ROZDZIAL 1. OBOWIAZK I OFICERÓW POK L ADOWYCH

Transkrypt

1 Spis tresci Od redakcji 11 ROZDZIAL 1. OBOWIAZK I OFICERÓW POK L ADOWYCH 1.1. Wiadomosci wstepne Kapitan Kierownictwo nautyczne Osobiste prowadzenie statku Utrzymanie zdolnosci statku do zeglugi Oficerowie wachtowi. Podstawowe obowiazki Przygotowanie sie do objecia wachty Objecie wachty Obowiazki w drodze Obowiazki w czasie postoju na kotwicy Wachta jako zespól Pilotaz Obowiazek korzystania z uslug pilota Zegluga z pilotem Obowiazki kapitana Manewrowanie w porcie, w kanalach, sluzach itp Kodeks ISPS Inspekcje ISPS Piractwo 42 ROZDZIAL 2. PROCEDURY 2.1. Przejmowanie obowiazków przez oficera Przejmowanie obowiazków kapitana Przejmowanie obowiazków st.oficera Przejmowanie obowiazków przez drugiego oficera Przejmowanie obowiazków przez trzeciego oficera Przygotowanie i pelnienie wacht Zapoznanie sie z wyposazeniem mostka Przygotowanie statku do wyjscia w morze Wachty morskie 52 Przygotowanie do przyjecia wachty 52 Przejecie wachty 53 Pelnienie wachty morskiej 53 Ograniczona widzialnosc Wachta na kotwicy Przyjmowanie i zdawanie pilota Procedury awaryjne 56 Awaria silnika glównego 56 Awaria urzadzen sterowych 56 Awaria zyrokompasu 56 Awaria telegrafu lub sterowania SG 56 Wejscie na mielizne 56 Pozar 57 Zagrozenie lub atak piracki 57 Poszukiwanie i ratowanie 59 Koniecznosc opuszczenia statku Bunkrowanie paliwa 60 Przygotowanie statku do bunkrowania paliwa 60 Procedura przyjmowania paliwa 61 5

2 ROZDZIAL 3. ZAPOBIEGANIE ZDERZENIOM NA MORZU 3.1. Obowiazujace przepisy Radar i wspólczesne systemy z automatycznym sledzeniem ech Zapobieganie zderzeniom we wszelkich warunkach widzialnosci Uwagi ogólne Systemy rozgraniczenia ruchu Waskie przejscia Zapobieganie zderzeniom w czasie dobrej widzialnosci Prawidla wymijania Zapobieganie zderzeniom w czasie ograniczonej widzialnosci Radar i systemy antykolizyjne ARPA. Wyjasnienia podstawowe Podstawowe zasady zapobiegania zderzeniom. Nakres radarowy Odleglosc minimalna i czas odleglosci minimalnej Kurs i predkosc obserwowanego statku Manewrowanie za pomoca zmiany wlasnego kursu i predkosci w celu unikniecia nadmiernego zblizenia lub zderzenia Manewrowanie statku obserwowanego Przyklady uzupelniajace Praktyczne wykorzystanie systemów ARPA, AIS i map elektronicznych 100 ROZDZIAL 4. K IEROWANIE I M ANEWROWANIE STATK IEM 4.1. Zdolnosci manewrowe. Wlasciwosci morskie statków Sterownosc Zwrotnosc Statecznosc kursowa Obliczanie cyrkulacji Pomiar predkosci statku Bezwladnosc statku inercja Sily dzialajace na statek w czasie manewrowania Manewrowanie statkiem jednosrubowym, nie majacym srub nastawnych Bieg naprzód Bieg wstecz Statek w dryfie rozpoczecie ruchu (biegu) naprzód Cumowanie do nabrzeza lewa burta, sruba prawoskretna stala, prad ani wiatr nie dzialaja Cumowanie do nabrzeza prawa burta, sruba prawoskretna stala, prad ani wiatr nie dzialaja Cumowanie do nabrzeza przy wietrze odpychajacym od nabrzeza Cumowanie przy silnym wietrze dopychajacym do nabrzeza Cumowanie w rejonach dzialania pradu Odcumowanie od nabrzeza, sruba prawoskretna stala, prad ani wiatr nie dzialaja Manewrowanie statkiem jednosrubowym wyposazonym w srube nastawna Bieg naprzód Bieg wstecz Statek w dryfie rozpoczecie ruchu (biegu) naprzód Cumowanie do nabrzeza lewa burta, sruba prawoskretna nastawna, prad ani wiatr nie dzialaja 135 6

3 Cumowanie do nabrzeza prawa burta, sruba prawoskretna nastawna, prad ani wiatr nie dzialaja Odcumowanie od nabrzeza, sruba nastawna prawoskretna, prad ani wiatr nie dzialaja Manewrowanie statkiem dwusrubowym nie majacym srub nastawnych Manewrowanie statkiem dwusrubowym wyposazonym w sruby nastawne Stery strumieniowe Kierowanie statkiem w rejonach o malych glebokosciach Osiadanie statku w czasie ruchu. Calkowity bezpieczny zapas wody pod stepka Zwiekszenie zanurzenia statku na skutek przechylu poprzecznego Kierowanie statkiem w kanalach Manewrowanie statkiem w czasie kotwiczenia Manewrowanie statkiem w czasie alarmu "czlowiek z burta" Kierowanie statkiem w czasie holowania Niektóre uwagi dotyczace zeglugi w lodach i zlodzenia Zlodzenie Przygotowanie statku do zeglugi w lodach Zegluga w rejonie spodziewanego wystapienia zlodzenia i w rejonie zlodzonym Wejscie statku w rejon zlodzony Kierowanie statkiem na wzburzonym morzu i w czasie sztormu Podstawowe zagrozenia. Zachowanie sie statku na fali Obliczanie okresu przechylów poprzecznych i wzdluznych Pomiar okresu i obliczanie dlugosci fali Podstawowe zasady opracowania informacji kompleksowej Warunki sztormowania trudne. Strefy rezonansowe pokrywaja sie Uproszczony sposób opracowania informacji kompleksowej Wyznaczanie dlugosci najdluzszej fali dla celów praktycznych 212 ROZDZIAL 5. PODSTAWOWE POM OCE NAWIGACYJNE 5.1. Mapy morskie Skala i dokladnosc mapy. Kierunki Podzial map Tytul i numeracja map Datowanie mapy Lad i oznaczenia na ladzie Obiekty nawigacyjne swiatla, plawy, stawy i sygnaly Niebezpieczenstwa nawigacyjne oraz zalecane trasy i strefy rozgraniczenia ruchu Rodzaje dna Zero mapy. Glebokosci Wysokosci wynurzenia. Wysokosci. Wzniesienie zródla swiatla Róza kompasowa; deklinacja Plywy i prady plywowe Spis swiatel Podzial i cechy swiatel Locje Wybór odpowiednich tomów locji przed podróza Opis i poslugiwanie sie locja Spis sygnalów radiowych 251 7

4 Tom I. Radiostacje brzegowe Tom II. Pomoce radionawigacyjne Tom III. Radiowe informacje o pogodzie i ostrzezenia nawigacyjne Tom IV. Meteorologiczne stacje obserwacyjne Tom V. Swiatowy Morski System Lacznosci Alarmowej i Bezpieczenstwa (GMDSS) Tom VI. Pilotaz. Operacje portowe Wybór map i pomocy nawigacyjnych dla danej trasy. Poprawianie map i pomocy nawigacyjnych Wybór i przygotowanie pomocy nawigacyjnych przed rozpoczeciem podrózy Poprawianie map nawigacyjnych Poprawianie Spisu swiatel, Spisu sygnalów radiowych i innych pomocy nawigacyjnych 302 ROZDZIAL 6. PODSTAWY NAWIGACJI 6.1. Wiadomosci wstepne i definicje Szerokosc i dlugosc geograficzna. Róznica szerokosci i dlugosci Odczytywanie wspólrzednych punktu i odleglosci na mapie Wykreslanie i odczytywanie kierunku rzeczywistego na mapach Rodzaje kierunków, kursów i namiarów Zamiana kursu i namiaru zyrokompasowego na rzeczywisty, i odwrotnie Zamiana kursu kompasowego i magnetycznego na rzeczywisty, i odwrotnie Zamiana namiarów kompasowych i magnetycznych na rzeczywiste Dodatkowe systemy okreslania kierunku System cwiartkowy i polówkowy. Rumby. Kat kursowy Poprawka zyrokompasu. Dewiacja predkosciowa Dewiacja magnetyczna Okreslanie i kontrola dewiacji. Okreslanie poprawki zyrokompasu Podstawowe jednostki miar uzywane w nawigacji Predkosc po wodzie, droga po wodzie Predkosc nad dnem, droga nad dnem Wyznaczanie i okreslanie pozycji. Wspólczesne i i klasyczne zasady prowadzenia nawigacji Pozycja zliczona. Podstawowe wyjasnienia i definicje Pozycja zliczona bez uwzgedniania wplywu wiatru i pradu. Wiatr i prad nie dzialaja Pozycja zliczona przy przeciwdzialaniu dryfowi; poprawka na wiatr. Dziala tylko wiatr Pozycja zliczona przy przeciwdzialaniu pradowi; poprawka na prad. Dziala prad i wiatr Pozycja zliczona przy biernym uwzglednianiu pradu i wiatru Skutki oddzialywania pradu i wiatru Przeciwdzialanie skutkom pradu i wiatru w praktyce Uwagi o dokladnosci pozycji zliczonej Okreslanie pozycji na podstawie obserwacji obiektów stalych, których polozenie pokazane jest na mapie Radar w nawigacji uwagi ogólne Pomiar i okreslenie odleglosci Okreslanie pozycji na podstawie obserwacji jednego obiektu. Sposoby podstawowe 391

5 Okreslanie pozycji na podstawie obserwacji kilku obiektów Sposoby podstawowe Wspólczesna nawigacja morska uwagi Systemy pozycyjne i kompasy satelitarne System GPS Navstar Okreslanie pozycji Dokladnosc okreslonych pozycji Nanoszenie na mape pozycji wedlug wspólrzednych okreslonych przez system Wykorzystanie systemu GPS. Informacje podstawowe Praktyczne zasady prowadzenia nawigacji z wykorzystaniem systemu GPS i równoczesnie metod klasycznych Serwis informacyjny o systemie GPS System DGPS Okreslanie pozycji. Zasada pracy systemu DGPS Dokladnosc okreslanych pozycji Praktyczne wykorzystanie systemu DGPS System Glonass i GNSS Zintegrowane systemy nawigacyjne Elektroniczne mapy nawigacyjne ENC. System ECDIS System ECDIS podstawowe definicje Podstawowe funkcje systemu ECDIS Systemy map elektronicznych ECS Elektroniczne mapy nawigacyjne Obraz map elektronicznych w systemie ECS Ogólnoswiatowa baza danych map elektronicznych WEND Systemy map elektronicznych firmy Racall - Decca Navi Sailor, Kompasy satelitarne Przyklad Znaczenie podstawowych skrótów i symboli. Zasady prowadzenia statku po zaplanowanej drodze. Prad ani wiatr nie dziala Przyklad Prowadzenie statku po zaplanowanej drodze. Przeciwdzialanie skutkom pradu i wiatru Przyklad Prowadzenie statku wedlug kursu czonego przez kapitana. Bierne uwzglednianie skutków pradu i wiatru Przyklad Okreslanie pozycji z namiaru i odleglosci zmierzonych za pomoca Navi Sailor Przyklad Kierowanie statkiem w czasie wachty Przyklad 6.43.Kompasy satelitarne. Wykorzystanie systemów GPS, DGPS, WAAS, EGNOS i MSAS. Informacja "Czlowiek za burta" 488 ROZDZIAL 7. ASTRONAWIGACJA 7.1. Wiadomosci wstepne i definicje Czas sredni gryniczowski. Chronometr Czas sredni miejscowy Czas strefowy. Czas okretowy Czas panstwowy Czas letni Miejscowy czas gwiazdowy Granica daty. Zmiana czasów Slonce. Obliczanie momentów switu, wschodu, kulminacji, zachodu i zmroku. Okresy obserwacji astronomicznych Ksiezyc. Obliczanie momentów wschodu, zachodu i kulminacji Planety. Obliczanie momentu kulminacji 531 9

6 Gwiazdy. Obliczanie momentów kulminacji Identyfikacja gwiazd za pomoca tablic NP Identyfikacja gwiazd i planet za pomoca identyfikatora typu NP Podstawowe metody okreslania pozycji na podstawie obserwacji cial niebieskich Astronomiczna linia pozycyjna. Pozycja astronomiczna. Metoda wysokosciowa Metoda szerokosciowa i dlugosciowa Pomiar wysokosci cial niebieskich. Obliczanie elementów astronomicznej linii pozycyjnej Sekstant. Bledy sekstantu Okreslanie bledu indeksu Pomiar wysokosci cial niebieskich Poprawianie zmierzonych wysokosci cial niebieskich Poprawianie zmierzonych wysokosci Slonca Poprawianie zmierzonych wysokosci gwiazd Poprawianie zmierzonych wysokosci planet Poprawianie zmierzonych wysokosci Ksiezyca Obliczanie miejscowych katów godzinnych i deklinacji Slonca Obliczanie miejscowych katów godzinnych i deklinacji Ksiezyca Obliczanie miejscowych katów godzinnych i deklinacji planet Obliczanie miejscowych katów godzinnych i deklinacji gwiazd Obliczanie wysokosci zliczonych i azymutów za oca wzorów, wykreslanie linii pozycyjnych z pozycji zliczonych Obliczanie wysokosci zliczonych i azymutów za pomoca tablic NP 401 (H.D.605); wykreslanie linii pozycyjnych z pozycji skalkulowanej Obliczanie szerokosci geograficznej w momencie kulminacji Slonca Obliczanie szerokosci geograficznej z Gwiazdy olarnej Obliczanie cp i pz w momencie widocznego wschodu lub zachodu Slonca Obliczanie cp i pzz obserwacji cial niebieskich Okreslanie pozycji z obserwacji cial niebieskich Okreslanie pozycji z obserwacji Slonca. Metoda wysokosciowa i szerokosciowa. Wykreslanie linii pozycyjnych z pozycji zliczonej i skalkulowanej Okreslanie pozycji z obserwacji gwiazd i planet. Metoda wysokosciowa i szerokosciowa. Wykreslanie linii pozycyjnych z pozycji zliczonej i skalkulowanej Ogólne uwagi o wykreslaniu na mapie linii pozycyjnych z jednoczesnych i niejednoczesnych obserwacji cial niebieskich Ocena dokladnosci pomiarów i pozycji astronomicznej 604 ROZDZIAL 8. ZEGL UGA PRZYBRZEZNA I OCEANICZNA 8.1. Podstawowe zasady prowadzenia nawigacji w róznych okolicznosciach zeglugi Wybór drogi w rejonach przybrzeznych Nawigacja na oznaczonych torach wodnych Oznakowanie nawigacyjne Wybór drogi oceanicznej Wybór drogi oceanicznej na podstawie specjalnych map drogowych Wybór drogi oceanicznej na podstawie Dróg oceanicznych swiata

7 8.4. Praktyczna zegluga po ortodromie Zegluga po optymalnej drodze Obliczanie odleglosci po loksodromie i ortodromie Informacje o pogodzie. Meteorologiczne przeszkody nawigacyjne Uchylanie sie od spotkania z obszarem sztormowym cyklonu tropikalnego Uwagi o manewrowaniu statkiem na obszarze cyklonu tropikalnego 677 ROZDZIAL 9. PL YWY I PRADY PL YWOWE 9.1. Zjawisko plywów Zasadnicze rodzaje plywów Wydawnictwa dotyczace plywów i pradów plywowych Plywy na wodach Wielkiej Brytanii i Irlandii oraz w portach polozonych na obszarze Kanalu Brytyjskiego Czasy i wysokosci plywu. Poziomy plywowe. Zera przepowiedni plywowych Wplyw warunków meteorologicznych na zjawisko plywów i pradów plywowych Sejsze Nieregularnosc plywów na Morzu Pólnocnym Wykorzystanie tomu I Tablic Plywów Obliczanie glebokosci (wysokosci plywu) w portach zasadniczych dla okreslonej godziny Obliczanie momentów wystapienia okreslonej glebokosci (wysokosci plywu) w portach zasadniczych Porty dolaczone Plywy na wodach europejskich i pozaeuropejskich Wykorzystanie tomu II i III Tablic plywów Obliczanie wysokosci plywu w portach zasadniczych dla okreslonej godziny Obliczanie momentów wystapienia okreslonej glebokosci (wysokosci plywu) w portach zasadniczych Porty dolaczone Prady plywowe System map elektronicznych Navi Sailor. Obliczanie wysokosci plywu. Krzywa plywu 708 L iteratura