Życie na podsłuchu ( Das Leben der Anderen )
|
|
- Krystyna Janik
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1
2
3 O filmie Kapitan Gerd Wiesler (Ulrich Mühe) jest wzorowym funkcjonariuszem Stasi. Pracuje w Wydziale XX/7 Ministerstwa Bezpieczeństwa Państwowego, którego zadaniem było nadzorowanie środowisk twórców kultury. Ze względu na swoje osiągnięcia jest także wykładowcą w szkole dla oficerów Stasi, gdzie uczy młodych funkcjonariuszy trudnej sztuki przesłuchania. Zdolnościom kapitana Wieslera swoją karierę zawdzięcza jego kolega i przełożony, ambitny pułkownik Anton Grubitz (Ulrich Tukur). Jego kolejny awans zależy od spełnienia życzenia ministra Brunona Hempfa (Thomas Thieme), który podejrzewa o nielojalność czołowego reżimowego dramaturga Georga Dreymana (Sebastian Koch). Zadanie rozpracowania literata zostaje powierzone kapitanowi Wieslerowi, który dostaje do dyspozycji nieograniczone środki inwigilacji. Śledząc dosłownie każdy krok Dreymana i jego przyjaciółki aktorki Christy-Marii Sieland (Martina Gedeck), Wiesler odkrywa na nowo świat uczuć, poezji. Zachodząca w nim przemiana w nieprzewidziany sposób wpłynie na los wszystkich bohaterów filmu... * * * Reżyser filmu, Florian Henckel von Donnersmarck, przez ponad trzy lata zbierał dokumentację, przeprowadzając między innymi wywiady z dawnymi funkcjonariuszami oraz ich ofiarami. Konsultantem naukowym filmu był prof. Manfred Wilke, kierownik placówki badającej dzieje NRD na Wolnym Uniwersytecie w Berlinie. Film realizowano w autentycznych pomieszczeniach centrali Stasi w Berlinie. Grały w nim nie tylko historyczne wnętrza, oryginalne meble i aparatura, lecz także, na przykład, wielka, zautomatyzowana centralna kartoteka wschodnioniemieckiej bezpieki. Widz poznaje takie elementy pracy operacyjnej Stasi, jak instalacja i eksploatacja podsłuchu, kontrola korespondencji, obserwacja, czy wreszcie pobieranie próbek zapachowych w trakcie przesłuchania. Ta ostatnia metoda była zresztą wynalazkiem, specjalizującego się w kulturze i sztuce Wydziału XX/7, którego działalność przedstawiona jest w filmie.
4 Film, aczkolwiek skupia się na działaniach Stasi, zarysowuje także inne elementy totalitarnej rzeczywistości. Najważniejszym z nich jest pełna kontrola nad życiem społecznym (w tym wypadku artystycznym), sprawowana przez partię, przy użyciu między innymi (lecz nie tylko) aparatu bezpieczeństwa. Złowroga postać ministra Hempfa przypomina, iż Stasi nie działała sama z siebie, lecz realizowała zalecenia Niemieckiej Socjalistycznej Partii Jedności (SED). Film ukazuje także bezbronność jednostki wobec totalitarnej machiny, która w imię zbrodniczej ideologii może zniszczyć każdego. Życie na podsłuchu ( Das Leben der Anderen ) Niemcy 2005/2006 reż. Florian Henckel von Donnersmarck wyk. Martina Gedeck, Ulrich Mühe, Sebastian Koch muz. Gabriel Yared Dystrybucja w Polsce: Monolith Plus W kinach od 26 stycznia 2007 r. Grupom zorganizowanym przysługują zniżki na bilety.
5 Krótki zarys historii NRD Po zakończeniu II wojny światowej terytorium Niemiec podzielono na cztery strefy okupacyjne amerykańską, brytyjską, francuską i sowiecką. Wraz z narastaniem zimnej wojny, problem niemiecki odgrywał coraz większą rolę w polityce mocarstw, które chciały pozyskać dla siebie niedawnego wspólnego wroga. Konflikt wszedł w szczytową fazę po proklamowanej przez Związek Sowiecki blokadzie zachodnich stref Berlina w czerwcu 1948 r. Blokada, przełamana ogromnym wysiłkiem aliantów zachodnich (zorganizowali oni tzw. most powietrzny, którym dostarczano do Berlina wszelkie produkty), zakończyła się w maju 1949 r. Kilka miesięcy później, 7 września 1949 r., na obszarze trzech zachodnich stref okupacyjnych powstała Republika Federalna Niemiec. W odpowiedzi 7 października Związek Sowiecki przekształcił swoją strefę okupacyjną w Niemiecką Republikę Demokratyczną. Prezydentem nowego państwa został Wilhelm Pieck (pełnił ten urząd do śmierci w 1960 r.), zaś liderem partii komunistycznej (Niemiecka Socjalistyczna Partia Jedności) do 1971 r. pozostawał Walter Ulbricht. Zastąpił go Erich Honecker, który sprawował tę funkcję aż do 1989 r. W czerwcu 1953 r. Niemiecką Republiką Demokratyczną wstrząsnęło powstanie ludowe masowy bunt społeczeństwa. Demonstracje i strajki
6 objęły kilkaset miejscowości. Powstanie zostało krwawo stłumione przez wojska sowieckie. W rezultacie z jednej strony zwiększono wysiłki zmierzające do podniesienia stopy życiowej obywateli, z drugiej zaś systematycznie rozbudowywano aparat represji. Destalinizacja po XX Zjeździe Komunistycznej Partii Związku Sowieckiego (luty 1956 r.) nie wywarła większego wpływu na sytuację w NRD. Pojawiła się opozycja wewnątrzpartyjna, została jednak jesienią tegoż roku rozbita, a jej lider, filozof Wolfgang Harich, skazany na 10 lat więzienia. Władze NRD nie były jednak w stanie powstrzymać najpopularniejszej formy oporu przeciwko komunistycznej dyktaturze masowych ucieczek do RFN. Na zachód uciekało rokrocznie nawet ponad 300 tys. osób; łącznie w latach liczba uciekinierów osiągnęła Aby powstrzymać wyludnianie kraju, podjęto decyzję o budowie muru berlińskiego i systemu zapór na granicy między NRD a RFN. W ciągu jednego dnia, 13 sierpnia 1961 r., Berlin został podzielony najpierw tymczasowymi zasiekami, a wkrótce pierwszym murem. W połowie lat 70. mur doczekał się swojej czwartej, najbardziej rozbudowanej wersji, wyposażonej nie tylko w wieżyczki strażnicze i instalacje sygnalizacyjne, lecz także w urządzenia samostrzelające. NRD przekształciła się w pilnie strzeżone więzienie, w którym zamknięto ponad 16 mln osób. Liczba ucieczek spadła do kilkuset rocznie, zaś 192 osoby zginęły w trakcie prób wyrwania się z kraju.
7 W kolejnych latach rozbudowywano system kontroli społeczeństwa, któremu jednak równocześnie zapewniano stosunkowo wysoki (jak na warunki bloku sowieckiego) standard życia. Pierwsze przejawy działalności opozycyjnej pojawiły się w połowie lat 70., a jej rozwój przyspieszyło pozbawienie w 1976 r. możliwości powrotu do NRD znanego poety i pieśniarza Wolfa Biermanna. Działania opozycyjne koncentrowały się w kręgach intelektualnych oraz przy niektórych parafiach ewangelickich. Istniejące grupy nie miały przeważnie charakteru politycznego, zajmując się upowszechnianiem niezależnej kultury, walcząc o przestrzeganie praw człowieka lub propagując postawy pacyfistyczne. Grupy opozycyjne stanowiły jedynie margines społeczeństwa wschodnioniemieckiego, w dodatku na wielką skalę rozpracowywany przez Stasi. Także wydarzenia w Polsce w latach nie pobudziły mieszkańców NRD do bardziej otwartych protestów. Większość z nich ograniczała się do oglądania po kryjomu zachodnioniemieckiej telewizji, na co dzień wypełniając posłusznie polecenia partii. Sytuacja zaczęła się zmieniać dopiero w 1989 r. Działaczom opozycji udało się udowodnić ewidentne fałszerstwa podczas majowych wyborów komunalnych, co zapoczątkowało śmielsze niż dotychczas protesty. Liberalizacja systemu w Polsce i na Węgrzech sprawiła, iż wschodni Niemcy, korzystając z możliwości bezwizowego odwiedzania tych krajów, zaczęli masowo przedostawać się na teren ambasad RFN w Budapeszcie i Warszawie, gdzie prosili o przyznanie azylu politycznego. Ze względu na skalę zjawiska władze NRD wyraziły zgodę, by pociągi z uchodźcami przejeżdżały przez ich terytorium. Decyzja ta spowodowała nasilenie demonstracji ulicznych, które w początkach października 1989 r. w Dreźnie i Lipsku przybrały ogromne rozmiary. W ten sposób w 40. rocznicę swego powstania Niemiecka Republika Demokratyczna zaczęła chylić się ku upadkowi. Nie mogąc stłumić powszechnego buntu obywateli, przywódcy partii komunistycznej zdecydowali się na zmiany personalne, które jednak nie uspokoiły nastrojów. 9 listopada podjęto decyzję o otwarciu granic, powitaną z ogromnym wybuchem entuzjazmu po obu stronach muru. Wkrótce wzorem innych państw bloku wschodniego przeprowadzono rozmowy okrągłego stołu, co doprowadziło do powołania niekomunistycznego rządu i wolnych wyborów. Za zgodą mocarstw okupacyjnych 3 października 1990 r. doszło do zjednoczenia obu państw niemieckich.
8 Czym była Stasi? Ministerstwo Bezpieczeństwa Państwowego (Ministerium für Staatssicherheit, w skrócie Stasi lub MfS), powstało już w lutym 1950 r., a więc zaledwie kilka miesięcy po utworzeniu NRD. Podobnie jak inne tego typu struktury w państwach bloku wschodniego, organizowano je ściśle według wzorców sowieckich, początkowo pod nadzorem kilkuset doradców przysłanych z Moskwy. Rola MfS znacząco wzrosła po stłumieniu powstania z czerwca 1953 r. Odtąd Stasi nieustannie się rozrastała, stopniowo obejmując swą kontrolą wszelkie dziedziny życia społecznego. Pod koniec swego istnienia centrala Ministerstwa Bezpieczeństwa Państwowego składała się z ponad 30 jednostek w randze departamentu i szeregu pomniejszych. Sieć placówek terenowych pokrywała całe państwo, kilka tysięcy oficerów pracujących na etatach niejawnych kontrolowało najważniejsze urzędy. Stasi pochłaniała coraz większe środki z budżetu państwa. O ile w 1960 r. było to 429 mln marek, to w 1986 r. już ponad 4 mld. Z roku na rok wzrastała liczba funkcjonariuszy, od początkowych 2700 do w 1989 r. (wliczając w to ponad 11 tys. żołnierzy specjalnych jednostek wojskowych podporządkowanych Stasi). Podobnie wzrosła liczba wszelkiego rodzaju tajnych współpracowników z ok. 10 tys. do 174 tys.
9 W latach 80. funkcjonariusze Stasi kontrolowali ok. 90 tys. listów oraz 60 tys. paczek dziennie. Tylko w samym Berlinie Wschodnim jednocześnie można było podsłuchiwać rozmowy prowadzone z 20 tys. telefonów! Szacuje się, iż łącznie w archiwach Stasi zgromadzono akta dotyczące 6 mln osób. W odpowiednich kartotekach zbierano wzory pisma obywateli, wzory czcionek wszystkich zarejestrowanych maszyn do pisania itp. Aresztowanych opozycjonistów od lat 70. eksportowano do RFN w zamian za potrzebne państwu dewizy. Szeroko zakrojone działania operacyjne prowadzono także na Zachodzie, szczególnie w RFN. Jednym z największych sukcesów Stasi było zwerbowanie Güntera Guillaume, sekretarza kanclerza Willy ego Brandta. Od 1957 do 1989 r. Stasi kierował Erich Mielke, zaś szefem wywiadu w latach pozostawał Markus Wolf. Stasi była podporządkowana i wykonywała polecenia ścisłego kierownictwa partii komunistycznej. W listopadzie 1989 r. MfS zostało przekształcone w Urząd Bezpieczeństwa Narodowego, zaś ostateczne rozwiązanie jego struktur nastąpiło w początkach 1990 r. Stasi była niewątpliwie najbardziej rozbudowaną tajną policją polityczną w całym bloku sowieckim. Do perfekcji doprowadzono wiele metod działania, np. wykorzystujących wiedzę o psychologii człowieka.
10 Metody i techniki pracy operacyjnej aparatu bezpieczeństwa W fimie Życie na podsłuchu przedstawione zostały podstawowe metody i techniki pracy operacyjnej aparatu bezpieczeństwa. Stosowane były one zarówno przez Stasi, jak i polską Służbę Bezpieczeństwa. Należały do nich między innymi: Agentura wykorzystanie różnych kategorii agentury (w przypadku Polski byli to m.in. tajni współpracownicy, kontakty obywatelskie i operacyjne, konsultanci, właściciele lokali kontaktowych) stanowiło podstawową metodę prowadzenia działań operacyjnych przez komunistyczny aparat bezpieczeństwa. Agentura dostarczała najcenniejszych informacji, była także wykorzystywana do prowadzenia aktywnych działań, np. dezintegracyjnych. Dezintegracja była wymierzona bądź w grupy (np. organizacje opozycyjne, Kościół) i miała doprowadzić do ich wewnętrznego rozbicia i skłócenia, bądź też w konkretne osoby, aby doprowadzić je do rozstroju psychicznego, załamania i w efekcie przerwania działalności opozycyjnej. Kontrola (perlustracja) korespondencji prowadzono ją zarówno w sposób systematyczny wobec wybranych osób (przejmując wszystkie adresowane do nich listy), jak i wyrywkowy, kontrolując część listów wybranych losowo. Ta druga metoda służyła wychwyceniu korespondencji świadczącej o wrogiej działalności i badaniu aktualnych nastrojów społecznych. Obserwacja istniały dwie podstawowe metody obserwacji: a) prowadzona w sposób tajny, służąca np. rozpoznaniu kontaktów danej osoby oraz b) prowadzona w sposób półjawny, zmierzająca przede wszystkim do wywarcia presji psychicznej. Podsłuch stosowano zarówno podsłuch telefoniczny (PT), jak i podsłuch pokojowy (PP); w miarę rozwoju techniki wprowadzano do użytku również środki umożliwiające prowadzenie podglądu wybranych miejsc. 10
11 Udostępnianie materiałów archiwalnych wytworzonych przez komunistyczny aparat bezpieczeństwa Z chwilą upadku reżimów komunistycznych i po likwidacji bądź przekształceniu struktur komunistycznego aparatu bezpieczeństwa pojawiły się żądania udostępnienia materiałów zbieranych na poszczególne osoby. Najbardziej radykalną formę przybrały one w NRD, gdzie w styczniu 1990 r. demonstranci zajęli siedziby Stasi, chroniąc akta przed dalszym niszczeniem. W rezultacie udało się społeczeństwu doprowadzić do przyjęcia przez parlament ustawy o utworzeniu Urzędu Pełnomocnika Rządu Federalnego ds. Dokumentów Służby Bezpieczeństwa b. NRD oraz późniejszej ustawy o aktach Stasi (ostatnio jej obowiązywanie przedłużono o kolejnych 5 lat). Pierwszym szefem Urzędu został Joachim Gauck, obecnie funkcję tę sprawuje Marianne Birthler. W efekcie działań Urzędu (polegających nie tylko na przejęciu akt MfS, lecz także np. na rekonstrukcji zniszczonych materiałów) w styczniu 1992 r. udostępniono pierwsze dokumenty archiwalne z liczącego 180 km akt zbioru. Do chwili obecnej dostęp do dokumentów Stasi uzyskało ponad 2 mln osób, przede wszystkim inwigilowanych w okresie reżimu komunistycznego oraz badaczy. Przykład niemiecki przez wiele lat inspirował pozostałe państwa Europy Środkowo-Wschodniej, jednakże nawoływaniom do jego naśladowania nie towarzyszyły żadne konkretne działania. W Polsce dopiero w 1999 r. Sejm przyjął ustawę o utworzeniu Instytutu Pamięci Narodowej, który realną działalność rozpoczął w drugiej połowie następnego roku. Pierwszym prezesem IPN został prof. Leon Kieres, obecnie funkcję tę sprawuje dr hab. Janusz Kurtyka. Instytut udostępnia zgromadzone materiały (ponad 85 km bieżących akt) osobom poszkodowanym przez reżim komunistyczny, a także naukowcom. W efekcie ostatniej nowelizacji ustawy materiały te staną się również dostępne dla dziennikarzy. Poza udostępnianiem akt IPN prowadzi również liczne śledztwa w sprawie zbrodni wojennych, zbrodni przeciwko ludzkości i zbrodni komunistycznych. Inną formą aktywności Instytutu jest realizacja wielu projektów badawczych poświęconych dziejom Polski w latach oraz prowadzenie działań edukacyjnych. Więcej informacji można odnaleźć na stronie 11
12 Propozycja wykorzystania filmu w procesie dydaktycznym Film może zostać wykorzystany w szkołach ponadpodstawowych jako punkt wyjścia do przeprowadzenia lekcji historii oraz wiedzy o społeczeństwie. Najwłaściwsza wydaje się forma dyskusji, do której wprowadzeniem będzie projekcja filmu. W przypadku lekcji historii poświęcona ona może być takim tematom, jak ogólna charakterystyka systemu komunistycznego i rola, jaką odgrywał w nim aparat bezpieczeństwa, dziejom antykomunistycznej opozycji (warunkom jej funkcjonowania i możliwościom stawiania oporu), przyczynom i okolicznościom upadku systemu komunistycznego w Europie w 1989 r. Na lekcji wiedzy o społeczeństwie głównym tematem dyskusji stać się może problem różnic między systemem totalitarnym a demokratycznym, rola służb specjalnych w funkcjonowaniu państwa, problem rozliczenia komunistycznej przeszłości (działalność IPN, lustracja, dyskusje publiczne związane z niektórymi wydarzeniami historycznymi). Film można wykorzystywać dydaktycznie także we fragmentach. Kilkuminutowe odcinki mogą posłużyć nauczycielowi np. do zilustrowania konkretnych sposobów pozyskiwania informacji przez komunistyczne służby bezpieczeństwa lub metod zastraszania i represji przez nie stosowanych. W tym wypadku wskazane wydaje się zastosowanie pracy w grupach analizujących na podstawie konkretnych fragmentów daną technikę operacyjną lub formę działania (represji), a następnie przedstawiających swoje ustalenia reszcie klasy. Tak potraktowany materiał może także pełnić rolę krótkich ilustracji do wykładu lub rozmowy nauczającej. 12
13 Propozycja szczegółowych zagadnień do dyskusji: jakie były konsekwencje podjęcia działalności opozycyjnej w systemie komunistycznym? jaką rolę pełnił aparat bezpieczeństwa (SB, Stasi itp.) w systemie komunistycznym? jakimi metodami posługiwał się komunistyczny aparat bezpieczeństwa? jakie były sposoby werbowania tajnych współpracowników? czy w systemie totalitarnym istniały osoby lub środowiska wyłączone spod kontroli? dlaczego w okresie komunizmu władze przywiązywały tak wielką wagę do postaw twórców pisarzy, artystów, aktorów? czym różni się system totalitarny od demokracji? jakie było miejsce i rola jednostki w systemie komunistycznym? jakie znaczenie ma udostępnianie materiałów archiwalnych wytworzonych przez komunistyczny aparat bezpieczeństwa osobom pokrzywdzonym i badaczom? 13
14 Dla zainteresowanych Inne filmy fabularne Aleja Słoneczna, reż. L. Haussmann, Niemcy 1999 Good Bye Lenin, reż. W. Becker, Niemcy 2003 Gry uliczne, reż. K. Krauze, Polska 1996 Przesłuchanie, reż. R. Bugajski, Polska 1982 Przedstawienia Teatru Telewizji Miś Kolabo, reż. R. Bugajski Norymberga, reż. W. Krzystek Podstawowa literatura T. Garton Ash, Niemieckość NRD, Londyn 1989 T. Garton Ash, Teczka: historia osobista, Kraków 1997 E. Matkowska, System. Obywatel NRD pod nadzorem tajnych służb, Kraków 2003 Stasi: strażnik komunistycznego reżimu. Katalog wystawy, Kraków 2000 S. Wolle, Wspaniały świat dyktatury: codzienność i władza w NRD , Warszawa 2003 P. de Vilemarest, Stasi Markusa Wolfa. Niemiecka wojna domowa , Komorów 1997 Materiały opracowane przez Instytut Pamięci Narodowej Foto: Monolith Plus Kontakt: (sekretariat Biura Edukacji Publicznej) (Dyrektor Sekretariatu Prezesa IPN) 14
15 15
16 16
Mirosław Jeziorski, Krzysztof Płaska IPN
BIULETYN IPN PISMO O NAJNOWSZEJ HISTORII POLSKI NR 1 2 (134 135), styczeń luty 2017 Mirosław Jeziorski, Krzysztof Płaska IPN Zbiór zastrzeżony odtajnianie na raty W początkowym okresie funkcjonowania IPN
Bardziej szczegółowoNRD Niemiecka Republika Demokratyczna
Rok 1989 http://rok1989.pl/r89/niemiecka-republika-dem/historia/8589,nrd-niemiecka-republika-demokratyczna.html 2019-09-14, 09:56 NRD Niemiecka Republika Demokratyczna Niemiecka Republika Demokratyczna,
Bardziej szczegółowoKoło historyczne 1abc
Koło historyczne 1abc Autor: A.Snella 17.09.2015. Zmieniony 05.10.2016.,,Kto nie szanuje i nie ceni swojej przeszłości, ten nie jest godzien szacunku, teraźniejszości ani prawa do przyszłości.'' JÓZEF
Bardziej szczegółowoZnaleźliśmy też wystawę poświęconą polskiej Solidarności. Z wieży budynku rozciąga się widok na zachowaną część obiektów granicznych.
W ostatnim dniu pobytu w stolicy Niemiec przybliżono nam powojenną historię Berlina. Przed południem zwiedziliśmy Muzeum Muru Berlińskiego przy Bernauer Strasse a wieczorem byliśmy w Muzeum Hohenschönhausen
Bardziej szczegółowo70. ROCZNICA ZAKOŃCZENIA II WOJNY ŚWIATOWEJ
70. ROCZNICA ZAKOŃCZENIA II WOJNY ŚWIATOWEJ Wojna 1939-1945 była konfliktem globalnym prowadzonym na terytoriach: Europy, http://wiadomosci.dziennik.pl/wydarzenia/galeria/402834,5,niemcy-atakuja-polske-ii-wojna-swiatowa-na-zdjeciach-koszmar-ii-wojny-swiatowej-zobacz-zdjecia.html
Bardziej szczegółowoSTOSUNKI PAŃSTWO - KOŚCIÓŁ W POLSCE
Uniwersytet Wrocławski Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Instytut Historii Państwa i Prawa Zakład Historii Administracji Studia Stacjonarne Administracji pierwszego stopnia Małgorzata Pasztetnik
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z historii do klasy I dopuszczający
Wymagania edukacyjne z historii do klasy I dopuszczający wymagania w zakresie wiadomości omawia najważniejsze postanowienia i konsekwencje traktatu wersalskiego definiuje pojęcie totalitaryzmu omawia główne
Bardziej szczegółowoPOLSKIE PAŃSTWO PODZIEMNE
POLSKIE PAŃSTWO PODZIEMNE "PRZED 75 LATY, 27 WRZEŚNIA 1939 R., ROZPOCZĘTO TWORZENIE STRUKTUR POLSKIEGO PAŃSTWA PODZIEMNEGO. BYŁO ONO FENOMENEM NA SKALĘ ŚWIATOWĄ. TAJNE STRUKTURY PAŃSTWA POLSKIEGO, PODLEGŁE
Bardziej szczegółowoTytus Jaskułowski, Pokojowa rewolucja
139 Tytus Jaskułowski, Pokojowa rewolucja w Niemieckiej Republice Demokratycznej w latach 1989 1990. Geneza przebieg efekty Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego,
Bardziej szczegółowoUstawa z dnia... 1) w art. 10 dotychczasową treść oznacza się art. 10 ust. 1 i dodaje się ustęp 2 w brzmieniu:
Ustawa z dnia... PROJEKT o zmianie ustawy z dnia 18 lutego 1994 roku o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, Biura Ochrony
Bardziej szczegółowo3 Religie Rola Rzymu Ośrodki kulturowe po upadku Rzymu 4 Schemat społeczeństwa Pojęcia
Klasa I ZS Temat Lp. Zakres treści Lekcja organizacyjna 1 Program nauczania System oceniania Źródła wiedzy o przeszłości i teraźniejszości 2 Epoki historyczne Źródła historyczne Dziedzictwo antyku Kształtowanie
Bardziej szczegółowoCentrum Edukacyjne IPN Przystanek Historia w Kielcach ul. Warszawska 5 tel
Centrum Edukacyjne IPN Przystanek Historia w Kielcach ul. Warszawska 5 tel. 696 826 381 LUTY 2016 WYDARZENIA OTWARTE WYSTAWY Armia Krajowa 1939 1945 Wystawa w przestępny sposób ukazuje dzieje organizacji
Bardziej szczegółowoPOLSKA W LATACH 1944-1947 WALKA O WŁADZĘ. Łukasz Leśniak IVti
POLSKA W LATACH 1944-1947 WALKA O WŁADZĘ Łukasz Leśniak IVti W początkowej fazie drugiej wojny światowej rząd polski w skutek działań wojennych musiał ewakuować się poza granice kraju. Po agresji sowieckiej
Bardziej szczegółowoPOROZUMIENIE O WSPÓŁPRACY MIĘDZY IPN A KOMENDĄ GŁÓWNĄ POLICJI
POLICJA.PL http://www.policja.pl/pol/aktualnosci/139271,porozumienie-o-wspolpracy-miedzy-ipn-a-komenda-glowna-policji.html 2019-04-17, 11:07 Strona znajduje się w archiwum. POROZUMIENIE O WSPÓŁPRACY MIĘDZY
Bardziej szczegółowoZADANIA DO SPRAWDZIANU
ZADANIA DO SPRAWDZIANU 1. Rozszyfruj skróty. a) PRL Polska Rzeczpospolita Ludowa b) NRD Niemiecka Republika Demokratyczna c) RFN Republika Federalna Niemiec d) ZSRR Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich
Bardziej szczegółowoRozkaz operacyjny nr ludowego komisarza spraw wewnętrznych ZSRS Nikołaja Jeżowa z 11 sierpnia 1937 r.
Operacja antypolska NKWD była jedną ze zbrodniczych akcji przeprowadzonych w ZSRS według kryteriów narodowościowych w okresie Wielkiego Terroru lat 30. Represjami objęto Polaków mieszkających w Związku
Bardziej szczegółowoJens Gieseke, STASI. Historia , Kraków 2010, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego s. 341.
VII. RECENZJE 227 Rafał Leśkiewicz Jens Gieseke, STASI. Historia 1945-1990, Kraków 2010, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego s. 341. W ciągu ostatnich kilkunastu lat w krajach dawnego bloku wschodniego
Bardziej szczegółowoOrganizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie.
Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie. Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie wykształciła się z Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie. Decyzję o przekształceniu KBWE
Bardziej szczegółowoNadwiślański Oddział Straży Granicznej
Nadwiślański Oddział Straży Granicznej Źródło: http://www.nadwislanski.strazgraniczna.pl/wis/aktualnosci/24195,inauguracja-wystawy-pt-powstanie-warszawskie -w-medalierstwie.html Wygenerowano: Środa, 1
Bardziej szczegółowoRozkład materiału. kl. III/podręcznik :Poznać, zrozumieć, WSiP 2009/
Rozkład materiału kl. III/podręcznik :Poznać, zrozumieć, WSiP 2009/ Lp. Temat jednostki lekcyjnej Zagadnienia 1. I wojna światowa geneza, przebieg, skutki Proponowana Scenariusz lekcji liczba godzin str.
Bardziej szczegółowoPolska po II wojnie światowej
Polska po II wojnie światowej w latach 1945-1947 Rafał Nowicki źródła - Internet, (http://historia-polski.klp.pl/a-6269.html) obrazki - Wikipedia TERYTORIUM GRANICE - LUDNOŚĆ Obszar Polski po II wojnie
Bardziej szczegółowoPlan wynikowy z historii poziom podstawowy na rok szkolny 2016/2017 dla klasy I a
Plan wynikowy z historii poziom podstawowy na rok szkolny 206/207 dla klasy I a Nauczyciel prowadzący: Jacek Foszczyński Liczba tygodni nauki: 38 Liczba godzin w tygodniu: 2 Liczba godzin do wypracowania
Bardziej szczegółowoINFORMACJA DLA MEDIÓW A PLACE TO STAND / PUNKT OPARCIA, FILM W REŻYSERII ANNY FERENS
A Place to Stand / Punkt oparcia to pasjonująca opowieść o tym, jak w latach 80-tych Parlament Europejski upominał się o wolność dla więźniów politycznych i swobody demokratyczne w krajach bloku wschodniego.
Bardziej szczegółowoCBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ BS/30/24/95 INSTYTUCJE PUBLICZNE W OPINII SPOŁECZEŃSTWA KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, LUTY 95
CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT ZESPÓŁ REALIZACJI BADAŃ 6 69, 62 04 6 07 57, 62 90 17 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT. 00 3 W A R S Z A W A TELEFAX 6 9 INTERNET: http://www.cbos.pl Email: sekretariat@cbos.pl
Bardziej szczegółowoArchiwum IPN dotycząca tzw. ustawy dezubekizacyjnej, gdzie znajdujemy co następuje: Około 50 tysięcy byłych funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa
STOWARZYSZENIE EMERYTÓW I RENCISTÓW POLICYJNYCH ZARZĄD GŁÓWNY 02-672 Warszawa, ul. Domaniewska 36/38 tel. (22) 6012913 www.seirp.pl sekretariat@seirp.pl KRS: 0000043188 NIP: 851 244 26 79 L.dz. ZG 136/2018
Bardziej szczegółowoJak chronić patenty i znaki towarowe 2015-07-13 15:50:16
Jak chronić patenty i znaki towarowe 2015-07-13 15:50:16 2 Ochrona własności intelektualnej i przemysłowej to poważny problem w Algierii. Straty ponoszone przez tutejszą gospodarkę w związku z wprowadzaniem
Bardziej szczegółowoAmerykański program PRISM odpowiedzi na wnioski o informację publiczną
Amerykański program PRISM odpowiedzi na wnioski o informację publiczną - Program Spraw Preceden Amerykański program PRISM odpowiedzi na wnioski o informację publiczną 15 października 2013 r. Helsińska
Bardziej szczegółowoPODSTAWA PROGRAMOWA (zakres podstawowy)
2016-09-01 HISTORIA PODSTAWA PROGRAMOWA (zakres podstawowy) SZKOŁY BENEDYKTA IV etap edukacyjny zakres podstawowy Cele kształcenia wymagania ogólne I. Chronologia historyczna. Uczeń porządkuje i synchronizuje
Bardziej szczegółowomusimy zatem wiedzieć policzyć dokładnie zawołać po imieniu opatrzyć na drogę Zbigniew Herbert
IDEA Ośrodek Badań nad Totalitaryzmami im. Witolda Pileckiego służy pogłębieniu refleksji nad polskim doświadczeniem konfrontacji z dwoma totalitaryzmami nazistowskim i komunistycznym. Został powołany
Bardziej szczegółowoKielce, dnia 23 maja 2018 r. Poz UCHWAŁA NR LVI/1266/2018 RADY MIASTA KIELCE. z dnia 17 maja 2018 r.
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŚWIĘTOKRZYSKIEGO Kielce, dnia 23 maja 2018 r. Poz. 2020 UCHWAŁA NR LVI/1266/2018 RADY MIASTA KIELCE z dnia 17 maja 2018 r. w sprawie przyjęcia Samorządowego Programu Wsparcia
Bardziej szczegółowoPamiętamy! 1 marca Narodowym Dniem Pamięci Żołnierzy Wyklętych
Pamiętamy! 1 marca Narodowym Dniem Pamięci Żołnierzy Wyklętych Dzień Pamięci "Żołnierzy Wyklętych" ma być wyrazem hołdu dla żołnierzy drugiej konspiracji za świadectwo męstwa, niezłomnej postawy patriotycznej
Bardziej szczegółowoWSPÓLNA PRZESZŁOŚĆ. Ukraińcy i Polacy jako ofiary terroru komunistycznego
KONFERENCJA NAUKOWO-PRAKTYCZNA w 75 rocznicę Zbrodni Katyńskiej WSPÓLNA PRZESZŁOŚĆ. Ukraińcy i Polacy jako ofiary terroru komunistycznego P R O G R A M Kijów, 25 marca 2015 roku 1 ORGANIZATORZY KONFERENCJI:
Bardziej szczegółowoMateriał porównawczy. do ustawy z dnia 24 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy o orderach i odznaczeniach. (druk nr 909)
BIURO LEGISLACYJNE/ Materiał porównawczy Materiał porównawczy do ustawy z dnia 24 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy o orderach i odznaczeniach (druk nr 909) U S T A W A z dnia 16 października 1992 r. o
Bardziej szczegółowoOgólnopolska konferencja naukowa
Ogólnopolska konferencja naukowa Nadzorcy. Ludzie i struktury władzy odpowiedzialni za działania wobec środowisk twórczych, naukowych i dziennikarskich Szczecin, ul. P. Skargi 14 (siedziba OBEP IPN Szczecin)
Bardziej szczegółowoMaraton Pisania Listów 2011
Maraton Pisania Listów 2011 Warszawa, 19.11.2011r. Natalia Olchawa Maraton Pisania Listów 2011 Start: 10.12.2011r. godzina 12:00; Koniec: 11.12.2011r. godzina 12:00; Piszemy całą dobę; Szkoły mogą pisać
Bardziej szczegółowoB8-0146/2016 } B8-0169/2016 } B8-0170/2016 } B8-0177/2016 } B8-0178/2016 } RC1/Am. 2
B8-0178/2016 } RC1/Am. 2 2 Motyw B B. mając na uwadze, że w kontekście arabskiej wiosny w lutym 2011 r. Libijczycy wyszli na ulice, co przerodziło się w dziewięciomiesięczny konflikt wewnętrzny; mając
Bardziej szczegółowoLO: to be able to describe the historical background of the film To define terms: propaganda, współzawodnictwo pracy
LO: to be able to describe the historical background of the film To define terms: propaganda, współzawodnictwo pracy Sytuacja polityczno-gospodarcza Polski w latach 50. Pierwsze wolne wybory w powojennej
Bardziej szczegółowoUSTAWA. z dnia 2009 r.
P r o j e k t USTAWA z dnia 2009 r. o świadczeniu substytucyjnym przysługującym osobom represjonowanym w latach 1939 1956 przez Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich Art. 1. Świadczenie substytucyjne,
Bardziej szczegółowoLekcja przeznaczona dla uczniów klas szóstych szkół podstawowych. rozumieć pojęcia: Szare Szeregi, zawiszacy, Harcerska Poczta Polowa;
Harcerska Poczta Polowa Autor: Anna Bosiacka/Muzeum Powstania Warszawskiego Lekcja przeznaczona dla uczniów klas szóstych szkół podstawowych Czas trwania lekcji - 45 minut Cele. Po lekcji uczeń powinien:
Bardziej szczegółowoOcena dążeń Rosji i konfliktu rosyjsko-gruzińskiego
Ocena dążeń Rosji i konfliktu rosyjsko-gruzińskiego Wyniki badań Instytutu Spraw Publicznych Rosja i Niemcy zawsze należały do sąsiadów, z którymi Polacy wiązali największe obawy. Wojna rosyjsko-gruzińska
Bardziej szczegółowo1989-2014 25 LAT WOLNOŚCI. Szkoła Podstawowa nr 14 w Przemyślu
1989-2014 25 LAT WOLNOŚCI Szkoła Podstawowa nr 14 w Przemyślu W 1945 roku skończyła się II wojna światowa. Był to największy, jak do tej pory, konflikt zbrojny na świecie. Po 6 latach ciężkich walk hitlerowskie
Bardziej szczegółowoSOLIDARNOŚĆ Niezależny Samorządny Związek Zawodowy "Solidarność"
SOLIDARNOŚĆ Niezależny Samorządny Związek Zawodowy "Solidarność" ogólnopolski związek zawodowy powstały w 1980 dla obrony praw pracowniczych, do 1989 również jeden z głównych ośrodków masowego ruchu oporu
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wykaz skrótów... XIX Przedmowa... XXV. Część I. Administracja w okresie II Rzeczypospolitej
Spis treści Wykaz skrótów... XIX Przedmowa... XXV Część I. Administracja w okresie II Rzeczypospolitej Rozdział I. Pojęcie oraz geneza II Rzeczypospolitej... 7 1 1. Problem tożsamości i ciągłości państwa
Bardziej szczegółowoWokół Praskiej Wiosny. Interwencja w Czechosłowacji w 1968 r.
marzec'68 https://marzec1968.pl/m68/edukacja/wystawy/18754,wokol-praskiej-wiosny-interwencja-w-czechoslowacji-w-1 968-r.html 2019-06-29, 18:11 Wokół Praskiej Wiosny. Interwencja w Czechosłowacji w 1968
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wprowadzenie. Łączenie realizmu z wizją przyszłości... 13
Spis treści Wprowadzenie. Łączenie realizmu z wizją przyszłości............... 13 1. Polska granica zachodnia a zjednoczenie Niemiec w świetle stanowiska polskiego................................. 33 1.
Bardziej szczegółowoII. Czy petycja mieści się w zakresie zadań i kompetencji adresata petycji (art. 2 ust. 3 ustawy o petycjach)?
Warszawa, dnia 18 maja 2017 roku BAS-WAL-716/17 Pan Poseł Sławomir Piechota Przewodniczący Komisji do Spraw Petycji Opinia prawna dotycząca petycji obywatelskiej w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy
Bardziej szczegółowoIndywidualne wymagania dla ucznia klasy VI. Przedmiot: historia i społeczeństwo. Ocena dopuszczająca. ocena dostateczna
Orzeczenie PPP.258.263.2015 Indywidualne wymagania dla ucznia klasy VI Przedmiot: historia i społeczeństwo ocena niedostateczna nie spełnia wymogów na ocenę dopuszczającą Ocena dopuszczająca PRACUJE PRZY
Bardziej szczegółowoUZASADNIENIE. w oświadczeniu lustracyjnym informacji o pracy lub służbie w organach
UZASADNIENIE Konieczność dokonania nowelizacji ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów wynika
Bardziej szczegółowoŻołnierze Wyklęci Źródło: http://www.wykleci.ipn.gov.pl/zw/geneza-swieta/3819,wstep.html Wygenerowano: Piątek, 8 stycznia 2016, 02:46
Żołnierze Wyklęci Źródło: http://www.wykleci.ipn.gov.pl/zw/geneza-swieta/3819,wstep.html Wygenerowano: Piątek, 8 stycznia 2016, 02:46 Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych ma być wyrazem hołdu dla
Bardziej szczegółowoRozliczanie totalitarnej przeszłości: zbrodnie, kolaboracja i symbole przeszłości. redakcja Andrzej Paczkowski
Rozliczanie totalitarnej przeszłości: zbrodnie, kolaboracja i symbole przeszłości redakcja Andrzej Paczkowski Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk Warszawa 2017 Kara-pamiec-polityka 2.indb
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne dla uczniów klas VI na poszczególne oceny z przedmiotu: Historia i społeczeństwo NIEDOSTETECZNY
Wymagania edukacyjne dla uczniów klas VI na poszczególne oceny z przedmiotu: Historia i społeczeństwo NIEDOSTETECZNY Nie zna pojęć: faszyzm, zimna wojna, stan wojenny, demokracja. Nie potrafi wymienić
Bardziej szczegółowoStowarzyszenie im. Prof. Zbigniewa Hołdu Konstytucyjny Turniej Sądowy 2016 KAZUS 1
Stowarzyszenie im. Prof. Zbigniewa Hołdu Konstytucyjny Turniej Sądowy 2016 KAZUS 1 Ustawa z dnia 25 stycznia 2016 r. o szczególnych środkach ochrony bezpieczeństwa państwa, porządku publicznego lub interesu
Bardziej szczegółowoZasoby Instytutu Pamięci Narodowej w badaniach genealogicznych
Zasoby Instytutu Pamięci Narodowej w badaniach genealogicznych Instytut Pamięci Narodowej GENEZA Instytut Pamięci Narodowej Powołany do życia ustawą z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej
Bardziej szczegółowoWystawa plenerowa Powstała, by żyć w 100. rocznicę odzyskania niepodległości Warszawa, 29 maja 20 czerwca 2018
Moja Niepodległa https://mojaniepodlegla.pl/mn/aktualnosci/4234,wystawa-plenerowa-powstala-by-zyc-w-100-rocznice-odzyskania -niepodleglosci-warsz.html 2019-07-19, 23:16 żyć w 100. rocznicę odzyskania niepodległości
Bardziej szczegółowoCENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ
CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl
Bardziej szczegółowoJózef Piłsudski i niepodległa Polska
Józef Piłsudski i niepodległa Polska historii dla klasy 4 szkoły podstawowej z wykorzystaniem metody portfolio i plakatu Opracowanie: Wiesława Surdyk-Fertsch Czas realizacji: 45 minut Cele lekcji Uczeń:
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne dla uczniów klas VI na poszczególne oceny z przedmiotu: Historia i społeczeństwo. Niedostateczny
Wymagania edukacyjne dla uczniów klas VI na poszczególne oceny z przedmiotu: Historia i społeczeństwo Niedostateczny - Nie zna pojęć: faszyzm, zimna wojna, stan wojenny, demokracja. - Nie potrafi wymienić
Bardziej szczegółowoRozdział 28. Wybuch wielkiej wojny
Rozdział 28. Wybuch wielkiej wojny Cele lekcji Wymagania ogólne I. Chronologia historyczna Uczeń sytuuje wydarzenia, zjawiska i procesy historyczne w czasie; ustala związki poprzedzania i następstwa; dostrzega
Bardziej szczegółowoCele i treść postępowania sprawdzającego jako element ochrony informacji niejawnych.
Cele i treść postępowania sprawdzającego jako element ochrony informacji niejawnych. W dniu 5 sierpnia 2010 r. Sejm uchwalił ustawę o ochronie informacji niejawnych Ustawa przewiduje cztery klasy informacji
Bardziej szczegółowoTemat: Dominacja ZSRR w Europie Środkowej i Wschodniej.
Temat: Dominacja ZSRR w Europie Środkowej i Wschodniej. 1. Państwa Europy Środkowej i Wschodniej obóz państw socjalistycznych, kraje demokracji ludowej : Bułgaria, Czechosłowacja, Polska, NRD, Rumunia,
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA TW BOLKA
Pamięć.pl - portal edukacyjny IPN Źródło: http://pamiec.pl/pa/wokol-lecha-walesy/15994,charakterystyka-tw-bolka.html Wygenerowano: Sobota, 28 stycznia 2017, 21:26 CHARAKTERYSTYKA TW BOLKA Nie ma wątpliwości:
Bardziej szczegółowoMarzec 68: karykatura antysemicka
Powojnie: historia społeczności żydowskiej w Polsce po 1945 roku materiały edukacyjne MATERIAŁ DLA NAUCZYCIELKI/NAUCZYCIELA Marzec 68: karykatura antysemicka Autor: dr Mariusz Jastrząb Etap edukacyjny:
Bardziej szczegółowoW centrum uwagi Roczny plan pracy. Liczb a godzi n lekcyj nych. Punkt z NPP
W centrum uwagi Roczny plan pracy Jednostka tematyczna 1. Życie zbiorowe i jego reguły 2. Socjalizacja i kontrola społeczna Zagadnienia Klasa II I. Społeczeństwo socjologia formy życia społecznego normy
Bardziej szczegółowoZdezubekizowani za pomoc Kościołowi. IPN im nie pomoże
Zdezubekizowani za pomoc Kościołowi. IPN im nie pomoże http://wyborcza.pl/7,75398,24263421,zdezubekizowani-za-pomoc-kosciolowi-ipn-im-niepomoze.html?fbclid=iwar25tbchu-lli4j26l1nqsxw65i5ovzfnoq9ntt1r_ntwj2ila7yt54rve
Bardziej szczegółowoWstęp Sławomir Dębski... 5
SPIS TREŚCI Wstęp Sławomir Dębski............................. 5 I. Wybrane zagadnienia z zakresu ewolucji struktur organizacyjnych polskiej służby dyplomatyczno-konsularnej w latach 1944 1989 Krzysztof
Bardziej szczegółowoSpis treści. Część I. Dawne państwo polskie (do 1795) Rozdział 1. Państwo patrymonialne (połowa X w. 1320)
Spis treści Do Czytelnika 5 Część I Dawne państwo polskie (do 1795) Rozdział 1. Państwo patrymonialne (połowa X w. 1320) 1.1. Początki i rozwój państwa polskiego (do 1138). Rozbicie dzielnicowe i dążenia
Bardziej szczegółowoJak brzmi słowo wolność w języku białoruskim?
Szkoła ponadgimnazjalna HISTORIA Scenariusz z zastosowaniem nowych mediów i metody poglądowej (45 min) Jak brzmi słowo wolność w języku białoruskim? Opracowała: Agnieszka Brzeska-Pająk Propozycja lekcji
Bardziej szczegółowoDr Justyna Bieda Adwokat Kancelaria Adwokacka ul. Narutowicza 52/3, Łódź tel
Dr Justyna Bieda Adwokat Kancelaria Adwokacka ul. Narutowicza 52/3, 90-248 Łódź tel. 602 531 719 Łódź, dn. 19 czerwca 2017 r. OPINIA PRAWNA na zlecenie Stowarzyszenia Emerytów i Rencistów Policyjnych przedmiot
Bardziej szczegółowoCentrum Edukacyjne IPN Przystanek Historia w Kielcach ul. Warszawska 5 tel
Centrum Edukacyjne IPN Przystanek Historia w Kielcach ul. Warszawska 5 tel. 696 826 381 WRZESIEŃ 2017 WYDARZENIA OTWARTE WYSTAWY Kaźń profesorów lwowskich. Wzgórza Wuleckie 1941 Wystawa przedstawia wydarzenia
Bardziej szczegółowo- Posługuje się następującymi pojęciami: rewolucja przemysłowa, romantyzm, pozytywizm, faszyzm, zimna wojna, stan wojenny, demokracja.
Indywidualne wymagania edukacyjne dla ucznia klasy VI dostosowane do specyficznych trudności w nauce Przedmiot: historia i społeczeństwo Opinia PPP: 4223.357.2015 Niedostateczny Nie spełnia wymogów na
Bardziej szczegółowo1. Publikacje książkowe. * Działalność Polskich Związków Zawodowych w ŚFZZ , Warszawa 1986; Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, s.
1. Publikacje książkowe * Działalność Polskich Związków Zawodowych w ŚFZZ 1945-1957, Warszawa 1986; Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, s. 142, * Światowa Federacja Związków Zawodowych 1945-1985,
Bardziej szczegółowoWolni i Solidarni. Wrocław-Warszawa 14 IV 2007
Wolni i Solidarni Radio Radio Solidarność Walcząca Historia i kulisy działania Wrocław-Warszawa 14 IV 2007 Solidarność Walcząca - podstawowe fakty: Organizacja Solidarność Walcząca powstała w czerwcu 1982
Bardziej szczegółowoPAŃSTWO POWTÓRZENIE PRZED EGZAMINEM GIMNAZJALNYM 2014
PAŃSTWO POWTÓRZENIE PRZED EGZAMINEM GIMNAZJALNYM 2014 PAŃSTWO to suwerenna organizacja polityczna, obejmująca swym działaniem ludność określonego terytorium. PAŃSTWO Cechy państwa: - własne terytorium
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne dla uczniów klasy VI na poszczególne oceny z przedmiotu: Historia i społeczeństwo
Wymagania edukacyjne dla uczniów klasy VI na poszczególne oceny z przedmiotu: Historia i społeczeństwo Dopuszczający -Posługuje się następującymi pojęciami: rewolucja przemysłowa, romantyzm, pozytywizm,
Bardziej szczegółowoKsięgarnia PWN: Wojciech Witkowski - Historia administracji w Polsce
Księgarnia PWN: Wojciech Witkowski - Historia administracji w Polsce 1764-1989 Spis treści Do Czytelnika..... 11 Przedmowa....... 13 Rozdział 1. Geneza i charakterystyka ustroju administracyjnego państw
Bardziej szczegółowo1 marca Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Ponieważ żyli prawem wilka, historia o nich głucho milczy Zbigniew Herbert
1 marca Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych Ponieważ żyli prawem wilka, historia o nich głucho milczy Zbigniew Herbert Żołnierze Wyklęci żołnierze antykomunistycznego Podziemia stawiających opór
Bardziej szczegółowoSpis tresci. Wykaz 11 Wstçp 13
Spis tresci Wykaz 11 Wstçp 13 Uzasadnienie wyboru problematyki badawczej 2. i teza pracy 16 3. uzytych w tytule i dalszych czesciach 17 4. Zastosowane metody badawcze 19 5. Struktura pracy 20 1. i dzialania
Bardziej szczegółowoUSTAWA z dnia 9 kwietnia 1999 r.
Kancelaria Sejmu s. 1/6 USTAWA z dnia 9 kwietnia 1999 r. o zmianie ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach
Bardziej szczegółowoBiogramy członków Komitetu Sterującego
Biogramy członków Komitetu Sterującego Prof. István Kovács, Węgry Instytut Historii Węgierskiej Akademii Nauk Dyplomata, historyk, pisarz i poeta, pracownik Instytutu Historii Węgierskiej Akademii Nauk
Bardziej szczegółowoProgram Europa dla obywateli
Program Europa dla obywateli 2014-2020 Europa dla obywateli to program Unii Europejskiej, wspierający organizacje pozarządowe i samorządy, a także inne organizacje i instytucje nienastawione na zysk, działające
Bardziej szczegółowoCBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ LUDZIE I WYDARZENIA W HISTORII POLSKI XX WIEKU BS/194/99 KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, GRUDZIEŃ 99
CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT ZESPÓŁ REALIZACJI BADAŃ 629-35 - 69, 628-37 - 04 621-07 - 57, 628-90 - 17 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET:
Bardziej szczegółowoTeczka Personalna Tajnego Współpracownika BOLEK
Teczka Personalna Tajnego Współpracownika BOLEK WWW.FIRSTTOFIGHT.CO.UK 2016 Komunikat o włączeniu do zasobu archiwalnego IPN dokumentów dotyczących tajnego współpracownika pseudonim Bolek 20 lutego br.
Bardziej szczegółowoWarszawa Muzeum Więzienia Pawiak
Warszawa Muzeum Więzienia Pawiak Historia Znajduje się w miejscu więzienia zbudowanego w latach 1830-1835 przez władze carskie między ul. Dzielną, Pawią i Ostrożną [później Więzienną]. Kompleks zabudowań
Bardziej szczegółowoDr Justyna Bieda Adwokat Kancelaria Adwokacka ul. Narutowicza 52/3, Łódź tel
Dr Justyna Bieda Adwokat Kancelaria Adwokacka ul. Narutowicza 52/3, 90-248 Łódź tel. 602 531 719 Łódź, dn. 24 lipca 2017 r. OPINIA PRAWNA (tekst jednolity) na zlecenie Stowarzyszenia Emerytów i Rencistów
Bardziej szczegółowoUprawnienie do świadczenia substytucyjnego nie będzie przysługiwać osobom, które dopuściły się czynów godzących w niepodległość i suwerenność
UZASADNIENIE W 2009 roku przypada 70 rocznica wybuchu II wojny światowej. Ta najkrwawsza z wojen szczególnie dotknęła obywateli Rzeczypospolitej, którzy doznali wyjątkowych cierpień od obu totalitaryzmów
Bardziej szczegółowoGRUPA A. a) zniesienie stanu wojennego w PRL-u b) obrady Okrągłego Stołu / 2
Rozdział VII. W powojennej Polsce GRUPA A 8 1. Podaj rok, w którym miały miejsce poniższe wydarzenia. a) zniesienie stanu wojennego w PRL-u b) obrady Okrągłego Stołu 2. Zdecyduj, czy poniższe zdania są
Bardziej szczegółowoNadodrzański Oddział Straży Granicznej
Nadodrzański Oddział Straży Granicznej http://nadodrzanski.strazgraniczna.pl/nad/aktualnosci/25962,10-rocznica-powstania-polsko-niemieckiego-centru m-wspolpracy-sluzb-granicznych-p.html 2019-07-30, 07:21
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI Przedmowa Wprowadzenie: Próba konceptualizacji rosyjskiego procesu rewolucyjnego Rozdział 1. Rewolucje a rewolucja rosyjska
SPIS TREŚCI Przedmowa.................................. 11 Wprowadzenie: Próba konceptualizacji rosyjskiego procesu rewolucyjnego 1904 1934... 21 1. Różne interpretacje... 23 Debata wśród emigrantów...
Bardziej szczegółowo- o zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych oraz ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych.
SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Druk nr 3158 Warszawa, 9 czerwca 2010 r. Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Na podstawie art. 118 ust. 1 w zw. z art.
Bardziej szczegółowo6052/16 mkk/gt 1 DG C 2A
Rada Unii Europejskiej Bruksela, 15 lutego 2016 r. (OR. en) 6052/16 COEST 30 WYNIK PRAC Od: Sekretariat Generalny Rady Data: 15 lutego 2016 r. Do: Delegacje Nr poprz. dok.: 5946/16 COEST 22 Dotyczy: STOSUNKI
Bardziej szczegółowo1.*Roman Dmowski był jedną z dwóch najważniejszych postaci II RP. Jednak sprawował tylko jedno ważne stanowisko. Które?
Quiz 11 Listopada 1.*Roman Dmowski był jedną z dwóch najważniejszych postaci II RP. Jednak sprawował tylko jedno ważne stanowisko. Które? a) Był prezydentem b) Był premierem c)był ministrem spraw zagranicznych
Bardziej szczegółowoDZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 18 lipca 2017 r. Poz. 1386 USTAWA z dnia 8 czerwca 2017 r. o zmianie ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych
Bardziej szczegółowoSegment I - Żołnierze Wyklęci
Zagadnienia dla trzech podgrup tematycznych z konspektu stałej ekspozycji do opracowania w pracy konkursowej jako propozycja przykładowych ekspozycji zaproponowanych przez Uczestnika konkursu. Segment
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI. Słowo wstępne 11
SPIS TREŚCI Słowo wstępne 11 I. POJĘCIE EUROPY ORAZ PERIODYZACJA JEJ DZIEJÓW 13 1. Etymologia słowa Europa" 13 2. Europa jako pojęcie geograficzne 14 3. Europa jako pojęcie historyczne i kulturowe 15 4.
Bardziej szczegółowoKARTA KURSU. Studia stacjonarne I stopnia Kierunek: Historia Specjalność: Nauczycielska Specjalizacja: historia i wiedza o społeczeństwie
KARTA KURSU Studia stacjonarne I stopnia Kierunek: Historia Specjalność: Nauczycielska Specjalizacja: historia i wiedza o społeczeństwie Nazwa Nazwa w j. ang. Współczesne systemy polityczne Contemporary
Bardziej szczegółowoKARTA KURSU Studia I stopnia, stacjonarne, rok 3, semestr 6
KARTA KURSU Studia I stopnia, stacjonarne, rok 3, semestr 6 NAZWA Historia Powszechna XX w. po 1945 r. NAZWA W J. ANG. 20th Century History Since 1945 KOD PUNKTACJA ECTS* 3 KOORDYNATOR dr hab. Marek Herma,
Bardziej szczegółowoU C H W A Ł A SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
U C H W A Ł A SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 22 lipca 2010 r. w sprawie ustawy o zmianie ustawy o orderach i odznaczeniach Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 24
Bardziej szczegółowoROK HISTORII NAJNOWSZEJ w Zespole Szkół im A. Mickiewicza w Bielsku Podlaskim
ROK HISTORII NAJNOWSZEJ w Zespole Szkół im A. Mickiewicza w Bielsku Podlaskim Konkurs Nasi bliscy, nasze dzieje, nasza pamięć - straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką Ministerstwo Edukacji
Bardziej szczegółowo