AWANGARDA POWOJENNA tzw. druga awangarda

Transkrypt

1 AWANGARDA POWOJENNA tzw. druga awangarda muzyka serialna muzyka elektroniczna

2 Donaueschinger Musiktage od 1921 najstarszy festiwal nowej muzyki patron: rozgłośnia Südwestfunk w Badenii- Wirtembergii 1954 wizyta Johna Cage a (preparowany fortepian)

3 Internationale Ferienkurse für Neue Musik 1946, Wolfgang Steinecke odbudowa niemieckiej sceny muzycznej po wojnie koncerty, prelekcje, wykłady, warsztaty promowanie dodekafonii: 1948 René Leibovitz, 1950 Ernst Křenek hierarchia wartości ustalona przez Adorna (1949 Filozofia nowej muzyki) opozycja wobec szkoły Nadii Boulanger 1950 warsztaty muzyki elektronicznej Wernera Meyera- Epplera i Roberta Beyera szkoła darmstadzka ok

4 BEZUŻYTECZNY jest każdy muzyk, który nie uznaje nieuchronności dodekafonii [ ]. Jego twórczość nie odpowiada bowiem wymogom naszej epoki Pierre Boulez

5 Pierre Boulez francuski kompozytor i dyrygent organizator 1954 Domains Musicales 1976 Ensemble InterContemporain 1951 manifest Schönberg umarł Schönberg jako ostatnie ogniwo tradycji krytyka ekspresyjności, tematyczności muzyka jako brzmiąca struktura serializm (np. Struktury)

6 muzyka serialna zerwanie z tradycyjną budową dzieła muzycznego patroni: Claude Debussy, Anton Webern, Schönberg abstrahowanie od wrażeń słuchowych i praw percepcji muzyka pisana w oparciu o procedury prekompozycyjne tworzenie serii (wysokościowych, dynamicznych i in.) początek , Olivier Messiaen Cztery etiudy rytmiczne, zwł. Skala czasu i dynamiki

7 O. Messiaen, Mode de valeurs et d'intensités z cyklu Cztery etiudy rytmiczne

8 P. Boulez Polyphonie X na 18 instrumentów premiera w 1951 na festiwalu w Donaueschingen skandal X krzyżowanie parametrów muzycznych wycofany ze względu na teoretyczną przesadę

9 P. Boulez Le marteau sans maître na kontralt, flet altowy, altówkę, gitarę, wibrafon, ksylorimbę i perkusję surrealistyczny tekst Renégo Chara 9 części rozluźnienie zasad serializmu P. Boulez, Le marteau sans maitre, cz. VI Bourreaux de solitude

10 Karlheinz Stockhausen niemiecki kompozytor serializm (np. Kontra-Punkte) jeden z prekursorów muzyki elektronicznej później: muzyka intuitywna, teatr muzyczny (np. Harlekin) totalne dzieło sztuki - Licht

11 muzyka elektroniczna pierwsze studia muzyki elektronicznej: Paryż (Radio France, 1948) Pierre Schaeffer muzyka konkretna (musique concrète) Kolonia (Nordwestdeutscher Rundfunk, 1951) muzyka z dźwięków generowanych elektronicznie i poddawanych syntezie Karlheinz Stockhausen USA (ok. 1951) tape music Mediolan (1955), Warszawa (1957) P. Schaeffer, P. Henry, Symfonia dla samotnego człowieka, cz. VIII Eroica

12 K. Stockhausen Gesang der Jünglinge Westdeutscher Rundfunk w Kolonii tytuł i tekst: biblijna Księga Daniela pogodzenie tendencji paryskich i kolońskich połączenie dźwięków generowanych elektronicznie oraz nagrywanych i przetwarzanych (sopran chłopięcy: Josef Protschka), dźwięki z obu źródeł podobnie strukturowane: 1. generowane tony sinusoidalne nagrane samogłoski 2. generowane impulsy nagrane spółgłoski zwartowybuchowe 3. generowany filtrowany biały szum nagrane spółgłoski szczelinowe różnica w odbiorze: głos ludzki jako czynnik humanizujący muzykę elektroniczną vs. głos ludzki jako wykorzystany i odczłowieczony

13 K. Stockhausen Stimmung głosów ludzkich i 6 mikrofonów ok. 74 minuty strój naturalny, wykorzystanie spektrum harmonicznego oparcie na modelach rytmicznych elementy aleatoryczne tekst: imiona magiczne, znaczące wyrazy, wiersze

14

15

16

17 Luigi Nono Luciano Berio Karel August Goeyvaerts Bruno Maderna Iannis Xenakis György Ligeti Anglia grupa manchesterska Harrison Birtwistle Alexander Goehr Peter Maxwell-Davies