PLASTYKA KL. 6A I 6 B WIELCY ARTYŚCI RENESANSU I BAROKU CZ I.

Transkrypt

1 PLASTYKA KL. 6A I 6 B WIELCY ARTYŚCI RENESANSU I BAROKU CZ I.

2 LEONARO DA VINCI Z prezentacji dowiesz się kim był jeden z największych artystów wszechczasów i poznasz jego największe dzieła. Po zapoznaniu się z treścią lekcji napisz do zeszytu krótką notatkę - kim był Leonardo da Vinci oraz wymień trzy jego dzieła, najlepiej te, które zrobiły na tobie największe wrażenie.

3 KIM BYŁ LEONARO DA VINCI?

4 Geniusz Leonardo da Vinci, właściwie Leonardo di ser Piero da Vinci (ur. 15 kwietnia 1452 w Anchiano, zm. 2 maja 1519 w Clos Lucé). Genialny włoski artysta renesansu Leonardo da Vinci, autor słynnej Mony Lisy, był nie tylko artystą, ale przede wszystkim inżynierem. Pracując na dworze księcia Ludwika Sforzy w Mediolanie, projektował mosty i fortyfikacje, a także mnóstwo urządzeń i maszyn, takich jak: rower, czołg, śmigłowiec, spadochron, łódź podwodna. Jego wizjonerskie pomysły zachowały się niestety jedynie na papierze. Artysta eksperymentował także z technikami malarskimi. Wynalazł sfumato (z włoskiego fumo, czyli dym) technikę malowania, która sprawia, że malowidło wygląda, jakby znajdowało się za mgłą lub smugą dymu. Niestety nie wszystkie nowinki technologiczne wyszły na dobre jego dziełom niektóre nie dotrwały do naszych czasów. Leonardo da Vinci Mona Lisa olej, deska, cm, Luwr, Paryż

5 Eksperymentator Zły stan fresku Ostatnia wieczerza to rezultat wyłącznie działań artysty. Leonardo przyjmując zlecenie stworzenia fresku w jadalni klasztoru dominikanów przy kościele Santa Maria delle Grazie w Mediolanie od Ludovico Sforzy nie miał żadnego doświadczenia w tworzeniu fresków. A jest to dość specyficzna technika, której nazwa pochodzi od włoskiego słowa fresco co oznacza świeży. Polega na malowaniu na świeżo nałożonym tynku pigmentami odpornymi na alkaliczne działanie wapna. W praktyce kamieniarz codziennie rano nakłada świeżą warstwę tynku tylko na takim obszarze jaki artysta jest w ciągu dnia w stanie pomalować. Wynika z tego, że tworzenie fresku wymaga szybkiego malowania, malowania fragmentami większej całości i uniemożliwia nakładanie poprawek. Można powiedzieć, że była to technika, która stanowiła dokładne przeciwieństwo sposobu pracy Leonarda da Vinci. Jednak artysta, który dużo eksperymentował, zwłaszcza z farbami olejnymi postanowił stworzyć nową technikę nałożyć na suchą ścianę farby temperowe wymieszane z olejami.

6 Leonardo da Vinci Ostatnia wieczerza , Santa Maria delle Grazie, Mediolan

7 Inicjator Leonardo słynął z przyjmowania zleceń, przedłużania prac ponad ustalony termin i porzucania pracy w połowie. Dobrym przykładem jest malowanie fresku Ostatniej wieczerzy co zajęło mu ponad 3 lata, podczas gdy inny artysta malujący fresk na ścianie naprzeciwko wykonał swoją pracę w kilka miesięcy. Podobna sytuacja dotyczy obrazu Bitwa pod Anghiari, który to został zlecony do zrobienia do Sali Rady w Pałacu Vecchio we Florencji. Artysta nie skończył dzieła, zostały tylko wstępne szkice. Identycznie było z: obrazem ołtarzowym w klasztorze pod Florencją, kilka Szkic elementu do malowidła Bitwa pod Anghiari wykonany prawdopodobnie przez samego przedstawień Matki Boskiej z Dzieciątkiem oraz kilkanaście portretów zaczętych dla prywatnych klientów.

8 Samouk Leonardo nie miał żadnego formalnego wykształcenia, był samorodnym talentem i samoukiem. Artysta pochodził z nieprawego łoża i w czasach mu współczesnych z tego powodu nie miał możliwości kształcenia się na uniwersytecie. Dlatego jak tylko jego ojciec zauważył zdolności rysunkowe u swojego syna oddał go na przyuczenie do pracowni florenckiego złotnika i malarza Andrei del Verrocchia. To tam Leonardo nauczył się podstaw malarstwa i zdobnictwa. Cała reszta jego osiągnięć to praca własna i niespożyty zapał do poznawania wszystkiego co go otaczało.

9 Obserwator Artysta wszystkie swoje pomysły, idee, plany, projekty, przemyślenia, a także tysiące szkiców i rysunków pracowicie zapisywał przez ponad trzydzieści lat. Dzięki nim zamierzał stworzyć Encyklopedię Wszech Rzeczy. Leonardo bardzo często spacerował wraz ze szkicownikiem, aby móc na bieżąco utrwalać fizjonomie spotkanych osób, ich mimikę czy gesty. Leonardo da Vinci Głowa Dziewicy w trzech-czwartych z prawego profilu , The Metropolitan Museum of Art, Nowy Jork

10 Badacz Przypuszcza się, że notatki artysty liczyły ponad 13 tysięcy kart, jednak do naszych czasów zachowało się tylko ok. 6 tysięcy. Obecnie jest 10 odrębnych zbiorów jego notatek. Najobszerniejszy z nich Codex Atlanticus dotyczący wody. Innym przykładem jest Kodeks Huygenowski dotyczący proporcji ludzkiego ciała i matematycznych stosunków między jego częściami, to jego częścią jest Człowiek witruwiański.

11 Obrońca zwierząt i wegetarianin Leonardo sprzeciwiał się też złemu traktowaniu zwierząt. Krwawe polowania połączone z wymyślnymi sposobami polowania na zwierzęta były z XV-wiecznych Włoszech na porządku dziennym. Leonardo odmawiał uczestniczenia w tych praktykach i zdecydowanie je potępiał. Giorgio Vasari przytacza anegdotę o tym jak artysta kupował ptaki w klatkach na targach po to tylko aby je wypuszczać, przywracając im tym samym WOLNOŚĆ. Leonardo był wegetarianinem. Jedzenie mięsa budziło w nim duży wstręt, w swoich pismach odnosząc się do kiełbasy pisał: Och, jakie to obrzydliwe widzieć język jednego zwierzęcia w jelitach drugiego, a dalej: Tworzywem naszego życia jest śmierć innych. Co ciekawe, jednak na listach zakupów do jego warsztatu znajduje się mięso, które było przeznaczone dla jego czeladników. Oznaczałoby to, że Leonardo samemu nie jadając mięsa nie zmuszał do tych samych praktyk nikogo w swoim otoczeniu. Leonardo da Vinci Karta z traktatu o lataniu ptaków

12 Mańkut Leworęczność artysty. Widzimy to w jego rysunkach gdy zacieniał części ich obszary prowadząc kreski od dolnego prawego rogu do górnego lewego, podczas gdy inni artyści praworęczni prowadzili te same kreski z lewego dolnego rogu do prawego górnego. Jego leworęczność rozciągała się też na jego pismo, gdyż artysta pisał od prawej do lewej. Można znaleźć błędne tłumaczenia, że w ten sposób próbował on szyfrować swoje zapiski, ale trudno sobie wyobrazić sobie łatwiejszy do złamania kod. Ponadto, znaczna część jego notatek, jak choćby te dotyczące traktatu o malarstwie, były sporządzane w sposób świadczący, że autor ma nadzieję na ich szerokie rozpowszechnianie. Wyjaśnienie maniery jego pisania jest dużo prostsze: unikał on w ten sposób ryzyka rozmazania wilgotnego atramentu. Co nie zmienia faktu, że w ten sposób doszło do utrwalenia wizerunku artysty jako tajemniczego i ekscentrycznego.

13 Marzyciel Powiedz czy kiedykolwiek czegoś dokonałem bazgrolił Leonardo w swoich notatnikach. Leonardo uważał siebie za nieudacznika. Był przekonany o swoich rozlicznych talentach, ale cały czas miał poczucie, że nie zostawił po sobie nic zaświadczającego o jego wielkości. Pisał: Chcę czynić cuda, ale nigdy nie osiągał celów, które sam sobie zakładał: jego ambitne plany nie były realizowane. Wszystkie jego dzieła malarskie pozostawały w prywatnych kolekcjach i tym samym były niedostępne ogółowi. Jego projekty ulepszeń czy to architektonicznych, urbanistycznych czy machin wojennych, lotniczych czy prototypy rowerów nie zostały zrealizowane, a tym samym pozostały nieznane dla ogółu. Jedyną szeroko znaną jego pracą pozostawał fresk Ostatnia wieczerza, a dokonania artysty zostały na nowo odkryte i docenione dużo później, właściwie dopiero w XX wieku.

14 Designer W powszechnej opinii Leonardo da Vinci był malarzem. On uważał się w większej część za inżyniera niż malarza. Szukając mecenasa i pisząc list do Ludovica Sforzy rozpisywał się o swoich umiejętnościach konstruktora maszyn wojennych. Tworzył projekty maszyn latających. Wszystkie one pozostały jednak niezrealizowane. A sam artysta był angażowany przede wszystkim jak producent teatralny i specjalista od efektów specjalnych. Leonardo bowiem,na dworze był mistrzem wszelkiej wytwórczości, a przede wszystkim zabaw teatralnych Leonardo da Vinci wykorzystywał swoje inżynierskie umiejętności do tworzenia efektów wizualnych i akustycznych, takich jako wznoszenie się gwiazd czy walenie się budynku. Leonardo był odpowiedzialny za oprawę artystyczną uroczystości nadania tytułu księcia Mediolanu Ludovicowi Sforzy czy też spektaklu Rajska Uczta wystawianego podczas zaślubin bratanka Ludovica. Według tradycji na dworze Ludovica premiery teatralne odbywały się co miesiąc, więc artysta nie narzekał na brak pracy.

15 INNE DZIEŁA LEONARA DA VINCI

16 Święta Anna Samotrzecia, Dziewica z Dzieciątkiem i Św. Anną obraz namalowany w latach ok przez Leonarda da Vinci.

17 Leonardo da Vinci Dama z gronostajem , Muzeum Narodowe w Krakowie Leonardo da Vinci Madonna wśród skał, ok i , National Gallery Londyn

18 Ćwiczenie: Po zapoznaniu się z treścią lekcji napisz do zeszytu krótką notatkę - kim był Leonardo da Vinci oraz wymień trzy jego dzieła, najlepiej te, które zrobiły na tobie największe wrażenie. Dziękuję tym, którzy przysłali mi pracę na temat wolontariatu - projekt na znaczek pocztowy. Przypominam wszystkim, że była to praca nie tylko na konkurs ale również na ocenę. Kontakt z nauczycielem: jolapostrzednik@gmail.com tel

19 CIEKAWOSTKA

20 Leonardo da Vinci Salvator Mundi obraz sprzedany za rekordową cenę 450,3 mln dol. Zbawiciel świata obraz olejny namalowany w latach na desce przez Leonarda da Vinci dla króla Francji Ludwika XII. Obraz przedstawia Jezusa z prawą ręką wzniesioną do błogosławieństwa, a w drugiej trzymającego szklaną kulę, będącą symbolem świata. Leonardo da Vinci "Salvator Mundi", ok , olej/deska Obraz Leonarda da Vinci "Zbawiciel świata" został sprzedany w 2017 roku na aukcji w domu aukcyjnym Christie's w Nowym Jorku za rekordową cenę 450,3 mln dol. Nabywcy saudyjskiego księcia Badera bin Abdullaha bin Mohammeda bin Farhana al-sauda, przyjaciela następcy tronu Arabii Saudyjskiej, Muhammada ibn Salmana nie odstraszył fakt, że autentyczność obrazu jest kwestionowana przez niektórych ekspertów.

21 Dlaczego szklana kula z płótna "Zbawiciel świata" (łac. Salvator Mundi) Leonarda da Vinci nie deformuje obrazu tego, co znajduje się za nią? to pytanie zadali sobie naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Irvine. Postanowili opracować model 3D arcydzieła i rozwikłać jego tajemnicę. Pełna kula A kontra pusta kula B z obrazu Leonarda Kula położona jest w odległości 25 cm od ciała Chrystusa, ma średnicę 6,8 cm i powstała ze szkła o grubości nieprzekraczającej 1,3 mm czytamy w artykule. Co więcej, cienie na obrazie sugerują silne źródło światła z góry, a także bardziej ogólne światło wypełniające. "Ta analiza sugeruje, że Leonardo rozumiał właściwości optyczne pustych kulek i wiedział, jak uniknąć zniekształceń optycznych" napisano.