Wykład 10. Urządzenia energoelektroniczne poprzez regulację napięcia, prądu i częstotliwości umoŝliwiają

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Wykład 10. Urządzenia energoelektroniczne poprzez regulację napięcia, prądu i częstotliwości umoŝliwiają"

Transkrypt

1 Serwonapędy w automatyce i robotyce Wykład 10 Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów Urządzenia energoelektroniczne Urządzenia energoelektroniczne poprzez regulację napięcia, prądu i częstotliwości umoŝliwiają bezstopniową regulacji wielkości fizycznych, np. prędkości obrotowej, momentu obrotowego. W tym celu energia sieci zasilającej przekształcana jest w urządzeniu energoelektronicznym, a następnie zostaje doprowadzona do urządzenia odbiorczego (silnika). Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów 2

2 Urządzenia energoelektroniczne Styczniki półprzewodnikowe Styczniki półprzewodnikowe umoŝliwiają szybkie i bezgłośne załączanie trójfazowych silników prądu przemiennego i obciąŝeń rezystancyjnych. Włączanie następuje automatycznie do optymalnego punktu czasowego eliminując tym samym niepoŝądane szczytowe wartości prądu. Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów 3 Urządzenia energoelektroniczne Układy łagodnego rozruchu Sterują one napięciem sieciowym regulując jego wartość od ustawialnej wartości początkowej do 100%. Dzięki temu następuje łagodny rozruch silnika. W porównaniu do normalnego momentu rozruchowego silnika, redukcja napięcia prowadzi do obniŝenia momentu w silniku proporcjonalnie do kwadratu napięcia. Softstartery nadają się szczególnie do rozruchu obciąŝeń o kwadratowym przebiegu momentu w funkcji prędkości obrotowej (np. pompy albo wentylatory). Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów 4

3 Urządzenia energoelektroniczne Przemienniki częstotliwości wykorzystując sieć 1- lub 3-fazową prąd przemiennego o stałej wartości napięcia i częstotliwości tworzą nową sieć prądu przemiennego o regulowanej wartości napięcia i częstotliwości z której zasilany jest silnik. Sterowanie napięciem i częstotliwością umoŝliwia bezstopniową regulację prędkości obrotowej silników trójfazowych. Dzięki temu napęd moŝe być uruchomiony ze znamionowym momentem równieŝ przy niewielkich prędkościach obrotowych. Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów 5 Urządzenia energoelektroniczne o sterowaniu skalarnym (konwencjonalne) - w rozwiązaniu tym utrzymywany jest stały stosunek pomiędzy napięciem wejściowym do falownika U, a częstotliwością wyjściową f. Stosowane są one w układach, gdzie nie wymaga się duŝej precyzji kąta oraz mamy do czynienia z niewielką dynamiką (pompy, wentylatory, podajniki), o sterowaniu wektorowym (strumienia i ewentualnie momentu) - cechuje je duŝa precyzja, doskonała dynamika i sukcesywnie wypierają one napędy prądu stałego. W wektorowym przemienniku częstotliwości regulacja następuje dzięki pozbawionej czujników regulacji pola elektromagnetycznego w silniku. Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów 6

4 Budowa 1 Prostownik 2 Obwód pośredni napięcia stałego 3 Falownik 4 Układ sterowania Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów 7 Przemiennik częstotliwości przekształca trójfazowe (jednofazowe) zmienne napięcie sieciowe o stałej częstotliwość w napięcie stałe (prostownik). Napięcie stałe słuŝy do wytworzenia trójfazowej sieci o zmiennym napięciu i zmiennej częstotliwości (falownik). Przemiennik częstotliwości pobiera z sieci zasilającej praktycznie tylko moc czynną (cosφ ~ 1). Obwód pośredni napięcia stałego - dostarcza moc bierną Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów 8

5 Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów 9 Moment obrotowy M rozwijany przez silnik asynchroniczny jest proporcjonalny do prądu I W i strumienia ϕ: M φ I W Do optymalizacji momentu obrotowego silnika, strumień magnetyczny w szczelinie powietrznej silnika musi być utrzymany na stałym poziomie. φ U f Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów 10

6 Kiedy silnik jest obciążony i pracuje w zakresie małych prędkości f < 10Hz, występuje duży spadek napięcia na rezystancji uzwojeń stojana. Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów 11 Przykład. Silnik o mocy P=1,1kW, napięciu nominalnym U=3 400V f=50hz o rezystancji uzwojenia stojana R (jednej fazy) wynoszącej około 8 Ω, pobiera prąd 3A przy nominalnym obciąŝeniu. Spadek napięcia na rezystancji uzwojenia stojana w tym przypadku wynosi 24V. Napięcie ok. 40V przy 5 Hz jest odpowiednim napięciem do sterowania silnika wg charakterystyki U/f. Jeśli obciąŝymy silnik nominalnie i pobierze on prąd do 3A, wtedy napięcie o wartości około 24V powoduje jedynie powstawanie strat. WaŜne jest, Ŝe tylko napięcie o wartości 16V jest wykorzystywane do magnesowania silnika. Gdy silnik jest niedomagnesowany to wytwarza mniejszy moment napędowy. Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów 12

7 Aby utrzymać stały strumień, silnika spadek napięcia na rezystancji uzwojeń silnika musi być kompensowany: zwiększenie napięcia wyjściowego przemiennika częstotliwości w zakresie małych prędkości silnika przez wykorzystanie otwartej pętli sterowania. regulacja napięcia wyjściowego przemiennika częstotliwości poprzez wykorzystanie oddziaływania na wartość składowej czynnej prądu wyjściowego przemiennika. Określenia: kompensacja I x R, podbicie napięcia (ang. boost), zwiększenie momentu (ang. torque raising), kompensacja startu (ang. start compensation). Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów 13 automatycznie kontrolują parametry kompensacyjne na podstawie częstotliwości, napięcia i prądu silnika. Parametry kompensacyjne umoŝliwiają zapewnienie optymalnego magnesowania i tym samym maksymalnego momentu, zarówno przy starcie silnika jak i od małych do maksymalnie dopuszczalnych prędkości silnika. Napięcie przemiennika otrzymuje odpowiednie napięcie dodatkowe, które efektywnie kompensuje wpływ spadku napięcia na rezystancji uzwojeń przy niskich częstotliwościach Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów 14

8 ZaleŜne od obciąŝenia parametry wpływające na wartość napięcia dodatkowego napięcia kompensacji - start i kompensacja poślizgu, zaleŝą od dokładności pomiaru prądu obciąŝenia - składowej czynnej tego prądu. Parametr napięcie startu, nie zaleŝy od obciąŝenia i zapewnia optymalną wartość momentu w zakresie małych prędkości silnika. Jeśli kilka silników jest dołączonych do jednego przemiennika częstotliwości - praca równoległa, funkcje kompensacji napięcia zaleŝne od obciąŝenia powinny być wyłączone. Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów 15 Poślizg w silnikach asynchronicznych jest zaleŝny od obciąŝenia i wynosi około 5% prędkości nominalnej silnika. Np. dla dwubiegunowego silnika poślizg będzie wynosić 150 obr./min. Przy sterowaniu silnika przemiennikiem częstotliwości poślizg moŝe wynosić ok. 50% w zakresie małych obrotów np. 300 obr./min. (tj. 10% wartości nominalnej). Jeśli przemiennik częstotliwości steruje pracą silnika w zakresie 5% wartości nominalnej prędkości obrotowej przy pełnym obciąŝeniu, to silnik moŝe nie ruszyć. Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów 16

9 Poślizg - zjawisko niekorzystne, moŝe być w pełni skompensowane przez przemiennik częstotliwości poprzez efektywny pomiar składowej czynnej prądu - fazowych prądów silnika. Kompensacja poślizgu jest realizowana przez odpowiednie zwiększenie częstotliwości napięcia wyjściowego przemiennika częstotliwości - czynna kompensacja poślizgu (ang. active slip compensation). Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów 17 Przemiennik ogranicza prąd silnika przez zmniejszanie napięcia i częstotliwości wyjściowej. Poziom ograniczenia prądowego jest regulowany i gwarantuje, Ŝe silnik nie będzie pobierał zbyt duŝego prądu przez dłuŝszy czas, co mogłoby doprowadzić do jego uszkodzenia. Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów 18

10 Charakterystyki momentu silnika zawierają się w obszarze prądów znamionowych przemiennika częstotliwości. Zaleta: przemiennik częstotliwości umoŝliwia zwiększenie momentu silnika ponad jego moment znamionowy, np. uzyskanie 160% wartości momentu znamionowego przez dłuŝszy lub krótszy okres czasu. Przemiennik częstotliwości umoŝliwia pracę silnika przy prędkościach większych od jego prędkości synchronicznej - prędkości nadsynchroniczne w zakresie ok. 200% nominalnych obrotów. Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów 19 Przemiennik nie jest w stanie dostarczyć wyŝszego napięcia niŝ napięcie sieci, z której jest zasilany, co prowadzi do zmniejszania się stosunku napięcia zasilania silnika do częstotliwości przy przekraczaniu prędkości znamionowych. Wówczas pole magnetyczne słabnie i moment wytwarzany na wale silnika zmniejsza się w stosunku 1/n. Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów 20

11 Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów 21 Maksymalny prąd na wyjściu przemiennika częstotliwości pozostaje niezmieniony (I s = const.). To prowadzi do utrzymania stałej mocy silnika w przedziale prędkości od nominalnej do ok. 200% ponad prędkość nominalną. Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów 22

12 Prędkość silnika: w obrotach na minutę - rpm, w hercach - Hz, w procentach nominalnej prędkości silnika - %. Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów 23 Zmiana stosunku napięcia do częstotliwości ma wpływ na przebieg charakterystyk momentu obrotowego silnika. Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów 24

13 Zalety cyfrowych urządzeń stosowanych w napędach: polepszenie powtarzalności i stabilność parametrów sterowania, łatwiejsze sterowanie układami pomiarowymi, elastyczność urządzeń w zastosowaniach do nietypowych aplikacji, precyzyjniejsze sterowanie, takŝe z większych odległości np.: łącza modemowe RS485, itp.. Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów 25 Wybór rodzaju przemiennika częstotliwości: jest rozwaŝenie przebiegu charakterystyki obciąŝenia silnika funkcji prędkości. Cztery metody wyznaczania wymaganych osiągów wyjściowych przemiennika częstotliwości, wybór metody zaleŝy od danych silnika: Wybór przemiennika częstotliwości na podstawie nominalnego prądu silnika. Wybór przemiennika częstotliwości bazujący na wartości mocy pozornej S M. Wybór przemiennika częstotliwości w zaleŝności od mocy czynnej na wale silnika. Wybór przemiennika na podstawie na podstawie standardowych serii silników Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów 26

14 Charakterystyki obciąŝenia Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów 27 OdróŜnienie charakterystyk obciąŝenia: kiedy prędkość pomp odśrodkowych i wentylatorów wzrasta, moc równieŝ wzrasta proporcjonalnie do prędkości w trzeciej potędze P = f(n 3 ), podczas normalnej pracy pomp odśrodkowych i wentylatorów prędkość jest regulowana w zakresie 50-90% prędkości znamionowej. ObciąŜenie wzrasta w kwadracie prędkości obrotowej silnika i moŝe przykładowo kształtować się na poziomie 30-80%. Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów 28

15 Wybór przemiennika częstotliwości na podstawie prądu I M, który pobiera silnik. JeŜeli silnik nie jest w pełni obciąŝony, prąd silnika moŝe zostać zmierzony w podobnym napędzie pracującym przy pełnej wydajności. Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów 29 Przemienniki czestotliwości Przykład: Silnik 7,5kW/3x400 V pobiera prąd 14,73 A. Na podstawie danych technicznych przemiennika, moŝemy stwierdzić, Ŝe powinien on zostać wybrany na ciągły prąd wyjściowy wyŝszy albo równy 14,73 A dla stało momentowej lub zmiennej w kwadracie prędkości charakterystyki momentu obciąŝenia. Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów 30

16 Wybór przemiennika częstotliwości na podstawie mocy pozornej S M pobieranej przez silnik i dostarczanej z przemiennika częstotliwości. Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów 31 Przykład: Silnik 7.5kW/3x400V pobiera prąd A UJ 3 S M = = 10, 2kVA 1000 Na podstawie danych technicznych przemiennika częstotliwości wybieramy przemiennik, którego maksymalna ciągła wyjściowa moc pozorna jest wyŝsza lub równa 10,2kVA przy stałej albo zmiennej w kwadracie w funkcji prędkości charakterystyce momentu. Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów 32

17 Wybór przemiennika wg mocy czynnej P M wytwarzanej przez silnik. JednakŜe, poniewaŝ cos φ i sprawność η silnika zmieniają się wraz z obciąŝeniem, to ta metoda jest nieprecyzyjna. Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów 33 Przykład: Silnik o mocy 3kW ze sprawnością η = 0.8 i cos φ = 0.81 S PM = = 4, η cosϕ m 6 kva Przemiennik jest dobierany na podstawie jego danych technicznych, na maksymalną wyjściową ciągłą moc czynną większą lub równą 4.6kVA stałej lub kwadratowej charakterystyce momentu. Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów 34

18 Z praktycznych przyczyn moc znamionowa większości przemienników jest specyfikowana dla standardowych serii - typoszeregu silników asynchronicznych. Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów 35

Lekcja 173, 174. Temat: Silniki indukcyjne i pierścieniowe.

Lekcja 173, 174. Temat: Silniki indukcyjne i pierścieniowe. Lekcja 173, 174 Temat: Silniki indukcyjne i pierścieniowe. Silnik elektryczny asynchroniczny jest maszyną elektryczną zmieniającą energię elektryczną w energię mechaniczną, w której wirnik obraca się z

Bardziej szczegółowo

4 Przemienniki częstotliwości i silniki trójfazowe

4 Przemienniki częstotliwości i silniki trójfazowe 4 Przemienniki częstotliwości i silniki trójfazowe Moment obrotowy M rozwijany przez silnik asynchroniczny jest proporcjonalny do prądu I W i strumienia φ: M φ x I W, gdzie I W jest prądem wirnika, a φ

Bardziej szczegółowo

UKŁAD ROZRUCHU SILNIKÓW SPALINOWYCH

UKŁAD ROZRUCHU SILNIKÓW SPALINOWYCH UKŁAD ROZRUCHU SILNIKÓW SPALINOWYCH We współczesnych samochodach osobowych są stosowane wyłącznie rozruszniki elektryczne składające się z trzech zasadniczych podzespołów: silnika elektrycznego; mechanizmu

Bardziej szczegółowo

Przykłady oszczędności energii w aplikacjach napędowych

Przykłady oszczędności energii w aplikacjach napędowych Przykłady oszczędności energii w aplikacjach napędowych Doradca Techniczny: Roman Dziaduch Rev 5058-CO900C Oszczędności energetyczne dla pomp i wentylatorów z użyciem przemienników PowerFlex Rev 5058-CO900C

Bardziej szczegółowo

Badanie bezszczotkowego silnika prądu stałego z magnesami trwałymi (BLDCM)

Badanie bezszczotkowego silnika prądu stałego z magnesami trwałymi (BLDCM) Badanie bezszczotkowego silnika prądu stałego z magnesami trwałymi (BLDCM) Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z budową, zasadą działania oraz sterowaniem bezszczotkowego silnika prądu stałego z magnesami

Bardziej szczegółowo

Badanie silnika asynchronicznego jednofazowego

Badanie silnika asynchronicznego jednofazowego Badanie silnika asynchronicznego jednofazowego Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie budowy i zasady funkcjonowania silnika jednofazowego. W ramach ćwiczenia badane są zmiany wartości prądu rozruchowego

Bardziej szczegółowo

SILNIKI ASYNCHRONICZNE INDUKCYJNE

SILNIKI ASYNCHRONICZNE INDUKCYJNE Temat: SILNIKI ASYNCHRONICZNE INDUKCYJNE Zagadnienia: budowa i zasada działania, charakterystyka mechaniczna, rozruch i regulacja prędkości obrotowej. PODZIAŁ MASZYN ELEKTRYCZNYCH Podział maszyn ze względu

Bardziej szczegółowo

Badanie własności prądnic tachometrycznych. Prądnica indukcyjna dwufazowa, prądnica magnetoelektryczna.

Badanie własności prądnic tachometrycznych. Prądnica indukcyjna dwufazowa, prądnica magnetoelektryczna. Badanie własności prądnic tachometrycznych. Prądnica indukcyjna dwufazowa, prądnica magnetoelektryczna. Budowa i zasada działania. Prądnice tachometryczne (PTM) są to specjalne maszyny elektryczne słuŝące

Bardziej szczegółowo

7. REZONANS W OBWODACH ELEKTRYCZNYCH

7. REZONANS W OBWODACH ELEKTRYCZNYCH OBWODY SYGNAŁY 7. EZONANS W OBWODAH EEKTYZNYH 7.. ZJAWSKO EZONANS Obwody elektryczne, w których występuje zjawisko rezonansu nazywane są obwodami rezonansowymi lub drgającymi. ozpatrując bezźródłowy obwód

Bardziej szczegółowo

Praca silników trójfazowych powyżej prędkości znamionowej

Praca silników trójfazowych powyżej prędkości znamionowej Przykład aplikacji Praca silników trójfazowych powyżej prędkości znamionowej SINAMICS G120, G120C i MICROMASTER 440 www.siemens.pl/napedy SPIS TREŚCI Przedmowa... 3 Cel aplikacji... 3 Wyłączenie... 3 Opis

Bardziej szczegółowo

BADANIE WPŁYWU ODCHYLEŃ NAPIĘCIA NA PRACĘ ODBIORNIKÓW ENERGII ELEKTRYCZNEJ

BADANIE WPŁYWU ODCHYLEŃ NAPIĘCIA NA PRACĘ ODBIORNIKÓW ENERGII ELEKTRYCZNEJ Ćwiczenie E 8 BADANIE WŁYWU ODCHYLEŃ NAIĘCIA NA RACĘ ODBIORNIKÓW ENERGII ELEKTRYCZNEJ 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie studentów ze zmianami podstawowych parametrów odbiorników energii

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA OBSŁUGI WD2250A. WATOMIERZ 0.3W-2250W firmy MCP

INSTRUKCJA OBSŁUGI WD2250A. WATOMIERZ 0.3W-2250W firmy MCP INSTRUKCJA OBSŁUGI WD2250A WATOMIERZ 0.3W-2250W firmy MCP 1. CHARAKTERYSTYKA TECHNICZNA Zakresy prądowe: 0,1A, 0,5A, 1A, 5A. Zakresy napięciowe: 3V, 15V, 30V, 240V, 450V. Pomiar mocy: nominalnie od 0.3

Bardziej szczegółowo

Falowniki. QX3 AGy AVy. Wektorowe przetwornice częstotliwości:

Falowniki. QX3 AGy AVy. Wektorowe przetwornice częstotliwości: Falowniki QX3 AGy AVy Wektorowe przetwornice częstotliwości: QUIX-QX3 ARTDriveG AGy ARTDriveAVy 0,37-5,5 kw 0,75-200 kw 0,75-630 kw do sterowania m. in. obrotów ślimaka plastyfikującego i pompy poprzez

Bardziej szczegółowo

DTR.ZL-24-08 APLISENS PRODUKCJA PRZETWORNIKÓW CIŚNIENIA I APARATURY POMIAROWEJ INSTRUKCJA OBSŁUGI (DOKUMENTACJA TECHNICZNO-RUCHOWA)

DTR.ZL-24-08 APLISENS PRODUKCJA PRZETWORNIKÓW CIŚNIENIA I APARATURY POMIAROWEJ INSTRUKCJA OBSŁUGI (DOKUMENTACJA TECHNICZNO-RUCHOWA) DTR.ZL-24-08 APLISENS PRODUKCJA PRZETWORNIKÓW CIŚNIENIA I APARATURY POMIAROWEJ INSTRUKCJA OBSŁUGI (DOKUMENTACJA TECHNICZNO-RUCHOWA) ZASILACZ SIECIOWY TYPU ZL-24-08 WARSZAWA, KWIECIEŃ 2008. APLISENS S.A.,

Bardziej szczegółowo

(13) B1 PL 161821 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 161821

(13) B1 PL 161821 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 161821 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 161821 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 283615 (22) Data zgłoszenia: 02.02.1990 (51) IntCl5: G05D 7/00 (54)Regulator

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie: "Ruch harmoniczny i fale"

Ćwiczenie: Ruch harmoniczny i fale Ćwiczenie: "Ruch harmoniczny i fale" Opracowane w ramach projektu: "Wirtualne Laboratoria Fizyczne nowoczesną metodą nauczania realizowanego przez Warszawską Wyższą Szkołę Informatyki. Zakres ćwiczenia:

Bardziej szczegółowo

2.Prawo zachowania masy

2.Prawo zachowania masy 2.Prawo zachowania masy Zdefiniujmy najpierw pewne podstawowe pojęcia: Układ - obszar przestrzeni o określonych granicach Ośrodek ciągły - obszar przestrzeni którego rozmiary charakterystyczne są wystarczająco

Bardziej szczegółowo

INFORMATOR TECHNICZNY. Pierwsze uruchomienie przemiennika częstotliwości Astraada Drive UWAGA!

INFORMATOR TECHNICZNY. Pierwsze uruchomienie przemiennika częstotliwości Astraada Drive UWAGA! INFORMATOR TECHNICZNY Informator techniczny nr ASTRAADA/09/09/22 -- grudzień 2009 Pierwsze uruchomienie przemiennika częstotliwości Astraada Drive Niniejszy dokument zawiera informacje dotyczące przemienników

Bardziej szczegółowo

Zaawansowane rozwiązania do łagodnego rozruchu. Sprzęgła hydrodynamiczne o stałym napełnieniu typu TVVS

Zaawansowane rozwiązania do łagodnego rozruchu. Sprzęgła hydrodynamiczne o stałym napełnieniu typu TVVS Zaawansowane rozwiązania do łagodnego rozruchu. Sprzęgła hydrodynamiczne o stałym napełnieniu typu TVVS Sprzęgła hydrodynamiczne Voith Turbo dowiodły swojej trwałości w milionach różnych zastosowań. Są

Bardziej szczegółowo

Przekładnie morskie. Napędy pomp DPO 087

Przekładnie morskie. Napędy pomp DPO 087 Przekładnie morskie Napędy pomp DPO 087 Przekładnia hydrauliczna DPO 087 montowana jest do koła pasowego lub kołnierza silnika. Wyposażona jest w dwa osobne wały, które mogą napędzać niezależne od siebie

Bardziej szczegółowo

KOMPENSACJA MOCY BIERNEJ CEL ORAZ SKUTKI NIEPRAWIDŁOWEGO DOBORU URZĄDZEŃ

KOMPENSACJA MOCY BIERNEJ CEL ORAZ SKUTKI NIEPRAWIDŁOWEGO DOBORU URZĄDZEŃ mgr Marcin A. Sulkowski Politechnika Białostocka KOMPENSACJA MOCY BIERNEJ CEL ORAZ SKUTKI NIEPRAWIDŁOWEGO DOBORU URZĄDZEŃ Problem prawidłowej kompensacji mocy biernej, jest jednym z podstawowych zagadnień

Bardziej szczegółowo

Temat: Maszyny specjalne prądu stałego ich właściwości ruchowe i zastosowanie.

Temat: Maszyny specjalne prądu stałego ich właściwości ruchowe i zastosowanie. Temat: Maszyny specjalne prądu stałego ich właściwości ruchowe i zastosowanie. 1. Do maszyn specjalnych można zakwalifikować: a) wzbudnice maszyn synchronicznych o szczególnym ukształtowaniu obwodu magnetycznego

Bardziej szczegółowo

Czteropompowy zestaw do podnoszenia ciśnienia ZKA35/3-6/4

Czteropompowy zestaw do podnoszenia ciśnienia ZKA35/3-6/4 1 Czteropompowy zestaw do podnoszenia ciśnienia ZKA35/3-6/4 2 Spis treści 1. Wstęp... 3 2. Konstrukcja zestawu ZKA35/3-6/4... 4 3. Zastosowanie... 7 4. Regulacja pracy pompy w zestawie... 7 5. Montaż zestawu

Bardziej szczegółowo

CD-W00-00-0 Przetwornik stężenia CO 2 do montażu naściennego. Cechy i Korzyści. Rysunek 1: Przetwornik stężenia CO 2 do montażu naściennego

CD-W00-00-0 Przetwornik stężenia CO 2 do montażu naściennego. Cechy i Korzyści. Rysunek 1: Przetwornik stężenia CO 2 do montażu naściennego Karta informacyjna wyrobu CD-W00 Data wydania 06 2001 CD-W00-00-0 Przetwornik stężenia CO 2 do montażu naściennego W prowadzenie Johson Controls posiada w swojej ofercie pełną linię przetworników przekształcających

Bardziej szczegółowo

Sterowanie maszyn i urządzeń

Sterowanie maszyn i urządzeń Sterowanie maszyn i urządzeń Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Sterowanie objętościowe Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie zasad sterowania objętościowego oraz wyznaczenie chłonności jednostkowej

Bardziej szczegółowo

Dr inż. Andrzej Tatarek. Siłownie cieplne

Dr inż. Andrzej Tatarek. Siłownie cieplne Dr inż. Andrzej Tatarek Siłownie cieplne 1 Wykład 3 Sposoby podwyższania sprawności elektrowni 2 Zwiększenie sprawności Metody zwiększenia sprawności elektrowni: 1. podnoszenie temperatury i ciśnienia

Bardziej szczegółowo

Udoskonalona wentylacja komory suszenia

Udoskonalona wentylacja komory suszenia Udoskonalona wentylacja komory suszenia Komora suszenia Kratka wentylacyjna Zalety: Szybkie usuwanie wilgoci z przestrzeni nad próbką Ograniczenie emisji ciepła z komory suszenia do modułu wagowego W znacznym

Bardziej szczegółowo

WYBRANE MODERNIZACJE POMP GŁÓWNEGO OBIEGU PARA-WODA ELEKTROWNI

WYBRANE MODERNIZACJE POMP GŁÓWNEGO OBIEGU PARA-WODA ELEKTROWNI HYDRO-POMP WYBRANE MODERNIZACJE POMP GŁÓWNEGO OBIEGU PARA-WODA ELEKTROWNI ANDRZEJ BŁASZCZYK GRZEGORZ KOŹBA MARIUSZ NAWROCKI ADAM PAPIERSKI ARTUR STANISZEWSKI MARIUSZ SUSIK DARIUSZ WOŹNIAK Licheń 2013 Modernizacje

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM STEROWANIE SILNIKA KROKOWEGO

LABORATORIUM STEROWANIE SILNIKA KROKOWEGO Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY Zakład Cybernetyki i Elektroniki LABORATORIUM TECHNIKA MIKROPROCESOROWA STEROWANIE SILNIKA KROKOWEGO Opracował: mgr inŝ. Andrzej Biedka

Bardziej szczegółowo

Transport Mechaniczny i Pneumatyczny Materiałów Rozdrobnionych. Ćwiczenie 2 Podstawy obliczeń przenośników taśmowych

Transport Mechaniczny i Pneumatyczny Materiałów Rozdrobnionych. Ćwiczenie 2 Podstawy obliczeń przenośników taśmowych Transport Mechaniczny i Pneumatyczny Materiałów Rozdrobnionych Ćwiczenie 2 Podstawy obliczeń przenośników taśmowych Wydajność przenośnika Wydajnością przenośnika określa się objętość lub masę nosiwa przemieszczanego

Bardziej szczegółowo

888 A 888 V 1. ZASTOSOWANIE 2. BUDOWA GENERATOR NAPIĘCIA 3-FAZOWEGO L2 L3 N PE

888 A 888 V 1. ZASTOSOWANIE 2. BUDOWA GENERATOR NAPIĘCIA 3-FAZOWEGO L2 L3 N PE 1. ZASTOSOWANIE Walizka serwisowa typu W-28 została zaprojektowana i wyprodukowana na specjalne życzenie grup zajmujących się uruchamianiem obiektów energetycznych. Przeznaczona jest przede wszystkim do

Bardziej szczegółowo

VF61M. Zastosowanie. Podstawowe właściwości

VF61M. Zastosowanie. Podstawowe właściwości PRZEMIENNIKI CZĘSTOTLIWOŚCI VF61M www.armaterm.pl tel. +48 (61) 8488 431 tel. kom. 0506 110 005 fax +48 (61) 8488 431 siedziba firmy w Poznaniu e-mail: biuro@armaterm.pl Zastosowanie Przemienniki częstotliwości

Bardziej szczegółowo

1.3 Budowa. Najwa niejsze cz ci sk adowe elektrozaworu to:

1.3 Budowa. Najwa niejsze cz ci sk adowe elektrozaworu to: .3 Budowa Elektrozawory to elementy kontroluj ce medium pod ci nieniem. Ich zadanie polega na otwieraniu lub zamykaniu urz dzenia odcinaj cego, bezpo rednio lub po rednio, w stanie wzbudzonym cewki. Najwa

Bardziej szczegółowo

Przekaźniki czasowe H/44. Przekaźniki czasowe. Przekaźnik czasowy opóźnienie załączania EN 61810

Przekaźniki czasowe H/44. Przekaźniki czasowe. Przekaźnik czasowy opóźnienie załączania EN 61810 Przekaźniki czasowe Modułowe przekaźniki czasowe zaprojektowane są do montażu w skrzynkach sterowniczych. Umożliwiają sterowanie pracą urządzeń w funkcji czasu. Podczas doboru przekaźnika czasowego należy

Bardziej szczegółowo

Statystyczna analiza danych w programie STATISTICA. Dariusz Gozdowski. Katedra Doświadczalnictwa i Bioinformatyki Wydział Rolnictwa i Biologii SGGW

Statystyczna analiza danych w programie STATISTICA. Dariusz Gozdowski. Katedra Doświadczalnictwa i Bioinformatyki Wydział Rolnictwa i Biologii SGGW Statystyczna analiza danych w programie STATISTICA ( 4 (wykład Dariusz Gozdowski Katedra Doświadczalnictwa i Bioinformatyki Wydział Rolnictwa i Biologii SGGW Regresja prosta liniowa Regresja prosta jest

Bardziej szczegółowo

PL 219985 B1. POLITECHNIKA LUBELSKA, Lublin, PL 07.07.2014 BUP 14/14

PL 219985 B1. POLITECHNIKA LUBELSKA, Lublin, PL 07.07.2014 BUP 14/14 PL 219985 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 219985 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 402214 (51) Int.Cl. F03D 3/02 (2006.01) B64C 11/20 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej

Bardziej szczegółowo

Urządzenia do bezprzerwowego zasilania UPS CES GX RACK. 10 kva. Wersja U/CES_GXR_10.0/J/v01. Praca równoległa

Urządzenia do bezprzerwowego zasilania UPS CES GX RACK. 10 kva. Wersja U/CES_GXR_10.0/J/v01. Praca równoległa Urządzenia do bezprzerwowego zasilania UPS CES GX RACK 10 kva Centrum Elektroniki Stosowanej CES sp. z o. o. 30-732 Kraków, ul. Biskupińska 14 tel.: (012) 269-00-11 fax: (012) 267-37-28 e-mail: ces@ces.com.pl,

Bardziej szczegółowo

PRZEPISY KLASYFIKACJI I BUDOWY STATKÓW MORSKICH

PRZEPISY KLASYFIKACJI I BUDOWY STATKÓW MORSKICH PRZEPISY KLASYFIKACJI I BUDOWY STATKÓW MORSKICH ZMIANY NR 2/2010 do CZĘŚCI VIII INSTALACJE ELEKTRYCZNE I SYSTEMY STEROWANIA 2007 GDAŃSK Zmiany Nr 2/2010 do Części VIII Instalacje elektryczne i systemy

Bardziej szczegółowo

Elementy cyfrowe i układy logiczne

Elementy cyfrowe i układy logiczne Elementy cyfrowe i układy logiczne Wykład Legenda Zezwolenie Dekoder, koder Demultiplekser, multiplekser 2 Operacja zezwolenia Przykład: zamodelować podsystem elektroniczny samochodu do sterowania urządzeniami:

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM PRZYRZĄDÓW PÓŁPRZEWODNIKOWYCH

LABORATORIUM PRZYRZĄDÓW PÓŁPRZEWODNIKOWYCH Wydział Elektroniki Mikrosystemów i Fotoniki Politechniki Wrocławskiej STUDA DZENNE e LAORATORUM PRZYRZĄDÓW PÓŁPRZEWODNKOWYH LPP 2 Ćwiczenie nr 10 1. el ćwiczenia Przełączanie tranzystora bipolarnego elem

Bardziej szczegółowo

tel/fax 018 443 82 13 lub 018 443 74 19 NIP 7343246017 Regon 120493751

tel/fax 018 443 82 13 lub 018 443 74 19 NIP 7343246017 Regon 120493751 Zespół Placówek Kształcenia Zawodowego 33-300 Nowy Sącz ul. Zamenhoffa 1 tel/fax 018 443 82 13 lub 018 443 74 19 http://zpkz.nowysacz.pl e-mail biuro@ckp-ns.edu.pl NIP 7343246017 Regon 120493751 Wskazówki

Bardziej szczegółowo

TRANSFORMATORY I ZASILACZE

TRANSFORMATORY I ZASILACZE TRANSFORMATORY I ZASILACZE TOP TECHNIKA TOP JAKOŚĆ 66 TRANSFORMATORY STERUJĄCE JEDNO- I TRÓJFAZOWE ZASILACZE STABILIZOWANE I NIESTABILIZOWANE TOP ROZWIĄZANIE TOP TECHNIKA ZASILACZE IMPULSOWE TRANSFORMATORY

Bardziej szczegółowo

( 5 4 ) Sposób i urządzenie do sterowania dźwigiem, zwłaszcza towarowym,

( 5 4 ) Sposób i urządzenie do sterowania dźwigiem, zwłaszcza towarowym, RZECZPOSPOLITA PO LSK A Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 183665 (21) Numer zgłoszenia: 322262 (22) Data zgłoszenia: 24.09.1997 (13) B1 (51) IntCl7 B66B 1/32 (

Bardziej szczegółowo

HiTiN Sp. z o. o. Przekaźnik kontroli temperatury RTT 4/2 DTR. 40 432 Katowice, ul. Szopienicka 62 C tel/fax.: + 48 (32) 353 41 31. www.hitin.

HiTiN Sp. z o. o. Przekaźnik kontroli temperatury RTT 4/2 DTR. 40 432 Katowice, ul. Szopienicka 62 C tel/fax.: + 48 (32) 353 41 31. www.hitin. HiTiN Sp. z o. o. 40 432 Katowice, ul. Szopienicka 62 C tel/fax.: + 48 (32) 353 41 31 www.hitin.pl Przekaźnik kontroli temperatury RTT 4/2 DTR Katowice, 1999 r. 1 1. Wstęp. Przekaźnik elektroniczny RTT-4/2

Bardziej szczegółowo

(86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: 06.03.2002, PCT/DE02/000790 (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego:

(86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: 06.03.2002, PCT/DE02/000790 (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego: RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 206300 (21) Numer zgłoszenia: 356960 (22) Data zgłoszenia: 06.03.2002 (86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego:

Bardziej szczegółowo

ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJ CEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 201

ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJ CEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 201 Zawód: technik elektronik Symbol cyrowy zawodu: 311[07] Numer zadania: Arkusz zawiera inormacje prawnie chronione do momentu rozpocz cia egzaminu 311[07]-0-1 2 Czas trwania egzaminu: 240 minut ARKUSZ EGZAMINACYJNY

Bardziej szczegółowo

14.Rozwiązywanie zadań tekstowych wykorzystujących równania i nierówności kwadratowe.

14.Rozwiązywanie zadań tekstowych wykorzystujących równania i nierówności kwadratowe. Matematyka 4/ 4.Rozwiązywanie zadań tekstowych wykorzystujących równania i nierówności kwadratowe. I. Przypomnij sobie:. Wiadomości z poprzedniej lekcji... Że przy rozwiązywaniu zadań tekstowych wykorzystujących

Bardziej szczegółowo

Wydział Elektrotechniki, Elektroniki, Informatyki i Automatyki Katedra Przyrządów Półprzewodnikowych i Optoelektronicznych.

Wydział Elektrotechniki, Elektroniki, Informatyki i Automatyki Katedra Przyrządów Półprzewodnikowych i Optoelektronicznych. Politechnika Łódzka Wydział Elektrotechniki, Elektroniki, Informatyki i Automatyki Katedra Przyrządów Półprzewodnikowych i Optoelektronicznych Niekonwencjonalne źródła energii Laboratorium Ćwiczenie 4

Bardziej szczegółowo

PARAMETRY TECHNICZNE PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA

PARAMETRY TECHNICZNE PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA Załącznik nr 1A. TECHNICZNE PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA Zadanie nr 1. TECHNICZNE Katedra InŜynierii i Aparatury Przemysłu SpoŜywczego WYMAGANE Wolnostojący, DESTYLATOR ELEKTRYCZNY Przystosowany do pracy ciągłej

Bardziej szczegółowo

Metrologia cieplna i przepływowa

Metrologia cieplna i przepływowa Metrologia cieplna i przepływowa Systemy, Maszyny i Urządzenia Energetyczne, I rok mgr Pomiar małych ciśnień Instrukcja do ćwiczenia Katedra Systemów Energetycznych i Urządzeń Ochrony Środowiska AGH Kraków

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI do książki pt. ELEKTROENERGETYKA Autorzy: Jan Strojny, Jan Strzałka

SPIS TREŚCI do książki pt. ELEKTROENERGETYKA Autorzy: Jan Strojny, Jan Strzałka SPIS TREŚCI do książki pt. ELEKTROENERGETYKA Autorzy: Jan Strojny, Jan Strzałka 1. Budowa i eksploatacja urządzeń elektroenergetycznych... 9 1.1. Klasyfikacja, ogólne zasady budowy i warunki pracy urządzeń

Bardziej szczegółowo

Nowoczesne systemy regulacji wydajności spręŝarek chłodniczych: tłokowych, śrubowych i spiralnych. Część 1. Autor: Marek Kwiatkowski

Nowoczesne systemy regulacji wydajności spręŝarek chłodniczych: tłokowych, śrubowych i spiralnych. Część 1. Autor: Marek Kwiatkowski Nowoczesne systemy regulacji wydajności spręŝarek chłodniczych: tłokowych, śrubowych i spiralnych. Część 1 Autor: Marek Kwiatkowski Spis treści: 1. Przyczyny stosowania regulacji wydajności spręŝarki 2.

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA OBSŁUGI URZĄDZENIA: 0101872HC8201

INSTRUKCJA OBSŁUGI URZĄDZENIA: 0101872HC8201 INSTRUKCJA OBSŁUGI URZĄDZENIA: PZ-41SLB-E PL 0101872HC8201 2 Dziękujemy za zakup urządzeń Lossnay. Aby uŝytkowanie systemu Lossnay było prawidłowe i bezpieczne, przed pierwszym uŝyciem przeczytaj niniejszą

Bardziej szczegółowo

ZASADY WYPEŁNIANIA ANKIETY 2. ZATRUDNIENIE NA CZĘŚĆ ETATU LUB PRZEZ CZĘŚĆ OKRESU OCENY

ZASADY WYPEŁNIANIA ANKIETY 2. ZATRUDNIENIE NA CZĘŚĆ ETATU LUB PRZEZ CZĘŚĆ OKRESU OCENY ZASADY WYPEŁNIANIA ANKIETY 1. ZMIANA GRUPY PRACOWNIKÓW LUB AWANS W przypadku zatrudnienia w danej grupie pracowników (naukowo-dydaktyczni, dydaktyczni, naukowi) przez okres poniżej 1 roku nie dokonuje

Bardziej szczegółowo

ANALOGOWE UKŁADY SCALONE

ANALOGOWE UKŁADY SCALONE ANALOGOWE UKŁADY SCALONE Ćwiczenie to ma na celu zapoznanie z przedstawicielami najważniejszych typów analogowych układów scalonych. Będą to: wzmacniacz operacyjny µa 741, obecnie chyba najbardziej rozpowszechniony

Bardziej szczegółowo

Silniki servo Przekładnie planetarne Przemienniki częstotliwości Napędy liniowe

Silniki servo Przekładnie planetarne Przemienniki częstotliwości Napędy liniowe Silniki servo Przekładnie planetarne Przemienniki częstotliwości Napędy liniowe Silniki serwo ogólnego zastosowania Seria SMB / SMH Seria SMB/SMH są to 8-biegunowe, bezszczotkowe silniki posiadające bardzo

Bardziej szczegółowo

Pomiar prądów ziemnozwarciowych W celu wprowadzenia ewentualnych korekt nastaw zabezpieczeń. ziemnozwarciowych.

Pomiar prądów ziemnozwarciowych W celu wprowadzenia ewentualnych korekt nastaw zabezpieczeń. ziemnozwarciowych. Załącznik nr 2 do Instrukcji Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej ZAKRES POMIARÓW I PRÓB EKSPLOATACYJNYCH URZĄDZEŃ SIECI ELEKTROENERGETYCZNYCH ORAZ TERMINY ICH WYKONANIA Lp. Nazwa urządzenia Rodzaj

Bardziej szczegółowo

Ć W I C Z E N I E 5. Częstotliwość graniczna

Ć W I C Z E N I E 5. Częstotliwość graniczna 36 Ć W I Z E N I E 5 PASYWNE FILTY ZĘSTOTLIWOŚI. WIADOMOŚI OGÓLNE Filtrem częstotliwości nazywamy układ o strukturze czwórnika (czwórnik to układ mający cztery zaciski jedna z par zacisków pełni rolę wejścia,

Bardziej szczegółowo

Sterownik Silnika Krokowego GS 600

Sterownik Silnika Krokowego GS 600 Sterownik Silnika Krokowego GS 600 Spis Treści 1. Informacje podstawowe... 3 2. Pierwsze uruchomienie... 5 2.1. Podłączenie zasilania... 5 2.2. Podłączenie silnika... 6 2.3. Złącza sterujące... 8 2.4.

Bardziej szczegółowo

Projekt MES. Wykonali: Lidia Orkowska Mateusz Wróbel Adam Wysocki WBMIZ, MIBM, IMe

Projekt MES. Wykonali: Lidia Orkowska Mateusz Wróbel Adam Wysocki WBMIZ, MIBM, IMe Projekt MES Wykonali: Lidia Orkowska Mateusz Wróbel Adam Wysocki WBMIZ, MIBM, IMe 1. Ugięcie wieszaka pod wpływem przyłożonego obciążenia 1.1. Wstęp Analizie poddane zostało ugięcie wieszaka na ubrania

Bardziej szczegółowo

Przemienniki częstotliwości

Przemienniki częstotliwości 5 192 Przemienniki częstotliwości SED2 Przemienniki częstotliwości do regulacji obrotów silników zasilanych napięciem trójfazowym, służących do napędu pomp i wentylatorów. Zakres mocy: 0.37 kw do 90 kw

Bardziej szczegółowo

Laboratorium z Konwersji Energii. Ogniwo fotowoltaiczne

Laboratorium z Konwersji Energii. Ogniwo fotowoltaiczne Laboratorium z Konwersji Energii Ogniwo fotowoltaiczne 1.0 WSTĘP Energia słoneczna jest energią reakcji termojądrowych zachodzących w olbrzymiej odległości od Ziemi. Zachodzące na Słońcu przemiany helu

Bardziej szczegółowo

Pomiar mocy pobieranej przez napędy pamięci zewnętrznych komputera. Piotr Jacoń K-2 I PRACOWNIA FIZYCZNA 25. 01. 2010

Pomiar mocy pobieranej przez napędy pamięci zewnętrznych komputera. Piotr Jacoń K-2 I PRACOWNIA FIZYCZNA 25. 01. 2010 Pomiar mocy pobieranej przez napędy pamięci zewnętrznych komputera. Piotr Jacoń K-2 I PRACOWNIA FIZYCZNA 25. 01. 2010 I. Cel ćwiczenia: Poznanie poprzez samodzielny pomiar, parametrów elektrycznych zasilania

Bardziej szczegółowo

3. Poprawa współczynnika mocy. Pomiar mocy odbiorników jednofazowych

3. Poprawa współczynnika mocy. Pomiar mocy odbiorników jednofazowych 3. oprawa współczynnika mocy. omiar mocy odbiorników jednofazowych Celem ćwiczenia jest poznanie metod pomiaru mocy odbiorników prądu przemiennego jednofazowego oraz metody poprawy współczynnika mocy odbiornika

Bardziej szczegółowo

Badania eksploatacyjne maszyn elektrycznych

Badania eksploatacyjne maszyn elektrycznych POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH LABORATORIUM ELEKTRYCZNE Badania eksploatacyjne maszyn elektrycznych (E 19) Opracował: Dr inż. Włodzimierz

Bardziej szczegółowo

Warszawska Giełda Towarowa S.A.

Warszawska Giełda Towarowa S.A. KONTRAKT FUTURES Poprzez kontrakt futures rozumiemy umowę zawartą pomiędzy dwoma stronami transakcji. Jedna z nich zobowiązuje się do kupna, a przeciwna do sprzedaży, w ściśle określonym terminie w przyszłości

Bardziej szczegółowo

Dobór nastaw PID regulatorów LB-760A i LB-762

Dobór nastaw PID regulatorów LB-760A i LB-762 1 z 5 Dobór nastaw PID regulatorów LB-760A i LB-762 Strojenie regulatorów LB-760A i LB-762 Nastawy regulatora PID Regulatory PID (rolnicze np.: LB-760A - poczynając od wersji 7.1 programu ładowalnego,

Bardziej szczegółowo

2010 W. W. Norton & Company, Inc. Nadwyżka Konsumenta

2010 W. W. Norton & Company, Inc. Nadwyżka Konsumenta 2010 W. W. Norton & Company, Inc. Nadwyżka Konsumenta Pieniężny Pomiar Korzyści z Handlu Możesz kupić tyle benzyny ile chcesz, po cenie 2zł za litr. Jaka jest najwyższa cena, jaką zapłacisz za 1 litr benzyny?

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA OBSŁUGI ELEKTRONICZNY MIERNIK REZYSTANCJI UZIEMIENIA DT-5300B

INSTRUKCJA OBSŁUGI ELEKTRONICZNY MIERNIK REZYSTANCJI UZIEMIENIA DT-5300B INSTRUKCJA OBSŁUGI ELEKTRONICZNY MIERNIK REZYSTANCJI UZIEMIENIA DT-5300B Wydanie LS 13/07 Elektroniczny miernik rezystancji uziemienia jest nowoczesnym zamiennikiem konwencjonalnego ręcznego miernika.

Bardziej szczegółowo

PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z FIZYKI I ASTRONOMII

PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z FIZYKI I ASTRONOMII dysleksja PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z FIZYKI I ASTRONOMII Instrukcja dla zdającego (poziom rozszerzony) Czas pracy 120 minut 1. Proszę sprawdzić, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 8 stron. Ewentualny brak

Bardziej szczegółowo

14P2 POWTÓRKA FIKCYJNY EGZAMIN MATURALNYZ FIZYKI I ASTRONOMII - II POZIOM PODSTAWOWY

14P2 POWTÓRKA FIKCYJNY EGZAMIN MATURALNYZ FIZYKI I ASTRONOMII - II POZIOM PODSTAWOWY 14P2 POWTÓRKA FIKCYJNY EGZAMIN MATURALNYZ FIZYKI I ASTRONOMII - II POZIOM PODSTAWOWY Ruch jednostajny po okręgu Pole grawitacyjne Rozwiązania zadań należy zapisać w wyznaczonych miejscach pod treścią zadania

Bardziej szczegółowo

Rodzaj środka technicznego. Stan techniczny obiektu. Opis działania, przeznaczenie środka technicznego. Podstawa metodologiczna wyceny.

Rodzaj środka technicznego. Stan techniczny obiektu. Opis działania, przeznaczenie środka technicznego. Podstawa metodologiczna wyceny. UWAGA: DEKRA - Centrala 02-284 Warszawa, al. Krakowska 2A tel. (022) 577 36 13, faks (022) 577 36 36 Rzeczoznawca: Grzegorz Charko Ze względu na przeznaczenie dokumentu usunięto w nim wszelkie informacje

Bardziej szczegółowo

Tester pilotów 315/433/868 MHz

Tester pilotów 315/433/868 MHz KOLOROWY WYŚWIETLACZ LCD TFT 160x128 ` Parametry testera Zasilanie Pasmo 315MHz Pasmo 433MHz Pasmo 868 MHz 5-12V/ bateria 1,5V AAA 300-360MHz 400-460MHz 820-880MHz Opis Przyciski FQ/ST DN UP OFF przytrzymanie

Bardziej szczegółowo

WZORU UŻYTKOWEGO EGZEMPLARZ ARCHIWALNY. d2)opis OCHRONNY. (19) PL (n)62894. Centralny Instytut Ochrony Pracy, Warszawa, PL

WZORU UŻYTKOWEGO EGZEMPLARZ ARCHIWALNY. d2)opis OCHRONNY. (19) PL (n)62894. Centralny Instytut Ochrony Pracy, Warszawa, PL RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej d2)opis OCHRONNY WZORU UŻYTKOWEGO (21) Numer zgłoszenia: 112772 (22) Data zgłoszenia: 29.11.2001 EGZEMPLARZ ARCHIWALNY (19) PL (n)62894 (13)

Bardziej szczegółowo

SUPPORTING EQUIPMENT. LoopMaster EL650 D000056556/PL/B 1(10) PRODUCT DESCRIPTION LOOPMASTER EL650

SUPPORTING EQUIPMENT. LoopMaster EL650 D000056556/PL/B 1(10) PRODUCT DESCRIPTION LOOPMASTER EL650 1(10) SUPPORTING EQUIPMENT LoopMaster EL650 Słowa kluczowe: LoopMaster, płyty kanałowe, stropy sprężone, ściany, pętle transportowe 2(10) Zawartość: strona 1. Wprowadzenie... 3 1.1. Zalety... 4 1.2. Dane

Bardziej szczegółowo

Samochody ciężarowe z wymiennym nadwoziem

Samochody ciężarowe z wymiennym nadwoziem Informacje ogólne na temat pojazdów z wymiennym nadwoziem Informacje ogólne na temat pojazdów z wymiennym nadwoziem Pojazdy z nadwoziem wymiennym są skrętnie podatne. Pojazdy z nadwoziem wymiennym pozwalają

Bardziej szczegółowo

PRAWA AUTORSKIE ZASTRZEŻONE. Kraków, listopad 2010 r

PRAWA AUTORSKIE ZASTRZEŻONE. Kraków, listopad 2010 r Projekt ochrony przeciwhałasowej i ochrony przed drganiami i wibracjami Małopolskiego entrum Biotechnologii Kampusu 0 lecia Odnowienia Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie przy ulicy Gronostajowej 7.

Bardziej szczegółowo

Sterownik nagrzewnicy elektrycznej HE

Sterownik nagrzewnicy elektrycznej HE Sterownik nagrzewnicy elektrycznej HE I. DANE TECHNICZNE Opis działania. Opis elementów sterujących i kontrolnych... 3 Budowa...3 4 Dane znamionowe nagrzewnicy elektrycznej...3 5 Dane znamionowe.3 6 Lista

Bardziej szczegółowo

Falowniki wektorowe. Goodrive 100. www.promotorpolska.com

Falowniki wektorowe. Goodrive 100. www.promotorpolska.com Falowniki wektorowe Goodrive 100 www.promotorpolska.com INVT Goodrive100 to seria ekonomicznych falowników wektorowych. Urządzenia posiadają zwartą budowę oraz aktywny system chłodzenia. W standardzie

Bardziej szczegółowo

Rok akademicki: 2013/2014 Kod: EEL-1-611-s Punkty ECTS: 4. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: -

Rok akademicki: 2013/2014 Kod: EEL-1-611-s Punkty ECTS: 4. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: - Nazwa modułu: Napęd elektryczny Rok akademicki: 2013/2014 Kod: EEL-1-611-s Punkty ECTS: 4 Wydział: Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Inżynierii Biomedycznej Kierunek: Elektrotechnika Specjalność:

Bardziej szczegółowo

40. Międzynarodowa Olimpiada Fizyczna Meksyk, 12-19 lipca 2009 r. ZADANIE TEORETYCZNE 2 CHŁODZENIE LASEROWE I MELASA OPTYCZNA

40. Międzynarodowa Olimpiada Fizyczna Meksyk, 12-19 lipca 2009 r. ZADANIE TEORETYCZNE 2 CHŁODZENIE LASEROWE I MELASA OPTYCZNA ZADANIE TEORETYCZNE 2 CHŁODZENIE LASEROWE I MELASA OPTYCZNA Celem tego zadania jest podanie prostej teorii, która tłumaczy tak zwane chłodzenie laserowe i zjawisko melasy optycznej. Chodzi tu o chłodzenia

Bardziej szczegółowo

PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z FIZYKI I ASTRONOMII

PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z FIZYKI I ASTRONOMII dysleksja PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z FIZYKI I ASTRONOMII Instrukcja dla zdaj cego (poziom rozszerzony) Czas pracy 120 minut 1. Prosz sprawdzi, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 8 stron. Ewentualny brak

Bardziej szczegółowo

Transformator Elektroniczny do LED 0W-40W Współpracuje z inteligentnymi ściemniaczami oświetlenia. Instrukcja. Model: TE40W-DIMM-LED-IP64

Transformator Elektroniczny do LED 0W-40W Współpracuje z inteligentnymi ściemniaczami oświetlenia. Instrukcja. Model: TE40W-DIMM-LED-IP64 Elektroniczny do LED 0W-40W Współpracuje z inteligentnymi ściemniaczami oświetlenia Instrukcja Model: TE40W-DIMM-LED-IP64 Zastosowanie: elektroniczny do LED został zaprojektowany do zasilania źródeł światła

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR RADY MIEJSKIEJ W ŁODZI z dnia

UCHWAŁA NR RADY MIEJSKIEJ W ŁODZI z dnia Druk Nr Projekt z dnia UCHWAŁA NR RADY MIEJSKIEJ W ŁODZI z dnia w sprawie ustalenia stawek opłat za zajęcie pasa drogowego dróg krajowych, wojewódzkich, powiatowych i gminnych na cele nie związane z budową,

Bardziej szczegółowo

Politechnika Białostocka

Politechnika Białostocka Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Elektroenergetyki Instrukcja do zajęć laboratoryjnych Temat ćwiczenia: BADANIE SPADKÓW NAPIĘĆ W INSTALACJACH ELEKTRYCZNYCH Ćwiczenie nr: 1 Laboratorium

Bardziej szczegółowo

Badanie skuteczności ochrony przeciwporażeniowej

Badanie skuteczności ochrony przeciwporażeniowej Szkoła Główna Służby Pożarniczej Katedra Techniki Pożarniczej Zakład Elektroenergetyki Badanie skuteczności ochrony przeciwporażeniowej Opracował: mł. bryg. dr inż. Ryszard Chybowski mł. bryg. dr inż.

Bardziej szczegółowo

P 0max. P max. = P max = 0; 9 20 = 18 W. U 2 0max. U 0max = q P 0max = p 18 2 = 6 V. D = T = U 0 = D E ; = 6

P 0max. P max. = P max = 0; 9 20 = 18 W. U 2 0max. U 0max = q P 0max = p 18 2 = 6 V. D = T = U 0 = D E ; = 6 XL OLIMPIADA WIEDZY TECHNICZNEJ Zawody II stopnia Rozwi zania zada dla grupy elektryczno-elektronicznej Rozwi zanie zadania 1 Sprawno przekszta tnika jest r wna P 0ma a Maksymaln moc odbiornika mo na zatem

Bardziej szczegółowo

I B. EFEKT FOTOWOLTAICZNY. BATERIA SŁONECZNA

I B. EFEKT FOTOWOLTAICZNY. BATERIA SŁONECZNA 1 OPTOELEKTRONKA B. EFEKT FOTOWOLTACZNY. BATERA SŁONECZNA Cel ćwiczenia: 1.Zbadanie zależności otoprądu zwarcia i otonapięcia zwarcia od natężenia oświetlenia. 2. Wyznaczenie sprawności energetycznej baterii

Bardziej szczegółowo

PROJEKTOWANIE PROCESÓW PRODUKCYJNYCH

PROJEKTOWANIE PROCESÓW PRODUKCYJNYCH PROJEKTOWANIE PROCESÓW PRODUKCYJNYCH Do celów projektowania naleŝy ustalić model procesu wytwórczego: Zakłócenia i warunki otoczenia Wpływ na otoczenie WEJŚCIE materiały i półprodukty wyposaŝenie produkcyjne

Bardziej szczegółowo

Bazy danych. Andrzej Łachwa, UJ, 2013 andrzej.lachwa@uj.edu.pl www.uj.edu.pl/web/zpgk/materialy 9/15

Bazy danych. Andrzej Łachwa, UJ, 2013 andrzej.lachwa@uj.edu.pl www.uj.edu.pl/web/zpgk/materialy 9/15 Bazy danych Andrzej Łachwa, UJ, 2013 andrzej.lachwa@uj.edu.pl www.uj.edu.pl/web/zpgk/materialy 9/15 Przechowywanie danych Wykorzystanie systemu plików, dostępu do plików za pośrednictwem systemu operacyjnego

Bardziej szczegółowo

SILNIKI INDUKCYJNE GÓRNICZE 3SG4 315M-4 STRONA 1/5

SILNIKI INDUKCYJNE GÓRNICZE 3SG4 315M-4 STRONA 1/5 3SG4 315M-4 STRONA 1/5 ZASTOSOWANIE Silniki jednobiegowe typu 3S4 315M-4 są przeznaczone do napędu maszyn i urządzeń górniczych, w szczególności do napędu organu urabiającego kombajnów chodnikowych. Silniki

Bardziej szczegółowo

OŚWIETLENIE PRZESZKLONEJ KLATKI SCHODOWEJ

OŚWIETLENIE PRZESZKLONEJ KLATKI SCHODOWEJ OŚWIETLENIE PRZESZKLONEJ KLATKI SCHODOWEJ Przykład aplikacji: rys. 1 rys. 2 rys. 3 rys. 4 W tym przypadku do sterowania oświetleniem wykorzystano przekaźniki fi rmy Finder: wyłącznik zmierzchowy 11.01.8.230.0000

Bardziej szczegółowo

ANALIZA OBWODÓW RZĘDU ZEROWEGO PROSTE I SIECIOWE METODY ANALIZY OBWODÓW

ANALIZA OBWODÓW RZĘDU ZEROWEGO PROSTE I SIECIOWE METODY ANALIZY OBWODÓW ANALIZA OBWODÓW RZĘDU ZEROWEGO PROSTE I SIECIOWE METODY ANALIZY OBWODÓW Rezystancja zastępcza dwójnika bezźródłowego (m.b. i=0 i u=0) Równoważność dotyczy zewnętrznego zachowania się układów, lecz nie

Bardziej szczegółowo

Wyznaczenie sprawności grzejnika elektrycznego i ciepła właściwego cieczy za pomocą kalorymetru z grzejnikiem elektrycznym

Wyznaczenie sprawności grzejnika elektrycznego i ciepła właściwego cieczy za pomocą kalorymetru z grzejnikiem elektrycznym Nr. Ćwiczenia: 215 Politechnika Łódzka FTIMS Kierunek: Informatyka rok akademicki: 2008/2009 sem. 2. Termin: 20 IV 2009 Temat Ćwiczenia: Wyznaczenie sprawności grzejnika elektrycznego i ciepła właściwego

Bardziej szczegółowo

3. BADA IE WYDAJ OŚCI SPRĘŻARKI TŁOKOWEJ

3. BADA IE WYDAJ OŚCI SPRĘŻARKI TŁOKOWEJ 1.Wprowadzenie 3. BADA IE WYDAJ OŚCI SPRĘŻARKI TŁOKOWEJ Sprężarka jest podstawowym przykładem otwartego układu termodynamicznego. Jej zadaniem jest między innymi podwyższenie ciśnienia gazu w celu: uzyskanie

Bardziej szczegółowo

KONKURS PRZEDMIOTOWY Z FIZYKI dla uczniów gimnazjów województwa lubuskiego 23 marca 2012 r. zawody III stopnia (finałowe)

KONKURS PRZEDMIOTOWY Z FIZYKI dla uczniów gimnazjów województwa lubuskiego 23 marca 2012 r. zawody III stopnia (finałowe) Pieczęć KONKURS PRZEDMIOTOWY Z FIZYKI dla uczniów gimnazjów województwa lubuskiego 23 marca 2012 r. zawody III stopnia (finałowe) Witamy Cię na trzecim etapie Konkursu Przedmiotowego z Fizyki i życzymy

Bardziej szczegółowo

Zakłócenia. Podstawy projektowania A.Korcala

Zakłócenia. Podstawy projektowania A.Korcala Zakłócenia Podstawy projektowania A.Korcala Pojęciem zakłóceń moŝna określać wszelkie niepoŝądane przebiegi pochodzenia zewnętrznego, wywołane zarówno przez działalność człowieka, jak i zakłócenia naturalne

Bardziej szczegółowo

Podstawy Elektrotechniki i Elektroniki

Podstawy Elektrotechniki i Elektroniki Politechnika Warszawska Wydział Budownictwa, Mechaniki i Petrochemii Instytut Inżynierii Mechanicznej Zakład Maszyn Rolniczych i Automatyzacji Kierunek: Mechanika i Budowa Maszyn Przedmiot: Podstawy Elektrotechniki

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 8. Postacie obrazów na różnych etapach procesu przetwarzania

WYKŁAD 8. Postacie obrazów na różnych etapach procesu przetwarzania WYKŁAD 8 Reprezentacja obrazu Elementy edycji (tworzenia) obrazu Postacie obrazów na różnych etapach procesu przetwarzania Klasy obrazów Klasa 1: Obrazy o pełnej skali stopni jasności, typowe parametry:

Bardziej szczegółowo

Gazowa pompa ciepła firmy Panasonic

Gazowa pompa ciepła firmy Panasonic Gazowa pompa ciepła firmy Panasonic Gazowa pompa ciepła różni się od pompy ciepła zasilanej energią elektryczną tym, że jej kompresor napędzany jest przez silnik gazowy. Agregat GHP (gazowej pompy ciepła)

Bardziej szczegółowo