Literatura BRON I BALISTYKA

Transkrypt

1 BRON I BALISTYKA Cz. B01 Podstawy balistyki Literatura Oraz: Stanislaw Kochanski: Automatyczna bron strzelecka Zbigniew Gwózdz: Polskie konstrukcje broni strzeleckiej Stanislaw Zyla: Pistolety i rewolwery H. Glowicki, S. Niezgodzinski, S. Torecki: Budowa i eksploatacja broni lufowej i amunicji

2 Jednostki anglosaskie 1 inch (cal) mm 1 foot (stopa) mm 1 yard (jard) m 1 mile (mila) km 1 grain (gran) g 1 ounce (uncja) g 1 pound (funt) kg 1 psi (funt na cal kwadratowy) Pa (ok atm) 1 foot per second m/s BRON PALNA W rozumieniu technicznym: bron miotajaca zawierajaca uklad miotajacy, w którym do napedu pocisków jest wykorzystywana energia kinetyczna gazów, powstajacych podczas spalania ladunku miotajacego W rozumieniu prawa: bron palna to niebezpieczne dla zycia lub zdrowia urzadzenie, które w wyniku dzialania sprezajacych gazów, powstalych wskutek spalania materialu miotajacego jest zdolne do wystrzelenia pocisku lub substancji z lufy albo elementu ja zastepujacego, a przez to do razenia celów na odleglosc [art.7 ustawy z dnia 21 maja 1999r. o broni i amunicji, Dz.U. nr 33 poz. 549 z pózn. zm.]. Obecnie do broni palnej zalicza sie bron bojowa, mysliwska, sportowa, gazowa, alarmowa i sygnalowa.

3 POJECIE BRONI STRZELECKIEJ BRONSTRZELECKA to: bron o kalibrze lufy nie przekraczajacym 20 mm Za wyjatkiem: recznych granatników ppanc. pistoletów sygnalowych Karabiny, sztucery PODSTAWOWE NAZEWNICTWO Naboje Pistolety Rewolwery [

4 BALISTYKA dziedzina nauk technicznych zajmujaca sie badaniem zjawiska strzalu, a zwlaszcza napedem (miotaniem), lotem na torze (w powietrzu) i dzialaniem na cel pocisków róznego rodzaju. Poszczególnymi fazami ruchu pocisków zajmuja sie odpowiednio: balistyka wewnetrzna, obejmujaca zjawiska zachodzace od momentu detonacji splonki do momentu opuszczenia lufy przez pocisk; balistyka zewnetrzna, obejmujaca zjawiska zachodzace od momentu opuszczenia lufy przez pocisk (w przypadku pocisku z wlasnym napedem od momentu odpalenia) do momentu zetkniecia sie pocisku z celem; balistyka koncowa, obejmujaca zjawiska zachodzace od momentu zetkniecia sie pocisku z celem (w przypadku pocisku z zapalnikiem czasowym od momentu rozprysku pocisku). Miary katowe - MOA MOA Minute of angle minuta katowa 1MOA na 100 m» 30 mm 1MOA na 200 m 60 mm 1MOA na 300 m 90 mm 2 MOA na 100 m 60 mm 1MOA na 100 yardów 1 cal

5 Miary katowe MIL (tysieczna) MIL Milliradian 1/1000 radiana 1MIL na 100 m = 100 mm 1MIL na 200 m = 200 mm 1MIL na 300 m = 300 mm 2 MIL na 100 m = 200 mm 1MIL na 100 yardów = 3.6 cala Miary katowe Nazwy Stopien (degree) Minuta katowa (MOA, minute of angle, minute of arc) Sekunda katowa (arcsecond) Miliradian (miliradian fizyczny, tysieczna rzeczywista) Czesc kata pelnego Dlugosc luku w odleglosci 100 m Przeliczenie na minuty katowe (MOA) 1/ mm 60 1/ mm 1 1/ mm 1/60 1/ mm MIL USMC 1/ mm MIL NATO (Mils Army, tysieczna z nadmiarem) Szwedzki MIL (streck, linia) 1/ mm / mm Tysieczna z niedomiarem 1/ mm 3.600

6 ZJAWISKO STRZALU [Wound ballistic simulation:assessment of the legitimacy of law enforcement firearms ammunition by means of wound ballistic simulation, Jorma Jussila] BALISTYKA WEWNETRZNA

7 BALISTYKA WEWNETRZNA Cisnienie [at], predkosc [m/s] Cisnienie Predkosc Droga Droga w lufie [cm] pvl Czas [ms] Nabój.270 Winchester BALISTYKA WEWNETRZNA [Competitive Shooting, A.A. Yur yev ]

8 BALISTYKA WEWNETRZNA - srut [Wszystko o broni mysliwskiej, Anatol Szyrkowiec] BALISTYKA WEWNETRZNA pomiar cisnienia [Lyman 47th Reloading Handbook]

9 BALISTYKA WEWNETRZNA lufy testowe BALISTYKA WEWNETRZNA sprawdzanie wytrzymalosci broni W celu sprawdzenia wytrzymalosci lufy, komory nabojowej i zamka kazdy egzemplarz broni musi byc poddany próbie z uzyciem amunicji o zwiekszonym cisnieniu gazów prochowych. Organizacja SAAMI wymaga ladunków prochowych o cisnieniu 33-44% wyzszym od dopuszczalnego cisnienia nominalnego, a organizacja CIP wymaga ladunków o cisnieniu wyzszym o 30%.

10 DRGANIA LUFY [Competitive Shooting, A.A. Yur yev] DRGANIA BRONI

11 DRGANIA LUFY Róznica w kierunku wylotu pocisku przy 0,1 ms przesunieciu czasu wylotu dla lufy maksymalnie wygietej Czas [ms] Róznica w kierunku wylotu pocisku przy 0,1 ms przesunieciu czasu wylotu dla lufy prostej DOSTRAJANIE LUFY DO AMUNICJI

12 PODRZUT LUFY [Competitive Shooting, A.A. Yur yev] Hamulce wylotowe i kompensatory podrzutu AKCYJNY REAKCYJNY AKCYJNO-REAKCYJNY

13 BALISTYKA ZEWNETRZNA BALISTYKA ZEWNETRZNA - trajektoria A - Ruch pocisku w prózni w warunkach braku grawitacji t=0 t=1s t=2s t=3s t=4s t=5s B - Swobodny upadek pocisku w prózni w polu grawitacyjnym 0 m 4.9 m 19.6 m 44.1 m 78.4 m m C - Ruch pocisku w prózni w polu grawitacyjnym

14 BALISTYKA ZEWNETRZNA - trajektoria A - Ruch pocisku w atmosferze w warunkach braku grawitacji t=0 t=1s t=2s t=3s t=4s t=5s Tor lotu w prózni B - Swobodny upadek pocisku w atmosferze C - Ruch pocisku w atmosferze w polu grawitacyjnym BALISTYKA ZEWNETRZNA - trajektoria Wysokosc toru [m] Czas lotu pocisku 1 s Wysokosc toru [m] Predkosc [m/s] Dystans [m] 2 s s 1400 P R E D K O S C 4 s D Z W I E K 5 s Predkosc [m/s] Trajektoria lotu i predkosc pocisku kal..308 Win

15 BALISTYKA ZEWNETRZNA opór powietrza [Lyman 47th Reloading Handbook] BALISTYKA ZEWNETRZNA opór powietrza F V = cfρ 2 2 V=50 m/s F c = const F V=700 m/s c? const

16 BALISTYKA ZEWNETRZNA opór powietrza W / 7000 BC = 2 d i BC W d i wspólczynnik balistyczny masa pocisku [gran] kaliber pocisku [cal] wspólczynnik ksztaltu BALISTYKA ZEWNETRZNA opór powietrza

17 Wspólczynniki balistyczne (wg krzywej G1) BALISTYKA ZEWNETRZNA opór powietrza A.308 Winchester (7.62 x 51 Nato) FMJ bullet traveling at approximately 2800 ft/s (850 m/s). /

18 BALISTYKA ZEWNETRZNA opór powietrza A cal..32 ACP (7.65 mm Browning) pistol bullet, moving at a speed considerably below the speed of sound. / BALISTYKA ZEWNETRZNA lot w prózni [Competitive Shooting, A.A. Yur yev ]

19 BALISTYKA ZEWNETRZNA opór powietrza Reakcja sil aerodynamicznych Os pocisku Tor lotu Sila ciezkosci [Competitive Shooting, A.A. Yur yev ] BALISTYKA ZEWNETRZNA Zyroskop [Understanding Ballistics, Robert A. Rinker]

20 BALISTYKA ZEWNETRZNA Zyroskop [ BALISTYKA ZEWNETRZNA stabilizacja [Competitive Shooting, A.A. Yur yev ]

21 BALISTYKA ZEWNETRZNA stabilizacja Obroty pocisku Tor lotu Os pocisku Precesj a Nutacja BALISTYKA ZEWNETRZNA stabilizacja

22 BALISTYKA ZEWNETRZNA stabilizacja BALISTYKA ZEWNETRZNA stabilizacja zyroskopowa 9 mm Para, 124 gr FMJ 7.62 x 51, 180 gr.38 Spec Wadcuter, 180 gr

23 BALISTYKA ZEWNETRZNA Formula Greenhil a Ponizsza formula pozwala na okreslenie w przyblizeniu skoku gwintu niezbednego do stabilizacji pocisku plaszczowego (o gestosci wlasciwej 10.9 g/cm 3 ) WYMAGANY SKOK GWINTU (w kalibrach) = 150/dlugosc pocisku w kalibrach Np. Pocisk kal..30 o masie 220 granów ma dlugosc 1.35 cali czyli 4.5 kalibrów. Po podstawieniu do wzoru uzyskujemy 150/4.5= 33.3 kalibrów czyli 33.3*0.3=10 cali Dla kalibru.308 przyjmuje sie, ze dla pocisków o masie ponizej 170 granów wystarcza skok gwintu 12, a dla pocisków do 220 granów (ciezszych) konieczny jest skok 10 a dla pocisków ponad 220 granów 8. Typowe skoki gwintów w pistoletach: 9 mm Para Magnum - 18 Skok gwintu lufy KALIBER SKOK GWINTU MAKSYMALNA MASA POCISKU UWAGI [cale] gran gram Predkosc wylot. >1250m/s Predkosc wylot. <1250m/s (np.: 222 Rem., 223 Rem., 22PPC, 224 Weatherby Mag Swift) (np.: 308 Win., 300 Win. Mag., Springfield, 7.62x54R (np.: 338 Lapua Mag.) mm, Wszystkie inne pociski (np.: 9 mm Para) Amunicja pistoletowa

24 BALISTYKA ZEWNETRZNA stabilizacja brzechwowa BALISTYKA ZEWNETRZNA efekt Coriolisa

25 Przyspieszenie Coriolisa N W N54 o E 0.5 MOA S 500 m 1000 m 1500 m.308 Win, 185gr, 745 m/s Przyspieszenie Coriolisa Armata Paryska, kal. 210 mm, Zasieg 130 km Przy ostrzale Paryza z odleglosci 120 km odchylenie toru wynosilo 1350m w prawo a donosnosc zmniejszona byla o 400 m.

26 BALISTYKA ZEWNETRZNA wplyw wiatru BALISTYKA ZEWNETRZNA wplyw wiatru

27 BALISTYKA ZEWNETRZNA wplyw wiatru [Competitive Shooting, A.A. Yur yev ] BALISTYKA ZEWNETRZNA wplyw wiatru Znoszenie [cm] Trophy Bonded Bear Claw, BC=0.348 Nosler Solid Base BT, BC=0.427 Barnes Triple Shock X-Bullet BC=0.505 WD Dystans [m] Pocisk kal..308 Win, predkosc wiatru 4 m/s

28 BALISTYKA ZEWNETRZNA STRZELANIE POD KATEM DO POZIOMU Wyprzedzenie

29 Wyprzedzenie Predkosc [m/s] Kal Kal. 9 Para Dystans [m] Kal. 308 Dystans s = 100 m; Predkosc celu v = 36 km/h = 10 m/s Srednia predkosc pocisku V = 750 m/s Czas przelotu 100 m t = s/v t = 100/750 t = 0.13s Wyprzedzenie L = v*t L = 10 * 0.13 = 1.3 m Kal. 9 Para Dystans s = 25m; Predkosc celu v = 7.2 km/h = 2 m/s Srednia predkosc pocisku V = 330 m/s Czas przelotu 100 m t = s/v t = 25/330 t = 0.075s Wyprzedzenie L = v*t L = 2 * = 0.15 m OKRESLANIE ODLEGLOSCI ZA POMOCA SIATKI MIL Odleglosc od celu = Wielkosc celu w metrach * 1000 Wielkosc celu w MIL sach Np: Dorosly mezczyzna 1.8 m Wielosc w siatce 6 MILs Odleglosc = 1.8x1000/6 = 300 m

30 Wielkosc celu 0.3 m Wielosc w siatce 7 MILs Odleglosc = 0.3x1000/7 = 43 m