru w południowozachodniej części jeziora 1p. poprawne odczytanie głębokości 1p. Uwagi 58 Linia rysowana przez ucznia nie musi być przerywana. Głębokość podana bez jednostki 0p. strona 6 z 35

7 ROK 2003 Zadanie 22. (0 1)/2003 Przeanalizuj wykres zaleŝności temperatury wrzenia wody od ciśnienia. temperatura wrzenia wody ( C) ciśnienie (hpa) W którym z miejsc: w Zakopanem, na szczycie Rysów, na plaŝy w Sopocie czy na śuławach temperatura wrzenia wody jest najniŝsza? A. W Zakopanem. B. Na szczycie Rysów. C. Na plaŝy w Sopocie. D. Na śuławach. Kojarzy róŝnorodne fakty i wyciąga wnioski 54 B strona 7 z 35

8 Informacje do zadań 23. i 24. Mapy przedstawiają zasięg i intensywność opadów tego samego dnia o godz i o godz Zadanie 23. (0 1)/2003 Z jakiego kierunku napływały nad Polskę masy powietrza przynoszące obfite opady? A. Północno-wschodniego. B. Północno-zachodniego. C. Południowo-wschodniego. D. Południowo-zachodniego. Odczytuje informacje z mapy 83 D Zadanie 24. (0 1)/2003 O godzinie 6.00 najobfitsze opady wystąpiły w A. Łodzi i Krakowie. B. Białymstoku i Wrocławiu. C. Łodzi i Wrocławiu. D. Gdańsku i Szczecinie. Przetwarza informacje (mapy pogody) 76 C strona 8 z 35

9 Zadanie 25. (0 1)/2003 Morze Bałtyckie jest słabo zasolone. Wartość zasolenia waha się od 0,2% w Zatoce Botnickiej do 1,8% u wybrzeŝy Danii, a średnie zasolenie Oceanu Atlantyckiego jest równe 3,4%. Która z poniŝszych odpowiedzi wyjaśnia tak niskie zasolenie? A. DuŜe parowanie, wąskie połączenie z oceanem, niewielki dopływ słodkich wód. B. DuŜy dopływ słodkich wód, wąskie połączenie z oceanem, niewielkie parowanie. C. Gorący klimat, duŝy dopływ wód słodkich, swobodna wymiana wód z oceanem. D. Małe parowanie, niewielki dopływ wód rzecznych, swobodna wymiana wód z oceanem. Wskazuje związki przyczynowo-skutkowe 78 B Zadanie 31. (0 3)/2003 Na Ziemi nieustannie zachodzą procesy erozji (Ŝłobienia i niszczenia) oraz akumulacji (budowania). Spośród podanych procesów geologicznych: akumulacja eoliczna (wiatrowa), erozja lodowcowa, erozja rzeczna, erozja eoliczna (wietrzna) wybierz te procesy, w wyniku których powstały przedstawione na rysunkach formy i wpisz ich nazwy pod rysunkami Wybiera właściwe terminy do opisu obiektów przyrodniczych 59 Odpowiedź poprawna Erozja eoliczna Akumulacja eoliczna Schemat punktowania Zasady przyznawania punktów za poprawną odpowiedź 1p. za poprawną odpowiedź 1p. Uwagi strona 9 z 35

10 Erozja rzeczna za poprawną odpowiedź 1p. ROK 2004 Zadanie 1. (0-1)/2004 Uczestnicy wycieczki rowerowej potrzebują szczegółowej mapy. Najdokładniejsza będzie mapa w skali A. 1:5 000 B. 1: C. 1: D. 1: Wybiera odpowiednie terminy i pojęcia matematyczno przyrodnicze 66 A Zadanie 12. (0-1)/2004 Płynąca woda pogłębia koryto rzeki (erozja denna) i przenosi materiały skalne (transport). Przy jednym brzegu rzeki osadza się materiał (akumulacja), natomiast drugi jest podmywany przez płynącą wodę (erozja boczna). Na rysunku strzałką wskazano miejsce A. erozji bocznej. B. erozji dennej. C. akumulacji. D. transportu. Wybiera odpowiednie terminy i pojęcia do opisu zjawisk 66 C Zadanie 14. (0-1)/2004 Procesy zachodzące w naszym otoczeniu przebiegają z wydzielaniem ciepła do otoczenia (egzotermiczne) lub z pobieraniem ciepła z otoczenia (endotermiczne). Procesem endotermicznym jest A. praŝenie skały wapiennej. B. spalanie drewna w ognisku. C. mieszanie wapna palonego z wodą. D. wlewanie kwasu siarkowego do wody. strona 10 z 35

11 Określa warunki występowania procesu 46 A Zadanie 25. (0-1)/2004 Rysunki przedstawiają ten sam typ wybrzeŝa. ląd ląd morze morze Jest to wybrzeŝe A. dalmatyńskie. B. wyrównane. C. szkierowe. D. fiordowe. Wybiera odpowiednie terminy i pojęcia do opisu zjawisk 59 D strona 11 z 35

12 Zadanie 29. (0-3)/2004 Oblicz rozciągłość w kilometrach między najbardziej wysuniętymi na północ i na południe punktami Polski (1 odpowiada 111,1 km w terenie). Zapisz obliczenia. Przylądek Rozewie 54 50'N kolano Odry 14 07'E kolano Bugu 24 08'E szczyt Opołonek 49ºN Przetwarza informacje odczytane z mapy 35 Odpowiedź poprawna Przylądek Rozewie 54 50'N Szczyt Opołonek 49 00'N obliczenie róŝnicy w stopniach: 54 50' 49 00' = 5 50' przeliczenie róŝnicy w stopniach na km: 5 111,1 km ,85 km = 648,08 km 648 km Schemat punktowania Zasady przyznawania punktów zastosowanie poprawnej metody obliczenia rozciągłości południkowej w stopniach 1p. zastosowanie poprawnej metody obliczenia rozciągłości południkowej w kilometrach (dopuszcza się stosowanie przybliŝeń 6 i 111 km) 1p. bezbłędne wykonanie rachunków 1p. Uwagi 1. W przypadku obliczania rozciągłości pomiędzy miejscami wysuniętymi na wschód i zachód uczeń otrzymuje 0p. za całe zadanie. 2. W przypadku zastosowania poprawnych metod oraz błędów rachunkowych uczeń nie uzyskuje punktu tylko za poprawność rachunkową. strona 12 z 35

13 Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Krakowie: os. Szkolne 37, Kraków tel. (012) , 102 fax: (012) oke@oke.krakow.pl Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat Treści geograficzne część II Pracownia Egzaminu Gimnazjalnego OKE w Krakowie Kraków 2010 strona 13 z 35

14 Urszula Mazur Opracowanie: Bibliografia - Biuletyny Informacyjne Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej w Krakowie. Informacja o wynikach egzaminu w klasie III gimnazjum w latach Arkusze egzaminacyjne, kartoteki, schematy oceniania CKE zastosowane w wiosennej kwietniowej sesji egzaminacyjnej w latach Wprowadzenie Niniejsze opracowanie to zbiór zadań egzaminacyjnych uporządkowanych tematycznie, adekwatnie do treści przedmiotowych objętych egzaminem gimnazjalnym w części matematyczno-przyrodniczej w latach Egzamin gimnazjalny ma charakter międzyprzedmiotowy, stąd niejednokrotnie trudno jednoznacznie określić przynaleŝność badanych w danym zadaniu umiejętności i wiadomości. Dokonanie podziału zadań egzaminacyjnych z uwzględnieniem ich przedmiotowego charakteru podyktowane jest chęcią ułatwienia nauczycielom korzystania z materiałów egzaminacyjnych codziennej praktyce, gdyŝ edukacja szkolna ma głównie charakter przedmiotowy. Proszę traktować proponowany przez nas podział jako względny, być moŝe analizując poszczególne zadania niektóre z nich, zdaniem państwa, powinny być przypisane do innej części z tej grupy materiałów. Nic nie stoi na przeszkodzie, by uŝytkownik tego opracowania dokonał zmian w niniejszym podziale. Zadania zostały uporządkowane hierarchicznie latami, poczynając od roku 2002 do roku W zbiorze tym zachowano następujący układ: - treść zadania, - badane umiejętności/czynności, - poziom wykonania zadań wyraŝony w procentach, - poprawna odpowiedź w przypadku zadań zamkniętych wielokrotnego wyboru, - schemat punktowania w przypadku zadań otwartych. Mam nadzieję, Ŝe opracowanie to okaŝe się pomocne w państwa pracy. strona 14 z 35

15 ROK 2005 Rozwiązując zadania od 9. do 12., wykorzystaj poniŝszą informację i mapę. Azymut geograficzny to kąt między kierunkiem północnym a kierunkiem marszu, mierzony od kierunku północnego do kierunku marszu zgodnie z ruchem wskazówek zegara. N N azymut P Legenda Jez. Leśne las mieszany łąka gajówka skała, ostaniec wieŝa obserwacyjna 0 0,2 km kładka Zadanie 9. (0-1)/2005 Turysta, który wyruszył z punktu P na azymut 135º, dojdzie do A. kładki. B. ostańca. C. gajówki. D. wieŝy obserwacyjnej. Operuje informacją wykorzystuje informacje w praktyce 60 D Zadanie 10. (0-1)/2005 PrzybliŜona odległość w linii prostej od gajówki do ostańca wynosi A. 390 m B. 550 m C. 780 m D m strona 15 z 35

16 Operuje informacją przetwarza informacje 54 A Zadanie 11. (0-1)/2005 Turysta, który chce przejść od ostańca przez punkt P do kładki, powinien pójść w kierunku A. północno-zachodnim, a następnie zachodnim. B. północno-wschodnim, a następnie wschodnim. C. południowo-zachodnim, a następnie zachodnim. D. południowo-wschodnim, a następnie wschodnim. Odczytuje informacje z mapy 69 C Zadanie 15. (0-1)/2005 Na południe od pewnego równoleŝnika Słońce codziennie wschodzi i zachodzi, zaś na północ od tego równoleŝnika występuje zjawisko dni i nocy polarnych. PowyŜszy opis dotyczy równoleŝnika N 66º33 A. 66º33 N B. 66º33 S C. 23º27 N D. 23º27 S 23º27 0º S 66º33 23º27 Wskazuje prawidłowości w procesach, w funkcjonowaniu układów i systemów określa warunki jego występowania 47 A strona 16 z 35

17 Zadanie 16. (0-1)/2005 Która cecha dotyczy południków? A. Są róŝnej długości. B. Mają kształt okręgów. C. Łączą dwa bieguny Ziemi. D. Wyznaczają kierunek wschód-zachód. Stosuje terminy i pojęcia matematyczno-przyrodnicze 70 C Zadanie 27. (0-2)/2005 Korzystając z mapy i podanych w ramce nazw państw, wpisz do odpowiedniego wiersza tabeli nazwy państw sąsiadujących z Polską. Białoruś, Czechy, Litwa, Łotwa, Niemcy, Rosja (Federacja Rosyjska), Słowacja, Ukraina strona 17 z 35

18 Operuje informacją selekcjonuje informacje 51 Odpowiedź poprawna 1 Niemcy 2 Czechy 3 Słowacja 4 Ukraina 5 Białoruś 6 Litwa Rosja (Federacja 7 Rosyjska) Schemat punktowania Zasady przyznawania punktów a) 7 poprawnych odpowiedzi 2p. b) 5-6 poprawnych odpowiedzi 1p. Uwagi Schemat i informacje do zadania 30. Fragment siatki kartograficznej przedstawia południk 180º oraz południki, na których leŝą Nowy Orlean i Makasar. E Ś r o d a 120º 180º linia zmiany daty 90º W Makasar 7:00 rano Nowy Orlean A Z J A A M E R Y K A P N. Zadanie 30. (0-2)/2005 Podaj dzień tygodnia i godzinę, która jest w Nowym Orleanie. dzień tygodnia... godzina... strona 18 z 35

19 Stosuje techniki twórczego rozwiązywania problemów kojarzy róŝnorodne fakty, obserwacje, wyniki doświadczeń i wyciąga wnioski Odpowiedź poprawna wtorek 17:00 Schemat punktowania Zasady przyznawania punktów a) poprawne określenie dnia tygodnia 1p. b) poprawnie określona godzina 1p. Uwagi 31 JeŜeli źle określony jest dzień, ale dobrze obliczona róŝnica czasu, tzn. środa, 17:00 punktujemy: a) 0p., b) 1p. ROK 2006 Zadanie 9. (0-1)/2006 Ile czasu trwa pełne okrąŝenie Ziemi przez satelitę geostacjonarnego? A. 12 godzin B. 28 dni C. 24 godziny D. 1 rok Stosuje zintegrowaną wiedzę do objaśniania zjawisk przyrodniczych 60 C Zadanie 10. (0-1)/2006 Państwo Kowalscy, mieszkający na Śląsku, postanowili zamontować na swoim domu antenę satelitarną, tzw. talerz. Satelita geostacjonarny znajduje się nad równikiem na tym samym południku co dom państwa Kowalskich. W którym kierunku naleŝy ustawić antenę satelitarną, aby uzyskać jak najlepszy odbiór? A. Wschodnim. B. Zachodnim. C. Północnym. D. Południowym. Stosuje zintegrowaną wiedzę do objaśniania zjawisk przyrodniczych 59 D strona 19 z 35

20 Informacje do zadań Na fragmencie poziomicowej mapy terenu górskiego zaznaczone są punkty: D, G, K, S i W. D drogowskaz G szczyt K szczyt S szałas W miejsce odpoczynku ścieŝka Skala 1 : Zadanie 11. (0-1)/2006 Jaką wysokość względną ma punkt oznaczony literą K (szczyt) w odniesieniu do punktu oznaczonego literą S (szałas)? A. 300 m B m C m D. 710 m Operuje informacją 75 D Zadanie 12. (0-1)/2006 Na jakiej wysokości bezwzględnej znajduje się drogowskaz oznaczony na mapie literą D? A. Mniejszej niŝ 600 m n.p.m. B. Co najmniej 600 m n.p.m. i mniejszej niŝ 700 m n.p.m. C. Co najmniej 700 m n.p.m. i mniejszej niŝ 800 m n.p.m. D. Większej niŝ 800 m n.p.m. Odczytuje informacje 73 B strona 20 z 35

21 Zadanie 13. (0-1)/2006 Drogowskaz oznaczony na mapie literą D stoi A. na przełęczy. B. w kotlinie. C. na szczycie. D. w dolinie. Operuje informacją 53 A Zadanie 14. (0-1)/2006 Szałas oznaczony na mapie literą S znajduje się A. na przełęczy. B. na grzbiecie. C. na szczycie. D. w dolinie. Operuje informacją 47 D Informacje do zadania 16. Reguła obliczania czasu przejścia trasy w górach: przyjmij 1 godzinę na kaŝde 5 km odczytane (w poziomie) z mapy i dodaj po 1 godzinie na kaŝde 600 m wzniesienia, które trzeba pokonać. Zadanie 16. (0-1)/2006 ŚcieŜka prowadząca od punktu W na szczyt G ma na mapie długość 10 cm. Zgodnie z powyŝszą regułą wejście tą trasą na szczyt zajmie uczestnikom wycieczki około A. 1 h B. 1,5 h C. 2 h D. 3 h Tworzy modele sytuacji problemowej 39 B strona 21 z 35

22 ROK 2007 Informacje do zadań Zasolenie morza określa się jako ilość gramów soli rozpuszczonych w jednym kilogramie wody morskiej i podaje w promilach ( ). Przeciętnie w jednym kilogramie wody morskiej znajduje się 34,5 g róŝnych rozpuszczonych w niej soli (czyli przeciętne zasolenie wody morskiej jest równe 34,5 ). Zasolenie Bałtyku (średnio 7,8 ) jest znacznie mniejsze od zasolenia oceanów, co tłumaczy się wielkością zlewiska (duŝy dopływ wód rzecznych), warunkami klimatycznymi (małe parowanie) oraz utrudnioną wymianą wód z oceanem. Zasolenie Morza Bałtyckiego N Na podstawie: J. Kondracki, Geografia fizyczna Polski, Warszawa Zadanie 1. (0-1)/2007 Pokonując trasę z Kopenhagi do Oulu, statek płynie przez wody Morza Bałtyckiego o zasoleniu A. coraz mniejszym. B. coraz większym. C. stałym. D. początkowo rosnącym, a potem malejącym. strona 22 z 35

23 Odczytuje informacje 87 A Zadanie 2. (0-1)/2007 Statek, który przepłynął z Kopenhagi do Oulu, przemieścił się w kierunku A. południowo-wschodnim. B. południowo-zachodnim. C. północno-zachodnim. D. północno-wschodnim. Operuje informacją 78 D Zadanie 3. (0-1)/2007 Na stosunkowo duŝe zasolenie w cieśninach duńskich (od 10 do 30 ) decydujący wpływ ma A. opad atmosferyczny w postaci śniegu. B. duŝy dopływ wód rzecznych. C. małe parowanie. D. stały dopływ wód oceanicznych. Operuje informacją 70 D Zadanie 5. (0-1)/2007 Zasolenie zmieniające się od 2 do ponad 20 mają wody wzdłuŝ wybrzeŝa państwa, które na rysunku oznaczono liczbą A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 strona 23 z 35

24 Operuje informacją 83 A Zadanie 6. (0-1)/2007 Wybierz zestaw, w którym liczbom z rysunku prawidłowo przyporządkowano nazwy państw. A. 1-Finlandia, 2-Szwecja, 3-Estonia, 4-Dania B. 1-Szwecja, 2-Norwegia, 3-Litwa, 4-Niemcy C. 1-Szwecja, 2-Finlandia, 3-Litwa, 4-Dania D. 1-Norwegia, 2-Szwecja, 3-Estonia, 4-Dania Operuje informacją 62 C Zadanie 23. (0-1)/2007 Wody rzeki rzeźbią jej brzegi, powodując czasami powstanie starorzecza. Wybierz prawidłową kolejność poniŝszych rysunków ilustrujących ten proces A B C D Wskazuje prawidłowości w procesach, w funkcjonowaniu układów C strona 24 z 35

25 Zadanie 34. (0-3)/2007 Uzupełnij zdania pod rysunkiem, wpisując w wykropkowane miejsca odpowiednie wyrazy spośród podanych. Gdy w Krynicy Morskiej Słońce góruje, to w Międzyzdrojach... górowało. JeŜeli w Międzyzdrojach jest godzina czasu miejscowego (słonecznego), to w Krynicy Morskiej południe słoneczne.... W Krynicy Morskiej i w innych miejscowościach połoŝonych na południku E Słońce góruje.... jednocześnie / niejednocześnie było wcześniej / będzie później juŝ / jeszcze nie Stosuje zintegrowaną wiedzę do objaśniania zjawisk przyrodniczych 67 Odpowiedź poprawna...jeszcze nie......było wcześniej......jednocześnie... Schemat punktowania Zasady przyznawania punktów a) za poprawne uzupełnienie pierwszego zdania 1p. b) za poprawne uzupełnienie drugiego zdania 1p. c) za poprawne uzupełnienie trzeciego zdania 1p. Uwagi Punkty za poprawne uzupełnienie zdań przyznajemy równieŝ wtedy, gdy uczeń podkreśli poprawne odpowiedzi lub przekreśli błędne. strona 25 z 35

26 ROK 2008 Informacje do zadań 3. i 4. Unia Europejska jest największym na świecie producentem biodiesla (biopaliwa uzyskiwanego z oleju roślinnego). Na rysunku przedstawiono produkcję biodiesla w tysiącach ton w państwach naleŝących do UE w 2005 r. Na podstawie: Rzeczpospolita, 21 lutego Zadanie 3. (0-1)/2008 Które państwo będące członkiem Unii Europejskiej wyprodukowało w 2005 roku największą ilość biodiesla? A. Francja. B. Niemcy. C. Włochy. D. Polska. Operuje informacją 89 B Zadanie 4. (0-1)/2008 Do państw UE, które w 2005 r. nie produkowały biodiesla, naleŝą A. Irlandia i Portugalia. B. Finlandia i Szwecja. C. Węgry i Holandia. D. Słowacja i Austria. strona 26 z 35

27 Operuje informacją 66 C Informacje do zadań PoniŜsze piramidy wieku ilustrują strukturę wiekową czterech populacji. Szerokość poziomów piramid jest proporcjonalna do liczebności danych klas wiekowych. Na podstawie: Geografia. Encyklopedia PWN, Warszawa Zadanie 12. (0-1)/2008 W której populacji stosunek liczby ludności w wieku lat do liczby ludności w wieku lat jest największy? A. I B. II C. III D. IV Operuje informacją 74 A Zadanie 13. (0-1)/2008 Średnia wieku jest największa w populacji A. I B. II C. III D. IV strona 27 z 35

28 Operuje informacją 54 D Zadanie 14. (0-1)/2008 W 2000 roku piramida wieku dla światowej populacji była podobna do piramidy I. Jednak tempo wzrostu liczby ludności świata spada i zbliŝa się do zera. Jedna z prognoz demograficznych przewiduje, Ŝe w 2050 roku wszystkie roczniki w wieku poniŝej 60 lat będą prawie tak samo liczne. Populacji światowej będzie wtedy odpowiadać piramida typu A. I B. II C. III D. IV Wskazuje prawidłowości w procesach, w funkcjonowaniu układów i systemów 67 C Zadanie 28. (0-2)/2008 Zjawiska naturalne, pod wpływem których skorupa ziemska i jej powierzchnia ulegają zmianom i przeobraŝeniom, nazywamy procesami geologicznymi. Uzupełnij tabelę, wpisując odpowiednio: energia wnętrza Ziemi, wietrzenie, trzęsienia ziemi, procesy zewnętrzne, działalność wulkaniczna, erozja. Rodzaj energii powodującej zachodzenie procesów geologicznych Rodzaj procesów geologicznych Przykłady procesów geologicznych akumulacja energia słoneczna ruchy górotwórcze procesy wewnętrzne strona 28 z 35

29 Stosuje terminy i pojęcia matematyczno-przyrodnicze 77 Odpowiedź poprawna energia słoneczna energia wnętrza Ziemi procesy zewnętrzne procesy wewnętrzne akumulacja wietrzenie erozja ruchy górotwórcze trzęsienia ziemi działalność wulkaniczna Schemat punktowania Zasady przyznawania punktów a) za poprawne uzupełnienie pierwszego wiersza tabeli 1p. b) za poprawne uzupełnienie drugiego wiersza tabeli 1p. Uwagi ROK 2009 Zadanie 21. (0-1)/2009 Proces prowadzący do rozwoju miast i obszarów miejskich oraz wzrostu udziału ludności miejskiej w ogólnej liczbie ludności to A. aglomeracja. B. demografia. C. migracja. D. urbanizacja. Stosuje terminy i pojęcia matematyczno-przyrodnicze 70 D Zadanie 22. (0-1)/2009 Na mapie w skali 1 : odległość pomiędzy Kairem a Delhi wynosi 1,5 cm. Ile wynosi ta odległość w rzeczywistości? A km B km C. 450 km D. 200 km Wykonuje obliczenia w róŝnych sytuacjach praktycznych 67 A strona 29 z 35

30 Informacje do zadań 23., 24., 25. i 26. Na mapie przedstawiono rozmieszczenie wybranych miast świata. Zadanie 23. (0-1)/2009 Meksyk połoŝony jest od Buenos Aires na A. północny wschód. B. południowy wschód. C. północny zachód. D. południowy zachód. Operuje informacją 66 C Zadanie 24. (0-1)/2009 JeŜeli w Lagos jest godzina czasu słonecznego, to w którym z poniŝszych miast Słońce w tym dniu jeszcze nie górowało? A. Tylko w Delhi. B. W Meksyku i w Delhi. C. W Buenos Aires i w Meksyku. D. Tylko w Buenos Aires. strona 30 z 35

31 Stosuje zintegrowaną wiedzę do objaśniania zjawisk przyrodniczych 59 C Zadanie 25. (0-1)/2009 RóŜnica czasu słonecznego pomiędzy Meksykiem (19 N, 99 W) a Lagos (6 N, 3 E) jest równa A. 1 godzinie 40 minutom. B. 4 godzinom 8 minutom. C. 6 godzinom 24 minutom. D. 6 godzinom 48 minutom. Wykonuje obliczenia w róŝnych sytuacjach praktycznych 47 D Zadanie 26. (0-2)/2009 Korzystając z zamieszczonej mapy, przyporządkuj podanym w tabeli miastom współrzędne geograficzne określające ich połoŝenie. Współrzędne geograficzne: 19 N, 28 N, 35 S, 58 W, 77 E, 99 W Nazwa miasta Buenos Aires Delhi Szerokość geograficzna Długość geograficzna Operuje informacją 56 Odpowiedź poprawna Schemat punktowania Zasady przyznawania punktów Uwagi strona 31 z 35

32 Nazwa miasta Szerokość geograficzna Długość geograficzna Buenos Aires 35 S 58 W Delhi 28 N 77 E a) za poprawne uzupełnienie pierwszego wiersza tabeli 1p. b) za poprawne uzupełnienie drugiego wiersza tabeli 1p. ROK 2010 Zadanie 4. (0-1)/2010 Na rysunku przedstawiono przekrój geologiczny o głębokości ok m ze złoŝem węgla brunatnego. Które zdanie mówiące o kolejności wydarzeń geologicznych jest prawdziwe? A. Przesunięcie warstw skalnych wystąpiło wcześniej niŝ fałdowanie. B. Przesunięcie warstw skalnych wystąpiło przed powstaniem złóŝ węgla brunatnego. C. ZłoŜa węgla brunatnego powstały wcześniej, niŝ nastąpiło fałdowanie. D. ZłoŜa węgla brunatnego powstały przed przesunięciem warstw skalnych. Operuje informacją 53 B Zadanie 5. (0-1)/2010 W którym zestawie uporządkowano nazwy węgli kopalnych zgodnie z geologicznym czasem ich powstania (od najstarszego do najmłodszego)? A. Węgiel kamienny, węgiel brunatny, torf. B. Węgiel brunatny, węgiel kamienny, torf. C. Torf, węgiel brunatny, węgiel kamienny. D. Węgiel kamienny, torf, węgiel brunatny. strona 32 z 35

33 Wskazuje prawidłowości w procesach, w funkcjonowaniu układów i systemów 55 A Zadanie 6. (0-1)/2010 Występujące w pokładach węgla kamiennego skamieniałości roślin świadczą o tym, Ŝe węgiel jest skałą osadową pochodzenia A. chemicznego. B. okruchowego. C. wulkanicznego. D. organicznego. Stosuje terminy i pojęcia matematyczno-przyrodnicze 75 D Informacje do zadań 8. i 9. strona 33 z 35

34 Zadanie 8. (0-1)/2010 Wszystkie województwa, w których produkowany jest koks, leŝą w całości A. na południe od równoleŝnika 51 N i na wschód od południka 14 E. B. na północ od równoleŝnika 50 N i na zachód od południka 23 E. C. na północ od równoleŝnika 49 N i na wschód od południka 19 E. D. na południe od równoleŝnika 52 N i na zachód od południka 22 E. Odczytuje informacje 71 D Zadanie 9. (0-1)/2010 Na mapie ponumerowano najwaŝniejsze obszary występowania węgli kopalnych w Polsce. Węgiel kamienny występuje na obszarach oznaczonych numerami A. 1, 2, 5 B. 2, 3 C. 3, 4, 5 D. 1, 4 Operuje informacją 61 C Informacje do zadań Na podstawie Raportu GUS 2008 uczeń narysował wykres wielkości wydobycia, eksportu i importu węgla kamiennego w Polsce w latach , ale pominął dwa słupki (mln ton) Wydobycie Eksport Import strona 34 z 35

35 Zadanie 10. (0-1)/2010 Dwa pominięte słupki dotyczą A. importu w 2007 r. i wydobycia w 2008 r. B. wydobycia i eksportu w 2007 r. C. wydobycia w 2007 r. i eksportu w 2008 r. D. eksportu i importu w 2008 r. Odczytuje informacje 93 A Zadanie 11. (0-1)/2010 W latach w Polsce A. rosło wydobycie i rósł eksport węgla kamiennego. B. malało wydobycie, a rósł import węgla kamiennego. C. zmniejszał się import węgla kamiennego. D. zwiększała się róŝnica między eksportem i importem węgla kamiennego. Operuje informacją 88 B Zadanie 12. (0-1)/2010 Jeśli wiadomo, Ŝe w latach , podobnie jak w latach , import węgla kamiennego do Polski wzrastał co roku, to w roku 2007 importowano A. więcej węgla niŝ w roku B. więcej węgla niŝ w roku C. mniej węgla niŝ w roku D. tyle samo węgla, co w roku Operuje informacją 77 B strona 35 z 35