W badaniu posługującym się rysunkiem, jako narzędziem, najczęstszym tematem pracy jest: OSOBA - DOM - DRZEWO
|
|
- Judyta Sobczyk
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Zbyt często mówimy: może coś narysujesz, porysuj trochę jeśli Ci się nudzi, rysuj na dowolny temat, namaluj coś dla mnie? pół godziny tworzenia mija szybko, jeszcze szybciej wykonana praca ląduje w koszu lub zatraca się wśród sterty innych kartek, dokumentów. Gubimy nie tylko prosty rysunek- bazgroły ale także część osobowości dziecka, o której może nie wiemy tak wiele, jak nam się wydaje? Poniższe informacje związane z tematem tego referatu są tylko wybiórczymi, jednakże ich wartość została potwierdzona przeze mnie rocznymi badaniami, które pokazały, jak wiele można zyskać korzystając z przyborów towarzyszących nam od zawsze: kartki i ołówka. Psycholodzy są zgodni: sposób, w jaki dziecko rysuje, wiele mówi o jego usposobieniu. Na co warto zwrócić uwagę? Głównie na rozmiar i grubość kreski. Linie długie, rysowane z rozmachem i z dużą siłą nacisku, świadczą o energii, odwadze, pewności siebie, a nawet o gwałtowności dziecka. Na rysunku nieśmiałego czy pełnego obaw małego artysty linie są delikatne, posunięcia kredką niepewne, a postacie nieraz tak małe, że na kartce papieru zostaje mnóstwo pustego miejsca. Zamaszyste, chaotyczne, szybkie pociągnięcia kredki cechują zaś dziecko nadpobudliwe. Zdarza się, że w całym delikatnym rysunku jedna postać jest namalowana specjalnie mocno. O czym to świadczy? - dziecko wiąże z tą osobą bardzo silne emocje może to być miłość, podziw lub odwrotnie: gniew, wręcz agresja. Uwaga! Agresję malucha mogą wyrażać także przedmioty służące do walki, np. karabin czy nóż, które dziecko umieszcza w swoich rękach. W badaniu posługującym się rysunkiem, jako narzędziem, najczęstszym tematem pracy jest: OSOBA - DOM - DRZEWO Interpretacja powinna uwzględnić wiek, dojrzałość, stan emocjonalny, tło społeczne i kulturowe oraz doświadczenia badanej jednostki. Wymienione poniżej wskaźniki stanowią umowne, ogólne kryteria interpretacji. Słabo zintegrowane części ciała - niska tolerancja frustracji, impulsywność. Zaczernianie pustych pól - niepokój (im większy stopień zaczernienia, tym silniejszy niepokój). Zaczernianie twarzy - poważnie zaburzony, negatywny wizerunek siebie. Zaczernianie rąk - przejawy agresji. Nachylenie postaci przekraczające 15 - niestabilność, brak równowagi psychicznej. Niewielkie wymiary postaci - skrajny brak poczucia bezpieczeństwa, wycofanie, depresja, poczucie nieprzystosowania. Duże wymiary postaci - ekspansywność, słaba kontrola wewnętrzna. Przezroczyste elementy rysunku - niedojrzałość, impulsywność, skłonność do wyładowywania się. Zęby - agresywność (oralna). Ręce: Założone na piersiach - wrogość lub podejrzliwość.
2 Trzymane za plecami - pragnienie kontrolowania złości, niechęć do kontaktów interpersonalnych. Brak - nieprzystosowanie, bezradność. Stopy - poziom aktywności interpersonalnej: Duże - dążenie do bezpieczeństwa lub męskości. Małe - zależność, stłumione odczuwanie. Brak - brak niezależności. Palce: Długie i spiczaste - agresywność i wrogość Zaznaczone pętelkami lub małą pojedynczą kreską- pragnienie stłumienia agresywnych impulsów. Głowa: Duża - zaabsorbowanie światem wyobraźni, koncentracja na aktywności umysłowej. Mała - osobowość obsesyjno-kompulsywna, poczucie niższości intelektualnej. Odwrócona tyłem - tendencje paranoidalne lub schizoidalne. Nogi: Brak - stłumienie, prawdopodobny lęk przed kastracją. Różnice w wielkości - sprzeczne uczucie dotyczące niezależności. Długie - dążenie do autonomii. Krótkie - upośledzenie życia emocjonalnego. Usta: Przesadnie podkreślone - niedojrzałość, agresywność oralna. Bardzo duże - erotyzm oralny. Ramiona: nierówne - niestabilność emocjonalna. Szerokie - zaabsorbowanie odczuwaną potrzebą siły. Kwadratowe - nadmierna defensywność, wrogość w stosunku do innych ludzi. DOM Szczegóły: Podstawowe (dla normalnego rysunku)- co najmniej jedne drzwi, jedno okno, jedna ściana, dach komin. Dodatkowe ( np. krzaki, kwiaty, ścieżka)- potrzeba dokładniejszego uporządkowania środowiska, która czasami związana jest brakiem poczucia bezpieczeństwa lub pragnieniem sprawowania kontroli w kontaktach interpersonalnych. Komin - symbol ciepłych, intymnych związków:
3 Brak komina - brak ciepła w sferze psychicznej lub konflikty z osobą płci męskiej. Przesadnie duży - nadmierne zaabsorbowanie sferą seksualną lub możliwe tendencje ekshibicjonistyczne. Dużo dymu - napięcie wewnętrzne. Drzwi: ponad podstawą domu, bez schodów - niedostępność w kontaktach interpersonalnych. Brak drzwi - skrajne trudności w kontaktach z innymi. Otwarte - silna potrzeba doświadczenia ciepła od świata zewnętrznego. Bardzo duże - nadmierna zależność od innych. Z zamkiem lub zawiasami - defensywność. Płot wokół domu - potrzeba ochrony emocjonalnej. Rynny - podejrzliwość. Rysunek przylegający do dolnej krawędzi kartki - brak podstawowego poczucia bezpieczeństwa w życiu rodzinnym lub intymnym. Dom przedstawiony w perspektywie, widok z dołu - odrzucenie domu lub poczucie, że osiągnięcie pożądanej sytuacji domowej jest niemożliwe. Dom przedstawiony w perspektywie, widok z góry - odrzucenie sytuacji domowej. Dach: płaski (pojedyncza linia, łącząca dwie ściany) - brak wyobraźni lub zahamowania emocjonalne. Przesadnie duży - poszukiwanie satysfakcji w fantazjach. Okiennice: zamknięte- skrajna defensywność wycofanie. Otwarte - zdolność do przystosowania w kontaktach interpersonalnych. Ścieżka: bardzo długa - ograniczona dostępność. Wąska w pobliżu domu, szeroka na drugim końcu - osoba powierzchownie przyjazna. Ściany (ich solidność) - bezpośrednio związana z siłą ego. Okno (okna): brak okien- wrogość lub wycofanie. Tylko na parterze, na piętrze brak - rozziew między rzeczywistością a fantazją. Z firankami - rezerwa, kontrolowanie siebie. Bez zasłon - Zachowanie otwarte, bezpośrednie.
4 RODZINA W interpretacji istotna jest kolejność rysowania postaci. Jeśli najpierw powstanie tata, oznacza to, że maluch postrzega ojca jako osobę dominującą w rodzinie. Jeśli do tego postać taty została uwidoczniona z licznymi szczegółami (np. z nieodłączną fajką), znajduje się na środku arkusza lub jest dużo większa od innych, wtedy nie ma wątpliwości: w oczach dziecka ojciec zajmuje w domu najważniejszą pozycję. Oczywiście może to być mama, dziadek lub siostra, zależy której z tych osób maluch przypisuje specjalne znaczenie. Najbliżej siebie kilkulatek rysuje osobę, z którą czuje się najsilniej związany emocjonalnie. O głębokiej więzi świadczy też trzymanie się za ręce lub kierowanie ich ku sobie. Jeśli na rysunku mama i tata są przedstawieni z rękami, a siostra czy brat bez rąk, to wyraża silne przywiązanie do rodziców i nieporozumienia z rodzeństwem. Czego mogą dotyczyć konflikty? Choćby zabierania zabawek. Dziecko wie, że młodszego braciszka trzeba kochać, więc nie przyznaje się do złości na niego. Swoje uczucia ujawnia pośrednio na obrazku pozbawia go rąk, żeby już niczego nie zabierał. Oznaką nieporozumień są też przedmioty rozdzielające osoby z rodziny. Gdy malec pomiędzy sobą a ojcem umieszcza szafę czy drzewo, oznacza to, że nie czuje się przy nim bezpiecznie. Być może tata jest zbyt stanowczy lub za dużo wymaga od potomka. Zazwyczaj oddaje kwestie rodziny osoby badanej i doświadczonej przez niego w tym środowisku interpersonalnej dynamiki. Uważa się, że dom jest reprezentacją miejsca, w którym jednostka poszukuje miłości i bezpieczeństwa; stąd rysunek komina, z którego wydobywa się dym, wiązany jest często z pragnieniem uczucia i ciepła. Interpretacje rysunku domu czasami dotyczą konfliktów w sferze fallicznej-, jeśli wyeksponowany jest komin lub oralnej-, jeśli występują pewne charakterystyczne cechy okien. Dziecko rysując dom, wyraża swój stosunek do rodziców i rodzeństwa. Osoby, które wzbudzają w dziecku niepokój, niechęć czy inne przykre uczucia, są rysowane z brzegu, w kącie lub z dala od innych postaci. Niektóre dzieci w ten sposób przedstawiają swoje rodzeństwo. To ważny sygnał: mogą czuć się zazdrosne o brata lub siostrę. Zdarza się tak np. wtedy, gdy w domu pojawia się małe dziecko, któremu rodzice poświęcają więcej czasu. Ale uwaga! Osoba budząca zazdrość czy niechęć może też zostać w rysunku pominięta. Dziecko zwykle tłumaczy potem jej nieobecność, mówiąc, że zabrakło miejsca na kartce. Jednak w rzeczywistości maluch po prostu nie akceptuje tego członka rodziny lub się go boi. Oznaką silnego lęku bywa również wyeliminowanie z rysunku wszystkich domowników poza tym jednym, który wzbudza w dziecku zbytni respekt. Osoby, które w życiu dziecka nie odgrywają szczególnej roli, są rysowane zazwyczaj jako ostatnie. Bywa, że maluch na końcu rysuje samego siebie. Co to oznacza? Prawdopodobnie ma poczucie, że mało liczy się w rodzinie. Najgorzej, gdy w ogóle nie umieszcza siebie na rysunku rodziny. To bardzo niepokojący sygnał! Dziecko może się czuć odrzucone emocjonalnie przez najbliższych i pozbawione ich miłości. Otrzymany obrazek odzwierciedla zwykle stosunek badanego do osób z rodziny oraz to, w jaki sposób postrzega on ich role. Relacje rodzinne można często rozpoznać po wzajemnych proporcjach portretów oraz po ich rozmieszczeniu, a także dzięki zabiegom substytucji lub wyolbrzymienia członków rodziny. Zdarza się, że dziecko nie umieści na rysunku siebie, co może świadczyć o poczuciu odrzucenia. Wiele dzieci rysuje członków swojej rodziny w pozycji statycznej np. w trakcie
5 oglądania telewizji, co nasuwa wniosek o prawdopodobnym braku komunikacji interpersonalnej. Inną powszechną odpowiedzią na omawianą instrukcję jest przedstawienie rodziny siedzącej przy obiedzie. Czasami badany umieszcza rodziców na przeciwległych końcach długiego stołu (dając wyraz postrzeganemu przez siebie emocjonalnemu dystansowi między nimi), a bywa i tak, że naprzeciw jednego z rodziców rysuje siebie (zdradzając współzawodnictwo istniejące w rodzinie). Pusty lub zastawiony stół świadczy bądź o jałowości otoczenia, w którym żyje dziecko, bądź odzwierciedla stosunek do dostępnej mu strawy emocjonalnej. Na podstawie rysunku można też próbować określić dynamikę zachodzącą między badanym a jego rodzicami oraz rodzeństwem. Warto tu zwrócić uwagę na następujące kwestie: 1) czy dziecko narysowało siebie blisko rodziców, by podkreślić swój wyjątkowy status wśród rodzeństwa, czy daleko, co wskazuje na poczucie odrzucenia; 2) czy częściowo albo nawet całkowicie pominął swoje rodzeństwo, usiłując w ten sposób wyeliminować współzawodnictwo; 3) czy przedstawiając członków rodziny zachował właściwe proporcje, czy tez zniekształcił je, demonstrując postrzeganą przez siebie dominację jednych lub brak znaczenia innych; 4) czy uwzględnił swój portret, czy pominął go aby wskazać na uczucie braku przynależności RYSOWANIE NA DOWOLNY TEMAT Technika ta jest bardzo przydatna w odniesieniu do osób szczególnie wzbraniających się przed wyrażaniem siebie za pomocą kartki. Kiedy człowiek rysuje swobodnie, nie realizując żadnego polecenia, wyraża w pewnym stopniu własną osobowość i sposób postrzegania świata. W procesie tym dziecko uwalnia swoje uczucia i postawy, które poprzednio były hamowane lub niedostępne. Stosując tą technikę zazwyczaj prosi się osobę badaną aby narysował to, co chce i werbalizował wszelkie myśli i uczucia, których będzie doświadczał w trakcie pracy. Rysowanie na dowolny temat pozwala dziecku otworzyć się przed prowadzącym i przedstawić spontaniczne działanie, odsłonić fantazje oraz doświadczać swobodniejszych skojarzeń na temat konfliktów. Rysunek i jego skojarzenia pozwalają poznać bardzo osobiste doświadczenia w wartość tej techniki wzrasta dzięki uzupełnieniu jej spontaniczną komunikacją werbalną, pozwalająca na głębsze zrozumienie problemu. Podczas przeprowadzania badania metodą projekcji należy wziąć jeszcze pod uwagę kilka istotnych elementów: Kolor- wykazano, że zainteresowanie osoby danym kolorem ma związek z jej życiem emocjonalnym. Pogodny, wesoły, życzliwie nastawiony do świata malec najczęściej wybiera jasne, ciepłe barwy: czerwoną, żółtą, pomarańczową. Dziecko spokojne, zrównoważone chętnie sięga po kredkę zieloną, niebieską, fioletową. Rysunki ponure, z przewagą czerni i brązu, sygnalizują, że mały twórca jest w złym nastroju lub że brakuje mu poczucia bezpieczeństwa. Także wtedy, gdy malec najpierw długo się zastanawia, co ma narysować, a potem oddaje pracę ubogą w szczegóły i nie dokończo-
6 ną, należy przypuszczać, że coś go gnębi. Być może potrzebuje po prostu więcej pieszczot i zabaw z rodzicami. Postać mało kolorowa, namalowana bez szczegółów, mówi o złych relacjach dziecka z tą osobą malec raczej nie żywi wobec niej przyjaznych uczuć. Natomiast ktoś, kogo dziecko przedstawiło za pomocą większej liczby barw niż innych, często jest kimś najbardziej podziwianym. Przesadne stosowanie czerwieni często wiązane jest z przeżywaną agresją. Systematyczne posługiwanie się ciemnymi kolorami uważa się za oznakę depresji, natomiast nadmierna ilość różnorodnych, jaskrawych barw sugeruje możliwość tendencji maniakalnych. Jeśli zaś na rysunkach pojawiają się wciąż jasne, ledwo widoczne kolory, istnieje prawdopodobieństwo, że ich autor próbuje swoje prawdziwe przeżycia. Należy jednak podkreślić, że jedna barwa nie może stanowić podstawy dla formalnej diagnozy. Postawa prowadzącego; najlepiej aby osoba prowadząca pozostała biernym i obiektywnym obserwatorem, szczególnie, jeśli nie ma doświadczenia w stosowaniu rysunku, czy innych form sztuki. Przed próbą jakiejkolwiek interpretacji należy dowiedzieć się jak najwięcej o dziecku, jego emocjach i stylu autointerpretacji. Prowadzący powinien również wstrzymać się z komentarzem, dopóki rysujący nie ukończy ostatecznie dużej ilości rysunków, tak by można było zaobserwować powtarzające się tematy, wzorce symbole itp. Prowadzący powinien wykazać się dużą elastycznością i spostrzegawczością gdyż rysunki często odsłaniają coraz to nowe problemy i konflikty. Rysowanie pozwala na ekspresję świata wyobraźni,jeśli terapeuta reprezentuje w stosunku do twórczości dziecka postawę nieosądzającą. Tego typu dzieła pozwalają obu stronom dostrzec, jak fantazje dziecka wpływają na jego codzienne funkcjonowanie, podejmowanie decyzji i obieranie celów. W jednym z domów 6 letniego dziecka, z którym miałam okazję pracować zadziwił mnie pokój, niby dzienny, na pierwszy rzut oka dziecięcy a tak naprawdę gościnny. Jego ściany, wraz z drzwiami od łazienki, zamalowane były najróżniejszymi pomysłami najmłodszego domownika. Rodzice nie mieli nic przeciwko takiej galerii, choć malowidła widoczne były dla wszystkich, którzy tylko wchodzili do domu. Na pytanie, dlaczego pozwalają chłopcu malować na ścianach, odpowiedzieli: Tylko takich rysunków nie wstydzi się nam pokazywać. Opracowała: mgr B. Barzyczak Bibliografia: Oster G.,Gould P. Rysunek w psychoterapii, Gdańsk 2000 Rose Fleck-Bangert, O czym mówią rysunki dzieci, wyd. Jedność Kielce 2001 Stasiakiewicz M., Prototypowy obraz świata w rysunku dziecka, Toruń 2000 Materiały własne.
Rysunek dziecięcy to pamiętnik spotkań ze światem, a czasem cierpliwy przyjaciel, który wysłucha wszystkich trosk i zmartwień.
Rysunek dziecięcy to pamiętnik spotkań ze światem, a czasem cierpliwy przyjaciel, który wysłucha wszystkich trosk i zmartwień. Twórczość plastyczna dzieci to kopalnia wiedzy i informacji o nich samych.
www.prototo.pl MATERIAŁY Z KURSU KWALIFIKACYJNEGO
Wszystkie materiały tworzone i przekazywane przez Wykładowców NPDN PROTOTO są chronione prawem autorskim i przeznaczone wyłącznie do użytku prywatnego. MATERIAŁY Z KURSU KWALIFIKACYJNEGO www.prototo.pl
Zaburzenia osobowości
Zaburzenia osobowości U dzieci i młodzieży nie rozpoznajemy zaburzeń osobowości, a jedynie nieprawidłowy rozwój osobowości. Zaburzenia osobowości: Zaburzenia osobowości definiujemy jako głęboko utrwalone
Alkohol w rodzinie zaburzone więzi
Konferencja szkoleniowa dla nauczycieli i pedagogów Życie z FAS Alkohol w rodzinie zaburzone więzi Beata Stebnicka Fundacja FASTRYGA Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Zabrzu Zaburzenia więzi Nie ma takiego
Materiały pomocnicze do badania techniką "Rysunek rodziny"
Materiały pomocnicze do badania techniką "Rysunek rodziny" Warunki badania badanie indywidualne przed rozpoczęciem rysunku nawiązanie kontaktu z dzieckiem: pytania o wiek, zainteresowania, ulubione sporty,
Najważniejsze lata czyli jak rozumieć rysunki małych dzieci
Najważniejsze lata czyli jak rozumieć rysunki małych dzieci Anna Kalbarczyk Najważniejsze lata czyli jak rozumieć rysunki małych dzieci Rozwój osobowości dziecka w wieku od 2 do 6 lat na podstawie jego
Rysunek jako badawcza metoda projekcyjna
Rysunek jako badawcza metoda projekcyjna Rysunek - jako badawcza metoda projekcyjna - jest stosowany przede wszystkim w pracy z dziećmi, w celu uzyskania wglądu w wewnętrzne konflikty dziecka, jego obawy,
Hanna Wosz -Tatara. Jak interpretować rysunki dziecka
Hanna Wosz -Tatara Jak interpretować rysunki dziecka Wydawnictwo Psychoskok, 2012 Copyright by Hanna Wosz-Tatara, 2012 Copyright by Wydawnictwo Psychoskok, 2012 Wszelkie prawa zastrzeżone. Żadna część
Rysunek dziecka o czym może informować?
Rysunek dziecka o czym może informować? Niewątpliwie rysowanie, czy malowanie, to jedna z tych czynności, która mocno kojarzy się z wiekiem dziecięcym. Dzieci uwielbiają przelewać na papier swoje myśli,
ZANIM POWSTAŁY PODŚWIADOME BLOKADY POZNAJ BŁOGIE PIĘKNO SWOJEJ SEKSUALNEJ NATURY
ZANIM POWSTAŁY PODŚWIADOME BLOKADY POZNAJ BŁOGIE PIĘKNO SWOJEJ SEKSUALNEJ NATURY UMYSŁ TOTALNA AKCEPTACJA IMPULSÓW wszystko co we mnie jest, jest dobre SERCE - EMOCJE IMPULS DO BLISKOŚCI miłość, radość,
Darmowy fragment www.bezkartek.pl
Hanna Wosz -Tatara Jak interpretować rysunki dziecka Wydawnictwo Psychoskok, 2012 Copyright by Hanna Wosz-Tatara, 2012 Copyright by Wydawnictwo Psychoskok, 2012 Wszelkie prawa zastrzeżone. Żadna część
Rozwój emocjonalny i społeczny. Paula Ulrych Beata Tokarewicz
Rozwój emocjonalny i społeczny w okresie dorastania Paula Ulrych Beata Tokarewicz Ogólna charakterystyka 11/12 19 lat Szeroka skala przemian, kształtowanie charakteru, próba ról Nie każdy przechodzi kryzys
ZABURZENIA WIĘZI, DEPRESJA, - PSYCHOLOGICZNE SKUTKI KRZYWDZENIA DZIECKA
ZABURZENIA WIĘZI, DEPRESJA, - PSYCHOLOGICZNE SKUTKI KRZYWDZENIA DZIECKA KARINA OWSIANKO PSYCHOLOG, PEDAGOG RESOCJALIZACYJNY DZIECKO KRZYWDZONE. Zamknij się! Uspokój się albo pożałujesz, że się urodziłeś
sfera fizyczna sfera poznawcza (intelektualna) sfera emocjonalna sfera kontaktów społecznych sfera fizyczna sfera poznawcza (intelektualna) sfera emocjonalna sfera kontaktów społecznych rozwój mowy wzmożona
CZEGO DZIECI POTRZEBUJĄ? 1
CZEGO DZIECI POTRZEBUJĄ? 1 Wprawdzie nie jesteśmy rodzicami doskonałymi, ale wystarczająco dobrymi, jeżeli kochamy nasze dzieci i staramy się, najlepiej jak potrafimy, dobrze je wychować. Bruno Bettelheima
Najważniejsze lata czyli jak rozumieć rysunki małych dzieci
Najważniejsze lata czyli jak rozumieć rysunki małych dzieci Anna Kalbarczyk Najważniejsze lata czyli jak rozumieć rysunki małych dzieci Rozwój osobowości dziecka w wieku od 2 do 6 lat na podstawie jego
Szanse i ryzyka Psycholog - Edna Palm
Rodzeństwo dzieci niepełnosprawnych Szanse i ryzyka Psycholog - Edna Palm Tłumaczenie: Psycholog - Dorota Fedorowska (Fundacja EDUCO) Czynniki obciążające rodziny posiadające niepełnosprawne dziecko Obciążenie
Składa się on z czterech elementów:
Asertywność umiejętność powiedzenia nie, odmowy lub obrony własnych postaw, granic, psychologicznych w taki sposób, aby z jednej strony nie odczuwać wyrzutów sumienia, że sie powidzialo nie, kiedy ktoś
Raport z testu osobowościowego SOFTSkill
Raport z testu osobowościowego SOFTSkill Sporządzony dla: HR 24 SP. Z O.O. / ŚCIŚLE POUFNE / Osoba badana: Jan Kowalski Data wykonania testu: 2012-07-20 Data sporządzenia raportu: 2012-07-25 i Informacje
Patrycja Kurowska-Kowalczyk
Patrycja Kurowska-Kowalczyk Tło demograficzne zjawiska rozwodu Demograficzne dane statystyczne pokazują w ostatnich latach utrzymanie liczby rozwodów w Polsce na poziomie około 60 66 tysięcy: 2007 rok
Żałoba i strata. Paulina Wróbel Instytut Psychologii UJ
Żałoba i strata Paulina Wróbel Instytut Psychologii UJ Żałoba Proces psychologicznej, społecznej i somatycznej reakcji, będącej odpowiedzią na utratę i jej konsekwencje. Spełnia prawie wszystkie kryteria
Łatwiej pomóc innym niż sobie
Łatwiej pomóc innym niż sobie Spośród wszystkich chorób nowotwory wywierają najsilniejszy wpływ na psychikę człowieka. Fazy przeżywania, adaptacji do choroby, ich kolejność i intensywność zależy od wielu
Zarządzanie emocjami
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Zarządzanie emocjami Beata Skowrońska Uniwersytet w Białymstoku 9 grudnia 2010 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL Co to jest inteligencja
Dom.pl "Dorosłe" meble do pokoju dziecka. O klimacie wnętrza zaświadczą dodatki
"Dorosłe" meble do pokoju dziecka. O klimacie wnętrza zaświadczą dodatki Kolorowe mebelki dla dzieci o różnorodnych formach i kształtach, wzbogacone o wizerunek ulubionych baśniowych postaci to atrakcyjny
Wpisany przez Agata Ladra piątek, 19 października :19 - Poprawiony piątek, 19 października :23
NAGRODY I KARY W WYCHOWANIU Zagadnienie stosowania nagród i kar w wychowaniu w rodzinie i placówkach, takich jak przedszkole i szkoła, ciągle budzi ciekawość i wiele kontrowersji. Nieomal codziennie zadajemy
Newsy Gim 2. Wydanie specjalne. Zuzia Margol z II a nie lubi upubliczniać swoich prac, ale dla nas zrobiła
Zuzia Margol z II a nie lubi upubliczniać swoich prac, ale dla nas zrobiła Luty/marzec/kwiecień 2015 Numer 31 Co znajdziecie w specjalnym numerze gazetki? Wypowiedzi i prace uczennic, które łączy jedna
Asertywność E M I L I A L I C H T E N B E R G - K O K O S Z K A
Asertywność E M I L I A L I C H T E N B E R G - K O K O S Z K A Asertywność To umiejętność pełnego wyrażania siebie w kontakcie z inną osobą czy osobami To bezpośrednie, uczciwe i stanowcze wyrażenie wobec
www.prototo.pl MATERIAŁY Z KURSU KWALIFIKACYJNEGO
Wszystkie materiały tworzone i przekazywane przez Wykładowców NPDN PROTOTO są chronione prawem autorskim i przeznaczone wyłącznie do użytku prywatnego. MATERIAŁY Z KURSU KWALIFIKACYJNEGO www.prototo.pl
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna ul. Dr. Józefa Rostka 16 41-902 Bytom tel; 032 2819405, 032 2819406
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna ul. Dr. Józefa Rostka 16 41-902 Bytom tel; 032 2819405, 032 2819406 mgr Zuzanna Krząkała- psycholog Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Bytomiu Uzależnienie od gier
UZALEŻNIENIE jako choroba całej rodziny
UZALEŻNIENIE jako choroba całej rodziny Uzależnienie jest chorobą całej rodziny Relacje w rodzinie, której ktoś pije nadmiernie, zazwyczaj ulegają dużym zmianom. Każdy na swój sposób próbując poradzić
Dom.pl Długi i wąski pokój. Jak kolorem ścian poprawić proporcje wnętrza?
Długi i wąski pokój. Jak kolorem ścian poprawić proporcje wnętrza? Kolory ścian nie tylko zdobią, ale mogą poprawiać proporcje pomieszczenia. Sprawdź, jak pomalować długi i wąski pokój, by optycznie zmienić
KOMUNIKACJA MIĘDZYLUDZKA. mjr Danuta Jodłowska
KOMUNIKACJA MIĘDZYLUDZKA mjr Danuta Jodłowska KOMUNIKACJA WERBALNA Komunikacja werbalna to przekazywanie informacji za pomocą wyrazów. Dużą rolę odgrywają tu takie czynniki, jak: akcent (badania dowiodły,
Temat 3: Czy ciało może przekazywać informacje? Wprowadzenie do komunikacji niewerbalnej
Temat 3: Czy ciało może przekazywać informacje? Wprowadzenie do komunikacji niewerbalnej Kraków, 27 listopada 2015 Warsztaty z komunikacji społecznej: Język ciała z elementami komunikacji interpersonalnej
Moje muzeum. Spotkanie 16. fundacja. Realizator projektu:
T Spotkanie 16 Moje muzeum Projekt finansowany ze środków Ministerstwa Edukacji Narodowej w ramach Narodowego Programu Zdrowia Realizator projektu: fundacja e d u k a c j i p o z y t y w n e j Grupa docelowa
Stres, a co to w ogóle jest?
T Temat Projekt finansowany ze środków Ministerstwa Edukacji Narodowej w ramach Narodowego Programu Zdrowia Realizator projektu: fundacja e d u k a c j i p o z y t y w n e j Grupa docelowa Czas zajęć Wykorzystywane
Test w ramach warsztatów dla sprzedawców Elastyczność, czyli sposób na klienta
KOLORY OSOBOWOŚCI Test w ramach warsztatów dla sprzedawców Elastyczność, czyli sposób na klienta Prowadząca: Agata Polak Data: 27 września 2017, godz. 09.00 17.00 Miejsce: Concordia Design, ul.zwierzyniecka
Psychologiczne skutki doświadczania przemocy w życiu dorosłym. Renata Kałucka
Psychologiczne skutki doświadczania przemocy w życiu dorosłym. Renata Kałucka Konferencja jest współfinansowana ze środków m.st. Warszawa. Porządek życia rodzinnego Zasady Granice Chaos Status quo związane
DIAGNOZA I CO DALEJ? Hanna Wiśniewska-Śliwińska
DIAGNOZA I CO DALEJ? Hanna Wiśniewska-Śliwińska KRYZYS stan dezorganizacji, w którym ludzie doświadczają frustracji ważnych celów życiowych lub naruszenia cyklów życiowych, a także zawodności metod
Ludzie młodzi zmagają się z brakiem poczucia wartości i atrakcyjności. Często czują się nielubiane, nieszanowane, gorsze od innych.
Ludzie młodzi zmagają się z brakiem poczucia wartości i atrakcyjności. Często czują się nielubiane, nieszanowane, gorsze od innych. Dotyka ich poczucie, że nie pasują do świata. Zamartwiają się czymś,
KONSEKWENCJE NIEOBECNOŚCI RODZICÓW DLA PSYCHOSPOŁECZNEGO ROZWOJU DZIECKA
KONSEKWENCJE NIEOBECNOŚCI RODZICÓW DLA PSYCHOSPOŁECZNEGO ROZWOJU DZIECKA Małgorzata Sitarczyk Zakład Psychologii Wychowawczej i Psychologii Rodziny Instytut Psychologii UMCS ZNACZENIE RELACJI RODZICE -
Wpływ więzi rodzinnej na prawidłowy rozwój emocjonalny dziecka. Opracowała: Małgorzata Ryndak
1 Wpływ więzi rodzinnej na prawidłowy rozwój emocjonalny dziecka. Opracowała: Małgorzata Ryndak 2 W rozwoju człowieka sfera uczuciowa jest niezmiernie delikatna i wymaga wielkiej troski oraz uwagi ze strony
Cechy dobrego negocjatora NEGOCJACJE
NEGOCJACJE AGENDA 1. Istota negocjacji wprowadzenie 2. Konflikty i ich uwarunkowania 3. Style i strategie negocjacyjne 4. Proces i reguły negocjacji 5. Komunikacja w negocjacjach 6. Trudne sytuacje negocjacyjne
Kwestionariusz stylu komunikacji
Kwestionariusz stylu komunikacji Z każdego stwierdzenia wybierz jedno, które uważasz, że lepiej pasuje do twojej osobowości i zaznacz jego numer. Stwierdzenia w parach nie są przeciwstawne, przy wyborze
Osoba, która Ci przekazała tego ebooka, lubi Cię i chce, abyś poświęcał wiele uwagi swojemu rozwojowi osobistemu.
Osoba, która Ci przekazała tego ebooka, lubi Cię i chce, abyś poświęcał wiele uwagi swojemu rozwojowi osobistemu. Zależy jej na Twoim sukcesie, w każdej sferze życia. Im więcej szczęśliwych ludzi na świecie,
1. Poznajmy się. 1. Policz, ile jest dziewczynek i ilu jest chłopców. Pomaluj tyle, ile jest:
Beata Sokołowska 1. Poznajmy się 1. Policz, ile jest dziewczynek i ilu jest chłopców. Pomaluj tyle, ile jest: dziewczynek chłopców 2. Oto szkic do portretu Oli. Pokoloruj go, wiedząc, że Ola ma jasne włosy,
Diagnoza przemocy w rodzinie wobec małego dziecka
Diagnoza przemocy w rodzinie wobec małego dziecka Katarzyna Fenik-Gaberle Kraków, 12.10.2017 r. Przemoc w rodzinie wobec dziecka Przemoc doświadczanie (z reguły powtarzalne) trudnych emocji: niepokoju,
Cykl lekcji informatyki w klasie IV szkoły podstawowej. Wstęp
Cykl lekcji informatyki w klasie IV szkoły podstawowej Wstęp Poniżej przedstawiam cykl początkowych lekcji informatyki poświęconym programowi Paint. Nie są to scenariusze lekcji, lecz coś w rodzaju kart
Kominki - Kolor we wnętrzu
Kominki - Kolor we wnętrzu Przy projektowaniu wnętrz często wybieramy barwy bezpieczne jak biel czy pastele. Ich dobór uzależniamy od własnych upodobań, nie zawsze zdając sobie sprawę z ich wpływu na naszą
Akademia Pozytywnej Profilaktyki. Programy pozytywnego rozwoju dla uczniów kl. I-III SP 2015/2016
Programy pozytywnego rozwoju dla uczniów kl. I-III SP 2015/2016 Drodzy Rodzice, Szanowni Pedagodzy, Nauczyciele oraz Wychowawcy! Pozytywny rozwój jest elementem tzw. pozytywnej profilaktyki. Idea ta nie
Psychologia potrzeb. dr Sabina Zalewska EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY
Psychologia potrzeb dr Sabina Zalewska Akademia Ekonomiczna w Katowicach 7 czerwca 2010 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL Potrzeba psychiczna to stan osoby doznającej poczucia
Symbioza i autonomia
Symbioza i autonomia czyli jak uwolnić się od tego, co przejęte i przyjąć to, co własne Wykład w Polsce, 23 lipca 2010 (tłum. Zenon Mazurczak) www.franz-ruppert.de Symbioza = współistnienie dla wzajemnej
Szkoła Podstawowa nr7 im. Jana Pawła II w Oleśnicy Program adaptacyjny dla grup przedszkolnych i klas pierwszych Jestem wesołym uczniem
Szkoła Podstawowa nr7 im. Jana Pawła II w Oleśnicy Program adaptacyjny dla grup przedszkolnych i klas pierwszych Jestem wesołym uczniem Opracował zespół wychowawców klas 0-III 1. Idea i założenia teoretyczne
JAK POMÓC DZIECIOM W TRUDNYM OKRESIE DORASTANIA
JAK POMÓC DZIECIOM W TRUDNYM OKRESIE DORASTANIA CZYNNIKI CHRONIĄCE I CZYNNIKI RYZYKA Agnieszka Chudzik prof. Krzysztof Wojcieszek DORASTANIE Okres intensywnych zmian między dzieciństwem a dorosłością,
Zabawy matematyczne dla trzylatka
Zabawy matematyczne dla trzylatka Chciałabym zaproponować proste, zabawy matematyczne, dla 3-latków, które rozwijają zdolność logicznego myślenia pomagają w skupieniu uwagi i co najważniejsze uczą pojęć
Inteligencja emocjonalna a sukces ucznia
Inteligencja emocjonalna a sukces ucznia Wszechnica Edukacyjna Targówek, Warszawa, 17.06.2013 r. Katarzyna Martowska Czy inteligencja racjonalna wystarczy, aby odnieść sukces w szkole? Sukces w szkole:
POROZUMIENIE CZY KONFLIKT? O AKCEPTACJI CHOROBY. PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY NF1 W KONTEKŚCIE RODZINNYM
POROZUMIENIE CZY KONFLIKT? O AKCEPTACJI CHOROBY. PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY NF1 W KONTEKŚCIE RODZINNYM dr n. med. Magdalena Trzcińska Szpital Uniwersytecki nr 1 im. dr. A. Jurasza w Bydgoszczy NF1 W RODZINIE
Nazwa projektu: SZKOŁA BEZ PRZEMOCY
Cele programu: PROJEKT Zespół Szkół Zawodowych im. H. Sucharskiego w Przasnyszu Adres: 06-300 Przasnysz Ul. Mazowiecka 25 tel.(0-29)752-23-00 Nazwa projektu: SZKOŁA BEZ PRZEMOCY 1. Identyfikacja zjawiska
pozycja i ruchy ciała
1.3.2 Pozycje pozycja i ruchy ciała - zwróć się twarzą i stopami w stronę rozmówcy. Wskazana jest swoboda, naturalność. Nie kul się (co oznacza lęk), nie stój nad kimś jak kat nad dobra duszą (agresja).
Π 1 O Π 3 Π Rzutowanie prostokątne Wiadomości wstępne
2. Rzutowanie prostokątne 2.1. Wiadomości wstępne Rzutowanie prostokątne jest najczęściej stosowaną metodą rzutowania w rysunku technicznym. Reguły nim rządzące zaprezentowane są na rysunkach 2.1 i 2.2.
ANKIETA. Poniżej umieszczona została ankieta dotyczącą Twojego zdrowia oraz samooceny. Ankieta składa się z czterech krótkich części.
ANKIETA Poniżej umieszczona została ankieta dotyczącą Twojego zdrowia oraz samooceny. Ankieta składa się z czterech krótkich części. Bardzo proszę, abyś czytał/a uważne i udzielił/a odpowiedzi na wszystkie
Na końcu dokumentu znajdziesz wyjaśnienie dotyczące korzystania z arkusza.
Na końcu dokumentu znajdziesz wyjaśnienie dotyczące korzystania z arkusza. SKALA ZACHOWANIA DZIECKA 4-5-LETNIEGO ROZWÓJ POZNAWCZY KOMPETENCJE JĘZYKOWE I. Zdolność do koncentrowania uwagi 1. Nie skupia
Zagrożenia psychospołeczne
Zagrożenia psychospołeczne 1. Wstęp Zarządzanie stresem nie jest dla pracodawców jedynie obowiązkiem moralnym i dobrą inwestycją, jest to wymóg prawny określony w dyrektywie ramowej 89 /391/EWG 3 2. Przeciwdziałanie
Program autorski Poznaję uczucia
Dziecko chce być dobre, Jeśli nie umie naucz, Jeśli nie wie wytłumacz, Jeśli nie może pomóż. Janusz Korczak Program autorski Poznaję uczucia 1 Anna Major Program Poznaję uczucia jest skierowany do dzieci
Zaburzenia depresyjne u dzieci i młodzieży ABC pierwszej pomocy Beata Birnbach Joanna Sylwester ROM-E Metis Katowice
Zaburzenia depresyjne u dzieci i młodzieży ABC pierwszej pomocy Beata Birnbach Joanna Sylwester ROM-E Metis Katowice ZABURZENIA DEPRESYJNE Zaburzenie depresji głównej Dystymia Zaburzenia dwubiegunowe 25
Komunikacja w zespole
Komunikacja w zespole Praca asysty stomatologicznej polega głównie na pomocy.umiejętność komunikowania się i porozumiewania jest niezwykle istotna zwłaszcza gdy celem jest: -rozwój wzajemnego zaufania
Terapeutyczne właściwości plastycznej ekspresji twórczej u dzieci.
Terapeutyczne właściwości plastycznej ekspresji twórczej u dzieci. Oddziaływanie przez sztukę jest uznaną i cenioną formą terapii. Dzieje się tak, ponieważ zarówno muzyka jak i plastyka poruszają w człowieku
Profilaktyka agresji i przemocy w szkołach część I. mgr Jolanta Kamińska Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna w Słupsku
Profilaktyka agresji i przemocy w szkołach część I mgr Jolanta Kamińska Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna w Słupsku Raport NIK Przeciwdziałanie zjawiskom patologii wśród dzieci i młodzieży szkolnej
Jednostka dydaktyczna 1: Analiza problemów psycho-społecznych
Jednostka dydaktyczna 1: Analiza problemów psycho-społecznych W tej jednostce dydaktycznej poznasz najbardziej powszechne problemy osób z nabytą niepełnosprawnością i ich rodzin. Nie znajdziesz tutaj rozwiązań,
Broszura informacyjna dla przedszkola i domu. Art nr 11012 puzzle edukacyjne Mój dzień
Broszura informacyjna dla przedszkola i domu Art nr 11012 puzzle edukacyjne Mój dzień Nowe puzzle edukacyjne "Mój dzień" przedstawia dzieciom w obrazowy sposób przebieg całej doby na zegarze. Dzięki puzzle
DOROSŁE DZIECI Z RODZIN DYSFUNKCYJNYCH WSPÓŁCZESNE WEZWANIE DUSZPASTERSKIE
DOROSŁE DZIECI Z RODZIN DYSFUNKCYJNYCH WSPÓŁCZESNE WEZWANIE DUSZPASTERSKIE Ks. dr Grzegorz Polok Katedra Zarządzania Publicznego i Nauk Społecznych Uniwersytet Ekonomiczny Katowice Dorosłe Dziecko z Rodziny
Program bajkoterapii dla dzieci Szkoły Podstawowej w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w Pucku p.n. Spacer po wyobraźni
Program bajkoterapii dla dzieci Szkoły Podstawowej w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w Pucku p.n. Spacer po wyobraźni Opracowała: mgr Sylwia Maszota 1. Wstęp Dzisiaj dzieci żyją w świecie gier
Dzięki ćwiczeniom z panią Suzuki w szkole Hagukumi oraz z moją mamą nauczyłem się komunikować za pomocą pisma. Teraz umiem nawet pisać na komputerze.
Przedmowa Kiedy byłem mały, nawet nie wiedziałem, że jestem dzieckiem specjalnej troski. Jak się o tym dowiedziałem? Ludzie powiedzieli mi, że jestem inny niż wszyscy i że to jest problem. To była prawda.
Artystyczne. Twarze Wawra. Projekt współfinansowany ze środków Dzielnicy Wawer m.st. Warszawy
Artystyczne Twarze Wawra O genezie projektu Projekt Artystyczne Twarze Wawra powstał w założeniu, aby zachęcić całe rodziny (szczególnie z młodszymi dziećmi) do wartościowego spędzania czasu poprzez działania
wzrasta drażliwość. Takie objawy nie mieszczą się w ramach klasyfikacji dotyczącej depresji. W związku z tym zdarza się, że u dzieci cierpiących na
Hasło tegorocznych Światowych Dni Zdrowia obchodzonych 7 kwietnia brzmi: Depresja - porozmawiajmy o niej. Specjaliści pracujący w naszej szkole zachęcają wszystkich rodziców do pogłębienia wiedzy na temat
1. Czy uważasz się za osobę tolerancyjną?
Czy z tolerancją nam po drodze? Ankietę przeprowadzono w związku z Tygodniem Tolerancji obchodzonym 13-17 listopada 2017 r. w I Liceum Ogólnokształcącym im. Obrońców Westerplatte w Mrągowie. W badaniu
WPROWADZENIE DO KOMUNIKACJI MOWA CIAŁA
WPROWADZENIE DO KOMUNIKACJI MOWA CIAŁA One cannot not communicate (Watzlavick i in. 1967) Nie da się nie komunikować MOWA CIAŁA - TEMATY 1. Czym jest mowa ciała a czym komunikacja niewerbalna? 2. Co wchodzi
Zasady rzutowania prostokątnego. metodą europejską. Opracował: Robert Urbanik Zespół Szkół Mechanicznych w Opolu. Zasady rzutowania prostokątnego
Zasady rzutowania prostokątnego metodą europejską Opracował: Robert Urbanik Zespół Szkół Mechanicznych w Opolu Wiadomości ogólne Rzutem nazywamy rysunkowe odwzorowanie przedmiotu lub bryły geometrycznej
SPECJALISTYCZNA PORADNIA PROFILAKTYCZNO-TERAPEUTYCZNA DLA DZIECI I MŁODZIEŻY ZE ŚRODOWISK ZAGROŻONYCH ALKOHOLIZMEM OPTA
SPECJALISTYCZNA PORADNIA PROFILAKTYCZNO-TERAPEUTYCZNA DLA DZIECI I MŁODZIEŻY ZE ŚRODOWISK ZAGROŻONYCH ALKOHOLIZMEM OPTA 02-520 Warszawa, ul. Wiśniowa 56 Tel/Fax:0-22 826-39-16; e-mail: sekretariat@optaporadnia.pl
Powody niechęci dziecka do przedszkola można podzielić na kilka grup...
Dlaczego dziecko nie chce iść do przedszkola? Zapytaliśmy Eksperta dlaczego maluchy nie chcą chodzić do przedszkola. Bez względu na to, czy Twój maluch buntuje się sporadycznie, czy nagminnie się awanturuje
POROZMAWIAJMY JAK DOROSŁY Z DZIECKIEM
POROZMAWIAJMY JAK DOROSŁY Z DZIECKIEM Warsztaty dla Rodziców, którzy chcą się nauczyć, jak skutecznie rozmawiać ze swoim dzieckiem, lepiej je rozumieć i unikać konfliktów, jakie niesie nieprawidłowa komunikacja.
Co oznaczają te poszczególne elementy świecy?
Budowa świec Wielu inwestorów od razu porzuca analizę wykresów świecowych, ponieważ na pierwszy rzut oka są one zbyt skomplikowane. Na szczęście tylko na pierwszy rzut oka. Jeśli lepiej im się przyjrzeć
Kluczem do wiedzy wciąż jest czytanie. Wiele osób, choć umie czytać, nie czyta. muszą powstać w dzieciństwie.
Sukces człowieka zależy w dużej mierze od wiedzy. Kluczem do wiedzy wciąż jest czytanie. Wiele osób, choć umie czytać, nie czyta. Dlaczego? Ponieważ nawyk i potrzeba lektury Dlaczego? Ponieważ nawyk i
Empatia to uświadamianie sobie odczuć, potrzeb i motywów działania
1.1.5 Empatia Empatia to uświadamianie sobie odczuć, potrzeb i motywów działania innych osób. Można przyjąć, że słowo to oznacza szczególnego rodzaju wsłuchiwanie się w to, co mówi drugi człowiek. Osoby
Zarządzanie zasobami ludzkimi
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Człowiek w firmie czyli kto i jak tu rządzi? Style kierowania i ich wpływ na nasze życie Emilia Kijanka Wyższa Szkoła Ekonomii i Prawa w Kielcach 6 marca 2013 r. EKONOMICZNY
Dyrektor szkoły, a naciski zewnętrzne
2.2.2. Dyrektor szkoły, a naciski zewnętrzne Niezwykle trudno mówić jest o wpływie dyrektora szkoły na funkcjonowanie i rozwój placówki bez zwrócenia uwagi na czynniki zewnętrzne. Uzależnienie od szefa
Aby zrozumieć czym różni się autyzm od zespołu Aspergera (ZA), należy cofnąć się nieco w historii.
Autyzm a zespół Aspergera Aby zrozumieć czym różni się autyzm od zespołu Aspergera (ZA), należy cofnąć się nieco w historii. Dzieci z zaburzeniami rozwoju pojawiały się już w bardzo dawnych czasach, za
Przemoc seksualna w rodzinie zjawiskiem zagrożenia rozwoju dzieci i młodzieży. Elbląg, 27.10.2007
Przemoc seksualna w rodzinie zjawiskiem zagrożenia rozwoju dzieci i młodzieży Elbląg, 27.10.2007 . Rodzice są dla dziecka najbliższymi osobami. To oni powołują je na świat i mają dbać o zapewnienie mu
POSTAWY RODZICIELSKIE
POSTAWY RODZICIELSKIE Wychowanie bez błędów jest mitem. Nic takiego nie istnieje. I nie tylko nie istnieje, ale wręcz nie powinno istnieć. Rodzice są ludźmi. Popełniają więc błędy i nie wiedzą wszystkiego.
Scenariusz 4. Realizacja
Scenariusz 4 Temat: Stosunki przestrzenne duży, mały. Cele: Rozwijanie percepcji samego siebie Kształtowanie rozumienia stosunków przestrzennych: duży, mały Materiały: balony, obrazki graficzne załączone
Zachowania dzieci z zaburzeniami życia uczuciowego. Irena Wojciechowska
Zachowania dzieci z zaburzeniami życia uczuciowego Irena Wojciechowska 1 dziecko krzywdzone W Polsce termin dziecko krzywdzone nie został do tej pory czytelnie, precyzyjnie i jednoznacznie zdefiniowany.
WYNIKI BADANIA ILOŚCIOWEGO DOTYCZĄCEGO DEPRESJI DLA
WYNIKI BADANIA ILOŚCIOWEGO DOTYCZĄCEGO DEPRESJI DLA SPIS TREŚCI 1. Informacje o badaniu 2. Charakterystyka respondentów 3. Doświadczenia z depresją 4. Stopień poinformowania o depresji 5. Wiedza i wyobrażenia
PRZEMOC SEKSUALNA WOBEC DZIECI
PRZEMOC SEKSUALNA WOBEC DZIECI PERSPEKTYWA OFIAR OPRACOWANIE DR MARCIN BEDNARCZYK CO WARTO WIEDZIEĆ 25% kobiet i 8% mężczyzn doświadcza wykorzystywania seksualnego w dzieciństwie (WHO), Co 5 dziecko w
Szkolny Ośrodek Psychoterapii
Szkolny Ośrodek Psychoterapii Kiedy zgłosić się na psychoterapię? Gdy czujesz, że wszystko idzie nie tak jak chcesz i nie potrafisz tego zmienić. Podstawowym wskaźnikiem tego, że powinniśmy rozważyć psychoterapię
Samouszkodzenia. Mgr Anna Garbowska. Zadanie finansowane ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata
Samouszkodzenia Mgr Anna Garbowska Definicja samouszkodzeń Samouszkodzenia są to nieakceptowane społecznie i kulturowo zachowania, polegające na umyślnym naruszeniu ciągłości tkanki własnego ciała lub
Komunikacja. wstęp. Uwarunkowania osobowościowe w procesie komunikowania się Elżbieta Kowalska 1
Komunikacja wstęp Komunikowanie stanowi podstawowy aspekt życia społecznego. Jego znaczenie w rozwoju technologii i upowszechniania się relacji międzyludzkich stale wzrasta. Komunikowanie rozumiane jest
Model autokratyczny Model liberalny Model demokratyczny. Pozytywne i negatywne skutki
Model autokratyczny Model liberalny Model demokratyczny Pozytywne i negatywne skutki Dzieci mają niskie poczucie własnej wartości zachowują się ulegle. Lub przeciwnie buntują się przeciwko wszystkim i
Problemy z zakresu zdrowia psychicznego uczniów gdańskich szkół z perspektywy pracy publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych
Problemy z zakresu zdrowia psychicznego uczniów gdańskich szkół z perspektywy pracy publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych dr Natalia Chojnacka Lucyna Maculewicz Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna
Dziecko z SLI w szkole - diagnoza i postępowanie Agnieszka Maryniak
Dziecko z SLI w szkole - diagnoza i postępowanie Agnieszka Maryniak Wydział Psychologii, Uniwersytet Warszawski U dzieci w wieku szkolnym zaburzenia językowe mogą być trudne do rozpoznania Poprawa w zakresie
1. Jak miło znów spotkać się w szkole!
1. Jak miło znów spotkać się w szkole! Witajcie po wakacjach. Na początek potrzebna będzie plastyczna rozgrzewka. Piękna rama czeka, żeby wypełnić ją obrazami wspomnieniem z wakacji, wizerunkiem sympatycznych