Protokół kontroli kompleksowej przeprowadzonej Placówce Opiekuńczo-Wychowawczej Nr 1 w Chojnie, w dniach kwietnia 2015 r.

Transkrypt

1 S HK Protokół kontroli kompleksowej przeprowadzonej Placówce Opiekuńczo-Wychowawczej Nr 1 w Chojnie, w dniach kwietnia 2015 r. Adres kontrolowanej placówki: Placówka Opiekuńczo-Wychowawcza Nr 1 ul. Podmurze 4, Chojna Kontrolę przeprowadził zespół inspektorów w składzie: Hanna Krzywonos inspektor wojewódzki - osoba kierująca zespołem, Ilona Jackiewicz-Bara starszy inspektor wojewódzki na podstawie upoważnienia nr 22/2015 z dnia 03 kwietnia 2015 r. wydanego przez Wojewodę Zachodniopomorskiego. akta kontroli str. 4 Zakres kontroli: Kontrolą objęty był standard opieki i wychowania, a w szczególności: 1) przestrzeganie standardów opieki i wychowania, o których mowa w ustawie z dnia 09 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 332) oraz rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 grudnia 2011 r. w sprawie instytucjonalnej pieczy zastępczej (Dz. U. Nr 292, poz. 1720), 2) kwalifikacje zatrudnionych osób, 3) przestrzeganie praw dziecka, 4) zasadność pobytu dziecka w placówce, 5) działania placówki na rzecz powrotu wychowanków do rodziny i utrzymywania przez nich kontaktów z rodzicami, 6) warunki lokalowe, 7) zapewnienie dzieciom wyżywienia, dostosowanego do ich potrzeb rozwojowych, kulturowych, religijnych oraz stanu zdrowia, w tym dostępu do produktów żywnościowych i napojów przez całą dobę, dostępu do nauki, zapewnienie dostępu do zajęć wychowawczych, kompensacyjnych, a także terapeutycznych i rewalidacyjnych, zaopatrzenie w środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyroby medyczne, zapewnienie dostępu do opieki zdrowotnej i zaopatrzenie w produkty lecznicze, 8) wyposażenie dzieci w odzież, obuwie, bieliznę i inne przedmioty osobistego użytku, stosownie do wieku i indywidualnych potrzeb, zabawki odpowiednie do wieku rozwojowego, środki higieny osobistej, 9) wypłacanie kwot pieniężnych do własnego dysponowania przez dziecko, 10) pokrywanie kosztów przejazdu dziecka do uzasadnionych miejsc oraz kosztów pobytu w internacie lub bursie, 11) prawidłowość prowadzenia dokumentacji, 12) przygotowanie placówki do wypełniania zadań określonych w jej regulaminie. Kontrolą objęto okres od 01 stycznia 2014 r. do 13 kwietnia 2015 r. Wyjaśnień udzielała Pani Róża Kozieł dyrektor Centrum Placówek Opiekuńczo- Wychowawczych w Chojnie, Pani Katarzyna Wysocka pedagog i Pani Monika Łagoda 1

2 pracownik socjalny specjaliści zatrudnieni w Centrum oraz wychowawcy Placówki Opiekuńczo-Wychowawczej Nr 1 w Chojnie: 1) Pani Justyna Skiba 2) Pani Katarzyna Sławińska 3) Pani Marzena Włodarczyk 4) Pani Katarzyna Frontczak 5) Pani Karolina Różycka 6) Pani Katarzyna Wysocka 7) Pan Marcin Kurowski 1. Ustalenia kontroli: Ustaleń dokonano w oparciu o informacje przekazane przez dyrektora Centrum, pracowników pedagogicznych, analizę ankiet przeprowadzonych wśród wychowanków i pisemnej informacji wychowawców i specjalisty, dokumentacji prowadzonej w Placówce, w Centrum Obsługi Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych w Chojnie oraz losowo wybranej dokumentacji dzieci: (...). akta kontroli str , Placówka funkcjonuje od 13 czerwca 2013 r. Dysponuje 30 miejscami całodobowej opieki dla dzieci i młodzieży. Placówką od momentu powstania kieruje Pani Róża Kozieł, dyrektor Centrum Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych w Chojnie, przy pomocy wychowawcy Pani Anny Kałużnej. Zgodnie z regulaminem jest to Placówka typu socjalizacyjnego. W Placówce na dzień 13 kwietnia 2015 r. przebywało 30 wychowanków, w tym 11 dziewcząt i 19 chłopców. Najmłodsze dziecko miało 1 rok, a najstarsze 17 lat. W Placówce na dzień kontroli nie było sierot całkowitych, były 2 półsieroty. W 26 przypadkach rodzice mieli ograniczoną władzę rodzicielską, a w 4 byli jej pozbawieni. W Placówce nie było dzieci umieszczonych na prośbę rodziców. Do domów rodzinnych na dni wolne od nauki szkolnej systematycznie urlopowanych było 18 wychowanków. Poza Placówką mieszkało 1 dziecko. W Placówce na dzień kontroli zatrudnionych było 12 wychowawców. Obsługę administracyjno-ekonomiczną oraz specjalistyczną Placówki zapewniało Centrum Obsługi Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych, które zatrudniało: dyrektora 1 etat, pedagoga 2,75 etatu, pracownika socjalnego 1 etat, terapeutę 1 etat oraz pracowników administracji i obsługi. akta kontroli str Kwalifikacje osób zatrudnionych w Placówce do opieki nad dziećmi: Zgodnie z art. 98 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej osobą pracującą z dziećmi w placówce opiekuńczo-wychowawczej, może być osoba, posiadająca następujące kwalifikacje: 1) wychowawca wykształcenie wyższe: a) na kierunku: pedagogika, pedagogika specjalna, psychologia, praca socjalna, nauki o rodzinie lub na innym kierunku, którego program obejmuje resocjalizację, pracę socjalną, pedagogikę opiekuńczo-wychowawczą, albo b) na dowolnym kierunku uzupełnione studiami podyplomowymi w zakresie psychologii, pedagogiki, nauk o rodzinie lub resocjalizacji; 2) pedagog tytuł zawodowy magistra na kierunku pedagogika albo pedagogika specjalna, 2

3 3) psycholog prawo wykonywania zawodu psychologa w rozumieniu ustawy z dnia 8 czerwca 2001 r. o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów, 4) osoba prowadząca terapię udokumentowane przygotowanie do prowadzenia terapii o profilu potrzebnym w pracy z dzieckiem i rodziną, 5) pracownik socjalny wykształcenie wyższe uprawniające do wykonywania zawodu pracownika socjalnego, 6) opiekun dziecięcy ukończoną szkołę przygotowującą do pracy w zawodzie opiekuna dziecięcego lub pielęgniarki albo studia pedagogiczne. W placówce opiekuńczo-wychowawczej z dziećmi może pracować osoba, która: 1) nie jest i nie była pozbawiona władzy rodzicielskiej oraz władza rodzicielska nie jest jej zawieszona ani ograniczona, 2) wypełnia obowiązek alimentacyjny - w przypadku, gdy taki obowiązek w stosunku do niej wynika z tytułu egzekucyjnego, 3) nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe, 4) jest zdolna do pracy w placówce opiekuńczo-wychowawczej, co zostało potwierdzone zaświadczeniem lekarskim o braku przeciwwskazań do tej pracy. Zgodnie z art. 236 ust. 2 ustawy, pracownicy zatrudnieni na podstawie przepisów dotychczasowych w placówkach opiekuńczo-wychowawczych, którzy nie spełniają wymagań kwalifikacyjnych przewidzianych dla stanowiska zajmowanego przez nich w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy, mogą być nadal zatrudniani na tych stanowiskach, nie dłużej jednak niż przez okres 6 lat, tj. do 31 grudnia 2017 r. W placówce do obsługi i administracji może być zatrudniona osoba, która: 1) nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe, 2) jest zdolna do pracy w placówce opiekuńczo-wychowawczej, co zostało potwierdzone zaświadczeniem lekarskim o braku przeciwwskazań do tej pracy. W Placówce do pracy z dziećmi zatrudnionych było 12 wychowawców. Wszyscy posiadali kwalifikacje adekwatne do zajmowanych stanowisk i zgodne z wymogami określonymi w obowiązujących przepisach, tj. ustawie o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Wszyscy wychowawcy jako miejsce wykonywania pracy mieli wskazaną Chojnę oraz Trzcińsko Zdrój, w trakcie kontroli w tym punkcie zmieniono umowy wpisując Placówka Opiekuńczo-Wychowawcza nr 1 w Chojnie. Na dzień kontroli wsparcie specjalistyczne zapewniało Centrum Placówek Opiekuńczo- Wychowawczych w Chojnie, które zatrudniało: dyrektora, pracownika socjalnego oraz 3 pedagogów-wychowawców i terapeutę-wychowawcę. Wszyscy pracownicy posiadali kwalifikacje adekwatne do zajmowanych stanowisk. akta kontroli str Przestrzeganie praw dziecka w Placówce: W celu dokonania oceny tego obszaru kontrolujący przeprowadzili ankietę wśród wychowanków oraz zwrócili się do osób pracujących z dziećmi o wypełnienie arkusza Informacja o realizacji zadań opiekuńczo-wychowawczych w placówce. W ankiecie brało udział 15 wychowanków, pisemnej informacji udzieliło 4 pracowników merytorycznych. Pytania ankietowe dotyczyły m.in.: znajomości praw dziecka przez wychowanków, przestrzegania prawa do prywatności, do kontaktów z rodzicami 3

4 i innymi bliskimi osobami, swobody wyboru i decydowania, możliwości uczestniczenia w praktykach religijnych, stosowania przemocy, udzielania kar i nagród. Wychowankowie wskazywali, że mają prawo do: kontaktu z rodzicami i bliskimi 6 osób, życia, nauki, swojego zdania, tajemnic po 4 osoby, chodzenia do kościoła, oglądania telewizji, grania na komputerze, chodzenia do szkoły po 3 osoby, posiadania sprzętów elektronicznych, korzystania z internetu po 2 osoby, wyjścia na dwór, wyboru, pójścia spać, odwiedzania rodzeństwa, jedzenia, picia, chodzenia do sklepu, chodzenia na spacery, czasu wolnego, chodzenia do kolegi, posiadania domu, mówienia prawdy, posiadania mamy i taty, obowiązków, zajęć pozalekcyjnych po 1 osobie. Jedno dziecko odpowiedziało, że nie zna swoich praw. Dzieci wskazały, że mogą decydować o wyborze: odzieży i obuwia, koleżanek i kolegów po 12 osób, tym z kim mieszkają w pokoju 3 osoby, o innych rzeczach 1 osoba. Jedno dziecko chciałoby móc wybrać współlokatorów do pokoju. Pracownicy natomiast odpowiadali, że dzieci mogą decydować o: przeznaczeniu kieszonkowego 4 osoby, wyborze zajęć dodatkowych/zainteresowań, sposobie spędzania czasu wolnego, wyborze odzieży i obuwia po 3 osoby, wyborze kolegów/przyjaciół 2 osoby, menu/jadłospisie, wyborze zabaw, częstotliwości kontaktów z rodziną po 1 osobie. Wychowankowie odpowiedzieli, że mają swobodny dostęp do: telewizji 15 osób, komputera 13 osób, internetu w telefonie i internetu po 1 osobie. Na pytanie, czy masz w Placówce osobę, do której możesz zwrócić się ze swoimi problemami albo porozmawiać o swoich sprawach, 12 wychowanków odpowiedziało twierdząco, a 2 zaprzeczyło. Dzieci wskazały następujące osoby: (...) 3 osoby, (...), pani Kasia Frątczak, pani Kasia Sławińska, pani, Kasia Wysocka, (...), wychowawca, pani Marysia, (...),(...) po 1 osobie. Wszyscy pracownicy na pytanie, czy Pani/Pana zdaniem wychowankowie mają osoby, do których mogą zwrócić się ze swoimi problemami odpowiedzieli twierdząco. Na pytanie, co możesz robić w Placówce, dzieci odpowiadały: dzwonić do rodziny 12 osób dzieci dopisały: kolega daje mi dzwonić, bo budka jest zepsuta 2 osoby, czasami, bo dają takie kary. Przeprowadzono rozmowę z dziećmi na ten temat okazało się, że do telefonu stacjonarnego dzieci mają dostęp tylko w godzinach pracy administracji Centrum. Dyrektor Centrum zobowiązał się do udostępnienia wychowankom przenośnego telefonu stacjonarnego. Dzieci mogą także zapraszać do placówki koleżanki/kolegów 10 osób, posiadać swoje rzeczy, do których nikt nie ma dostępu 9 osób, wśród nich wymieniły: telefon 2 osoby, pamiętnik, złote kostki; wysyłać listy, obchodzić swoje święta po 7 osób, w tym urodziny 7 osób, komunia jedna osoba; jedno dziecko dodało, ze może wychodzić na dwór. Wszyscy pracownicy wskazali, że dzieci mają możliwość wysyłania listów, otrzymywania korespondencji, telefonowania do rodziny. Na pytanie, jakie swoje święta dzieci mogą obchodzić, pracownicy odpowiadali, że: urodziny 4 osoby, dzień dziecka 3 osoby, święta kościelne, imieniny, dzień kobiet/chłopaka po 2 osoby. Na pytanie, czy wychowankowie mają możliwość uczestniczenia w praktykach religijnych zgodnie ze swoim wyznaniem, wszyscy pracownicy odpowiedzieli twierdząco. Zapytani w jaki sposób, odpowiedzieli, że poprzez: udział we mszach świętych/zebraniach 4 osoby, udział w lekcjach religii 3 osoby, udział w kolędzie 2 osoby, obchodzenie świąt, możliwość modlitwy o każdej porze, przyjmowanie sakramentów, posiadanie przedmiotów związanych z kultem, kształtowanie tradycji kościelnych po 1 osobie. akta kontroli str

5 Zgodnie z oświadczeniem Dyrektora Centrum wszyscy wychowankowie Placówki Opiekuńczo-Wychowawczej nr 1 w Chojnie byli wyznania rzymskokatolickiego. akta kontroli str. 93 Na pytanie czy w Placówce spotyka cię przemoc, jeśli tak, to jaka i kto ją wobec ciebie stosuje, dzieci odpowiedziały następująco: nie 4 osoby, (czterech wychowanków, dzieci wskazały imiona i nazwiska) po 2 osoby, tak, na przykład starsi biją młodszych i wychowawcy czasami nie reagują, (2 wychowanki dziecko wskazało imiona i nazwiska), dzieci z całej Placówki, czasami, starsi chłopcy, nikt mnie czasami nie broni, brat, nie za bardzo po 1 osobie. Zarówno odpowiedzi udzielone w ankiecie, jak i rozmowy z dziećmi potwierdziły występowanie problemu przemocy rówieśniczej. Żaden pracownik nie wskazał stosowania przemocy wobec dzieci, a czterech zwróciło uwagę na występowanie przemocy rówieśniczej w formie: agresji słownej, przemocy fizycznej 3 osoby, cyber-przemocy 2 osoby, popychania, drobnych bójek, kłótni, szarpania po 1 osobie. Wobec takich sytuacji pracownicy wskazali na podejmowanie licznych działań, były to: rozmowy indywidualne/dyscyplinujące/wychowawcze, ukazywanie prawidłowych wzorców zachowań po 4 osoby, pogadanki dotyczące okazywania szacunku 2 osoby, pomoc w rozwiązywaniu konfliktów, przypomnienie zasad i obowiązków panujących w placówce, nałożenie kary, zespół wychowawczy po 1 osobie. Dziesięcioro dzieci wskazało, że w Placówce nie ma nagród. Pięcioro wychowanków, jako najczęściej stosowane w Placówce nagrody wymieniło: nagrody rzeczowe, dyplom, puchar, medal, słodycze po 3 osoby, wpis do akt 2 osoby, dłuższy czas oglądania telewizji, pochwała wychowawcy po 1 osobie. Pracownicy natomiast wskazali: pochwała/na forum grupy, nagroda rzeczowa po 4 osoby, wpis do akt osobowych 2 osoby, dodatkowy czas na przywileje, dyplom uznania - po 1 osobie. Najczęściej stosowane kary według dzieci to: zakaz jedzenia słodyczy/zabieranie słodyczy 7 osób, zakaz oglądania telewizji 6 osób, zakaz grania na komputerze/konsoli, wcześniejsze pójście spać po 5 osób, zabieranie sprzętu elektronicznego na noc do magazynku (np. telefonu, tableta) 4 osoby, zabranie/wstrzymanie kieszonkowego, zakaz wyjścia po 3 osoby, zakaz odwiedzania innych grup, zakaz telefonowania do rodziców po 2 osoby, dyżury, chodzenie do kościoła, rozwalenie ładowarki od telefonu po 1 osobie. Pracownicy na pytanie dotyczące stosowanych kar odpowiadali następująco: upomnienie, rozmowa dyscyplinująca/wychowawcza, dodatkowa praca na rzecz grupy/placówki po 3 osoby, przeprosiny, wpis do akt osobowych, zakaz korzystania z rozrywek/imprez po 2 osoby, nie stosuję kar, ograniczenie przywilejów po 1 osobie. Na pytanie, co możesz zrobić, jeśli nie zgadzasz się z karą, wychowankowie odpowiedzieli: nic 4 osoby, odwołać się do pani dyrektor 2 osoby, iść do pedagoga, nie muszę jej wypełniać, negocjować, zaprzeczyć, ale i tak dostaję kary, zaprzeczyć bo mam prawo, nic, bo jak się dyskutuje to się dostaje karę po 1 osobie. Na pytanie: Czy w placówce opracowane są procedury odwoławcze od kar? Jeśli tak proszę opisać tryb odwoławczy, pracownicy odpowiadali: odwołanie pisemne do dyrektora 3 osoby, odwołanie do pedagoga, zgłoszenie sprzeciwu w formie ustnej (w przypadku młodszych dzieci) po 2 osoby, odwołanie rozpatrywane w ciągu 7 maksymalnie 14 dni, poprawa zachowania po 1 osobie. 5

6 Na pytanie dotyczące tajemnicy korespondencji, dzieci odpowiedziały, że otrzymują listy zaklejone - 5 osób lub nie otrzymują listów 9 osób. akta kontroli str Podczas spotkania z pracownikami merytorycznymi zwrócono szczególną uwagę na poszanowanie praw dziecka do: kontaktu z rodziną, własności i prywatności oraz ogromne dysproporcje w systemie kar i nagród. Poinformowano, że niedopuszczalne jest karanie dzieci zakazem kontaktu telefonicznego z rodziną. 4. Zasadność pobytu dziecka w Placówce: Zgodnie z art. 95 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej w placówce opiekuńczo-wychowawczej typu socjalizacyjnego, interwencyjnego lub specjalistyczno-terapeutycznego są umieszczane dzieci powyżej 10 roku życia, wymagające szczególnej opieki lub mające trudności w przystosowaniu się do życia w rodzinie. Umieszczenie dziecka poniżej 10 roku jest możliwe w wyjątkowych przypadkach, szczególnie, gdy przemawia za tym stan jego zdrowia lub dotyczy to rodzeństwa. Zgodnie z art. 231 ustawy w placówkach tych można umieszczać dzieci powyżej 7 roku życia do 31 grudnia 2015 r. Zgodnie z 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 grudnia 2011 r. w sprawie instytucjonalnej pieczy zastępczej, dziecko do placówki opiekuńczo-wychowawczej kieruje powiat właściwy do ponoszenia wydatków na opiekę i wychowanie dziecka. Przy kierowaniu dziecka do placówki, zgodnie z 8 rozporządzenia przekazuje się dostępną dokumentację dotyczącą dziecka, a w szczególności: 1) odpis aktu urodzenia, a w przypadku sierot lub półsierot również odpis aktu zgonu zmarłego rodzica, 2) orzeczenie sądu o umieszczeniu dziecka w placówce albo wniosek rodziców, dziecka lub osoby trzeciej o umieszczenie dziecka w placówce, 3) dokumentację o stanie zdrowia dziecka, w tym kartę szczepień, 4) dokumenty szkolne, a w szczególności świadectwa szkolne, 5) informacje o prowadzonej pracy z rodziną dziecka i jej rezultatach. Oceny sytuacji dziecka oraz zasadności dalszego pobytu dziecka w placówce zgodnie z art. 135 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej dokonuje zespół ds. okresowej oceny sytuacji dziecka, w skład którego wchodzą: 1) dyrektor placówki lub osoba przez niego wyznaczona, 2) pedagog, psycholog oraz pracownik socjalny, jeżeli są zatrudnieni w placówce, 3) wychowawca kierujący procesem wychowawczym dziecka, 4) przedstawiciel organizatora rodzinnej pieczy zastępczej, 5) lekarz i pielęgniarka w miarę indywidualnych potrzeb dziecka, 6) rodzice dziecka, jeśli nie są pozbawieni praw rodzicielskich, 7) inne osoby, w szczególności asystent rodziny prowadzący pracę z rodziną dziecka oraz przedstawiciel ośrodka adopcyjnego. Zgodnie z art. 4a ustawy, podmioty realizujące zadania wynikające z ustawy, w szczególności dokonując oceny sytuacji dziecka umieszczonego w pieczy zastępczej oraz kwalifikując dziecko do przysposobienia, są obowiązane do wysłuchania dziecka, jeżeli jego wiek i stopień dojrzałości na to pozwalają, oraz stosownie do okoliczności uwzględniają jego zdanie. 6

7 Oceny stopnia realizacji tego zadania dokonano w oparciu o analizę dokumentacji: (...)., ankiety przeprowadzonej wśród 15 wychowanków i pisemnej informacji 4 pracowników merytorycznych. akta kontroli str , Dzieci umieszczone w Placówce posiadały postanowienia sądu o objęciu ich taką opieką oraz skierowania wydane przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Gryfinie. akta kontroli str W kontrolowanych przypadkach, w aktach znajdował się komplet wymaganej dokumentacji. Ocena zasadności pobytu dziecka w Placówce była dokonywana przez zespół ds. okresowej oceny sytuacji dziecka w terminach zgodnych z obowiązującymi przepisami. Wnioski odnośnie zasadności dalszego pobytu dzieci w Placówce były formułowane na piśmie, podczas kontroli udzielono instruktażu dotyczącego dokonywania oceny. Informacja o podjętych wnioskach przekazywana była do sądu. W skład zespołu wchodzili pracownicy Placówki, organizatora rodzinnej pieczy zastępczej, ośrodka adopcyjnego, ośrodków pomocy społecznej, sporadycznie kuratorzy. Nie na każdym posiedzeniu obecne były wszystkie wymagane osoby, ale Placówka każdorazowo, na piśmie, informowała wymagane instytucje o planowanym posiedzeniu zespołu. Na posiedzenia nie zapraszano rodziców dzieci. Modyfikacji planów pomocy dziecku dokonywano w trakcie posiedzeń zespołu. Wychowankowie na pytanie, czy wychowawca rozmawia z Tobą o ważnych dla Ciebie sprawach, odpowiedzieli: tak 7 osób, nie 2 osoby, czasami 6 osób. Na pytanie czy pracownicy Placówki biorą pod uwagę Twoje zdanie w sprawach związanych z przysposobieniem Twoim lub Twojego rodzeństwa, 10 dzieci odpowiedziało nie dotyczy, 3 dzieci nie, 2 dzieci - tak, 1 dziecko - czasami. Na pytanie czy pracownicy Placówki biorą pod uwagę Twoje zdanie w sprawach związanych z oceną Twojej sytuacji np. podczas sporządzania planu pomocy dziecku wychowankowie odpowiedzieli: tak, czasami po 6 osób, nie 3 osoby. Wychowawcy odpowiedzieli, że zawsze biorą pod uwagę zdanie dziecka. akta kontroli str , W okresie objętym kontrolą do Placówki przyjęto 20 nowych wychowanków, a 13 ją opuściło, w tym 8 osób zostało umieszczonych w innej placówce opiekuńczowychowawczej, po 2 osoby powróciły do domu rodzinnego lub zostały umieszczone w rodzinie adopcyjnej, 1 osoba się usamodzielniła. W Placówce, w dniu kontroli przebywało 6 dzieci poniżej 7 roku życia umieszczonych wraz z rodzeństwem, z którego najstarsze miało co najmniej 11 lat. Organizator rodzinnej pieczy zastępczej został poinformowany na piśmie o konieczności umieszczenia tych dzieci w rodzinnej pieczy zastępczej. akta kontroli str Działania podejmowane na rzecz powrotu wychowanków do rodziny i utrzymywania przez nich kontaktów z rodzicami: Na podstawie rozmów z pracownikami, przeprowadzonych ankiet, rozmów z dziećmi oraz analizy dokumentacji, kontrolujący stwierdzili, że Placówka podejmowała prawidłowe działania w kierunku powrotu dzieci do domów rodzinnych i utrzymywania kontaktów z rodzicami. 7

8 Wszyscy pracownicy i 11 wychowanków potwierdziło, że rodzice mogli odwiedzać swoje dzieci w Placówce. Z jednym dzieckiem, które odpowiedziało przecząco przeprowadzono rozmowę, która wykazała, że dziecko nie jest odwiedzane przez bliskich. Na pytanie, w jaki sposób Placówka dba o związki emocjonalne dziecka z rodziną, pracownicy odpowiadali, że poprzez: odwiedziny w Placówce 4 osoby, rozmowy telefoniczne 3 osoby, odwiedziny wychowanków w domach rodzinnych podczas urlopowań, uczestnictwo w ważnych dla dziecka wydarzeniach, angażowanie rodziców do udziału w ważnych dla dziecka wydarzeniach, udzielanie pomocy w rozwiązywaniu problemów rodzinnych, pedagogizacja rodziców/rozmowy, pomoc w uzyskaniu urlopowania dzieci do domu, urlopowanie dzieci do domów rodzinnych po 1 osobie. akta kontroli str W Placówce była prowadzona praca z rodziną, polegająca m.in. na ścisłej współpracy z rodzicami. We wszystkich kontrolowanych przypadkach pracownik socjalny Centrum sporządził plany pracy z rodziną. Spośród 4 losowo wybranych przypadków, w jednej rodzinie był asystent rodziny. akta kontroli str , Warunki lokalowe: Zgodnie z 18 ust. 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 grudnia 2011 r. w sprawie instytucjonalnej pieczy zastępczej, placówka opiekuńczo-wychowawcza oraz regionalna placówka opiekuńczo-terapeutyczna zapewnia dzieciom: 1) pokoje mieszkalne nie większe niż 5-osobowe, właściwie oświetlone, o powierzchni zapewniającej przechowywanie rzeczy osobistych i swobodne korzystanie z wyposażenia, 2) łazienki z miejscem do prania i suszenia rzeczy osobistych i toalety, w ilości umożliwiającej korzystanie z nich w sposób zapewniający intymność i zgodność z zasadami higieny, 3) miejsce do nauki, 4) miejsce do przygotowywania posiłków, zapewniające odpowiednie warunki do przechowywania i obróbki żywności, 5) wspólną przestrzeń mieszkalną, w której można spożywać posiłki, stanowiącą miejsce spotkań i wypoczynku. Placówka posiadała warunki lokalowe zgodne z obowiązującym standardem. Liczba pomieszczeń i ich wyposażenie było dostosowane do liczby dzieci przebywających w Placówce. Pomieszczenia urządzone były estetycznie i funkcjonalnie, część pokoi była remontowana. Na dzień kontroli Placówka pod względem lokalowym przygotowana na przyjęci 34 dzieci. akta kontroli str Zapewnienie dzieciom wyżywienia, dostosowanego do jego potrzeb rozwojowych, kulturowych, religijnych oraz stanu zdrowia, w tym dostępu do produktów żywnościowych i napojów przez całą dobę, dostępu do nauki, zapewnienie dostępu do zajęć wychowawczych, kompensacyjnych, a także terapeutycznych i rewalidacyjnych, zaopatrzenie w środki spożywcze specjalnego 8

9 przeznaczenia żywieniowego oraz wyroby medyczne, zapewnienie dostępu do opieki zdrowotnej i zaopatrzenie w produkty lecznicze: Wychowankowie jedzenie w Placówce ocenili przeciętnie. Odpowiedzi przedstawiały się następująco: średnie 4 osoby, dobre, nie dobre, może być po 2 osoby, różne, pyszne po 1 osobie. Wszyscy pracownicy potwierdzili, że dzieci mają dostęp do produktów żywnościowych i napojów przez całą dobę. W ciągu dnia żywność i napoje są w kuchniach, obiady w dni nauki szkolnej dzieci jedzą na stołówce specjalnego ośrodka szkolno-wychowawczego znajdującego się na tym samym terenie co Placówka. Całodobowy dostęp do produktów żywnościowych i napojów potwierdziło również 13 wychowanków. Jednocześnie na pytanie co chcesz zmienić w Placówce 7 dzieci odpowiedziało, żeby obiady były gotowane/w Placówce, a 6 osób chciałoby lepszych/innych obiadów. Trzynaścioro z 15 ankietowanych wychowanków wskazało tę kwestię jako problemową. Dyrektor Placówki zobowiązał się do poprawy jakości posiłków przez przyrządzanie ich w Placówce. akta kontroli str Zgodnie z oświadczeniem dyrektora w Placówce nie było dzieci wymagających zabezpieczenia w środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego akta kontroli str. 164 Dzieci w wieku szkolnym realizowały obowiązek szkolny, 5 osób nie było nim objętych. Na dzień kontroli 20 wychowanków było uczniami szkoły podstawowej, 5 uczniami gimnazjum. Dwadzieścioro dzieci codziennie dojeżdżało do szkoły, nie było dzieci objętych nauczaniem indywidualnym. Jedna osoba przebywała w internacie specjalnego ośrodka szkolno-wychowawczego. Opóźnienia szkolne występowały u dwojga dzieci, którym udzielano pomocy polegającej m.in. na udziale w: zajęciach korekcyjno kompensacyjnych i socjoterapeutycznych w szkole, zajęciach wyrównawczych na terenie szkoły i Placówki, pracy indywidualnej z wychowankiem nad bieżącym opanowaniem materiału oraz zajęciach z pedagogiem i terapeutą w Placówce. Na zadane pytanie, w jaki sposób udzielana jest pomoc wychowankom, u których występują trudności w nauce, pracownicy merytoryczni odpowiedzieli następująco: indywidualna pomoc wychowawcy, zajęcia wyrównawcze po 3 osoby, zajęcia: wyrównawcze w szkole, kompensacyjne, korekcyjne z terapeutą, pomoc w odrabianiu zadań domowych, motywowanie do nauki, zorganizowanie pomocy koleżeńskiej po 2 osoby, wzbudzanie wiary dziecka w jego możliwości, rozmowy, wsparcie emocjonalne, dostosowanie wymagań przez badanie w poradni psychologiczno-pedagogicznej, regularne zajęcia wspierające po 1 osobie. Wszyscy wychowankowie mieli zapewniony dostęp do pomocy pedagoga i terapeuty, którzy prowadzili również zajęcia wyrównawcze w Placówce. Poza Placówką po 25 osób objętych było wsparciem psychologa i pedagoga oraz 16 osób zajęciami z terapeutą, w tym: terapią Montessori 3 osoby, metodą Tomatisa, socjoterapią i rewalidacją - po 1 osobie. Ośmioro dzieci uczęszczało na zajęcia logopedyczne, a 6 na zajęcia korekcyjno- kompensacyjne Reedukacja. Placówka dbając o rozwój zainteresowań swoich podopiecznych stworzyła warunki do udziału w dużej liczbie różnorodnych zajęć dodatkowych. Dzieci uczęszczały na: zajęcia sportowe 13 osób, zajęcia taneczne - 8 osób, koła przedmiotowe i zajęcia plastyczne po 6 osób, zajęcia komputerowe 3 osoby, zajęcia manualne, muzyczne, 9

10 bokserskie, chór po 2 osoby, zajęcia recytatorskie, wspólne gotowanie, kaligrafię, koło szachowe, koło teatralne po 1 osobie. akta kontroli str Wychowankowie, na pytanie, kto im pomaga przy odrabianiu lekcji, odpowiedzieli: wychowawca 11 osób, koleżanka/kolega 5 osób, nie potrzebuję pomocy 4 osoby ktoś inny - 2 osoby, siostra/brat, nikt po 1 osobie. akta kontroli str Na dzień kontroli w Placówce nie było wychowanków umieszczonych w młodzieżowych ośrodkach socjoterapii ani młodzieżowych ośrodkach wychowawczych. akta kontroli str. 170 W Placówce na dzień kontroli przebywało 2 wychowanków niepełnosprawnych intelektualnie, w tym jeden z wadą słuchu. Dzieci objęte były kształceniem w specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych w Chojnie i Szerzawach, dostosowanych do ich możliwości rozwojowych. akta kontroli str Na pytanie czy masz przybory i podręczniki szkolne, 10 wychowanków odpowiedziało twierdząco, trzy osoby podały, że brakuje im poszczególnych podręczników, cyrkla i pisaków. Z wyjaśnień Dyrektora Centrum wynika, że dzieciom zdarza się gubić książki, które Placówka stara się w trakcie roku kopiować. W okresie objętym kontrolą na podręczniki i przybory szkolne wydatkowano kwotę 8824,37 zł. akta kontroli str , 173 Na pytanie, co robisz w czasie wolnym dzieci odpowiadały: bawię się 6 osób, oglądam telewizję, gram na komputerze/psp po 5 osób, gram w piłkę 4 osoby, jeżdżę na rolkach, chodzę na dwór, gram po 2 osoby, gram na telefonie, dzwonię do mamy, sprzątam, spaceruję, maluję, chodzę do akademii tańca, chodzę do miasta, siedzę w pokoju, spotykam się z kolegami, chodzę na zajęcia RKO (pierwsza pomoc) po 1 osobie. Na pytanie, w jaki sposób organizowany jest czas wolny wychowankom, pracownicy odpowiadali następująco: zabawy na świeżym powietrzu, spacery, gry na komputerze po 3 osoby, układanie puzzli, słuchanie muzyki, indywidualne wyjścia z wychowankiem np. na lody, poza Placówkę po 2 osoby, zabawy na placu zabaw, zajęcia kulinarne, zajęcia taneczne, pikniki, ogniska, grille, spacery, oglądanie telewizji, gry i zabawy, gra w piłkę, malowanie po 1 osobie. W trakcie kontroli zostało sporządzone zestawienie dotyczące sposobów organizowania wychowankom czasu wolnego. akta kontroli str , Zgodnie z oświadczeniem Dyrektora Centrum w kontrolowanym okresie w Placówce realizowano program profilaktyczno-wychowawczy oraz program wczesnej profilaktyki uzależnień i przemocy Cukierek. akta kontroli str. 176 Wszyscy wychowankowie Placówki posiadali ubezpieczenie zdrowotne i byli zapisani do lekarza pierwszego kontaktu. Na dzień kontroli 12 dzieci wymagało opieki lekarzy 10

11 specjalistów urologa, nefrologa, kardiologa, otolaryngologa, laryngologa, ortodonty, okulisty i chirurga. akta kontroli str W okresie objętym kontrolą nie było dzieci przebywających w szpitalach psychiatrycznych. akta kontroli str Recepty realizowano na bieżąco. Podstawowe leki kupowane były według wskazań lekarzy. Zgodnie z pisemną informacją Dyrektora Centrum, w kontrolowanym okresie na środki farmakologiczne i zabezpieczenie medyczne wydatkowano kwotę 4897,11 zł. akta kontroli str Wyposażenie dzieci w odzież, obuwie, bieliznę i inne przedmioty osobistego użytku, zabawki odpowiednie do wieku rozwojowego, środki higieny osobistej: Na podstawie informacji udzielonej przez pracowników, rozmów z wychowankami, oględzin wyposażenia dzieci, stwierdzono, że posiadały one odzież i obuwie w odpowiedniej ilości i adekwatne do pory roku. Pomieszczenia zajmowane przez dzieci były wyposażone w zabawki i materiały dydaktyczne. Zgodnie z pisemną informacją dyrektora Placówki, w kontrolowanym okresie na odzież i obuwie wydatkowano kwotę 2442,80 zł, a na środki higieny osobistej kwotę 3405,30 zł. Placówka dysponowała licznymi protokołami przyjęcia darowizn. akta kontroli str Wypłacanie drobnych kwot do własnego dysponowania przez dziecko: Zgodnie z odpowiedziami udzielonymi przez wychowanków na pytania ankietowe i informacją udzieloną przez pracowników merytorycznych stwierdzono, że wychowankom systematycznie przekazywano kieszonkowe w zróżnicowanej wysokości. Wszystkie dzieci napisały, że otrzymują kieszonkowe, w kwocie: 10 zł 11 osób, 17 zł 3 osoby. Na pytanie, czy kieszonkowe może być zabrane, wstrzymane czy zmniejszone, dzieci odpowiedziały, że: zabrane 3 osoby, wstrzymane 12 osób, zmniejszone 2 osoby. Wychowankowie zapytani, za co może być zabrane, wstrzymane lub zmniejszone kieszonkowe odpowiedzieli następująco za: zepsucie sprzętu 7 osób, złe zachowanie, przezywanie, picie alkoholu po 3 osoby, palenie papierosów, bicie się w szkole, przeklinanie, kary od wychowawców po 1 osobie. Wszyscy pracownicy odpowiedzieli, że dzieci otrzymują kieszonkowe raz w miesiącu, o którego wysokości decyduje Dyrektor Centrum. Na podstawie analizy list wypłat kieszonkowego za miesiąc styczeń 2014 r. oraz luty 2015 r. ustalono, że wypłacane było kieszonkowe w wysokości zł. W Placówce opracowany był regulamin przyznawania kieszonkowego. akta kontroli str , Pokrywanie kosztów przejazdu dziecka do uzasadnionych miejsc oraz kosztów pobytu w internacie lub bursie: Na podstawie informacji udzielonej przez pracowników merytorycznych na temat realizacji zadań opiekuńczo-wychowawczych w Placówce, ustalono, że dla dzieci kupowane były bilety lub były one dowożone samochodem służbowym. 11

12 W kontrolowanym okresie 2 dzieci przebywało poza Placówką łącznie w czterech różnych ośrodkach. Placówka za pobyt wychowanków w tych miejscach poniosła koszt 5782,74 zł. akta kontroli str Prawidłowość prowadzenia dokumentacji: Zgodnie z 17 ust. 1 rozporządzenia w sprawie instytucjonalnej pieczy zastępczej, w placówce opiekuńczo-wychowawczej, z wyłączeniem placówki typu rodzinnego, dla każdego dziecka prowadzi się: 1) plan pomocy dziecku, 2) kartę pobytu, która zawiera w szczególności: opis relacji dziecka w rodzicami i innymi osobami bliskimi, opis funkcjonowania społecznego dziecka w placówce i poza nią, z uwzględnieniem samowolnego opuszczania placówki, informacje o przebiegu kontaktów placówki ze szkołą, do której dziecko uczęszcza oraz jego nauki szkolnej, opis rozwoju dziecka ze szczególnym uwzględnieniem stanu emocjonalnego i samodzielności dziecka, informacje o stanie zdrowia dziecka, w tym stanie zdrowia psychicznego, informacje o podawanych dziecku lekach, informacje o pobytach w szpitalu, w tym w szpitalu psychiatrycznym, informacje o szczególnych potrzebach dziecka i znaczących dla dziecka wydarzeniach, opis współpracy placówki z instytucjami i organizacjami działającymi na rzecz dziecka i rodziny, w tym z asystentem rodziny, 3) kartę udziału w zajęciach prowadzonych przez psychologa, pedagoga lub osobę prowadzącą terapię, z opisem ich przebiegu, o ile dziecko tego wymaga, 4) arkusze badań i obserwacji psychologicznych oraz pedagogicznych. Na podstawie analizy dokumentów (...) stwierdzono, że w Placówce sporządzana była dokumentacja określona w rozporządzeniu. Prowadzone były plany pomocy dziecku, karty pobytu dziecka w Placówce, arkusze badań i obserwacji pedagogicznych, karty udziału w zajęciach specjalistycznych wraz z opisem ich przebiegu. Dokumentacja wychowanków prowadzono była rzetelnie, a informacje w niej zawarte wskazywały na dużą znajomość podopiecznych. W planach pomocy dziecku działania były spójne i poprawnie opisane, rzetelnie rozpoznano potrzeby dziecka. Zbyt ogólnie określono terminy i osoby odpowiedzialne za realizację poszczególnych zadań dokumentację skorygowano podczas kontroli. Karty pobytu uzupełniane były regularnie, raz w miesiącu. W Placówce była prowadzona księga ewidencji wychowanków, która zawierała: lp., imiona i nazwisko wychowanka, datę i miejsce urodzenia, informacje dotyczące rodziców dziecka w tym: nazwisko i imię, zawód, zajęcie i informację czy żyje, lub kiedy zmarł, stopień sieroctwa, informacje dotyczące rodzeństwa, krewnych, opiekunów dziecka w tym: stopień pokrewieństwa, nazwisko i imię, rok urodzenia zawód, adres rodziców/opiekunów, stan fizyczny i znaki szczególne wychowanka, wykształcenie, kiedy przybył, skąd przybył, podstawa przyjęcia, jakie posiadał dokumenty, dokąd skierowany (dom, grupa), kiedy opuścił placówkę, przyczyna, podstawa skreślenia, dokąd wyjechał i ewentualne późniejsze zmiany adresu. akta kontroli str i

13 12. Przygotowanie Placówki do wypełniania zadań określonych w regulaminie: Placówka działa na podstawie statutu Placówki Opiekuńczo-Wychowawczej nr 1 w Chojnie będącego załącznikiem nr 1 do Zarządzenia nr 3/2013 dyrektora Centrum Placówek Opiekuńczo Wychowawczych w Chojnie z dnia 28 stycznia 2013 r., oraz Regulaminu Organizacyjnego Placówki Opiekuńczo-Wychowawczej nr 1 w Chojnie stanowiącego załącznik nr 1 do Zarządzenia nr 3a/2013 dyrektora Centrum Placówek Opiekuńczo Wychowawczych w Chojnie z dnia 28 stycznia 2013 r. W wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych stwierdzono, że Placówka przygotowana była do realizowania zadań określonych w regulaminie. Pracownicy posiadali zakresy obowiązków uwzględniające szeroko pojętą opiekę i wychowanie oraz współpracę z rodzinami wychowanków. Na podstawie analizy grafików pracy wychowawców za miesiące kwiecień 2014 r. i styczeń 2015 r. ustalono, że w ciągu dnia oraz w godzinach nocnych opiekę nad wychowankami sprawowali pracownicy uprawnieni do pracy z dziećmi. Zgodnie z informacją uzyskaną od dyrektora w okresie objętym kontrolą, w Placówce nie zdarzały się sytuacje, w których pod opieką jednego wychowawcy w ciągu dnia przebywało więcej niż 14 wychowanków. Niemniej jednak na dzień kontroli pieczę w godzinach nocnych nad 29 wychowankami, z których 6 to dzieci poniżej 7 roku życia, a jedynie 4 osoby ukończyły 13 lat, śpiącymi na 3 kondygnacjach, sprawuje tylko 2 wychowawców, co nie sprzyja zapewnieniu właściwej opieki. Pomoc specjalistów zapewniało Centrum Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych w Chojnie. Na dzień kontroli opiekę specjalistyczną nad dziećmi w Placówce Opiekuńczo-Wychowawczej nr 1 w Chojnie w wymiarze 1 etatu sprawował pedagog i terapeuta pracujący od poniedziałku do piątku w godzinach popołudniowych. Zgodnie z wyjaśnieniami dyrektora Placówki w kontrolowanym okresie Placówka nie korzystała ze wsparcia wolontariuszy. akta kontroli str , Jednym z podstawowych zadań placówki opiekuńczo-wychowawczej jest przygotowanie dzieci do dorosłego, samodzielnego, odpowiedzialnego życia. Wychowawcy na pytanie, w jaki sposób Placówka przygotowuje wychowanków do dorosłego życia, odpowiadali następująco: samodzielne przygotowywanie posiłków, pranie i prasowanie odzieży po 3 osoby, nauka samodzielnego załatwiana spraw, wykonywanie drobnych prac naprawczych po 2 osoby, utrzymywanie czystości, racjonalne wydawanie pieniędzy, nauka podstawowych czynności samoobsługowych, wyrabianie nawyków poszanowania innych, nauka elementarnych czynności krawieckich, kształtowanie nawyku odpowiedniego do pory roku doboru odzieży i obuwia, właściwe gospodarowanie środkami czystości, nauka oszczędnego zużycia prądu i wody po 1 osobie. akta kontroli str W Placówce pracuje się nad utrzymywaniem więzi pomiędzy rodzeństwem i podejmuje działania, aby nie rozdzielać rodzeństw. Pracownicy na pytanie, w jaki sposób podtrzymywane są więzi pomiędzy rodzeństwem umieszczonym w Placówce odpowiedzieli: spędzają wspólnie czas 4 osoby, mieszkają w jednym pokoju 3 osoby, przyporządkowane są do tej samej grupy wychowawczej 2 osoby. W kontrolowanym okresie żadne rodzeństwo nie zostało rozdzielone przed ani po umieszczeniu w Placówce. Przed okresem kontroli Placówka wchodziła w skład Wielofunkcyjnej Placówki Opiekuńczo-Wychowawczej, w której praca była 13

14 organizowana z podziałem na dzieci młodsze w Placówce nr 1 oraz grupę usamodzielnienia w Placówce Opiekuńczo Wychowawczej nr 2 w Chojnie. W związku z czym w kontrolowanym okresie do wychowanków przebywających obecnie w Placówce nr 2 dołączyło rodzeństwo z Placówki nr 1. Dyrektor Centrum udzielił wyjaśnień dotyczących kontaktu rodzeństw nie mieszkających w tym samym mieście. akta kontroli str W celu usprawnienia pracy w Placówce opracowano i wdrożono 19 procedur postępowania w różnych sytuacjach. akta kontroli str. 205 Dyrektora Centrum Placówek Opiekuńczo Wychowawczych w Chojnie pouczono o tym, żeby: 1) zapraszać rodziców na posiedzenia zespołów ds. okresowej oceny sytuacji dziecka, 2) podjąć działania na rzecz integracji wychowanków i przeciwdziałania przemocy rówieśniczej, 3) zabezpieczyć opiekę nocną na każdej kondygnacji, 4) zrównoważyć system nagród i kar w Placówce. Dokonano wpisu w książce kontroli pod pozycją 19. Przedstawicielowi kontrolowanej jednostki, po zapoznaniu z treścią protokołu, przysługują następujące uprawnienia: 1. Przed podpisaniem protokołu kontroli kontrolowany może zgłosić umotywowane zastrzeżenia na piśmie co do jego treści w ciągu 7 dni od dnia otrzymania do podpisu. 2. Prawo odmowy podpisania protokołu powinno być poprzedzone złożeniem pisemnych przyczyn odmowy, co nie stanowi przeszkody do wszczęcia postępowania pokontrolnego. Protokół sporządzono 06 maja 2015 r. w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, które otrzymują: - Placówka Opiekuńczo-Wychowawcza nr 1 w Chojnie egzemplarz nr 1 - a/a - egzemplarz nr 2 pieczęć i podpis: kierownik jednostki kontrolowanej: kontrolujący: Szczecin, dnia maja 2015 r. Protokół otrzymałam dnia,.. pieczęć i podpis kierownik jednostki kontrolowanej 14