Emilia Wysocka-Fijorek, IBL Marek Geszprych, radca prawny Piotr Gołos, IBL

Transkrypt

1 Uwarunkowania prowadzenia gospodarki leśnej w świetle polskich i unijnych regulacji prawnych, w tym zagadnienia nadzoru nad gospodarką leśną i zrzeszeń właścicieli lasów Emilia Wysocka-Fijorek, IBL Marek Geszprych, radca prawny Piotr Gołos, IBL Niniejszy materiał został sfinansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Za jego treść odpowiada wyłącznie Instytut Badawczy Leśnictwa.

2 UWARUNKOWANIA PROWADZENIA GOSPODARKI LEŚNEJ W ŚWIETLE POLSKICH I UNIJNYCH REGULACJI PRAWNYCH Konstytucja RP z 2 kwietnia 1997r. Kilkanaście aktów prawnych rangi ustawowej (m. in. ustawa o lasach), wraz z aktami wykonawczymi do nich, tj. rozporządzeniami wydawanymi głównie przez ministra właściwego ds. środowiska oraz ministra właściwego ds. rozwoju wsi; Akty prawa miejscowego wydawane w formie uchwał organów stanowiących JST oraz zarządzeń regionalnego dyrektora ochrony środowiska; Akty o charakterze administracyjno-planistycznym, tj. UPUL; Akty stosowania prawa, przede wszystkim decyzje administracyjne i postanowienia oraz inne akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa. 2

3 UWARUNKOWANIA PROWADZENIA GOSPODARKI LEŚNEJ (2) realizacja licznych przepisów administracyjnych materialnych, w tym dotyczących organizacji leśnictwa oraz praw i obowiązków, stosowanie przepisów procedury administracyjnej, postępowania sądowoadministracyjnego, postępowania sądowo-cywilnego, wykonywanie zadań przy uwzględnieniu wielu przepisów cywilnych, karnych, finansowych, stosowanie przepisów aktów prawa miejscowego. 3

4 Wytyczne Unii Europejskiej w sprawie pomocy państwa w sektorach rolnym i leśnym oraz na obszarach wiejskich w latach (2014/C 204/01) (Dz.U.UE C z dnia 1 lipca 2014 r.) zakres, zasady horyzontalne i instrumenty pomocy mające zastosowanie do sektorów rolnego i leśnego oraz do obszarów wiejskich, definicje, pomoc w sektorze leśnym, współfinansowana przez EFRROW, przyznana jako dodatkowe finansowanie krajowe na współfinansowane środki pomocy lub wyłącznie jako pomoc państwa, inwestycje w rozwój obszarów leśnych i poprawę rentowności lasów, pomoc na niwelowanie niedogodności związanych z obszarami leśnymi Natura 2000, pomoc na usługi leśno-środowiskowe i klimatyczne oraz ochronę lasów, pomoc na przekazywanie wiedzy i działania informacyjne w sektorze leśnym, pomoc na usługi doradcze w sektorze leśnym, pomoc na współpracę w sektorze leśnym, pomoc na rozpoczynanie działalności dla grup i organizacji producentów w sektorze leśnym, inne rodzaje pomocy dla sektora leśnego na rzecz realizacji celów w zakresie ekologii, ochrony i rekreacji, pomoc w sektorze leśnym dostosowana do środków pomocy dla rolnictwa 4

5 Uwarunkowania wynikające z przepisów ustawy z 20 lutego 2015 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach PROW na lata (Dz.U ) Program PROW jest realizowany na terytorium RP i obejmuje następujące działania i poddziałania: 1) transfer wiedzy i działalność informacyjna: a) wsparcie dla działań w zakresie kształcenia zawodowego i nabywania umiejętności, b) wsparcie dla projektów demonstracyjnych i działań informacyjnych; 2) usługi doradcze, usługi z zakresu zarządzania gospodarstwem rolnym i usługi z zakresu zastępstw: a) wsparcie korzystania z usług doradczych, b) wsparcie dla szkolenia doradców; 3) systemy jakości produktów rolnych i środków spożywczych: a) wsparcie na przystępowanie do systemów jakości, b) wsparcie działań informacyjnych i promocyjnych realizowanych przez grupy producentów na rynku wewnętrznym; 4) inwestycje w środki trwałe: a) wsparcie inwestycji w gospodarstwach rolnych, b) wsparcie inwestycji w przetwarzanie produktów rolnych, obrót nimi lub ich rozwój, c) wsparcie na inwestycje związane z rozwojem, modernizacją i dostosowywaniem rolnictwa i leśnictwa; 5) przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku klęsk żywiołowych i katastrof oraz wprowadzanie odpowiednich środków zapobiegawczych: a) inwestycji w środki zapobiegawcze, których celem jest ograniczanie skutków prawdopodobnych klęsk żywiołowych, niekorzystnych zjawisk klimatycznych i katastrof, b) wsparcie inwestycji w odtwarzanie gruntów rolnych i przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku klęsk żywiołowych, niekorzystnych zjawisk klimatycznych i katastrof; 5

6 Uwarunkowania wynikające z przepisów ustawy z 20 lutego 2015 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach PROW na lata (Dz.U ) Program PROW jest realizowany na terytorium RP i obejmuje następujące działania i poddziałania: 6) rozwój gospodarstw i działalności gospodarczej: a) pomoc w rozpoczęciu działalności gospodarczej na rzecz młodych rolników, b) pomoc na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich, c) pomoc na rozpoczęcie działalności gospodarczej na rzecz rozwoju małych gospodarstw, d) wsparcie inwestycji w tworzenie i rozwój działalności pozarolniczej, e) płatności na rzecz rolników kwalifikujących się do systemu dla małych gospodarstw, którzy trwale przekazali swoje gospodarstwo innemu rolnikowi; 7) podstawowe usługi i odnowa wsi na obszarach wiejskich: a) wsparcie inwestycji związanych z tworzeniem, ulepszaniem lub rozbudową wszystkich rodzajów małej infrastruktury, w tym inwestycji w energię odnawialną i w oszczędzanie energii, b) wsparcie badań i inwestycji związanych z utrzymaniem, odbudową i poprawą stanu dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego wsi, krajobrazu wiejskiego i miejsc o wysokiej wartości przyrodniczej, w tym dotyczące powiązanych aspektów społeczno-gospodarczych oraz środków w zakresie świadomości środowiskowej, c) wsparcie inwestycji w tworzenie, ulepszanie i rozwijanie podstawowych usług lokalnych dla ludności wiejskiej, w tym rekreacji, kultury, i powiązanej infrastruktury; 8) inwestycje w rozwój obszarów leśnych i poprawę żywotności lasów: a) wsparcie na zalesianie i tworzenie terenów zalesionych, b) wsparcie na inwestycje zwiększające odporność ekosystemów leśnych i ich wartość dla środowiska; 9) tworzenie grup producentów i organizacji producentów; 10) działanie rolno-środowiskowo-klimatyczne: a) płatności z tytułu zobowiązań rolno-środowiskowo-klimatycznych, b) wsparcie dla ochrony oraz zrównoważonego użytkowania i rozwoju zasobów genetycznych w rolnictwie; 6

7 Uwarunkowania wynikające z przepisów ustawy z 20 lutego 2015 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach PROW na lata (Dz.U ) Program PROW jest realizowany na terytorium RP i obejmuje następujące działania i poddziałania: 11) rolnictwo ekologiczne: a) płatności na rzecz konwersji na ekologiczne praktyki i metody w rolnictwie, b) płatności na rzecz utrzymania ekologicznych praktyk i metod w rolnictwie; 12) płatności dla obszarów z ograniczeniami naturalnymi lub innymi szczególnymi ograniczeniami: a) rekompensata na obszarach górskich, b) rekompensaty na rzecz innych obszarów charakteryzujących się szczególnymi ograniczeniami naturalnymi, c) rekompensaty na rzecz innych obszarów charakteryzujących się szczególnymi ograniczeniami; 13) współpraca; 14) wsparcie dla rozwoju lokalnego w ramach inicjatywy LEADER: a) wsparcie przygotowawcze, b) wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność, c) przygotowanie i realizacja działań w zakresie współpracy z lokalną grupą działania, d) wsparcie na rzecz kosztów bieżących i aktywizacji. 7

8 PROCEDURALNE ASPEKTY REALIZACJI POMOCY Instytucja zarządzająca Minister właściwy do spraw rozwoju wsi jest instytucją zarządzającą, w tym również w zakresie rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność. Zadanie instytucji zarządzającej w przypadku wskazanego poddziałania wykonuje Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, jako instytucja pośrednicząca. Agencja płatnicza Agencja pełni funkcję akredytowanej agencji płatniczej. Zadania agencji płatniczej związane z przyznawaniem, wypłatą i zwrotem pomocy, wykonuje: o Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa - w przypadku działania, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 3; o samorząd województwa - w przypadku poddziałania, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 4 lit. c, oraz działań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 7 i 14. 8

9 PROCEDURALNE ASPEKTY REALIZACJI POMOCY (2) Minister właściwy do spraw rozwoju wsi może określić, w drodze rozporządzenia, wysokość limitów środków dostępnych w poszczególnych województwach lub latach w ramach określonych działań lub poddziałań, mając na względzie wysokość limitów środków wynikających z programu, zapewnienie zrównoważonego wsparcia rozwoju obszarów wiejskich w poszczególnych województwach; Limity środków na realizację PROW (art. 19); Pomoc w ramach działań i poddziałań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 3 lit. a, pkt 6 lit. a-c i e oraz pkt 8-12, jest przyznawana w drodze decyzji administracyjnej; Organem właściwym w sprawach dotyczących przyznawania pomocy w drodze decyzji administracyjnej jest kierownik biura powiatowego Agencji - w przypadku działań i poddziałań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 6 lit. e, pkt 8 oraz (art. 26). 9

10 PROCEDURALNE ASPEKTY REALIZACJI POMOCY (3) W postępowaniu w sprawie o przyznanie pomocy organ, przed którym toczy się postępowanie: o stoi na straży praworządności; o jest obowiązany w sposób wyczerpujący rozpatrzyć cały materiał dowodowy; o udziela stronom, na ich żądanie, niezbędnych pouczeń co do okoliczności faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania; o zapewnia stronom, na ich żądanie, czynny udział w każdym stadium postępowania i na ich żądanie, przed wydaniem decyzji administracyjnej, umożliwia im wypowiedzenie się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań; przepisów art. 79a oraz art. 81 Kodeksu postępowania administracyjnego nie stosuje się. Strony oraz inne osoby uczestniczące w ww. postępowaniu są obowiązane przedstawiać dowody oraz dawać wyjaśnienia co do okoliczności sprawy zgodnie z prawdą i bez zatajania czegokolwiek; ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne. Odwołanie od decyzji administracyjnej w sprawie o przyznanie pomocy: o rozpatruje się w terminie dwóch miesięcy od dnia otrzymania odwołania; o nie wstrzymuje jej wykonania. W przypadku, o którym mowa w art. 155 kpa, organ, który wydał ostateczną decyzję administracyjną w sprawie o przyznanie pomocy, na mocy której strona nabyła prawo, może ją zmienić, również bez zgody strony, jeżeli nie ograniczy to nabytych przez nią praw. 10

11 PROCEDURALNE ASPEKTY REALIZACJI POMOCY (4) Dodatkowe elementy decyzji o przyznaniu pomocy (art. 29) Zalesianie i tworzenie terenów zalesionych termin wydania decyzji: do dnia 1 marca roku następującego po roku, w którym został złożony wniosek o przyznanie tej pomocy (art. 31) Wygaśnięcie decyzji o przyznaniu pomocy (art. 39); Uprawnienia następcy prawnego podmiotu ubiegającego się o pomoc (art. 43); Zwrot nienależnych kwot pomocy (art. 44); Zmiana decyzji w sprawie przyznania pomocy na inwestycje w rozwój obszarów leśnych i poprawę żywotności lasów: o W przypadku gdy w wyniku ustaleń dokonanych w ramach kontroli administracyjnej lub kontroli na miejscu zostanie stwierdzone, że: * pomoc została przyznana w niewłaściwej wysokości i istnieje konieczność zmiany jej wysokości lub * istnieje konieczność dokonania zmniejszenia danej pomocy lub wykluczenia z pomocy, w tym wynikająca ze stwierdzonych nieprawidłowości lub niezgodności, lub nałożenia pozostałych kar administracyjnych - organ, który wydał decyzję w sprawie o przyznanie tej pomocy, z urzędu, zmienia ją bez zgody strony, jeżeli pomoc ta nie została jeszcze wypłacona i nie upłynął termin jej wypłaty. 11

12 Inwestycje w rozwój obszarów leśnych i poprawę żywotności lasów wpisują się w realizację założeń Nowej Strategii Leśnej UE, strategii krajowych i unijnych oraz Umowy Partnerstwa; Wskazane działania umożliwią realizowanie niektórych założeń Polityki Leśnej Państwa, Programu ochrony i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej oraz Planu działań na lata i Strategicznego planu adaptacji zmian klimatu do 2020 r.. Działania te są zgodne z przepisami: rozporządzenia Komisji (UE) nr 807/2014 z dnia 11 marca 2014 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 w sprawie rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRRROW); ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. 12

13 Rozwój obszarów leśnych i poprawa żywotności lasów - niezwykle ważny obszar przejawiający się poprzez: zalesianie, tworzenie terenów zalesionych, realizację inwestycji podnoszących odporność ekosystemów leśnych i ich wartość dla środowiska. Poddziałanie to będzie odnosić się do: wzbogacania składu gatunkowego drzewostanów jednogatunkowych, przyczyni się do sekwestracji dwutlenku węgla oraz utrzymania i wzmocnienia ekologicznej stabilności obszarów leśnych poprzez łączenie rozdrobnionych kompleksów leśnych, zapewnienie korzystnego wpływu na gleby m. in. zagrożone erozją. W ramach wskazanego poddziałania wszystkie rodzaje inwestycji będą dostosowane do lokalnych warunków siedliskowych i krajobrazowych poprzez realizowanie ich przy uwzględnieniu zapisów z uproszczonych planów urządzenia lasu. 13

14 ODTWARZANIE, OCHRONA I WZBOGACENIE RÓŻNORODNOŚCI BIOLOGICZNEJ Realizacja będzie następowała poprzez: inwestycje związane z urozmaicaniem składu gatunkowego drzewostanów poprzez wprowadzanie dolnej warstwy (II piętra oraz podszytu), złożonej z gatunków drzewiastych i krzewiastych; zakładanie remiz leśnych, czyli wprowadzenia na zwartej powierzchni gatunków drzew i krzewów o dużym znaczeniu biocenotycznym; pozytywne oddziaływanie na warunki glebowe poprzez osłonę gleby przed szkodliwym wpływem wysychania lub zarastania roślinnością zielną lub krzewinkową; wydajniejsze spełnianie przez las funkcji ochronnych, zwłaszcza w kontekście łagodzenia zmian klimatu, tj. sekwestracji CO 2 ; zabiegi pielęgnacyjne wykonywane w lasach letnich (w ramach czyszczeń późnych), które będą miały na celu promowanie drzew najlepiej przyrastających, korzystnie wpływających na spełnianie przez nie funkcji ekologicznych, w tym efektywniejsze wiązanie węgla. 14

15 INWESTYCJE ZWIĘKSZAJĄCE ODPORNOŚĆ EKOSYSTEMÓW LEŚNYCH I ICH WARTOŚĆ DLA ŚRODOWISKA Pomoc będzie przyznawana w formie ryczałtu obejmującego: przebudowę składu gatunkowego drzewostanu: poprzez podsadzenia produkcyjne (wprowadzanie drugiego piętra drzewostanu iglastego, rosnącego na gruntach porolnych, z przebiegającym procesem chorobowym; sadzenie gatunków iglastych w lukach powstałych w wyniku procesu chorobowego wraz z zabezpieczeniem pniaków po wyciętych drzewach); zróżnicowanie struktury drzewostanu poprzez wprowadzenie podszytu (dotyczy to dywersyfikacji struktury leśnej oraz składu gatunkowego istniejących drzewostanów w wieku od 11 do 60 lat); zakładanie remiz podnoszących stabilność ekologiczną lasu; cięcia pielęgnacyjne zwiększające odporność ekosystemu leśnego czyszczenia późne w lasach letnich; zabiegi ochronne przed zwierzyną w przypadku wprowadzenia drugiego piętra/podszytu/remizy oraz uzupełnienia luk. 15

16 OCENA I SKUTKI Poddziałanie to skierowane jest do: właścicieli lasów lub ich stowarzyszeń, będących osobami fizycznymi lub osobami prawnymi, - z wyłączeniem jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej reprezentujących Skarb Państwa w zakresie zarządzania mieniem stanowiącym własność Skarbu Państwa. Warunkiem uzyskania pomocy będzie spełnienie następujących wymogów: minimalna powierzchnia gruntu objętego pomocą wynosi co najmniej 0,1 ha; maksymalna powierzchnia gruntu objętego pomocą w PROW na jednego beneficjenta nie będzie większa niż 20 ha; wiek lasu będzie wynosił od 11 do 60 lat. 16

17 WERYFIKOWALNOŚĆ I KONTROLOWALNOŚĆ DZIAŁANIA Warunkiem uzyskania pomocy będzie spełnienie następujących wymogów: minimalna powierzchnia gruntu objętego pomocą wynosi co najmniej 0,1 ha; maksymalna powierzchnia gruntu objętego pomocą w PROW na jednego beneficjenta nie będzie większa niż 20 ha; wiek lasu będzie wynosił od 11 do 60 lat. Stawka płatności w zakresie wprowadzenia II pietra drzewostanu, podszytu oraz uzupełnianiu luk obejmuje 70% kosztów zakupu sadzonek; Stawka dotycząca zabezpieczenia sadzonek osłonkami obejmuje 60% oszacowanych kosztów. 17

18 ZMIANY PRAWNE Ustawą z dnia 22 listopada 2018 r. o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata oraz ustawy o lasach (Dz. U. z 2019 r. poz. 83) w ustawie o lasach: 1) art. 35 ust. 5 otrzymuje brzmienie: "5. Nadleśniczy na wniosek właściciela gruntu przeznaczonego: 1) do zalesienia - sporządza plan zalesienia oraz potwierdza wykonanie zalesienia zgodnie z tym planem albo 2) na realizację inwestycji zwiększających odporność ekosystemów leśnych i ich wartość dla środowiska - sporządza plan tej inwestycji oraz potwierdza jej wykonanie zgodnie z tym planem - w przypadku gdy zalesienie to będzie wykonywane lub inwestycja ta będzie realizowana zgodnie z przepisami o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzących z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata "; 2) w art. 54 pkt 7 otrzymuje brzmienie: "7) sporządzanie planów zalesienia lub inwestycji, o których mowa w art. 35 ust Obowiązywanie: Zmiana obowiązuje od 31 stycznia 2019 r.

19 Uwarunkowania gospodarki leśnej w zakresie planowania założenia gospodarki leśnej wskazania planistyczne przy prowadzeniu gospodarki leśnej korzystanie z usług doradztwa, w tym z uwzględnieniem przepisów o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzących z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata sporządzanie dokumentacji urządzeniowej 19

20 PRZEPISY USTAWY O LASACH REGULUJĄ TRZY TRYBY PROWADZENIA GOSPODARKI LEŚNEJ (1) na podstawie planu urządzenia lasu - który: jest podstawowym dokumentem gospodarki leśnej opracowywanym dla określonego obiektu, zawiera opis i ocenę stanu lasu oraz cele, zadania i sposoby prowadzenia gospodarki leśnej (art. 6 ust. 1 pkt 6), Stosownie do art. 18 ust. 1 i 2, PUL sporządza się co do zasady na 10 lat, jednakże w przypadkach uzasadnionych stanem lasów a w szczególności wystąpieniem szkód lub klęsk żywiołowych, plan urządzenia lasu może być opracowany na okresy krótsze niż 10 lat. 20

21 PRZEPISY USTAWY O LASACH REGULUJĄ TRZY TRYBY PROWADZENIA GOSPODARKI LEŚNEJ (2) na podstawie uproszczonego planu urządzenia lasu - który: stanowi plan opracowywany dla lasu o obszarze co najmniej 10 ha, dotyczy lasu stanowiącego zwarty kompleks leśny, zawiera skrócony opis lasu i gruntów przeznaczonych do zalesienia oraz podstawowe zadania dotyczące gospodarki leśnej (art. 6 ust. 1 pkt 7). Stosownie do treści art. 19 ust. 2 UPUL sporządza się dla lasów niestanowiących własności Skarbu Państwa oraz dla lasów wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. 21

22 PRZEPISY USTAWY O LASACH REGULUJĄ TRZY TRYBY PROWADZENIA GOSPODARKI LEŚNEJ (3) na podstawie decyzji starosty, która: określa zadania z zakresu gospodarki leśnej wydawanej na podstawie inwentaryzacji stanu lasów dla lasów rozdrobnionych o powierzchni do 10 ha niestanowiących własności Skarbu Państwa (art. 19 ust. 3); inwentaryzacja jest obowiązkowa i przeprowadza się ją na zlecenie starosty (art. 21 ust. 2). W przypadku lasów rozdrobnionych do 10 ha czynność inwentaryzacji lasów i określenia zadań z zakresu gospodarki leśnej decyzją starosty stanowi ułomny rodzaj planu urządzenia lasu ujętego w dwóch odrębnych dokumentach bezpośrednio powiązanych. 22

23 ZATWIERDZANIE UPUL I PODWAŻANIE ZATWIERDZANIA PRAKTYKOWANA FORMA PREFEROWANA FORMA Starosta dnia Decyzja Działając na postawie art. 22 ust. 2 ustawy z dnia o lasach zatwierdzam uproszczony plan urządzenia lasu dla Zatwierdzam Starosta (data) W praktyce stanowić to powinno podpis starosty zatwierdzającego UPUL wraz z pieczątką na pierwszej karcie UPUL UPROSZCZONY PLAN URZĄDZENIA LASU Uzasadnienie DLA Od niniejszej decyzji przysługuje odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego Podpis 23

24 ZASADY PROWADZENIA GOSPODARKI LEŚNEJ W LASACH NIEPAŃSTWOWYCH Trwale zrównoważoną gospodarkę leśną prowadzi się według PUL lub UPUL ( ) (art. 7 ust. 1 uol); Brak istnienia UPUL oznacza brak możliwości prowadzenia trwałej gospodarki leśnej, co w konsekwencji oznacza nieprzestrzeganie zasad ochrony lasów dla dobra współczesnych i przyszłych pokoleń oraz zachowania przyrody samej w sobie; Dla lasów rozdrobnionych o powierzchni do 10 ha, niestanowiących własności Skarbu Państwa, zadania z zakresu gospodarki leśnej określa decyzja starosty wydana na podstawie inwentaryzacji stanu lasów (art. 19 ust. 3 uol). 24

25 KWESTIE NADZORCZE W GOSPODARCE LEŚNEJ INSTRUMENTY decyzje administracyjne, postanowienia, zarządzenia, inne czynności z zakresu administracji publicznej, zalecenia, opinie

26 PROWADZENIE POSTĘPOWAŃ ADMINISTRACYJNYCH W LEŚNICTWIE NIEPAŃSTWOWYM NADZÓR kontrola kontrola administracyjny socjalny podejmowanie szeregu przypisanych prawem czynności administracyjnych (np. decyzje administracyjne nakazujące wykonanie zadań hodowlanych, zabiegów zwalczających i ochronnych, zatwierdzanie planów urządzeniowych itp.) podejmowanie działań wspierających i zapewniających wykonanie ciążących na właścicielach zadań i obowiązków wynikających z ustawy o lasach za pomocą instrumentów prawnych i ekonomiczno-finansowych 26

27 ISTOTA I ZADANIA NADZORU NAD GOSPODARKĄ LEŚNĄ W LN W LP nadzór zarówno podmiotowy (lasy jako nieruchomość), jak i przedmiotowy (nad gospodarką leśną) sprawuje minister środowiska W lasach prywatnych nadzór odnosi się jedynie do działalności, bez wskazywania podmiotowego. Nadzór nad gospodarką leśną przypisano starostom, którzy mogą te zadania powierzać NADLEŚNICZEMU. 27

28 ELEMENTY SKŁADOWE DZIAŁAŃ NADZORCZYCH organizowanie własnych służb leśnych; powierzenie prowadzenia nadzoru nadleśniczemu, o ile nadleśniczy będzie chciał nadzór przyjąć; uzyskiwanie środków finansowych (nadleśniczy) na prowadzenie nadzoru nad gospodarką leśną; wydawanie decyzji administracyjnych samodzielnie (starosta, jako organ administracji publicznej), bądź z upoważnienia (nadleśniczy w imieniu starosty, jako organ administrujący); stosowanie innych instrumentów nadzorczych, tj. wydawanie zaświadczeń, opinii, czy udzielanie odpowiedzi na wnioski o doradztwo; uprawnienia sankcyjne poprzez prowadzenie postępowań egzekucyjnych, czy możliwość kierowania zawiadomień do organów ścigania i do prokuratury o podejrzeniu popełnienia przestępstw, bądź wykroczeń. 28

29 ODPOWIEDZIALNOŚĆ W LEŚNICTWIE Związana z łamaniem zakazów określonych zachowań w lesie wskazanych w art. 30 uols i związanych z tym następstw określonych sankcjami karnymi przewidzianymi w przepisach Kodeksu: wykroczeń oraz karnego; Ponoszenie odpowiedzialności: cywilnoprawnej, karnoprawnej i prewencyjnej przez użytkowników lasów związane jest m. in. z niewywiązywania się z obowiązków z ochrony przeciwpożarowej w lasach; Innego rodzaju odpowiedzialność dotyczy działań sprawcy niszczenia lasu i możliwości jej egzekwowania przez poszkodowanego na zasadzie deliktowej, określonej w przepisach Kodeksu cywilnego, a także z odpowiedzialności karno-prawnej sprawcy i możliwości jego dochodzenia na zasadach określonych w: Kodeksie karnym i Kodeksie wykroczeń. 29

30 PROWADZENIE POSTĘPOWAŃ W PRZYPADKU NIELEGALNEGO POZYSKANIA DREWNA Etap Instytucja Zakres podejmowanych czynności 1 Nadleśnictwo pracownicy ds. nadzoru nad lasami prywatnymi sporządzanie notatki służbowej + np. dokumentacji fotograficznej, zawiadomienie nadleśniczego; 2 Nadleśniczy zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa (art. 304 kpk), bądź wykroczenia (art. 17 lub 18 ustawy z r. kpw) do starosty (wykroczenie), przestępstwo (bezpośrednio - właściwy posterunek policji); 3 Starosta zawiadomienie na policję o podejrzeniu popełnienia przestępstwa (art. 304 kpk) bądź wykroczenia; 4 Policja prowadzenie postępowania w sprawach o wykroczenia (w tym zabezpieczenie nielegalnie pozyskanego drewna); kierowanie sprawy do sądu grodzkiego o ukaranie 30

31 DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ dr inż. Emilia Wysocka-Fijorek dr Marek Geszprych radca prawny dr hab. Piotr Gołos zastępca dyrektora IBL 31