Cieplej i oszczędniej

Transkrypt

1 Cieplej i oszczędniej Konieczność oszczędzania energii cieplnej to nie tylko wymóg obowiązującego obecnie prawa budowlanego, ale także coraz droższych kosztów ogrzewania. Dlatego ograniczeniem strat ciepła zainteresowani są zarówno inwestorzy budujący domy zgodnie z aktualnymi przepisami, jak i użytkownicy domów wybudowanych kilkanaście czy kilkadziesiąt lat temu, kiedy to nie obowiązywały rygorystyczne przepisy dotyczące zużycia energii cieplnej. Ponieważ duży wpływ na zużycie energii, a tym samym na koszty użytkowania budynku mają właściwości termoizolacyjne przegród budowlanych, a w szczególności ścian zewnętrznych (przez które może uciec nawet do 40% ciepła), tak istotne ostatnio stały się zagadnienia dotyczące ich ocieplenia. Wykonanie izolacji termicznej ścian (czyli ocieplenie) polega na zamocowaniu do nich warstwy materiałów termoizolacyjnych, które bądź to zapewniają wymaganą przepisami budowlanymi izolacyjność cieplną ścian w budynkach nowo wznoszonych, bądź poprawiają ją w budynkach już istniejących. Izolację cieplną powinno mocować się na zewnętrznej stronie przegrody, co chroni ją przed przemarzaniem. Do wykonania ociepleń budynków najczęściej stosuje się materiały termoizolacyjne takie jak styropian, wełna mineralna, pianka poliuretanowa czy włókna celulozowe. Materiały te, stanowiące podstawową warstwę izolującą, wymagają ochrony przed szkodliwymi czynnikami atmosferycznymi, stąd konieczność zakrycia ich warstwą zewnętrzną (która spełnia też funkcje estetyczne). W zależności od użytych materiałów sposobu montowania izolacji i jej wykańczania można mówić o różnych metodach ociepleń. Coraz mniej powszechne jest stosowanie tzw. metody ciężkiej, w której warstwę zewnętrzną tworzy mur z cegieł, wymagający podparcia na ławie fundamentowej (ściany trójwarstwowe). Takie rozwiązanie jest szczególnie niekorzystne w przypadku budynków już wybudowanych, w których nie przewidziano trójwarstwowej konstrukcji ścian, w związku z czym konieczne jest poszerzanie ścian fundamentowych oraz ławy fundamentowej. Najchętniej stosowane są natomiast tzw. metody lekkie, w których przymocowana do ściany zewnętrznej izolacja z płyt wykańczana jest bądź to tynkami (metoda lekka mokra), bądź montowaną na sucho okładziną (metoda lekka sucha).

2 Dużym zainteresowaniem cieszą się także metody wykorzystujące do izolacji włókna celulozowe, umożliwiająca ocieplanie miejsc trudnodostępnych, skomplikowanych konstrukcyjnie, polegająca na wdmuchiwaniu materiału zasypowego w istniejące szczeliny. Metoda lekka mokra Zwana jest też BSO, czyli Bezspoinowy System Ociepleniowy. Polega ona na ociepleniu jednowarstwowej ściany zewnętrznej płytami ze styropianu lub wełny mineralnej, pokryciu ich siatką zbrojącą i wykończeniu tynkiem cienkowarstwowym. W skład systemu wchodzą płyty termoizolacyjne (najpowszechniejsze są płyty styropianowe), zaprawa klejowa, służąca do mocowania warstwy izolacji i siatki, siatka zbrojąca, preparat gruntujący pod tynk, tynk cienkowarstwowy a także listwy startowe i narożnikowe. Zaprawy, kleje, tynki i impregnaty tworzą kompletny tzw. system ociepleniowy, dlatego bardzo ważne jest, aby nie używać produktów pochodzących od różnych producentów. Mieszanie elementów z różnych systemów może doprowadzić do pogorszenia parametrów ocieplenia. Zwalnia także producentów od udzielania gwarancji na cały system. Metoda lekka mokra może być stosowana na ściany murowane lub betonowe monolityczne czy prefabrykowane. Nadaje się zarówno na powierzchnie wykończone (np. otynkowane) lub w stanie surowym. W przypadku domów nowopowstających ważne jest, aby prace ociepleniowe zaczynać w budynku praktycznie już gotowym pokrytym dachem, z wstawionymi oknami i zakończonymi wszelkimi wewnętrznymi robotami mokrymi. Z kolei w budynkach starych, poddawanych termoizolacji bardzo istotne jest odpowiednie przygotowanie podłoża. Tylko mocne, oczyszczone podłoże zapewni dobrą przyczepność dla zaprawy klejowej. Dlatego konieczne jest usunięcie łuszczących się elementów starego tynku czy farby, uzupełnienie zaprawą cementową nierówności czy pęknięć. Konieczne jest także umycie starych elewacji (najlepiej wodą pod ciśnieniem). Ocieplenie budynków metodą lekką mokrą najlepiej wykonywać w temperaturze 5ºC-25ºC. W temperaturach poniżej 5ºC, szczególnie przy wilgotnej pogodzie proces schnięcia jest spowolniony, praktycznie ustaje wiązanie zapraw. Z kolei temperatura zbyt wysoka, duże nasłonecznienie powoduje zbyt szybkie wysychanie, uniemożliwiające prawidłowe twardnienie. Jako materiał termoizolacyjny w metodzie mokrej lekkiej wykorzystuje się styropian lub wełnę mineralną, przy czym materiał pierwszy, ze względu na niższą cenę jest używany zdecydowanie częściej. Wykorzystując do ociepleń styropian, powinno używać się płyt FS 15 (jest to oznaczenie określające gęstość materiału w kg/m3). Grubość płyt powinna wynosić minimum10 cm. Kupując płyty styropianowe należy upewnić się, czy zostały one odpowiednio wysezonowane. Nowo wyprodukowany styropian ulega skurczenie, dlatego należy sezonować go przez co najmniej 8 tygodni. Przy wykorzystaniu wełny mineralnej zalecane jest używanie płyt zwanych elewacyjnymi lub fasadowymi, o gęstości powyżej 110 kg/m3. Stosuje się płyty o zaburzonym układzie włókien lub lamelowe, w których układ włókien został uporządkowany, skierowany prostopadle do powierzchni. Mocowanie warstwy termoizolującej rozpoczyna się od zamontowania listwy startowej. Istotne jest, aby listwa była prawidłowo wypoziomowana, ponieważ w oparciu o nią montuje się płyty. Płyty przykleja się do powierzchni na zaprawie klejowej, dodatkowo można wzmocnić mocowanie kołkami. Zaprawę klejową nanosi się zawsze na płytę, sposób nanoszenia zależy od zastosowanego materiału. Na płyty styropianowe nanosi się klej wzdłuż wszystkich krawędzi płyty, a dodatkowo 6-7 "plackami" pośrodku płyty. Wełnę mineralną pokrywa się równomiernie na całej powierzchni płyty.

3 Jeżeli izolacja mocowana jest na podłożu słabym, o zbyt małej chłonności powinno się wzmocnić mocowanie termoizolacji kołkami rozprężnymi. Stosowanie kołków jest także wskazane przy wykorzystaniu jako materiału izolującego wełny mineralnej o zaburzonym układzie włókien. Płyty ocieplenia powinny być układane bardzo szczelnie. Ewentualne ubytki powinno wypełnić się pianką poliuretanową. Gotową warstwę izolującą należy zabezpieczyć przed uszkodzeniami mechanicznymi. Takie zadanie spełnia siatka zbrojąca. Układa się ją na warstwie masy klejącej, przy czym bardzo ważne jest, aby zaprawę nanieść na warstwę izolacji, a na niej ułożyć siatkę, a nie odwrotnie. Na powierzchnię zatopionej siatki nanosi się drugą, wyrównującą warstwę zaprawy. Powłoka wykonana na zaprawie klejowej wymaga co najmniej dwóch dni przerwy na całkowite wyschnięcie. Dopiero po tym czasie można przystąpić do wykonania ostatecznej warstwy ocieplenia, czyli elewacji. W przypadku metody lekkiej mokrej elewacje wykonuje się z tynków cienkowarstwowych. Metoda lekka sucha Polega na ułożeniu warstwy izolacyjnej pomiędzy listwami przymocowanego do ścian rusztu, a następnie przykryciu go zewnętrzną warstwą elewacyjną. Jest to metoda, w której wyeliminowane zostały wszelkie prace mokre materiały mocuje się do ścian przy pomocy kołków, gwoździ, śrub lub zszywek. Dzięki temu prace ociepleniowe nie są ograniczane przez pogodę czy panujące temperatury, nie wymagają też przerw technologicznych. Mechaniczne mocowanie elementów umożliwia też wykonywanie ocieplenia na podłożach słabszych, niekoniecznie równych. Metoda lekka sucha nadaje się do izolacji praktycznie każdego rodzaju ścian zarówno drewnianych, jak i murowanych. Pierwszym krokiem w metodzie lekkiej suchej jest zamocowanie rusztu, stanowiącego oparcie dla materiałów izolacyjnych. Wykonuje się go najczęściej z drewnianych, zaimpregnowanych listew, rzadziej z profili metalowych. Elementy rusztu mocuje się do podłoża za pomocą kołków rozporowych. Możliwe jest wykonanie rusztu pojedynczego lub podwójnego, z listew ułożonych prostopadle do siebie. Ruszty podwójne układane są najczęściej w przypadku, kiedy warstwa izolacyjna ma znaczną grubość. Gotowy ruszt wypełnia się materiałem termoizolacyjnym. Najczęściej jest to wełna mineralna, która ze względu na swoją elastyczność umożliwia wypełnienie przestrzeni rusztu na wcisk (odległość pomiędzy listwami rusztu powinna być o ok.1cm mniejsza niż szerokość wykorzystywanych płyt), klinując się pomiędzy listwami, szczelnie wypełniając przestrzeń. Dodatkowo wskazane jest przymocowanie płyt (szczególnie w przypadku stosowania płyt miękkich) kołkami dociskowymi. Przy ocieplaniu ścian metodą lekką suchą możliwe jest też wykorzystanie styropianu (FS 12 lub FS 15), jednakże ze względu na jego sztywność i kruchość utrudniającą szczelne dopasowanie do rusztu, a tym samym ułatwiającą powstawanie szczelin, jest to materiał wykorzystywany zdecydowanie rzadziej. Warstwę izolacji termicznej zabezpiecza się folią wiatrochronną, o wysokiej paroprzepuszczalności. Na tak przygotowanym ociepleniu mocuje się kolejny ruszt, stanowiący konstrukcję, do której przytwierdza się okładzinę elewacyjną, a ze względu na grubość wykorzystanych listew tworzący niezbędną szczelinę wentylacyjną, umożliwiającą przepływ powietrza pomiędzy warstwami ocieplenia. Ostatnią warstwą ocieplenia stanowi okładzina elewacyjna. Najczęściej jest ona wykonywana z paneli winylowych (siding). Ale istnieją też inne możliwości wykończenia tego typu izolacji obok dość znanej oblicówki drewnianej, można wykorzystać także płytki ceramiczne i betonowe, a także panele tworzywowo kamienne. Materiały

4 Do ocieplania ścian metodami lekkimi wykorzystuje się przede wszystkim wełnę mineralną i styropian. Stosując w/w materiały, należy zapoznać się z ich właściwościami, szczególnie tymi, które decydują o ich przydatności jako materiału termoizolacyjnego. Styropian Współczynnik przewodzenia ciepła dla styropianu λ=0,031-0,042 W/mK. Styropian jest materiałem nienasiąkliwym, dzięki czemu nie jest narażony na zmniejszenie izolacyjności cieplnej (materiał zawilgocony lepiej przewodzi ciepło). Niska nasiąkliwość jest też jednak związana z niską paroprzepuszczalnością, ściany ocieplone styropianem nie odprowadzają wytwarzanej wewnątrz pomieszczeń pary wodnej, stąd w budynkach ocieplanych tym materiałem bardzo istotne jest wykonanie sprawnie działającej wentylacji. Do wykonania termoizolacji stosuje się wyłącznie styropian samogasnący, który w zetknięciu z ogniem topi się, ale po jego odjęciu gaśnie. Dlatego zaliczany jest do materiałów nierozprzestrzeniających ognia. Niewątpliwą zaletą styropianu jest jego lekkość (nie powoduje zbytniego obciążenia ocieplanych nim ścian, stąd tak powszechne wykorzystywanie styropianu w metodzie lekkiej mokrej) oraz łatwym w obróbce. Wełna mineralna Współczynnik przewodzenia ciepła dla wełny mineralnej λ wynosi 0,038-0,05 W/mK. Zaliczona jest do grupy materiałów niepalnych. Jest materiałem o dobrej izolacyjności akustycznej Wełna mineralna odznacza się bardzo dobrą paroprzepuszczalnością, umożliwia ścianom oddychanie Jest materiałem o dużej nasiąkliwości, łatwo wchłania wodę, bardzo długo wysycha. Dlatego w przypadku ociepleń wskazane jest stosowanie wełny hydrofobizowanej, czyli zabezpieczonej przed nasiąkaniem wilgoci (szczególnie przy ociepleniach metodą BSO). Ze względu na małą sztywność i dobrą elastyczność wełna mineralna jest wykorzystywana przede wszystkim przy ociepleniach metodą lekką suchą. Metoda wdmuchiwania (ang. blow in) Jest to podstawowa metoda wykorzystywana przy wykonywaniu izolacji z włókien celulozowych. Doskonale sprawdza się przy ocieplaniu ścian wykonanych w konstrukcji szkieletowej, umożliwia docieplanie warstwowych ścian zewnętrznych budynków już istniejących, w których pomiędzy warstwami pozostawiona została pustka powietrzna. Metoda blow in polega na wdmuchiwaniu materiału zasypowego za pomocą specjalnego agregatu w przygotowane pustki w ścianach. Wdmuchiwane pod ciśnieniem, wykorzystywane w tej metodzie włókna celulozowe wtłaczane są na żądaną odległość czy wysokość, wypełniając wszelkie, nawet te trudno dostępne szczeliny. Dopasowują się one kształtem do izolowanej powierzchni, tworząc ciągłą warstwę izolującą pozbawioną łączeń czy spoin. Właśnie dlatego, że włókna celulozowe można wtłoczyć we wszelkie zakamarki, są one wykorzystywane przy izolacji miejsc o skomplikowanej konstrukcji czy trudnodostępnych (np. połacie dachowe, stropodachy). W zależności od przeznaczenia ocieplenia, stosuje się różne gęstości montażowe zasypki. W przypadku izolacji stropodachów i poddaszy nieużytkowych używa się materiału o gęstości kg/m3. Połacie dachowe wymagają materiału o gęstości kg/m3, a ściany zewnętrzne kg/m3. Wskazane jest, aby tego typu izolacje wykonywane były przez specjalne przeszkolone ekipy, posiadające licencje, a przede wszystkim odpowiedni sprzęt.

5 Materiały Włókna celulozowe Niewątpliwy wpływ na popularność metody blow in mają także właściwości używanego w niej materiału. Wytworzone poprzez rozwłóknienie i impregnowanie makulatury gazetowej włókna celulozowe osiągają wysoką izolacyjność cieplną, porównywalną do styropianu czy wełny mineralnej. Współczynnik przewodzenia ciepła dla włókien celulozowych wynosi λ=0,041 W/mK.Odznaczają się wysoką zdolnością izolacji akustycznej.przede wszystkim jednak impregnowane włókna celulozy oddychają, nie zatrzymują wilgoci, przy zapewnionej wentylacji bardzo szybko wydalają jej nadmiar. Posiadają zdolność przemieszczania wilgoci do miejsc, w których jej zagęszczenie jest mniejsze. Dzięki temu w przegrodach izolowanych włóknami celulozy nie ma potrzeby stosowania paroizolacji. Dzięki stosowanym w produkcji impregnatom włókna celulozowe są odporne na rozwój mikroorganizmów. Ponadto, stykając się z elementami budynku chronią je przed biodegradacją (drewno), bądź korozją (stal). Impregnaty powodują także to, że materiał ten jest nieprzyjazny dla gryzoni i owadów. Istotną właściwością włókien celulozowych jest ich trudnopalność. Oznacza to, że materiał ten nie rozprzestrzenia ognia. Nie topi się, nie spala, ulega natomiast zwęgleniu (z szybkością 5-15 cm na godzinę). W razie pożaru temperatura w warstwie izolacyjnej wynosi 90-95ºC. Właściwości termoizolacyjne przegród budowlanych określane są poprzez współczynnik przenikana ciepła U, który oznacza, ile ciepła przenika przez metr kwadratowy przegrody. Zgodnie z obowiązującym normami współczynnik przenikania ciepła U dla ścian warstwowych z izolacją nie powinien przekroczyć 0,3 W/m2K, natomiast dal ścian jednorodnych nie powinien być większy niż 0,5 W/m2 Źródło: